بخشی از مقاله
چکیده:
شته سیاه باقلا Aphis fabae و شته سبز نخود Acyrthosiphon pisum از جمله آفاتی هستند که سالانه خسارت زیادی به گیاهان خانواده لگومینوز وارد می کنند. ریشه گیاه Stemona sessilifolia دارای مواد آلکالوئیدی می باشد که اثرات کشندگی و دورکنندگی روی حشرات مختلف دارد. این تحقیق به منظور مقایسه حساسیت شته سیاه باقلا Aphis fabae وشته سبز نخودAcyrthosiphon pisum نسبت به عصاره ریشه این گیاه در شرایط آزمایشگاه صورت گرفت. زیست سنجی برای پوره ی سن چهارم شته سیاه باقلا و شته سبز نخود با استفاده از برج سم پاش صورت گرفت و برای هر تیمار سه تکرار و یک شاهد در نظر گرفته شد. پس از عملیات پاشش، شته ها به اتاقک رشد با دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی، در دمای 23±1˚C و رطوبت نسبی %65±5 انتقال داده شدند و بعد از 24ساعت، تلفات ثبت شد. برای محاسبهLC50 وLC90 وحدود اطمینان از نرم افزار پلو پلاس استفاده شد. آماره های LC50 وLC90 اندازه گیری شده برای شته سیاه باقلا به ترتیب 185 /364پی پی ام و2008/748 پی پی ام و برای شته سبز نخود 495/583 پی پی ام و 4064 پی پی ام بود. بر طبق نتایج حاصل شیب خط و عرض از مبداء خطوط رگرسیون، هر دو با هم اختلاف داشتند ولی محدوده اطمینان%95 آنها با هم همپوشانی داشت که نشان دهنده حساسیت بیشتر شته ی سیاه نسبت به این ترکیب می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده و با در نظر گرفتن طبیعی بودن این عصاره گیاهی، ترکیب مناسبی برای استفاده در مدیریت تلفیقی آفات می تواند باشد.
کلمات کلیدی: شته سیاه باقلا، شته سبز نخود، اثرات حشره کشی، گیاه Stemonia sessifolia
مقدمه:
برای دست یافتن به یک نتیجه مطلوب و کنترل منطقی نمیتوان از استعمال سموم شیمیایی صرف نظر کرد، اما میتوان از مصرف بیش از حد و بیرویه این گونه ترکیبات کاست و از ترکیبات جانشینی استفاده کرد که کمترین خطر را برای محیط زیست و سلامت انسان، دام و گیاه داشته باشند .(Matsumura, 1985) استفاده از ترکیبات گیاهی برای کنترل آفات کشاورزی از زمانهای قدیم در کشورهای آفریقایی و بعضی کشورهای آسیایی مثل هندوستان متداول بوده است .(Pascual et al., 1999) مطابق آزمایشهای ویلالوبوس و ربلدو برخی از ترکیبات گونههای گیاهی مثل گل انگشتانه (Digitalis sp.) و گند لوبیا (Psoralea sp.) خاصیت سمی دارند و گیاهان سمی دیگر مثل تاتوره ( Dathura
(sp. و برگ بویی (Daphne sp.) میتوانند برای کنترل آفات استفاده شوند .(Pascual et al., 1999)
