بخشی از مقاله
سالمونا
عفونت سالمونلا بر اثر مصرف غذا يا نوشيدنى آلوده (اکثراً تخم‌مرغ يا ماکيان) ايجاد مى‌شود، و ممکن است طيف بالينى بيمارى ناشى از آن از گاسرتوانتريت تا تب روده‌اى متفاوت باشد. S تيفى موريوم و .S انتريتيديس بخش عمده موارد بيمارى انسان را در ايالات متحده ايجاد مى‌نمايند. بيمارانى که خطر بروز سالمونلوز در آنها بالا است عبارتند از: افراد مبتلا به کاهش اسيديته معده (مصرف آنتى‌اسيد، بيمارى عدم ترشح اسيد) و اختلالات گوارشى (بيمارى التهابى
روده، سابقه جراحى گوراشي، مصرف آنتى‌بيوتيک). گاستروانتريت شايع‌ترين علامت است. بعد از يک دوره نهفته ۴۸-۶ ساعت، اسهال ايجاد مى‌شود که ممکن است با دل‌پيچه، تهوع، استفراغ، و تب همراه باشد. در مدفوع ممکن است لکوسيت ديده شود و در مواردى اسهال خونى واضح وجود دارد. بيمارى معمولاً خفيف و کوتاه‌مدت است ولى در بيماران مسن يا نوزادان و بيماران دچار اختلال ايمنى (مانند افراد مبتلا به عفوت HIV يا بيمارى سلول داسي) ممکن است
شديد باشد. تشخيص براساس کشت مدفوع يا خون است.
امروزه در تمامی جهان توجه زیادی به تولید غذای سالم و از بین بردن بیماریهای بو جود آمده از مسمومیت های غذایی به عمل آمده است به طوری که پس از پاستوریزه کردن شیر، بحث پاستوریزاسیون تخم مرغ داخل پوسته مطرح شد.
عامل بیش از 40% از مسمومیت های غذایی باکتری سالمونا می باشد و منبع اصلی این باکتری در تخم مرغ است.
گزارشها حاکی از آن است که بیش از 1.4 میلیون نفر در سال مبتلا به این بیماری می شوند و از هر 20000 تخم مرغ یک تخم مرغ در آمریکا به این باکتری آلوده است.
محققين بر اين باورند كه باكتري SE معمولا در زرده وجود دارد، گرچه وجود باكتري در سفیده نیز غير ممكن نيست. بنابر اين به طور كلي پيشنهاد مي شود كه از خوردن تخم مرغ هاي خام و كاملا نپخته و مواد غذايي كه در ساختارشان از تخم مرغ نپخته استفاده شده است بطور جدي اجتناب شود.
سازمان امنیت غذا و دارو (FDA) در چهارم سپتامبر 2001 قانونی تصویب کرد مبنی بر اینکه تمامی کارتن های تخم مرغ میبایست این علامت هشدار را بر روی خود داشته باشند:
(برای جلوگیری از بیماریهای بو جود آمده از طریق باکتری، تخم مرغ ها را در یخچال نگهداری کنید، آنقدر حرارت بدهید تا زرده کاملا سفت شود، غذاهایی را که تخم مرغ در آنها بکار رفته است را کاملا بپزید) .
تخم مرغ های پاستوریزه شده از این قانون مستثنی می باشند.
اتحادیه اروپا طی گزارشی اعلام داشته است که در سال 1999 بیش از 160000 مسمومیت سالمونا گزارش شده است و به تایید رسیده است.
کمیسیون امنیت غذایی در آمریکا تصمیم گرفته است تا سال 2005 بیماری سالمونا که از طریق تخم مرغ بو جود می آید را تا 50% از بین ببرد و آن را تا سال 2010 به طور کامل ریشه کن کند.
این امر در بسیاری کشور های دیگر از جمله ژاپن نیز مورد توجه قرار گرفته است و مصرف تخم مرغ های پاستوریزه شده بخصوص در فضاهای آسیب پذیر تر مانند بیمارستانها، خانه های سالمندان، مهد کودک ها و بطور کلی برای کودکان و افراد بالای 55 سال به شدت توصیه شده و در برخی نقاط به صورت قانون درآمده است.
سالمونلا در تخم مرغ :
سالمونلوسيس كه عامل آن اس.پولوروم ( s . pullorum ) است ، بيماري شناخته شده ماكيان است . اكنون سالهاست كه اين بيماري تقريباً در همه كشور ها تحت كنترل است و اين ميكروب بنظر مي رسد مسئله اي عليه عموم بوده باشد . اما عفونت هاي ساب كلينيكي ( sub- clinic ) ماكيان توسط گونه هاي ديگر سالمونلا همچنين وجود ناقلين بين آنها به خصوص مرغها ، يكي از عوامل اصلي سرايت ميكروب در مسموميت غذايي انسان در سطح جهان است . تخم مرغ بطور طبيعي طوري ساخته شده است كه حفاظ مؤثري ( پوسته ) در برابر ورود هر چه زيانبار از جمله ميكروبها داراست و بنابراين داخل تخم مرغ هنگام تولد ان بطور طبيعي استريل است و باكتري ها از قبيل سالمونلا در روده و حفره ابتداي روده ( cecum ) وجود دارند . قسمت پوسته هنگام تولد تخم آلوده شده و
آلودگي ميكروبي در تمام مراحل تا آنگاه كه جوجه پوسته را مي شكند ، وجود دارد . جوجه با نوك زدن به پوسته تخم بدنيا مي آيد و سيستم تغذيه اي جوجه به اين وسيله از پوسته آلوده با سالمونلا آلوده ميشود . تغييرات تدريجي در تيپ هاي ( serotype ) سالمونلا در دسته ماكيان در هر زمان وجود دارد . اين طور كه سروتيپ موجود به آرامي از بين مي رود و از غذاي آلوده يا منابع ديگر ، ميكروب جديد جانشين آن ميشود . اين جانشيني ميكروبي عموماً به انسان رسيده
باعث آلودگي غذايي و مسموميت مي گردد . بين سال هاي 1987 و 1990 آلودگي گسترده از سالمونلا اينتريتيديس ( Enteritidis ) در آمريكا و انگليس و جاهاي ديگر وجود داشت . پيدا شدن يك تخم مرغ كه از داخل توسط اين ميكروب آلوده بود ، زنگ خطر را بصدا درآورد و موجب نگراني توليدكنندگان تخم مرغ گرديد . بعد از آن هنوز اين اتفاق تكرار نشده است اما بدگماني عمومي بمدت زيادي وجود خواهد داشت .
استفاده از واكسن جهت كنترل سالمونلا در تخم‌مرغ
اثر محافظتی دو برنامه واكسیناسیون با استفاده از نوعی واكسن تجاری حاوی باكتری كشته شده سالمونلا سروتیپ انترتیدیس در طیور تخمگذار مورد ارزیابی قرار گرفت . در روش اول پرندگان در سن یك روزگی و سپس در سن ۴ هفتگی از طریق تزریق عضلاتی مورد واكسیناسیون قرار گرفتند,و در برنامه دوم واكسن در سن ۱۸ هفتگی به پرندگان تزریق شد . جهت چالش(Challenge) , باكتری سالمونلا انترتیدیس به میزان cfu ۱۰۷×۵/۷-۵ از طریق تزریق داخل وریدی در سنین ۸ ، ۱۷ ، ۲۳ ، ۳۰ و ۵۹ هفتگی به پرندگان تزریق شد . در تمامی گروه های سنی, هر دو برنامه واكسیناسیون موجب كاهش معنی دار در میزان جداسازی سوی
ه باكتری مورد چالش از نمونه های بافت و مدفوع پرندگان گردید . پس از چالش باكتری, تخم مرغ های طیور واكسینه شده دارای تعداد كمتری كشت مثبت سالمونلا بودند (۵۶ از ۴۳۹ تخم مرغ) . این تعداد در مورد پرندگان واكسینه نشده معادل ۹۹ از ۲۵۲ تخم مرغ بود . یافته های حاصل از این تحقیق دلالت بر این دارد كه واكسیناسیون روشی مؤثر جهت كاهش عفونت در مرغ های تخمگذار و نیز آلودگی تخم مرغ ها به سالمونلا است .
استفاده از اسیدهای آلی جهت کنترل سالمونلا در طیور
تابستان گرم ۱۹۹۵ بریتانیا هشداری بود که علی رغم پیشرفتهای سالیان اخیر، صنعت طیور می باید مبارزه بیشتری با "سالمونلا" انجام دهد. موج گرما افزایش قابل ملاحظه ای در موارد عفونت غذایی سالمونالایی بوجود آورد بررسی های انجام شده در دانشگاه "ایست انگلیا" نشان داد که وقوع عفونت انسانی در اثر مصرف فرآورده های طیور یک ماه پس از اوج گرما دارای بیشترین میزان بوده است.
کلستريديوم ديفيسيل
کلستريديوم ديفيسيل عفونت .C ديفيسيل بى‌هوازى مولد سيتوتوکسين به‌طور شايعى در ارتباط با مصرف آنتى‌بيوتيک ايجاد مى‌شود و به‌طور کلاسيک سبب کوليت پسودومامبرانو مى‌گردد. تظاهرات بالينى شامل تب، افزايش شمارش WBC، و اسهال است. اين عفونت با شناسائى سيتوتوکسين در نمونه‌هاى مدفوع تشخيص داده مى‌شود. درمان شامل قطع مصرف آنتى‌بيوتيک مسئول بيمارى و تجويز مترونيدازول (۵۰۰mg خوراکى روزى ۳ بار به مدت ۱۴-۱۰ روز) مى‌باشد. در موارد مقاوم مى‌توان از وانکومايسين (۱۲۵mg خوراکى روزى چهار بار) استفاده کرد ولى به دليل نگرانى از پيدايش انتروکوک‌هاى مقاوم به وانکومايسين، معمولاً از آن استفاده نمى‌شود.
کوليت ناشى از کلستريديوم ديفيسيل
در بيماران جراحي، اسهال در اثر کلستريديوم ديفيسيل، يک عفونت شايع بيمارستانى مى‌باشد. طيف بيمارى از کلونيزاسيون بدون علامت تا - ندرتاً - کوليت توکسيک شديد متغير مى‌باشد. عامل خطرساز اصلي، استفاده از آنتى‌بيوتيک پيش از جراحى مى‌باشد. با يافتن يک توکسين سيتوپاتيک خاص در مدفوع يا رشد ارگانيسم در کشت تهيه شده از نمونه‌هاى مدفوعى يا رکتال تشخيص قطعى مى‌شود. در بيماران شديداً آلوده، در کولونوسکوپى پسودومامبران ديده مى‌شود. درمان توسط وانکومايسين خوراکى يا مترونيدازول صورت مى‌گيرد.
کلستريديوم پرفرنژنس
C. پرفرنژنس نوعى توکسين از قبل تشکيل شده توليد مى‌کند که ۱۴-۸ ساعت بعد از مصرف گوشت چهارپايان و ماکيان يا سبزيجات آلوده باعث بيمارى مى‌شود. بيمارى به‌صورت اسهال و دل پيچه ظاهر مى‌شود و به‌ندرت بيشتر از ۲۴ ساعت طول مى‌کشد. اين بيمارى با جايگزينى مايعات (در صورت نياز) درمان مى‌شود، و نياز به آنتى‌بوتيک ندارد.
امکان مرگ با عفونت کلستریدیوم
محققان دریافتند امکان مرگ در اثر کلستریدیوم در بیماران مبتلا به تورم روده بزرگ چهار برابر بیشتر است. این عفونت یکی از مهمترین دلایل ابتلای بیماران بستری به خاطر اسهال است و تعداد این مبتلایان همچنان رو به افزایش است. احتمال مرگ در میان افراد مبتلا به این عفونت به تنهایی یا همراه با تورم روده بزرگ بیشتر از بیمارانی بود که تنها مبتلا به تورم روده بزرگ بودند. اما بیمارانی که هم مبتلا به عفونت و هم مبتلا به تورم روده بزرگ بودند بدون در نظر گرفتن عامل سن، چهار برابر بیشتر احتمال مرگ داشتند.
مهار رشد کلستریدیوم پرفرنجس به وسیله سویه جدید با سیلوس سوبلتیس جداشده از مجاری گوارشی جوجه های سالم
در مطالعه ای جهت مهار رشد کلستریدیوم پرفرنجس که عامل ایجاد آنتریت نکروتیک در طیور می باشد ، سویه های باکتریهای مفید روده جوجه سالم مورد بررسی قرار گرفت . یکی از باکتریها سویه ای از باکتری باسیلوس سوبلتیس بوده که فاکتور ضد کلستریدیایی جهت مهار کلستریدیوم پرفرنجس ATCC13124 تولید می نماید. این عامل ضد کلستریدیایی توسط پروتئاز تریپسین و پپسین بطور کامل یا نسبی غیرفعال می گردد، اما حرارت 100 یا 121 درجه سانتی گراد یا سایر محلول های ارگانیک غیر فعال نمی گردد.
اسیدیته و درجه حرارت مناسب برای تولید این عامل ضد میکروبی در 2/6 = PH و درجه حرارت 37 درجه سانتی گراد می باشد.
وزن این عامل ضد باکتریایی حدود 960 تا 983 دالتون می باشد. این عامل سبب مهار رشد کلستریدیوم پرفرنجس ، کلستریدیوم دیفیسل ، استرپتو کوکوس پنومونیه ، کمپیلوباکترژژونی و کولی می گردد.
انتقال عمودی سالمونلا انتریتیدیس
طی مطالعات انجام شده،توانایی برخی از سروتیپهای سالمونلا جهت كلونی شدن در دستگاههای تناسلی جوجه ها و متعاقب آن آلوده سازی تخم مرغها به اثبات رسیده است. مرغهای تخم گذار بالغ از طریق داخل وریدی توسط یك میلیون واحد سالمونلا انتریتیدیس Salmonella enteritidis ،سالمونلا تیفی مورریوم S.typhimurium ،سالمونلا اینفانتیس S.infantis, سالمونلا ها بر S.habar ،سالمونلا هیدلبرگ S.heidelbergو سالمونلا مونته ویدئو S.montevideo آلوده شدند. وجود سالمونلا انتریتیدیس در زرده تخم مرغها ،انتقال عمودی آن را از طریق تخمدان ثابت میكند.كبد،طحال و روده های كور در چهارمین یا هفتمین روز پس از
تلقیح،واجد تجمعی از سروتیپ های فوق بودند.ولی فقط سالمونلا انتریتیدیس در تخمدان و فولیكولهاب پیش رس تخمدان تجمع یافته بودند. این سروتیپ در كلواك ،واژن و لوله های تخم بر نیز وجود دارد و نسبت به سایر سروتیپ ها در سیستم عروق محیطی مقاومتر است. نتایج حاصله در شرایط مزرعه ثابت می كند كه وجود تخم مرغهای آلوده به سالمونلا انتریتیدیس،به توانایی این سروتیپ جهت كلونی شدن در دستگاه تناسلی مربوط می شود.
كاهش خطر سالمونلا توسط فلفل
روغن فلفل تند می تواند خطر سالمونلوز را در جوجه ها كاهش دهد. دكتر Audrey McElory ( دستار پروفسور در ویرجینیاتك ) پی برد كه Capsaicin (ماده طبیعی در فلفل كه حس سوزاننده در دهان ایجاد می كند ) می تواند مقاومت طیور جوان به سالمونلا را افزایش دهد.در آزمایشات انجام شده توسط ایشان ۱۵۳۰ جوجه كشی تجاری به سه گروه تقسیم شدند و با جیره استاندارد ذرت و سویا برای مدت ۴۲ روز تغذیه شدند ( یك گروه با جیره بدون فلفل به عنوان گروه كنترل و در جیره دو گروه دیگر، دریكی ppm ۱۰ و دیگری ppm ۲۰ فلفل اضافه شد). سپس طیور در سنین ۲۱ و ۲۸ و۴۲ روزگی در معرض سالمونلا enteridis قرار داده شدند. مشاهده گردید افزودن فلفل موجب افزایش مقاومت جوجه به سالمونلا بدون تأثیر منفی روی میزان رشد و ضریب تبدیل غذایی و همچنین مزه جوجه طبخ شده می شود.
عفونت سالمونلا ـ salmonella infections
عفونت سالمونلا عفونت عمومی بدن در اثر میكروبی از خانواده سالمونلا . این باكتری معمولاً لوله گوارش و دستگاه لنفاوی را درگیر می‌سازد. عفونت نسبتاً خفیف سالمونلا ممكن است با گاستروانتریت ساده اشتباه گرفته شود. عفونت‌های سالمونلا بیشتر افراد بالای 70 یا زیر 20 سال را مبتلا می‌سازند (بیشترین شیوع در شیرخواران زیر یك سال).
علایم شایع:
۱. سردرد
۲. وجود خون در مدفوع (گاهی)
۳. استفراغ (گاهی)؛ تب
۴. اسهال، اغلب همراه با انقباضات شكمی، در موارد خفیف، اسهال ممكن است تنها در حد 3-2 بار دفع مدفوع شل باشد، ولی در موارد شدید ممكن است اسهال به‌صورت بیرون‌روی هر 15-10 دقیقه وجود داشته باشد.
ـ علل بیماری:
عفونت با باكتری سالمونلا پس از خوردن غذاهایی نظیر گوشت، مرغ، شیر تازه یا تخم مرغ خام یا آشامیدن آب آلوده به باكتری. باكتری سالمونلا در شرایط انجماد مواد غذایی نیز زنده می‌ماند ولی پختن كامل آن را از بین می‌برد. همه‌گیری‌های عفونت سالمونلا معمولاً هنگامی اتفاق می‌افتد كه افراد زیادی از یك غذای آلوده مشترك مثلاً در طی سفرهای تفریحی، اجتماعات مردمی یا رستوران‌ها استفاده می‌كنند. این عفونت می‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل گردد.
عوامل افزایش‌دهنده خطر:
۱. بیماری گوارشی اخیر
۲. زندگی در شرایط پرجمعیت یا غیربهداشتی
۳. سن خردسالی و سنین بالا
۴. ضعف دستگاه ایمنی در اثر بیماری‌ها یا داروها
۵. كم‌خونی یا بدخیمی
پیشگیری:
۱. پختن، دستكاری، ذخیره و نگه داشتن در یخچال در مورد گوشت، مرغ، تخم مرغ و غیره باید به‌طور مطلوبی انجام گیرد.
۲. از حیوانات دارای عفونت احتمالی دوری كنید.
۳. تنها از شیر پاستوریزه استفاده كنید.
۴. پس از هر بار رفتن به توالت و قبل از دستكاری مواد غذایی دست‌ها را بشویید.
۵. فرد مبتلا به این عفونت را از سایر افراد خانواده جدا نگه دارید.
۶. در مورد مصرف آنتی‌بیوتیك جهت پیشگیری، قبل از مسافرت به مناطق محروم از آب و مواد غذایی بهداشتی، با پزشك مشورت نمایید.
عواقب موردانتظار:
اكثر عفونت‌های سالمونلا خفیف بوده و با درمان در عرض 48-24 ساعت بهبود می‌یابد. بیماران مبتلا به عفونت شدید ممكن است نیازمند بستری و جداسازی از دیگران در بیمارستان باشند. این عفونت ممكن است 3-2 هفته به‌طول انجامد.
عوارض احتمالی:
كم‌آبی بدن در اثر اسهال و استفراغ شدید. كم‌آبی شدید می‌تواند كشنده باشد به‌خصوص در شیرخواران و افراد بالای 60 سال عفونت سایر اعضا، نظیر كلیه‌ها، كیسه صفرا، طحال و ریه‌ها ناشی از انتشار باكتری سالمونلا از طریق جریان خون.
درمان:
بررسی‌های تشخیصی ممكن است شامل آزمایش‌های مدفوع و كشت خون باشد. بستری در بیمارستان به‌ندرت ضرورت می‌یابد. در مورد اكثر بیماران مراقبت در منزل با توصیه‌های لازم طبی كفایت میكند. در صورت امكان فرد بیمار را از سایرین جدا نگه دارید. از یك بالشتك گرم‌كننده یا كیسه آب داغ برای كاهش دردهای شكمی استفاده كنید. اگر اسهال شدید باشد ممكن است لازم باشد تا از یك توالت كنار بستر استفاده نمایید.
داروها:
برای موارد خفیف معمولاً دارویی نیاز نیست. برای موارد شدید بیماری و بیماران دچار سایر اختلالات طبی، داروهای ضداسهال و آنتی‌بیوتیك‌ها برای مقابله با عفونت و مایعات وریدی برای جبران كم‌آبی شدید ممكن است تجویز شود.
فعالیت:
حداقل تا 3 روز پس از برطرف شدن اسهال، تب و سایر علایم در بستر استراحت نمایید و جز برای رفتن به توالت یا حمام بستر را ترك نكنید. پس از آن فعالیت‌های طبیعی را به‌تدریج از سر بگیرید. در مدتی كه در بستر قرار دارید مرتباً پاهای خود را خم و راست كنید تا از ایجاد لخته در عروق پا جلوگیری شود.
رژیم غذائی:
تا برطرف شدن اسهال، از محلول‌های اوآراس استفاده كنید. پس از آن از یك رژیم غذایی سبك، و در عین حال پرانرژی و متعادل، استفاده نمایید. مصرف مكمل‌های ویتامین‌ها و مواد معدنی پس از بیماری طولانی‌مدت ممكن است سودمند باشد.
در این شرایط به پزشك خود مراجعه نمائید:
۱. تب 9/38 درجه سانتیگراد یا بالاتر
۲. یرقان (زردی پوست و چشم‌ها)
۳. سرفه همراه خلط خونی
۴. تشدید اسهال
۵. اگر شما یا یكی از اعضای خانواده تان دارای علایم عفونت سالمونلا باشید كه بیش از 48 ساعت تداوم یافته باشد.
اگر شیرخواری كه دچار علایم عفونت سالمونلا همراه نشانه‌های كم‌آبی، نظیر خشكی و چروكیدگی پوست، كاهش مقدار ادرار یا تیره شدن ادرار باشد.
ويبريو پاراهموليتيکوس V.
پاراهموليتيکوس در آب‌هاى ساحلى در سراسر جهان وجود دارد و بيمارى ناشى از آن اکثراً به دليل مصرف غذاهاى دريائى خام يا خوب پخته نشده است. بعد از يک دوره ننفته ۴ ساعته تا ۴ روزه، اغلب اسهال حاد آبکى ايجاد مى‌شود که همراه با دل‌پيچه، تهوع، استفراغ است و در مواردى تب و لرز وجود دارد. تشخيص با کشت ارگانيسم در محيط اختصاصى داده مى‌شود و در موارد تماس با غذاهاى دريائى يا دريا بايد به آن مشکوک شد. درمان موارد شديد شامل جبران مايع و تجويز آنتى‌بيوتيک (تتراسيکلين، ۵۰۰mg روزى چهار بار) است.
شناسائی انواع میکروب کلستریدیوم ، عامل بیماریهای تورم قانقاریائی کبد گوسفند و باسیلاری
ميکروب‌شناسي شناسائي انواع ميکروب کلستريديوم ادماسين عامل بيماري‌هاي تورم قانقاريائي کبد گوسفند و باسيلاري PG اين طرح شامل بيماري ناشي ازميکروب Clostridium oectemanens که داراي چهارتيپ A B وC و D ميباشدکه عوامل بيماري مختلف گوسفندوگاو درايران ميباشند تاکنون تيپ B اين ميکروب که عامل قانقارياي عفوني کبدگوسفند ياBlack disease ميباشددرايران شناخته گرديده ومطالعاتي درمورد عامل بيماري زائي انجام ميگردد،ولي تيپ B که عامل همين بيماري درگاوميباشد،وهمچنين تيپ D که احتمالا عامل بيماري نکروز کبدگوسفند وباسيلاري هموگلوبينوزي گاوميباشد قابل مطالعه وبررسي درايران ميباشد واحتياج به مطالعات صحرائي دارد.
