مقاله در مورد تاریخچه لینوکس

بخشی از مقاله

تاریخچه لینوکس

تاریخچه لینوکس
آغاز داستان
در سال 1991 در حالی که جنگ سرد رو به پایان میرفت و صلح در افقها هویدا میشد، در دنیای کامپیوتر، آینده بسیار روشنی دیده میشد. با وجود قدرت سخت افزارهای جدید، محدودیت های کامپیوترها رو به پایان میرفت. ولی هنوز چیزی کم بود...

و این چیزی نبود جز فقدانی عمیق در حیطه سیستم های عامل.
داس، امپراطوری کامپیوترهای شخصی را در دست داشت. سیستم عامل بی استخوانی که با قیمت 50000 دلار از یک هکر سیاتلی توسط بیل گیتز (Bill Gates) خریداری شده بود و با یک استراتژی تجاری هوشمند، به تمام گوشه های جهان رخنه کرده بود. کاربران PC انتخاب دیگری نداشتند. کامپیوترهای اپل مکینتاش بهتر بودند. ولی قیمتهای نجومی، آنها را از دسترس اکثر افراد خارج می ساخت.
خیمه گاه دیگر دنیای کامپیوترها، دنیای یونیکس بود. ولی یونیکس به خودی خود بسیار گرانقیمت بود. آنقدر گرانقیمت که کاربران کامپیوترهای شخصی جرات نزدیک شدن به آنرا نداشتند. کد منبع یونیکس که توسط آزمایشگاههای بل بین دانشگاهها توزیع شده بود، محتاطانه محافظت میشد تا برای عموم فاش نشود. برای حل شدن این مسئله، هیچیک از تولید کنندگان نرم افزار راه حلی ارائه ندادند.
بنظر میرسید این راه حل به صورت سیستم عامل MINIX ارائه شد. این سیستم عامل، که از ابتدا توسط اندرو اس. تاننباوم (Andrew S. Tanenbaum) پروفسور هلندی، نوشته شده بود به منظور تدریس عملیات داخلی یک سیستم عامل واقعی بود. این سیستم عامل برای اجرا روی پردازنده های 8086 اینتل طراحی شده بود و بزودی بازار را اشباع کرد.

بعنوان یک سیستم عامل، MINIX خیلی خوب نبود. ولی مزیت اصلی آن، در دسترس بودن کد منبع آن بود. هرکس که کتاب سیستم عامل تاننباوم را تهیه میکرد، به 12000 خط کد نوشته شده به زبان C و اسمبلی نیز دسترسی پیدا میکرد. برای نخستین بار، یک برنامه نویس یا هکر مشتاق میتوانست کد منبع سیستم عامل را مطالعه کند. چیزی که سازندگان نرم افزارها آنرا محدود کرده بودند. یک نویسنده بسیار خوب، یعنی تاننباوم، باعث فعالیت مغزهای متفکر علوم کامپیوتری در زمینه بحث و گفتگو برای ایجاد سیستم عامل شد. دانشجویان کامپیوتر در سرتاسر دنیا با خواندن کتاب و کدهای منبع، سیستمی را که در کامپیوترشان در حال اجرا بود، درک کردند.
و یکی از آنها لینوس توروالدز (Linus Torvalds) نام داشت.
کودک جدید در افق
در سال 1991، لینوس بندیکت توروالدز (Linus Benedict Torvalds) دانشجوی سال دوم علوم کامپیوتر دانشگاه هلسینکی فنلاند و یک هکر خود آموخته بود. این فنلاندی 21 ساله، عاشق وصله پینه کردن محدودیت هایی بود که سیستم را تحت فشار قرار میدادند. ولی مهمترین چیزی که وجود نداشت یک سیستم عامل بود که بتواند نیازهای حرفه ای ها را براورده نماید. MINIX خوب بود ولی فقط یک سیستم عامل مخصوص دانش آموزان بود و بیشتر به عنوان یک ابزار آموزشی بود تا ابزاری قدرتمند برای بکار گیری در امور جدی.
در این زمان برنامه نویسان سرتاسر دنیا توسط پروژه گنو (GNU) که توسط ریچارد استالمن (Richard Stallman) آغاز شده بود، تحریک شده بودند. هدف این پروزه ایجاد حرکتی برای فراهم نمودن نرم افزارهای رایگان و در عین حال با کیفیت بود. استالمن خط مشی خود را از آزمایشگاه معروف هوش مصنوعی دانشگاه MIT با ایجاد برنامه ویرایشگر emacs در اواسط و اواخر دهه 70 آغاز نمود. تا اوایل دهه 80، بیشتر برنامه نویسان نخبه آزمایشگاههای هوش مصنوعی MIT جذب شرکتهای نرم افزاری تجاری شده بودند و با آنها قرارداد های حفظ اسرار امضا شده بود. ولی استالمن دیدگاه متفاوتی داشت. وی عقیده داشت برخلاف سایر تولیدات، نرم افزار باید از محدودیت های کپی و ایجاد تغییرات در آن آزاد باشد تا بتوان روز به روز نرم افزارهای بهتر و کارآمد تری تولید نمود.
با اعلامیه معروف خود در سال 1983، پروژه GNU را آغاز کرد. وی حرکتی را آغاز کرد تا با فلسفه خودش به تولید و ارائه نرم افزار بپردازد. نام GNU مخفف GNU is Not Unix است. ولی برای رسیدن به رویای خود برای ایجاد یک سیستم عامل رایگان، وی ابتدا نیاز داشت تا ابزارهای لازم برای این کار را ایجاد نماید. بنابراین در سال 1984 وی شروع به نوشتن و ایجاد کامپایلر زبان C گنو موسوم به GCC نمود. ابزاری مبهوت کننده برای برنامه نویسان مستقل. وی با جادوگری افسانه ای خود به تنهایی ابزاری را ایجاد نمود که برتر از تمام ابزارهایی که تمام گروههای برنامه نویسان تجاری ایجاد کرده بودند قرار گرفت. GCC یکی از کارآمد ترین و قویترین کامپایلرهایی است که تا کنون ایجاد شده اند.

تا سال 1991 پروزه GNU تعداد زیادی ابزار ایجاد کرده بود ولی هنوز سیستم عامل رایگانی وجود نداشت. حتی MINIX هم لایسنس شده بود. کار بر روی هسته سیستم عامل گنو موسوم به HURD ادامه داشت ولی به نظر نمی رسید که تا چند سال آینده قابل استفاده باشد.
این زمان برای توروالدز بیش از حد طولانی بود...
در 25 آگوست 1991، این نامه تاریخی به گروه خبری MINIX از طرف توروالدز ارسال شد:
از : لینوس بندیکت توروالدز
به: گروه خبری MINIX
موضوع: بیشتر چه چیزی را میخواهید در MINIX ببینید؟
خلاصه: نظرخواهی کوچک در مورد سیستم عامل جدید من
با سلام به تمام استفاده کنندگان از MINIX
من در حال تهیه یک سیستم عامل رایگان فقط به عنوان سرگرمی و نه به بزرگی و حرفه ای GNU برای دستگاههای 386 و 486 هستم. این کار از آوریل شروع شده و درحال آماده شدن است. من مایلم تا نظرات کاربران را در مورد چیزهایی که در MINIX دوست دارند یا ندارند، جمع آوری کنم. زیرا سیستم عامل من حدودا شبیه آن است. مانند ساختار سیستم فایل مشابه و چیزهای دیگر... من اکنون bash نسخه 1.08 و GCC نسخه 1.40 را به آن منتقل کرده ام و به نظر میرسد که کار میکند. من در عرض چند ماه چیزی آزمایشی درست کرده ام و مایلم بدانم که کاربران بیشتر به چه قابلیتهایی نیاز دارند؟ من از هر پیشنهادی استقبال میکنم. ولی قول نمی دهم همه آنها را اجرا کنم. لینوس
همانطور که در این نامه پیداست، خود توروالدز هم باور نمی کرد که مخلوقش آنقدر بزرگ شود که چنین تحولی در دنیا ایجاد کند. لینوکس نسخه 0.01 در اواسط سپتامبر 1991 منتشر شد و روی اینترنت قرار گرفت. شور و اشتیاقی فراوان حول مخلوق توروالدز شکل گرفت. کدها دانلود شده، آزمایش شدند و پس از بهینه سازی به توروالدز بازگردانده شدند. لینوکس نسخه 0.02 در پنجم اکتبر به همراه اعلامیه معروف توروالدز آماده شد:
از : لینوس بندیکت توروالدز

به: گروه خبری MINIX
موضوع: کدهای منبع رایگان هسته مشابه MINIX
آیا شما از روزهای زیبای MINIX 1.1 محروم شده اید؟ هنگامی که مردها مرد بودند و راه اندازم عاملی داشته باشید تا بتوانید آنرا مطابق با نیازهای خود در آورید؟ اگر اینگونه است، این نامه برای شما نوشته شده است.
همانطور که ماه پیش گفتم من در حال کار بر بروی یک سیستم عامل رایگان مشابه MINIX برای کامپیوترهای 386 هستم. این سیستم عامل اکنون بجایی رسیده است که قابل استفاده است و مایل هستم که کدهای منبع را در سطح گسترده تر پخش نمایم. این نسخه 0.02 است ولی من موفق شده ام که نرم افزارهای Bash، GCC، GNU-Make، GNU-sed، Compress و غیره را تحت آن اجرا کنم. کدهای منبع این پروژه را میتوانید از آدرس nic.funet.fi با آدرس 128.214.6.100 در دایرکتوری pub/OS/Linux پیدا کنید. این دایرکتوری همچنین دارای چند فایل README و تعدادی باینری قابل اجرا تحت لینوکس است. تمام کدهای منبع ارائه شده است زیرا هیچ یک از کدهای MINIX در آن استفاده نشده است. سیستم را میتوانید همانطور که هست کامپایل و استفاده کنید. کدهای منبع باینری ها را هم میتوانید در مسیر pub/GNU پیدا کنید.
لینوکس نسخه 0.03 پس از چند هفته آماده شد و تا دسامبر، لینوکس به نسخه 0.10 رسید. هنوز لینوکس فقط چیزی کمی بیشتر از یک فرم اسکلت بود. این سیستم عامل فقط دیسکهای سخت AT را پشتیبانی میکرد و ورود به سیستم نداشت و مستقیما به خط فرمان بوت میشد. نسخه 0.11 خیلی بهتر شد. این نسخه از صفحه کلیدهای چند زبانه پشتیبانی میکرد، دیسکهای فلاپی و کارتهای گرافیکی VGA، EGA، هرکولس و... نیز پشتیبانی میشدند. شماره نسخه ها از 0.12 به 0.95 و 0.96 افزایش پیدا کرد و ادامه یافت. بزودی کد آن بوسیله سرویس دهنده های FTP در فنلاند و مناطق دیگر، در سرتاسر جهان منتشر شد.

مقایسه و توسعه
بزودی توروالدز با مقایسه هایی از طرف اندرو تاننباوم، معلم بزرگی که MINIX را نوشته بود، مواجه شد. تاننباوم برای توروالدز مینویسد:
“من بر این نکته تاکید دارم که ایجاد یک هسته یکپارچه در سال 1991 یک اشتباه پایه ای بود. خدا را شکر که شما شاگرد من نیستید، واگر نه برای چنین طرحی نمره بالایی نمی گرفتید.”

توروالدز بعدا پذیرفت که این بدترین نکته در توسعه لینوکس بوده است. تاننباوم یک استاد مشهور بود و هرچه که می گفت واقعیت داشت. ولی وی در مورد لینوکس اشتباه میکرد. توروالدز کسی نبود که به این سادگی ها پذیرای شکست باشد.
تاننباوم همچنین گفته بود : “لینوکس منسوخ شده است”.
اکنون نوبت حرکت نسل جدید لینوکس بود. با پشتیبانی قوی از طرف اجتماع لینوکس، توروالدز یک پاسخ مناسب برای تاننباوم فرستاد :
“شغل شما استاد دانشگاه و محقق بودن است و این بهانه خوبی برای برخی مغز خرابکنی ها

ی MINIX است.”
و کار ادامه یافت. بزودی صدها نفر به اردوگاه لینوکس پیوستند. سپس هزاران نفر و سپس صدها هزار نفر. لینوکس دیگر اسباب بازی هکرها نبود. با پشتیبانی نرم افزارهای پروزه GNU، لینوکس آماده یک نمایش واقعی بود. لینوکس تحت مجوز GPL قرار داده شد. با این مجوز همه میتوانستند کدهای منبع لینوکس را به رایگان داشته باشند، بر روی آنها مطالعه کرده و آنها را تغییر دهند. دانشجویان و برنامه نویسان آنرا قاپیدند.
و خیلی زود تولید کنندگان تجاری وارد شدند. لینوکس به خودی خود رایگان بود و هست. کاری که این تولیدکنندگان انجام دادند، کامپایل کردن بخش ها و نرم افزارهای مختلف و ارائه آن بصورت یک فرمت قابل توزیع همانند سایر سیستم عاملها بود، تا مردم عادی نیز بتوانند از آن استفاده کنند. اکنون توزیع هایی مانند ردهت، دبیان و زوزه دارای بیشترین سهم کاربران در سرتاسر جهان هستند. با رابطهای گرافیکی کاربر جدید مانند KDE و GNOME، توزیع های لینوکس در بین مردم بسیار گسترش یافتند.
همچنین اتفاقات جالبی با لینوکس رخ میدهد. در کنار PC، لینوکس به روی اکثر پلاتفورمها منتقل شده است. لینوکس تغییر داده شد تا کامپیوتر دستی شرکت 3Com یعنی PalmPilot را اجرا نماید. تکنولوژی کلاستر کردن این امکان را بوجود آورد تا بتوان تعداد زیادی از ماشینهای لینوکس را به یک مجموعه واحد پردازشی تبدیل نمود. یک کامپیوتر موازی. در آوریل 1996 محققین آزمایشگاههای ملی لوس آلاموس از 68 کامپیوتر مبتنی بر لینوکس برای پردازش موازی و شبیه سازی موج انفجار اتمی استفاده کردند. ولی بر خلاف ابر کامپیوترهای دیگر، هزینه آنها بسیار ارزان تمام شد. ابرکامپیوتر خود ساخته آنها با تمام تجهیزات و سخت افزارها 152000 دلار هزینه در بر داشت و این یک دهم هزینه یک ابرکامپیوتر تجاری است. این ابرکامپیوتر به سرعت 16 بیلیون محاسبه در ثانیه دست یافت و به رتبه 315 ام این ابرکامپیوتر جهان دست پیدا کرد و صد البته یکی از پایدارترین آنها بود. پس از سه ماه از آغاز فعالیت، هنوز بوت نشده بود.

بهترین موردی که امروزه برای لینوکس وجود دارد، طرفداران متعصب آن هستند. هنگامی که یک قطعه سخت افزاری جدید ارائه میشود، هسته لینوکس برای استفاده از آن تغییر داده میشود. برای مثال هنگام ارائه پردازنده 64 بیتی شرکت AMD هسته به سرعت چند هفته برای کار با آن آماده شد. اکنون لینوکس بر روی تمام انواع خانواده های سخت افزاری موجود اعم از PC، MAC، Alpha و انواع سخت افزارهای درونه ای قابل اجراست که آنرا برای استفاده در ماشین آلات صنعتی و آلات و ادواتی که نیاز به پردازش کامپیوتری دارند، بسیار مناسب نموده است. لینوکس با همان فلسفه و هدفی که در سال 1991 ایجاد شد، وارد هزاره جدید شده است.
توروالدز، هنوز یک انسان ساده است. بر خلاف بیل گیتر او یک میلیاردر نیست. پس از

اتمام مطالعاتش وی به آمریکا رفت تا با شرکت Transmeta همکاری نماید. پس از انجام یک پروژه فوق سری که توروالدز یکی از اعضای فعال آن بود، ترانسمتا پردازنده Cruose را با بازار ارائه کرد. توروالدز هنوز پرطرفدار ترین و مشهورترین برنامه نویس جهان است. در حال حاضر توروالدز ترانسمتا را ترک نموده و با حمایت شرکتهای بزرگ به طور تمام وقت بر روی لینوکس کار میکند.
پس از یک دهه : لینوکس امروز
امروزه لینوکس بیش از یک دهه توسعه را پشت سر گذاشته است و یکی از سریع التوسعه ترین سیستم های عامل به شما میرود. از چند کاربر انگشت شمار در سالهای 1991 و 1992، امروزه میلیونها کاربر از لینوکس استفاده میکنند. IBM که زمانی بزرگترین دشمن جماعت Open Source به شمار می رفت، اکنون سرمایه گذاری عظیمی در زمینه توسعه راه حل های Open Source تحت لینوکس نموده است. در حال حاضر تعداد توسعه دهندگانی که برای افزایش قابلیتهای لینوکس تلاش میکنند، روز به روز افزایش می یابد.
امروزه تعداد زیادی از شرکتها و موسسات حرفه ای تجاری، پشتیبانی از محصولات مبتنی بر لینوکس را بر عهده گرفته اند. اکنون دیگر استفاده از لینوکس در محیطها اداری، پذیرفتن ریسک

نیست. از نظر قابلیت اطمینان و پایداری و همچنین حفاظت در برابر انواع ویروسها چیزی بهتر از لینوکس وجود ندارد. با تلاش شرکتهای بزرگی مانند ردهت استفاده از لینوکس در محیطهای تجاری توسعه فراوان یافته و اکنون تعداد زیادی از شرکتهای کوچک و بزرگ در حال استفاده از سرویس دهنده ها و ایستگاههای کاری مبتنی بر لینوکس هستند.
طلوع لینوکس روی میزی (Desktop Linux)
بزرگترین ایرادی که از لینوکس گرفته میشد چه بود؟ قبلا محیط تمام متنی لینوکس، بسیاری از کاربران را از استفاده کردن از آن بر حذر میداشت. با اینکه در استفاده از محیط متنی کنترل کامل سیستم در اختیار شماست، ولی این محیط اصلا برای کاربران عادی سیستمهای کامپیوتری مناسب نیست. محیط های گرافیکی که بر پایه X-Window وجود داشتند نیز پاسخ گوی امکانات

ی که سیستم عاملهای گرافیکی مانند ویندوز برای کاربران خود ارائه میکردند، نبودند. ولی از چند سال گذشته این وضعیت در حال تغییر بوده است. اکنون محیطهای گرافیکی حرفه ای مانند KDE و GNOME تصویر لینوکس را کامل کرده اند. این محیطهای گرافیکی اکنون بسیار کاربر پسند و قدرتمند شده اند و وجود این سیستمهاست که امروزه کاربران عادی نیز میتوانند از لینوکس استفاده کنند.
لینوکس در جهان سوم
ورود لینوکس به کشورهای جهان سوم تحولی ایجاد نموده است. قبل از وجود لینوکس کشورهای جهان سومی در زمینه کامپیوتر در سطح بسیار پایین تری قرار داشتند. هزینه سخت افزارها بسیار پایین آمده بود ولی هزینه نرم افزار برای این گونه کشورها همچنان کمر شکن بود. این امر باعث شد تا در بسیاری از این کشورها کپی غیر مجاز نرم افزارها گسترش پیدا کند که باعث میلیاردها دلار خسارت سالیانه میشود. یکی از عمده ترین دلایل این کار پایین بودن درآمد سرانه در این کشورهاست. هنگامی که مجموع درآمد سرانه سالیانه بیش از 200 تا 300 دلار نیست، هیچگاه امکان خرید یک سیستم عامل 100 دلاری وجود نخواهد داشت.
طلوع لینوکس و سایر تولیدات باز متن، این وضعیت را تغییر داده است. این امکان وجود دارد تا بتوان لینوکس را در کامپیوترهای قدیمی 486 و پنتیوم که اکنون در کشورهای توسعه یافته به تاریخ پیوسته اند ولی هنوز در کشورهای درحال توسعه از آنها استفاده میشود، اجرا نمود. همچنین استفاده از نرم افزارهای رایگان بازمتن گسترش یافته تا جلوی هزینه های سرسام آور نرم افزاری این کشورها را بگیرد. امروزه در کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین استفاده از لینوکس و نرم افزارهای بازمتن گسترش فراوانی یافته و با استفاده از خصلت ذاتی تغییر پذیری لینوکس، برای استفاده از زبانهای ملی این کشورها سفارشی شده است. امروزه مستندات لینوکس به اکثر زبانهای زنده جهان ترجمه شده اند.
از میزکار تا ابرکامپیوترها
هنگامی که توروالدز لینوکس را ایجاد نمود، این مخلوق جدید، فقط یک اسباب بازی تازه برای هکرها بود. ولی از زمان دستگاههای 386 که نخستین هسته لینوکس بر روی آنها اجرا میشد، لینوکس راه درازی را طی نموده است. یکی از مهمترین استفاده های امروزی لینوکس استفاده از آن در پردازشهای سنگین موازی در ابرکامپیوترهاست. امروزه اکثر ابرکامپیوترهایی که در جهان

ساخته میشوند، از لینوکس به عنوان سیستم عامل خود استفاده میکنند.
حرکت لینوکس از یک پروزه هکری تا جهانی شدن یک انقلاب شگفت انگیز است. پروزه GNU که در اوایل دهه 1980 توسط ریچارد استالمن شروع شد، توسعه نرم افزارهای بازمتن را رهبری نمود. پروفسور اندرو تاننباوم و سیستم عامل MINIX او مطالعه سیستم عامل ها را از حالت تئوری به عملی تبدیل نمود و در نهایت همت و تلاش توروالدز منجر به تولد لینوکس شد. امروزه لینوکس دیگر یک پروزه هکری به شما نمی رود بلکه یک حرکت جهانی است که توسط میلیونها نفر برنامه

نویس بازمتن و شرکتهای بزرگی مانند IBM حمایت میشود. لینوکس در تاریخ کامپیوتر به عنوان یکی از شگفت انگیز ترین محصولات تلاش بشری باقی خواهد ماند.

توکس پنگوئن : نشان عزیز لینوکس
نشان لینوکس یک پنگوئن است. برخلاف سایر سیستم عاملهای تجاری، این نشان زیاد جدی نیست! توکس نشانگر وضعیت بدون نگرانی حرکت لینوکس است. این نشان تاریخچه بسیار جالبی دارد. لینوکس در ابتدا فاقد هر گونه نشانی بود. هنگامی که توروالدز برای تعطیلات به استرالیا رفته بود، در دیداری که از یک باغ وحش داشت، هنگامی که می خواست با یک پنگوئن بازی کند، پنگوئن دست وی را گاز گرفت و همین ایده ای شد تا از پنگوئن به عنوان نشان لینوکس استفاده شود.
I.لینوکس چیست؟
لینوکس یک سیستم عامل آزاد و باز متن است که تحت مجوز GNU/GPL منتشر شده است. باز متن به این معنی که هر شخصی آزاد است تا از آن استفاده کند ،‌آن را تغییر دهد و حتی می‌تواند آن را دوباره توزیع کند.
لینوکس در سال ۱۹۹۱ در دانشگاه هلسینکی فنلاند توسط یک دانشجوی جوان به نام لین

وس تروالدز نوشته شد. تروالدز در اصل با Minix (که‌یک شبه یونیکس خلاصه شده است.) کار می کرد ،‌اما تصمیم گرفت تا سیستم عاملی دلخواه خود و بر اساس UNIX خلق کند و این ماجرا با انتشار نسخه‌ی 0.02 در سال ۱۹۹۱ توسط او آغاز شد که در زمان نوشتن این مقاله آخرین نسخه‌ی پایدار آن 2.6 می باشد.

لینوس ترووالدز طی یک نامه‌ی الکترونیکی خبر نوشتن سیستم عامل بازمتن خود را اعلام کرد ، طولی نکشید که صدها نفر از سراسر دنیا خواهان کار با این سیستم عامل باز متن (Open Source) که به UNIX شباهت داشت شدند و شروع به توسعه‌ی ان کردند.
امروزه توزیع های فراوانی از لینوکس و جود دارد که از هسته و نرم افزار های آزاد (Free Software) همراه هسته تشکیل می شوند. همه‌ی این توزیع ها از یک هسته‌ی واحد به نام لینوکس استفاده می کنند.
اگر بخواهیم دقیق تر توضیح بدهیم ، لینوکس یکسری کد است و ارتباط بین سخت افزار ها و نرم افزار ها را برقرار می کند (به عنوان هسته‌یا کرنل) و یک توزیع لینوکس (که در زبان عام به ان لینوکس می گویند) شامل هسته و تعداد زیادی نرم بازمتن می باشد مانند توزیع های ردهت (Redhat) ، دبیان ( debian ) ، اسلاکویر( Slackware) وجینتو(Gentoo).
شایان ذکر است که امروزه برای راحتی به توزیع های لینوکس همان لینوکس گفته می شود که البته صحیح آن گنو/لینوکس می باشد ، چرا که بیشتر نرم افزار های استفاده شده در این توزیع ها تحت مجوز های گنو انتشار یافته اند، بنابراین این از این پس هر جا که از لینوکس نام می بریم منظورمان همان توزیع های گنو/لینوکس است مگر ان که صریحا به هسته‌ی لینوکس اشاره کنیم .
II.لینوکس سیستم عامل قرن ۲۱
در ابتدای مقاله هم اشاره کردیم که گنو/لینوکس یک سیستم عامل بامتن (Open Source) است . بازمتن بودن گنو/لینوکس باعث شده تا عده‌ی فراوانی از سرتاسر جهان توسط اینترنت گردهم آمده و برروی این سیستم عامل کار کنند ، نتیجه‌ی این گردهم آیی سیستم عاملی قدرتمند با ویژگی‌هایی منحصر به فرد شده که علاوه بر رایگان بودن و باز متن بودن ویژگی‌های بسیاری دارد که باعث شده تا لینوکس که در ابتدا در محیط های دانشگاهی و آکادمیک بزرگ شده حالا دیگر پا به عرصه‌ی تجارت و دولت بگذارد تا جایی که دولت های بزرگ اروپا مانند آلمان و اسپانیا سیستم عامل ملی خود را لینوکس اعلام کنند و البته نه تنها دولت ها بلکه نهاد ها و وزارت خانههای بسیاری سیستم عامل نهاد یا وزارت خانه‌ی خود را به لینوکس تبدیل کرده اند مانند وزارت دفاع آمریکا ،‌اداره‌ی پست آمریکا ،‌نیروهای مسلح ترکیه‌یا حتی در ایالت کالیفرنیای امریکا نیز برای اداره‌یامور از این سیستم عامل استفاده می شود. شاید برای شما این پرسش مطرح شده باشد که این ویژگی‌های لینوکس چیست که این گونه همگان را به سوی لینوکس جذب کرده؟ ما در این جا برخی ویژگی‌های لینوکس را ذکر می کنیم:

1.هزینه
گنو/لینوکس یک سیستم عامل رایگان است ، البته توزیع هایی هم وجود دارد که به صورت تجاری ارائه می شوند اما قیمت آن‌ها همواره کمتر از سیستم عامل های تجاری مانند مایکروسافت ویندوز یا UNIX است ، البته این نکته نیز گفتنی است که اغلب توزیع های تجاری لینوکس را نیز می‌توان به صورت رایگان از اینترنت دریافت (Download) کرد و حتی برای دوستانتان نیز می‌توانید کپی کنید اما

این نسخه‌هایی که بابت آنها پولی پرداخت نشده ، دارای خدمات پشتیبانی یا کتابچه‌ی راهنما نیستند .(هر چند که همواره هزاران صفحه اطلاعات رایگان در اینترنت در باره‌ی توزیع های مختلف گنو/لینوکس وجود دارد.)
پایین بودن هزینه‌های گنو/لینوکس یکی از عواملی است که دولت های بسیار و شرکت های بزرگ را واداشته تا این سیستم عامل را سیستم عامل رسمی خود اعلام کنند.

2.امنیت و پایداری
لینوکس با توجه به ساختار خود سیستم عاملیست امن و پایدار ، پایداری لینوکس را مدیون روش صحیح استفاده‌ی آن از سخت افزاریم که این خصلت را از UNIX به ارث برده و امنیت آن را علاوه بر ساختار صحیح ان مدیون بازمتن (Open Source) بودن آن هستیم. بازمتن بودن بودن باعث شده تا در صورت مشاهده‌ی کوچکترین مشکل در هسته‌یا نرم افزار های جانبی در چند ساعت یا حد اکثر چند روز توسعه دهندگان و برنامه نویسان ضعف و مشکل را حل کرده و راه حل را در اختیار عموم کاربران قرار دهند. این گونه است که گنو/لینوکس در پایداری و امنیت به‌یک افسانه تبدیل شده است و جزو ایمن ترین و پایدارترین سیستم عامل های جهان به شمار می رود.
موضوع پایداری و امنیت در حوزه‌ی سرور ها و شبکه بسیار مهم است تا جایی که لینوکس بیش از 30 در صد از سرور های جهان را شامل می شودو70 در صد دیگر شامل SCO UNIX و SUN UNIX و IRIX و HP-UX و FreeBSD ودیگر یونیکس ها و Apple Mac و در صدی هم ویندوز می شود و با توجه به تعدد این سیستم ها می بینیم 30در صد خود رقمی قابل توجه است.
باید خاطر نشان کنم که تا به حال برای لینوکس هیچ ویروس یا کرمیبه آن شکل که برای ویندوز مایکروسافت وجود دارد نوشته نشده است و برای نرم افزار های مدیریت ایمیل یا جستجوی وب (Browser) آن هم ویروسی شناسایی نشده و برعکس IE ویندوز که همواره باید برای آن وصله (Patch) های امنیتی دانلود کرد برای مورورگر های لینوکس بعد نیازی به تلف کردن وقت با این کار ها نیست. 3.نیاز های سخت افزاری اندک
گنو/لینوکس به دلیل ساختار هسته‌ی مناسب و تعدد توزیع ها می‌تواند با حداقل امکانات سخت افزاری به خوبی کار کند تا جایی که حتی توزیع هایی وجود دارد که بدون وجود هارد دیک برروی سیستم و یا با حافظه (RAM) معادل 16 مگابایت می‌تواند سیستم شما را راه اندازی کند .
4.تنظیم و شخصی سازی
گنو/لینوکس را می‌توان با رابط خط فرمان (Command Line Interface) همانند MS-DOS و یا با رابط گرافیکی مانند ویندوز مایکروسافت یا Apple Mac اجرا و استفاده کرد. دردسر های معمول تنظیم و شخصی سازی میز کار با وجود محیط های گرافیکی مختلف مانند کی دی ای ( KDE) یا گنوم (GNOME) از بین رفته و شما می‌توانید از ده‌ها محیط گرافیکی گنو/لینوکس حداکثر بهره را ببرید.
محیط های گرافیکی گنو/لینوکس با هدف رفع نیاز کاربران و به صورت بازمتن بوده و توسط گروه بزرگی از برنامه نویسان در خلق شده و در حال توسعه هستند، شما می‌توانید باتوجه به شرایط سخت افزاری و سلیقه‌ی خود از از هر کدام از این محیط های گرافیکی بهره برده و بر اس

اس نیازتان تنظیمش کنید 5.آزادی
لینوکس یک سیستم عامل آزاد است ،‌شما می‌توانید با در دست داشتن کد های منبع آن که برنامه نویسان و خالقین لینوکس در اختیار شما قرار می دهند مطابق میل خود تغییر و توسعه دهید ، کافیست شما به زبان های C و ++C و اسمبلی آشنا باشید ، حالا می‌توانید توزیع خود را داشته منتشر کنید،‌حتی برای کاربران غیر فنی که به این زبان ها اشنایی ندارند ابزار ها و توزیع هایی معرفی می شود تا با حداقل دانش برنامه نویسی به انتشار توزیع مخصوص خود بپرداز

ند.
این آزادی در تغییر و توزیع مجدد با در دست داشتن کد های منبع باعث رواج هر چه بیشتر گنو/لینوکس شده تا جایی که شما می‌توانید برای هر کاربردی یک لینوکس بیابید! برای نمومنه لینوکسی فقط برای کار های وب وجود دارد و لینوکسی دیگر فقط برای پخش مولتی مدیا و یا لینوکسی برای شبکه .
البته آزاد بودن گنو/لینوکس باعث پیشرفت این سیستم عامل تا جایی است که دولت هایی مانند چین تصمیم به نوشتن توزیع مخصوص به خودشان گرفته اند که کاملا با ویژگی‌های زبان آن‌ها سازگاری دارد در صورتی که این موضوع در سیستم عامل های غیرآزاد (Free) و بازمتن مسلما میسرنمی‌شد. III.کاربرد های لینوکس
گنو/لینوکس را می‌توان از میز کار دانش آموزاندبستان در اسپانیا تا ماهواره‌های کوچک در فضا یافت! از آن جایی که لینوکس یک سیستم عامل ذاتا چند کاربره (Multi User) و چند کاره (Multi Task) است [به این معنی که در یک لحظه بیش از یک کاربر می‌تواند با ان کار کند و بیش از یک برنامه را اجرا می کند.] و در کنار این دو مزیت سیستم عاملی پایدار و امن است می‌تواند گزینه ای مناسب برای سرویس دهنده‌های شبکه باشد ، در حال حاضر اغلب شبکه‌های بزرگ و معتبر از سیستم عامل لینوکس به عنوان سرویس دهنده‌ی اصلی خود استفاده می کنند.حتی سرویس دهنده‌های سایت hotmail بعد از کرک های متناوب از سوی مهاجمین به جای ویندوز مایکروسافت از لینوکس برای مدتی استفاده کرد تا بتواند در مقابل کرک های مداوم مهاجمان دوام بیاورد. البته شرکت بزرگ IBM نیز محصولات سرویس دهنده‌ی خود را مانند سرور های وب و شبکه با سیستم عامل لینوکس می فروشد .
البته کاربرد لینوکس به سرویس دهنده‌ها ختم نمی شود بلکه آن را می‌توان بر روی تقریبا هر ابزاری نصب کرد! آخرین مدل های گوشی موبایل در کره به جای سیستم عامل های قبل از گنو/لینوکس استفاده می کند ،‌در هند لینوکس به عنوان سیستم عامل کامپیوترهای دستی (Handheld) یا PDA استفاده می شود در ژاپن شرکت سونی در لوازم صوتی و تصویری خود از گنو/لینوک

س استفاده می کند ، خلاصه هر کجا به‌یک سیستم عامل احتیاج هست می‌توان از لینوکس استفاده کرد و اگر لینوکس برای آن کار مناسب نباشد جامعه‌ی توسعه دهنده‌ی لینوکس برای آن کار توسعه می دهندش ! و البته میز کار کاربران معمولی را فراموش کردیم ، همان طور که در بالا گفتیم با توجه به توزیع های متفاوت و محیط های گرافیکی بسیار زیاد برای کار با لینوکس امروزه دیگر این سیستم عامل یک سیستم عامل حرفه ای نیست بلکه‌یک سیستم عامل حرفه ای و خانگی شده است. شما می‌توانید در خانه به شنیدن موسیقی یا تماشای فیلم بپر دازید یا ک

ار های خود را مدیریت کنید یا در اینتر نت به گشت وگذار بپردازید یا با دوستتان یک گپ (Chat) اینترنتی بزنید و یا می‌توانید در خواست مرخصی خود را با برنامه‌های لینوکسی تایپ کنیدو به مدیر خود بدهید! و البته اگر شما یک برنامه نویس کنجکاو هستید یا برنامه نویس وب ،‌ گنو/لینوکس بهشت شماست !!
البته از دیگر کاربرد های لینوکس استفاده از ان به عنوان سرور اشتراک فایل بجای سیستم عامل گران قیمت ویندوز NT مایکروسافت است که این کار را سامبا ( Samba ) که‌یک برنامه‌ی اشتراک گذاری فایل است برایتان انجام می دهد.البته می‌توانید به عنوان یک سرور SQL قدرتمند که به وسیله‌ی پایگاه‌های داده ای بازمتنی که همراه گنو/لینوکس عرضه می شوندمانندMySQL یا PostgreSQL به رفع نیاز پایگاه داده خود بپردازید.
در اینده ای نزدیک دیگر قابلیت های لینوکس را در مقالات سایت خواهید دید , والبته این بار دیگر تصمیم با شماست که همچنان با مایکروسافت باشید یا لذت استفاده از نرم افزارآزاد را بچشید!!