بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
چگونگي توسعه شهرها در ايران
بررسي نحوه توسعه و گسترش اغلب شهرها از نوعي توسعه فارغ از طرح‌ها و برنامه‌هاي توسعه شهر حكايت مي‌كند.
براي مثال در اردبيل 9/7 درصد سطح شهر است ساخته نشده باقي مانده است، در خارج محدوده 91/665 هكتار- معادل 7/11 درصد سطح، ساخت و ساز شده و در شهر ميانه (7/6 درصد) از اراضي داخل محدوده ساخته نشده باقي مانده در خارج محدوده (5/10 درصد) ساخت و ساز شكل گرفته است.
"طرح تحقيقاتي ارزيابي طرح‌هاي شهري در سال گذشته[1]" نشان مي‌دهد كه حدوث اين امر، در تمامي شهرها عموميت دارد.
2 - اين طرح براي سازمان برنامه و بودجه انجام گرديده است.
اسلاید 2 :
بررسي‌هاي طرح مزبور نشان مي‌دهد كه اين مغايرت‌ها عملاً در هيچ يك از شهرها به علت اشتباه مطالعات و برنامه‌ها در انتخاب جهات توسعه و تعيين محدوده شهري نبوده و در اغلب طرح‌ها انتخاب جهات رشد شهر، به شكل اصولي صورت گرفته است.
بايد، به ريشه‌يابي و بررسي علل اقتصادي، اجتماعي و كالبدي رشد خارج از برنامه شهرها پرداخت، كه موجب پراكندگي توسعه مي‌شوند.
نتايج مطالعات طرح فوق و تعدادي ديگر از مطالعات نشانگر آن است كه: علت اصلي اين مغايرت‌ها ناشي از تنش‌هايي است كه از تعيين محدوده شهري به شكل موجود، نشأت گرفته است، كه دلايل آن با استفاده از چند طرح تحقيقاتي تشريح مي‌شود.
اسلاید 3 :
خلاصه‌اي از يك طرح تحقيقي در مورد علل رشد و توسعه ناپيوسته و بي‌برنامه شهرها
"مارسلو بالبو" (Marcello-Balbo) در گزارشي[1] تحت عنوان "برنامه‌ريزي شهري و شهر قطعه‌قطعه در كشورهاي در حال توسعه” مي‌گويد:
يك ويژگي متمايزكننده غالب شهرهاي جهان سوم، گسيختگي سازمان فضايي آنهاست.
نواحي طراحي شده، ساخت و سازهاي غير قانوني و وجود محلات فقيرنشين و كثيف در اين شهرها، با يكديگر همواره بافتي ناپيوسته مي‌سازند
كه اداره آن با ابزارهاي نظري و عملي برنامه‌ريزي سنتي شهري ناممكن است.
1- اين تحقيق در دپارتمان "بررسي‌هاي اقتصادي و اجتماعي منطقه‌اي انستيتو جهاني معماري" انجام و با انتخاب، هدايت و ويرايش آقاي كمال اطهاري ترجمه شده است.
اسلاید 4 :
ويژگي‌هاي شهر غربي
شهر غربي از قسمت‌هاي مختلفي كه هر يك در ايجاد كليت واحد شهر دخيل هستند، ساخته شده است. فضاي شهري (در شهر غربي) تفاوت‌هاي زياد و گاه شديدي را نشان مي‌دهد، معهذا اجزاء شكل‌دهنده و سازنده ساختار فضايي اساساً هماهنگ شده مي‌باشد.
به همين منوال تأسيسات زيربنايي اصلي، در نواحي مختلف شهر وجود داشته و به همه آنها تحت شرايط اساساً يكسان خدمات مي‌دهند. مدارس، كلينيك‌ها و پارك‌ها در بخش‌هاي مرفه‌تر بيشتر است، اما بخش‌هاي فقيرتر شهر نيز يكسره از تأسيسات مذكور خالي نيستند. شهر صنعتي شهري منظم، و منطبق بر ايده فضاي شهري است و پاريس، ميلان، مونترال و هم‌اكنون توكيو نيز عمدتاً چنين شهري محسوب مي‌شوند. لذا شهر صنعتي حداقل از بابت نوع نظم مخصوص فرهنگ‌هاي اروپايي- آمريكايي به راحتي قابل تشخيص و پيش‌بيني است.
اسلاید 5 :
ويژگي‌هاي شهر جهان سوم
شهر جهان سوم، شهر گسيختگي‌ها و جايي است كه در آن شهرنشيني به صورت جهشي و پراكنده روي داده و همواره، الگوي ناپيوسته را ايجاد مي‌كند. در شهر گسيخته جهان سوم محيط فيزيكي، خدمات، درآمد، ارزش‌هاي فرهنگي نظامات نهادي از محله‌اي تا محله ديگر، گاه از خياباني تا خيابان ديگر، به طور فاحشي تفاوت مي‌كند،
بعضي اوقات يك پاره شهر مي‌تواند به نحو صحيح و در حد يك شهر رشد كند و به خويشاوند فقيري براي شهر اصلي كه موجوديت آن را به رسميت نشناخته و فاصله خود را با آن تا حد امكان حفظ مي‌كند، مبدل شود.
نمونه اين موارد "ويلا ال‌سالوادور" و "باريادا" در ليما است. نقطه اخير داراي 300 هزار نفر جمعيت بوده است
اسلاید 6 :
تعريف گسيختگي
يك- هر يك از اين قطعه‌ها
سيما و كيفيت خاص خود را داشته و تفاوت‌هاي بين آنها نمايان است.
دو- دومين نشانه گسيخته بودن شهر در تفاوت‌هاي موجود در سطح خدمات و تأسيسات زيربنايي و ميزان دسترسي سكنه هر قطعه به آنها، نهفته است.
سه- سومين راه اساسي پرداختن به مقوله تفرق كالبدي و عملكردي شهر، رسيدگي به طيف گسترده نحوه تصرف زمين است. ساختار فضايي شهرهاي جهان سوم بيش از هر عامل ديگر بوسيله نظام‌هاي تصرف زمين به ويژه از لحاظ ميزان تضمين‌كنندگي نظام تصرف، تعيين مي‌شود.
اسلاید 7 :
سه- علل گسيختگي شهر
الف- رشد فوق‌العاده شتابان جمعيت شهري
ب- كاركرد اقتصاد شهري
پ- بي‌توجهي برنامه‌ريزان به خط فقر سكونت شهري
ت- عدم انجام طرح آمايشي صحيح در كشورها
اسلاید 8 :
گسيختگي شهر موهبت يا مصيبت
چند سال پيش روزنامه‌اي هندي در دهلي‌نو مقاله‌اي با اين تيتر "ما به محلات فقيرنشين احتياج داريم" منتشر كرد و طي آن تأكيد كرد كه چگونه "پاره‌شهر غيرقانوني" به روستاييان فقير امكان مي‌دهد كيفيت زندگي خود را به ميزان قابل توجهي بهبود بخشد.
اگر گسيختگي فضايي شهر، راهي براي وصول به برابري بيشتر است، بدان نياز داريم كه در اتخاذ راه‌حل‌هاي معطوف به ايجاد شهري بهم پيوسته‌تر، همگن‌تر و قانوني‌تر محتاط باشيم تا اهدافي اين چنين با شرايط شهر صنعتي يا شهر پساصنعتي هماهنگ باشد، ولي با شيوه‌‌هاي عملكردي شهر در كشورهاي توسعه‌يابنده سازگار نگردد كه علير‌غم رويارويي با مشكلات مختلف با انعطاف‌پذيري مافوق انتظار، قادر شده‌اند چنين ارقام بزرگ و حيرت‌انگيزي از جمعيت را خوب يا بد، اسكان دهند.
اسلاید 9 :
نتايج طرح تحقيقاتي ارزيابي طرح‌هاي جامع شهري[1]
طرح ديگري كه به بررسي توسعه ناپيوسته شهري پرداخته، طرح تحقيقاتي ارزيابي طرح‌هاي شهري به وسيله سازمان برنامه است.
طرح مزبور اعتقاد دارد كه ريشۀ رشدِ خلاف برنامه و ناپيوسته شهري در مسائل اقتصادي است. تعيين محدوده، تمامي اراضي كه داخل اين حد مي‌شوند از اضافه ارزش برخوردار مي‌گردند، گروهي از شهروندان (و مهاجران به شهر) توان تملك اينگونه اراضي را از دست بدهند و اجباراً به مناطق حاشيه‌اي شهر رانده شوند.
مطالعات طرح جامع اردبيل نشان مي‌دهد 28درصد جمعيت، توانايي سكونت در محدوده شهري را نخواهند داشت.
1- سازمان برنامه و بودجه، معاونت امور زيربنايي- دفتر عمران شهري "طرح تحقيقاتي ارزيابي طرح‌هاي شهري در 25 سال گذشته
اسلاید 10 :
دلايل كالبدي رشد ناپيوسته شهري
يك- از شهرهاي متراكم تا شهرهاي پراكنده
در اروپا اكثر شهرها به صورت متحدالمركز گسترش يافته‌اند: حلقه‌هاي متوالي از ساختمان‌ها كه به دور يك مركز تاريخي رشد يافته‌اند. بسياري از مسئولان پيشنهاد مي‌گردند كه اين حلقه‌ها به كمك فضاهاي سبز مثلثي شكلي كه تا حد امكان بتوانند تا
امتداد يابند، به قطعاتي تقسيم شوند.
در سال 1895 فريچ (FH.Fritsch) كليات چنين نظريه‌اي را در يكي از نمودارهايش درباره "شهرهاي آينده" مشخص كرد.
