بخشی از مقاله

چاپگر هاي جوهر افشان

مقدمه

چاپگر هاي جوهر افشان
مكانيزم چاپگرهاي جوهر افشان
HP 550C اجزاي يك چاپگر جوهر افشان و
فونتها در چاپگر جوهر افشان
عملكرد چاپگرهاي جوهر افشان
تعمير و نگهداري چاپگر


منابع :
اصول عملكرد و تعمير چاپگرها نوشته مهندس شيرزاد شهرياري
اصول و مباني عملكرد و عيب يابي چاپگرها ترجمه ي رضا خوش كيش

چاپگرهاي جوهر افشان
جوهرافشان(Ink-jet)تنها تكنولوژي رستر پايه است كه چاپ رنگي را در يك عبور ، چاپ مي كند .اين عمل به دليل آن است كه هر اينگونه چاپگرها داراي نازلهاي جوهر مختلف است و هر كدام از يكي از رنگها كم شونده استفاده مي كنند و در نتيجه ، همزمان تمام نازلها مي توانند عمل كنند .
وجود تعداد زيادي نازل به ازاي هر رنگ باعث افزايش سرعت در عمل چاپ خواهد شد به دليل نياز به گسترش (اتصال نازلها به چندين ضبع جوهر )، چاپگرهاي جوهر افشان به نسبت چاپگرهاي گرمايي ، قيمت پايين تري دارند. قيمت اين گونه چاپگرها بين 700تا 6000دلار متغير است .چاپ جوهر افشان غير تماسي واقعي مي باشد . چاپگر ، يك قطره جوهر قابل پاشيدن به كاغذ را توليد مي كند و سپس به كاغذ مي باشد .با اين روش ، تصاوير و حروف ساخته مي شود .


به طور كلي ، سه نوع كلاس پايه براي چاپگرها ي جو هر افشان وجود دارد كه عبارتند از:
1- افشاننده پيوسته (continuos- jet)
2- (Diop- on- demnd)
3- تغيير فاز ((phase- chenge


در چاپگرهاي نوع اول ، رشته اي از افشان هاي قابل پرتاب شدن با فشار از نازلها خارج مي شوند ( نوعاً 50000 در ثانيه )
چاپگرها ي نوع دوم بسيار ساده ترند و خروج جوهر ها از نازل ، توسط كريستال پيزو الكتريك كنترل مي شود و در بعضي ديگر از اين چاپگرها ، از يك سري المانهاي كوچك گرمايي استفاده مي شود تا رنگ پاشيده شده به صورت دائمي برروي صفحه قرار گيرد .
نوع سوم چاپگرهاي جوهر افشان را ، كه به جوهر پلاستيك plastic- Ink معروف اند . يكي از معايب اين گونه چاپگرها ، سرعت پايين آن و قيمت نسبتاً گرانش در كيفيت بالا مي باشد.

مكانيزم چاپگرهاي جوهر افشان
در بخش اول ،سيستم كار اين نوع چاپگر ها را بطور كامل مورد بررسي قرار داديم . در اين فصل سيستم عملكرد اين گونه چاپگرها را در عمل به طور خلاصه بحث خواهيم كرد . به طور كلي سيستم عملكرد جوهر افشان موجود در بازار را مي توان به سيستم گرمايي(thermal ) ، پيزو (pezo) ، و بابل(bubble)تقسيم كرد .

1- سيستم گرمايي :
در اين گونه چاپگرها، جوهر در اثر گرم شدن يك مقاومت الكتريكي به بخار حبابي تبديل شده و با خروج از يك نازل به روي كاغذ مقابل آن پاشيده مي شود.
اين سيستم كه اغلب چاپگرهاي جوهر افشان مدلHP و بعضي از اپسون ها از آن استفاده مي نمايند داراي معايبي نيز هستند.
1- به دليل وجود بخار جوهر در هنگام برخورد حباب با كاغذ ، مقداري جوهر پخش مي شود در نتيجه لبه هاي شفاف نخواهد بود.
2- به دليل قطع نشدن بلافاصله جوهر بعد از دريافت فرمان قطع ، علاوه بر بروز عيب اول ، مصرف جوهر نيز بالا مي باشد
3- خرابي سريع المان حرارتي

2- سيستم پيزو :
در اين تكنولوژي كه به نام تكنولوژي محرك چند لايه اي معروف است قطرات جوهر بر اثر حركت لايه هاي سراميك حاصل از ارتعاش الكتريكي از افشانك زير مخزن جوهر خارج و بلا فاصله قطع و مانع از افشاندن جوهر بر رو ي كاغذ مي شود كه در نتيجه حاشيه حروف صاف شده ( به دليل عدم وجود بخار جوهر ) و در مصرف جوهر نيز صرفه جويي مي گردد. اغلب چاپگرهاي اپسون جوهر افشان از اين مكانيزم استفاده مي نمايند . در اين روش معايب روش گرمايي كاهش خواهد يافت .

3- سيستم يا مكانيزم بابل :
اين مكانيزم از هر دو روش گفته شده در قبل استفاده مي كند . چاپگرهاي مارك كانون از اين سيستم استفاده مي نمايند . تنها مزيت اين مكانيزم ، سرعت بلا تر آن مي باشد .

اجزاي يك چاپگر جوهر افشان و HP 550C
يك چاپگر جوهر افشان بسيار شبيه چاپگر هاي ماتريسي سوزني مي باشد با اين تفاوت كه به جاي هد سوزني آن از يك كارتريج با نازلهاي مشخص استفاده مي نمايد . عدم وجود سوزنهاي مكانيكي ، صداي اين نوع چاپگرها را به ميزان چشمگيري در حد چاپگرهاي ليزري كاهش داده است . در يك سيستم يكسان ، هر چه تعداد نازلها بيشتر باشد كيفيت چاپ بالا تر خواهد بود . با نگاهي گذرا به چاپگرهاي جوهر افشان ، مشاهده مي شود كه شكل ظاهري اغلب آنها يكسان مي باشد . با توجه به گستردگي استفاده از HP 550c و داشتن تمام پارامتر هاي قابل بحث در چاپگرهاي جوهر افشان ، اين چاپگر را انتخاب نموده ايم .


بعضي از چاپگرها ي جوهر افشان داراي دو عدد كارتريج ( رنگي و يا تك رنگ ) مي باشند تا چنانچه بخواهيد تك رنگ چاپ نماييد ، از كارتريج تك رنگ كه ارزانتر است و سرعت چاپ نيز بيشتر است استفاده نماييد . ولي بعضي ديگر فقط يك كارتريج داشته كه هر نوع شكل و تصوير را با همان يكي چاپ مي كند .

1- سويچ هاي پيكر بندي
اغلب چاپگرها ، جهت پيكر بندي خود دارا ي سويچ هايي مي باشند كه اين سويچ ها ، در دو بانك 8 تايي بوده و در قسمت جلوي چاپگر قرار دارند . جهت تغيير سويچ ها را از حالت Up به Down يا بالعكس تغيير دهيد . توسط اين سويچ ها، مجموعه كاراكتر، كاغذ ،طول كاغذ ، حافظه رم كارتريج، سرعت انتقال اطلاعات در پورت سريال قابل تعريف و تغيير مي باشد .
در چاپگر فوق مي توانيد نسبت به نصب 2 عدد كارتريج باندازة 256 كيلو بايت در محل اسلات مربوطه اقدام نماييد . براي فعال شدن كارتريج هاي اضافه شده بايد سويچB2در حالت Upقرار داشته باشد . اين حافظه به عنوان بافر ورودي اطلاعات در نظر گرفته مي شود و باعث افزايش سرعت خواندن اطلاعات از كامپيوتر خواهد شد .

2- مسير حركت كاغذ
همان طور كه قبلاً نيز اشاره شد شكل ظاهر و مكانيزم مكانيكي اغلب چاپگرهاي جوهر افشان با يكديگر مشابه ميباشد مسير كاغذ را از لحظه ورود تا لحظه خروج آن از چاپگر را نشان مي دهد . اين مسير از كاست ورودي كاغذ شروع و به كاست خروج كاغذ ختم مي شود .

3-كارتريج چاپ
چاپگر ها از دو كارتريج رنگ ( رنگي و تك رنگ ) استفاده مي كند كه نحوة جايگزيني يكي در جاي ديگري يا تعويض آن به اين صورت است .
بايد قبل از هر گونه جايگزيني ، نكات زير را در كاركردن با كارتريج ها در چاپگر جوهر افشان مورد توجه فراوان قرار داد.
1- جهت جلوگيري از خشك شدن جوهر كارتريج ، كارتريج را در جايگاه مخصوصش ( سمت راست ) نگهداري كرد.
2- در بين چاپ يك شي ء از خاموش كردن چاپگر خودداري كرد زيرا باعث عدم قرارگيري كارتريج در جايگاهش خواهد شد .
3- بعد از نصب كارتريج ، از دكمة تست كارتريج استفاده نموده تا باعث اطمينان درستي نصب كارتريج رنگي يا تك رنگ شود.
4- با توجه به سه رنگ بودن كارتريج رنگي ، زماني كه يكي از مخزنهاي جوهر خالي است از كاركردن با آن كارتريج خودداري كرده و از يك كارتريج نو استفاده كنيد و يا نسبت به شارژ مخزن خالي شده با جوهر مخصوص آن اقدام كرد.

فونتها در چاپگر هاي جوهر افشان
• فونت ( font) : مجموعه اي از كاراكترها و سمبولهايي كه داراي فاصله ، اندازه ، سنگيني ضربه و شكل يكسان هستند به عنوان مثال Courier 10pitch داراي 12 نقطه در هر فونت است در حالي كه Courier 20 pitch داراي 12 نقطه بوده در نتيجه فونت آن فرق خواهد كرد .
• تايپ فيس ( Type face) : مجموعه از كاراكترها و سمبلها كه داراي طرح واحدي هستند . abcde
• سريف ( Serif) : مجموعه اي از تايپ فيس هايي است كه در بالا يا پايين هر كاراكتر داراي ضربه هاي پاياني يا تقاطع خطي مي باشد.
• سان سريف ( Sons scerif) : به تايپ فيس هايي است داراي حالت serif نيستند گفته مي شود abcd


فاصله ( Spacing) : ميزان فاصلة بين كاراكترها در خواندن و تشخيص حروف بسيار مؤثر مي باشد . دو نوع فاصله وجود دارد كه عبارتند از :
الف) فاصله ثابت : در اين نوع ، فاصله بين حروف يكسان و ثابت خواهد بود . اين نوع فونتها به فونتهاي تك فاصله اي معروف هستند.
ب) فاصله تناسبي : در اين نوع ، فاصله بين حروف بسته به نوع حرف با همديگر فرق مي كند .
• Pitch: تعداد كاراكترها ي چاپي در هر اينچ را pitch گويند . pitch فقط در مورد فونتهاي با فاصلة ثابت به كار برده مي شود .
• اندازه پوينت( Point size) : اندازه پوينت به پهناي حروف بر خواهد گشت ، به طوري كه هرچه اندازه پوينت بزرگتر باشد ارتفاع حروف بلند تر خواهد بود . هر پوينت برابر 1از يك اينچ خواهد بود . پارامتر فوق در مورد هر دو نوع فونت ثابت و تناسبي مورد استفاده قرار مي گيرد.


• كيفيت (Quality) : اين پارامتر به كيفيت چاپ همانند درفت و LQ بستگي دارد . حالت LQ براي خروجيهاي چاپ با كيفيت بالا و خوب مورد استفاده قرار مي گيرد .
• فونت نگاشت بيتي ( Bitmapped Fonts) : فونتهاي نگاشت بيتي ، مجموعه اي از كاراكترها و سمبلهاي با طرح واحد و اندازة مشخص شده از قبل و ذخيره شده با الگوهايي با نقاط كوچك مي باشند. فونتهاي فوق به صورت شبكه اي بوده و قابل تغيير نمي باشند.

1- فونتهاي ميزان پذير
اين فونتها ( Scalable Fonts) مجموعه اي از كاراكترها و سمبلهايي هستند كه بر اساس فرمها ي رياضي ذخيره شده اند . بنابراين ، اندازة آنها قابل تغيير ( كوچك يا بزرگنمايي ) مي باشد .

2- كارتريج فونتها
كارتريج فونتها شامل فونتهاي نگاشت بيتي ذخيره شده در يك كارتريج قابل نصب بر روي چاپگر مي باشد . براي اين منظور مي توان از كارتريج فونتهاي چاپگر Deskjet ، Deskjetplus يا Deskjet 500 استفاده نمود . نحوة نصب كارتريج فونت را در چاپگر فوق نشا ن مي دهد . نحوه استفاده از فونتهاي داخل كارتريج همانند فونتهاي داخلي مي باشد .

3- فونتهاي نرم افزاري
فونتهاي فوق ، مجموعه اي از فونت نگاشت بيتي است كه در يك ديسك قابل خريد از بازار وجود دارد . بر حسب فونتهاي نرم افزاري ، بايد حداقل يك كارتريج رم با اندازة 256 كيلو داشته باشيد كامپيوتر فونتهاي فوق را با حافظه كارتريج انتقال مي دهد (down load ) . زماني كه فونتها در حافظة چاپگر قرار گرفته اند و راه انداز آنها نيز انتخاب شده باشد آنگاه نسبت به انتخاب فونت از طريق برنامه هاي كاربردي اقدام ميشود.

4-راه هاي انتخاب فونت
روشهايي كه جهت انتخاب فونت در چاپگر وجود دارد به برنامه هاي كاربردي مورد استفاده بستگي دارد. اين روشها عبارتند از:
(1) استفاده از نرم افزار.
راه انداز چاپگري كه استفاده مي كنيد تعداد فونتهايي كه در دسترس هستند را به همراه مراحل مورد نياز جهت انتخاب فونت مشخص مي نمايد . براي چاپگر c 550 HP بايد راه انداز يا راه انداز مخصوص آنرا نصب نماييد .


(2) استفاده از پانل كنترل.
اگر برنامه به شما اجازه استفاده از پانل كنترل جهت انتخاب فونت را مي دهد ، كليد فونت را بزنيد تا فونت خاص انتخاب شود . اغلب فونت ها از طريق پانل كنترل قابل انتخاب نمي باشد . براي انتخاب فونت از كارتريج فونت نصب شده بايد با كليد فونت را آنقدر بزنيد تا لامپ زير حالت انتخاب فونت از كارتريج روشن شود
(3) استفاده از فرامين چاپگر .
گرچه اغلب برنامه ها از فرامين جهت انتخاب فونت استفاده نمي كنند ولي يكي از راههاي انتخاب فونت چاپگر ، استفاده از فرامين كنترلي فوق مي باشند كه جهت آشنايي با آنها به دفتر چه راهنماي چاپگر خودتان مراجعه كنيد .


عملكرد چاپگر هاي جوهر افشان
چاپگرهاي جوهر افشان ماتريسي (كه به اختصار چاپگر جوهر افشان ناميده ميشود)، امروزه به عنوان متداولترين چاپگر براي كارهاي خانگي و اداره هاي كوچك پذيرفته شده اند . در اين چاپگرها مخزن جوهر ، نقش تغذيه ي يك سري نازل بسيار كوچك پلاستيكي را به عهده دارد . بسته به ميزان پيچيدگي كارتريج يا چاپگر ، هر كارتريج ممكن است تا 50 نازل يا حتي بيشتر داشته باشد .كارتريج هد چاپگر بر روي نقاله اي قرار دارد ، كه توسط تسمه اي بر روي ريل به سمت جلو و عقب حركت مي كند . نيروي حركت تسمه توسط موتور فراهم مي شود هد چاپگر توسط كابلي مسطح ، قابل انعطاف و بلند كه « كابل هد چاپگر » ناميده مي شود به ECU
( سر نام كلمه هاي EIectronic Control Unit ) اعمال مي شود .


عملكرد اين چاپگرها شباهت زيادي به عملكرد چاپگرهاي سوزني دارد ( تفاوت آنها فقط در نوع هد مي باشد ) وقتي كامپيوتر ميزبان كاراكتري را براي چاپ ارسال مي كند بسته به نوع قلم و اندازه اي كه انتخاب شده است ، نوعي الگوي نقطه اي عمودي از حافظه دائمي چاپگر فراخوانده مي شود . واحد كنترل كننده الكترونيكي ECU هر بار يكي از الگوها را از طريق مدارهاي راه انداز نازل ارسال مي كند . اين مدار راه انداز،در واقع سيگنالهاي ديجيتال مدارهاي منطقي را تقويت مي كند و آن را به پالس هايي سريع و پر انرژي تبديل مي كند ، كه براي پرتاب قطره هاي بسيار كوچك جوهر از نازل ها لازم مي باشد وقتي پالسي به نازل مي رسد به صورت لحظه اي گرماي زيادي ايجاد مي كند كه موجب تشكيل حباب مي شود با تركيدن حباب مزبور، قطره اي از جوهر پرتاب خواهد شد. در كسري از ثانيه نازل دوباره بسته مي شود ، و براي پالس بندي آماده خواهد بود .


به عنوان يك قاعده كلي مي توان گفت چاپگرها ي جوهر افشان سبك و مقرون به صرفه مي باشند . هم چنين عمر مفيد طولاني و قابل اطميناني دارند . اما شرايط مختلفي نيز وجود دارد كه مي توانند مشكل آفرين باشند . مشكل معمولاً به هد جوهر افشان ،‌ بخش جابجايي كاغذ ، بخش جابجايي كارتريج ،‌و يا واحد كنترل كننده الكترونيكي ECU مربوط مي شود .

تعمير و نگهداري چاپگر
همانند همة چاپگر ها ، چاپگرهاي جوهر افشان نيز از ناحية قسمتهاي مختلف دچار مشكل مي شوند كه مهمترين اين موارد به طور خلاصه مورد بررسي قرار خواهيم داد . در مورد عيب ، نوع عيب ، حالت چاپگر و راه رفع آنرا خواهيم آورد .
1. كار نكردن چاپگر
در اين حالت كاغذ باز شده است ولي چاپگر هيچ عملي را انجام نمي دهد .
2 - خطا هاي نشان داده شده از پانل
تعدادي از خطاهاي چاپگر ، باعث روشن يا خاموش شدن چراغهاي پانل مي شود .

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید