بخشی از مقاله

مقدمه.
. تأ ثیر فرکا نس در برق گرفتگی1
. تأ ثیر برق گرفتگی بر روی قلب از نظر فیزیولوژی2
. اتصال زمین و مقاومت آن3


. انواع الکترود های زمین 4
. روش های حفا ظت در مقا بل برق گرفتگی 5
. رفع خطر برق گرفتگی 6
.تدابیر ایمنی هنگام کار با برق فشار ضعیف و قوی 7
8.تدابیر ایمنی هنگام کار با جر ثقیل ها ، برجهای با لا بر و نردبان های سیّار
.تدابیر ایمنی کار با دستگاه های برقی

در بلندی 9
.حریق های الکتریکی10
.کمک های اولیه در مقابل برق گرفتگی 11
.زمین کردن و صفر کردن در تأ سیسات الکتریکی 12
. ایمنی در صنعت13
.ایمنی در صنعت ساخت و ساز 14
. اصول حفاظت از صاعقه 15
. برق گیر یا رسانای آذرخش 16
. انواع برقگیر ها17
.تست برقگیرها 18
19.آتش سنت المو
.نکات مهم در مورد برقگیرها 20
.بر ق گیر در خطوط انتقال 21
22.ایمنی در برق – قسمت دوم : عایق بندی قسمتهای برق دار ، ایجاد حسار و مانع
.کار بردهای ایمنی در سوییچ گیر های برق 23
.برخی احتیاطات در رابطه با برق و ایمنی در منزل24
.ایمنی در مورد لوازم اندازه گیری ( کنتور)25
.کمکهای اولیه 26
. رعایت نکات ایمنی در زمینه ی برق27
.سیستم ارت وسایل برقی28
.دستور العمل ایمنی کار با تأسیسات برقی 29
. ایمنی وسایل قطع کننده جریان 30
GFCI . دستگاه 31
GFCI . کاربرد 32

مقدمه:
ایمنی در برق
تعریف ایمنی:مجموعه کارهایی را که یک فرد یا یک گروه اجرایی درارتباط با شبکه ها و دیگرتأ سیسات توزیع نیرو انجام میدهد و از

حوادث برای افراد و تأسیسات جلوگیری نما ید و حد ا کثر راندمان را در پی داشته باشد ایمنی در برق گویند.
برای جلو گیری از حوادث افراد باید به نکات زیرتوجه کنند:
1 . توجه دقیق به اجرای آموخته های مر بوط به اصول و مقررات ایمنی در واحد های اجرایی و احیای فرهنگ ایمنی در بین کار گران
2 . توجه به ضرورت اطاعت محض از

کلیه مقررات ایمنی
3 . توجه به لزوم استفاده از وسایل ایمنی سالم و کامل به طور مستمر


شوک الکتریکی:
زمانی اتفاق می افتد که قسمتی از بدن شخص بخشی از مدارهای الکتریکی شود و از آن جریان برق کافی عبور کند.
عبور جریان الکتریکی از بدن انسان بستگی به وضعیت فیزیکی آن دارد. ممکن است شوک الکتریکی به سوختن بدن منجر شود و این در شرایطی است که فرکانس الکتریکی زیاد باشد. که متأسفانه فرکانس 50 حد اکثر تأثیرات فیزیکی

را در شخص ایجاد می کند.

5<I<12<FONT> همراه با ناراحتی شدید
I=16 آستانه ازدست رفتن
I=10,5 عدم کنترل عضلات و قدرت رها کردن سیم
I>30 اختلال در سیستم تنفسی
I>75 توقف کامل قلب یا هلاکت


به طور خلاصه جریان برق به سه طریق به انسان ضربه میزند:

1 . در اثر عبور جریان از بدن و تأثیر روی دستگاه عصبی
2 .در اثر عبور جریان از بدن و تأثیر روی قلب
3 .در اثر جرقه و قوس الکتریکی و سوزاندن سطحی و عمقی پوست یا داخل بدن

تأثیر فرکانس در برق گرفتگی:

که از بدن عبور می کند بیش از 50 میلی آمپر باشد برای غالب افرادDCالف)جریان مستقیم: اگر جریان
خطر ناک است.جریان برق بر روی سیستم عصبی اثر فوری گذاشته و موجب انقباض شدید عضلات می شود. اگر مدت عبور جریان خیلی
کم باشد انسان فقط دچار ضربه ی عصبی شک می شود.ولی اگر زمان
عبور جریان طولانی شود قلب فلج شده و از کار می افتد و تنفس به
علت انقباض ریه ها و حنجره از بدن باعث تجزیه خون و مواد
شیمیایی بافتها و عضلات DCغیر ممکن و انسان دچار خفگی می شود. ادامه عبور جریان شده وآنها را فاسد نموده و خطر مرگ حتمی است.
خیلی کمتر است و به علت تغییر مداوم جهت ضربانACب) جریان متناوب: مقاومت بدن در برابر عبور جریان میلی آمپر جریان متناوب برای

 

انسان25 ،درد و تأثیر آن بر سلسله ی اعصاب شدیدتر است. به این جهت عبور
خطر ناک است.
برای انسان خطر بیشتری دارند،زیرا مقاومت بدن در برابر15-75HZ جریان های متناوب با فرکانس های عبور جریان به شدت کم می شود. فرکانس های زیاد باعث مرگ نمیشوند. بلکه موجب سوختگی محل اتصال
هرگز باعث مرگ نشده و فقط سوختگی ایجاد می کند. 10000HZتا3000مثلاً فرکانس
پایین می باشد، زیرا در فرکانسها_ی بالا به علت شتاب زیاد الکترون ها، الکترون ها سعی میکنند بیشتر به سطح جانبی جسم حرکت کنند.مثلا در اغلب سیم های حامل جریان های فرکانس بالا به جای سیم از لوله های هادی استفاده می شود.
روی این اصل وقتی انسان دفعتاً ئستش با این نوع سیمها تماس پیدا کند فقط محل تماس می سوزدو بعضی اوقات شدت سوختگی زیاد می شود . در صورت برق گرفتگی با جریانهای فرکانس بالا ، این جریان از سطح بدنً عبور می کند.

تأ ثیر برق گرفتگی بر روی قلب از نظر فیزیو لوژی:
ضربان قلب بستگی به فیزیک بدنی انسان دارد. هر چه انسان بزرگتر باشد ضربان قلب کمتر خواهد بود.
همچنین ضربان قلب بستگی به سن افراد نیز دارد. هر چه سن افراد کمتر باشد ضربان بیشتر می باشد و بر ساله شست بار در دقیقه می زند. 40عکس. به عنوان مثال قلب یک نوزاد هشتاد بار در دقیقه و یک شخص
ضربان قلب در حالتهای استراحت و عادی کار و تلاش تعریف می شود. درحالت استراحت به صورت درازکش بار در دقیقه تعریف می شود. ، قابل تعریف می باشدو در حالت سوم70 تا 65 در حالت عادی ، حالتی شبیه نشستن یا راه رفتن ، ضربان بین زمانی که بدن در حالت کار و فعالیت باشد، ضربان بیش از هفتاد بار تعریف می شود.
توجه داشته باشید که ضربان قلب با حساسیت بدن در برابر الکتریسیته رابطه مستقیم دارد یعنی هر چه ضربان قلب بیشتر باشد، خطر برق گرفتگی بیشتر است.
وقتی برق در معرض عبور جریان قرار می گیرد ، ابتدا ضربان های خارج از موقع پیدا می شود و بعد ضربان برابر حالت عادی نیز می رسد سپس قلب به رعشه می افتد.8 تا 4مضاعف می شود .

اتصال زمین و مقاومت آن:
به طور کلی به دو دلیل اصلی از سیستم اتصال زمین استفاده می کنیم:
) فنی و اقتصادی 1
) حفاظت و ایمنی مو جودات زنده و اموال آنها2
همچنین سه شرطی که استفاده از سیستم اتصال زمین را ضروری می کند عبارتند از:
الف) خواص ذاتی برق
ب) خواص ذاتی محیط زیست


ج) خواص ذاتی موجودات زنده بخصوص انسان
خاصیت ذاتی برق با توجه به عبور جریان برق از هادی ها و در اثر وجود اختلاف سطح و اختلاف پتانسیل ناشی میشود.
خاصیت ذاتی محیط زیست هادی بودن نسبی زمین و مصالح و لوازم و دستگاه هاییی است که بطور روزمره در دسترس می باشد. علاوه بر آن از دیگر خواص ذاتی محیط زیست وجود پدیده هایی نظیر رعد و برق می باشد که در سیستم های الکتریکیاثر مخرب داشته و لازم است به نحوی آنها را حفظ و حراست کنیم.
د یگر اینکه در سیستم های الکتریکی به علت وجود زمین و خواص محیط و سیستم بر روی هم ، جریان های خازنی به وجود می آید. همچنین یکی دیگر از خواص ذاتی محیط زیست وجود مواد قابل اشتعال طبیعی و مصنوعی است.
و بالاخره خاصیت ذاتی موجود ات زنده این است که عبور جریان برق از بدن آنها در اغلب غریب به اتفاق ، ناخوشایند،مضر و کشنده است.


مقاومت اتصال زمین:
در مفهوم عادی مقاومت یک نقطه به نقطه دیگری بیان (اندازه گیری) می شود. برای اندازه گیری مقدار مقاومت اگر فرض کنیم زمین مورد آزمون ، کاملاً هم گن و یک دست بوده و الکترود ها از هرنظر مشابه یکدیگر باشند.
با اندازه گیری مقاومت دو الکترود که در دو فاصله متفاوت از یکدیگر داخل زمین کوبیده می شوندمحاسبه می گردد.در این اندازه گیری الکترود کمکی را بتدریج از الکترود اصلی دور نموده و هر بار مقدار مقاومت را اندازه گیری می نماییم.
انواع الکترود های زمین:
ابتدا مختصری در باره متداول ترین آنها بیان می شود:
متر دفن شود. حداقل ابعاد به ترتیب زیر است برای 1متر تا 0,5الف) الکترودهای نواری(تسمه):باید در عمق میلیمتر میباشد. برای فولاد با 3میلیمتر مربع و حداقل ضخامت 100 فولاد گالوانیزه نرم حداقل سطح مقطع میلیمتر می باشد.2میلیمتر مربع و حداقل ضخامت 50روکش آب مس ب) الکترود های کوبیده شده : این نوع الکترودها به طور عمودی در زمین کوبیده می شود. در صورتی که برای بدست آوردن مقاومت زمین مطلوب کوبیدن چند الکترود لازم باشد فاصله آنها از یکدیگر باید حداقل برابر طول مؤثر میله باشد. 2
حداقل مقاطع الکترودها باید به ترتیب زیر باشد:
اینچ 1فولاد گالوانیزه
میلیمتر2.5میلیمتر و ضخامت مس 15فولاد با روکش آب مس به قطر
انواع الکترودهای مغز فولادی باروکش مس که در آنها مس به فولاد جوش خورده است و با نام تجاری کابرولد در قطر های مختلف ساخته می شود . این الکترودها به عمق خیلی زیاد در انواع زمینها قابل کوبیدن coperweld
می باشد.
ج)الکترودهای صفحه ای: باید به صورت عمودی در زمین چال شوند .
حد اقل ضخامت صفحات به تر تیب زیر می باشد:
میلیمتر2میلیمترو مس 3فولاد گالوانیزه گرم



روش های حفاظت در مقابل برق گرفتگی:
حفاظت الکتریکی عبارتست از اقداماتی که باید در تأ سیسات الکتریکی به عمل آورد تا اینکه خطزات ناشی از جریان برق باعث صدمه زدن به اشخاص ،حیوانات ،دستگاهها،مولد ها،و مصرف کننده ها نگردد.
اتصالهای ناشی از جریان برق را عمدتاً به سه دسته می توان تقسیم کرد:
. اتصال بدن: که عبا رتست از اتصال یکی ازسیمهای برق دار ب بدنه دستگاه1
اتصال کوتاه: که عبارتست ازاتصال دو سیم لخت که نسبت به هم دارای اختلاف پتانسیل الکتریکی می باشد(اتصال حلقه) .2
. اتصال زمین: که عبارتست از اتصال یکی از سیم های جریان برق به زمین 3
اتصال های مذکور معمولاً به دو کامل و ناقص می توان اتفاق بیافتد.
اگر چنانچه اتصالی کامل باشد به این معناست که در محل اتصال هیچ مانعی وجود ندارد جریان بسیار زیادی که چندین برابر جریان مصرفی دستگاه است از این نقطه عبور می کند. اما اگر اتصال ناقص باشد در محل اتصالی مقاومت وجود دارد. بنا بر این جریان اتصالی نسبت به حالت قبل کمتر است. این نوع اتصالی اغلب خطر ناک می باشد زیرا به راحتی قابل تشخیص نیست.

انواع روش ها:
1. محا فظت به وسیله عایق کاری: یکی از مهمترین روشها که متأ سفانه در همه جا عملی نیست عایق کردن دستگاه با انسان در مقابل زمین است.امروزه ما وسایل خانگی زیادی را مشاهده می کنیمکه ایزوله شده اند و به همین سبب برق گرفتگی تا حد قابل ملا حظه ای کاهش پیدا کرده است.
2.حفاظت توسط ترانسفور ماتور: در این طریقه ولتاژ تغذیه مصرف کننده را از نظر الکتریکی توسط یک ترانسفورماتور از ولتاژ شبکه جدا می کند باید توجه داشت که ترانسفورماتور حفاظتی حتماً دارای دو سیم پیچ جدا ار یکدیگر باشد تا در صورت پیدا شدن اتصال بدنه در مصرف کننده ولتاژ تماس بین محل تماس و زمین وجود نداشته باشد
. حفاظت توسط سیم نول3
. حفاظت به وسیله زمین کردن4
. حفاظت توسط کلید محافظ جریان خطا5
.حفاظت توسط کلید محافظ ولتاژ خطا 6
حفاظت توسط محفظه یا مانع: محفظه ها یا موانع برای جلو گیری از بر خورد مستقیم با قسمت های زنده باید در داخل محفظه یا پشت مانع قرار گیرند. پوششها باید استقامت کافی داشته باشند تا در شرایط غیر عادی مثلا تحت فشار با قسمت های زنده تماس پیدا نکند.

ًدر صورتی که پوشش محافظ مشبک و یا سوراخ دار باشد سوراخ نباید به گونه ای باشد که بتوان از داخل آن انگشت را به قسمتهای زنده و براق رساند. به عنوا ن مثال فشینه های تابلوهای توزیع داخل محفظه ای قرار گرفته یا به عبارت دیگر قسمت محافظی روی آنها نصب می شود.

رفع خطر برق گرفتگی:
. ایزوله کردن بدن شخص: 1
یکی از راههای اساسی برای محافظت اشخاص عبارتست از ایزوله کردن آنها بوسیله ی دستکش و لباس یا کفش ایمنی که از ماد عایق ساخته شده و شخص را در مقابل ورود جریان برق به بدن محافظت کند.همچنین برای جلو گیری از خروج جریان از بدن ممکن است کف محل کار را با وسایل مناسب مثل فرش لاستیکی یا چوب پوشانده شود ویا از کفشهای تخت لاستیکی و غیره که عایق است استفاده گردد.
.استفاده از ترانس ایزولمان یا ترانس یک به یک:2
یک ترانس القایی که ورودی و خروجی آن دارای یک ولتاژ باشد در

اثر عبور جریان الکتریکی از دستگاههای برقی مورد استفاده قرار می گیرد.
. استفاده از رله ی حفاظتی: 3
رله های حفاظتی به نحوی ساخته شده اند که به محض ایجاد اختلالاتی در سیستم برق و به هنگامی که از بدن میلی آمپر عبور کند بلافاصله عمل می کند وجریان برق دستگاه بطور اتوماتیک انسان جریان برق بیش30 از قطع خواهد شدوچنانچه شخص یا دستگاهی که مجهز به این وسایل است تماس حاصل کند از خطر برق گرفتگی محفوظ خواهد بود.


.اتصال بدنه ی دستگاه به زمین: 4
یکی از روشهای کاملاً ایمن و ارزان قیمت برای رفع خطر برق گرفتگی در صنایع ، اتصال بدنه ی فلزی دستگاه به زمین است.اگر بدن شخص با دستگاه برقی تماس پیدا کند در انشعاب جریان قرار می گیرد.
و مقدار شدت جریانی که از بدن وی عبور می کند جزیی از جریان خطر ناک اصلی می باشد و اگر اتصال به زمین بطور صحیح با مقاومت کم نصب شده باشد شدت جریانی که از بدن عبور می کندبه میزان خطر ناک آمپر نمی رسد . در صنایع برای جلوگیری از خطر ع

بور جریان از بدن بر اثر ایجاد اتصال بین فاز 2.5 بدنه ی دستگاه برقی باید بوسیله ی سیمی با مقاومت کم و حساب شده ، بدنه ی دستگاه را به زمین اتصال داد.
این سیم باید عمق کافی داشته باشد و به زمین مر طوب برسد و در محل اتصال به زمین دارای مقاومت بسیار کم باشد . از چاه آب یا فاضلاب می توان به عنوان زمین استفاده کرد.

تدابیر ایمنی هنگام کار با برق فشار ضعیف و قوی:
بطور کلی تقسیم بندی تأسیسات برقی از نظر ولتاژ عبارتند از:
.ولتاژ های خیلی ضعیف1
. ولتاژ های ضعیف2
. ولتاژ های قوی3
.ولتاژ های خیلی قوی 4


ولتاژ های خیلی ضعیف:
ولت بین فازهایی 42ولت دربرق متناوب بین هادی و زمین و تا 24ولت در برق مستقیم و که دارای جریان سه فاز هستند.و سیم صفر آنها به زمین متصل باشد. این ولتاژها خطر ناک نیستند ولت است.42بین فازها که


ولتاژ های ضعیف:
ولت میان فازها.این ولتاژ ها گامی کشنده است. 433ولت متناوب بین فاز
ولتاژ های قوی:
ولت در جریان متناوب بین فازو زمین و بین 33000تا 250ولت در جریان مستقیم و بین 60000تا 600بین
ولت بین فاز ها.57000تا 433

ولتاژ های خیلی قوی:


57000ولت متناوب بین فازها و زمین و پیش از 33000ولت درجریان برق مستقیم و بیش از ولت بین فازها. 60000پیش از
ولتاژ های قوی و خیلی قوی در اغلب موارد کشنده است . هنگام کار روی تأ سیسات فشار ضعیف اگر امکان قطع برق وجود دارد باید به تر تیب زیر عمل نمود.
جریان برق به نحو مؤثری قطع شود و تابلوی اعلام خطر روی کلید قطع و وصل قرار گیرد .
و کلید های خود کار فرعی مربوط به دستگاهها نیز در حالت قطع باشد و از هر گونه امکانی که باعث شود تا مجدداً وسایل برق دار شوند باید جلوگیری کرد.

تدابیر ایمنی کار با جر ثقیل ها ، برجها ی بالا بر و نر دبانهای سیار:
هنگام کار در مجاورت قسمت های برقدار برای راهنمایی و نظارت مداوم بر کار جرثقیل ها ، برجها ی بالا بر و نر دبانها ، نظارت شخصی مسئول و با تجربه ضروری است.
در مکانهایی که قسمتی از تجهیزات تحت ولتاژ می باشد . استفاده از جرثقیل در شرایطی مجاز است که پس از استقرار ماشین در وضعیت کار فاصله ی قسمت های برقدار از جر ثقیل (همچنین از سیم بکسل و که در زنبیل بالا بر قرار می گیرد) کمتر از ارقام ذکر شده در جدول قلاب شخصی نباشد این فواصل باید درر زمان حرکت جرثقیل در محدوده ی دستگاه های الکتریکی نیز رعایت شود . بعلاوه سرعت حرکت جر ثقیل نبا ید بیشتر از باشد.5Km/h
پیش از آغاز کار راننده ی جرثقیل به اتفاق مجری کار باید در محلی بی خطر مکانیزمها(در حالت بی باری) سیگنالها و خصوصاً ترمز ها را مورد آزمایش قرار دهند.
کار با جر ثقیل هنگام وزش باد مجاز نمی باشد.
هنگام کار در نزدیکی قسمت های برقدار باید بدنه ی جرثقیل ها، برجهای بالا بر و نر دبان ها را با استفاده از اتصال به زمین سیار به زمین متصل کرد.
هنگام تخلیه ی الکتر یکی بین قسمتهای برقدار و بدنه ی جرثقیل یا برج بالا بر یا نر دبان فلزی چرخ دار تماس انسان با بدنه ،پیاده شدن یا بالا رفتن از دستگاه ممنوع می باشد.
در صورت بروز تخلیه ی الکتریکی و آتش سوزی ، راننده باید بدون تماس با قسمت های فلزی بی درنگ با پرش روی دو پا از دستگاه بیرون آمده، تا زمانی که برق قطع نشده در یک نقطه باقی بماند. در صورت ضرورت می توان بوسیله ی پرش روی دو پا بطور هم زمان (برای جلو گیری از ولتاژ گام) از دستگاه دور شد.


تدابیر ایمنی کار با دستگاه های برقی در بلندی:
متر از زمین کار در بلندی مشول محسوب می شود و باید به 5هر گونه کار مر بوط به برق در ارتفاع بیش از کمک کمر بند ایمنی و طنا بهای مخصوصی انجام شود .
کار روی ها دی های بدون برق که با هادی های برقدار بطور متقا طع قرار گرفته اند . بدون قطع برق (و اتصال زمین) ها دی های برقدار ، در صورتی مجاز است که هادی های بی برق (که روی آنها کار انجام خواهد شد)در زیر ها دی های برقدار قرار گرفته اند.


پرتاب هر نوع شئ یا ابزار کار برای کارگرانی که در بالای اسکلت فلزی و تجهیزات مشغول کارند ممنوع می باشد.
در اینگونه موارد اشیا یا ابزار کار به کمک طناب به کار گران رسانده می شود.
هنگام سرویس تجهیزات روشنایی داخل کار گاهها یا استفاده از جر ثقیل پلی باید حد اقل دو فرد ماهر کار کنند.
بیش از این که کارگر داخل کابین شود باید جرثقیل را متوقف و

تغذیه کلیه دستگاه های الکتریکی مر بوط را قطع کرد.

حریق های الکتریکی:
معمولا یکی از عوامل ایجاد آتش سوزی به وسیله ی برق ، اتصال دو سیم فاز و نول ، یا دو سیم فاز در برق های سه فاز با یکدیگر می باشد که بر اثر اتصال ایجاد جر قه و تولید گر مای زیاد می کند و در صورتی که محیط اطراف در شرایطی باشد که قابل سوختن باشد مسلماً آتش سوزی اتفاق می افتد. واضح است که ایجاد جرقه و آتش سوزی بر اثر نا مناسب بودن فیوز های برق که در مسیر جریان است صورت می گیردبدین تر تیب که اگر در مدار بیش از حد مقاومت الکتر یکی سیمها ، جریان برق عبور کند باعث گرم شدن و در نهایت سوختن روکس پلاستیکی سیمها و ایجاد اتصال کوتاه می شود. چنانچه یک فیوز مناسب در مسیر جر یان برق باشد. بلا فاصله جریان برق قطع و از آتش سوزی جلو گیری می شود.

کمکهای اولیه هنگام برق گرفتگی :
هنگامی که شخص قسمت های برقدار را لمس می کند. اگر ولتاژ از حد معینی بالاتر باشد. ممکن است حادثه ی جدی و مرگ آوری روی دهد. عواملی که تعیین کنندهی شدت برق گرفتگی می باشد عبارتند از : مقاومت الکتریکی بدن، مقدار، مدت، نوع ( متناوب یا دائم) و فرکانس جریان و همچنین مسیری که جریان در بدن طی می شود)
عبور جریان 1ma از بدن کاملا بی خطر است. این جریان که جریان مجاز عبور از بدن نامیده می شود هیچگونه عوارض بجز احساس عبور جریان را ندارد. اگر جریان را تدریجا اضاف کنیم. سوزش و گرما و درد احساس می شود و به ازاء عبرو جریان 10 میلی آمپر یک انسان میانسال تحمل خود را از دست می دهد. زیرا ماهیچه ی مادوی که هادی برق را گرفته در حالت انقباض باقی می ماند در بیشترین حوادث ناشی از برق گرفتگی جریان از ناحیه تپه ی شخص عبور می کند را گر مقدار جریان 20 تا 40 میلی آمپر باشد ماهیچه ی بسته در حال انقباض باقی می ماند و تنفس متوقف می گردد و قطع نقش می تواند باعث خفگی و مرگ در مدت چند دقیقه گردد اگر جریان برق در مدت زمان 2 تا 3 دقیقه قطع شود تنفس خود بخود آغاز و مصدوم بسرعت بهبود می یابد. اختلال جریان و ایستایی قلب یکی دیگر از عوارض عبور جریان ( به مقدار 100 میلی آمپر یا بیشتر) از ناحیه سینه می باشد در چنین حالتی ضربان قلب و جریان خون متوقف

می گردد هر قدر مصدوم زمان بیشتری با قسمت برقدار در تماس باشد. عواقب حادثه وخیم تر است. بنابراین قطع سریع برق بسیار اساسی است.
در تمام موارد برق گرفتگی فقط کمک فوری و موثر شخص آسیب دیده می تواند زندگی او را نجات دهد، به همین دلیل به افرادی که در ایستگاههای برق کار می کند

می باید آموزش لازم در مورد کمکهای اولیه داده شود. نخستین اقدام آن است که سریعا بدن مصدوم از قسمتهای برقدار جدا شود تاخیر در این اقدام ضایعه به بار خواهد آورد. رهایی شخصی که هادی برق را در دست دارد با تلاشهای فیزیکی امکان پذیر نیست زیرا ماهیچه های دست در حالت انقباض باقی می ماند. از آنجا که در چنین حالتی بدن مصدوم بزهای جریان برق و لمس کردن بدن او یا دست برهنه خطرناک می باشد. قطع سریع جریان بر

ق به عنوان اقدام نخست توصیه می گردد. در مواردی که حادثه ی برق گرفتگی در محلی بالاتر از سطح زمین بوقوع می پیوندد، باید پیش بینی های لازم را به منظور جلوگیری از سقوط مصدوم به عمل آورد. قطع برق به هنگام به از دست رفتن روشنایی خواهد شد بنابراین باید روشنایی اضطراری را تامین کرد. در مواردی که قطع برق عملی نباشد باید تمام تلاشها را برای جدا کردن مصدوم از قسمت های برقدار بکار برد.
اگر تنفس و گردش خون به علت شوک الکتریکی قطع نشده باشد بهبود یا استراحت، تنفس هوای تازه و احیانا کمک پزشکی حاصل می شود. هرگز نباید از انجام کمکهای اولیه به مصدوم به دلیل مشخص نبودن نشانه های حیات چشم پوشی نمود. و او را مرده به حساب آورد هنگام برق گرفتگی اغلب نشانه های مرگ بصورت ظاهری پدیدار می گردد. به همین دلیل قضاوت نهایی در مورد بی فایدگی کمکهای اولیه فقط با پزشک ات.
نشانه های مرگ بالینی براثر شوک الکتریکی عبارتند از :
1- قطع گردش خون بر اثر اختلال یا ایستایی قلب
2- خفگی بر اثر انقباض ماهیچه های سینه
3- قطع مزمن نفس به سبب عبور جریان
قطع نفس ممکن است قطع گردش خون را بقرنج تر کند. بنابراین در تمام حالات بی درنگ تنفس مصنوعی موثر آغاز و تا تنفس مجدد مصدوم ادامه می یابد. تنفس مصنوعی روش دمیدن هوا به درون ریه مصدوم است. تنفس مصنوعی زمانی که تنفس جنبی قطع می شود. اجرا می شود و باید تا زمانی که تنفس طبیعی باز نگردد باید این کار ادامه یابد.
زمین کردن و صفر کردن در تاسیاست الکتریکی در تمامی تاسیسات الکتریکی، بخصوص تاسیسات فشارقوی زمین کردن یکی از مهم ترین و اساسی ترین اقدامی است که برای رفاه و سلامتی و اصولا ادامه زندگی اشخاص که به نحوی با این پست ها در تماس هستند و حتی در خارج از پست در رفت و امد می باشند، باید با دقت هر چه تمام تر و با توجه به قواعد و قوانینی که بدین منظور تحریر شده است انجام می گیرد.
در تاسیسات برقی دو نوع زمین کردن وجود دارد که ما یکی را « زمین کردن حفاظتی» و دیگری را « زمین کردن الکتریکی» می نامیم.

زمین کردن حفاظتی :
زمین کردن حفاظتی عبارتست از زمین کردن کلیه قطعات فلزی تاسیسات الکتریکی که در ارتباط مستقیم ( فلز با فلز) با مدار الکتریکی قرار ندارند. این زمین کردن بخصوص برای حفاظت اشخاص در مقابل اختلاف سطح تماسی زیاد به کار برده می شود.


بدین منظور در پست های فشار قوی باید تمام قسمت های فلزی که در نزدیکی و همسایگی با فشارقوی قرار گرفته اند و مکان تما سعدی یا سهوی با آن ها موجود است به تاسیسات زمینی که برای این منظور احداث شده است ( زمین حفاظتی) متصل و مرتبط گردند. این قسمت ها عبارتند از :

1- زمین کردن ستون حفاظتی:


زمین کردن حفاظتی عبارتست از زمین کردن کلیه قطعات فلزی تاسیسات الکتریکی که در ارتباط مستقیم ( فلز با فلز) بامدار الکتریکی قرار ندارند. این زمین کردن بخصوص برای حفاظت اشخاص در مقابل اختلاف سطح تماسی زیاد به کار برده می شود.
زمین کردن الکتریکی :
زمین کردن الکتریکی « یعنی زمین کردن نقطه ای از دستگاه های الکتریکی وادوات برقی که جزئی از مدار الکتریکی می باشند. مثل زمین کردن مرکز ستاره سیم پیچی ترانسفور ماتور و یاژنراتور یا زمین کردن سیم وسط یا سیم مشترک دوژنراتور جریان دایم سری شده ( Mp)
زمین کردن الکتریکی دستگاه ها به خاطر کار صحیح دستگاه ها و جلوگیری از ازدیاد فشار الکتریکی فازهای سالم نسبت به زمین در موقع تماس یکی از فازها با زمین می باشد.
زمین کردن الکتریکی سه نوع است:
الف – زمین کردن مستقیم
مثل وصل کردن مستقیم نقطه صفر ترانسفورماتور و با نقطه ای از سیم رابط بین دو ژنراتور جریان دایم به زمین،
ب- زمین کردن غیر مستقیم
مانند اتصال نقطه صفرژنراتور توسط یک مقاومت بزرگ به زمین یا اتصال نقطه صفر ستاره ترانسفور ماتور توسط سلف بزرگ به زمین ( سلف پترزن یا پیچک محدود کننده جریان زمین)
اصطلاحاتی که در زمین کردن به کاربرده می شود.
1- زمین
زمین در این مبحث به معنی نوع و جنس زمین است، مثل خاک رس، ماسه، شن، سنگ لاخ، باتلاق، مرداب و غیره
2- میل زمین ( زمین کننده)
میل زمین عبارتست از هادی یا فلزی به هر شکل ( صفحه ای، لوله ای ، طنابی، پروفیل) که در زمین چال می شود و با زمین ارتباط برقرار می کند و ما به آن در این مبحث به اختصار « میل» می گوئیم.
3- زمین هم سطح
عبارتست از سطح زمین که بین نقاط مختلف آن در اثر عبور جریان از زمین اختلاف پتانسیل محسوسی ایجاد نمی شود. زمین هم سطح تقریبا 20 متر از میل فاصله دارد.

 


4- میل فرمان
عبارتست از سیم یا مفتول یا صفحه فلزی که مربوط به زمین کننده است و برای تنظیم افت پتانسیل و کوچک کردن ولتاژ تماسی خطرناک بکار برده می شود.
5- سیم زمین
عبارتست از سیم رابط بین زمین کننده ( میل) و زمین شونده


آن قسمت از این سیم که در زمین قرار گرفته است جزئی از میل محسوب می شود.
ایمنی در صنعت
یکی از مهمترین اهداف صنایع بزرگ، تولید بیشتر و بهتر در سایه توجه به مسائل ایمنی میباشد. امروزه مدیرانی موفق می باشند که کار و تلاش خود را با مقرارت ایمنی همراه سازند و با پیشرتف علم و تکنولوژی به فن آوری پیشرته در مسائل ایمنی و حفاظتی دست یابند.
رعایت دستور العملهای ایمنی در صنعت نفت و صنایع وابسته بدلیل وجود موارد و شرایط خطرناک از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد که این اهمیت در صنعت پتروشیمی به مراتب بیشتر است. سایتی را که ملاحظه می فرمایید خلاصه ای از اقدامات و فعالیتهای اداره ایمنی و آتش نشانی شرکت ملی صنایع پتروشیمی می باشد. امید است که همواره سعی گردد مطالب مفید و مورد استفاده ای جهت شما کاربر محترم تهیه گردد.
تمام تاسیسات، عملیات و فرآیندها همواره درحال تغییرند. اغلب تغییرات در تجهیزات مواد و فرآیندها بمنظور افزایش بهره وری و کنترل ایجاد می شوند و یا تغییراتی می توانند مربوط به انتقال کارکنان از فرایندی به فرایندی دیگر باشد. هر تغییری در نیروی انسانی، تجهیزات، فرآیندها و رویه های سازمان احتمال بوجود آوردن خطرات جدید بر بهداشت، ایمنی و محیط زیست را خواهد داشت بنابراین تمامی تییرات باید مورد ملاحظه قرار گیرند این موارد نه فقط شامل تغییرات مربوط به تجهیزات بلکه شامل تغییر در ساختار سازمانی نیز می شوند. طرحهای مربوط به تغییرات بایستی مشخص کننده جنبه های مختلف HSE ناشی از مراحل مختلف توسعه و برای اطمینان یافتن از این مهم باشد که ریسکهای بهداشت و ایمنی یا تاثیرات سوء بر محیط زیست به حداقل می رسند. تغییراتی که می تواند نقاط بحرانی HSE را تحت تاثیر قرار دهند باید قبل از اعمال بطور سیستماتیک مورد بررسی همه جانبه قرار گرفته و هر گونه اصلاحی که لازم است، در سیستم مدیریت HSE بوجود آورد تا با اجرا آن خللی در روند عملکرد HSE پدید نیاید. هدف از این مقاله ارائه نکاتی جهت موفقیت یک برنامه مدیریت تغییر، بیان راههایی بمنظور ایجاد، اجرا و تکمیل روند مدیریت تغییر می باشد.

ایمنی در صنعت ساخت و ساز :
با زیاد شدن جوامع بشری و ایجاد ساختمانها و برجهای بلند

و آسمان خراشها در مناطق مرتفع و تحولات شگرد در صنعت ساخت و ساز ، تکامل و پیشرفت در این صنعت بوجود آمده و همچنین رشد روز افزون و سریع تکن

ولوژی ارایه و ابداع روشهای جدید در صنایع می تواند از تحدید خطرات با زیاد شدن جوامع بشریو ایجاد ساختمانها و برجهای بلند و آسمان خراشها در مناطق مرتفع و تحولات شگرد در صنعت ساخت و ساز تکامل و پیشرفت در این صنعت بوجود آمده و همچنین رشد روز افزون و سریع تکنولوژی، ارایه و ابداع روشهای جدید در صنایع می توان از تحدید خطرات و حوادث طبیعی گوناگون در محیط فعالیت زندگی ما .
اصول حفاظت از صاعقه :
حفاظت یک ساختمان بطور کامل شامل موارد زیر می شود:
حفاظت جلد خارجی ساختمان از ضربه های مستقیم صاعقه.
حفاظت داخلی و تجهیزات نصب شده در ساختمان در مقابل آثار ثانویه صاعقه
الف) حفاظت جلد خارجی ساختمان
منظور از حفاظت خارجی، حفظ بدنه و استراکچر ساختمان از آتش سوزی و انهدام در اثر اصابت صاعقه است. کلیه تجهیزاتی که جهت جذب و هدایت صاعقه از پشت بام تا شبکه زمین نصب می شوند طبق استاندارد شناسایی می شود.
ب- حفاظت تجهیزات نصب شده در داخل ساختمان
توسعه کاربرد سیستمهای الکترونیکی درجهان، موجب افزایش شدید آمار صدمات وارده به این دستگاهها در اثر صاعقه و اضافه ولتاژهای ناشی از آن شده است. لازم به ذکر است که تنها بخشی از اضافه ولتاژها در اثر ساعقه بوده و بخش عمده آنها ناشی از عملیات سوئیچینگ و حوادث تغذیه است. برای این بخش از حفاظت، کاهش اثر میدانهای الکترومغناطیسی ناشی از صاعقه، مدنظر قرار می گیرد.
پس از برخورد صاعقه به زمین یا ساختمان. وسایل الکترونیکی داخل ساختمانهایی که شعاع 1/5 کیلومتری از محل برخورد و در محدوده میدان الکترومغناطیسی ایجاد شده قرار دارند در معرض خطر خواهند بود.
حفاظت موثر این تجهیزات در مقابل ولتاژهای القایی حاصله وقتی امکان پذیر است که کلیه سیستمهای حفاظت داخلی همراه با حفاظت خارجی ساختمان تماما نصب شده باشند. حفاظت داخلی از صاعقه عبارت است از تهیه وسایلی که به کمک

آنها بتوان اثر ولتاژهای القائی حاصله از جریان های صاعقه را، بر روی تجهیزات داخل ساختمان خنثی کرد.

برق گیری یا رسانای آذرخش :
برق گیری یا رسانای آذرخش، ساختمان های بلند را از یور

ش آذرخش (صاعقه) مصون می دارد. یک رسانای آذرخش از یک نوار مسی کلفت تشکیل شده است که نوک های فلزی تیزی دارند و در بالای بلندترین قسمت ساختمان کار گذاشته می شود. این نوار را به تیغه فلزی بزرگی که در اعماق مرطوب زمین زیر ساختمان مدفون گشته است متصل می کنند.
این رسانا مسیری را برای شارش بار الکتریکی از بالای ساختمان به زمین فراهم می کند نشست تدریجی بار مثبت از نوکها ( تخلیه الکتریکی از نوک های تیز بهتر انجام می شود) بسوی ابرها و شارش الکترونها از برق گیر به زمین، از انباشته شدن انبوه بار روی بلند ترین بخشهای ساختمان جلوگری می کند. اگر این تخیه الکتریکی از نوکها و از طریق برق گیری صورت نگیرد تخلیه ناگهانی بار « آذرخش» صورت خواهد گرفت. شارش ناگهانی و بسیار عظیم بار که آذرخش روی می دهد آن قدر انرژی دارد که می تواند خسارتهای جدی به ساختمان وارد کند.

انواع برقگیرها :
الف ) برقگیرهای نوع جرقه ای
برقگیری است که ما بین سیم انتقال انرژی و زمین بسته می شود و تشکیل شده از دو گلوله در فاصله ای محاسبه شده که به محض رسیدن موج سیار فشار قوی به نقطه ای برقگیر قرار دارد. بین این دو گلوله جرقه میزند و بار الکتریکی به زمین هدایت می شود و بدین ترتیب تخلیه میشود بزرگترین عیب این برقگیرها تاخیر بسیارزیاد در ایجاد جرقه است ( تخلیه الکتریکی) زمان لازم برای آماده سازی جرقه کامل بین دو الکترود در حدود 10-8 تا 10-3ثانیه طول می کشد.

ب) برقگیرها آرماتور :
معمولا جهت حفاظت ترانسفورماتورها در مقابل اختلاف سطح زیاد طول مقره های عبوری ترانسفورماتورها ( بوشینگها) از دو میله فلزی شاخکی در دو سر ایزولاتور نصب میشود. اختلاف سطح را بطور مصنوعی قدری کوتاه تر می کنند. فاصله هوایی دو الکترود باید بقدری باشد که اگر ولتاژ دو سر ایرولاتور به اندازه 5/1 تا 2 برابر ولتاژ نرمال ترانسفور ماتور برسد این الکترود هیچگونه تخلیه الکتریکی حاصل نشود این برقگیرها عملا جهت حفاظت بوشینگ های ترانسفور ماتور استفاده میشود زیرا در صورت نبودن این شاخک ها تخلیه الکتریکی ناچارا از روی مقره ها صورت میگیرد و باعث شکستن و از بین رفتن لعاب مقره ها ( بوشینگ ها )م شود.
ج) برقگیرهای نوع لوله ای:
در مقایسه با نوع جرقه ای زمان بسیار کمتری در تخلیه الکتریکی دارد. در واقع نحوه عملکرد این نوع برقگیرها طوری است که جریان هدایت شونده ناشی از تخلیه الکتریکی پس از یک یا چند نیمه موج فرکانس در اثر گازی که خود برقگیر تولید میکند از بین می رود و از این جهت میتوان آنرا برقگیر نوع جرقه خاموش کننده دانست.

د) برقگیر نوع بافنتیل ( مقاومت های غیر خطی) :
برقگیری است که در موقع کار عادی شبکه، هیچگونه جریانی از آن عبور نمی کند و در موقع اضافه ولتاژ بصورت هادی در آمده و عمل تخلیه را انجام می دهد و به محض رفع اضافه ولتاژ بصورت عادی در آمده و بکارش ادامه می دهد. مقاومت متغیر این نوع برقگیرها را طوری انتخاب می کنند که افت ولتاژ دو سر برقگیر از ولتاژ دو سر برقیگر نامی شبکه کمتر نشود.
تست برقگیرها :
مهمترین تستی که در محل پست بروی برقگیرها انجام می شود ، تست عایقی آنست بدین منظور عایقی نقطه اولیه برقگیر را نسبت به زمین بررسی میکنن

د. در مرحله بعد میزان عایقی انتهای برقگیر ( پایه ها) را بررسی می کنند. در زمان تست لازم است که اتصالات آن باز شده باشد.
برای تست کنتور های برقگیر نیز با شارژ خازنی میتوان ولتاژ لحظه ای را ایجاد نمود تا عملکرد آنرا بررسی کرد. برای اینکار میتوان از خازنهای ولتاژ متناوب یا ولتاژ مستقیم استفاده نمود و پس از شارژ آنرا به دو سر کنتور زده و تست نمود.

 

1-1- قسمت فعال شامل: مجموعه های فواصل هوایی – مقاومت های غیر خطی – سیستم تقسیم ولتاژ روی فواصل هوایی
مجموعه فاصله هوایی:
به هنگام افزایش ولتاژ به حد معینی مانند یک فاصله جرقه زنی عمل می نماید لذا قبل از عملکرد آن جریان عبوری از برقگیر صفر می باشد. پس از کاهش اضافه ولتاژ قوس خاموش شده و از عبور جریان جلوگیری می نماید.
این مجموعه شامل کویل خاموش کننده می باشد که با کاهش اضافه ولتاژ و پایین آمدن فرکانس جریان عبوری، در مسیر عبور جریان قرار گرفته و با تولید میدان مغناطیسی روی قوس فاصله هوایی باعث طولانی تر شدن مسیر آن و کمک به قطع جریان می گردد. در صورت عدم وجود این کویل جریان ادامه یافته تا در صفر طبیعی خود قطع گردد.
بنابراین وجود این کویل باعث کاهش مدت عبور جریان از برقگیر شده و از تلفات حرارتی بیشتر در آن جلوگیری می کند.


مقاومت های غیر خطی :
این مقاومت ها به صورت سری با فاصله هوایی و به شکل قرص می باشند. نظر به غیر خطی بودن این مقاومت ها تغییر مقدار ولتاژ دو سر برقگیر به هنگام اضافه ولتاژ محدود می گردد.
سیستم تقسیم ولتاژ:
این سیستم متشکل از مقاومت ها و خازن ها می باشند که به صورت موازی با مجموعه فواصل هوایی می باشند و وظیفه آنها تقسیم ولتاژ مساوی روی فواصل هوایی می باشد.
آتش سنت المو:
در بعضی موارد تخلیه الکتریکی ابر برقگیر چنان شدید است که تابانی ناشی از آن به وضوح در نوک آن برقگیر دیده می شود. گاهی این تابانی در نزدیکی سایر اجسام نوک تیز مثل بالای دکلهای کشتی، نوکهای تیز درختها و غیره دیده می شود. با این پدیده از قرنها قبل تحت عنوان آتش سنت المو آشنا بودند و ملوانانی که درک درستی از منشا واقعی از آن نداشتند دچار وحشت و اوهام می شدند. لازم به یادآوری است که برقگیری وقتی کارش را انجام می دهد، که اتصال آن با زمین کامل باشد. در غیر این صورت بارهای القایی نمی توانند از سطح زمین و ساختمانها به هوا وارد شوند با بهره گیری از این مکانیزم توصیه شده است که موقع طوفان تندری آنتن گیرنده رادیو باید به زمین وصل باشد.
در مورد برقگیر باید به موارد زیر توجه داشت:
1- با نصب برقگیر تنها ریسک آسیب پذیری تجهیزات در برابر اضافه ولتاژ های ناشی از صاعقه و کلید زنی پایین می آید اما کاملا از بین نخواهد رفت.


2- هر چند میزان ظرفیت انرژی عبوری از برقگیر در حین عملکرد محاسبه میشود اما برخورد مستقیم صاعقه میتواند به فروپاشی برقگیر منجر شود هر چند که احتمال وقوع این حالت بسیار کم است.
3- برقگیر تنها در برابر اضافه ولتاژهای با انرژی بالا عمل خواهد نمود و هرگز در برابر نوسانات ولتاژ حول نقطه کار عملکرد نخواهد داشت.
4- جریان تخلیه برقگیر که بر حسب KA بیان می شود یکی از مشخصه های برقگیر بوده و هیچ ارتباطی به سطح اتصال کوتاه در محل نصب برقگیر ندار

د اما در مواردی که در محل نصب برقگیر سطح اتصال کوتاه بسیار بالاست میبایست قبل از برقگیر فیوز ( یا وسیله حفاظتی مناسب) جهت محافظت از برقگیر قرار داده شود.
5- در مقایسه برقگیرهای مختلف علاوه بر دامنه جریان تخلیه برقگیر برحسب KA میبایست به زمانهای پیشانی و پشت موج قابل تحمل برقگیر هم توجه نمود.
6- در برخی موارد ممکن است جهت حفاظت کامل از چند برقگیر با کلاسهای مختلف بر حسب فاصله از مصرف کننده استفاده شود. در اینگونه موارد رعایت هماهنگی بین برقگیرها بسیار مهم است.

برقگیر در خطوط انتقال :
با بررسیهای مختلفی معلوم شده است که در جو زمین حدود 1800 طوفان تندری همزمان روی می دهند و این طوفانهای تندری حدود 100 درخش آذرخش در ثانیه تولید می کنند. اگر چه احتمال اینکه شخصی دچار آذرخش شود در حد قابل اغماض کم است با این وجود آذرخش بسیار زیانبار است. کافی است بدانیم که حدود نیمی از جرقه زنیها در خطوط انتقال بزرگ مقیاس امروزی از آذرخش ناشی می شود. بنابراین محافظت در مقابل آذرخش به خصوص در شبکه ها و نیروگاه ها مسئله مهمی است.
برق مصرفی شهری ما 220 ولت می باشد که این مقدار برای نابودی فرد کافی است . ما روزانه به وسایل برقی بسیاری سروکار داریم و از آنها به صورت درست یا نادرست استفاده می کنیم که باید به ایمنی جانی خود در برخورد با این وسایل توجه کنیم. به طور کلی لوازم برقی، سیمهای رابط، کلیدها ، پریزها، و .... در محل تولید به صورت کاملا ایمنی از نظر عایقی ساخته میشوند و بسته به مورد مصرفی از نظر عایقی با هم متفاوتند. عایقها انواع گوناگون دارند که بسته به مورد استفاده در سیمها با نامهای گوناگون شناخته می شوند.
که در جدول ضمیمه توضیحات کامل در مورد سیمها و مورد استفاده آنها داده شده)
ولی با وجود عایقهای پیش ساخته نیز باید به موارد ایمنی توجه کرد مثلا نمونه بارز آن سیم کشی ساختمانهاست که از داخل لوله های پلاستیکی و داخل دیوار کار گذشته میشوند که در وحله اول ایمنی بعد زیبایی کار را بالا میبرد.
سیمها در قسمت اتصال به وسایل ، منبع، کلید و ... لخت هستند که برای اتصال آن به پیچ میتوانیم از کابلشو یا سوکتهای مخصوص استفاده کنیم تا درصد ایمنی نیز بالا رود.
البته این اتصالات زیر روپوش، درب کلیدها و ... قرار میگیرند. حال اگر اتصال ما اتصال سیم به سیم باشد یعنی زیر پیچ و ... قرار نگیرد در این صورت اتصال ما باید عایق کاری شود و عایق مورد استفاده نیز باید از همان مواد عایقی باشد که روی هادی قرار دارد. به منظور نوار پیچی محل اتصالات معمولا از چسبهای لاستیکی استفاده میشو

د که این کار باید با نرمی و کشش توام باشد تا هوایی بین لایه ها باقی نماند و بهتر است برای این کار از وسط کار شروع شود.

کاربردهای ایمنی در سوئچ گیرهای برق :
سوئیچ گیرهای مورد بحث در این مقاله از نوع سه فاز AC با ولتاژ نامی 1 تا 33 کیلو وات بوده که مسایلی مانند نحوه انتخاب بهره برداری و نگهداری از آ

نها در این نوشتار مطرح شده است.
سوئیچ گیرهای برق از جمله ابزارهایی هستند که متخصصان و کارشناسان و کاربرانی در صنعت برق با آنها سروکار دارند. شناخت نحوه کار آها و میزان ایمنی شان برای کاربران میتواند مفید باشد. در مقاله ترجمه شده زیر که به وسیله مهندس تقی وحیدی کارشناس ارشد تحقیقات و بهره وری شرکت توزیع نیروی برق خراسان جنوبی ارایه شده نحوه کار سوئیچ گیرهایی از نوع سه فاز AC با ولتاژ نامی یک تا 33 کیلووات و ایمنی آنها مورد بررسی قرار گرفته است.
سوئیچ گیرهای مورد بحث در این مقاله از نوع سه فاز AC با ولتاژ 1 تا 33 کیلووات بوده که مسایلی مانند نحوه انتخاب، بهره برداری و نگهداری از آنها در این نوشتار مطرح شده است. راهکارهای ارایه شده مربوط به سوئیچ گیرهای روغنی، هوایی، گازی ( SF و خلاء بوده است. همچنین توصیه های صورت گرفته درباره بریکرها، کلیدها، کلید فیوزها و مقره ها و همچنین کنتاکتورهایی با ولتاژ AC در حد یک کیلووات کاربرد است. این نوشتار سوئیچ گیرهای DC، سوئیچ گیرهای AC تکفاز و فشار ضعیف تا سطح ولتاژ یک کیلو وات را شامل نمی شود.
برخی احتیاط ها در رابطه با برق و ایمنی در منزل
1- در تعمیرات لوازم برقی از افراد مجاز استفاده نمایید.
2- پریزهای برق را با در پوش ایمنی محافظت نمایید تا بچه ها آسیب نبینند.
3- با دست مرطوب و خیس به اجزاء برق مثل پریز – کلید دست نزنید.
4- همیشه بخاطر داشته باشید در اطفاء حریق لوازم برقی اول فیوز اصلی منزل قطع و سپس اقدام به اطفاء حریق شود و مناسب ترین وسیله کپسول گاز منواکسید کربن می باشد.
5- همیشه از لوازم برقی خانه در زمان های مشخص بازدید و وضعیت روکش سیم ها دو شاخه را بازدید و رفع نقص نمایید.
6- در موقع استفاده تجهیزات سیار، سیم های لخت و ارتباط ها

ی سیم را دقیقا مراقبت نمایید. از دو شاخه و رابط های نو برای افزایش طول استفاده نمایید. در ضمن خطر زدگی سیم و ضربات مکانیکی را نیز در نظر داشته باشید.
7- در موقع خارج کردن وسیله برقی همیشه دو شاخه مربوط را از پریز جدا کنید و هیچ وقت سیم را نکشید. چون خطر جداشدن اتصال و خطرات بعدی وجود دارد.


8- وسایلی مثل تلویزیون بدیلی خطر دور از وسایلی که با آب ارتباط دارند مثل سماور برقی، کولر، ماشین لباسشویی استفاده نمایید.
9- در شوفاژ خانه به دلیل سیم کشی های غیر اصولی که امکان دارد در کف زمین احداث شده باشد و بدلیل وضعیت مرطوب و لوله آب، همیشه در تعمیرات خطر برقگرفتگی برای افراد وجود دارد مراقبت کامل نمایید.
10 – از سه شاخه برای دستگاههای پر مصرف استفاده نکنید خطر گرم شدن محل اتصال و مسایل آتش سوزی وجود دارد.
11- در مواقعی که احتمال انتشار گاز در آشپزخانه است از قطع و وصل کلید خودداری نمایید.
12- ابزاری مثل دریل خطرات متعددی دارد مثل وضعیت چرخشی در صورت درگیر شدن با شال گردن یا امثالهم و حتی موی سر و حادثه جدی ایجاد نمایید. در ضمن خطر دیگر مته کردن است که امکان دارد در مسیر سیم برق باشد. مشکل بعدی شکسته شدن نوک مته است که بر اثر عدم مهارت و استفاده صحیح از مته بخصوص شکسته می شود.
13- در موقع تعویض لامپ سوخته بعلت استفاده از نردبان یا صندلی نامناسب و احتمال وجود برق همیشه خطر سقوط وجود دارد این مسئله را جدی بگیرید.
ایمنی در مورد لوازم اندازه گیری (کنتور)
1- محل کنتور از آسیب های مکانیکی و رطوبت حفظ شود .
2- فیوزهای کنتور نباید دستکاری و اگر نوع فیوز فشنگی است در موقع از سیم با قطر بیشتر یا لوازم دیگری استفاده شود.
3- دقت نمایید وقتی فیوز پای کنتور را قطع می کنید، آیا با فاز متر در پریز آزمایش می شود: فاز متر روشن نمی شود.
4- هر گونه دستکاری کنتور و باز کردن پلمپ کنتور تخلف محسوب می شود.
5- محل نصب کنتور برق و کنتور گاز بایستی از یکدیگر فاصله مناسب داشته باشند.
6- اگر در پایه فیوز بر اثر حرارت داغ و ایجاد جرقه نمود، فورا با احتیاط فیوز را باز کرده و به اداره حوادث منطقه جهت اصلاح اطلاع دهید. ( در این گونه مواقع معمولا فیوز برداشته و موقتا برق یکسره شده و بایستی در وقت اداری به منطقه مراجعه تا بطور اساسی مشکل اصلاح شود)
7- جهت کارهای جوشکاری به دلیل ایجاد نوسان ولتاژ برق از کنتور برق استفاده ننمایید.
8- در مواقع ساخت و ساز که احتیاج به تغییر محل کنتور می باشد، قبل از اقدام به تخریب منطقه برق مراجعه و درخوسات جابجائی انشعاب بدهید.


9- با دست مرطوب و خیس به فیوز پای کنتور دست نزنید.
10- در موقع نظافت در پارکینگ مراقبت نمایید تا آب به تجهیزات برقی و کنتور پاشیده نشود.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید