دانلود مقاله بررسی رابطه اقلام تعهدی اختیاری و وجوه نقد عملیاتی با بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

بخشی از مقاله

بررسي رابطه اقلام تعهدی اختیاری و وجوه نقد عملیاتی با بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده:
در این تحقیق رابطه اقلام تعهدی اختیاری و وجوه نقد عملیاتی با بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی شده است. هدف از تحقیق تعیین این موضوع است که:1) آیا رابطه بین اقلام تعهدی اختیاری و بازده سهام وجود دارد. و 2) آیا رابطه بین وجوه نقد عملیاتی و بازده سهام وجود دارد. شايان ذكر است كه در اين تحقيق از مدل تعديل شد

ه جونز استفاده شده است. از این رو تعداد 75 شرکت در طی دوره زمانی 1382 تا 1386 مورد بررسی قرار گرفتند. رویکرد انتخابی برای آزمون فرضیه ها، روش تجمعی و مقطعی

می باشد. تجزیه و تحلیل فرضیه ها با استفاده از ضریب همبستگی پيرسون و رگرسیون خطي ساده و دو متغیره صورت گرفت. نتایج حاکی از آن است كه در برخي از دوره ها وجود رابطه تاييد شده است و در برخي از دوره ها مورد تاييد قرار نگرفته است.
وا‍‍‍‍‍‍‍ ژه هاي كليدي: اقلام تعهدی اختیاري؛ وجوه نقد عملیاتی؛ بازده سهام؛ مدل تعديل شده جونز

مقدمه
با توجه به گسترش بورس اوراق بهادار از جنبه هاي گسترش تالارهاي خريد و فروش اوراق، افزايش تعداد شركتهاي پذيرفته شده در بورس و نيز افزايش تعداد سرمايه گذاران و سرمايه هاي هدايت شده به اين سمت، نقش بورس اوراق بهادار به عنوان بخشي از بازارهاي سرمايه كشور مورد توجه قرار گرفته است. اما همواره مشكلاتي از قبيل نقدينگي شركتها، دنباله روي كوركورانه اكثر سرمايه گذاران جزء، عدم ثبات اقتصادي و اخيرا مسائلي كه به نحوي عملكرد بورس اوراق بهادار را تحت تاثير قرار مي دهد، نگراني هايي را براي تصميم گيرندگان در اين قسمت از بازار سرمايه به دنبال داشته است.
گزارشهاي مالي، منابع مهم اطلاعاتي براي تصميم گيريهاي اقتصادي به شمار مي روند كه مديران، سرمايه گذاران، اعتبار دهندگان و ساير استفاده كنندگان جهت رفع نيازهاي اطلاعاتي خود از آنها استفاده مي كنند. بسياري از اطلاعات منعكس در صورتهاي مالي، به ويژه صورت سود و زيان، صورت سود و زيان جامع و ترازنامه برمبناي تعهدي اندازه گيري مي شوند. هر چند استفاده از مبناي تعهدي براي حصول تعدادي از اهداف تعيين شده در خصوص گزارشگري مالي مانند ارزيابي عملكرد واحد تجاري مناسب مي باشد، ليكن در سيستم حسابداري تعو روشهاي تخصيص، اطلاعات مذكور تحت تاثير روشهاي حسابداري، قضاوتها و برآورد هاي مديريت قرار مي گيرد. امكان استفاده از روشهاي متفاوت حسابداري و همچنين نياز به برآوردها كه مبتني بر قضاوت مديريت مي باشد، زمينه ساز پاره اي نارسائيهاي ذاتي است و حتي مي تواند بستر مساعدي را براي مديريت سود و يا ساير تحريفات اطلاعات مالي فراهم آورد. مديريت انگيزه دارد با به بكار گيري غير محافظه كارانه رويه هاي حسابداري، رشد شركت را ثبات بخشد. اين اعمال نظرمديريت، كيفيت سود حسابداري را مي كاهد، زيرا همان طور كه مديريت سود را افزايش مي دهد، اقلام تعهدي افزيش يافته و سود بر جريان نقدي فزوني مي يابد. هرچه فاصله

نقدي افزايش يابد كيفيت سود كاهش و از توانايي سود براي توضيح بازده سهام كاسته مي شود، زيرا اقلام تعهدي با بازده آتي سهام رابطه منفي دارد(كنان، 2001). بنابراين ضعيف بودن ارتباط سود با بازده سهام به كيفيت پايين سود نسبت داده مي شود.(لو، 1989).
هر چه سود به جريان نقدي نزديك تر باشد، اقلام تعهدي آن كم تر و كيفيت سود بالاتر است. صورت جريان وجوه نقد به دليل عدم اتكاء به اصول و روشهاي حسابداري تعهدي، عاري از نارسائيها ي مذكور است و به همين دليل اطلاعات جريانهاي نقدي مورد توجه خاص استفاده كنندگان از اطلاعات حسابداري قرار مي گيرد(عرب مازار يزدي، 1374).
در مجموع استفاده كنندگان بالفعل و بالقوه اطلاعات مالي عموماً علاقه مند به آگاهي از توان ايجاد وجه نقد يا چگونگي جريانات نقدي آتي در مؤسسه مورد نظر خود هستند. چون تصميمات ايشان مرتبط با مبلغ، زمان بندي و عدم اطمينان هاي مرتبط با جريان

نقدي مورد انتظار آنهاست.
سرمايه گذاران، هنگام سرمايه گذاري در سهام عادي بررسيهاي وسيعي انجام مي دهند. به عبارت ديگر، آنها عوامل زيادي را در هنگام سرمايه گذاري مد نظر قرار مي دهند، زيرا نقدترين دارائي خود را به سهام عادي تبديل مي كنند. اگر سرمايه گذاران بدون توجه به بخشي از عوامل، اقدام به سرمايه گذاري نمايند، نتايج مطلوبي از سرمايه گذاري كه عمده ترين آن بازده سهام است عايد آنها نخواهد شد. در كشورهايي كه بورس اوراق بهادار آها كارايي دارد، به بررسي هاي وسيع در مورد اوراق بهادار احتياج نيست، زيرا قيمت بازار سهام نزديك به ارزش ذاتي (واقعي) آن اوراق است.به عبارت بهتر،قيمت بازار اوراق بهادارشاخص مناسبي ازارزش واقعي اوراق بهادار است.
با توجه به توضيحات ارائه شده مبني بر اينكه سود تحت تاثير افكار مديريت قرار مي گيرد، در اين تحقيق ما به دنبال تبيين رابطه اقلام تعهدي اختياري و وجوه نقد عملياتي با بازده سهام هستيم تا استفاده كنندگان بتوانند در تصميم گيريهاي خود به اطلاعات قابل اتكا تر و مفيد تر دست يابند. همچنین بدون شك، پرداختن به بازده سهام و اقلامي كه بر بازده سهام تاثير مي گذارند و يا با آن رابطه دارند، مي تواند در توسعه علمي و كسب نتايج دقيق و تصميم گيري مطمئن موثر باشد.

مباني نظري تحقيق
حسابداری تعهدی نگاهی کلی به درآمدها و ثبت آنها داشته و به هزینه ها که درصدی از آنها به عنوان دارایی های قابل ثبت است توجه دارد. همچنین در نظام تعهدی، قیمت تمام شده نیز مورد توجه خاص قرار می گیرد. دراین نظام مالی، درآمدها در حساب سال مالی که تحقق یافته اند، منظور می شوند، هر چند که ممکن است وجوه نقد حاصل از آنها(ارائه خدمات و یا فروش)، در سال های مالی قبل یا بعد دریافت شود. به عبارتی هزینه ها در حساب همان دوره مالی که در آن تعهد ایجاد شده است منظور می شوند، صرفنظر از آنکه وجه تعهدها و کارهای مزبور چه زمان پرداخت و یا دریافت شده باشد. دراین نظام قیمت تمام شده از ارکان کار است. همچنین ارائه اطلاعات کامل و جامع از عملکرد مالی سازمان به مدیران بتفاده از حسابداري تعهدي را اين گونه بيان نموده است: «حسابداري تعهدي از اقلام تعهدي، انتفاعي و رويه‌هاي تخصيص استفاده مي‌کند و هدفش اين است که درآمدها، هزينه ها، سود‌ها و زيان‌ها را به يک دوره خاصي مربوط کند تا بتواند انعکاس صحيحي از عملکرد مؤسسه در آن دوره داشته باشد، به جاي اينکه صرفاً يک سري دريافت‌ها و پرداخت‌هاي نقدي را ليست کنند. بنابراين شناسايي درآمدها، هزينه ها، سود‌ها و زيانها و افزايش و کاهش در دارايي و بدهي‌ها (شامل تطابق در آمدها و هزينه‌ها، تخصيص و استهلاک) از لازمه وجودي استفاده از حسابداري تعهدي براي اندازه گيري عملکرد واحد تجاري هستند».

مدیریت سود
عموماً عقیده براین است که مدیران به طور معمول برای هموارسازی تلاش می کنند. هموارسازی سود که ادبیات جدید حسابداری از آن تحت عنوان مدیریت سود بحث می کند، عبارت است از انجام اقداماتی برای کاهش نوسانات سودهای گزارش شده حسابداری و عموماً نشان دادن یک رشد ثابت از آن در هر دوره مالی(آقايي و كوچكي، 1375).
میزان سود و نوسان آن از دیدگاه سهامداران شرکت حائز اهمیت است و بر ارزش سهام شرکت تاثیر می گذارد. مدیران تصور می کنند، برای شرکتهای دارای جریان هموار سود، بهای بیشتری پرداخت می شود. مدیر با هموارسازی سود فرصت پیش بینی را برای مدعیان اصلی شرکت فراهم می سازد و این کار ارزشمندی است، زیرا هزینه استقراض شرکت را کاهش می دهد و بر روابط تجاری بین شرکت و مشتریان، فروشندگان و کارکنانش اثر مساعد دارد. مدیریت سود مفهومی برگرفته از اندیشه اثر گذاری به وسیله اختیارات مدیریتی برگزارشهای حسابداری است. شیپر آن را " دخالت عمدی در فرایند گزارشگری خارجی به قصد کسب نفع اختصاصی و نه به منظور آسان سازی بی طرفانه آن" تعریف نموده است. پاره ای از انگیزه های مداخله مدیران در گزارشگری بسته به اهداف آنان را می توان به شکل زیر برشمرد:
1) حداکثر نمودن پاداش مدیران.
2) اجتناب از نقض قراردادهای اوراق قرضه.
3)کاهش احتمال حضور دولت در منافع شرکت از طریق پایین نشان دادن سود.
پدیده هموارسازی سود به وسیله مدیران، به خاطر ماهیت فرایند حسابداری تعهدی و متعاقباً اقلام تعهدی اختیاری صورت می گیرد. جونز در سال 1991 برای بررسی

مدیریت سود در واحد های تجاری فرض کرد که اقلام تعهدی غیراختیاری در طول زمان ثابت هستند و مدیریت سود به واسطه وجود اقلام تعهدی اختیاری صورت می گیرد و یکی از مهم ترین روشهای موجود برای مدیریت سود، مبتنی برکاربرد اقلام تعهدی اختیاری به عنوان شاخصی برای تأیید و کشف مدیریت سود در واحد های تجاری است.
پیشینه تحقیق

1. تحقیقات خارجی
گریفین در سال 1982 به بررسی رابطه دو متغیر وجه نقد حاصل از عملیات و سود تعهدی با بازده سهام پرداخت و چنین نتیجه گرفت که ارتباط معنی داری بین این دو متغیر و بازده سهام وجود ندارد. اما نظر به اهمیت خاص موضوع در تصمیمات سرمایه گذاران از یکسو و ضرورت بررسی محتوای اطلاعاتی نسبی و محتوای اطلاعاتی افزاینده اقلام صورتهای مالی از سوی دیگر، تحقیقات دراین زمینه ادامه یافت.
ریبورن (1986) همراهي وجه نقد حاصل از عمليات و اقلام تعهدي با بازده سهام را مورد مطالعه قرار داده است. به نظر ریبورن با توجه به اينكه علاقه اوليه و اصلي استفاده كنندگان متوجه ارقامي است كه عملكرد مؤسسه را نشان مي دهد و همچنين ارزيابي اين نكته است كه چه اطلاعاتي راجع به گردش نقدي آينده به وسيله ارقام سود تعهدي فراهم مي شود. پس تمركز اصلي تحقيق وي به جاي آنكه بر جمع گردش نقدي باشد، بر گردش نقدي عملياتي است.
نتايج تحقيق ریبورن نشان داد كه هم ميان گردش نقد عملياتي و بازده سهام هماهنگي ديده مي شود و هم ميان جمع اقلام تعهدي و بازده، اين همراهي وجود دارد.

2. تحقیقات داخلی
نوروش و مشایخی (1383) نیز ارتباط چهار متغیر ارزش افزوده اقتصادی، ارزش افزوده نقدی، وجه نقد حاصل از عملیات و سود حسابداری را با بازده سهام در بورس ایران مورد بررسی قرار داده و نتیجه گرفتند که محتوای افزاینده اطلاعاتی سود

حسابداری در مقایسه با سه متغیر دیگر برای سرمایه گذاران بیشتر است. ولی وجوه نقد حاصل از عملیات در اغلب موارد ارتباط معنی داری با بازده سهام نداشته است.
امین ناظمی(1384) در پایان نامه دكتراي خود ارتباط بین کیفیت سود و بازده سهام را با تأکید بر نقش اقلام تعهدی در بورس اوراق بهادار تهران بررسی کرده است. تحقیق ایشان نشان دهنده این است که هر چه سود گزارش شده به استفاده کنندگان کمک کند تا تصمیمات بهتری بگیرند آن سود با کیفیت تر محسوب می شود.
همچنین در این تحقیق اقلام تعهدی به دو جزء اختیاری و غیر اختیاری تفکیک شده اند که بررسی تأثیر این دو جزء از اقلام تعهدی نیز نشان می دهد که آنها نیز روی بازده سهام هیچ تأثیری ندارند.
نوروش و همکاران(1385) کیفیت اقلام تعهدی و سود با تأکید بر نقش خطای برآورد اقلام تعهدی را بررسی نموده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که میان تغییرات در سرمایه در گردش غیر نقدی و جریانهای نقدی رابطه معنی داری وجود ندارد.

روش تحقیق
در این پژوهش روش تحقیق همبستگی می باش

د، یعنی بررسی وجود رابطه و همبستگی بین متغیرها از طریق رگرسیون در صورت نرمال بودن و از طریق ضریب همبستگی اسپیرمن در صورت نرمال نبودن و روش شناسی تحقیق از نوع پس رویدادی( با استفاده از اطلاعات گذشته ) می باشد.

فرضيه هاي تحقيق
اين تحقيق داراي سه فرضيه به شرح زير مي باشد:
1. بین اقلام تعهدی اختياري و بازده سهام رابطه وجود دارد.
2. بین وجوه نقد عملیاتی و بازده سهام رابطه وجود دارد.
3. بين اقلام تعهدي اختياري و وجوه

نقد عملياتي با بازده سهام رابطه وجود دارد.

متغيرهاي تحقيق
1. اقلام تعهدی
جونز اقلام تعهدی (معوقات) را تفاوت بین سود حسابداری و جریان وجوه نقد حاصل از عملیات بیان می کند. بدین معنی که معوقات مثبت بزرگ نشان دهنده فزونی سود گزارش شده نسبت به جریان وجوه نقد تولید شده توسط شرکت می باشد. این تفاوت نتیجه قیود حسابداری می باشد.
یکی از نقشهای مهم اقلام تعهدی، انتقال یا تعدیل شناسایی جریانات نقدی در طول زمان می باشد. بطوریکه اعداد تعدیل شده (سود)، عملکرد شرکت را بهتر ارزیابی می نماید.
اقلام تعهدی کل را مي‌توان به صورت زیر محاسبه نمود:
TAit = Eit - OCFit
در اين رابطه :
TAit : جمع كل اقلام تعهدي شرکتi در سال t
: Eit سود خالص قبل از اقلام غيرمترقبه شرکتi در سال t
: OCFitوجوه نقد حاصل از فعاليتهاي عملیاتی شرکتi در سال t
بنابراين در این تحقيق مجموع اقلام تعهدي به روش فوق، با توجه به اطلاعات موجود محاسبه شدند(جونز،1991).

اقلام تعهدی غیر اختیاری و اختیاری
اقلام تعهدی به دو دسته تقسیم می شوند، آن دسته از اقلام تعهدی که در مدل تجاری شرکتهاو محیط عملیاتی آنها به وجود می آید و مدیریت واحد تجاری در پیدایش آنها دخالتی نداشته است و درحین انجام فعالیتهای تجاری شرکت ایجاد شده باشند را، اقلام تعهدی غیر اختیاری می نامیم.
دسته ای دیگر از اقلام تعهدی به خاطر انتخاب روشهای حسابداری، تخصیص های اختیاری، تصمیمات مدیریتی و قضاوتها و برآوردها به وجود می آیند(برادشاو،2001)(دچو،1995).
اقلام تعهدی غیر اختیاری و اختیاری را مي‌توان به صورت زیر محاسبه نمود:
NDAit/Ait-1 = α1 (1/Ait-1) + α2(∆REV - ∆REC) / Ait-1 + α3 (PPEit/Ait-1)
DAit = TAit/Ait-1 – NDAit
در اين رابطه :
NDAit : اقلام تعهدي غيراختياري شرکتi در سال t
Ait-1 : جمع كل دارايي‌هاي شرکتi در سال t-1
: ∆REVتغيير در درآمد شرکتi، بين سال t-1 و t
∆REC : تغيير در حسابهای دریافتنی شرکتi، بين سال t-1 و t
PPEit : ميزان اموال، ماشين آلات و تجهيزات (ناخالص) شرکتi در سال t
DAit : اجزای اختیاری اقلام تعهدی شرکتi در سال t
TAit : جمع كل اقلام تعهدي شرکتi در سال t

α1 و α2 و α3 : پارامترهاي برآورد شده مختص شركت است که با استفاده از مدل زیر از طریق روش تخمین حداقل مربعات بدست مي‌آیند:
TAit/Ait-1 = α1(1/Ait-1) + α2(∆REVit/Ait-1) + α3(PPEit/Ait-1) £ + it

2. وجوه نقدعملیاتی
فعالیتهایی که منجر به سود و زیان یا اجرای اهداف اصلی می شود را فعالیتهای عملیاتی می گویند. در اين تحقيق منظور از وجوه نقد عملياتي، تنها وجوه ب

دست آمده از فعاليتهاي عملياتي مي باشد و بازده سرمايه گذاريها و سود پرداختي بابت تامين مالي و ماليات بر درآمد به دليل رعايت استاندارد ايران لحاظ نشده است و از دو طریق روش مستقیم و غیر مستقیم از صورت جریان وجوه نقد شرکتها بدست می آید.

3. بازده كل سهام
مجموع هر گونه عايدي از سهام در يك بازه زماني معين اعم از افزايش قيمت يا دريافت سود نقدي، سهام جايزه و ... به ارزش سهام در ابتداي همان بازه زماني را به عنوان بازده سهام در آن بازه زماني مي گويند. بازده كل سهام از فرمول زير محاسبه مي شود]7[:

كه:
α = در صد افزايش سرمايه از محل آورده نقدي و مطالبات
β = در صد افزايش سرمايه از محل اندوخته ها
Pit = قيمت سهام در پايان دوره
Pi(t-1) = قيمت سهام در اول دوره
Dit = سود تقسيمي هر سهم
C = ارزش اسمي يا آورده نقدي

جامعه، نمونه آماری و روش نمونه گیری

در این تحقیق جامعة آماری، کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشند که دارای ویژگی های زیر باشند:
1- شركتهايي كه قبل از سال 82 مورد پذيرش بورس اوراق بهادار تهران قرار گرفته باشند.
2- شركتهايي كه پايان سال مالي آنها 29 اسفند هر سال باشد.
3- شركتهايي كه در دوره مورد بررسي توقف عمليات يا تغيير در دوره مالي نداشته باشند.
4- جزء شركتهاي سرمايه گذاري نباشند و فعاليت آنها توليدي باشد.
5- اطلاعات شركتها در دوره مورد بررسي در دسترس باشد.
6- شركتهايي كه نماد آنها بيش از سه ماه در بورس اوراق بهادار تهران متوقف نشده باشد.
جامعة آماری این تحقیق با توجه به شش محدودیت فوق الذکر تعداد 162 شرکت واجد شرایط جهت بررسی می باشند که از میان آنها اطلاعات مورد نیاز 75 شرکت به منظور آزمون فرضیات جمع آوری گردید. روش انتخاب 75 شرکت از میان 162 شرکت واجد شرایط بدین شرح می باشد که ابتدا شرکتها بر حسب صنایع مختلف به 14 گروه طبقه بندی شدند و سپس از هر صنعت متناسب با تعداد شرکتهای موجود در آن صنعت، نمونه هایی با عناصر کافی از هر گروه انتخاب گردیدند. از این رو روش نمونه گیری مورد استفاده در این تحقیق، روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده می باشد. دوره زمانی مورد مطالعه در این تحقیق، دوره پنج ساله از اول سال 1382 تا آخر سال 1386 می باشد.
روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده به این ترتیب است که ابتدا جامعة آماری را طبقه بندی می نمایند و سپس نمونه ها را به شکل تصادفی از هر طبقه انتخاب می کنند. یکی از دلایل نمونه گیری از طبقات به جای گرفتن یک نمونه تصادفی ساده از کل جامعه این است که بتوان اطمینان حاصل نمود که نمونه هایی با عناصر کافی از هر طبقه انتخاب شده است.

روش تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات
در این تحقیق از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. آمار توصیفی برخ

ی از اندازه گیری ها در خصوص نمونه را ارائه می دهد و با آمار استنباطی می توان درباره کل جمعیت آماری بر اساس نتایجی که از نمونه به دست آمده است، قضاوت نمود. این تحقیق از آنجا که به دنبال مطالعه رابطه بین متغیرها می باشد، برای آزمون فرضیه های تحقيق از رگرسیون ساده خطي و دو متغيره استفاده شده است. همچنين ضریب همبستگی پیرسون،

آزمون t (استیودنت) براي معني دار بودن ضرايب متغير مستقل و آزمون f (توزیع فیشر) براي معني دار بودن معادله رگرسيون مورد استفاده قرار گرفته است.

يافته هاي پ‍‍ژوهش
در این پژوهش، وجود رابطه بین اقلام تعهدی اختیاری و وجوه نقد عملیاتی با بازده سهام مورد بررسی قرار گرفته است.
نتایج حاکی از آن است که فرضیه های پژوهش در برخي از دوره ها تائيد شده اند و در برخي از دوره ها تائيد نشده اند كه اين امر متاثر از شرايط متفاوت حاكم بر جامعه در سالهاي مورد مطالعه بوده و به هر حال قضاوت دقيق در مورد نتايج را ناممكن نموده است. شايان ذكر است كه فرضيه ها در دوره هايي كه تائيد شده اند، داراي ضريب تبيين(R2) بسيار پاييني هستند. به نظر مي رسد استفاده كنندگان اطلاعات مالي، يا به اقلام تعهدي اختياري و وجوه نقد عملياتي بي توجه هستند يا در حد بسيار ناچيزي توجه مي كنند. نبود رابطه بين اقلام تعهدي اختياري و بازده سهام مي تواند نشان دهنده دو امر مهم باشد: اول اينكه بازده سهام تحت تاثير اقلام تعهدي اختياري و به تبع آن تحت تاثير مديريت سود قرار نمي گيرد،و دوم اينكه در بازار سرمايه ايران مديريت سود صورت نمي گيرد. همچنين نبود رابطه بين وجوه نقد عملياتي و بازده سهام نيز مي تواند نشان دهنده دو امر مهم زير باشد. اول اينكه بازار سرمايه ايران كارا نيست و دوم اينكه همان طور قبلا نيز اشاره شد، سرمايه گذاران به وجوه نقد عملياتي توجه نمي كنند و اين امر در بسياري از پژوهشهاي صورت گرفته قبلي نيز مورد اشاره قرار گرفته است. از دلايل اصلي معني دار نبودن روابط مزبور موارد زير را مي توان ذكر كرد:
1- به علت اينكه بورس اوراق بهادار تهران هم در شكل نيمه قوي (نسبي)، و

در شكل ضعيف آن كارآيي ندارد، اطلاعاتي از قبيل اقلام تعهدي و وجوه نقد عملياتي به اندازه اي كه بايد مورد توجه قرار گيرند، قرار نمي گيرند.
2- به علت اينكه اكثر سهامداران از اطلاعات كافي برخوردار نيستند و يا از اطلاعات مشاوران مالي استفاده نمي كنند و يا مشاوران مالي به تعداد مورد نياز وجود ندارند، در استفاده از اطلاعات صورتهاي مالي به خصوص اقلام تعهدي و وجوه نقد عملياتي توجه كافي نمي شود.
3- تغييرات شديد در محيط اقتصادي و سياسي و پارامترهاي محيطي خارج از كنترل سرمايه گذاران و نهادهاي اقتصادي بازار.

نتایج این پژوهش با نتایج بعضی از پژوهشهای خارجی و داخلی هماهنگی دارد که در فصل دوم به تفصیل بیان شده است و در این فصل نیز به اختصار بیان می گردد.
گریفین در سال 1982 به بررسی رابطه دو متغیر وجه نقد حاصل از عملیات و سود تعهدی با بازده سهام پرداخت و چنین نتیجه گرفت که ارتباط معنی داری بین این دو متغیر و بازده سهام وجود ندارد.
نوروش و مشایخی (1383) نیز ارتباط چهار متغیر ارزش افزوده اقتصادی، ارزش افزوده نقدی، وجه نقد حاصل از عملیات و سود حسابداری را با بازده سهام در بورس ایران مورد بررسی قرار داده و نتیجه گرفتند که وجوه نقد حاصل از عملیات در اغلب موارد ارتباط معنی داری با بازده سهام نداشته است.
امین ناظمی(1384)در تحقيقي ارتباط بین کیفیت سود و بازده سهام را با تأکید برنقش اقلام تعهدی در بورس اوراق بهادار تهران بررسی کرده است. نتیجه تحقیق نشان دهنده این است که بازده شرکتها تحت تأثیر میزان اقلام تعهدی قرار نمی گیرد. همچنین در این تحقیق اقلام تعهدی به دو جزء اختیاری و غیر اختیاری تفکیک شده اند که بررسی تأثیر این دو جزء از اقلام تعهدی نیز نشان می دهد که آنها نیز روی بازده سهام هیچ تأثیری ندارند.
البته نتایج این پژوهش و پژوهشهای ذکر شده در این بخش با نتایج به دست آمده از پژوهش ریبورن و بلکویی در تضاد است.
بلکویی در سال 1993 محتوای نسبی و افزاینده اطلاعاتی سه متغیر ارزش افزوده، سود و جریان وجوه نقد در کشور آمریکا را از طریق بررسی رابطه سه متغیر با بازده سهام شرکتها مورد آزمون قرار داد و چنین نتیجه گرفت که هر سه متغیر ارتباط معنی داری با بازده سهام دارد.
ریبورن (1986) همراهي وجه نقد حاصل از عمليات و اقلام تعهدي با

بازده سهام را مورد مطالعه قرار داده است. نتايج تحقيق ریبورن نشان داد كه هم ميان گردش نقد عملياتي و بازده سهام هماهنگي ديده مي شود و هم ميان جمع اقلام تعهدي و بازده، اين همراهي وجود دارد.

محدودیتهای تحقیق
محدودیتها و مشکلاتی که در اجرای تحقیق وجود داشته و در تعبیر و تفسیر نتایج تحقیق و قابلیت تعمیم آن بایستی مورد ملاحظه قرار گیرند، به شرح زیر می باشن

د:

1- با توجه به شرايط متغيرهاي تحقيق، امكان انجام تحقيق بر روي تمام شركتها ميسر نبوده، لذا اين امر منجر به كاهش تعداد نمونه ي تحقيق شد.
2- با توجه به اينكه نمونه ي آماري با استفاده از روش حذفي از ميان جامعه ي آماري انتخاب شده است، لذا تعميم نتايج تحقيق به جامعه ي آماري بايد با احتياط انجام شود.
3- نوسانات شديد قيمت سهام در دوره ي مورد مطالعه كه بر بازده سهام تأثير مي‌گذارد، ممكن است تعميم نتايج تحقيق را با محدوديت مواجه سازد.
4- اثرات ناشی از تفاوت در روشهای حسابداری در اندازه گیری و گزارش رویدادهای مالی ممکن است بر نتایج تأثیر بگذارد.

فهرست منابع و مآخذ
منابع داخلی
استانداردهای حسابداری، استاندارد حسابداری شماره 2، صورت جريان وجوه نقد.
استاندارهای حسابداری، مفاهیم نظری گزارشگری مالی.
آذر،ع و مؤمنی،م.، 1375، آمار و کاربرد آن در مدیریت، انتشارات سمت، تهران.
آقايي، م و كوچكي، ح.، 1375، گمانهايي پيرامون نمايش سود، بررسيهاي حسابداري و حسابرسي، شماره15.
ثقفی، ع و هاشمی، س.،1383، بررسی تحلیل رابطه بین جریانهای نقدی عملیاتی و اقلام تعهدی، ارائه مدل برای پیش بینی جریانهای نقدی عملیاتی، بررسی های حسابداری و حسابرسی، شماره 38 .
خواجوي، ش وناظمي، ا.، 1384، بررسي ارتباط بين سود و بازده سهام با تاكيد بر نقش ارقام تعهدي در بورس اوراق بهادار تهران، بررسي هاي حسابداري و حسابرسي، شماره 40.
شباهنگ،رضا.،1380،تئوری حسابداری،تهران،انتشارات سازمان حسابرسی.
عرب مازار یزدی، م.، 1374، محتوای افزاینده اطلاعاتی جریانهای نق

دی و تعهدی، رساله دکتری، دانشگاه تهران.
نوروش، ا و همكاران.،13785، كيفيت افلام تعهدي و سود با تاكيد برنقش خطاي برآورد اقلام تعهدي، بررسيهاي حسابداري و حسابرسي شماره 43.
منابع خارجی:
Belkaoui , A .،1993 , The information Content of value added Earning, and cash flow,International Journal of Accounting, No2.
Bradshaw,M,Richardson,S and Sloan,R.,2001,Do Analayts an Auditors use information in accruals? Journal of accounting research 39,45-74.
Dechow,P.،1994,Accounting earnings and cash flows as measures of firm performance:the role of accounting Accruals,journal of Accounting and economics ,3-42.
Dechow, p, Sloan, R., and Sweeny , A.،1995, Detecting earning managmant , Accqunting review , April , 193-225.
Financial Accounting Srandards Board.، 1978, Statement of Financial Accounting Concept , NO.I, " Objectives of Financial Reporting by Business Enterprises " . Norwalk , Conn.
Financial Accounting Standards Board.، 1985, Statement of Financial Accounting Standards , NO.6, " Elements of Financial Statements of Financial Accounting Concepts ". Norwalk , Coon.
Jones, J , 1991, Earning management during import relief investigation , Journal of Accounting Research , autumn , 193-228.
Konan, C.et al.،2001, Earnings quality and stock Returns, working paper, National Taiwan University , Taipei 106 , Department of Finance.
Lev , B.،1989, On the Usefu

lnees of Earnings and Earnings Research: Lessons and Directions from two Decades of Empirical Research, Journal of Accounting Research 27 ( supplement), 153-192.
Rayburn,J.،1989,The association of operating cash flow and accruals with security returns.Journal of Accounting Research , 24 (Suppl),112-133.