بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

اقلیم‏شناسی ایران

ایران در عرض جغرافیایی 25 درجه و 40 ثانیه و به صورت فلاتی بلند می‏باشد و اکثر زمین‏های آن بیشتر از 475 متر از سطح آب‏های سواحل خلیج فارس ارتفاع داشته و در قسمت معتدل نیم‏کره‏ی شمالی واقع شده است.

ایران از دو حوزه دارای دریا است. حوزه‏ی جنوب خلیج فارس و اقیانوس هند و حوزه‏ی شمال دریای خرز که بزرگترین دریاچه دنیا می‏باشد. در کناره‏های حوزه‏ی شمالی، سلسله جبال البرز و از طرف دیگر سلسله کوه‏های زاگرس مانع از رسیدن هوای معتدل مرطوب و سرد به قسمت‏های میانی و کویری کشور می‏شود. به طوری که این عوامل باعث شده که نقاط مختلف ایران دارای آب و هوائی متمایز از یکدیگر باشد و به نام اقلیم چهارگانه مشهور شده که ذیلاً به شرح آن و معماری آن اقلیم‏ها می‏پردازیم:

1- اقلیم معتدل و مرطوب (سواحل دریای خزر)

2- اقلیم سرد (کوهستان‏های غربی) و سرزمین‏های آن اقلیم

3- اقلیم گرم و خشک (فلات مرکزی ایران)

4- اقلیم گرم و مرطوب (سواحل جنوب و خلیج فارس)

اسلاید 2 :

اقلیم معتدل و مرطوب

سواحل بحر خزر دارای آب و هوا و اقلیم معتدل و همراه با بارندگی فراوان است و درجه حرارت آن معتدل می‏باشد. دمای هوا در تابستان بین 25 تا 30 درجه و در شب بین 22 تا 23 درجه سانتیگراد و در زمستان تقریباً بالای صفر است. این اقلیم سواحل دریای خزر تا کوه‏های البرز امتداد دارد.

وجود سلسله جبال البرز که به شکل نواری در طول این سامان کشیده شده است، از رسیدن رطوبت به مرکز ایران جلوگیری کرده و باعث خشکی فلات ایران می‏گردد.

معماری بومی اقلیم معتدل مرطوب

الف: به علت رطوبت فراوان و بارندگی بیشتر بناهای شهرک‏ها و خصوصاً روستاها که از کلبه‏های چوبی می‏باشد، از یکدیگر جدا و با رعایت فاصله از یکدیگر ساخته می‏شود به علت فراوانی چوب در این مناطق، بدنه‏ی بناها چوبی و یا از نوع مصالح سبک با پوشش‎‏های شیب‏دار تند از ورق و سفال می‏باشد که اسکلت آنها اکثراً بر روی کلاف‏های ستون و بلندتر از سطح زمین قرار دارد.

اسلاید 3 :

ب: در معماری بومی این اقلیم دیوارها و فضاها طوری ساخته می‏شوند که کوران هوا در فضاهای اسکلت چوبی به درستی انجام شود. ضمناً در مسیر باد اسکلت‏های چوبی کاملاً مسدود و بسته و فاقد تهویه و پنجره می‏باشد، زیرا در اثر عدم توجه به این اصول، باد اسکلت بنا را واژگون کرده و باعث تخریب آن می‏شود.

ج: در نقاط کوهستانی و مرتفع از وجود پی‏سازی و سنگ و مصالح مقاوم و سنگین استفاده می‏شود. اما در برخی از مکان‏های استفاده از کرسی سازی‏ها و کوره پوش‏ها برای عاری ساختن رطوبت نیز به کار می‏رود.

اسلاید 4 :

اقلیم سرد

به علت مرتفع بودن کوه‏های غربی، دامنه‏های آن‏ها همیشه پوشیده از برف می‏باشد. هوای آن به شدت سرد است، به طوری که در تابستان دمای متوسط هوا به بیش از 10 درجه سانتیگراد نمی‏رسد و در زمستان اکثر ایام درجه حرارت به زیر صفر و گاه تا 30 درجه سانتیگراد می‏رسد. از این‏رو مناطق دارای زمستان‏های طولانی و سخت و همراه با بارندگی‏های زیاد و مداوم می‏باشد.

در این مناطق فصل زسماتن از اواسط پاییز تا اوایل بهار ادامه داشته و تا خدود نیمی از سال سرما بر این مناطق حکم‏فرماست. این اقلیم از آذربایجان تا حوالی فارس امتداد دارد.

به علت وجود این بارندگی‏های فراوان، کوهستان‏ها و اراضی همجوار آن در تابستان سرسبز و همراه با هوای سالم می‏باشد.

اسلاید 5 :

معماری بومی اقلیم سرد

الف: بناهای این خطه به شکل متراکم در جوار یکدیگر با دیوارهای ضخیم و از نوع مصالح مقاوم ساخته می‏شود. چنانچه نوع دیوارها به شکل دو جداره و سقف‏ها دو پوششه انتخاب گردد، عایق اصولی به وجود خواهد آمد.

ب: پنجره- بازشو – و نورگیر باید در ابعادی تعبیه شود که از هدر رفتن گرما از فضاهای داخلی به خارج از ساختمان جلوگیری کند. چنانچه پنجره دوجداره ساخته شود، به مراتب بهتر است.

ج: در طراحی این ساختمان‏ها باید ابعاد سطوح خارجی که به عنوان نمای ساختمان شناخته می‏شود بسیار کم باشد. تعداد پنجره‏های لازم جهت رسیدن نور به فضاهای داخلی ساختمان تعیین شود و در انتخاب نوع مصالح تیره رنگ در نما و نحوه‏ی زبری آن در اجرای نماسازی نیز باید توجه گردد.

د: در جهت تعادل دمای داخلی از بخاری دیواری در فضاها استفاده می‏شود. ضمناً با حرارت پخت و پز در آشپزخانه و حتی نگهداری حیوانات اهلی در جوار قسمت‏هایی از ساختمان در روستاها و شهرک‏ها، همچنین نگهداری برف بر روی پشت‏بام‏ها حرارت لازم به شکل طبیعی تأمین می‏شود. بدیهی است در ساختمان‏های مدرن وسایل و دستگاه‏های گرم‏کننده مورد توجه می‏باشد.

اسلاید 6 :

اقلیم گرم و مرطوب

کوه‏های زاگرس و کوه‏های جنوبی فلات گرم ایران را از سواحل خلیج فارس جدا می‏کند. مسلماً اگر موانع مذکور در این خطه‏ نمی‏بود، درجه‏ی دما بالا و اقلیم این نواحی دچار دگرگونی می‏باشد.

درجه حرارت تابستان بین 35 تا 45 درجه و در مواردی فراتر از این مقدار می‏باشد. به علت مجاور بودن اقیانوس با سواحل جنوب، رطوبت زیادی که حد نسبی آن تا 70 درصد می‏رسد، اقلین این خطه را به شکل مرطوب گرم ساخته است. اما وجود نسیم‏های دریایی به وسیله وزش بادهای خشک، از سواحل بر روی آب نواری از هوای ملایم را در سرتاسر ساحل به وجود می‏آورد که اندک اندک در عمق خشکی محو می‏گردد. بارندگی در این مناطق با شدت و یا با ریزش‏های ملایم و در برخی از نقاط با عدم بارندگی همراه می‏باشد. در مناطقی که بارندگی کم است بادهای سوزان که اصطلاحاً آتش باد یا (تش باد می‏گویند) در وضعی ناراحت کننده وزیدن دارد. شدت تابش خورشید و انعکاسات نوری باعث ناراحتی‏های چشمی و پوستی می‏شود.

با استفاده از گُل و گیاه و کاشتن درختان مناسب و فراوان می‏توان اقلیم مکان و محوطه ساختمان‏ها را تقریباً خنک کرده و آسایش ساکنین آن را تا حّدی فراهم ساخت.

اسلاید 7 :

معماری بومی اقلیم گرم و مرطوب

الف: یکی از ویژگی‏های معماری بومی این اقلیم وجود بادگیرهای بلند و رو به دریا می‏باشد که نسیم‏های ملایم و خنک دریایی را گرفته و از کانال‏های آجری و خشتی به فضاهای داخلی ساختمان می‏رساند. نمونه‏های خوبی از این نوع ساختمان را می‏توان در بندر لنگه مشاهده و بررسی کرد.

ب: مصالح مصرفی در این خطه از مصالحی که دارای ظرفیت حرارتی کم باشند، انتخاب می‏شود و یا از چوب و نی نیز استفاده فراوان می‏گردد.

ج: در نمای ساختمان از مصالح روشن و هموار و صیقلی استفاده می‏شود تا انرژی حرارتی خورشید و تابش و انعکاسات نوری را دفع کند.

د: استفاده از سایه‏بان و ایوان‏های پیش آمده سرپوشیده و بخصوص قرنیزهای مناسب در بالای پنجره‏ها، از نفوذ آب باران‏های شدید پیشگیری می‏کند. همچنین باعث ایجاد سایه بر روی دیوارنما می‏شود.

اسلاید 8 :

هـ : چنانچه در تمام جوانب ساختمان کنسول‏های سرتاسری یا پیش آمدگی متناسب تعبیه شود، راحتی ساکنین تأمین می‏گردد. به طور کلی استفاده از وجود دستگاه‏های خنک‏کننده، آسایش زندگی را بیشتر و فعالیت‏های اقتصادی را از هر جهت ممکن می‏سازد.

اسلاید 9 :

اقلیم گرم و خشک

این اقلیم از فلات وسیعی، در نواحی مرکزی کشور تشکیل می‏شود. وجود سلسله جبال البرز از یک طرف و کوه‏های زاگرس از طرف دیگر و. مرتفع بودن کوه‏های جنوبی و شرقی مرکز این مناطق را دارای اقلیم گرم و خشک ساخته است.

در قسمت‏های میانی این فلات، روزها دمای هوا در تابستان به 70 درجه سانتیگراد و در شب به زیر 10- درجه سانتیگراد می‏رسد. در بعدازظهرها که زمین گرم می‏شود بادهای پراکنده، گرد و خاک و ماسه‏های روان را در هوا و اطراف پراکنده می‏کند. تپه‏های روان ماسه که اصطلاحاٌ شن‏های روان گفته می‏شود و سطح آنها مجموعاً به حدود پنج میلیون مترمکعب می‏رسد، در موقع حرکت هر چیز را که بر سر راهش باشد، از بین برده و در زیر توده‏های شن مدفون می‏سازد.

اسلاید 10 :

در این مناطق بارندگی بسیار نادر، هوا دم کردم و مه‏آلود زندگی در این نواحی، بسیار دشوار و گاه غیرممکن می‏باشد. از این‏رو این نواحی به اقلیم بیابانی خشک معروف شده است. مسلماً دشت لوت گرم‏ترین نقاط ایران در این اقلیم می‏باشد که تقریباً در مرکز این فلات وسیع واقع شده و مساحت آن حدود پنجاه میلیون متر مربع است. در بخشی از اراضی مذکور که در حواشی کویر قرار دارند، امکان حیات وجود دارد.

بدیهی است هرچه از هسته مرکزی به طرف حواشی کویر خصوصاً کناره‏های کوه‏های البرز و زاگرس و کوه‏های جنوبی و شرقی پیش می‏رویم، وجود بادهای خنک که از ارتفاعات ذکر شده می‏وزد، دمای هوا را تغییر داده و تا حد قابل توجهی هوا را ملایم و دما را قابل تحمل‏تر می‏کند.

در متن اصلی پاورپوینت به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر پاورپوینت آن را خریداری کنید