بخشی از مقاله

تربیت معلم

چكيده :
با استفاده از نظريات ارزنده جناب آقاي دكتر شكوهيان و تمامي اساتيد محترمي كه در ايام تحصيل ما را با ويژگي هاي كودك و چگونگي برخورد با كودك آشنا نموده اند بر آن آمد هستيم تا تفحصي چند در باره آموختهاي قبلي و مطالعه كتب مختلف و نظريه هاي تحقيقاتي چند را درباره روان شناسي كودك كه مبحثي بس عميق و گسترده دارد انجام مي دهيم كه با نظر ياتي مختلفي كه همكاران در كلاس ودر خارج از كلاس در اين زمينه انجام گرفته هر چند كه اين نتيجه تحقيق نمي تواند نيازهاي كلي يك جامعه بزرگ و وسيـع يعني جامعه كودكان 7ـ11 سـال را به خوبـي مورد ارزيـابي قرار دهـد و يا حتـي
الا امكان سعي مي شود تا با تجزيه و تحليل نظريه هاي مختلف بتوانيم گاهي در جهت هر چه باشگوهتر پرورش استعدادهاي كودكان برداريم و بتوانيم با تلقين نظريه هاي مختلف با توجه به تفاوتهاي فردي كودكان گاهي موثر در جهت رشد جامعه بزرگ برداريم و با استفاده از روشهاي درست در اين سن حساس نتيجه اي مطلوب حاصل شود.

مقدمه
فصل اول : طرح تحقيق
مبحث كودك و حق حقوقاتي كه جامعه براي آن قايل شده است از مباحثي است كه در جامعه جنبه حياتي داشته و هيچ كس نمي تواند اين مبحث را ناديده بگيرد و تعليم و تربيت و آموزش و پرورش كه نهادي ريشه اي است فقط از پايه تربيت صحيح كودكان مي باشد و ما زماني جامعه اي سالم خواهيم داشت كه بتوانيم نسلي سالم بانشاط و مستعد تربيت كرده باشيم.


نسلي كه در گذشته وجود داشت دجار تعصباتي نابه جا بود كه همراه در قرون گذشته لطمه اي بزرگ بر پيكره تعليم وتربيت وارد آورده و مشكلات امروزي ما عدم تربيت صحيح در قرون گذشته بوده اشت اگر هم اكنون قصاي اخلاقي و ديني همراه با علم و تكنولوزي همراه باشد جامعه اي صدرصد ايده آل خواهيم داشت و اين بار سنگين مسئوليت بعهده آوزش وپرورش ابتدايي مي باشد كه شالوده شخصيت كودك در اين سن شكل مي گيرد كه متاسفانه همواره ما نم توانيم رشد شخصيت را براي دانش آموز تفهيم كنيم.


در قسمت اهداف اجتماعي كه جامعه خواه ناخواه از همه ما و از نسل جديد ما انتظار دارد و روحيه ايثار و جوان كاري احترام به قانون و تعاون و همكاري و تربيت نيروي واقعه متخصص مي باشد كه تمام اين اهداف ميسر نمي شود مگر با وجود آموزش و پرورش صحيح و سالم ؛زير زماني كه آموزش پرورش يك كشور بيمار باشد جه انتظاري مي‌توان داشت بجز اينكه دانش‌آموز ابتدايي را با پايه اي ضعيف و مكررا ضعيف تر در پايه هاي بعدي تحويل اجتماع داده كه آنهم پيامدي جز عقب ماندگي فرهنگي و اقتصادي نخواهيم داشت.


لذابا توجه به اينكه تمامي مسولان و دست اندركاران تعليم تربيت بر اين امر واقف هستند كه دوره ابتدائي مهمترين دوره تحصيل است كه هدف حفظ نمودن جمعي مطالب نيست بلكه آئينه تمام نماي آينده شخص است كه اگر خداي نكرده اهمال گردد پيامدي ناخوشايند خواهيم داشت لذا تحقيقي كه بنده در اين زمينه مي نويسيم شناخت كودكان از ديدگاه هاي مختلف است كه تفاوتهاي فردي نقش عمده اي رادر اين زمينه دارد .
كه بايستي از نظر كمي و كيفي مورد مطالعه قرار گيرد و در پايان مطالبي كه جمع آوري مي نمايم اميدوارم گاهي موثر در پيشرو اهداف مقدس آموزش و پرورش باشد .

طرح مسئله
متاسفانه رشد توانائي هاي عقلاني و ذهني كودك در اين دوره ناديده گرفته مي شود . در دوره سوم از نظر جسماني و توانايي هاي ذهني و عقلاني تغيرات اعجاز آميزي در كودك بوجود مي آيد . بهمين ترتيب محيط اجتماعي او نيز وسعت بسيار مي يابد . طفل به دبستان مي رود و درگيري او با اطفال و بزرگسالان ديگر افق فكري او را گسترش مي‌دهد و فرصت هاي نوين براي رشد اجتماعي و فردي برايش فراهم ميشود و فعاليتهاي ذهني را مي توان به دو نوع تقسيم كرد بدون جهت و جهت دار نمودن فعاليتهاي بدون جهت معمولا بصورت همخواني آزاد انديشه ها خواب و تخيلات مي باشد و در مورد اينگونه فعاليتهاي ذهني تحقيق زيادي انجام نگرفته است زيرا نمي توان بسادگي از افكار خصوصي يا يك فرد بزرگسال آگاهي يافت فعاليت ذهني جهت دار هنگامي ملاحظه ميشود كه طفل درصدد حل مسئله در آيد كودك راه حل را پيدا مي كند و مي داند چه زماني به نتيجه مي رسد و فعاليتهاي ذهني جهت دار كه بهترين نمونه آن حل مسئله است معمولا شامل 5 مرحله مي باشد 1 ـ حافظه 2ـ ايجاد فرضيات 3ـ ارزشيابي ـ استقراء و به هنگام احتياج گزارش عمومي.


هدف تحقيق
اگر ما تحقيق را از نظر اسلام مورد بحث و بررسي قرار دهيم خداوند در قرآن كريم مي‌فرمايد سيرو في الارض در زمين گردش كنيد و ببينيد عاقبت گذشتگان را و اينجا هدف و تفحص انسانهاست كه خداوند با توجه به اينكه انسان را اشرف مخلوقات خلق نموده و مي فرمايد تو ( انسان ) خليفه الله در روي زمين هستي به او مي فرمايد كه در زمين گردش كن و درباره آنچه در زمين هست فكر كن تا بتواني در آرامش و آسايش زندگي كني .


و اگر مسئله تحقيق را در زمان روز مورد تجزيه و تحليل قرار دهيم به وضوح مشخص است كه شركتهاي معتبر دنيا بخش عظيمي از در آمد حاصله را به تحقيق اختصاص مي‌دهند چرا كه اگر در شركتي كه يك محصول اقتصادي توليد مي كند تحقيقا ت روند كندي داشته باشد از صحنه رقابت خارج مي شود و نمي تواند چنين روندي ادامه پيدا كند


و حال تحقيق در مورد انسان كه مهمترين آن خودشناسي است كه باز هم خداوند تبارك و تعالي به انسانها توصيه مي كند كه در خود بنگريد و عظمت وجودي خود را دريابيد .
پس تحقيق جرياني است مداوم كه تمامي انسانها همواره به آن مشغولند چه بسا كه خود از عملكردشان بي خبرند و تحقيقي كه هم اكنون در پيش ماست درباره روان شناسي كودك و شناخت روحيات و اخلاقيات و استعدادها و چگونگي شكوفا نمودن و جهت ترقي و پيشرفت جامعه مي باشد .

اهميت موضوع تحقيق
در سازمان آموزش و پرورش تحقيق مهمترين جايگاهرا دارد بخصوص درس ورود به دبستان كه دانش آموز از محيط گرم منزل و از آغوش پدر ومادر پا به جامعه گسترده‌اي مي گذارد كه نامش مدرسه باشد .در اين تحقيق سعي در اين مي شود كه اولا تفاوتهاي ضرري در كودكان مورد ارزيابي قرار بگيرد و از كودك اندازه اي توقع داشته باشيم كه بتواند از محك زدن او باساير بچه ها جدا خوداري شود و اگر اين مسائل اتفاق نيفتد و رعايت نشود چه عواقبي خواهد داشت و نظريات دانشمندان مختلف و روان شناسان در اين زمينه چه خواهد بود و رشد و تقويت مهارتهاي ادراكي ـ حركتي در كودكان در چه زماني صورت مي گيرد و چه عواملي باعث آن مي شود و اهميت دادن به تمام موضوعاات باعث مي شود كه بتوان انتاج كلي از تحقيقات مورد نظر بدست بياوريم .


سوالات تحقيق
بشر حس كنجكاوي خويش را با سوال كردن شروع مي كند ودر هر تحقيق سولات زيادي مطرح است كه هر كدام نياز به مبحث گسترده اي دارد كه بايد تمام جوانب مورد بررسي قرار بگيرد معمولا حس كنجكاوي بشر و شرايطي كه پيش روي او قرار گرفت باعث شد كه سوالات با رشد تكنولوژي رونق گرفت و حال شايد در اوايل تنها سوال انسان اوليه چگونگي سير كردن شكمش باشد ولي در اين تحقيق معلمين بايد با شناخت كودكان دبستاني بتوانند تفاوتهاي فردي ـ رشد ، اخلاقيات و روحيات آشنا شوند تا بتوانند تدريسي موفق داشته باشند .


پرسشهاي تحقيق
1 ـ تفاوت ذهن كودكان دبستاني با بزرگسالان در چيست .
2 ـ چگونه مي توان به تفاوتهاي فردي كودكان پي برد .
3ـ ويژگيهاي يك معلم كار آمد و خوب در چيست .
4 ـ چه عواملي بر رابطه اولياء با كودك موثر است .


اهداف تحقيق
الف ـ فراهم نمودن امكانات و زمينه هاي علمي جهت بال بردن سطح آموزش و شناخت روحيه عاطفي و رواني كودك و برخورد علمي با موارد فوق ب : اهداف كلي
1 ـ شناخت دانش آموز با توجه به مطالب بالا
2 ـ كمك به شكوفا نمودن استعدادها با توجه به توانايي ها و بالفعل نمودن استعدادها


تعريف عملياتي واژه ها
واژه ها به طور كلي نمي توان گفت كه هر واژه در همه جا به يك معني به كار مي رود واژه ها با توجه به كاربردي كه دارند معناي متفاوتي دارند.
كودك : به انسان كم سني گفته مي شود كه تحت مراقبت والدين است و والدين هر طور كه بخواهند مي توانند به او شكل بدهند .
شخصيت : شخصيت در انگليسي از واژه لاتين پرسونا اقتباس شده كه در اصل به نقابهاي هنر پيشگان تاتر گفته مي شود و در مجموع شخصيت به برجسته ترين و مسلط ترين ويژگيهاي يك فرد اطلاق مي شود .


مشاوره : يكي از گفتگوهايي كه در زندگي روزمره استفاده مي شود مشاوره است و مشاوره رابطه اي است بين دو نفر كه همديگر را ملاقات مي كنند تا بر اساس چنين رابطه اي يك فرد بتواند به ديگري جهت حل مشكل كمك كند .
تفاوتهاي فردي : كليه تفاوتهايي اعم از ذهني ، عقلاني ، حركتي ، گوشي ، وزني و غيره تفاوتهاي فردي است .


فصل دوم
پيشينه تحقيق
مقدمه :
در هر جامعه اي بخش قابل توجه اي از افراد استثنايي را كودكان تشكيل ميدهد و با توجه به اين كه آنان از لطافت روحي بالايي برخوردارند و همچنين بسيار آسيب پذير و شكننده مي باشند روشهاي راهنمايي و هدايت آنان نيز از ويژگيها و اهميت خاصي برخوردار است تحولات سريع اجتماعي و فرهنگي در جوامع امروز و پيچيدگي روابط انساني تاثير گذار بوده و هر اندازه كه رشد و شكوفايي علمي و صنعتي بيشتر مي شود نوع مشكلات فردي و اجتماعي نيز پيچيده ترو تخصصي تر مي گردد .


دراين شرايط كشورهايي موفق هستند كه همواره با تلاش هاي علمي فراوان و پيش بيني‌هاي دقيق آينده اي روشن را براي فرزندان ترسيم مي نمايند در اين ميان آشنايي هر چه بيشتر دست اندر كاران تعليم و تربيت و خانواده ها با دنياي كودكان نيازها تغيير و تحولات روحي و رواني و همچنين نظريه هاو تكنيك ها و كار بست دست آوردهاي علمي جديد بويژه در روان شناسي بسيار موثر و مفيد است و بايد مورد توجه قرار بگيرد .


و كسي به معلمي به ديده شغل نگرد هرگز نخواهد توانست روحيات معنوي اين كار خداپسندانه را درك كند و معلم كسي است كه در زمان انتخاب بايد تمام جوانب رادر نظر بگيرد كه يكي از مهمترين آن ارتقاء سطح علمي است كه معمولا در اكثر كشورهاي پيشرفته دنيا جزء لاينفك مسائل آموزشي است و يك معلم اگر نتواند سطح علمي خود را افزايش دهد از رفتن به كلاس معذور است چرا كه با توجه به تحقيقات انجام شده كتب درسي ابتدائي در دنيا هميشه در حال تغيير و تحول است و سوالات براي دانش آموزان زياد پس اگر چنانكه كودك راهي براي پاسخ به سوالش نتواند پيدا كند عواقبي وخيم در پي خواهد داشت و من عقيده دارم كه اولين گام براي معلم شدن خودشناسي است و توزين استعداد خود است و وجدان كاري نه كاري كه با ابزار است بلكه كاري كه مخاطب آن اشرف مخلوقات است پس بايد بكوشيم تا نظام اجتماع را متحول و بسوي ترقي سوق دهيم .

 

مسائل مربوط به روان شناسي كودك
1 ـ نفوذ خانواده در دوره سوم : روابط والدين با كودك يكي از بحث هاي مهم روان شناسي را تشكيل ميدهد رفتار والدين ابعاد مختلفي دارد و فقط شامل تغييرات يكنواخت نمي شود والدين ممكن است هم فرزندان را دوست بدارند و هم آنها را از خود طرد كنند و يا اين كه در انضباط سخت گيري كنند پاسخ طفل صرفا به يك جنبه از رفتار والدين يا شخصيت آنها ارتباط نمي يابد بلكه تركيب عوامل مختلفي مي باشد .روان شناسي كودك
2 ـ سازگاري با محيط مدرسه پس از اينكه طفل به مدرسه مي رود براي سالهاي متمادي مركز جهان خارج از خانواده او شده بيش از نيمي از ساعات بيداري او را اشغال مي كند‌.


نقش مدرسه در زندگي كودك غير قابل انكار است زيرا نه تنها برخي از پاسخهاي ذهني قبلي اورا كه والدين به او آموخته اند تقويت مي كند بلكه بسياري از پاسخهاي جديد را نيز به او ياد مي دهد.
3 ـ اختلال در منش اطفال: معمولا اختلالات در اطفال به انواع مختلف ظاهر مي شود مثل دزدي ـ دروغ ـ تقلب ـ تذوير ـ بديهي است بحث اين اختلالات تا آنجا كه مربوط به كودكان است مورد توجه است بطور كلي اختلالات منش عبارتند از رفتارهايي كه برخلاف مبادي و اصول اخلاقي و معيارهاي اجتماعي است نشانه عدم تربيت صحيح كودك در خانواده است يا در اثر معاشرتهاي ناصحيح .


مربوط به روان شناسي كودك : 4 ـ واژه هوش در كودك به چه معناست : واژه هوش كيفيتي انتزاعي را بيان مي كند كه نه قابل روئيت بودهو نه قابل لمس بلكه صرفا از طريق مشاهده ـ تفكر ـ استدلال و ساير كيفياتي كه نشانه خواص آن مي باشد آشكار مي گردد هوش يك پديده آشكار ذهني موجود است كه براساس يافته هاي قشر خارجي مغز ( كرتكس ) قرار دارد ولي اين پديده قابل روئيت نيست بلكه همانطور كه اشاره شد از تظاهرات خاصي كه دارد ظاهر مي‌شود‌.
5 ـ نقش گروه همسالان بدون ترديد براي كودك فرصت هايي براي رضايتمندي بوجود ميآورد دوستاني پيدا مي كند كه با او به انواع با زيهائي كه پدرو مادر خسته از آنها از انجام آن عاجزند مي پردازند.


گروه همسالان صرفا نقش سرگرم كنندگي براي طفل نداشته بلكه در جهت اجتماعي شدن او اهميت بسيار دارد .

تفاوتهاي فردي كودكان
استعدادهايي كه به تفكيك سن از كودك انتظار مي رود.
7 سالگي { 1 ـ از قلم افتادگي نقاشي را نشان مي دهد 2 ـ تعداد انگشتان خود را مي‌گويد.
3 ـ يك جمله را رونويسي مي كند 4 ـ پنج عدد را تكرار مي كند 5 ـ چهار سكه را نام مي‌برد.
8 سالگي { 1 ـ مي خواند ودر ذهن مي سپارد 2 ـ چهار رنگ را نام مي برد 3 ـ معكوس شماره از بيست تا صفر 4 ـ املاء مي نويسد 5 ـ درسي را از حفظ مي كند


تفاوتههاي فردي كودكان مي تواند تفاوتهاي ظاهري باشد مثل ـ قد ـ وزن و غيره و مي‌تواند تفاوتهاي عقلاني باشد مثل طبقه بندي هوشي كه هر كدام بايد در كلاس مورد توجه قرار گيرد و معلمين وظيفه دارند كه هر كدام از اين خصوصيات را شناسايي كنند
رفتار والدين ( رفتار والدين با كودك )


كودك آئينه رفتار والدين است هر چند ي مقابل اين آئينه قرار داده شود همان صورت را منعكس مي كند در مقابل اين آئينه حساس والدين قرار دارند بنابراين اكثر رفتار والدين را كودكان تقليد مي كنند و آن را در زندگي اجرا مي كنند زيرا خانواده اولين محيط اجتماعي است بايد احساس و عواطف كودك در پناه امنيت و آرامش نضج گرفته و پرورده شود .
از پيامبر اكرم ( ص ) نقل شده است خدا رحم كند كسي را كه اعانت نمايد فرزندان خود را به نيكي شخصي پرسيد چگونه اعانت كنند فرمودند كار آساني ازاو به عمل آيد قبول كند.
فصل سوم


روش اجراي تحقيق
مقدمه : با توجه به اينكه روان شناسي كودك مبحثي بزرگ است و جمعآوري اطلاعات با توجه به نظريه هاي مختلف قطعي نيست و هر چه بسا نظريه اي سالها اجرا مي شده و ظاهرا نتيجه مطلوب داده است ولي با ورود نظريه هاي ديگر آن نظريه مردود اعلام شده


است .ودر اين زمينه از دانش آموزان سوالاتي پرسيده مي شود كه تماما محرمانه مي‌باشد و دانش آموز در محيطي آرام و بدور از تشنج به سوالات پاسخ مي دهد و قبلا به او گفته مي شود كه بدون هيچ گونه واهمه اي آنچه را كه واقعا در ذهن داري جواب بده كه سوالات طوري تنظيم شده كه از روي آنها مي توان تا حدودي به وضعيت روحي رواني كودكان 10 ساله كه اين تحقيق روي آنها انجام گرفته پي برد و مسائلي كه باعث عوامل رواني مانند : كج خلقي ـ پرخاشگري ـ انزوا و غيره مي باشد شناخته شده و نسبت به اصلاح آنها اقدام شود.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید