فاضلاب های شهری و کشاورزی و استخراج نفت می باشد. این آلودگی ها، تهدید زیستی مهمی برای جانوران این اکوسیستم با ارزش قلمداد می شوند. این اثرات زیان بار، به علت شرایط خاص خلیج فارس مثل، عمق کم و فقدان جریان های دریائی، شدید تر می شود.
نماتدها فراوان ترین و متنوع ترین جانوران متعلق به گروه میوبنتوزها یا کف زیان کوچک (Meiobenthos) هستند که نقش قابل توجهی را در زیست بوم دریا برعهده دارند. تراکم آنها در هر متر مربع ممکن است بین 100 هزار تا 10میلیون برسد و تنوع آنها نیز به بیش از ده گونه در هر سانتی متر مربع برسد .(Heip et al., 1985) این موجودات منبع غذائی مناسبی برای جانوران واقع در سطوح بالاتر زنجیره های غذائی هستند و بنابراین نقش مهمی در شبکه های غذائی ایفا می کنند. نماتدها همچنین به تغییرات محیط زیست خود بسیار حساس بوده و از این رو به عنوان یکی از بهترین موجودات دریازی به عنوان شاخص زیست محیطی برای ارزیابی اثرات زیست محیطی آلودگی ها می توانند به خدمت گرفته شوند .(Bongers and Ferris 1999) در حالی که پژوهش های زیادی در زمینه شناسائی ماکروبنتوزها و اهمیت بوم شناختی آنها در خلیج فارس انجام شده است، اما چنین پژوهش هائی در مورد میوبنتوزهای این منطقه بسیار محدود بوده است. تحقیق حاضر که بخشی از پژوهش در زمینه شناسائی و رده بندی نماتدهای دریازی سواحل بندرعباس می باشد، به اثر آلودگی های زیست محیطی، روی نماتدهای دریازی می پردازد.
مواد و روش ها
چهار ساحل جزر و مدی در شهرستان بندر عباس شامل سورو، (اسکله) حقانی، پارک دولت و ترمینال، که از نظر آلودگی های شهری متفاوت بودند انتخاب شدند. انتخاب این ایستگاه ها بر اساس پژوهش های قبلی (Negarestan et al., 2007) و همچنین تجزیه مواد آلی کل (total organic matter) صورت گرفت که در بین این سواحل، حقانی با بیشترین آلودگی شهری و پارک دولت کمترین آلودگی را دارا بودند. رسوبات سواحل از نظر دانه بندی نیز مورد تجزیه قرار گرفتند. نمونه برداری در زمستان 1389 واز عمق 5 سانتیمتری سطحی رسوبات و با استفاده از لوله پی وی سی به قطر 3/5 سانتیمتر انجام شد و رسوبات بلافاصله به محلول فرمالین 4 درصد منتقل شدند. در هر ساحل، نمونه برداری با چهار تکرار انجام شد. عملیات جداسازی، شمارش و شناسایی نماتد ها در آزمایشگاه نماتدشناسی بخش بیولوژی دریا دانشگاه گنت بلژیک، صورت گرفت. تجزیه و تحلیل آماری داده با نرم افزار STATISTICA و شاخص های تنوع زیستی مثل شانون، سیمپسون، مارگالوف و درجه یکنواختی (evenness)، با نرم افزار PERMANOVA محاسبه شدند.
