بخشی از مقاله

كلزا پسته

مقدمه:
كلزا ميزبان تعداد زيادي از حشرات و بيماري هاي گياهي مي باشدو حشرات آفت كلزا در وهله اول آفات خاص خانواده گياهي Crucifer محسوب مي شوند. تعدادآفات مورد نظر بسيار زياد بوده ولي مهمترين آفات آن شامل: كك هاي نباتي- كه بذور كاشتني بايد با حشره كش ها ضدعفوني شوند تا از آلودگي به ابن حشرات بالغ اين آفات كاسته شود-، كك ساقه كلم يا Phylliodes chrysocephala يكي از مهمترين آفات كلزاي زمستانه در اروپا محسوب مي شود كه بالغين آن نه تنها روي برگ ها ايجاد سوراخ مي كنند بلكه لاروها نيز داخل ساقه و قاعده گياه ايجاد تونل مي نمايد. سرخرطومي هاي ساقه Ceutorhynchus napi و C. pallidactylus داخل ساقه تونل حفر نموده و آفت زمستاني كلزا در اروپا هستند. پروانه هاي آفت مانند شب پره پشت الماسي Plutella xylostella ، Mamestra configurata و Loxostege sticicalis نيز در اروپا به كرات ديده مي شوند ولي در كانادا با تغذيه از برگ و غلاف ها خسارت شديدي وارد مي كنند. سوسك هاي پلن خوار نيز از جوانه ها و گلهاي كلزاي زمستانه و بهاره تغذيه مي كنند كنترل شيميايي اين آفات با توجه به گلدار بودن مرحله خسارت و وجود زنبور عسل و حشرات مفيد ديگر بسيار مشكل و پيچيده است.

سرخرطومي غلاف Ceuthorynchus assimilis يك آفت اقتصادي در كلزاي زمستانه در اروپا است اما مگس غلاف هم به كلزاي بهاره و هم زمستانه حمله مي كند. هردو آفت تخم خود را درون غلاف ها گذاشته و لارو روي بذور رسيده تغذيه مي كند. سن هاي Lygus مانند Lygus elisus و L. lineolaris اخيرا خسارت اقتصادي به محصول بهاره در كانادا وارد مي كنند. در حالي كه L. rugulipennis به گياهچه هاي تابستانه در سوئد حمله مي نمايد. مگس ريشه يا گونه هاي Delia spp. خسارت اقتصادي به مزارع كلزاي بهاره در غرب كانادا وارد نموده كه تخم هاي آفت در قاعده گياه گذاشته شده و لاروها درون ريشه در زمان گلدهي و بذر دهي گياه تونل حفر مي كنند. جمعيت بالاي گونه هاي شته خسارت مستقيمي با تغذيه از شيره گياه وارد مي كنند. در مناطق خشك اين شته ها بندرت در كانادا مهم هستند ولي انتقال ويروس هاي گياهي به خصوص در چين آنها را مهم جلوه مي دهد.

مهمترين آفات كلزا در دنيا:
- Agrotis ipsilon (black cutworm)
- Agrotis segetum (turnip moth)
- Albugo candida (white rust of crucifers)
- Alopecurus myosuroides (black-grass)
- Alternaria brassicae (dark spot of crucifers)
- Alternaria brassicicola (dark leaf spot of cabbage)
- Alternaria japonica (Alternaria black spot (and wirestem))
- Amaranthus retroflexus (redroot)

- Arion hortensis (garden slug)
- Athalia rosae (cabbage leaf sawfly)
- Beet western yellows virus (turnip (mild) yellows)
- Brevicoryne brassicae (cabbage aphid)
- Ceutorhynchus assimilis (cabbage seed weevil)
- Cirsium arvense (canada thistle)
- Commelina benghalensis (benghal dayflower)
- Dasineura brassicae (brassica pod midge)
- Deroceras reticulatum (grey field slug)
- Echinochloa crus-galli (barnyard grass)
- Elymus repens (quackgrass)

- Entomoscelis americana (red turnip beetle)
- Equisetum arvense (field horsetail)
- Euphorbia hirta (garden spurge)
- Fumaria officinalis (common fumitory)
- Galium aparine (cleavers)
- Gibberella avenacea (Fusarium blight)
- Hadula trifolii (clover cutworm)
- Halotydeus destructor (redlegged earth mite)
- Heterodera schachtii (beet cyst eelworm)
- Latheticus oryzae (longheaded flour beetle)

- Leptosphaeria maculans (stem canker)
- Lipaphis erysimi (mustard aphid)
- Listroderes costirostris (vegetable weevil)
- Lolium multiflorum (Italian ryegrass)
- Lolium temulentum (darnel)
- Loxostege sticticalis (beet webworm)
- Lygus lineolaris (tarnished plant bug)
- Mamestra configurata (bertha armyworm)
- Meligethes aeneus (rape beetle)

- Mus musculus domesticus (mouse)
- Nezara viridula (green stink bug)
- Orobanche (broomrape)
- Papaver rhoeas (common poppy)
- Phalaris paradoxa (awned canary-grass)
- Phragmites australis (common reed)
- Phyllotreta cruciferae (crucifer flea beetle)
- Phyllotreta striolata (cabbage flea beetle)
- Pieris brassicae (cabbage caterpillar)

- Poa annua (annual meadowgrass)
- Polygonum aviculare (knotweed)
- Polygonum hydropiper (marsh pepper)
- Polygonum lapathifolium (pale persicaria)
- Pratylenchus penetrans (nematode, northern root lesion)
- Psylliodes chrysocephala (cabbage stem flea beetle)
- Raphanus raphanistrum (wild radish)
- Rhizobium radiobacter (crown gall)

- Rhizobium rhizogenes (gall)
- Sclerotinia sclerotiorum (cottony soft rot)
- Senecio vulgaris (common groundsel)
- Sonchus arvensis (perennial sowthistle)
- Taraxacum (dandelion)
- Thanatephorus cucumeris (many names, depending on host)
- Thlaspi arvense (pennycress)
- Trichoplusia ni (cabbage looper)
- Tyrophagus putrescentiae (cereal mite)

- Veronica persica (creeping speedwell)
- Verticillium dahliae (verticillium wilt)
- aster yellows phytoplasma group (yellow disease phytoplasmas)
- broad bean wilt virus (lamium mild mosaic)
- cauliflower mosaic virus
- radish mosaic virus
- turnip mosaic virus (cabbage A virus mosaic)

آفات كم اهميت تر:
- Acarus siro (flour mite)
- Anagallis arvensis (scarlet pimpernel)
- Aphis gossypii (cotton aphid)
- Arion lusitanicus (Spanish slug)
- Avena fatua (wild oat)
- Chaetocnema confinis (flea beetle)
- Cochliobolus sativus (root and foot rot)
- Conyza canadensis (Canadian fleabane)

- Delia floralis (turnip maggot)
- Ditylenchus dipsaci (stem and bulb nematode)
- Helicotylenchus multicinctus (banana spiral nematode)
- Heliotropium europaeum (common heliotrope)
- Hibiscus trionum (flower of an hour)
- Leveillula taurica

- Meloidogyne hapla (root knot nematode)
- Peridroma saucia (pearly underwing moth)
- Polygonum nepalense (Nepal persicaria)
- Pseudomonas cichorii (bacterial blight of endive)
- Rumex crispus (curled dock)
- Sminthurus viridis (lucerne flea)

- Spergula arvensis (corn spurry)
- Thrips tabaci (potato thrips)
- Urtica urens (dognettle)
- Xanthomonas campestris pv. campestris (black rot)

آفت(pest): هر گونه، استرين و يا بيوتيپي از گياه، حيوان و هر عامل پاتوژن كه به گياه و توليدات گياهي خسارت مي زند.
Any species, strain or biotype of plant, animal or pathogenic agent, injurious to plants or plant products [FAO, 1990; revised FAO, 1995; IPPC, 1997]

حشرات و كنه هاي آفت شامل مكنده ها، برگخوارها، پوستخوار، ميوه خوار، ساقه خوار، طوقه بر، ريشه خوار، گالزاها و مينوز ها هستند

شته جاليز Aphis gossypii Glover
ميزبان ها: آفت بسيار پلي فاژ بوده و به خصوص روي گياهان خانواده هاي كدوئيان و پنبه و همچنين مركبات ديده مي شود. از سبزيجات ميزبان آفت خربزه، خيار، بادمجان و توت فرنگي نام برده مي شود.
خسارت: تغذيه از شيره گياهي و توليد عسلك، انتقال ويروس هاي مهم گياهي مانند تريستيزاي مركبات از خسارت هاي آفت مي باشد.
شكل شناسي: حشرات بالغ بالدار زنده زا داراي سر، سينه و كرنيكول سياه رنگ و شكم به رنگ اي مختلف است. اين شته حدود 2 ميلي متر طول دارد حشرات بي بال زنده زا به رنگ هاي مختلف اغلب سبز مايل به زرد و گاهي سياه و داراي كرنيكولي سياه رنگ است. پوره ها در اندازه هاي مختلف كوچكتر از فرم بالغ و با رنگ هاي متفاوت از زرد كمرنگ تا سبز روشن مي باشند.
زيست شناسي: شته معمولا بكرزا است ولي در بعضي مناطق داراي سيكل زندگي دو ميزبانه و ميزبان اوليه آن شامل كنف ، عناب و كاتالپا هستند. اين شته مي توان گرماي تابستان را تحمل كند و تا 60 نسل در سال داشته باشد. حشرات بالغ مورد توجه مورچه ها هستند. زمستانگذراني به صورت تخم روي ميزبان ثانويه مي باشد.

شته مومي كلم Brevicoryne brassicae
شته مومي كلم در سال 1317 اولين بار توسط افشار شرح داده شده است. اين شته در تمام مناطق كشور ديده شده و روي كلم، شلغم، تربچه و چليپائيان تغذيه مي كند.
شكل شناسي: شته ماده بي بال به رنگ سبز تيره يا روشن و پوشيده از موم است. سر شته تيره و لكه اي تيره رنگ از سر تا روي شكم كشيده شده است. شاخك شش بندي، كرنيكول ها قهوه اي تيره و طول بند سوم شاخك دو برابر بند چهارم است. انتهاي بدن 5 يا 6 مو وجود دارد ماده هاي بالدار به رنگ سبز و پوشيده از موم، سر و سينه خاكستري تيره و لكه تيره از سر تا شكم كشيده شده است. كرنيكول ها قهوه اي و دم به رنگ سبز تيره است. طول بند سوم كمي از دوبرابر بند چهارم بلندتر است. شته به برگ، ساقه و گل هاي گياه ميزبان خسارت وارد كرده و محصول را كاهش مي دهد. قاشقي شدن برگ ها و پيچيدگي از علائم خسارت اين شته است. توليد عسلك ودر نتيجه جلب قارچ هاي فوماژين از ديگر علائم خسارت مي باشد.

زيست شناسي: در فصل پاييز شته هاي بالدار روي خاك و نزديك طوقه بوته كلم و گل كلم جمع شده و سپس افراد نر و ماده بوجود مي آيند. پس از جفتگيري حشره ماده 3 تا 4 تخم روي دمبرگ ها و يا سطح زيرين برگ هامي گذارد كه اين مرحله دياپوز و زمستانگذراني آفت است. در بهار تخم ها تفريخ شده و شته ماده موسس به صورت بكرزايي توليد مثل مي كند. هر شته ماده 80 تا 100 پوره مي زايد در فصل تابستان شته داراي چندين نسل است در شرايط مناسب تا 20 نسل در سال گزارش شده است. شته همچنين ناقل بيماري ويرسي در كلم مي باشد.

مبارزه با شته ها:
استفاده از نوارهاي رنگي زرد رنگ چسبناك توصيه مي شود مبارزه شيميايي بااستفاده از سموم سيستميك صورت مي گيرد كنترل بيولوژيك با استفاده از پارازيتوئيدها و شكارچي ها و همچنين قارچ هاي بيماريزا انجام شده و از اقدامات زراعي مي توان به از بين بردن علف هاي هرز ميزبان آفت اشاره نمود.
مبارزه بيولوژيك: لارو مگس هاي خانواده Syrphidae، زنبوران پارازيتوئيد، كفشدوزك ها، شير شته يا Chrysopidae، قارچ هاي بيماري زا مانند Verticillium lecani در مبارزه بيولوژيك كاربرد دارند.
استفاده از سمپاش هاي الكترواستاتيك كه سم را به صورت سوپانسيون در مي آورد و به ذره سم بار الكتريكي مي دهد باعث آغشتگي كامل گياه به سم مي شود.

عسلك پنبه Bemisia tabaci Gennad
خسارت: اين سفيد بالك ناقل بيش از60 ويروس مختلف كه بسياري از اين ويروس ها بسيار خسارت زا هستند. همچنين تغذيه مستقيم آفت با تغذيه از شيره گياهي باعث ايجاد علائمي مانند نقره اي شدن برگ ها، زردي برگ ها و رسيدن ناهماهنگ ميوه هاي جاليز مي شود. حشرات بالغ با ترشح عسلك، گياهان را چسبناك نموده و محلي مناسب براي قارچ هاي ساپروفيت آماده مي سازند.
ميزبان ها: اين سفيد بالك داراي دامنه ميزباني وسيعي است كه به بيش از 500 گونه گياه از 63 خانواده حمله مي كند. ميزبان هاي آفت شامل آووكادو، كلم بروكلي، كلم، كلم چيني، خيار، بادمجان، انجير، لوبيا، گواوا، پنبه، كاهو، رز، سويا، كدو، سيب زميني شيرين، گوجه فرنگي، هندوانه و غيره مي باشند. همچنين علف هاي هرزبسياري ميزبان اين افت محسوب مي شوند.

شكل شناسي: حشرات بالغ سفيد حدود يك ميلي متر طول ، پوشيده از موم سفيد رنگ و شبيه سفيد بالك گلخانه مي باشد. تشخيص اين دو سفيد بالك در مزارع بسيار مشكل است ولي تفاوت هاي كمي با هم دارند. براي مثال بال در عسلك پنبه به صورت شيرواني روي بدن و كمي دور نگه داشته مي شود كه بدن زرد كمرنگ حشره مشخص است، حشرات بالغ تخم هاي خود را به طور تصادفي به صورت منفرد يا مجتمع معمولا زير سطح برگ ها مي گذارند در صورتي كه سفيد بالك گلخانه تخم هاي خود را به صورت نيم دايره مي گذارد. البته لازم به ذكر است كه روي برگ هاي مسطح تر مانند فيكوس تخم هاي عسلك نيز به صورت نيم دايره مي باشد. چهار مرحله غير بالغ حشره شامل سنين پورگي همه غير فعال هستند. ظاهر آنها بسته به نوع ميزبان متفاوت است ولي معمولا زرد رنگ و در انتها نوك تيز تر از سفيد بالك گلخانه مي باشند. مرحله چهارم قبل از بلوغ يا شفيرگي عسلك داراي دو لكه چشمي قرمز رنگ است.

زيست شناسي: اين سفيد بالك داراي مراحل تخم، چهار سن پورگي و بالغ مي باشد. زمان تكميل هر سيكل به طور متوسط 70-15 روز بسته به شرايط محيط و ميزبان طول مي كشد. در تحت شرايط كنترل شده آفت مي تواند در دماي 30 درجه سانتيگراد در 17 روز سيكل خود را كامل نمايد. نسل هاي آفت نيز معمولا با هم همپوشاني دارند. تخم آفت داخل بافت مزوفيل يا بافت هاي داخلي زير برگ هاي بالاي گياه گذاشته مي شود. اين تخم ها با پيوستي به برگ متصل مي شوند. تخم ها در ابتدا سفيد بوده ولي بعدا و قبل از تفريخ قهوه اي مي شوند. حشرات ماده 300-28 تخم بسته به شرايط محيطي و ميزبان مي گذارند. در دماي 32 درجه سانتيگراد انكوباسيون تخم 5 تا 22 روز طول ي كشد. دماي پايين مرگ و مير را بالا مي برد و رطوبت نيز در زمان انكوباسيون و مرگ و مير تخم ها نقش دارد. پوره سن اول بعد از خروج از تخم مسافت كمي حركت كرده و محلي براي تغذيه پيدا مي كند. در محلي كه پيدا مي كند سه سن پورگي غير متحرك را طي مي نمايد. پوره ها تخم مرغي و كرمي رنگ و كل دوره پورگي 4-2 هفته طول مي كشد. حشرات بالغ در اوايل صبح ظاهر شده و در ساعات ابتدايي جفتگيري مي كنند. طول عمر حشرات بالغ بين 6 تا 55 روز است. ممكن است توليد مثل بدون جفتگيري نيز ديده شود كه حشرات ماده جفتگيري نكرده به صورت بكرزا توليد تنها حشرات نر كند.

مبارزه با سفيد بالك ها:
روش مناسبي براي كنترل سفيد بالك ها وجود ندارد مرگ و مير تخم ها معمولا كم است. آب و هوا و شكارچي ها مراحل پورگي ابتدايي را به شدت كاهش مي دهند ولي روي ساير مراحل اثر كمي دارند. در گذشته با استفاده از سموم شيميايي حشرات بالغ به آساني از بين مي رفتند اما مقاومت در برابر حشره كش هاي شيميايي امروزه مسئله بغرنجي شده است و بكارگيري مكرر سموم مختلف روي ساير آفات تاثير مي گذارد. تركيبي از سم پاشي و اقدامات زراعي بهترين راه كنترل آفت مي باشد. اقدامات زراعي مانند استفاده از مالچ هاي جلوگيري كننده در صورت آلودگي كم، كنترل علف هاي هرز ميزبان، استفاده از گياهان تله، كشت هاي متداخل محصولات مختلف، استفاده از ارقام مقاوم، عوامل كنترل بيولوژيك مانند پارازيتوئيد ها از جمله Encarsia formosa، شكارچي ها و عوامل بيماريزا مانند Verticillium lecani (با نام تجارتي Mycotal يا (Vertok، Beuveria bassiana استفاده متناوب از سموم روش هاي كنترل آفت محسوب مي شوند. استفاده از كنترل كننده هاي رشد يا IGR هاي هورموني مانند آدميرال كه شبيه هورمون جواني است در دز كم تاثير زيادي در كنترل اين گروه از آفات دارند. استفاده از اين سموم باعث عقيمي حشرات بالغ و همچنين جلوگيري از تفريخ تخم ها شده و شفيره را سياه مي كند.


سن سبز پنبه
Nezara viridula L.
Hemiptera: Pentatomidae
اين سن يكي از آفات بسيار پلي فاژ دنيا بوده كه روي انواع درختان از جمله توت، محصولات زراعي و علف هاي هرز تغذيه مي كند.
خسارت: تغذيه و خسارت مستقيم آفت باعث ايجاد كاهش محصول مي شود. نفوذ استايلت ها و تزريق بزاق به بافت گياه صدمه مي زند و بي رنگي و تغيير شكل اندام هاي گياهي را ايجاد مي كند و از بين رفتن مواد غذايي گياه رشد آن را به تعويق مي اندازد. انتقال اسپور قارچ هاي بيماري زا به طريق مكانيكي نيز امكان پذير است.

شكل شناسي: حشره كامل 18-14 ميلي متر طول و 11-9 ميلي متر عرض دارد. رنگ بدن سبز، تخم ها سفيد كرمي، پوره ها نارنجي رنگ با سري قرمز هستند.
زيست شناسي: زمستانگذراني به صورت حشره كامل زير بوته ها و پناهگاه هاي ديگر بوده و در بهار ظاهر شده و تخم گذاري مي كند. تخم ها در دسته هاي 70-40 تايي زير برگ ها گذاشته مي شوند.تعداد تخم در هر حشره ماده تا 160 عدد شمارش شده است. اسن آفت داراي چهار نسل در سال است.
مبارزه: استفاده از سموم اكسي ديمتون متيل مايع امولسيون شونده 25 درصدو مونوكلروفوس 40 درصد به ميزان يك ليتر در هكتار يك يا دو بار در سال توصيه مي شود.


سيمفيلاي باغي
Scutigella immaculata
اين آفت داراي انتشار جهاني بوده و از ريشه تعداد زيادي از گياهان در مزارع و گلخانه ها تغذيه مي كند.
شكل شناسي: سيمفيلاي بالغ داراي بدني باريك و سفيد رنگ، حدود يك سانتي متر طول، داراي يك جفت شاخك بلند و 12 جفت پاي كوتاه است.
زيست شناسي: تخمگذاري آفت در بهار شروع و ادامه دار است. تخم ها به صورت دسته هاي 20 تايي داخل خاك صورت گرفته و دوره انكوباسيون تخم 10 روز مي باشد. آفت داراي شش پوست اندازي بوده و طي 50-40 روز كامل مي شود. تمام مراحل زندگي داخل خاك طي مي شود. در شرايط نامناسب آفت داخل خاك تا 5-4 سال زندگي مي كند.
مبارزه: غرقآب نمودن زمين به مدت دو ماه در تابستان و يا يك ماه در زمستان تا دو سال آفت را دور نگه مي دارد. ضدعفوني خاك گلخانه ها با سموم شيميايي و يا بخار آب، استفاده از پودر ليندين به نسبت نيم پوند در 100 ليتر آب و دادن سم مالاتيون همراه آب آبياري از روش هاي كنترل آفت محسوب مي شوند.

راب لكه دار باغي
Limax maximus
اين ها به بوته هاي جوان و ساقه ها و اندام هاي هوايي گياه صدمه مي زنند.
شكل شناسي: راب به طول 10 تا 20 ميلي متر داراي لكه هاي سياه كشيده در سطح پشتي و پهلو ها مي باشد.
زيست شناسي: تخم ها در دسته ئهاي 30 تا 50 تايي در پاييز در خاك گذاشته شده و روي آنها با مايع لزج زرد رنگي پوشانده مي شود كه اين مايع بزودي خشك مي شود.
مبارزه: گرد پاشي محل آلوده با سم متالدهيد 15 درصد و تكرار آن هر دو يا سه هفته و محلول پاشي با متالدهيد 20 درصد توصيه مي شود.

سوسك برگخوار چليپائيان يا سوسك منداب
Entomoscelis adonidis Pall.
Coleoptera: Chrysomelidae
اين سوسك در تمام مناطق ايران به خصوص شمال كشور ديده مي شود امروزه با كشت وسيع كلزا اين سوسك يكي از مهمترين افات اين محصول محسوب مي شود.
خسارت:لارو اين آفت از برگ گياهان خانواده چليپائيان به خصوص شلغم و ترب تغذيه كرده و تنها رگبرگ ها را باقي مي گذارد.
شكل شناسي: حشره بالغ سوسكي به طول 10-8 ميلي متر، قهوه اي- قرمز، پيش گرده پهن و داراي يك نوار عرضي تيره، شاخك 11 بندي و سطح زيرين بدن حشره سياه است. بالپوش ها هر يك داراي دو نوار سياه رنگ است كه يكي در كناره بيروني و ديگري در كنار بالپوش ديگر قرار دارد. پنجه پا چهار بندي است. لارو آفت كارابي فرم داراي سه جفت پاي سينه اي، دراز ، به طول 12-10 ميلي متر، سر لارو سياه رنگ و پشت آن خاكستري تيره ئو زير شكم زرد است. در سطح پشتي بدن زگيل هايي ديده مي شود.
زيست شناسي: زمستانگذراني آفت به صورت تخم در خاك مي باشد. در بهار با مساعد شدن هوا لارو ها از خاك خارج شده و از پارانشيم برگ تغذيه مي كنند. لارو پس از تغذيه و رشد كامل و سه بار پوست اندازي در خاك شفيره مي شود. اين حشره در سال داراي يك نسل است.

كك چليپائيان
Phyllotreta cruciferae (Goeze)
Coleoptera: Chrysomelidae
خسارت: خسارت آفت توسط حشرات بالغ ايجاد مي شود كه برگ ها را سوراخ مي كنند. لاروها از ريشه تغذيه مي كنند ولي خسارت آنها چشمگير نيست.
شكل شناسي: حشرات بالغ سياه، متاليك و داراي پاي عقب بزرگ و جهنده دارند. لارو سفيد و بدون پا، پا و سينه قهوه اي، شفيره داراي پيوست هاي آزاد مي باشد.
زيست شناسي: زيست شناسي شبيه آنچه در باره كك سياه كلم گفته شد مي باشد. تعداد تخم ها 35 تا 70 عدد و تعداد نسل هم يك نسل در سال است.

مبارزه با كك هاي نباتي:
رديابي آفت اولين مرحله مبارزه با كك ها مي باشد. مبارزه زراعي شامل كشت گياهان تله يك يا دو هفته قبل از كشت محصول اصلي در كناره ها يا نزديك محل زمستانگذراني آفت و سپس سمپاشي آنها، كشت بسيار زودهنگام محصول يا در مناطق خاص تاخير انداختن كشت تا اتمام تغذيه نسل بهاره، حذف علف هاي هرز ميزبان، مبارزه بيولوژيك با استفاده از دشمنان طبيعي، استفاده از ارقام مقاوم، سمپاشي در صورت لزوم در حواشي مزرعه با سموم تماسي و گوارشي مثل سوين، گوزاتيون و ديپتركس و استفاده از بذور داراي پوشش سمي روش هاي مبارزه با اين آفات مي باشند.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید