بخشی از پاورپوینت

--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----

اسلاید 1 :

بیماری دیسک کمر یکی از بیماری‌های ناتوان کننده‌ای است که متاسفانه امروزه شیوع بالایی پیدا کرده است و بسیاری افراد از ابتلا به آن رنج می‌برند. از طرفی با وجود گسترش وسیع علم پزشکی، روش‌های تشخیص و درمانی جدید و موثری برای آن پیدا نشده است و بی‌توجهی به آن و پیشرفت بیماری می‌تواند عواقب ناخوشایندی به دنبال داشته است.

 

بیماری دیسک کمر چیست؟

در حالت کلی منظور از بیماری دیسک کمر، در رفتگی با بیرون زدگی قسمت مرکزی یا هسته دیسک می‌باشد که با پارگی‌های کوچکی که به‌صورت شیارهای باریکی در اطراف آن، کم‌کم ایجاد می‌شود همراه است. این بیرون زدگی‌ها و دررفتگی‌ها روی ریشه‌های عصبی پشت این دیسک فشار می‌آورند و باعث ایجاد درد و سایر عوارض می‌شوند.

اسلاید 2 :

عوامل ایجاد کننده بیماری دیسک کمر یا پارگی یا بیرون زدگی دیسک کمر چیست؟

در ایجاد بیماری دیسک کمر عوامل زمینه‌ای مانند ژنتیک مطرح می‌باشد ولی اصولا بیرون زدگی و پاره‌ شدن دیسک در اثر استفاده ناصحیح از مهره‌ها و طرز رفتار ناصحیحی است که افراد با بدن خود انجام می‌دهند. در حیوانات چهارپا اصولا چیزی به نام پارگی دیسک کمر نداریم و این بیماری بهایی می‌باشد که انسان برای راست ایستادنش می‌‌پردازد. به علت فشاری که برآیند نیروهای وزن آدم روی مرکز ثقل وارد می‌کند و فشاری که روی آن ناحیه از مهره‌های تحتانی کمر وارد می‌شود، ستون فقرات بار بیش‌تری را نسبت به سایر قسمت‌ها تحمل می‌کند و علت این که ما بیش‌تر بیماری‌های دیسک را در این نواحی می‌بینیم همین می‌باشد. شایع‌ترین محل درگیری دیسک کمری در کشور ایران مهره‌های 4 و 5 و در کشورهای اروپایی معمولا مهره‌های 5 کمری و یکم خاجی می‌باشد و این تقاوت به علت نوع استخوان بندی می‌باشد. در ایران به طور معمول لگن‌ها برجسته‌تر هستند، ولی در اروپا لگن‌ها صاف‌تر می‌باشند.

پاره شدن دیسک طبق آمارهای موجود در خانم‌ها بیش‌تر است و معمولا در قسمت چپ دیده می‌شود. طرز نشستن، راه رفتن و خوابیدن و نوع بلند کردن اجسام و حمل آن‌ها در ایجاد دیسک کمر بسیار موثر می‌باشد.

اسلاید 3 :

به عنوان مثال اگر می‌خواهیم کتابی را با خود حمل کنیم، هر چه به بدن نزدیک‌تر نگه داریم فشاری که به دیسک‌ها وارد می‌آید کم‌تر خواهد بود و هر چه دورتر نگه داریم و یا در حالت دولا شدن به سمت جلو، مخصوصا در حالت چرخش، جسم سنگینی را حمل یا جا به‌جا کنیم مانند جا به‌جایی گلدان، امکان آسیب رسیدن به به این قسمت‌ها بیش‌تر می‌یاشد. بنابراین باید سعی شود از این نوع حرکات خودداری شود و اگر مجبور باشید که چیزی را از زمین بلند کنید حتما زانوها را خم کرده و با خم شدن هر دو زانو، آن جسم را کاملا نزدیک به بدنتان بردارید. حتی‌الامکان سعی کنید برای جا به‌جایی اجسام سنگین از وسایل کمکی مثل ریل، چرخ و اهرم استفاده کنید.

اسلاید 4 :

بیماری دیسک کمر بیش‌تر در چه افرادی دیده می‌شود؟ آیا ژنتیک نقش موثری در ایجاد آن دارد یا نه؟

بیماری دیسک کمر معمولا از دهه سوم به بعد ایجاد می‌شود، البته در زنان جوان، دیسک جوانی هم دیده می‌شود، ولی بسیار نادر است. قابل ذکر است که دیسک جوانی در مهره‌های کمر ایجاد نمی‌شود و در مهره‌های پشتی (قسمت بالای مهره‌های کمری) در اثر ضربه اتفاق می افتد و با توجه به اینکه در حدود سن20 سالگی پدیده پیر شدن برای دیسک وجود ندارد و به اصطلاح دژنره نشده است و از سن 20 سالگی به بعد کم کم آب دیسک‌ها کم می‌شود و امکان شکننده شدن آنها و ترک‌های موجود بیش‌تر می‌شود. هر چه سن بالاتر رود، احتمال پیدا شدن دیسک زیادتر می‌شود.

عوامل ژنتیکی نیز در پیدایش دیسک مطرح می‌باشد که در مواردی ممکن است تاثیرگذار باشد.

علایم بیرون زدگی یا پارگی دیسک کمر کدام است؟

معمولا بیماری دیسک کمر با دردی در ناحیه کمر شروع می‌شود. در مراحل اولیه این درد فقط در کمر ایجاد می‌شود و به جاهای دیگر زیاد انتشار نمی‌یابد و اگر به آن توجه نشود و این فشارها ادامه پیدا کنند، به علت این که قسمت مرکزی مهره‌ها بیرون زدگی پیدا می‌کند و روی ریشه عصب فشار می‌آورد، آزردگی ریشه عصب به وجود می‌آید و به دنبال آن درد و سایر عوارض ایجاد می‌شود. این درد می تواند به باسن، پشت پا تا پایین پا و زانوها و مچ پا و حتی انگشتان امتداد باید قسمت‌های درگیر و میزان و نوع درد و انتشار آن به سطحی که دیسک در رفته است و به محل فشار روی ریشه‌های عصبی بستگی دارد.

اسلاید 5 :

راه‌های تشخیص بیرون زدگی یا پارگی دیسک کمر کدام است؟

تشخیص در مرحله اول با شرح حال گرفتن از بیمار و معاینه دقیق همراه می‌باشد و در معاینه از روش‌های مختلف استفاده می‌شود که شامل معاینه رفلکس‌ها و معاینه حس و حرکت و حساسیت‌های موضعی و مانورهای خاص می‌باشد. این معاینات معلوم می‌کند که این دیسک فشار را به ریشه‌های عصبی وارد می‌کند یا نه. در مراحل بعدی تشخیص با پاراکلینیک می‌باشد که معمولا شامل آزمایشات مختلف و رادیوگرافی است.

MRI  بهترین روش تشخیص می‌باشد. با دستگاه MRI نه تنها سطح در رفتگی دیسک، بلکه میزان در رفتگی و میزان فشار وارده به عصب را نیز می‌توان اندازه‌گیری کرد و مجموعه‌ی اعمال بالا به پزشک نشان می‌دهد که آیا بیمار نیاز به عمل جراحی دارد یا نه، و آیا بیمار با روش‌های درمانی غیر تهاجمی مانند فیزیوتراپی و دارو درمانی قابل درمان است یا خیر.

اسلاید 6 :

¢

¢بیرون زدگی دیسک در کانال نخاعی

¢

¢

اسلاید 7 :

راه‌ های درمان بیرون زدگی و پارگی دیسک کمر کدام است؟
اگر بیمار به موقع مراجعه کند و هنوز بیماری خیلی پیشرفت نکرده باشد، در اکثر این بیماران با دادن داروهای شل‌کننده و ضدالتهاب، مراحل حاد برطرف می‌شود.
مرحله بعدی درمان، انجام فیزیوتراپی می‌باشد. متعاقب آن با تقویت عضلات اطراف ستون فقرات به وسیله ورزش یا تحریکات الکتریکی، بار و فشار وارده به ستون فقرات را کم می‌کنیم تا مشکل بیماری کاهش یابد. ولی اگر بیماری دیسک کمر در مراحل پیشرفته باشد و فرد دچار پارگی و بیرون زدگی و فشار روی ریشه عصبی شده باشد، در این مرحله نمی‌‌توان از روش‌های ذکر شده استفاده کرد. به عبارتی هر کدام از روش‌های درمانی، زمان و مورد خاصی باید داشته باشند تا نتیجه مطلوب گرفته شود؛ به‌طور مثال زمانی که دیسک به ریشه عصبی فشار می‌آورد، ممکن است فیزیوتراپی و ورزش کردن باعث تشدید درد و حتی علایم عصبی و فلج‌های مختلفی شود، بنابراین در این مرحله حتما باید از عمل جراحی استفاده کرد.

آیا بعد از درمان دیسک کمر، امکان عود مجدد وجود دارد؟
در تمام روش‌های درمانی دیسک کمر، امکان عود مجدد وجود دارد، ولی معمولاً عودها در سطوح بالا‌تر و پایین‌تر دیسک درمان شده ی قبلی اتفاق می‌افتد.

اسلاید 8 :

البته گاهی ممکن است در همان سطح قبلی هم اتفاق بیفتد. اگر بیمار مراحل درمان را به خوبی انجام دهد و ورزش‌هایی را که برایش تجویز شده ادامه دهد و وزن خود را نیز کاهش دهد، ممکن است تا آخر عمر هیچ مشکل برایش پیش نیاید، ولی اگر مراحل درمانی را کامل انجام ندهد، امکان عود مجدد وجود دارد. در روش‌های جراحی هم به همین ترتیب می‌باشد. وقتی بیمار عمل می‌شود، به او توصیه می‌شود که به تقویت عضلات بپردازد و در کنار تقویت عضلات فیزیوتراپی را هم ادامه بدهد. نباید وزنه‌های سنگین را بلند کند و کارهای اشتباهی را که قبلا انجام می‌‌داده تکرار کند. در غیر این صورت ممکن است در همان سطح اولیه و یا سطوح دیگر دچار در رفتگی دیسک شود. روش‌های عمل جراحی نیز متفاوت است و از عمل‌های کوچک و بسته تا عمل‌های باز و بزرگ انجام می شود.

به عنوان مثال اگر سطح در رفته فقط یک سطح باشد و بیمار لاغر باشد و میزان در رفتگی نیز کم باشد، در این موقع از روش‌های عمل بسته می‌توان استفاده کرد. اگر کمی شدیدتر باشد، از روش‌های میکروسکوپی استفاده می‌کنیم و اگر خیلی شدید باشد و چندین سطح را گرفتار کرده باشد و بیمار چاق نیز باشد، ناچارا باید از روش‌های باز و وسیع استفاده شود.

چگونگی درمان و نوع عمل توسط پزشک تشخیص داده می شود و برای هر بیمار، عمل جراحی متناسب با شرایط وی در نظر گرفته می‌شود.

اسلاید 9 :

عدم درمان به موقع دیسک کمر چه عواقبی ممکن داشته باشد؟
عدم درمان به موقع دیسک کمر باعث بدتر شدن وضعیت بیمار خواهد شد و درد بیمار را تشدید خواهد کرد. ممکن است به خاطر یک عمل کوچک، مجبور شویم عمل‌های بزرگ‌تری را انجام دهیم و حتی ممکن است باعث تخریب دیسک و تخریب خود مهره و سرخوردگی مهره شود و در نتیجه مجبور شویم که از یک عمل کاملا وسیع، با کار گذاشتن پلاتین و وسایل خاص فلزی در کمر بیمار استفاده کنیم. عدم درمان به موقع ممکن است باعث عوارضی مانند بی‌حس‌های دائمی یا اختلالات حرکتی شود که این عوارض باعث افتادگی پا و کشیدن و لنگی پا خواهد شد.
همچنین عدم درمان به موقع ممکن است باعث ایجاد مشکلات ادراری و مثانه‌ای شود و یا مشکلات اسفنکتر مقعد به وجود بیاورد و بیمار نتواند ادرار و مدفوع خود را نگه دارد. این مشکلات در آقایان باعث ایجاد ناتوانی‌های جنسی هم می‌شود. به علت این که اعصاب مانند دیگر نسوج و پوست قابل ترمیم نمی‌باشند و اگر صدمه ای به آنها برسد، دیگر به حالت اولیه بر نمی‌گردند، بنابراین قبل از صدمه شدید، باید حتما نسبت به درمان اقدام کرد.

اسلاید 10 :

در درمان این بیماران با چه مشکلاتی مواجه هستید؟
خوشبختانه اکنون در درمان این بیماران با مشکل خاصی مواجه نیستیم و بسیاری از امکانات و وسایل، چه تشخیصی و چه زمانی، موجود می‌باشد. حتی یک سری امکانات قابل حمل و نقل وجود دارد که برای بعضی از بیماران، که نیاز به یک سری وسایل خاص دارند، توسط شرکت‌ها و تکنسین‌های آنها فراهم می‌شود.


توصیه کلی شما به افراد مبتلا و دیگر افراد کدام است؟
بهترین توصیه این است که پیش‌گیری بهتر از درمان می‌باشد. پس در مرحله اول باید سعی کنیم که اصلا مبتلا به این بیماری نشویم. می‌بایستی در این ارتباط تمام مواردی که باعث پیش‌گیری از ایجاد این بیماری می‌شود را رعایت کنیم؛ از جمله ورزش کردن، کاهش وزن، عدم بلند کردن اجسام سنگین و هول دادن اجسامی مانند اتومبیل یا بلند کردن اتومبیل.
ورزش ملایم روزانه داشته باشیم تا بدنمان همیشه در فرم ایده‌ال قرار گیرد و عضلات وضعیت طبیعی را حفظ نمایند و استخوان‌ها دچار پوکی نشوند.

همچنین باید تغذیه مناسبی داشته باشیم (تغذیه مناسب به معنی زیاد خوردن نیست، بلکه به معنی درست خوردن می‌باشد). از میوه‌جات و سبزی‌جات و لبنیات حتماً در وعده‌های غذایی استفاده کنیم.

در متن اصلی پاورپوینت به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر پاورپوینت آن را خریداری کنید