بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
تاریخچه
پیش از به کارگیری مواد معدنی یا مصالح صنعتی چون آهن ،آجر و سرامیک در سازه های معماری یا عمرانی ،چوب یکی از اصلی ترین و قدیمی ترین مصالح در دسترس بوده است.
قدمت ساختمان های چوبی بدون شک باید به عصر نوسنگی برسد . نزدیک به 6000 سال پیش معماران ایرانی برای گرمی بخشیدن به خانه های مسکونی ، کاخ ها و ابنیه ، به طور گسترده از چوب استفاده می کردند .کاخ باستانی همدان (هگمتانه) که در زمان مادها بنا شده بود بیشتر از چوب سدر و سرو ساخته شده است ستون های چوبی آن را با ورق های نقره و زر پوشانیده بودند . در تخت جمشید از چوب های بلوط ، گردو و سرو استفاده شده است .به طور کلی تیر و ستون های چوبی از ویژگی های معماری باستانی ایران است.
چوب بر خلاف سایر مصالح ساختمانی پس از گل به خاطر خاصیت شکل پذیری فراوان و طبیعی بودنش با روحیه ی انسان سازگار و از مطلوبیت ویژه ای برخوردار است. چوب به عنوان یکی از مصالح ساختمانی دارای چند خاصیت با ارزش است:مقاومت نسبی بالا ،مقدار چگالی کم ، رسانایی کم و مناسب برای کارهای ماشینی . در عین حال چوب چند ین نقطه ضعف نیز دارد : در مقطع عرضی دارای خواص متفاوت از جهات مختلف است ، رطوبت موجود در چوب قابلیت ها و خواص متغیری در چوب ایجاد می کند . همچنین چوب دارای قابلیت پوسیدن و اشتغال است.
اسلاید 2 :
ساختار درخت
درخت از تنه ، اجزای بالایی (شاخه ،برگ و ...)و ریشه ها تشکیل شده است.ریشه های درخت با فرو رفتن
در خاک ،رطوبت و مواد معدنی موجود در آن را جذب می کنند و به تنه می رساند، تنه ی درخت هم شاخه
ها و قسمت های بالایی را تقویت و تغذیه می کند و آب و شیره را از ریشه به برگ ها و شاخه ها و بالعکس می رساند.
خواص چوب
خواص فیزیکی:
بستگی به مقدار خلل و فرج و میزان رطوبت همراه آن دارد و معمولا در رطوبت 15% محاسبه می شود چوب سنگین تر معمولا مقاوم تر است ،و بار بیشتری را تحمل می کند.
با افزایش وزن مخصوص ،معمولا خواص مکانیکی چوب افزایش پیدا می کند .
رطوبت درخت:
مقدار آبی است که در واحد وزن چوب وجود دارد . رطوبت چوب بر روی خواص فیزیکی چوب اثر زیادی می گذارد.
هدایت حرارت در چوب:
چوب به دلیل کم بودن قابلیت هدایت حرارتی برای ساختن عایق های حرارتی مناسب است . با افزایش
رطوبت ،هدایت حرارتی چوب افزایش می یابد.
اسلاید 3 :
تغییر ابعاد بر اثر حرارت:
ازدیاد حرارت معمولا حجم را کمی زیاد می کند و مقدار رطوبت را کاهش می دهد و باعث کاهش جرم
حجمی می شود.
گرمای ویژه ی چوب:
گرمای ویژه ی چوب خیلی زیاد است و وقتی در کنار هدایت حرارتی ناچیز آن قرار می گیرد باعث به
به وجود آمدن ویژگی های مناسب در چوب می شود.برای مثال سطح چوب در برابر خورشید و تابش
بر خلاف فلزات سوزاننده نیست و در محیط های بسیار سرد نیز یخ نمی زند.
قابلیت سوختن و قدرت انرژی زایی:
چوب از نظر سوختن با سایر سوخت ها در رقابت است و مواد حاصل از سوخت آن نیز بی خطرند به
همین علت بیشتر از چوب برای سوزاندن در بخاری های دیواری استفاده می شود.
انتقال و انتشار صوت:
چوب به علت قابلیت ارتجاعی قادربه تقویت صداهاست،انتشارصوت در چوب درجهات مختلف متفاوت است .البته میزان رطوبت و گونه ی چوب نیز در این ویژگی موثر است.
جذب و تخفیف صدا:
چوب ها ی سبک صدا ها را بهتر جذب می کنند ؛ هر چه سطح چوب نا منظم تر و مرطوب تر باشد خاصیت عایق بودن آن در برابر صدا بیشتر است.
اسلاید 4 :
هدایت الکتریکی:
میزان هدایت الکتریکی چوب بسته به درصد رطوبت آن است ،به طور کلی چوب های خشک عایق جریان برقند .
رنگ و بو:
معمولا رنگ چوب پیر تیره تر از چوب جوان و همچنین حلقه های پاییزی تیره تر از حلقه های بهاره اند.
معمولا چوب های تیره تر بادوام ترند . چوب ها ی سالم بوی مطلوبی دارند و چوب ها یی که تحت تاثیر
عوامل بیولوژیکی مانند قارچ هستند بدبو می شوند.
خواص مکانیکی چوب:
سختی چوب:
با افزایش جرم حجمی ، چوب سخت تر می شود ولی با افزایش رطوبت ،سختی آن کاهش می یابد .
تاب فشاری:
به خاطر ساختمان ناهمگن چوب در جهات و اندازه ها ی مختلف متفاوت است.افزایش رطوبت و جرم
حجمی موجب افزایش تاب فشاری و افزایش حرارت باعث کاهش تاب فشاری چوب می شود . در جهت
عمود بر الیاف چوبها تاب کمتری از خود نشان می دهند و به سرعت به حد تغییر شکل دائمی می رسند.
اسلاید 5 :
مقاومت خمشی:
چوب تحت تاثیر خمش به طور محسوسی تغییر شکل می دهد اگر نیروی وارد شده بیش از تاب خمشی باشد
باعث از هم گسیختگی الیاف می شود.
تاب ضربه ای :
چون چوب مرطوب انعطاف پذیر تر است ، مقاومت آن در برابر ضربه بیشتر است . به طور کلی هر چه
چوب متخلخل تر باشد تاب ضربه ای آن کمتر است عیب های چوب اثر زیادی بر تاب ضربه ای آن دارد .
تاب کششی:
به طور کلی چوب های سخت و سنگین تاب کششی بیشتری دارند .تغییر رطوبت نیز تاثیر زیادی بر تاب
کششی دارد.حد تاب کششی در شرایط رطوبت 8 تا 10% می باشد.عیب های چوب اثر زیادی بر تاب
دارند ؛حتی یک گره ی کوچک بر روی چوب می تواند تاب کششی آن را به نصف کاهش دهد.
دوام چوب:
چوب جسم بادوامی نیست .و به وسیله ی حشرات ،قارچ ها و... فرسوده می شود.البته چوب های متراکم
تر ،مقاوم ترند و می توان با روش هایی،تراکم چوب را افزایش داد.
اسلاید 6 :
خواص شیمیایی: قسمت اعظم غشای سلول های چوبی را سلولز تشکیل می دهد و این ماده از نظر صنایع شیمیایی چوب فوق العاده اهمیت دارد.
اثر هوا ،اکسیژن و آب بر سلولز:
هوای خشک در حرارت عادی بر روی سلولز اثر نمی کند .مواد اکسید کننده نیز در صورت رقیق بودن
بر روی سلولز اثر ندارند ولی چنانچه غلیظ باشند مولکول سلولز را تحت تاثیر شیمیایی قرار می دهند.
اثر حرارت:
سلولز در حرارت 150 درجه ی سانتی گراد تغییر رنگ می دهد و در 300 درجه ی سانتی گراد تجزیه
می شود .
اثر اسیدها:
اغلب اسید های معدنی و آلی تنها چنانچه غلیظ باشند بر سلولز موثرند.
اثر قلیاها:
به طور کلی در حالت رقیق بر سلولز اثری ندارند ولی سود غلیظ بر سلولز اثر می کند و از این طریق
مواد مختلفی به دست می آید که در صنایع تهیه ی مصنوعی کاربرد دارند.
اسلاید 7 :
رطوبت چوب:
میزان رطوبت در چوب درختان مختلف متفاوت است .این میزان رطوبت به طول زمان برش چوب ،فصل برش چوب ، فصل برش و همین طور شرایطی که چوب در آن نگاهداری شده است ، بستگی دارد .چون تغییرات میزان رطوبت در چوب ، باعث تغییر حجم و فرم آن می شود ، مقاومت های مکانیکی آن نیز کاهش می یابد.
چوب دارای آب آزاد یا چوب تر:
چوب درختی که یه تازگی قطع گردیده است را چوب تر می خوانند . این رطوبت بستگی تام به جنس درخت،فصل بریدن ،اقلیم و خاک دارد و شامل آبی است که ر آوند های چوب موجود است و همین طور رطوبتی که در جوار سلول ها قرار دارد.
چوب نم دار:
این نوع چوب حاوی آبی است که در جوار سلول ها قرار گرفته است و قریب به 30% وزن چوب را به خود اختصاص می دهد .
خواص کاربردی:
چوب یکی از مصالحی است که قابل تجدید است و در صورت وجود مدیریت صحیح هیچ وقت تمام نمی شود
در صنایع و موارد گسترده و گوناگونی مانند: کشتی سازی ،کاغذ سازی ،ابریشمو چرم مصنوعی و... کاربرد
دارد.چوب در تزئینات داخلی و خارجی به عنوان یکی از بهترین و زیبا ترین مصالح طبیعی به کار می رود.
اسلاید 8 :
اشکال گوناگون چوب از نظر مصرف :
1.چوب های گرد: چوب های گرد ضخامتی بین 34-14 سانتی متر و درازایی بین 18-7/2 متر دارند. این چوب ها باید هرس و تراز شوند و از نظر سطح و پوست ،ظاهری تمیز داشته باشند .
2.چوب های بریده شده :این چوب ها با برش های طولی از چوب گرد به دست می آیند.چوب گرد قابل استفاده برای این منظور باید کیفیت بالایی داشته باشد و از پوسیدگی نیز در امان باشد .
معایب چوب:
معایب رویش درخت (هنگام رویش درخت)
گره ها،تغییر جهت تارهای چوب ،ترک،پیچ خوردگی درخت ،یک طرفه روییدن درخت،روی هم افتادگی،زو مرکزی بودن.
معایب بعد از قطع درخت و تهیه ی الوار
آفات چوب که شامل قارچ ها و میکروارگانیسم ها و حشرات می شود.از دیگر معایب چوب قابلیت اشتعال چوب است.
اسلاید 9 :
منابع:
کتاب مصالح و ساختمان سام فروتنی
GOOGLE عکس ها از سایت
