بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مقدمه:
اعتياد به مواد و داروها به عنوان يك آسيب اجتماعي در مبحث آسيب شناسي اجتماعي و يك اختلال رواني در چارچوب طبقه بندي هاي روانپزشكي يكي از بزرگترين معضلات جوامع بشري است كه در بسياري از كشورها، قشر مولد و جوان را مورد هدف قرار داده است و از اين طريق مضرات اجتماعي، اقتصادي و فردي بسياري را به بار آورده است.
بررسي زمينه و علل موثر در پيدايش يك پديده، سنگ بنا و نقطه شروع اقدامات بعدي است، بويژه هنگامي كه اين عوامل در سه بعد شناختي ، رفتاري و احساسي (نگرشي) در بروز پديده دخالت داشته باشد.
وابستگي به مواد يا اعتياد نيز پديده اي پيچيده است كه با عوامل گوناگون اجتماعي، روانشناختي و فيزيولوژيك
اسلاید 2 :
درهم مي آميزد و ناديده انگاشتن هر يك از عوامل به منزله بي توجهي به يك مشكل بزرگ محسوب مي گردد.
از اين رو براي ريشه يابي علل وابستگي به مواد در افراد هر جامعه بايد شناخت دقيقي از عوامل رواني، تربيتي ، فرهنگي و اقتصادي آن جامعه كسب گردد.جهاني شدن مشاركت
شخصيت به عنوان عاملي تعيين كننده، كه تمامي رفتارهاي انسان را در عرصه زندگي شخصي و اجتماعي تحت تاثير قرار مي دهد، مي تواند (گاهي در اثر صفات و ويژگي هاي ناسازگارانه) فرد و اطرافيان وي را با مشكل جدي مواجه مي كند.
n
اسلاید 3 :
رويكردهاي مختلفي به بررسي رابطه بين شخصيت و اعتياد پرداخته اند كه هر كدام بُعدي از ابعاد مساله را مورد نظر قرار داده اند. از اين جمله مي توان به نظريه سرشتي امبروزو، روان تحليل گري فرويد و محيط گرايي اشاره نمود. اين رابطه را مي توان با ديدگاه هاي جديد شخصيت نيز بررسي نمود. رويكرد صافت يكي از ديدگاه هاي مطرح در حوزه شخصيت است كه در سالهاي اخير به طور جامع با مدل پنج عاملي شخصيت ارائه شده است.
اسلاید 4 :
مطالعه رابطه بين اعتياد و شخصيت جدا از ساير عوامل چندان مفيد نخواهد بود. (كولمن، ترجمه ميرفخرايي، 1378)، از طرفي فشار رواني بخشي از زندگي انساني بوده، هر فردي فشار رواني را زندگي خود تجربه مي كند و پاسخ افراد نيز به اين فشارها به عنوان سبك هاي مقابله اي شخصي، متفاوت است. مطابق مدل مقدماتي كوپر[1] از فشار رواني (1981؛ به نقل از پاول و انرايت[2]، 1987؛ ترجمه بخشي پور و صبوري مقدم، 1378) برخي از ويژگي هاي فردي و همچنين يك دسته از عوامل محيطي، ادراك فرد از فشار رواني را تحت تاثير قرار مي دهد. پاسخ هاي افراد به منابع فشار رواني، به دو گروه تقسيم مي شود:
[1] -Copper
n[2] - pawell & enright
n
اسلاید 5 :
نخست پاسخ هاي سازگارانه؛ يعني آن دسته از اعمال و رفتارهايي كه به فرد كمك مي كند فشار رواني كاهش يابد و دسته دوم پاسخ هايي ناسازگارانه؛ يعني اعمال و پاسخ هايي كه فرد را در وضعيت بي ثباتي قرار مي دهند. اجتناب از موقعيتهايي كه موجب اضطراب مي شود، پرخاشگري، افراط در مصرف الكل، مشكلات جسمي و پذيرش نقش بيمار، وابستگي به آرام بخش ها، اعتياد داروئي و وابستگي به مواد از اثرات بلند مدت اتخاذ راهبردهاي ناسازگارانه مي باشد (پاول و انرايت، 1377؛ ترجمه بخشي پور و صبوري مقدم)
n
اسلاید 6 :
بيان مسأله
با آنكه تقسيم بندي ها از علل موثر بر گرايش افراد به سوء مصرف داروها و مواد گوناگون و متنوع است با اين حال عوامل موثر در سبب شناسي اعتياد را مي توان به دو دسته عوامل برون فردي (موقعيتي) و درون فردي (دروني، نگرشي) تقسيم نمود.
اسلاید 7 :
nاز جمله عوامل برون فردي مي توان به موقعيتهاي نامطلوب زندگي، در دسترس بودن مواد، بيكاري، تأثير گروه همسالان، محيط هاي نابهنجار، سابقه سوء مصرف توسط ساير اعضاي خانواده و طبقه اقتصادي اجتماعي فرد اشاره نمود.
nعوامل درون فردي نيز دربرگيرنده عوامل زيستي و روانشناختي همچون استعداد ارثي، اختلالات رواني، پرخاشگري، صفات شخصيتي، اعتماد به نفس پايين، نگرش مثبت به تأثير مواد بر فرد، و غيره مي باشد.
n اين موارد در ابتلاء به وابستگي به مواد و اعتياد افراد نقش واسطه اي ايفا مي كنند (هيس، 1988؛ به نقل از آزاد و همكاران، 1382)
n
اسلاید 8 :
n(براهني و بيرشك، 1377؛ كريسني، 1999؛ هال و ليندزي، 1996؛ به نقل از جزايري، 1382) و نقش تعيين كننده اي بر رفتار آشكار افراد دارد.
n
n شخصيت به عنوان عاملي تأثير گذار در سازگاري و سلامت عمومي، عبارت است از مجموعه سازمان يافته، واحد و متشكل از خصوصيات نسبتاً ثابت و مداومي كه بر روي هم يك شخص را از شخص يا اشخاص ديگر متمايز ميكند
درباره وجود صفات شخصيتي بعنوان يك عامل سبب شناسي مهم در اعتياد و كاربرد نابجاي مواد اتفاق نظر وجود دارد (رفيعيان، 1377) .
n
n
اسلاید 9 :
به همين دليل بخش عظيمي از بررسي هاي انجام گرفته در زمينه اعتياد و وابستگي به مواد بر شخصيت افراد معتاد و مولفه هاي شخصيتي آنها تمركز دارد. اين تحقيقات از نظريه ها و الگوهاي مختلفي پيروي مي كنند، از جمله نظريه آيزنگ (بر اساس تحليل عوامل ) و استفاده از پرسشنامه شخصيتي وي (براي مثال رزنتال و همكاران، 1990)
از جمله الگوهاي ديگر مدل پنج عاملي است كه با كارهاي افرادي مانند نورمن (1963)، گلدبرگ (1990) و به ويژه مك كري و كاستا (1990) شناخته شده است. در حوزه شخصيت معتادان چندين بررسي در خارج از ايران و براساس اين الگو انجام شده است سازمان انگلي
اسلاید 10 :
از جمله مطالعه فيشر و الياس (1998) كه در آن عود را به عنوان برآيندي از عوامل شخصيتي مورد بررسي قرار داده اند و در پيگيري يكساله شدن مشخص شده است كه عود كنندگان، در پرسشنامه نئو در بعد روان رنجور خوئي (نوروتيسم) نمرات بالا و در بعد با وجدان بودن نمرات پائين نشان مي دهند.
بررسي ديگري كه توسط مان[1] و همكاران (1995) بر روي 40 نفر كه سابقه سوء مصرف مواد داشتند و با فرم كوتاه پرسشنامه نئو انجام شد به اين نتيجه رسيدند
[1] - Mann
