آشنایی با تقسیم بندی ترجمهٔ شفاهی و کتبی

ترجمهٔ شفاهی و کتبی در یک تقسیم بندی، ترجمه به دو صورت انجام میگیرد: ۱- ترجمهٔ شفاهی و زنده ۲- ترجمهٔ کتبی و نوشتاری ترجمهٔ شفاهی

ویژگی های ترجمهٔ شفاهی آن است که مترجم، سخنان یک گوینده را به صورت زنده و فی المجلس به زبان دیگری برگرداند. این گونه ترجمه، در جلسات، کنفرانسها، سمینارها، ملاقاتهای رسمی، مجامع بینالمللی، مصاحبهها و دیدارها و با توریستها انجام میگیرد. ترجمهٔ شفاهی به یکی از سه صورت زیر است: الف: فراز به فراز ب : جمله به جمله ج : کلمه به کلمه در نوع «فراز به فراز» مترجم، سخنان گوینده را بخش بخش گوش می دهد و پس از پایان هر فراز، آن را ترجمه میکند.

معمولاً ممکن است. هنگام گوش دادن، با استفاده از شیوهٔ «تندنویسی یادداشتهایی هم بردارد. پس از سکوت گوینده، مترجم مضمون صحبت او را بازگو می کند. طبیعی است که در این شیوه، ترجمه کمی آزاد انجام میگیرد. در نوع (جمله به جمله» سخنان گوینده پس از پایان هر جمله، برگردانده می شود. این شیوه، هم راحتتر است و هم دقیقتر و مطابق تر با گفتار اصلی. در هر یک از این دو شيوه ، مترجم باید از «حافظه» و «سرعت انتقال» برخوردار باشد

، تا مضمون ارائه شده را از یاد نبرد و در گزینش معادلها، معطل نشود. در نوع «کلمه به کلمه»، مترجم متر ضد است تا هر کلمه و تعبیری که از زبان گوینده بیرون می آید، آن را به زبان دوم برمیگرداند. اغلب در ترجمهٔ زنده در کنگره های بینالمللی و مصاحبههای مطبوعاتی با خبرنگاران خارجی که حاضران با گوشی به نطق گوینده گوش میدهند، این شیوه رعایت می شود. البته گاهی به لحاظ ساختار دستوری و جمله بندی که در زبانها مختلف است، چارهای جز صبر تا پایان جمله

نیست تا مفهوم آن را سریعاً به زبان دیگر ترجمه کند و بدون تمام شدن جمله، گاهی نمی توان شروع به ترجمه کرد. به هر تقدیر، مترجم شفاهی باید در زمینهٔ اصلی سخن، اطلاعات علمی داشته باشد تا در ترجمه بتواند مطلب گوینده را به زبان دیگر بیان کند. مثلا اگر سخن گوینده، بار فلسفی یا اقتصادی داشته باشد، مترجمی که از فلسفه و اقتصاد چیزی نداند، قطعاً در برگرداندن مطلب، دچار مشکل یا خطا خواهاد شد.

در ترجمهٔ کتبی، از آنجا که «متن» در اختیار مترجم است، با دقت و حوصلهٔ بیشتری به برگرداندن آن و یافتن معادلها و اصطلاحات و تنظیم جمله بندی می پردازد. به همین دلیل، در حد ترجمهٔ شفاهی، نیاز به حافظه و سرعت انتقال نیست؛ چون میتواند با مراجعه به فرهنگها و کتب لغت و پرسیدن از دیگران، معادل یابی کند، حتی فرصت تجدید نظر یا تغییر عبارات و اصلاحات لفظی هم وجود دارد.