بخشی از مقاله


چکیده:

اعمال تحریمهای بین المللی آثار متعددی را در سطح ملی در پی دارند. در سالیان اخیر با توجه به تحریمهای گسترده چندجانبه و یکجانبه علیه ایران، این نوشتار اثرات تحریمها را بر حوزه محیط زیست، انرژی از منظر حقوق بین الملل مورد بررسی و تحلیل قرار داده است.

فرضیه بنیادین این مقاله بر این مبنا استوار است که تحریم ها در حوزه محیط زیست موجب نقض حق بر محیط زیست پاک که ارتباط مستقیمی با حق بر سلامت و حق حیات دارد و نیز نقض اصول عام و خاص حقوق محیط زیست از جمله اصل مسئولیت مشترک اما متمایز، اصل همکاری می شود.

هم چنین با توجه به اهمیت بخش انرژی در اقتصاد ایران و عدم مشروعیت حقوقی تحریم انرژی از منظر قواعد مختلف حقوق بین الملل، تأثیر عمیق آن بر اقتصاد ایران امری محرز است.

کلید واژه: تحریم، محیط زیست،اصل مسئولیت مشترک اما متمایز، انرژی، حقوق بین الملل
.

The Affects of Sanctions on Environment & Energy in International Law

Case Study of Iran Sanction


Ali Mashhadi, Assistant Professor of Public and International Law, University of Qom mashhadiali@yahoo.com

Mahnaz Rashidi, M. A Student of International Law, University of Qom mahnazrashidi88@gmail.com


Abstract:

Imposition of international sanctions has various effects at the national level. In recent years, due to the extensive multilateral and unilateral sanctions on Iran, this paper have examined the effects of sanctions in the areas of environment, energy and technology transfer from an international point of view.
The fundamental assumption of this paper is that sanctions in environment area cause violation of the right to a clean environment that is directly related to the right to health and right to life and also, influence on breach of general and special environmental law principles including common but differentiated responsibilities principle, co-operation principle, etc.
Also, considering to the vast importance of energy in Iran economy and illegality of Iran's energy sanction in international law, it is evident the widespread impacts of sanctions on this part.

Keyword: sanction, environment, common but differentiated responsibilities principle, energy, international law

مقدمه

اعمال تحریمهای بین المللی نسبت به کشورها، بویژه کشورهای در حال توسعه، با توجه به میزان و گستره تحریم می تواند آثار متعددی بر دو حوزه محیط زیست و انرژی داشته باشد . در زمینه محیط زیست با توجه ضرورت همکاری، هماهنگی و مسئولیت مشترک جامعه بین المللی در زمینه محیط زیست، کشور تحریم شده با تنزل شاخصهای حفاظت از محیط زیست و در دسترسی به کمکها و حمایتهای مالی و علمی با محدودیت مواجه شده و همچنین حق دسترسی شهروندان بر محیط زیست سالم نیز در معرض تحدید و تهدید قرار می گیرد. در زمینه انرژی مهمترین اثرات تحریمها را می توانیم در سرمایه گذاری خارجی در زمینه انرژی و محدودیتهای بین المللی برای صادرات انرژی اشاره نماییم. در این گزارش سعی شده است به اختصار به برخی از اثرات تحریمها بر دو حوزه یاد شده اشاره نماییم.

-1تأثیر تحریمها بر حوزه محیط زیست

حفاظت از محیط زیست مسئلهای است که تقریبا تمام کشورها اعم از توسعه یافته، در حال توسعه و کمتر توسعه یافته با آن مواجه اند. مشکلات زیست محیطی کشورها به لحاظ ماهیت به گونهای است که حل آنها نیازمند همکاری و مشارکت فعال تابعان حقوق بین الملل است. طبیعی است تحت انزوا قرار دادن یا تحریم یک کشور می تواند اثرات مستقیم و غیر مستقیمی بر محیط زیست یک کشور بگذارد. کشور ایران از جمله کشورهایی است که طی چندین سال اخیر آماج تحریم های شدیدی قرار گرفته است که تأثیرات زیانبار آن بر بخش محیط زیست غیرقابل انکار است. مهمترین اثرات زیست محیطی تحریمها را می توانیم در مواردی چون محدودیت در واردات تکنولوژی های دوستدار محیط زیست، قدیمی مانندن تکنولوژیها و آلودگی محیط زیست، نقض حق بر محیط زیست سالم شهروندان، نقض تعهدات زیست محیطی بین المللی در مورد کمکهای مالی و فنی و علمی به کشور تحریم شده و ناتوانی کشور تحریم شده در ارتقا معیارها و کیفیت محیط زیست خود اشاره نمود.

-1-1 نقض حق بر محیط زیست شهروندان ایرانی

مشکلات زیست محیطی ارتباط مستقیمی با سطح توسعه یافتگی و نیز مشکلات اقتصادی در کشورها دارند.نقض حق بهره مندی از محیط زیست نسبت به شهروندان کشوری که مورد تحریم قرار گرفته است آشکار ترین تأثیر اعمال تحریم های بین المللی است. می دانیم که امروزه بهره مندی انسان ها از محیط زیست سالم، پاک، عاری از آلودگی، متوازن، ایمن، مناسب دلپذیر، سالم و گوارا یک حق بینادین است.( The Human Right to a Healthy Environment and Livable Planet: Principles to Unify a (Movement, 2013بر اساس بیانیه استکهلم حق بر محیط زیست به »حق بهره مندی انسان از آزادی و رفاه و شرایط مناسب زندگی در محیطی که به وی اجازه زندگی با حیثیت و سعادتمند را می دهد.«

تحریم علمی، فنی و اقتصادی کشورها، روند تخریب محیط زیست را تسریع می نماید. افزایش انواع آلودگیها و عدم توانایی کشور در استفاده بهینه از ظرفیتهای بین المللی روند پاسخگویی مناسب به مشکلات زیست محیطی را آهسته نموده و این امر خود منجر به کاهش کیفیت حیات و سلامتی مردمان کشورهایی خواهد بود که در معرض تحریم قرار دارند .(زمانی & مظاهری, ,1390 ص. (129زمانی که مشکلات مالی ناشی از تحریم ها شهروندان را به سمت فقر سوق می دهد، این دور از واقع بینی است که باور کنیم آنها مراقب مسائل زیست محیطی خواهند بود.((Carussi, 2000, p. 4 وقتی اقتصاد یک کشور ضعیف شد، منطقی است که مسائل زیست محیطی در بین دیگر مسائل اولویت کمتری دارند.((ibid, p. 5 در تأیید اثرات منفی تحریم بر حق بر محیط زیست سالم می توان به تحریم جامع سازمان ملل موسوم به » نفت در برابر غذا « اشاره داشت که در نتیجه آن تأمین غذا، مراقبتهای پزشکی، تصفیه آب و خدمات بهداشتی وضعیت نامساعدی پیدا کرد که در اثر آن زندگی مردم عراق در معرض خطر قرار گرفت. (Al- Samarrai, 1995, p. 135)همچنین تأثیر منفی تحریم آمریکا بر سطح سلامت کوبا و حق بر سلامت کوبایی ها در طول دهه ی 1990 نیز مؤید این نظر است. تحریم کوبا توسط آمریکا منجر به سوء تغذیه زنان و کودکان، کیفیت پایین آب و عدم دسترسی به دارو و تجهیزات پزشکی و بهداشتی شد که حق بر سلامت و حق بر محیط زیست سالم را نقض می کرد.((Office, 2009, p. 16و (Garfield, 1999)

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید