مقدمه:
بدون شك سازمان ملل متحد يكي از مهمترين سازمان‌هاي بين المللي مي‌باشد كه بعد از تشكيل و انحلال جامعه ملل كه از ديدگاه كارشناسان به موفقيت چنداني دست نيافت توانست در پيشبرد اهداف خود به موفقيت‌هاي نسبي دست يابد از جمله در حل و فصل بحران‌هاي بين المللي، كمك به آوارگان ناشي از جنگ، زلزله و … تلاش براي مهار نمودن بحران‌هاي بين المللي و داخلي كه توانست كارنامه قابل قبولي را از خود ارائه نمايد.

نويد ساختار سازمان ملل كه حدود پنجاه و نه سال بعد از عمر اين سازمان توسط كوفي عنان دبير كل اين سازمان داده شده است توانست به بحث مهمي در ميان سياستمداران تبديل گردد سازماني كه به گفته دبير كل سازمان ملل آقاي كوفي عنان مي‌تواند بيش از اين نقش مهمي در روابط بين الملل ايفا نمايد!
آنچه امروز در سازمان ملل با آن روبه‌رو هستيم ساختار حقوقي ناهمگون با شرايط توزيع قدرت در روابط بين كشورها است. اين شرايط سبب از بين رفتن هر گونه بازدارندگي و يكسويه شدن تصميمات اين نهاد به خصوص شوراي امنيت شده در حقيقت امروزه پس از تجربه جنگ دوم عراق با وجود مخالفت كشورهاي جهان و حتي

اعضاي دائم شوراي امنيت كه به آن وقعي نهاد شده است اين امر آشكار گرديده كه تنها تعابير موجود در منشور ملل متحده به گونه‌اي قابليت تقسيم را دارا مي‌باشد كه آزادي عمل خطرناكي براي اعضاي دائم شورا فراهم مي‌كند بلكه بسياري از اصول ناديده گرفته شده و اصول فرعي جديد جاي آنها را مي گيرد و ذهن را با اين واقعيت روبه‌رو مي‌كند كه حقوق تنها توجيه كننده و نه محدوده كننده قدرت را بازي مي‌كند.

بايد بپذيريم كه دايناسور سازمان ملل نياز به كوچك شدن سريع و عادلانه شدن را دارد تا بتواند حافظ صلح قلمداد گردد. صلحي كه نظم و آرامش را نمايندگي مي‌كند و نه صلح عادلانه و اگر نه بايد ما شاهد شكل‌گيري رژيم عرفي براي اعمال قدرت باشيم و آنچه پس از فروپاشي بلوك شرق آرام آرام در حال توليد است. ولي اين را نبايد از نظر دور داشت كه با گسترش شوراي امنيت امكان دستيابي به صلحي پايدار را خواهيم داشت.

در اين مقال اندك ابتدا تاريخچه‌اي از سازمان ملل اهداف اصول آن خواهيم پرداخت و سپس بحث اصلي كه راجع به تغيير ساختار سازمان ملل است را پيگيري خواهيم كرد.
مرحله بعد به سهم آفريقا از بازسازي و نقش ايران در سازمان ملل خواهيم پرداخت. بعد از آن فصلي نسبتا مهم در مورد حقوق بشر را از پيش رو خواهيم گذراند.
در آخر هم كه به نتيجه‌گيري خواهيم پرداخت كه آيا سازمان ملل اصلاح مي‌شود و دگرگون و همچنين به نقش و عملكرد اين سازمان بر قرن بيست و يكم خواهيم پرداخت.
در پايان جاي دارد از راهنمايي‌هاي ارزنده استاد ارجمند جناب آقاي دكتر محمد تقي رضايي به عنوان استاد راهنما تشكر نموده و از درگاه ايزد منان سلامتي روز افزونشان را خواستارم.

محسن شيرازي
زمستان ۱۳۸۴
پيام دبير كل سازمان ملل متحد
جناب آقاي كوفي عنان به مناسبت روز ملل متحد
۲۴ اكتبر ۲۰۰۳ برابر با دوم آبان ۱۳۸۲
دوستان عزيز در سراسر جهان
هم اكنون دوره دشواري براي جهان و سازمان ملل است.

در عراق و بسياري از مناطق ديگر، خشونت و وحشت به عنوان عامل مرگ و رنج مردم بي‌گناه ادامه دارد. در ماه اوت، خود سازمان ملل بر اثر حمله‌اي مرگبار به مقر آن در بغداد دچار مشقت گرديد. ما بعضي از عزيزترين دوستان و همكارانمان را از دست داديم. شما مردم دنيا، تعدادي از بهترين و متعهدترين خدمت‌گزاران خود را از دست داديد.
اما در اين روز ملل متحد، اجازه دهيد تا عزادار يا افسرده نباشيم. اجازه دهيد به ياد آوريم همكارانمان براي چه كار در عراق حضور داشتند. آنان آنجا بودند تا به مردم عراق كمك كنند كشورشان را بعد از سال‌ها جنگ، ستم و انزوا از نو بسازند. درست مانند ساير كارمندان سازمان ملل در ديگر كشورهاي جنگ زده كه به كاهش مشقت، بازگرداندن صلح و آرامش و ايجاد نهادهاي جديد كمك مي‌كنند.

ما بايد به كار خدمت به بشريت در هر جا كه بيشتر مورد نياز است ادامه دهيم. ما بايد به شما مردم جهان كمك كنيم تا راه حل مشترك براي مشكلات مشترك بيابيم. و چنين خواهيم كرد.

ما به تلاش‌هايمان براي مهار فقر، بيماري، تغييرات آب و هوايي و گسترش سلاح‌هاي كوچك ادامه مي‌دهيم. ما همچنين براي مبارزه تا تروريسم و اشاعه سلاح‌هاي كشتار جمعي با يكديگر همكاري خواهيم كرد. ما نبايد براي مبارزه با اين موارد، انتخابي عمل كنيم. سازمان ملل بايد با تمامي اين تهديدها يكجا و بلافاصله رودرو شود.
براي اقدام موفق شايد نياز باشد تا تغييراتي در نظام بين المللي‌مان شامل خود سازمان ملل متحد ايجاد كنيم. در مجموع، معتقدم سازمان ما طي پنجاه و هشت سال به بشريت به خوبي خدمت كرده، اما هرگز كامل نبوده است و شايد به راستي وقت آن رسيده كه در بهبود آن بكوشيم. من تمامي دولت‌ها را ترغيب كردم تا در اين مورد فكر كنند و هياتي از مردان و زنان خردمند را تعيين كرده‌ام تا پيشنهاداتشان را ارائه دهند.

در پايان، اين دولت‌ها خواهند بود كه تصميم مي‌گيرند. اما آنها تنها وقتي تلاش خواهند كرد كه به توافق برسند كه شما مردم به آنها بگوييد مشخصا چه انتظاراتي داريد در چگونه جهاني مي‌خواهيد زندگي كنيد. من به شما براي انجام اين امر متكي هستم و معتقدم اگر شما صداي خود را به اندازه كافي محكم و رسا نماييد تا شنيده شود، ما مي‌توانيم بر اين بحران‌ها غلبه كرده و جهاني بهتر بر اساس حكومت قانون بنا نهيم. اجازه دهيد همگي ما در همياري يكديگر به منظور ايجاد آينده‌اي بهتر براي خودمان و كودكانمان ثابت قدم باشيم.

كوفي عنان:
سازمان ملل نوسازي و متحول مي‌شود
تهران ۲ آبان ماه ۱۳۸۳(مركز اطلاعات سازمان ملل متحد)- دبير كل سازمان ملل متحد در پيامي به مناسبت روز ملل متحد گفت به منظور ايجاد سازمان مللي بهتر مجموعه‌اي از تدابير به منظور نوسازي اين سازمان به رهبران جهان ارائه خواهد داد.
متن كامل اين پيام مهم به شرح زير است:

امروز روز ملل متحد است.
پنجاه و نه سال پيش، سازمان ملل متحد به عنوان ابزار صلح، حقوق بشر و توسعه تاسيس گرديد. به دليل وجود سازمان ملل، جهان مكاني بهتر است. اما امروزه مردم بسياري قربانيان خشونت، ستم، فقر، گرسنگي، بي‌سوادي و بيماري هستند.
ما مي‌توانيم و بايستي كه بهتر عمل كنيم. تمامي مردم سزاوار زندگي عاري از ترس و آسوده از فراهم بودن نيازهايشان هستند. آنان بايد اميد به فرداي بهتر از امروز را در ل بپرواند. بشريت مشتركمان نيازمند اين است و امنيت مشتركمان اين را مي‌طلبد.
هر ملت نيازمند دولتي است كه به راستي خدمتگزار مردمش باشد. و همگي ما نيازمند سازمان‌مللي كارا هستيم، سازمان مللي كه انعكاس دهنده جهاني كه امروز در آن به سر مي‌بريم و حل كننده چالش‌هايي كه فردا در رو در روي ما است.

معتقدم مي توانيم سازمان ملل بهتري بسازيم. به همين دليل به زودي مجموعه‌اي از تدابير به منظور نوسازي اين سازمان به رهبران جهان ارائه خواهم داد. اين به عهده رهبران شما است تا به اين تدابير با بصيرت و حسن نيت پاسخ دهند. آنان بايد زمينه‌اي مشترك براي اجلاس تاريخي سال آينده در همين هنگام بيابند.
از شما مي‌خواهم رهبران خود را تشويق كنيد تا به جهانمان سازمان مللي بدهند كه شايسته آن است. مي‌دانم كه با كمك شما مي‌توانيم به آن دست يابيم.
ما در دوره‌اي جديد به سر مي‌بريم. ما نيازمند سازمان مللي نو هستيم. اجازه دهيد آن را محقق كنيم.

پيام جناب كوفي عنان، دبير سازمان ملل متحد خطاب به همايش بين المللي اصلاحات در سازمان ملل
تهران ۱۷-۱۸ ژوئيه ۲۰۰۵ برابر با ۲۶-۲۷ تيرماه ۱۳۸۴
قرائت متن پيام به وسيله آقاي ادوارد مورتيمر، مدير بخش ارتباطات دفتر دبير كل سازمان ملل متحد

اينجانب درودهاي خود را به تمامي شركت كنندگان در اين همايش كه بسيار به موقع برگزار مي‌شود، تقديم كرده و سپاس ويژه‌ام را از دفتر سياسي و بين المللي كه ميزباني آن را بر عهده گرفته است، ابراز مي‌دارم. شما در لحظه‌اي مهم براي ملل متحد و در حقيقت براي جامعه جهاني گرد هم آمده‌ايد. درست در ماه پيش شصتمين سال امضاي منشور ملل متحد را جشن گرفتيم . اما افكارمان متوجه آينده است و نه گذشته. ما عميقا مشغول بحث و گفتگو درباره اين هستيم كه چگونه پاسخ دسته‌جمعي خود و نهادهاي مشتركمان را با نيازهاي دنيايي كه به سرعت در حال دگرگوني است، هماهنگ سازيم.

تا چند لحظه بعد به اين موضوعات حياتي مي‌پردازم. اما ابتدا اجازه دهيد تاكيد كنم هيچ پيشنهاد اصلاحاتي، به هر اندازه مهم نبايد ما را از وظايف ضروري مشخصي كه بر عهده داريم دور سازد، به ويژه نياز به حل درگيري‌هايي كه به دزارا كشيده و حصول اطمينان از اينكه كشورهايي كه در مرحله دشوار گذرا قرار دارند، حمايت مورد نيازشان را دريافت كنند. به همين دليل است كه سازمان ملل متحد براي برقراري صلح و ثباتي كه بر مبناي دولتي مستقل و دموكرات در افغانستان و عراق بنا شده باشد، كماكان به تلاش خود ادامه خواهد داد، درست مانند بسياري كشورهاي ديگر، همچنين براي صلحي عادلانه و با دوام بين فلسطينيان و اسرائيلي‌ها، ايران سهم مهمي در پيدا كردن راه حل براي بسياري از اين مشكلات دارد. درست به مانند سهم اين كشور در پافتن پاسخ دسته جمعي ما به چالش‌هاي جهاني، اينجانب مشتاقانه منتظر ادامه همكاري با مسئولان جمهوري اسلامي زير نظر رئيس جمهور منتخب، عاليجناب محمود احمدي‌نژاد هستم. همانگونه كه با دولتي كه در آستانه پايان كار خود است، انجام داده‌ام و اميدوارم افتخار ملاقات ايشان را در اجلاس جهاني سران ۲۰۰۵كه در نيويورك در ماه سپتامبر برگزار خواهد شد را داشته باشيم.

ما هم اكنون در ميانه تلاشي دشوار براي اصلاح تفاهم، ساختارها و فرآيندهايي هستيم كه به وسيله آنها به عنوان جامعه‌اي بين الملل كار مي كنيم، تا بهتر بتوانيم پاسخ‌هاي دسته جمعي موثر به نيازهاي دولت‌ها و اشخاص در سراسر جهان تدارك دهيم. اجلاس سران فرصتي منحصر به فرد تنها براي انجام چنين اقدامي است. به همين دليل در ۲۱ مارس برابر با نوروز ايرانيان، اينجانب مجموعه پيشنهادات جامعي براي بازسازي در گزارش خود با عنوان «با آزادي بيشتر: به سوي توسعه، امنيت و حقوق بشر را براي همه» ارائه كردم.

ماه گذشته رئيس مجمع عمومي پيش نويس سنديرا ارائه داد كه حاوي دستاوردهاي سياسي است كه به اعتقاد ايشان روساي كشورها و دولت‌هاي ضروري است بتوانند درباره آن اجلاس سران به توافق برسند.
آن سند به تمامي موضوعات عمده مي‌پردازد و منعكس كننده نكاتي است كه از سوي دولت‌هاي عضو طي چند ماه بحث و گفتگو حاصل شده است. مشورت‌هاي بيشتر در حال حاضر بر مبناي اين پيش نويس در حال انجام است و گمان مي كنم نسخه‌اي جديد از آن در اواخر اين هفته موجود خواهد بود.

دستور كار اصلاحات براي ايران همانند ساير كشورها در منطقه شامل منافعي حياتي است و من معتقدم تشريك مساعي عمده‌اي مي‌تواند از جانب شما صورت پذيرد.
به عنوان نكته آغازين اجازه دهيد اهميت فرهنگ صلح و نياز به ايجاد و تقويت آن در هر دو سطح ملي و بين المللي را ياد آور شوم. ما بايد خود و جوامع خود را آموزش دهيم تا از كليشه بندي‌هاي يكديگر فراتر رفته و از مقوله‌بندي‌هاي ساده‌انگارانه كه موجب تشديد عدم تفاهم مي‌شود و مشكلات جدي فراهم مي‌كند كه قابل حل نيستند. پرهيز نماييم. به همين دليل هنگامي كه ايران نخستين بار پيشنهاد گفتگوي تمدن‌ها را در سال ۱۹۹۸ ارائه داد، اينجانب قويا از تلاش‌ها براي ترويج آن به وسيله سازمان ملل متحد، حمايت كردم و كماكان به اين اقدام ادامه خواهم داد.

هر فرهنگ صلحي به وسيله توسل به تروريسم تهديد مي‌شود. امري كه ايران همانند بسياري از ديگر كشورها تجربه دست اولي از آن داشته است. تروريسم، بر خاسته از دين يا ايدئولوژي به خصوصي نبوده، و به همين ترتيب هدف آن تنها كشورهاي خاص يا مردمي خاص نيست. همگي ما اهداف بالقوه آن هستيم و حقيقتا بايستي به عنوان جامعه‌اي بين المللي با اين پديده مقابله كنيم. براي اين اقدام ضروري است درباره اينكه چگونه آن را تعريف كنيم به توافق نظر برسيم و كنوانسيون جامعي كه بر اساس آن همه انواع تروريسم غير قانوني خواهد بود را تصويب كنيم. در حاليكه من كاملا نسبت به حساسيت‌ها و ملاحظات موجود در اين باره آگاه هستم، معتقدم بايد بتوانيم درباره اينكه حق قانوني مردم براي مقابله با اشغال خارجي نمي‌تواند و نبايد شامل حق كشتن به عمد و مثله كردن شهروندان و غير نظاميان شود. توافق كنيم.
ما همچنين بايد فرهنگ احترام كامل به حقوق بشر ايجاد كنيم. اگر مي‌خواهيم جايگاه حقوق بشر را آنچنان كه در منشور ملل متحد براي آن تعيين شده احيا كنيم، نيازمند آغازي نو هستيم. تاسيس شوراي حقو

به نظر من فرهنگ احترام به حقوق بشر بايد شامل قبول مسئوليت در حمايت از جمعيت شهروندان در مقابل نسل كشي، پاكسازي قومي و سايراين گونه جنايات شنيع باشد. اين مسئوليت در ابتدا و بيشتر از همه متوجه دولت‌هاي مستقل است. همانگونه كه نياز است جامعه بين المللي از راه ابزار ديپلماتيك انسان دوستانه و سايرابزار صلح‌آميز به دولت‌ها كمك كند تا اين مسئوليت را انجام دهند. اگر، تنها اگر چنين ابزارهاي ناكام بمانند و به نظر آيد دولتي كاملا ناتوان بوده يا نمي‌خواهد به مسئوليت خود تن دهد. جامعه بين المللي به عنوان آخرين اقدام بايد بپذيرد كه مسئوليتي مشترك دارد تا اقدامي دسته جمعي از راه شوراي امنيت سازمان ملل انجام گيرد. معتقدم اجلاس سران مناسبتي است كه در آن اين مفهوم مسئوليت براي حمايت از رويكرد پياپي كه با خود همراه دارد را پذيرا شود. هنگامي كه اين اصول زمينه را براي مداخلات انسان دوستانه يك جانبه به وسيله كشورها يا گروهي از كشورها از بين برده و در نتيجه موجب كاهش اين گونه مداخلات مي‌گردد.

بخشي مرتبط كه نياز به توضيح بيشتر دارد. قوانين حاكم بر استفاده از زور به وسيله كشورها است. اجازه دهيد تاكيد كنم هيچ كس پيشنهادي براي تغيير ماده ۵۱ منشور نداده كه حافظ حق مسلم دفاع منفرد و دسته جمعي‌ است چنانچه حمله مسلحانه عليه يك عضو سازمان ملل صورت پذيرد تا وقتي كه شوراي امنيت اقدامات لازم براي حفظ صلح و امنيت بين المللي به عمل آورد. مي‌دانم كه اين نكته‌اي بسيار حساس براي ايرانيان است. زيرا زماني كه ايران در سال ۱۹۸۰ مورد حمله قرار گرفت و ايران براي حق دفاع از خود تنها گذاشته شد. شوراي امنيت در اتخاذ تصميم ناكام ماند.

اما هنگامي كه پيشنهاد استفاده از زور به ميان مي‌آيد، نه در دفاع از خود در مقابل حمله‌هاي حتمي يا واقعي، بلكه دربرخورد تهديدي پنهان يا غير محتمل معتقدم تصميم نبايد از سوي كشورهاي خاص بلكه به گونه‌اي دسته جمعي از سوي شوراي امنيت اتخاذ شود كه يكي از نيت‌هاي سازمان ملل مندرج در ماده يك منشور يعني «اقدامات دسته جمعي موثر براي جلوگيري و برطرف كردن تهديدات عليه صلح را برآورده سازد. من پيشنهاد كرده‌ام كه شوراي امنيت بايد تصويب قطعنامه‌اي كه اصول راهنما براي گرفتن چنين تصميماتي را ارائه مي‌دهد تصويب كند. اما مباحثات در اين مورد قبل از اينكه به وسيله شوراي امنيت مورد توجه قرار گيرد نياز به ادامه گفتگو در جلسه‌اي ديگر نياز دارد.
در همين حال ناكامي اخير كشورهاي عضو معاهده عدم تكثير سلاح‌هاي هسته‌اي در به توافق رسيدن طي كنفرانس‌ بررسي ۲۰۰۵ علتي عيني براي بذل توجه است. در عين حال الزامات اصلي و حقوقي كه به وسيله معاهده ارائه شده است، همچنان مورد حمايت كامل قرار دارند. اين معاهده همچنان سنگ بناي كنترل تسليحات جهاني و رژيم خلع سلاح با مفاهيم مهمي براي گسترش باقي مي‌ماند. معتقدم اجلاس سران فرصتي حياتي به ما براي تاييد اين اصول و تجديد تعهد تمام كشورها به خلع صلاح و عدم تكثير هسته‌اي مي‌دهد. ما بايد بر سر مسئله طولاني مدت خلع سلاح تمركز نماييم به ويژه زماني كه شصتمين سالگرد استفاده از سلاح‌هاي اتمي در هيروشيما و ناكازاكي مصادف است. اجلاس سران همچنين فرصتي براي دستيابي به اجماع گسترده درباره ساير مسائل مهم ماندند دسترسي به چرخه سوخت هسته‌اي در راستاي حقوق و الزامات دولت عضو براي رسيدگي و كنترل فراهم مي‌آورد. مي‌دانم كه اين موارد وساير مسائل قويا مورد توجه ايران است. در اين زمان به ويژه تمامي دولت‌هاي عضو معاهده نياز به خويشتن داري عظيم در بهره‌برداري از حق خود بر اساس معاهده دارند. به عقيده اينجانب بايد تاكيد بر ادامه گفتگوي سازنده به عنوان مطمئن‌ترين راه براي دستيابي به توافق صورت گيرد.
اين موارد و ساير پيشنهادات درباره امنيت و حقوق بشر بايد در موقعيت گسترده اصلاحات نگريسته شود يعني شرايطي كه در آن توسعه مقام والايي دارد. اخيرا اقدامات مهمي به وسيله اتحاديه اروپا و گروه ۸ در زمينه توسعه اعلام گرديده است. تمامي كشورها چه توسعه يافته و چه در سال توسعه بايد سهم خود را در تضمين اينكه از زمان حال تا سال ۲۰۱۵ مبارزه با فقر و امراض به سطح جديدي برسد، ادا نمايند. ما نيازمند تلاش سراسر جهاني هستيم براي رسيدن به اهداف توسعه هزاره طي دهه آتي و ضمانت اينكه منافع جهاني بيشتر به گونه‌اي مساوي تقسيم شود.
دوستان من ما طرح بلند پروازانه اصلاحات و نوسازي را آغاز كرده‌ايم. سهم زيادي براي همه وجود دارد. تمامي آنچه انجام مي‌دهيم به اعلاميه هزاره برمي‌گردد كه اميدهاي بشريت را براي جهاني پرمنزلت، عادلانه‌تر و ايمن‌تر به خود جذب مي‌نمايد. همانگونه كه پيش از اين نيز اشاره كردم جامعه بين المللي بر سر دو راهي رسيده است. يك راه به جهاني بي‌نظم، از هم پاشيده به دليل درگيري و محصور در فقر ختم مي‌شود و راه ديگر موجب همكاري و همبستگي فزاينده جهاني مي گردد. اينجانب تمامي شركت كنندگان دراين همايش را ترغيب مي‌نمايم تا همه تلاش خود را به كار گيرند تا اطمينان حاصل كنند كه ما از اجلاس سران در ماه سپتامبر براي تعهد قاطعانه خود در مسير دستيابي به راه دوم استفاده كنيم.

سازمان ملل متحد:
تاريخچه:
در ۱۴ اوت ۱۹۴۱ در زماني كه آتش جنگ جهاني دوم در چهار گوشه ايران شعله ور بود. روز ولت رئيس جمهوري آمريكا و چرچيل نخست وزير بريتانيا، بر عرشه يك كشتي جنگي در اقيانوس اطلس، اعلاميه‌اي را امضا كردند كه به پيمان آتلانتيك معروف شد. در اين اعلاميه دو سياستمدار، علاوه بر ذكر اصولي مانند عدم توسعه طلبي ارضي، حقوق مساوي ملل اعم از غالب و مغلوب در انتخاب نحوه حكومت خود. دسترسي همه ملل به منابع اقتصادي و آزادي بازرگاني، خود مختار و خلع سلاح، اظهار اميدواري كردند كه پس از شكست آلمان صلح برقرار و امنيت براي همه تامين شود. اصولي كه آينده‌اي بهتر را نويد مي‌داد.

در اوايل ژانويه ۱۹۴۲ بيست كشور، از جمله آمريكا عليه فاشيسم وارد جنگ شدند و همان روز اعلاميه‌اي را امضا كردند كه به «اعلاميه ملل متحد» معروف است.
بالاخره روز ولت، استالين و چرچيل در دسامبر ۱۹۴۳ در كنفرانس تهران مسئوليت خود و عليه دول متحد را در برقراري صلح دائمي و دور كردن خطر جنگ براي نسل‌هاي آينده اعلام كردند. تابستان سال ۱۹۴۴ در «دمبارتن اوكس» واشنگتن طرح‌هايي كه وزارت امور خارجه آمريكا با ساير دول طول دو سال براي ايجاد چنين سازماني تهيه كرده بود، مطالعه و پيشنهادي تهيه شد كه اگر چه اساسنامه تشكيل سازمان ملل متحد نبود، اما هدف سازمان، نحوه همكاري دول براي تامين صلح و حل مشكلات و مسائل انساني و اجتماعي و اقتصادي را توصيف مي‌كرد.

بايد اذعان نمود كه امروزه يا سازمان نقش مهمي در زندگي بين المللي و وسيله ارزنده‌اي در به ثمر رساندن صلح جهاني به شمار مي‌آيد.
مقر كنوني سازمان ملل متحد در ساختمان مخصوصي در شهر نيويورك واقع است.
امروزه ۱۸۸ كشور عضويت سازمان ملل را دارا مي‌باشند اما تعداد محدودي از كشورها به دلايل گوناگون در اين سازمان عضويت ندارند. اين كشورها عبارتند از: تايوان (چين ملي سابق) سوئيس، واتيكان (سرير مقدس) داراي ناظران دائم در سازمان مي‌باشند.

سازمان ملل متحد: خواستگاه، ساختار
عنوان «ملل متحد» توسط پرزيدنت فرانكلين د. روز ولت ابداع شد و براي نخستين بار در اول ژانويه ۱۹۴۲، در جريان جنگ جهاني دوم، هنگامي كه نمايندگان ۲۶ ملت تعهد دولت‌هاي خود را به ادامه مبارزه مشترك در مقابل نيروهاي محور اعلام مي‌داشتند، در «اعلاميه ملل متحد» ذكر گرديد.

منشور ملل متحد توسط نمايندگان ۵۰ دولت جهان كه طي روزهاي پاياني جنگ جهاني دوم، از ۲۵ آوريل تا ۲۶ ژوئن ۱۹۴۵ در كنفرانس ملل متحد پيرامون سازمان بين المللي در سانفراسيسكو گرد آمده بودند، به نگارش درآمد. پيش نويس اين كشور بر اساس پيشنهادهايي تنظيم يافت كه در جريان برگزاري جلسه‌اي طي ماه‌هاي اوت و اكتبر ۱۹۴۴ در دامبارتورن اوكزاستيت در واشينگتن، توسط نمايندگان اتحاد شوروي، ايالات متحده آمريكا، بريتانيا، چين و فرانسه تهيه شده بود. نمايندگان ۵۰ دولت شركت كننده در كنفرانس روز ۲۶ ژوئن ۱۹۴۵ منشور را امضا كردند. لهستان، كه امكان شركت در جلسه مذكور را نيافته بود، بعدا اين منشور را امضا كرد و در زمره ۵۱ عضو بنيانگذار سازمان ملل متحد جاي گرفت.

سازمان ملل متحد در تاريخ ۲۴ اكتبر ۱۴۵، هنگامي كه اتحاد جماهير شوروي، ايالات متحده آمريكا، بريتانيا، چين، فرانسه و اكثريتي از امضا كنندگان ديگر منشور ملل متحد را مورد تصويب قرار دادند، رسما موجوديت پيدا كرد. همه ساله، روز ۲۴ اكتبر به عنوان روز سازمان ملل متحد جشن گرفته مي‌شود.
منشور ملل متحد
منشور ملل متحد، سندي كه سازمان ملل بر مبناي آن بنياد نهاد شده است، حقوق و تكاليف كشورهاي عضو را بيان مي‌دارد و ارگان‌ها و روش‌هاي كار سازمان را بنا مي‌نهد.

اين منشور، كه يك معاهده بين المللي محسوب مي‌شود، اصول عمده روابط بين المللي را از براي حاكميت كشورها تا ممنوعيت استفده از زور در روابط بين الملي و حقوق انساني اساسي كه همه زنان و مردان به يكسان حق برخورداري از آن را دارند- در سطح جهاني تدوين كرده است.
منشور با مقدمه‌اي آغاز مي‌شود و بخش‌هايي پيرامون مقاصد و اصول سازمان ملل متحد، عضويت در آن، ارگان‌هاي سازمان، فيصله مسالمت‌آميز اختلافات، اقدام در قبال تهديد صلح، نقض صلح و اعمال تجاوزكارانه، همكاري‌هاي اقتصادي بين‌المللي، و سرزمين‌هاي غير خود مختار را در بر مي‌گيرد.
مقدمه منشور