بخشی از مقاله

مقاله: دكتر محمد حسين فلاح استاديار دانشكده هنر و معماري دانشگاه شيراز
استاد راهنما: خانم مهندس عماديان
تهيه كننده: محمدرضا جلادت- مسعود كريميان- هدي علمدار
دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تفت 1387
چه نوع سيستم هاي ساختماني براي برطرف كردن مسائل زيست محيطي موجود در صنعت ساختمان مناسب است؟
معرفي سيستم هاي ساختماني جديد مثل قاب فلزي سبك 3D, (LSF) تا چه حدي به محيط زيست كمك مي كند؟
واژه كليدي: محيط زيست و توسعه پايدار
دوره زماني: عطف به آينده
نوع تحقيق: غيرتجربي (كتابخانه اي)

چكيده
توسعه پايدار و محيط زيست توجه متخصصان در صنعت ساختمان را به خود جلب كرده در حالي كه در كشور ما صنعت ساختمان در حال بكارگيري مصالح ساختماني مدرن با استفاده از روش هاي ساخت وساز سنتي است.
كه اين شيوه ساخت وساز در كشور داراي مشكلات كمي و كيفي مي باشد. علاوه بر اين استفاده از كارگران غيرماهر و سازگار نبودن سيستم رايج براي كارگذاري عايق حرارتي دليل ناكارايي سيستم رايج مي باشد. عوامل فوق مشكلات محيط زيست و توسعه پايدار در صنعت ساختمان سازي كشور است كه نيازمند مطالعه و تحقيق و ارائه راهكارهاي مناسب جهت تعيين معيار براي انتخاب مصالح مناسب و سيستم ساختماني كارآمد براي اهداف مختلف و در اقليم هاي متفاوت است.
در شكل1: سير توليد، استخراج، استفاده، به كارگيري مجدد، بازسازي، بازيافت و در نهايت تبديل آن به ضايعات پركننده زمين نشان داده مي شود (دومين چرخه شكل دهنده طبيعت كه معمارش خود ما هستيم)


شكل 1: گردش مواد در محيط زيست [3]
در رشته معماري نيز به طور گسترده حفاظت از محيط زيست و توسعه پايدار توجه متخصصان را به خود جلب كرده مخصوصاً گفته مي شود طرح نامناسب معمار تأثير جبران ناپذيري بر محيط زيست خواهد گذاشت.
درك توسعه پايدار در ساختمان دستخوش تغييراتي در سال هاي اخير شده است.
در ابتدا موضوع تأكيد بر محدوديت منابع و در دهه گذشته تأكيد بر مسائل تكنيكي موضوع در ساختمان سازي مثل تكنيك هاي ساخت، قطعات و مصالح و انرژي بر اساس مفهوم طرح مطرح شد. امروزه نيز درك قابل توجهي از موضوعات غيرتكنيكي رشد كرده است. همچنين مسائل اقتصادي و توسعه اجتماعي به نوعي مطرح است [1]. حال در اين بخش متخصصان درصدد استفاده از راهكارهايي چون انتخاب مصالح مناسب هستند و با اعمال روش هاش جديد مهندسي (روش توليد صنعتي، پيش ساخته) دست يابي به اهداف بلندمدت زيست محيطي و توسعه پايدار در صنعت ساختمان را پيگيري مي كنند [2].


توسعه پايدار
توسعه پايدار، در صنعت ساختمان سياست محوري در جوامع قرار گرفته است. البته تا مدتي ماهيت اين ساست در بين دولتمردان و متخصصان نامشخص بود. براي آشنايي با اهداف اصلي اين تفكر سئوالاتي به شرح ذيل مطرح شد:
- آيا ما مطمئن ترين و مناسب ترين نوع مصالح را به كار مي بريم؟
- آيا ما با اصول اوليه پايداري آگاهي كامل پيدا كرده ايم؟
- آيا مصالح ساختماني انتخاب شده شرايط خوبي براي اجرا فراهم مي كنند؟
- آيا زماني كه عمر مفيد ساختمان تمام مي شود مي توان قطعات ان را دوباره به مصرف رساند؟
اخيراً تكنيك (life cycle Assessment) LCA ارزيابي فوق را به شكل كميتي امكان پذير مي كند، در واقعLCA كنترل كننده سير تكاملي و نحوه به كارگيري مواد از گهواره تا گور و نيز وسيله اي براي تعيين ضايعات زيست محيطي مواد است.
نقش فولاد در توسعه پايدار
مطالعات نشان مي دهد يكي از مصالح ساختماني كه بازيافت آن نسبت به ديگر مصالح بهتر است و همچنين نيازهاي محيط زيست و توسعه پايدار پاسخ مثبت مي دهد فولاد است.


ساخت مسكن و فن آوري
آمارها نشان مي دهد ساخت و ساز مسكن نقش اساسي در آلودگي هوا، گسترش بكارگيري مصالح مناسب و روش هاي نوين ساخت و ساز ساختمان دارد. زيرا بيشترين ساخت و ساز در مسكن مي باشد. از قرن ها پيش ساخت و ساز واحد مسكوني بر اساس مصالح قابل دسترس و سنت ها، فرهنگ ها و عوامل اجتماعي صورت مي گرفت. فن آوريبر اين روند تأثير گذاشته به طوري كه استفاده از مصالح مناسب غيرمنطقه اي براي حفاظت از محيط زيست و توسعه پايدار را توجيه پذير كرده است و باعث شده است، حفاظت از منابع طبيعي و استفاده بهينه از انرژي به شكل مناسبي امكان پذير شود.

مروري بر ساختمان سازي رايج در ايران
طبق آخرين سرشماري سال 72 درباره سيستم هاي ساختماني نشان مي دهد 92% از ساخت و سازها از دو روش ديوار باربر و اسكلتي انجام مي شود. بنابراين استفاده از سيستم پيش ساخته در كشور چندان متداول نيست.


مشكلات زيست محيطي
وابستگي ساخت و ساز در كشور به نيروهاي كارگري و كمبود كارگر ماهر، مديريت ضعيف، ارتباط ضعيف بين مراكز قانون گذار و سازندگان و كمبود ضوابط و مقررات اين صنعت را با كمبودهايي مواجه كرده كه نتيجه آن ساخت وساز غير مقاوم در برابر زلزله است [6] اين فعاليت مشكلات ديگري مانند هدر رفتن بيش از حد مصالح ساختماني در كارگاه، هدر رفتن انرژي به دليل نداشتن عايق حرارتي و هزينه بالاي نگهداري ساختمان را به همراه دارد و همچنين اين نوع ساخت و ساز مشكلاتي را براي همسايگان مانند سر و صدا و آلودگي محله در مدت زمان عمليات ساخت را نيز دارد. لذا نياز است سيستم رايج تغيير يابد و از فن آوري روز استفاده گردد [7].


معيارهاي ساخت و ساز مناسب
با توجه به نياز به تحول و نوآوري ساختمان سازي در كشور و نيز شكست از بكارگيري سيستم هاي جديد بنابراين نيازمند بررسي مشكلات مادي و پتانسيل هاي صنعت ساختمان سازي كشور هستيم تا بتوانيم معيار مناسبي براي اهداف بلندمدت صنعت ساختمان سازي كشور تدوين كنيم (منطبق با زيست محيطي كردن ساختمان سازي).
1- عوامل زيست محيطي
متخصصان نظرات خود را به شرح ذيل جمع بندي و ارائه كرده اند.
- بازسازي ساختمان ها به جاي خراب كردن؛ يا
- تخريب ساختمان و استفاده دوباره از قطعات؛ يا
- تخريب ساختمان و بازيافت مصالح ساختماني به صورت مواد اوليه [5]
براي ارزيابي موارد فوق طرحLCA را به كار گرفته اند و براي اين منظور اقدام به تدوين اطلاعات مورد نياز از طرف توليدكنندگان مصالح ساختماني براساس استانداردها شده است.
2- محيط زيست و سايت كارگاهي‌
استفاده از سيستم هاي توليد صنعتي به دليل سرعت بالاي برپا كردن ساختمان در كارگاه مي‌تواند تأثير زيادي در ايجاد محيط مناسب براي اجراي ساختمان دانسته، بر محيط همسايگان نيز اثر بگذارد. لذا استفاده از سيستم هاي توليد صنعتي بر اساس شرايط فني ساختمان سازي كشور انتخاب و به مرور توسعه داده شود.
3- مصرف انرژي و محيط زيست
متخصصان محيط زيست استفاده از عايق بندي مناسب در ساختمان را بر اساس استانداردهاي مورد نظر براي صرفه جويي در مصرف انرژي دانسته و اجباري كرده اند.
يكي از مشكلاتي كه سبب شده فرهنگ استفاده از عايق حرارتي در كشور متداول نشود، شيوه رايج ساخت و ساز در كشور است. زيرا اين شيوه ها با بكارگيري مؤثر عايق حرارتي سازگار نيستند يا به صورت راحت و مؤثر نمي توان از آن استفاده كرد. لذا نياز است روش‌هاي ساخت و ساز مناسبي كه بتوان به راحتي عايق حرارتي را به كار گرفت، مدنظر قرار گيرد [6].
4- فولاد و معماري پايدار
فولاد جزء آن دسته از مصالح ساختماني تشخيص داده شده است كه براي توسعه پايدار در ساختمان سازي مناسب است زيرا امكان بازيافت آن با شرايط مناسب وجود دارد به طور متوسط 28% از فولاد موجود در بازار از فولاد بازيافت شده است و چندين بار ميتوان بدون اينكه كيفيت مواد آن كاهش يابد بازيافت كرد.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید