بخشی از مقاله

بيماري هاي كبد


هپاتيت ويروسي
هپاتيت ويروسي نوعي عفونت سيستميك ويروسي همراه با نكروز و التهاب سلول هاي كبدي است كه مجموعه اي مشخص از تغييرات باليني،بيوشيميايي،و سلولي را به وجود مي آورد.تا امروز پنج نوع مشخص هپاتيت(A,B,C,D,E)شناخته شده اند.هپاتيت E,A از نظر انتقال (راه مدفوعي - دهاني) شبيه هم هستند و هپاتيت هاي E,D,C نيز بسياري خصوصيات مشتر دارند.راهنماي ترمينولوژي هپاتيت ويروسي در نمودار شمارة يك ارائه شده است.به نظر مي رسد انواع ديگري از هپاتيت نيز وجود دارند.


افزايش شيوع هپاتيت ويروسي موجب نگراني سلامت عمومي جامعه شده است.هپاتيت ويروسي به دليل سادگي سرايت آنبسيار مهم است،موربيديتي زيادي دارد،و باعث اتلاف زمان مفيد حضور در مدارس يا مشذاغل مي شود.
تخمين مي زنند كه 60 تا 90 درصد موارد هپاتيت ويروسي به دليل عدم گزارش در آماز وارد نمي شود.مواردي مثل هپاتيت هاي ساب كلينيكال (ابتلا به هپاتيت بدون تظاهرات باليني واضح)،هپاتيت هاي خفيف،و اشتباهات تشخيصي نيز در عدم گزارش دقيق هپاتيت ويروسي دخالت دارند.آنتي بادي ضد ويروس هپاتيت A تقريباً در 50 درثصد از بالغين آمريكايي مثبت است ولي اغلب آنها نمي توانند ابتلا به هپاتيت را به خاطر بياورند.


مشاركت هاي پرستاري:در هپاتيت ويروسي پرستار با 3 موضوع عمده مواجه مي شود:
(1)مراقبت از بيمار مبتلا به هپاتيت ويروسي؛
(2)اين حقيقت كه بسياري از مبتلايان فاقد علامت هستند و خود اين مسئله ممكن است باعث مسائل اپيدميولوژيك جدي بشود؛
(3)نياز واضح به براندازي و ريشه كن شدن اين بيماري.مورد اخير شامل نكات زير است:
• دفع كاملاً بهداشتي و صحيح مدفوع در جامعه و منزل.
• رعايت بهداشت شخص دقيق در تمام اوقات.
• استفاده از روش هاي مطئمن و بي خطر در توليد و توزيع مواد غذايي.
• نظارت بهداشتي مؤثر در مدارس،خوابگاه هاي شبانه روزي،مراكز نگهداري بزرگ،سرباز خانه ها و مسكن موقت كارگران،و اردوها.
• برنامه هاي مداوم آموزش بهداشت.
• گزارش تمام موارد هپاتيت ويروسي به دپارتمان بهداشت محلي.
براي مقايسه بسياري از خصوصيات اشكال عمدة هپاتيت به جدول 3 نگاه كنيد.
ويروس هپاتيت A
هپاتيت A كه قبلاً هپاتيت عفوني ناميده مي شد.احتمالاً نوعي ويروس RNA از خانوادة انترو ويروس ها است.اين بيماري به شكل مدفوعي – دهاني و عمدتاً با خوردن غذاها يا مايعات آلوده به ويروس منتقل مي شود.ويروس قبل از بروز علائم و در چند روز اول ناخوشي در مدفوع مبتلايان وجود دارد.در متداول ترين شكل،معولاً فردي بالغ و جوان در مدرسه به اين ويروس مبتلا مي شود و آن

را به منزل مي برد.در منزل نيز به علت عدم رعايت اصول صحيح دفع فاضلاب بيماري بين افراد خانواده پخش مي شود.اين بيماري در كشورهاي عقب مانده يا محيط هاي شلوغ و داراي سيستم ناقص فاضلاب شيوع بيشتري دارد.فردي عفوني كه در كار تهيه و توليد غذا است بيماري را به ديگران سرايت مي دهد و مردم با مصرف آب يا صدف آلوده به اين بيماري مبتلا مي شوند.كساني

كه با حيوانات سر و كار دارند نيز با خوردن آب يا صدف آلوده به هپاتيت A مبتلا مي گردند.اين بيماري بندرت توسط ترانسفوزيون هاي خون منتقل مي شود.
دوران نهفته بطور تخميني يك تا 7 هفته و بطور متوسط 30 روز است.سير بيماري ممكن است طولاني باشد و 4 – 8 هفته ادامه پيدا كند.مدت و شدت بيماري در مبتلايان بالاي چهل سال معمولاً بيشتر است.ويروس مدت كوتاهي در سرم باقي مي ماند و با شروع يرقان احتمالاً بيمار عفوني نخواهد بود.
بررسي و تظاهرات باليني:اكثر بيماران فاقد علامت هستند و دچار يرقان نمي شوند.علائم بيماري اگر تظاهر كنند خفيف هستند و سرما خوردگي همراه با تب خفيف شباهت دارند.بي اشتهايي از علائم ابتدايي و اكثراً شديد است.به نظر مي رسد اين حالت نتيجه رها شدن ماده اي سمي از سلول هاي كبدي يا ناتواني كبد براي خنثي كردن ماده اي غير عادي باشد.پس از مدتي ممكن است بيمار دچار يرقان بشود و ادرار رنگ تيره پيدا كند.سوء هاضمه بدرجات مختلف وجود دارد و به شكل ناراحتي مبهم ناحية اپيگاستر،تهوع،سوزش سر دل،و نفخ شكم تظاهر مي كند.عده اي از بيماران با كشيدن سيگار يا استشمام دود سيگار يا دودهاي قوي ديگر بشدت ناراحت مي شوند.اين علائم كه تقريباً 10 روز بعد از شروع بيماري،يعني زماني كه يرقان به حداكثر شدت خود مي رسد،بتدريج برطرف مي گردند.تا چند روز بعد از شروع بيماري،كبد و طحال معمولاً كمي بزرگ مي شوند،در اين زمان غير از يرقان علائم چندان ديگري وجود ندارد.
مراقبت و درمان:استراحت در مرحلة حاد و نظارت بر مصرف غذاي مطبوع و مغذي،بخشي از درمان و مراقبت پرستاري هستند.در مرحلة بي اشتهايي لازم است وعده هاي مختصر غذا و فواصل كوتاه به بيمار بدهند و در صورت لزوم گلوكز داخل سياهرگي نيز تجويزي شود.اين بيماران حتي به غذا

نگاه هم نمي كند،بنابراين بايد صبر كرد تا اشتهاي بيمار باز گردد.براي مقابله با كاهش وزن و دوران نقاهت طولاني بايستي دريافت مواد غذايي در بهترين شكل ممكن ادامه پيدا كند.عده اي از بيماران حتي قبل از بروز يرقان اشتهاي خود را باز مي يابند و بنابراين احتياجي به تذكر براي دريافت رژيم غذايي مناسب ندارند.
احساس سلامتي خود بيمار و نتايج آزمون هاي آزمايشگاهي عموماً راهنماهاي مناسبي براي استراحت در بستر و محدود كردن فعاليت بدني هستند.افزايش تدريجي فعاليت باعث تسريع

بهبودي بيمار مي شوند به شرطي كه بيمار بعد از هر بار فعاليت به استراحت بپردازد و در ضمن آن قدر فعاليت نكند كه خسته شود.
پيش آگهي:همة بيماران مبتلا به هپاتيت A تقريباً بدون استثناء بهبود مي يابند؛در موارد بسيار نادري بيماري به سمت نكروز حاد كبد يا هپاتيت برق آسا پيشرفت مي كند و در آخر باعث سيروز كبد يا مرگ بيمار مي شود.مصونيت بعد از ابتلا به هپاتيت A فقط به همين بيماري مربوط است و به هر صورت بيمار ممكن است به ديگر انواع هپاتيت مبتلا شود.مرگ و مير ناشي از هپاتيت A تقريباً 5/0 درصد است.مبتلايان به هپاتيت A به شكل ناقل درنمي آيند و شكل مزمن بيماري در هپاتيت A نيز وجود ندارد.
آموزش بيمار:بيماران معمولاً در منزل تحت مراقبت و درمان قرار مي گيرند مگر آنكه علائم بسيار شديد باشند.در مورد ناتواني و خستگي بيمار به علت هپاتيت و زمان لازم براي مراجعه پزشك در صورت ادامه يا بدتر شدن وضعيت بيمار بايستي به آنها كمك كرد.علاوه بر اينها بيمار و خانواده اش به توصيه و راهنمايي هايي در مورد رژيم غذايي،استراحت،مطالعات پي گيري خوني،همين طور روش دفع فاضلاب و اصول بهداشتي،بخصوص شستن دست براي جلوگيري از انتشار عفونت به ديگر اعضاء خانواده احتياج دارند.
كنترل و پيشگيري راههاي براي كم كردن خطر ابتل به هپاتيت A عبارتند از:


واكسن هپاتيت A اوليت واكسن بر عليه هپاتيت A در فورية 1995 توسط FDA براي مصرف عمومي مورد تأييد قرار گرفت.توجه بر اين است كه بالغين بالاتر از 18 سال 2 نوبت واكسن با فاصلة 6 6 تا 12 ماه دريافت نمايند.مصونيت در مقابل هپاتيت A حدود چند هفته پس از تزريق اولين نوبت واكسن ايجاد مي شود.كودكان و افراد زير 18 سال سه نوبت واكسن دريافت مي كنند.به اين ترتيب كه واكسن نوبت دوم يك ماه بعد و نوبت سوم 6 تا 12 ماه بعد تزريق مي شود.مصونيت در برابر هپاتيت A با اين روش حداقل 20 سال تخمين زده مي شود.


استفاده از واكسن هپاتيت A براي مسافرين به مناطقي كه از نظر بهداشت و فاضلاب وضعيت خوبي ندارند توصيه شده است.در گورههاي در معرض خطر (مردان هم جنس باز،معتادين به داروهاي داخل سياهرگي،كاركنان مراقبت هاي بهداشتي) نيز واكسيناسيون توصيه شده است.در اين حالت نيز بايد مواردي مثل جلوگيري،تشخيص و درمان واكنش هاي حساسيت مفرط نسبت به واكسيناسيون به دقت رعايت شود.
بهداشت شخصي خوب،تأكيد در شستن دقيق دست ها(بعد از اجابت مزاج و قبل از خوردن غذا).
رعايت اصول بهداشت محيط – منابع آب و غذاي سالم،همين طور سيستم دفن مؤثر فاضلاب.
تجويز ايمون گلوبوبين:با تزريق عضلاني ايمون گلوبولين در دوران نهفته و چنانچه تا 2 هفته بعد از تماس انجام شود مي توان از بروز هپاتيت A پيشگيري كرد.اين عمل باعث تقويت توليد آنتي بادي توسط خود بيمار مي شود و نوعي مصونيت غير فعال به مدت 6 – 8 هفته ايجاد مي كند.تزريق ايمون گلوبولين مممن است علائم واضح بيماري را كاملاً تخفيف بدهد و بيمار مبتلا به هپاتيت A بدون علائم باليني مصونيت فعال بر عليه حملة بعدي ويروس پيدا مي كند.امكان بروز واكنش هاي سيستميك نسبت به ايمون گلوبولين وجود دارد ولي نادر است.
در مورد درمان با ايمون گلوبرولين انساني براي تمام كساني كه قبلاً دچار ادم عروقي،كهير،يا ساير واكنش هاي آرژيك شده اند بايستي جوانب احتياط رعايت شوند.براي درمان واكنش هاي سيستميك يا آنافيلاكتيك بايستي اپ نفرين در دسترس باشد.
پروفيلاكسي قبل از تماس به مسافرين به كشورهاي در حال توسعه يا نامناسب بودن وضع بهداشت و فاضلاب(كه فرصت كافي براي واكسيناسيون ندارند) توصيه شده است.
ايمون گلوبولين براي هم خانه ها و افراد داراي تماس جنسي با مبتلايان به هپاتيت A توصيه مي شود (هم خانه هاي مستعد معمولاً در هنگام تشخيص هپاتيت A در بيمار خود نيز مبتلا و عفوني هستند و اين افراد نيز بايد ايمون گلوبولين دريافت كنند.)


ويروي هپاتيت B
ويروس هپاتيت B يك پارتيكل دو پوسته اي حاوي DNA است و از اجزاء زير تشكيل مي شود:
آنتي ژن:آنتي ژن Core (قلب ويروس) هپاتيت B (مادة آنتي ژني كه در قلب ويروس وجود دارد).
آنتي ژن HBS:آنتي ژن سطحي هپاتيت B (مادة آنتي ژن موجود در پوشش خارج ويروس).
آنتي ژن HBE:پروتئين مستقل از ويروس كه در گردش خون بيماران وجود دارد.
هر كدام از اين آنتي ژن ها باعث تحريك توليد آنتي بادي مخصوص خود مي شود كه عبارتند از:
Anti – HBe؛در مرحلة حاد بيماري وجود دارد؛ممكن است نشان دهندة ادامه حضور ويروس ه

پاتيت B در كبد باشد.
Anti – Hbe؛در دوران نقاهت قابل شناسايي است؛معمولاً نشان دهندة بهبودي و پيدايش مصونيت است.
Anti – Hbe؛معمولاً نشان دهندة كاهش عفونت زدايي در بيمار است.
Anti – HB * Ag ؛آنتي بادي ضد آنتي ژن *HB ؛ممكن است نشانه رپليكاسيون مداوم HBV باشد.
آنتي ژن سطحي هپاتيت B را مي توان به شكل زود گذر در گردش خون 80 – 90 درصد از مبتلايان پيدا كرد.آنتي ژن Hbe را نمي توان ر خون رديابي كرد.آنتي ژن HB* ممكن است ماهها يا سالها در خون بيمار وجود داشته باشد كه در غياب آنتي ژن Hbe احتمال اين را مطرح مي كند كه بيمار به ناقل بدون علامت تبديل شده است.در صورت وجود آنتي ژن Hbe ممكن است بيمار دچار هپاتيت مزمن باشد و حالت عفونت زايي(انتقال به ديگران) شديدي داشته باشد.
از نقطة نظر بهداشت عمومي در حدود 15 درصد از افراد بالغ آمريكايي از جهت آنتي ژن HBs مثبت هستند،بدين معني كه قبلاً به هپاتيت B مبتلا شده اند.آنتي ژن HBs ممكن است در دوم سوم استفاده كنندگا از داورهاي تزريقي قاچجاض مثبت باشد.
سير بيماري و عوامل خطر آفرين
برخلاف هپاتيت A كه عمدتاً از راه مدفوعي – دهاني منتقل مي شود،هپاتيت B توسط خون (راههاي پوستي،و مخاطي)انتقال مي يابد.ويروس هپاتيت B را از خون،بزاق،مايع مني،و تشرحات مهبلي جدا كرده اند و مي تواند از راه مخاط يا گسيختگي هاي پوستي سرايت كند.بنابراين جراحان عمومي،كاركنان آزمايشگاههاي باليني،دندانپزشكان،پرستاران،و فيزيوتراپيست هاي ريه در معرص خطر ابتلاء به هپاتيت B قرار دارند.كاركنان و بيماران بخش هاي همودياليز و اونكولوژي،و مردان همجنس باز فعال نيز در معرض خطر قرار دارند.مورد يابي اجباري خون هاي اهدايي از نظر آنتي ژن HBs ميزان وقوع هپاتيت B بدنبال ترانسفوزيون خون را تا حد قابل ملاحظه اي كاهش داده است.
بررسي و تظاهرات باليني.اين بيماري از نظر باليني شباهت زيادي به هپاتيت A دارد ولي د

وران نهفته نسبتاً طولاني تر است(بين 1 تا 6 ماه).ميزان مرگ و مير ناشي از هپاتيت B قابل توجه است و بسته به ميزان عفونت وضعيت بيمار از يك تا 10 درصد تفاوت مي كند.علائم تنفسي نادر هستند:برخي از بيماران دچار درد مفصلي و بثورات پوستي مي شوند.بيمار ممكن است اشتهاي خود را از دست بدهد و دچار سوء هاضمه،درد شكم،درد خفيف در تمام بدن،ناخوشي،و ضعف بشود.در صرت بروز يرقان،اين حالت با مدفوع رنگ پريده و ادرار تيره رنگ همراه خواهد بود.كبد بيمار ممكن است حساس باشد و طول آن بطور عمودي به 12- 4 سانتي متر برسد.در تعدادي ك

مي از بيماران سحال بزرگ مي شود و قابل لمس است؛عقده هاي لنفاوي عقب گردن ممكن است بزرگ بشوند.
نكاتي دربارة بيماران سالخورده.بيمار سالخورده اي كه دچار عفونت با هپاتيت B مي شود،بخصوص در صورت ابتلاء به ساير امراض در معرض خطر زيادي از نظر نكروز شديد سلول كبدي يا نارسايي برق اساي كبد قرار دارد.اين بيماران بسيار بد حال هستند و پيش آگهي خوبي ندارند.
مراقبت و درمان.استراحت مطلق تا فروكش كردن قطعي هپاتيت بسيار اهميت دارد.بعد از اين مرحله نيز تا برطرف شدن بزرگي كبد و بازگشت سطح بيليروبين سرم به حدود طبيعي بايستي بيمار فعاليت هاي خود را محدود كند.تغذية بيمار بايد به اندازة كافي ادامه پيدا كند؛مصرف پروتئين ها در صورت ناتواني كبد براي متابوليزه كردن محصولات جانبي آن را بايستي محدود كرد(با توجه به علائم بيمار).براي برطرف شدن سوء هاضمه،و ناخوشي از مواد قليايي(آنتاسيدها)،بلادونا و داروهاي ضد تهوع استفاده مي شود.با اين حال اگر مشكل بيمار به حالت تهوع او مربوط مي شود بايستي هيچ دارويي مصرف نشود.اين بيماران بايد در بيمارستان بستري شوند و با مايعات تحت درمان قرار بگيرند.
تجربيات اخير باليني با استفاده از اينترفرون نشان داده است كه تزريق روزانة اين دارو(به صورت زير پوستي) مي تواند در يك سوم بيماران باعث فروكش كردن هپاتيت B و از بين رفتن آنتي ژن سطحي هپاتيت B (افراد ناقل) در 10 درصد موارد بگردد،به شرطي كه درمان در مراحل اوليه و به موقع شروع شده باشد.عليرغم اين نتايج بسيار قابل توجه بايستي در نظر داشت كه اينترفرون در عدة قابل ملاحظه اي از بيماران نيز مؤثر نيست و در عين حال بايستي به شكل روزانه تزريق گردد و عوارض جانبي آن نيز به بيمار تحميل شود.آثار نامطلوب اينترفرون به شكل زكام و خستگي در عده اي از بيماران تظاهر مي كند.براي اطمينان از دايمي بودن اثرات اينترفرون و كاهش وقوع سرطان در مبتلايان به هپاتيت B بايد بيماران را مدت هاي طولاني پيگيري كرد.
دوران نقاهت طولاني است و گاهي علائم بيماري بعد از 4 – 3 ماه يا بيشتر برطرف مي شود.در اين مرحله و بعد از برطرف شدن يرقان بطور كامل بيمار را تشويق مي كنيم فعاليت بدني را شروع كند و بتدريج آن را افزايش دهد.


پرستار بايستي نكات رواني اين بيماري،بخصوص اثرات قرنطينه و جدا شدن از خانواده و دوستان در مرحلة حاد و عفوني بيماري را در نظر داشته باشد.براي به حداقل رساندن اختلالات درك حسي بايستي از برنامه هاي ويژه اي استفاده كرد.براي كم كردن ترس بيمار و خانواده اش از سرايت بيماري،خانواده بيمار را در اين برنامه هاي شركت مي دهيم.
پيش آگهي.ميزان مرگ و ميز هپاتيت B در حدود 10 درصد گزارش شده است.ده درصد ديگر از مبتلايان به هپاتيت B نيز به علت پيشفت بيماري دچار هپاتيت مزمن مي شوند يا بصورت ناقل بيماري درمي آيند.اين بيماري مهم ترين علت سيروز و سرطان كبد در تمام دنيا است.
آموزش بيمار و مراقبت بهداشتي در منزل.بدليل طولاني بودن دوران نقاهت لازم است بيمار و خانواده اش براي مراقبت در منزل آماده شوند.قبل از ترخيص بيمار بايستي با مراقبت ها و نظارت از كفايت تغذيه و استراحت اطمينان حاصل كرد.اعضاء خانواده يا دوستان بيمار كه با او تماس حاصل كرد.اعضاء خانواده يا دوستان بيمار كه با او تماس نزديك دارند در معرض خطر هپاتيت B هستند و بايستي اقدامات لازم براي واكسيناسيون هپاتيت B يا تزريق ايمونو گلوبولين هپاتيت B براي آنها انجام شود.ملاقات هاي پيگيري توسط پرستار بهداشت عمومي در منزل براي بررسي پيشرفت بيماري و پاسخ به سؤالات خانواده در مورد انتقال بيماري ضرورت دارد.با ملاقات در منزل مي توان درك بيمار و خانواده اش دربارة اهميت تغذيه و استراحت كافي را نيز ارزيابي كرد.به دليل خطر سرايت بيماري از طريق تماس جنسي بايد اقدامات لازم جهت جلوگيري از تبادل مايعات بدن(مثل استفاده از كاندوم) به دقت تمام رعايت شوند.
به مبتلايان به تمام انواع هپاتيت توصيه مي شود از نوشيدن الكل خودداري كنند.
كنترل و پيشگيري.اهداف عبارتند از:
1)قطع زنجيرة انتقال بيماري،
2)حفاظت از افراد در معرض خطر زياد با استفاده از واكسن هپاتيت B،
3)استفاده از مصونيت غير فعال براي افراد غير مصون كه با هپاتيت B تماس پيدا كرده اند.
ادامة مورديابي خون هاي اهدايي از نظر وجود آنتي ژن HBs خطر سرايت به علت ترانسفوزيون خون را كاهش مي دهد.چنانچه بتوان خونگيري از اهدا كنندگان حرفه اي(اهداء خون در ازاي دريافت پول) را بطور كلي با اهداء كنندگان داوطلب جايگزين كرد،خطر سرايت هپاتيت B توسط خون از اين مقدا هم كاهش ببيشتري خواهد يافت.گلبول هاي قرمز شسته شده ظاهراص خطر سرايت د نمونه گيري خون يا درمانهاي پارنترال خطر انتقال هپاتيت B را كاهش مي دهند.رعايت بهداشت شخصي خوب اساس پيشگيري و كنترل اين بيماري است.در آزمايشگاهها بايد محل كار را هر روز

ضد عفوني كرد.در حمل و جابجايي نمونه هايي كه از نظر آنتي ژن HBs مثبت هستند،بايستي دستكش پوشيد.خوردن هر نوع مادة غذايي و مايعات در آزمايشگاه ممنوع است.
تزريق داروها با آمپول حاوي مقدار مطلوب دارو اهميت اساسي دارد.در معتادين به داروهاي تزريقي كه از سرنگ مشترك استفاده مي كنند،همه گيري هاي محدود ولي جدي هپاتيت اتفاق افتاده است.
مصونيت فعال واكسن هپاتيت B.مصون سازي فعال براي افراد در معرض خطر هپاتيت B توصيه شده است.واكسن هپاتيت B در دو شل در دسترس است كه يك نوع آن از پلاسماي انساني افراد مبتلا به عفونت مزمن با ويروس هپاتيت B تهيه مي شود.با وجود مطرح شدن احتمال انتقال عفونت ويروس نقص ايمني انسان،مطالعات زيادي نشان داده اند كه سندرم نقص ايمني انسان توسط واكسن هپاتيت B منتقل نمي گردد.تمام ويروس ها از جمله ويروس نقص ايمني انسان در جريان آماده سازي واكسن كشته مي شوند.اخيراً نوعي واكسن نوتركيبي هپاتيت B با استفاده از مخمرها (Recombivax HB) توليد شده است.پاسخ هاي ايمني نسبت به اين واكسن مشابه واكسن هعاي مشتق از پلاسما است ولي عيار آنتي بادي توليد شده كمتر است؛بنابراين تزريق يادآور ضرورت مي يابد.واكسن هپاتيت B ممكن است 5 تا 7 سال از شخص محافظت يا تعيين لزوم تزريق واكسن يادآور توصيه مي شود.
هر دو نوع واكسن فوق در سه نوبت جداگانه (نوبت دوم يك ماه بعد و نوبت سوم 6 ماه بعد از تزريق نوبت اول) تزريق مي شوند.تزريق واكسن هپاتيت B در بالغين بايستي عضلة دلتوئيد انجام شود زيرا تزريق در عضلة گلوتئال ممكن است با توليد آنتي بادي به ميزان مطلوب همراه نباشد.افراد در معرض خطر شامل پرستاران و ساير كاركنان مراقبت هاي بهداشتي كه با خون يا فرآورده هاي خوني تماس دارند بايد واكسن هپاتيت B دريافت كنند.(براي فهرست ساير افراد در معرض خطر هپاتيت B به نمودار 2 نگاه كنيد.) در افرادي كه تماس زيادي با خون يا فرآورده هاي خوني داشته اند بايد سطح آنتي بادي ضد ويروس هپاتيت B را در خون اندازه گيري كرد تا مطمئن شويم در اثر تماس هاي قبلي مصونيت كافي پيدا كرده است يا خير.مطالعات نشان داده اند كه واكسن هپاتيت B مي تواند در 90 درصد موارد باعث مصونيت كاركنان مراقبت هاي بهداشتي بگردد.اين واكسن در افرادي كه قبلاً با ويروس هپاتيت B تماس گرفته اند باعث محافظت بدن نمي گردد و از بروز هپاتيت C يا A نيز نمي تواند جلوگيري كند.درد و قرمزي محل تزريق واكسن شايع ترين عارضيه پس از واكسيناسيون است.
ايمون گلوبولين هپاتيت B.تزريق ايمون گلولوين هپاتيت B (HBIG) براي افرادي كه با ويروسهپاتيت B تماس پيدا كرده اند ولي قبلاً دچار هپاتيت B نشده اند يا واكسن آن را دريافت نكرده اند،توصيه مي گردد.انديكاسيون هاي اختصاصي تزريق ايمون گلوبولين هپاتيت B عبارتند از:
1)تماس اتفاقي با خوني كه از نظر آنتي ژن سطحي هپاتيت B مثبت است.از راه پوست (فرو رفتن سوزن سرنگ)،يا از راه مخاط (پاشيدن ترشحات آلوده به پرده هاي مخاطي)؛
2)تماس جنسي با افرادي كه نظر آنتي ژن سطحي هپاتيت B مثبت هستند؛ و
3)تماس در هنگام زايمان(تماس نوزاد با خون مادر آلوده).ايمون گلوبولين هپاتيت B از سرم انتخاب شده براي عيارهاي بالاي آنتي ژن سطحي هپاتيت B تهيه مي شود و نوعي مصونيت غير فعال در شخص بوجود مي آورد.نشانه اي دال بر انتقال ويروس نقص ايمني انسان توسط ايمون گلوبولين هپاتيت B وجود ندارد.
نمودار 2.افرادي كه در معرص خطر ابتلا به هپاتيت B قرار دارند.
كاركنان مراقبت هاي بهداشتي با تماس مكرر با خون،فرآورده هاي خوني،و ساير مايعات بدن شامل (ولي نه محدود به) كاركنان بخض همودياليز،پرستاران اونكولوژي/شيمي درماني،سايرين كه در معرض خطر فرو رفتن سوزن سرنگ قرار دارند،كاركانان اتاق عمل،درمانگرهاي ريه،دنداپزشكان.
بيماران همودياليز
مردان همجنس باز فعال
معتادين به داروهاي تزريقي(داخل سياهرگي)
هم خانه ها و تماس هاي جنسي با ناقلين هپاتيت B
مسافرين به مناطق داراي سيستم هاي نامناسب دفع فضولات
افراد دگر جنس باز كه شركاي جنسي متعدد دارند.
گيرندگان فرآورده هاي خوني(مثل كنسانترة عوامل انعقادي)
هپاتيت C
موارد قابل ملاحظه اي از هپاتيت ها از نوع A يا B يا D نيستند و به همين دليل آنها را تحت عنوان هپاتيت C طبقه بندي مي كنند كه قبلاً آن را هپاتيت B – non و A – non مي ناميدند.حداقل سه نوع ويروس در بروز اين هپاتيت دخالت دارند.در ايالات متحده حداقل 90 درصد موارد هپاتيت C در اثر ترانسفوزيون خون منتقل مي گردند و هپاتيت C شايع ترين نوع هپاتيت است كه بدنبال ترانسفوزيون خون ايجاد مي شود.كودكاني كه مكرراً به ترانسفوزيون خون احتياج دارند يا افرادي كه حجم زيادي خون دريافت مي كنند بيش از ديگران در معرض ابتلا به هپاتيت C قرار دارند.احتمال ابتلا به هپاتيت در اثر ترانسفوزيون خونهايي كه از اهدا كنندگان حرفه اي(افرادي كه خون خود را مي فروشند) تهيه شده است در مقايسه يا اهدا كنندگان عادي بيشتر است. هپاتيت C علاوه بر ترانسفوزيون و

معتادين به داروهاي تزريقي در بيماراني كه همودياليز مي شوند و در ساكنين محله هاي نگهداري از افراد عقب افتادة ذهني نيز شايع است و در اثر تماس جنسي با افراد آلوده نيز منتقل مي شود.
دورة نهفته هپاتيت C متغير است كه اين موضوع گوناگوني عوامل ايجاد كنندة هپاتيت C را نشان مي دهد.علايم هپاتيت C ناشي از ترانسفوزيون خون حدود 15 تا 160 روز پس از ترانسفوزيون

شروع مي شوند.سير باليني هپاتيت C به هپاتيت B شباهت دارد و علايم معمولاً خفيف تر هستند.در اغلب موارد حالت ماقل مزمن در افراد مبتلا بوجود مي آيد و تعداد قابل ملاحظه اي از بيماران دچار اختلالات مزمن كبدي مي گردند.خطر ابتلا به سيروز كبدي پس از هپاتيت C افزايش مي يابد.درمان بلند مدت با مقادير كم اينترفرن در عده اي از مبتلايان به هپاتيت C با نتايج رضايت بخشي همراه بوده است.مجموعة اينترفرون و ريباويرين جهت بررسي اثر طولاني تر تحت مطالعه است.


روشي براي مورد يابي هپاتيت C به تأييد رسيده است كه به اين ترتيب اميد مي رود از تعداد مبتلايان به هپاتيت C بدنبال ترانسفوزيون خون تا حد قابل ملاحظه اي كاسته شود.
هپاتيت D
هپاتيت D (عامل دلتا) در عده اي مبتلايان به هپاتيت B بوجود مي آيد.با توجه به اينكه ويروس براي تكثير خود به وجود آنتي ژن سطحي هپاتيت B احتياج دارد فقط مبتلايان به هپاتيت B در معرص خطر هپاتيت D قرار دارند.وجود آنتي بادي هاي ضد عامل دلتا در صورت مثبت بودن آنتي ژ سطحي هپاتيت B،تشخيص هپاتيت D را تأييد مي كند.اين بماري در معتادين به داروهاي تزريقي،بيماران

همودياليز،و گيرندگان ترانسفوزيون هاي متعدد خون نيز شايع است.علايم هپاتيت D به هپاتيت B شباهت زيادي دارد غير از اين كه مبتلايان به هپاتيت D تا حد زيادي در معرض خطر هپاتيت هاي برق آسا قرار دارند و تبديل به هپاتيت مزمن و سيروز كبدي در آنها شايع تر است.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید