بخشی از مقاله

اهميت و كاربرد كند كننده‌هاي رشد گياهي در كشاورزي

منابع:
1-خوشخوي، م.، ب. شيباني، ا. روحانيون. ا. تفضلي . 1379. اصول باغباني (مباني دانش بوستان داري). انتشارات دانشكاه شيراز: ص566.


2-صفري ، م. 1380. مباني بيو شيمي كشاورزي .انتشارات دانشگاه تهران : ص607
3-فهيمي ، ح. 1376. تنظيم كننده هاي رشد گياهي . انتشارات دانشگاه تهران : ص172
4-كافي، م.، م. لاهوتي ، ا. زند، ح. م. شريفي و م. گلداني .

1379. فيزيو لوژي گياهي (جلد دوم، ترجمه) انتشارات جهاد دانشگاهي مشهد: ص379
5-مجتهدي ،م. و ح. لساني .1374.زندگي گياه سبز(ترجمه ). انتشارات دانشگاه تهران: 587 ص


6-alam, s.m.and a.shereen.2002.plant growt retardants and
agriculture.industry & economy (www.pacictaneconomist.com):6pp.
7-baker ,n.r,andm,p,percival.1991.herbicides.elsevier science publisher b.v:382pp
8-brian,e .1998.efficacy of a-rest ,bonzi and sumagic on growth is tubeous-rooted dahlias.n.c.slower growers .vol 43,no21:16pp.(www.sgsts.org)


9-bryan unruh,j.2002.university of florida s pest cintrol guide for turfgrass managers .national pesticide information center(NPIC)67pp.http://npic.orst.edu.
10-kessler ,J.R.1998.Greenhous production of petunias.alabama coopperative extension system (www.aoes.edu):4pp.
11-Joyce .G.,latmer.2001.selecting and using plant growth reguhators in floriculture crops .Virginia tech:24pp.


12-meilan,r.1997.flpral induction hn woody angiosperms.new forests.14:179-202.
13-raymond kessler,J..J.R.and J.keever Gary.1997 .plant growth retardants effect growth and flowerhng of coreopsis verticilata “moonbeam”.SNA research conference .Vol 42,279-282.


14-sean R ,mahoney ,S.Ghosh ,d.peirson and E.B. Dumbro ff.1998.paclobutrazol affects the resistance of black spruce to high light and thermal stress –tree physiology .18:121-127.
15-waters,l.2001.ornamentals research report .alabama cooparative extension system :73pp.


16-williams ,D.R.,J.J.ross ,J.B.reid and B.M.potts .1999.response of Eucalyptus nitens seedlings to gibberllin biosynthesis hn hibitors .plant Growth regulation.27:125-129

بسمه تعالي
اهميت و كابرد كند كننده هاي رشد گياهي در كشاورزي:
كند كننده هاي رشد گياهي گروهي از تركيبات شيميائي يا مصنوعي هستند كه بدون اينكه تغييري در شكل ظاهري گياه و يا تعداد برگ ها و شاخه ها و ساير اندام هاي آن به وجود آورد،از رشد گياه مي كاهند.

اين مواد از تقسيم رشد ياخته اي درناحيه زير مرسيتمي انتهاي شاخه ها جلوگيري به عمل مي آورد ولي بر روي خود مريستم تأثيري ندارد و در نتيجه، گياه در عين حال كه به تعداد طبيعي شاخه و برگ و ميوه توليد مي كند. به اندازه معمول رشد نمي كند و كوتاه مي ماند. همين باعث مي شود كه سال بعد، از سوئي تعدا گل هاي توليد شده به ميزان قابل توجهي بيشتر گردد،

و از دگر سو نياز به هرس تا حد زيادي كاهش مي يابد. مطالعات بافت شناسي روي قسمت هاي مختلف ساقه گياهچه هاي آفتابگردان،سويا و ذرت كه با تتسي كلاسيس تيمار شده بودند نشان داد كه نوع اثر كننده ها روي رشد طولاني به غلظت به كار برده شده بستگي دارد.

بنابراين،كوتاه شدن گياهاني كه در غلظت پائين كند كننده ها رخ مي دهد،عمدتاً به دليل جلوگيري از بزرگ شدن سلول هاست،ولي در غلظت هاي بالا، اين كوتاه شدن قسمتهاي ساقه،عمدتاً به دليل كاهش تقسيم سلولي است.در نتيجه،فرآيند بزرگ شدن سلول نسبت به تقسيم سلولي در واكنش به كند كننده هاي رشد از حساسيت بيشتري برخوردار است

. در مقايسه با ساقه، كند كننده هاي رشد، اندازه ريشه را حفظ كرد، يا تا اندازه اي افزايش مي دهند، بنابراين همان طور كه ملاحظه مي شود نسبت ريشه به ساقه به نفع ريشه تغيير مي كند. اين تركيبات، مصارف و اثرات مفيد زيادي دارند كه در زير به نمونه هائي از آنها اشاره مي شودو اثرات ديگر و مكانيزم آنها در بخش هاي بعدي ذكر مي شود.


1-كنترل درس در غلات و محصولات دانه اي به خصوص گندم، تحت شرايط كود زياد و در آب و هواي مرطوب، نظير اروپاي غربي،بار گندم اغلب سنگين بود. و مي خوابد كه قابل درو كردن با ماشين نيست. كابرد كلرمكوات كلرايد(سايكوسل،سي سي سي،كلروكلين كلرايد) با فرمول2-كلرو اتيل-تري متيل-آمونيم كلرايد سبب توليد ساقه كوتاه و محكم مي شود به طوري كه خوابيدن بوته جلوگيري مي گردد.


2-كاهش ارتفاع گياهان زينتي از قبيل داوودي. بنت القنسول و سوين. از نظر تجاري، ارتفاع گياه گلدار زينتي به طور مطلوب.40-35 سانتي متر است، در صورتي كه ارتفاع طبيعي آنها به يك متر يا بيشتر مي رسد.

مصرف مواد كند كننده رشد روي برگ ها يا در خاك وقتي گياه جوان است، تأثير روي اندازه گل ندارد ولي منجر به ساقه خيلي كوتاه مي شود.اشرفي«cireopsis verticillata »از گياهان چند ساله است كه برا ي گلدهي به فتو پريودهاي طولاني بالاتر از 14 ساعت احتياج دارد.

اشرفي در لدانهاي كوچك تحت شرايط گلخانه، خيلي دراز مي شود. طي آزمايشي دوكند كننده رشد يعني دامينزيد (الار.اس اي دي اچ ، بي-ناين،بي-995،بي-9اي) وفلور پريميدول (كاتلس) ، بهترين كند كننده ها براي ايجاد بازارپسندي در اين گياه تشخيص داده شدند.


3-كنترل رشد درختچه ها: اين امر مخصوصاً در طول جاده ها حتي اگر گياهان كشت شده تزئيني باشند و در زير كابل هاي فشار قوي مهم است.پاشيدن مواد كند كننده رشد بعد از باز شدن جوانه ولي قبل از طويل شدن ساقه منتهي به همان تعداد برگ مي شود لي ساقه كوتاه، كوتاه مي ماند و نياز به هرس كردن كاهش مي يابد.


4-اثرت ويژه روي كميت، كيفيت يا رسيدن ميوه: انواع زيادي از اين اثرات مواد كند كننده رشد ملاحظه شده است. پژوهش ها نشان مي دهند كه مصرف آلار(بيشترين مصرف را در باغباني دارد) بر روي درختاني مانند انجير، گلابي و بعضي از انواع سيب كه ميوه هاي نرم توليد مي كنند كه ترابري (حمل و نقل)آنها دشوار است،

باعث مي شود كه ميوه رسيده بدون آنكه فرايندهاي رسيدنش آسيبي ببيند، از بافت محكم تري برخوردار شود و قابليت نگهداري و حمل و نقل آن افزوده گردد.

براي ميوه هاي هسته دار (مانند هلو، گيلاس و آلبالو)، مصرف آلار با غلظت هاي 8-2 در هزار، در اوايل تابستان باعث مي شود كه رسيدن ميوه از سوئي 14-6روز زودتر انجام مي شود و از سوئي ديگر يكنواخت گردد از اثرات بسيار مهم محلول پاشي آلار(پس از شكفتن گل ها) بر گياهاني مانند گوجه فرنگي و انگور، بالا رفتن تعداد ميوه هاي تشكيل شده مي باشد.

غلظت محلولي كه بدين منظور به كار برده مي شود،بر حسب نوع گياه،5%الي 5/2در هزار است كه گاهي تعداد ميوه هاي بعضي از ارقام انگور به راحتي به 2 برابر تعداد ميوه گياهان شاهد مي رساند.

همچنين، سايكوسل باعث افزايش عملكرد در سيب و گلابي مي شود و اين عمدتاً به دليل كاهش دادن ريزش ميوه مي باشد.


5- افزايش مقاومت در برابر تنش هاي محيطي: بسياري از گياهان باغي و زراعي كه با مواد كند كننده رشد محلول پاشي شده اند، در برابر تنش هاي محيطي مقاومت بيشتري نشان داده اند. آزمايشات زيادي در مورد كند كننده هاي رشد گياهي تا به حال انجام گرفته است.

در آزمايشي واكنش هاي نهال هاي اوكاليپتوس(eucayptus nitens) را به سه كند كننده رشد سايكوسل، پاكلوبوترازول(بنزي) و پروهگزاديون كلسيم مورد بررسي قرار دارند.

پاكلوبوترازول بالاترين تاثير را در كاهش رشد و نسبت هاي GA20 و GA1 داشت و سپس سايكوسل و پروهگزاديون داراي كمترين تاثير بودند. هيچ كدام از اين كند كننده ها در تحريك گل تاثير نداشتند.


طي آزمايشي كه نهالهاي نوئل(picea martana)20هفته اي مورد بررسي قرار گرفتند. ريشه نهال ها با 60ميلي گرم پاكلوبوترازول خيسانده شد و نهال ها در معرض دماي 22 درجه سانتي گراد قرار گرفتند.

رشد نهالهاي نوئل كه با پاكلو بوترازول تيمار شده بودند حدود 30 درصد كاهش يافت، اما ميانگين وزن خشك برگ هاي سوزني اين نهال ها 90 درصد سنگين از برگ هاي تيمار نشده بود. ميزان كلروفيل و كار تنوئيدها به طور معني داري در نهال هاي تيمار شده بالاتر بودند.


طي آزمايشاتي كه روي گياهان مختلف از جمله چغندر قند، سويا و گردوي گرمسيري (pecan ) تيمار شده با پاكلوبوترازول، سوياي تيمار شده با بي تي -اس 44584، پنبه تيمار شده با مپيكوات كلرايد، شمعداني و گندم با كلرومكوات كلرايد و گندم تيمار شده با ديمفون (بيلتون) و يونيكونازول (سوماجيك، اس-3307، اكس اي-1019) انجام شده است،

برگ هاي اين گيا هان ضخيم تر شده و وزن ويژه برگ (SLW) و وزن مخصوص برگ (SLA) و ميزان كلروفيل افزايش يافت. نسبت هايي از پاكلوبوترازول روي گياه چغندر بدون اينكه اثر سمي ايجاد كند باعث شد برگ هاي اين گياه نسبت به شاهد دو برابر ضخامت داشته باشند وميزان كلروفيل در واحد سطح نيز تا اندازه اي افزايش يافت.

به علاوه تعداد روزنه ها در سوياي تيمار شده با پاكلوبوترازول يا بي تي اس 44584 افزايش يافت، اگر چه كه در موارد بعدي اندازه روزنه ها كاهش يافت و در چغندرقند، تغيير معني داري در مقاومت روزنه اي پيدا نشد. گياهان سوياوچغندرقند تيمار شده، كارايي مصرف آب بالاتري را در شدت هاي نور بالا نشان دادند.

افزايش ضخامت برگ ها عمدتاً به دليل طويل شدن سلولهاي فروفيل نردباني است، همچنين تعداد سلول هاي فرفيل اسفنجي نيز افزايش مي يابد. ميزان حفره ها و فضا هاي هوايي در برگ كاهش، اما مجموع سلولهاي فروفيل افزايش يافت.

به اين نكته مهم بايد توجه شود كه اين تغييرات تنها در برگ هايي كه بعد از تيمار شدن گياه باكند كننده ها توسعه ونمو يافته اند مشاهده شده و در برگ هايي كه قبل از تيمار كاملاً بزگ شده اند مشاهده نمي‎شود.

ميزان فتو سنتز در واحد سطح برگ گياهان تيمار شده افزايش مي يابد، آنها سطح برگ ها كاهش مي يابد. زاويه برگ معمولا در گياهان تيمار شده افقي تر است و سايه اندازي بين برگ هاي يك بوته وبين بوته ها تغيير مي كند. به دليل اينكه ، زوال برگ هاي پير اغلب به تاخير افتد بنابراين تعداد برگ ها افزايش مي يابد. اثر تغييرات در زاويه برگ و سايه اندازي به رژيم نوري بستگي خواهد داشت.


كند كننده هاي رشد گياهي بر حسب نحوه عمل به دو گروه تقسيم مي شوند: گروه اول از طريق جلو گيري از نشر جيبرلين موجب كنترل رشد رويشي مي شوند كه اين مواد به عنوان مواد ضد جيبر لين مشهور مي باشند وليدر گروه دوم، كاهش رشد از طريق ممانعت از نشر جيبرلين صورت نمي گيرد.

تركيبات جلوگيري كننده از بيو سنتز جيبرلين:
الف)تركيبات انيومي
اين تركيبات شامل سايكوسل،مپيكوات كلرايد،آمو1618 ،فسفون دي و پيپريوم بروميد است. عمومي ترين گروه از تركيبات انيومي ،سايكوسل ،مپيكوات كلرايد وآمو 1618 است. تركيبات انيومي با داشتن بار مثبت از چرخه ژرانيل پيرو فسفات به كوپاليل پيرو فسفات كه از واحل سنتز جيبرلين است جلوگيري كرده وانت-كائورين ساخته نمي‌شود.

اصطلاح انت(ent) به اناتيتوفرم(+) كائورين اشاره دارد.گياهاني كه با اين تركيبات تيمار مي‎شوند، داراي ميان گره كوتاه و برگ هاي ضخيم تر و سبزتر(كلروفيل بيشتر) نسبت به شاهد هستند. همچنين، اين تركيبات موجب افزايش فتوسنتز خالص مي‌شوند.

تركيبات انيومي باعث افزايش تحمل گياه به تنش خشكي مي‎شود. اين تركيبات ، سطح برگ را كاهش مي دهند و در نتيجه ، سطح تعرق كاهش يافته كه موجب كاهش دراز دست رفتن آب مي‎شود. علاوه بركاهش سطح برگ ، سايسكول موجب بسته شدن روزنه ها مي گردد كه در نتيجه ، ميزان تعرق كاهش مي يابد .

اين تركيبات باعث تجمع مواد محلول همانند اسيدهاي آمينه و قندها مي‎شوند كه موجب مي‎شود گياه فشار تورژسانس راتحت شرايط كاهش پتانسيل آب حفظ كند .به طور كلي اين تركيبات موجب افزايش تحمل گياه به تنش اي غيرزنده همچون شوري و تنش دمايي و تنش هاي زنده همچون حشرات ، بيماري ها و نماتود مي گردند.


ب)پيريميدين ها :
عمومي ترين كند كننده هاي رشد دراين گروه شامل آنسي ميدول (اِي-رست) به فرمول
–سيكلو پروپيل- -(4-متواكسي فنيل)-5-پيريميدين ها متانول وفلور پريميدول است.

اولين نحوه ي عمل اين تركيبات ازكند كننده هاي رشد،جلوگيري از اكسيداسيون كائورين به كائوريك اسيد مي باشد.اگرچه بيشترين اثراين تركيبات از طريق جلوگيري از بيوسنتز جيبرلين است امادر سنتز استرول ها و آبينرك ها اسيد نيز دخالت دارند.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید