بخشی از مقاله

جهانگردي


سلام به شما كه معناي وسيع عطوفتيد و راز جاري اشك ، شما كه نامتان اميد زيستن است و لبخندتان مرهمي براي زخمهاي كهنه ام ، بوسه مي نهم به دستان پر از مهر و محبت و پر رنج شما و تقديم مي كنم گلهاي سرخ باغ عشق را به شما كه تنديس عشق ، گنجينه مهر و مظهر محبتيد . سوگند به خداوندگار زمين و آسمانها و سوگند به تابندگي دلهاي شما با تمام وجود دوستتان داريم .

با تقديم و سپاس فراوان از شما استاد گرامي سركار خانم اشرف السادات حسيني كه اسوه ايثار و فداكاري و گذشتيد شما كه تمام جان و عمر و زندگي خود را به آساني در اختيار ما گذاشتيد تا به ما نيز درس زندگي دهيد و خوشحاليم از اين كه توانستيم اين ترم از معلومات و تجربيات ارزشمند شما بهره مند شويم و اميدواريم بتوانيم در مراحل بعدي زندگي و كار به نحو شايسته اي از آنها استفاده كنيم و همچنين از جانب آقاي جاويد مدير عامل آژانس پيشگامان پرواز و همچنين آقاي ملك زاده مدير عامل آژانس زرين نما و آقاي ابولحسني مدير عامل آژانس قاليچه كمال تشكر و قدرداني را داريم .

چكيده مطالب پروژه :
ضمن تشكر و قدرداني از استاد گرامي و دست اندركاران دانشكده سماء كرج ، در فرهنگ عامه مردم ايران ، سفر و مسافرت جايگاه ويژه اي در بابت گسترش اطلاعات ، آگاهيها و شناخت دارد. « مرد پخته» در اين فرهنگ به انسان جهان ديده اطلاق مي گردد و به سير و سفر به اطراف و اكناف جهان پرداخته و از هر قوم و ملتي شناخت و نشانه اي در ذهن خود دارد اين انسان جهان ديده به صفاتي همچون صبوري ، متانت ، افتادگي ، علم و اطلاعات وسيع برخوردار است ، طبيعتاً او حرفهاي تازه وشنيدني براي گفتن دارد .


مرز و بوم ايران عزيز ما نيز بستر مناسبي براي بروز و ظهور ، اين نمادهاي فرهنگي است به لحاظ طبيعي ، ما از آب و هوا و شرايط اقليمي متنوعي در هر گوشه از مملكت خود برخورداريم ،‌كه در هر فصل گوشه اي از آن ، جذب كننده انسانهاي خوش ذوق است . فرهنگ غني و قدمت و تنوع فرهنگي ايران نيز شايستگي سير و سفر در آن را دو چندان نموده است . اقوام و مليتهاي فراوان با تنوع زباني و فرهنگي ، هر يك جاذبه هايي را براي شناخت و تعمق در آنها فراهم نموده است كه مي تواند بستر مناسبي براي سير و سفر ملل ديگر باشد . آثار باستاني به جاي مانده از همين اقوام و مليتها ، جاذبه هايي براي اين تبادل فرهنگي و ارتباطات فرا مليتي است .


علم مديريت جاذبه هاي توريستي ، غناي فرهنگي و تاريخي و تنوع اقليمي يك كشور را منابع ملي آن كشور دانسته و بهره برداري از اين منابع را در گرو يك تلاش سيستماتيك ، علمي و باثبات مي داند تلاشي كه نتيجه سياست گذاري صحيح مسئولين و متصديان اداره آن كشور است .
جهانگردي در دهه هاي اخير توسعه فزاينده اي يافته است و بخش عمده اي از درآمد پاره اي از كشورها را به خود اختصاص داده است . براي بهبود ارائه خدمات در اين بخش فنون و دانش هاي گوناگوني گردآوري شده اند تا جائيكه لقب « صنعت » را به خود تخصيص داده است . در اين وادي علم مديريت مهمترين دانشي است كه جهانگردان را ارتقاء مي بخشد .


دانشمندان معتقدند كه با نگرش سيستمي يه علوم مختلف ، تخصصهاي جديدي حاصل مي شود كه آنها را علوم بين رشته اي ناميده اند در اين راستا مديريت ،‌ علمي است كه امكان ادغام با اغلب علوم و فنون را داراست و پروژه حاضر نمونه اي كوچك از اين پديده مهم به شمار مي آيد .

هدفهاي كلي سازمان :
1 ـ انتقال زايي در صورتي كه دفاتر خدمات مسافرتي به گونه اي مناسب و با شرايط خوب به كار خود مشغول شود مي تواند در قسمتهاي مختلف جامعه از قبيل : هتلها ، مراكز خريد ، مكانهاي تاريخي و گردش گري ، رستورانها و … باعث رونق و فعاليتهاي مالي بيشتر شود .
2 ـ كسب در آمد و منافع شخصي در مؤسسات خصوصي يكي از اهداف بزرگ و مهم آژانس ها مي باشد .
3 ـ داشتن نقش در توسعه اقتصادي كشور و صنعت جهانگردي .


اهداف جزئي :
1 ـ شناخت فرهنگي : ممكن است جهانگرد در پي شناخت فرهنگ ، آداب و رسوم ، سنتهاي يك گروه ، جامعه در يك منطقه باشد . سازمان جهانگردي بايد بتواند اين را برآورد ساخته و كساني را كه چنين مقصودي از جهانگردي دارند ، ارضاء كند .
2 ـ شناخت تاريخ : بازديد از بناهاي باستاني ، آثار تاريخي ، موزه ها و شناخت تاريخ يك كشور از ديگر مقاصد جهانگردان است در اين زمينه نيز سازمان جهانگردي بايد جوابگو باشد .


3 ـ زيارت اماكن مقدس و مذهبي : بسياري از مردم بويژه در مشرق زمين خواهان زيارت اماكن مقدس خود هستند و برآوردن اين هدف كه گروه كثيري را در بر مي گيرد از جمله وظايف سازمان جهانگري خواهد بود .


4 ـ سرگرمي و ورزشي : اين هدف نيز خواست گروههايي كه جهانگردي را از زاويه تفرج و سرگرمي ، ورزش و فعاليتهايي چون كوه نوردي ، اسكي و … مي بينند . سازمان جهانگردي با فراهم آوردن امكانات مناسب مي تواند اين نياز را برآورده ساخته و موجبات توسعه جهانگردي در منطقه را نيز ميسر مي سازد .


5 ـ هدفهاي تجاري و تخصصي : بعضي افراد مايلند دركنگره هاي علمي ، المپيادهاي تخصصي و نمايشگاهها مصنوعات جديد شركت جويند . آنان نيز مطابق تعريف سازمان ملل جهانگرد محسوب مي شوند . سازمان جهانگردي بايد قادر باشد تا در اين مورد نيز نكات امكانات و اطلاعات لازم را بوسيله واحدهاي خود براي علاقه مندان فراهم آورد و اين گروه از هدفها را برآورده سازد .


بيان مسئله :
نبود كار و نقش صنعت جهانگردي در ايجاد اشتغال در يك كار مولد چه مي تواند باشد .
در صورتي سازمان جهانگري آگاهيهاي مناسب و گسترده اي را در اختيار جهانگردان و گردش گران در زمينه مكانهاي زيارتي ، تفريحي ، هنري و تاريخي و استراحتگاهها و … قرار دهد . هتلها مي توانند پذيراي مسافران و جهانگردان بيشتري باشند كه در اين صورت هتلها باعث ايجاد اشتغال مي شوند و ميزان رفت و آمد و مسافرتها در كشور افزايش پيدا مي كند . همين طور ديدن از مراكز هنري و تاريخي و موزه ها فزاينده مي شود و خريد از كالاها و محصولات سنتي و

هنري كشور افزايش مي يابد كه افزايش متقاضيان باعث سير صعودي توليد مي شود كه در اشتغال نقش مؤثري دارد و در تمام اين مراحل « ارز » وارد كشور مي شود كه مي تواند تأثير به سزايي در ميزان سرمايه گذاري در بخش اشتغال زايي داشته باشد . كه اين رويدادها موجب رونق اقتصادي و پيشرفت صنعت كشور مي شود .


ضرورت تحقيق :
در اين پروژه سعي شده است تا به نقش صنعت جهانگرديو دفاتر خدمات مسافرتي در پيشرفت كشور و اشتغال زايي اشاره كرد و نشان داد كه اين صنعت تا چه اندازه اي مي تواند موجب كسب درآمد براي كشور و ارتقاي سطح فرهنگي و دانش مردم يك جامعه شود . در كشورهاي صنعتي امروزه بخش اعظمي از درآمدهاي آنها حاصل صنعت جهانگردي مي باشند مثل كشورهاي فرانسه ، انگليس ، چين و ايتاليا و …

محدوديتهاي جهانگردي :
موانع جهانگردي در مقاصد و اهداف جهانگردان مؤثر واقع مي شود و از علاقه آنان به سير و سفر مي كاهد توجه به اين موانع و محدوديتها و سعي در از ميان بردن يا كاهش آنها از وظايف مهم سازمان جهانگردي است .

 

برخي از محدوديتها عبارتند از :
1 ـ هزينه ها جهانگردي : هزينه يكي از موانع اصلي سير و سفر به شمار مي رود براي كاهش اثر منفي اين عامل به انگيزه ها بايد سفرهاي مختلفي را براي سطوح مختلف درآمد طراحي و اجرا نمود . طبقات متوسط و كم درآمد گاهي از نظر تعداد بيش از طبقات پر درآمد بوده و بازار جهانگري را پر رونق مي سازد . توجه به اين گروه و برنامه ريزي سفرهاي ارزان از زمره وظايف سازمان جهانگردي است .


2 ـ كمبود وقت : كمبود وقت نيز عامل بازدارنده ديگري در سير و سفر است اما ببينيم كمبود وقت به چه معناست؟ آيا ممكن است وقت نداشته باشد ؟ مسلماً همه ما از زمان يكساني بهره منديم ، منتها اهميت كارمان به گونه اي است كه به ترتيب اهميت اين ظرف زماني را پر مي كند و براي استراحت و تفريح وقتي باقي مي گذارد يا نمي گذارد . انگيزه جهانگردي اگر باقي باشد وقت ما را آزاد كرده و اولويت سير و سفر را در حدي قرار مي دهد كه در ظرف زماني ما جايي به خود اختصاص مي دهد . بدين ترتيب باز به اين نكته مي رسيم كه بايد انگيزه ها تقويت شوند تا موانع كم رنگ گردد .


3 ـ محدوديت جسماني : محدوديتهاي جسماني و ضعف بدني مي تواند عامل محدود كننده در سير و سفر باشد اما سازمانهاي جهانگردي بايد بتوانند سفرهاي كوتاه و راحتي را براي اين دسته افراد نيز فراهم آورند و بر اين محدوديت فائق آيند .


4 ـ وضعيت خانواده : والدين بچه هاي كوچك و خردسال غالباً مي توانند به جهانگردي بپردازند همين طور افراد مجرد يا بيوه ها به علت تنها بودن ممكن است تمايلي به سفر نشان ندهند برنامه ريزي سفرهاي خاص براي اين گروه ها از شدت اين مسئله مي كاهد .


5 ـ بي علاقگي به علت ناآگاهي : عدم آگاهي از جاذبه هاي جهانگردي يكي از موانع به شمار مي آيد كه بايد با آگاه ساختن جاذبه ها و نقاط ديدني آن را از ميان برداشت .
6 ـ احساس نا امني : در صورتي كه افراد احساس نا امني در مورد محلي كه به آن مي روند داشته باشند اين امر خود مانعي به شمار مي آيد ايجاد همكاري سازمانهاي حفاظتي و امنيتي با سازمان جهانگردي و وجود نماينده آن سازمانها در تشكيلات جهانگردي شايد بتواند از اثر منفي اين عامل بكاهد .

مستندات تحقيق :
تاريخچه مسافرت و جهانگردي :
با وجود اينكه واژه يا مفهوم مسافرت و جهانگردي به قدمت تمدن است و برسي تاريخچه صنعت مذبور گوياي اين است كه مسافرت هميشه با تجربه هاي خوش آيند همراه نبوده است . براي ارج نهادن به محيط نوين جهانگردي و درك مسله ها يا چالشهايي كه پيش روي صاحبان اين صنعت قرار دارد ، در حالي كه جمعيت كره زمين كه به هزاره جديد پاي مي نهد مروري گزرا برروند تاريخ اين صنعت از اهميت خاصي بر خوردار است .

قرون وسطي :
سده پنجم يا چهاردهم ميلادي را قرون وسطي مي نامند در اين دوره مسافرت و تجارت رونق خود را از دست داد زيرا جاده ها تقريبا از بين رفته و شرايط مسافرت بسيار مشكل و حتي خطر ناك شده بود در طي اين دوره ، كليساهاي مسيحي نخستين انگيزه را براي مسافرت به وجود آوردند ديكر به صو معه هاي زيادي در نقاط مختلف پراكنده بود و راهبان و كشيشان مسيحي مردم را تشويق به زيارت اين مكانها مي كردند در سده چهاردهم مسافرت به قصد زيارت به

صورت يك پديده انبوه ، سازمان ياصر در امد كه شبكه بزركي از سازمانهاي خيريه با مقامات و افراد متعلق به طبقات بالاي جامعه آن را تشويق مي كردند . مسيحيان به بيت المقدس ورم مسافرت مي كردند و با وجود اينكه اين مسافرت ها اساس و رنك مذهبي داشت مسافرتهاي تفريحي و اجتمايي هم به حساب مي آمدند .

جهانگردي در زمان كنوني :
مجموعه اي از تمايلات ، حركت ، دسترسي يافتن به امكانات و توانايي هاي مالي (به روي هم ) مسافرت توده ها را امكان پذير ساخت تكنولوژي هاي نوين مثل خطوط هواپيمايي كامپيوتري ، آدم آهني ، ارتباطا ت ما هواره اي باعث شد كه سده بيستم شيوه زندگي ، كار بازي و تفريع افراد را دگرگون سازد . پيشرفت تكنولوژي باعث شد كه به دلايل متعدد بر ميزان مسافرت گردش و جهانگردي افزوده شود اين پديده توانست زمان تفريح را افزايش دهد در آمدها را بالا ببرده ارتباطات را تقويت كند و شيوه هاي كار آمدي از حمل و نقل ارا نمايد .


در حالي كه دنيا به هزاره بعد توجه مي كند ترديدي نيست كه صنعت جهانگردي و مسافرت به صورت يكي از بخشهاي پر رشد در سيستم اقتصاد جهاني در مي آيد اگر چه سيستم اقتصادي در برخي از دوره ها دچار ركود مي شود ، جزرو مدهاي سياسي به وجود مي آيد ، جنگ و نوسان قيمت سوخت بر سيستم اقتصادي جهان اثراتي شگرف مي گذارد ، ولي باز هم مسافرت و گردش در سطح جهان به صورت يكي از بزگترين منابع در آمد به حساب مي ايد .در دنيا بودجه اي كه به مسافرت و توزيع تخصص مي يابد . سه برابر بودجه اي است كه صرف امور دفاعي مي شود . گردش و جهانگردي ديگر به تعداد انگشت شماري از

خانوادهاي مرفع و ثروتمند تعلق ندارد و اكنون ميليونها نفر به ديدن مكانهاي تازه مي روند در پي تغيير در محيط خود هستند و در صد كب تجربيات جديد و معقول مي باشند . در حالي كه عصر جديدي از گردش ، مسافرت و جهانگردي سير تكاملي مي پيمايد ، تعداد زيادي از عوامل برون زا به آن اثر مي گذارد . اين عوامل برون زا عبارتند از : پيشرفت وتوسعه اقتصادي و مالي ، پيشرفت در زمينه تكنولوژي و نو آوري مسائل مربوط به محيط زيست و عوامل بازاريابي كه به بخش عملياتي مسافرت و جهانگردي و نيز محصولات ذيربط اثر مي گذارند .


مفهوم جهانگردي :
شايد همه ما از واژه « جهانگردي » تصوير كم و بيش يكساني در ذهن داشته باشيم . تصويري از ماركوپولو ، ابن بطوطه ، ناصر خسرو و …. كه جهان را گشتند و از خود سفرنامه ها و سياحتنامه هايي به جاي مي گذارند . مقصود اين سياحان نام آور عمدتاً كشف نقاط ناديده جهان و سفر به ناشناخته ها بود اما امروزه جهانگردي به مفهوم ديگر مطرح است و جهانگردان مقاصد و اهداف ديگري دارند . آنان ديگر به سفرهاي طولاني نمي روند ، سفرنامه نمي نويسند و قصد كشف

جائي را ندارند . جهانگردان امروز براي تفريح و تفرج ، سياحت و زيارت و گذراندن اوقات فراغت و استراحت ، آشنائي با ساير فرهنگها ، بازديد ابنيه تاريخي و باستاني به سفر مي روند و گاهي نيز نقاطي را براي سفر بر مي گزينند كه قبلاً آنها را بارها ديده اند . هدف ، صرفاً جستجو و اكتشاف نيست . جهانگردان يك گروه خاص و استثنائي مي باشند . امروزه جهانگردي عموميت يافته و مقوله تازه اي مطرح گرديده است .


قبل از پرداختن به تعاريف « جهانگردي » بايد يادآور شد كه لفظ توريسم (Tourism) در لغت به معناي گشت و گذار در جهان و سير آفاق است و سفرهاي داخلي را در بر نمي گيرد اما براي سهولت ، واژه جهانگردي را در اين پروژه معادل توريسم قرار داده و معناي سير و سفر داخلي و خارجي را از آن استفاده كرده ايم .

جهانگردي در ايران :
در سال 1999 ميلادي آماري كه به دست آمده چنين بود . حدود 23000000 نفر جهانگرد به سرتاسر دنيا سفر نموده اند كه سهم ايران 1700000 نفر بوده است . در سال 1380 اين رقم به 1900000 نفر افزايش يافت و اين در حاليست كه كشور ما از نظر جاذبه هاي توريستي از بين 10 كشور اول دنيا ، در رده پنجم قرار دارد . با كمي تأمل مي توان دريافت كه كشورما تا چه اندازه اي در زمينه جذب توريست ناتوان است .


ايران با جاذبه هاي توريستي زيادي كه دارد متأسفانه از نظر جذب درآمدهاي ارزي جهان در رده هشتادونهم قرار گرفته ، در حالي كه تركيه با اين كه اماكن ديدني چنداني در اختيار ندارد در رديف هفدهم واقع شده است . از اين قياس به خوبي مي توان به ضعف اين صنعت در كشور پي برد .

ورود هر توريست به ايران از ابتدا : حمل و نقل ، اقامت ، خوراك ، بازديد ، خريد آنان از محصولات ايراني و …. مي تواند در آمد قابل توجهي را عايد كشور كند كه به طور تقريبي در ازاي ورود هر توريست بين 3 تا 5 شغل دائم و 5 تا 8 شغل موقت در جامعه ايجاد مي گردد . درآمدي كه از ورود يك جهانگرد عايد كشور مي شود ، مي تواند بسيار بيشتر از درآمدي باشد كه از فروش يك بشكه نفت تحصيل مي شود .


جهانگردي در دهه هاي اخير توسعه فزاينده اي يافته است و بخش عمده اي از درآمد پاره اي از كشورها را به خود اختصاص داده است . براي بهبود ارائه خدمات در اين بخش فنون و دانش ها گوناگون مجتمع شده اند تا حاليكه جهانگردي لقب و صنعت ارائه خود تخصيص داده است در اين وادي علم مديريت مهمترين دانش است كه جاهانگردي را ارتقا مي بخشد .


دانشمدان معتقدند كه با نگرش سيستمي به علوم مختلف ، تخصصهاي جديدي حاصل مي شود كه آنها را علوم بين رشته اي ناميده اند در اين راستا مديريت ، علمي است كه امكان ادغام با اغلب علوم و فنون را داراست و پروژه حاضر نمونه اي كوچك از اين پديده مهم بشمار مي آيد

ادبيات تحقيق :
در فرهنگ لغت ، جهانگردي را ، در نقاط عالم سفر كردن ، شناخت ، مسافرت براي تفريح و سرگرمي و سفري كه در آن مسافر به مقصدي رفته و سپس به محل سكونت خود باز مي گردد تعريف كردند در يكي از نخستين كتبي كه در مورد جهانگردي در سال 1933 انتشار يافت جهانگرد به كسي اطلاق شده است كه دو شرط در مورد او مصداق داشته باشد ، اول آنكه از محل اقامت خود براي مدتي كمتر از يكسال دور بوده و دوم آنكه در محل جديد كسب درآمد ننمايد . در سال 1936 در كتاب صنعت جهانگردي بعنوان فردي كه با اهداف و كاري غير از آنچه در موطن خود دارد ، به كشور ديگري وارد شده و در آنجا بخشي از درآمد خود را هزينه مي كند ، تعريف شده است .

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید