دانلود فایل پاورپوینت ارزیابی آزمایشگاهی واحدهای اهدائی

بخشی از پاورپوینت

--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----

اسلاید 1 :

پس از مراحل انتخاب و غربالگری اهدا کننده و جمع آوری خون و فرآورده‌های خونی، روی خون اهداء کننده یکسری آزمایش انجام می‏گیرد تا از ایمنی فرآورده خونی اهداء کننده اطمینان حاصل شود.

هرگز فرآوده‌های خونی قبل از تکمیل آزمایش‌های لازم به گیرنده تزریق نمی‏شود.

آزمایشات برای بررسی Rh, ABO، غربالگری آنتی بادی‌های ناخواسته و شناسائی برخی از بیماری‌های عفونی منتقله از خون انجام می‏شود.

اسلاید 2 :

1- تعیین ABO :

 بررسی گروه خونی ABO به دو روش سِل تایپ (مستقیم ) و بک تایپ (معکوس) انجام می‏شود.

در روش سِل تایپ گلبول‌های قرمز فرد را با آنتی A آنتی B و آنتی AB  مجـــاور می‏کنند و حضور آنتی ژن‌های A و B را روی سطح گلبول‌های قرمز بررسی می‏کنند

 در روش دوم بک تایپ سرم فرد را با سلول‌های A1 وB مجاور می‏کنند و نوع آنتی بادی در سرم فرد را مشخص می‏کنند.

 نتایح سِل تایپ و بک تایپ باید با یکدیگر مطابقت داشته باشند.

اسلاید 3 :

2- تعیین Rh:

 برروی گلبول‌های قرمز فرد اهدا کننده و با استفاده از Anti D صورت می‏گیرد

 چنانچه آگلوتینه مشاهده شود برچسب Rh مثبت روی کیسه زده می‏شود

 چنانچه آگلوتینه دیده نشد گلبول‌های سرخ را از نظر D ضعیف (DW) بررسی می‏کنند

    - چنانچه D ضعیف مثبت باشد روی کیسه برچسب Rh مثبت زده می‏شود.

    - در صورتی که D ضعیف مثبت نباشد برچسب Rh منفی زده می‏شود.

اسلاید 4 :

3- غربالگری آنتی بادی ناخواسته (غیرمنتظره):

 برروی سرم اهداء کننده انجام می‏شود

 آنتی بادی ناخواسته در اثر برخورد فرد با گلبول‌های قرمز آلوژنیک (طی انتقال خون و یا بارداری بوجود می‏آیند

 برای این کار سرم اهداء کنندگان با سلول‌های غربالگر مجاور می‏شوند

 درصورت وجود Ab با اهمیت بالینی در سرم فرد دهنده نباید از پلاسما یا پلاکت فرد استفاده کرد.   D آنتی A و آنتی B جزء Ab ناخواسته نمی‏باشند.

 فرآورده گلبول قرمز نیز باید با احتیاط مصرف شود و نوع آنتی‏بادی روی کیسه نوشته شود.

اسلاید 5 :

4- بررسی عوامل عفونی منتقله از راه خون :

 این عوامل عبارتند از :

  - ویروس نقص ایمنی (HIV)

  - هپاتیت B

  - هپاتیت C

  -  HTLV 

  - سیفلیس

اسلاید 6 :

الف – ویروس نقص ایمنی HIV)) نوع 1 و2

oاز دسته رتروویروس‏هاست

oاین ویروس‌ دارای آنزیم ترانس کریپتاز معکوس است که RNA ویروس را به DNA تبدیل می‏کند و DNA حاصل وارد ژنوم میزبان می‏شود.

oراه‌های انتقال ویروس عبارتند از : 1- تماس با فرآورده‌های خونی آلوده 2- تماس جنسی 3- انتقال از مادر به جنین 4- شیر مادر 5- تزریق خون آلوده

oدر سال 1985 اولین آزمایش غربالگری برای شناسائی آنتی بادی علیه HIV برروی خون‌های اهدائی انجام شد

oآزمایش هائی که اکنون برای شناسائی ویروس HIV در مراکز انتقال خون انجام می­شود  شامل شناسائی آنتی بادی علیه HIV I,II و آنتی ژنP24  (پروتئین مرکزی ویروس HIV-I) است .

oآنتی بادی علیه HIV پس از 22 روز و آنتی ژن P24 پس از 16 روز تماس با ویروس قابل شناسائی است. به این زمان اصطلاحاً دوره پنجره گفته می­شود.

oآزمون تأییدی وسترن بلات است که البته فقط برای HIV-I می­باشد.

oنکته: گونه دیگری از این ویروس (گروه O) در مناطق غربی و مرکزی آفریقا گزارش شده است که کیت‌های ایمنوآسی موجود در بازار قادر به شناسائی این گروه نیستند.

اسلاید 7 :

ب . هپاتیت B :

oراه‌های انتقال آن از طریق خون و فرآورده‌های خونی، تماس جنسی و مادر به جنین می‏باشد.

oآزمایش هائی که برای شناسائی این ویروس برروی خون‌های اهدائی انجام می‏شوند عبارتند از:

o

  1- آنتی ژن سطحی هپاتیت (HBsAg)B

oپس از تماس با ویروس هپاتیت B حدود 6-2 هفته زمان لازم است تا HBS Ag را شناسائی کرد

oآنتی بادی برعلیه HBS  16هفته پس از تماس در خون ظاهر می­شود.

  2- آنتی بادی ضد هسته مرکزی هپاتیت (Anti-HBC) B

 این Ab بعد از پیدایش HBS Ag در خون پدیدار شده و تا سالها پس از عفونت نیز در خون قابل ردیابی می­باشد

در یک دوره زمانی . HBS Ag کاهش می‎یابد، Anti-HBC تنها شاخص بیماری است که قابل تشخیص است.

در افرادی که برعلیه هپاتیت B واکسینه شده اند Anti-HBC به وجود نمی­آید چون واکسن هپاتیت B فاقد HBC است.

  3- سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز (ALT)

میزان این آنزیم در کبد نسبت به دیگر اعضاء بیشتر است و در آسیب‏های کبدی میزان سرمی آن افزایش می‏یابد. اندازه گیری ALT برروی خون اهداء کنندگان الزامی نیست

اسلاید 8 :

ج . هپاتیت C

 پیشتر این ویروس به عنوان هپاتیت Non A-Non B شناخته شده بود.

 تا قبل از سال 1990 روش تشخیصی برای این ویروس وجود نداشت و از آزمایش ALT به عنوان آزمایش جایگزین آن استفاده می‎شد.

 تست تشخیصی آن Anti HCV-Ab است که دارای دوره  پنجره 66 روز می‏باشد.

oRIBA آزمون تأییدی برای آنتی بادی علیه HCV، می‏باشد. واکنش مثبت تأئید کننده عفونت است.

 در حال حاضر آزمایشNAT (تکثیر اسیدنوکلئیک ) جهت شناسائی HCV استفاده می­شود. کاربرد روش‌های NAT باعث کاهش دوره پنجره می‏گردد (حدود 60-40روز).

اسلاید 9 :

د. ویروس لنفوتروپیک سلول‌های T انسانی نوع 1و2 (HTLV 1,2)

ویروس‌های HTLV. I/II از طریق سلول‌های خونی مایع منی و شیر مادر منتقل می‏شود در کشورهای آلوده انتقال از شیرمادر یکی از راه‌های اصل انتقال است.

 oHTLV-1 با لنفوم، لوسمی سلول T بزرگسالان (ATLL) و میلوپاتی همراه با HTLV-1 و پاراپرزی گرمسیری مرتبط است.

اغلب موارد آلودگی به ویروس HTLV-1 بدون علامت باقی می­ماند و بیماری تنها در کمتر از 1% بروز می‏نماید.

oHTLV-II: با مواردی معدودی لوسمی موئی شکل (HCL) و لوسمی لنفوسیت‌های بزرگ گرانول دار (LGL) همراه می‏باشد.

در ایران، حدود 2% آلودگی در استان‌های خراسان مشاهده شده است از این رو در این استان‌ها خون‌های اهدائی از نظر ویروس HTLV-I/II بررسی می‏شود.

روش تشخیص برمبنای جستجوی آنتی بادی علیه HTLV-I/II می­باشد (آنزیم ایمنواسی ) البته قادر به تفکیک دو ویروس از هم نمی­باشند

تزریق واکسن انفلوانزا باعث ایجاد مثبت کاذب (در کمتر از 5% افرادی) می‏گردد

اسلاید 10 :

هـ . سیفلیس :

oعامل بیماری اسپیروکت‌ ترپونماپالیدوم است.

oانتقال آن بیشتر از طریق تماس جنسی است.

انتقال آن از طریق از خون و فرآورده‌های خونی نادر است.

اسپیروکت‌ها در در عرض 3 روز در دمای یخچال از بین می‏روند ï بنابراین در فرآورده هایی که در یخچال یا فریزر نگهداری می‏شوند (مثل گلبول قرمز FFP و...) احتمال انتقال وجود ندارد اما فرآورده‌های پلاکتی باعث انتقال بیماری می­شوند

آزمایش‌های غربالگری سیفلیس RPR و یاVDRL می‏باشد.

       B در این دو از Ab غیراختصاصی علیه ترپونما استفاده می­شود که علاوه بر سیفلیس در بیماری‌های و حالات دیگر مثل سایر عفونت ها، حاملگی و بیماری‌های خود ایمن نیز افزایش می‎یابند.

آزمایش‌های تأئیدی برای ترپونماپالیدوم، آزمایش جذب آنتی بادی ترپونمائی فلورسنت (FTA-ABS) و آزمایش ارزیابی هماگلوتیناسیون ترپونماپالیدوم (TPHA) است.

علت انجام آزمایش غربالگری سیفلیس روی خون‌های اهدائی بیشتر به خاطر شناسائی افراد با رفتارهای پرخطر می­باشد.

احتمال اینکه افرادی که از نظر سیفلیس مثبت می­باشند به عوامل عفونی دیگر مثل HIV نیز آلوده باشند بیشتر از دیگران می­باشد.