مقاله در مورد بیماری های واگیر دار – سرخک

بخشی از مقاله

بیماری های واگیر دار – سرخک

نشانه‌هابیماری سرخک دارای سه مرحله است
دورانی که ویروس وارد بدن می‌شود و در بدن تکثیر پیدا می‌کند و 10 تا 12 روز طول می‌کشد و کودک نشانه‌ای از بیماری ندارد.

دوران آبریزش: در این دوران تب کودک شدید است و به 40 درجه سانتیگراد می‌رسد. در این زمان در دهان کودک در مجاورت دندانهای آسیای پایین، دانه‌های سفید رنگ مانند دانه‌های نمک برروی زمینه قرمز رنگ ظاهر می‌شود که آن را دانه‌های کوپلیک می‌نامند. این دانه‌ها معمولاً در خلال 12 تا 18 ساعت از بین می‌رود.

دوران پیدایش دانه‌های سرخک: دانه‌ها درخلال بیماری سرخک ممکن است غدد لنفاوی زیر فک و گردن بزرگ شود و همچنین اختلال گوارشی به صورت اسهال و استفراغ مخصوصا نزد شیرخواران دیده شود. اگر پس از 3 تا 4 روز که از زمان پیدایش دانه‌ها سرخک گذشت و هنوز کودک تب دارد باید امکان پیدایش یکی از عوارض بیماری سرخک را در نظر داشت.
راه سرایت
بیماری سرخک یک بیماری ویروسی بسیار مسری است. بدین ترتیب که کودک مبتلا به سرخک در موقع عطسه و سرفه کردن همراه ترشحات دهان و بینی خود تعداد زیادی ویروس به اطراف خود منتشر می‌نماید. این ویروس قادر است حتی تا 34 ساعت در اتاق بیمار به صورت زنده و فعال باقی بماند. اگر به هر کودکی واکسن سرخک تزریق نشده باشد و با بیمار مبتلا به سرخک تماس پیدا کند، ویروس مزبور وارد دستگاه تنفسی او می‌گردد و پس از گذشت 10 تا 12 روز که دوران کمون می‌نامند علایم بیماری ظاهر می‌شود.
دوران مسری بودن بیماری سرخک دوران واگیری سرخک از اولین روزی است که علایم سرخک (تب، آبریزش بینی و سرفه) شروع می‌شود تا پنجمین روز پیدایش دانه‌های سرخک. در این مدت کودک باید به مدرسه نرود و کاملاً از کودکان دیگر جدا باشد.
پیشگیری از بیماری سرخک گرچه کودک مبتلا به سرخک را باید در دوران مسری بودن آن ز دیگران کاملاً جدا کرد. ولی کودک مبتلا به بیماری سرخک مخصوصا در مرحله کاتار (آبریزش از بینی، عطسه و سرفه) که هنوز بیماری مشخص نشده است. نیز واگیردار است. بنابراین بهترین اقدام تزریق واکسن سرخک است که باید به همه کودکان تزریق گردد.

عوارض
سرخک یکی از بیماریهای خطرناک و ناراحت کننده است که نه فقط کودک را در دوران بیماری ناراحت می‌کند و خواب و آرامش او را برای دو سه هفته می‌گیرد، بلکه ممکن است کودک دچار عوارضی مانند انواع ذات الریه که ممکن است منجربه مرگ کودک گردد یا کودک دچار گوش درد چرکی و از همه بدتر مبتلا به عوارض مغزی شود و ضایعات همیشگی برای او به جا گذرد

. یکی از عوارض شناخته شده و مهم بیماری سرخک کم شدن فعالیت مغز و هوش و استعداد فکری و ذهنی کودک است، بطوری که ممکن است این ضایعه زمانی که کودک به دبستان و دبیرستان می‌رود، خودنمائی کند و کودک از نظر فراگیری عقب باشد. بنابراین وظیفه پدر و مادر است که به کودک در موقع خود واکسن سرخک تزریق کنند.
درمان
چون این بیماری ویروسی است دارویی که دوران بیماری را کوتاه یا درمان کند وجود ندارد. بنابراین دوران بیماری سرخک باید طی شود و کودک بهبود یابد. پدر و مادر باید تب کودک را هر 6 ساعت اندازه گیری نمایند و داروهای پایین آورنده تب را در زمانی که تب کودک بالا است به او بدهند. ایجاد بخار آب در اتاق کودک برای کاهش یافتن سرفه‌های خشک کودک موثر است. چون در زمانی که کودک دچار قرمزی و ورم چشم است نور زیاد او را ناراحت می‌کند، بنابراین بهتر است اتاق او را تاریک نمایید و او را به خوردن مایعات تشویق کنید، ولی اگر کودک غذای ساده دیگری خواست به او بدهید. دادن آنتی بیوتیک در بیماری سرخک اثری ندارد و نباید داده شود. درمان با ویتامین A خوراکی به مقدار 100 هزار واحد در سنین 6 ماهگی تا یک سالگی و 200 هزار واحد برای کودکان بزرگ‌تر از یک سال، عوارض بیماری را کم خواهد کرد. اگر کودک دچار عوارضی گردید باید در بیمارستان بستری و درمان شود.
آیا کودک قبل از 6 تا 7 ماهگی مبتلا به سرخک می‌شود؟
شیر خواران در خلال 4 تا 6 ماه اول عمر خود در مقابل بیماری سرخک مصون هستند و به این بیماری مبتلا نمی‌شوند، زیرا ماده ضد بیماری سرخک که در خون مادر وجود دارد، از راه جفت از مادر به جنین می‌رسد و خون نوزاد در موقع تولد دارای این ماه است. این حالت در صورتی است که مادر در دوران کودکی خود مبتلا به سرخک شده باشد. این ماده مصونیت زا که از مادر به کودک

می‌رسد به تدریج کاهش می‌یابد و در سن یک سالگی کاملاً از بین می‌رود. زمانی که این ماده مصونیت زا از بین رفت، باید واکسن سرخک به کودک تزریق گردد.
اگر کودک سالم با کودک مبتلا به سرخک، تماس پیدا کرد چه باید بکند؟
اگر کودک سالمی که قبلا واکسن سرخک به او تزریق شده است با کودک مبتلا به بیماری سرخک تماس پیدا کند، هیچ اقدامی ضرورت ندارد، ولی اگر واکسن سرخک به او تزریق نشده باشد، اگر در خلال 1 تا 2 روز اول تماس باشد، با توصیه پزشک می‌توان به کودک واکسن سرخک

تزریق کرد. اگر در خلال 5 روز اولی است که تماس پیدا کرده است باید گاماگلوبین به عنوان پیشگیری به او تزریق گردد، در نتیجه کودک مبتلا نخواهد شد، ولی اگر بیش از 5 روز از تماس گذشته باشد، مقدار گاماگلوبین زیادتری باید تزریق گردد.
آنفلوانزا ( Influenza )
با محافظت خود در مقابل بيماری آنفلوانزا از ديگران محافظت کنيم
تعريف بيماری آنفلوانزا:
بيماری آنفلوانزا، يک بيماری حاد ويروسي دستگاه تنفسي است که معمولا خود محدود شونده است و در موارد همه گيری، عوارض و مرگ و مير بيشتری دارد.
علايم بيماری:
تب بالای 38 درجه سانتيگراد، سردرد، خستگي، بدن درد، آبريزش بيني و چشم، ناراحتي گلو و سرفه.
راه انتقال:
ترشحات حلق و بيني بيماران، مخزن عفونت است و سرفه و عطسه باعث انتقال بيماری مي شود.
انتشار بيماری:
ويروس آنفلوانزا، دائما در حال تغيير مي باشد که همين موضوع زمينه ساز وقوع همه گيری آنفلوانزا است. تاکنون سه نوع آنفلوانزا به نامهای B ,A و C شناخته شده است که نوع A، بيشترين توانايي ايجاد همه گيری را دارد.
بزرگترين همه گيری آنفلوانزا ( در اسپانيا در سال 1919- 1918)، سبب 500 ميليون ابتلا و 40 ميليون مرگ در سراسر جهان گرديد.
کودکان در سنين مدرسه، هسته اوليه انتشار آلودگي محسوب مي شوند و افزايش تعداد کودکان مبتلا به بيماری تنفسي تب دار، اغلب اولين نشانه شروع همه گيری آنفلوانزا در يک جامعه است که با ظهور موارد بيماری در بالغين ادامه مي يابد.
بيماريزايي:
آنفلوانزا، علاوه بر انسان، در حيوانات نيز بروز مي نمايد و نوع حيواني آن نيز قابل سرايت به انسان مي باشد. آنفلوانزای پرندگان، شايعترين نوع آن است و شيوع آن نه تنها برای انسان خطرناک است بلکه باعث صدمات اقتصادی سنگيني در دامداری ها مي گردد.
چرا آنفلوانزا حائز اهميت است:
آنفلوانزا، قابليت ايجاد همه گيری وسيع را دارد.

وقوع همه گيری آنفلوانزا، غير قابل پيش بيني است.
سرعت انتشار آنفلوانزا، بسيار بالا است.
همه گيری آنفلوانزا، عواقب گسترده اجتماعي و اقتصادی دارد.
در بيماران قلبي، ريوی، کليوی، افراد مسن و کودکان، عوارض شديد و مرگ و مير بيشتری به دنبال دارد.

واکسيناسيون آنفلوانزا:
واکسيناسيون بر عليه آنفلوانزا از عوارض شديد و مرگ و مير بيماری جلوگيری کرده و موارد بستری را تا 50 درصد کاهش مي دهد.
فاصله زماني واکسيناسيون تا ايجاد ايمني در بدن، حدود 2 هفته طول مي کشد.
به دليل تغييرات در ويروس آنفلوانزا، لازم است هر ساله واکسيناسيون با واکسن آنفلوانزا تکرار شود.
در صورت دريافت واکسن، احتمال ابتلا به شکل خفيف آنفلوانزا وجود دارد.
واکسن آنفلوانزا، تاثيری بر ساير ويروسها و بيماريهای مشابه ندارد.
واکسن آنفلوانزا از بروز سرماخوردگي جلوگيری نمي کند.
اولويت مصرف واکسن آنفلوانزا در کدام گروه های جامعه مي باشد؟
سالمندان و بيماران ضعيف و ناتوان.
مبتلايان به بيماريهای مزمن ريوی، قلبي، کليوی و نقص ايمني.
کودکاني که به مدت طولاني تحت درمان با آسپرين بوده اند.
پرسنل بهداشتي درماني.
چه افرادی واکسن آنفلوانزا را نمي توانند استفاده کنند؟
افرادی که به تخم مرغ حساسيت دارند، بيماران تب دار و افرادی که در موارد قبلي تزريق واکسن، حساسيت داشته اند نبايد واکسن آنفلوانزا را استفاده کنند.
توصيه های بهداشتي در زمان همه گيری آنفلوانزا:
پوشاندن دهان در زمان سرفه يا عطسه، استفاده از ماسک، استفاده از دستمال کاغذی و معدوم ساختن صحيح آن بعد از مصرف؛
شستشوی دستها بعد از سرفه، عطسه و دست زدن به دهان و بيني؛
شتشوی دستها قبل و بعد از تماس با بيماران؛
کاهش مسافرتهای غير ضروری؛
رعايت بهداشت فردی و عمومي؛
در صورت ابتلا به بيماری، اقامت در منزل و اجتناب از تماس با ديگران؛
استراحت، نوشيدن کافي مايعات؛

رعايت توصيه های پزشکي معالج.
آيا مي دانيد:
مشاهده موارد تک گير آنفلوانزا، زنگ خطری برای طغيان و همه گيری آن است.
در جريان همه گيری آنفلوانزا افراد مسن، بيماران دچار بيماريهای مزمن، کودکان و زنان باردار،

بيشترين آسيب را مي بينند.
همه گيری آنفلوانزا، علاوه بر موارد بالای ابتلا و مرگ و مير، صدمات شديد اجتماعي و اقتصادی نيز به دنبال دارد.
واکسيناسيون، از عوارض شديد بيماری و مرگ و مير مي کاهد.
واکسيناسيون 90-70 درصد در پيشگيری مؤثر است.
تراکم جمعيت و مسافرتهای هوايي از عوامل تشديد همه گيری آنفلوانزا هستند.
در جريان جهان گيری آنفلوانزا، 25 درصد افراد جامعه، مبتلا خواهند شد.
آنفلوانزای پرندگان که در سالهای اخير شاهد همه گيری آن در مناطق مختلف جهان بوده ايم قابل سرايت به انسان است.
از بيماري آميبياز ( اسهال آميبي) چه مي دانيد؟
بيماری آميبياز چيست؟
آميبياز يك نوع بيماري است كه توسط انگلي به نام آميب بوجود مي‌آيد . اين بيماري در مناطقي كه داراي آب و هواي گرم و مرطوب و جمعيت زياد هستند، شيوع بيشتري دارد . آميب معمولاً باعث ايجاد اسهال (بيشتر اسهال خوني ) ميگردد.
بيماري آميبياز از چه راههايي منتقل مي‌شود؟
اسهال خوني آميبي را بيماري دستهاي كثيف مي‌نامند زيرا در كساني كه نسبت به بهداشت دستهاي خود بي‌توجه هستند (از جمله بيماران رواني و كودكان ) بيشتر ديده ميشود. آلودگي انسان با آميب از دو راه مستقيم و غير مستقيم صورت مي‌گيرد. در آلودگي مستقيم، انگل‌هاي موجود بر روي انگشتان يا زير ناخن دست، به علت عدم رعايت بهداشت، موجب ابتلا خود فرد يا اطرافيان وي ميشوند. در آلودگي غيرمستقيم، آب آشاميدني و مواد غذايي آلوده به آميب (مخصوصاً سبزيجات خام) باعث بيماري فرد مي‌شوند. مگس نيز مي‌تواند توسط پاهاي خود، انگل را به دست انسان يا مواد غذايي منتقل كرده و از اين طريق باعث ايجاد بيماري در انسان شود. پس از اينكه آميب توسط دست آلوده و يا آب و مواد غذايي آلوده وارد روده انسان گرديد، در آنجا بصورت فعال درآمده و ميتواند باعث اسهال خوني آميبي شود.در نهايت بيمار با دفع آميب از روده ميتواند باعث سرايت بيماري به ديگران شود. بيماري اسهال آميبي در صورت عدم رعايت بهداشت ممكن است بصورت همه‌گير در آيد. بعضي افراد در عين حاليكه آلوده به انگل هستند، ظاهراً سالم بوده و علامت خاصي ندارند. اين گروه، ناقلين بدون علامت بيماري هستند و ميتوانند بيماري را به ديگران منتقل كنند.

چنانچه فردي دچار بيماري اسهال آميبي شود چه علائمي پيدا مي‌كند؟
نوع حاد و شديد بيماري معمولاً با علائمي نظير اسهال آبكي شديد همراه با بلغم چركي و خون،‌ تب، نفخ شكم، دل‌پيچه، خستگي، بي‌اشتهايي و احساس عطش شديد همراه است و نوع مزمن و طولاني بيماري داراي علائمي مانند دل دردهاي دائمي‌، خستگي، بي‌اشتهايي، تهوع، مشكل در عمل هضم (سوء هاضمه) نفخ شكم و اسهال و يبوست متناوب مي‌باشد.
چگونه ميتوان از ابتلا به بيماري آميبياز پيشگيري كرد؟

پيشگيري از بيماري از راههاي زير امكانپذير است:
• تشخيص و درمان بيماران و مخصوصاً ناقلين به ظاهر سالم
• تصفيه آب شامل كلرزني آب آشاميدني و جوشاندن آب در صورت عدم دسترسي به آب تصفيه شده
• مبارزه بر عليه مگس و ساير حشرات
• عدم استفاده از كود انساني در كشاورزي
• عدم آبياري سبزيجات با فاضلاب
• استفاده از توالت‌هاي بهداشتي
• دفع بهداشتي فاضلاب
• ضدعفوني كردن سبزيجات خام
• دور نگه‌داشتن مواد غذايي از دسترس حشرات مخصوصاً مگس
• خودداري از دفع مدفوع در طبيعت در صورت اجبار و عدم دسترسي به توالت، مدفوع را بايد در عمق خاك مدفون كرد.
در اين ميان نكته‌اي كه جهت جلوگيري از ابتلا به بيماري بسيار حائز اهميت بوده و بر روي آن تاكيد ميگردد، رعايت بهداشت فردي و شستشوي مرتب دستها با آب و صابون بخصوص قبل از صرف هر وعده غذا و بعد از خروج از توالت ميباشد.
بخصوص كساني كه در زمينه تهيه و فروش مواد غذايي فعاليت مي‌كنند (ساندويچ‌ ‌فروشها، لبنياتها و ...) بايد اين نكته را بدقت رعايت كنند.
با برخي انگلهاي روده‌ئي آشنا شويم
انگلهاي روده‌ئي:
انگلهاي روده‌ئي انواع گوناگون و با عوارض مختلف مشاهده مي‌شوند كه در زير به چند مورد مهم آنها اشاره ميشود.
1- اكسيور (كرمك):
اكسيور كه بآن كرمك هم مي‌گويند بصورت انگل انسان در كليه نقاط جهان ديده مي‌شود.
علامت مشهود ابتلاء در اثر مهاجرت كرم ماده بارور از سوراخ مخرج به خارج ظاهر مي‌شود.
در نتيجه خروج كرم و حركت آن در ناحيه مقعد ايجاد تحريك و خارش جلدي مي‌شود و كودكان مبتلا با خاراندن نشيمن ايجاد زخم و خونريزي مي‌كنند كه با اضافه شدن باكتريها ممكن است زخم چركي شود. خارش معمولاً خيلي شديد و هنگام شب بيشتر است، در نتيجه سبب بي‌خوابي كودك ميشود كه در اثر آن عوارض عصبي مانند خستگي و بيقراري و عصبانيت بروز مي‌كند.
سرايت كرمك :
1- در اثر خاراندن نشيمنگاه تخم انگل در زير ناخن‌ها جمع ميشود و يا به انگشتان كودك مبتلا مي‌چسبد طفل با گذاشتن انگشتان خود در دهان تخم انگل را وارد دستگاه گوارش خود مي‌كند كه اين تخم تبديل به كرم شده و اين عمل را خودآلودگي مي‌گويند.

2- اين انگل بوسيله آب و غذاي آلوده، البسه و ظروف آلوده، هوا و خاك آلوده هم سرايت مي‌كند.
2- تنيا (كرم كدو)
كرم كدو از راه خوردن گوشت خام و نيمه پخته گاو و يا خوك بيماري انسان سرايت مي‌كند.
نوعي كه از گاو سرايت مي‌كند، بيماري طولاني است كه باعث ناراحتي و ضعف و كم ‌خوني شديد بيمار مي‌شود.

لارو (نوزاد): اين كرم در گوشت آلوده گاو و گوساله بدرشتي سرسنجاق و حتي نخود هم ديده مي‌شود و داراي رنگي كدر و يا سبز رنگ ميباشد،‌اين نوع كرمها بندبند هستند و سر آنها داراي چنگك و قلابهاي مخصوص مي‌باشد،‌خيلي ريز بوده و بآساني دفع نمي‌شود، بلكه دائماً در حال تكثير است و بعد از مدتي بندها مرتباً‌ از راه مدفوع خارج ميشوند.
3- اسكاريس:
آسكاريس كرمي است دراز، استوانه‌اي شكل و دو انتهاي آن باريك برنگ سفيد شيري يا گلي رنگ است.
آسكاريس ماده بالغ بطول 20 تا 45 سانتيمتر و بقطر 3 تا 6 ميلي ‌متر است آسكاريس نر از ماده كوتاهتر و بطول 15 تا 30 سانتيمتر و بقطر 2 تا 4 ميليمتر است.

آلودگي به اين انگل در تمام نقاط جهان وجود دارد. ولي در قاره آسيا بيشتر است و يكي از شايعترين بيماريهاي انگلي ايران است.