بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مدل های تصمیم گیری
مدل های کلاسیک تحقیق در عملیات
مدل های تصمیم گیری چند معیاره
اسلاید 2 :
مدل های کلاسیک تحقیق در عملیات
در این مدل ها تصمیم گیری فقط بر اساس یک هدف کمی مانند حداکثر کردن سود، حداقل کردن مسافت و ... صورت می گیرد. برنامه ریزی خطی، برنامه ریزی اعداد صحیح و ... از جمله این روش ها هستند که قبلا با آنها آشنا شده ایم.
اسلاید 3 :
تصمیم گیری چند معیاره (MCDM)
در اغلب تصمیم گیری ها مدیران به جای یک معیار خواستار بهینه کردن مقدار چندین معیار اعم از کمی و کیفی مانند حداکثر کردن سود، حداقل کردن اضافه کاری افزایش رضایت شغلی و ...هستند. بدیهی است این معیارها به دلیل داشتن مقیاس های مختلف با هم قابل مقایسه نبوده و حتی در برخی مسائل با یکدیگر متضاد می باشند یعنی افزایش یک معیار باعث کاهش معیار دیگر گردد. بنابراین در تصمیم گیری با معیارهای چندگانه معمولا به دنبال گزینه ای هستیم که بیشترین مزیت را برای تمامی معیارها ارائه کند. از جمله این روش ها روش برنامه ریزی آرمانی است که قبلا با آن آشنا شده ایم.
اسلاید 4 :
معيارهاي تصميم گيري
در تعیین گزینه های مختلف منظور از معیار عواملی است که تصمیم گیرنده به منظور افزایش مطلوبیت و رضایت خود مد نظر قرار می دهد.
معیار در تصمیم گیری ممکن است به دو صورت زیر ارائه گردد:
هدف (Objective)
شاخص (Attribute)
اسلاید 5 :
معیار تصمیم گیری: هدف
هدف عبارت است از تمایلات و خواسته های تصمیم گیرنده که می تواند با عباراتی نظیر حداکثر کردن سود، حداقل کردن هزینه و ... بیان گردد.
در این مسائل تصمیم گیرنده ممکن است همزمان چندین هدف را دنبال کند.
این نوع مسائل را تصمیم گیری چند هدفه (MODM) می نامند.
اسلاید 6 :
معیار تصمیم گیری: شاخص
شاخص عبارت است از ویژگی ها، کیفیات یا پارامترهای عملکردی که برای انتخاب گزینه های تصمیم مطرح است. شاخص ها ممکن است کمی یا کیفی باشند. شاخص های کیفی معمولا با الفاظ بیان می شوند مانند کم، زیاد، متوسط، ارزان، گران، کوچک، بزرگ و ... ولی شاخص های کمی با عدد بیان می شوند.
برای بررسی یا مقایسه شاخص های کیفی بایستی آنها را به عدد تبدیل کرد.
هدف از مقایسه شاخص ها تعیین اهمیت هر یک در انتخاب جواب است.
در صورتی که تصمیم گیری براساس چندین شاخص انجام گیرد آن را تصمیم گیری چند شاخصه (MADM) می نامند.
اسلاید 7 :
اندازه گيري معيارها
مقياس هاي اندازه گيري
اسمي
رتبه اي
فاصله اي
نسبي
اسلاید 8 :
مدل هاي تصميم گيري چند معياره
گسسته و پيوسته
اگر مجموعه جواب هاي مساله قابل شمارش باشد مدل را گسسته يا چند شاخصه مي ناميم. مانند انتخاب يك تكنولوژي از بين تكنولوژي هاي مختلف ولي اگر مجموعه جوابهاي مساله غير قابل شمارش باشد آن را پيوسته یا چند هدفه مي نامنم مانندتعيين عمر بهينه يك لامپ بطوريكه هزينه كاهش يافته و قابليت اطمينان بيشتر گردد.
جبراني و غير جبراني
اگر كمبود در يك معيار توسط معيار ديگر جبران شود مدل را جبراني مي ناميم مانند جبران هزينه بالا با كيفيت بهتر. در غير اينصورت مدل را غير جبراني مي ناميم مانند معيارهاي لازم براي اخذ گواهينامه رانندگي.
فردي و گروهي
اگر تصميم گيري بر اساس نظرات يك نفر انجام شود مدل را فردي و در غير اينصورت گروهي مي ناميم
اسلاید 9 :
تصميم گيري چند شاخصه
در اين نوع تصميم گيري به دنبال انتخاب يا اولويت بندي گزينه هاي مختلف بر اساس معيار(شاخص)هاي مختلف اعم از كمي و كيفي، جبراني و غير جبراني و شاخص هاي با جنبه منفي و مثبت هستيم.
اسلاید 10 :
گام هاي لازم براي تصميم گيري چند شاخصه
0 تعريف هدف مساله
.1تعيين شاخص هاي ارزيابي
.2تعيين گزينه ها
.3تعيين روش امتيازدهي به شاخص ها
.4ارزيابي معيارها
.5بي مقياس سازي
.6تعيين وزن شاخص ها
.7مدل هاي تصميم گيري
