بررسی منشا علل و راه حل ریزگردها در اهواز

منطقه مورد مطالعه

اهواز مرکز استان خوزستان و یکی از کلان شهرهای ایران است. این شهر که در بخش مرکزی شهرستان اهواز قرار دارد، در موقعیت جغرافیایی 31 درجه و 20 دقیقه عرض شمالی و 48 درجه و 40 دقیقه طول شرقی، در بخش جلگهای خوزستان و با ارتفاع 18 متر از سطح دریا واقع شدهاست. بر پایه آخرین آمار رسمی، 32 مردم استان خوزستان در کلانشهر اهواز زندگی میکنند. از این جمعیت 35% در حاشیه شهر مستقر میباشند و از این رو پس از کلانشهر مشهد، اهواز جایگاه دوم حاشیه نشینی را داراست. 51% نفت شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب کشور ایران، در اهواز تولید میشود و برخی از بزرگترین کارخانههای مادر کشور در این شهر جای دارند. شهر اهواز با 20/000 هکتار مساحت، چهارمین شهر وسیع ایران پس از تهران، مشهد و تبریز میباشد.

جمعیت آن نیز در سرشماری سال 1385، 461،059،1 نفر بوده که اهواز را در جایگاه هفتمین شهر پرجمعیت ایران قرار میدهد. کارون پرآبترین رود ایران با سرچشمه گرفتن از کوههای بختیاری، با ورود به اهواز، شهر را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم نموده و جلوه زیبایی به شهر داده است.پدیده گرد و غبار یکی از پدیدههای جوی است که در خیلی از مناطق دنیا وجود دارد و تحقیقات زیادی نیز در این زمینه انجام گرفته است.

از جمله این تحقیقات میتوان به بارکان و همکاران در سال 2008 اشاره کرد که با بررسی الگوهای سینوپتیک سطح 500 و 700 هکتوپاسکالی برای دوره های پرگرد و خاک و بدون گرد و غبار در صحرای آفریقا، نشان دادند که تفاوت معنیداری در متغیرهای جوی در سالهای فوق وجود دارد. در سالهای پرگرد و خاک فصول پاییز ، بهار و تابستان دراروپای غربی، آفریقای شمال غربی، یک جریان سیکلونی قوی باعث انتقال سرمای شدید و کاهش ارتفاع ژئوپتانسیلی در این منطقه میگردد ولی در شرق و مرکز صحرا و مرکز مدیترانه، جریان آنتیسیکلونی غلبه داشته و گرمای نسبتا بالا همراه با افزایش ارتفاع ژئوپتانسیلی مشهود است(.(6 چون در سال 2001 مشخصههای حمل و نقل گردوخاک آسیایی در کره را مورد بررسی قرار داد و به این نتیجه رسید که بادهای سطحی قوی و ناپایدار دریک کیلومتری زمین و همچنین بادهای قوی در سطح 500 هکتوپاسکالی سبب انتقال گرد و خاک شبه جزیره کره میگردد

از مطالعات دیگر میتوان به تحقیقات یانگ شینگدر که مورد تأثیر گرد و غبار و وقوع طوفان های گرد و خاک در مرگ و میر روزانه میباشد(.(8 مطالعه دیگر در تایوان و توسط یوکاریها انجام گرفته که در این مطالعه ارتباط بین تغییرات طولانی مدت گرد و غبارهای آسیا با فاکتورهای اقلیمی بزرگ مقیاس مورد بررسی قرار گرفته است(.(9