بخشی از مقاله

در باره شرکت

اين شرکت در سال 1373 به صورت شرکت سهامي خاص به ثبت رسيد ه است و

فعاليت هاي عمده شرکت اجراي قراردادهاي پنجگانه منعقده با شرکت برق منطقه

مي باشد

 


موضوع قراردادهاي پنجگانه به شرح ذيل مي باشد :


1-قرارداد "خدمات مشترکين"در خصوص خدمات بعد از برقراري سرويس برق و

انجام کليه اقدامات مورد نياز مشترکين


2-قرارداد "برنامه ريزي و طراحي"در خصوص مطالعه ،برنامه ريزي و طراحي

اقدامات مرتبط،احداث ،توسعه،اصلاح و بهينه سازي تاسيسات توزيع


3-قرارداد "اصلاح و بهينه سازي شبکه هاي توزيع " در خصوص حمل ،نگهداري

مواد و نصب و اجرا در جهت اصلاح و بهينه سازي خطوط و پست ها ، ساختمانها

و روشنايي معابر


4- قرارداد " توسعه و نوسازي شبکه هاي توزيع " در خصوص حمل ،نگهداري

مواد و نصب و اجرا در جهت توسعه و نوسازي خطوط و پست ها ، ساختمانها و

روشنايي معابر


5- قرارداد " بهره برداري از شبکه هاي توزيع " در خصوص بهره برداري بهينه

از شبکه هاي توزيع در محدوده عملياتي ودر راستاي تامين برق مطلوب و مطمئن و

دائم مشترکين


دفتر نظارت بر خدمات مشترکين و فروش

اين دفتر وظيفه مشاوره و نظارت بر کار خدمات مشترکين امور

هشتگانه برق

مشهد را بر عهده دارد ضمنا" انعقاد قراردادهاي بالاي يک مگا وات تا سقف دو

مگاوات نيز با اين دفتر مي باشد و اين کار در امور انجام نمي گيرد. وظايف

سازماني فوق در قالب چارت ذيل انجام مي گيرد:

 


مسئول دفتر

کارشناس وصول مطالبات
کارشناس عقد قراردادها

کارشناس تشخيص مصرف

ناظر1
ناظر 2

پس از انعقاد قرارداد با پيمانکار بر اساس برنامه زمانبندي شده که توسط رانير تهيه

شده قسمت تشخيص امور هشتگانه اطلاعات جمع آوري شده (کنتور خواني )را از

پيمانکار دريافت مي کند ، پيمانکاربراي جمع آوري اطلاعات کنتورها از وسيله اي

به نام پي دابل يو استفاده مي کند

مسئول تشخيص مصرف مستقر در امور بويسله متصدي مصرف بطور رندمي

روزانه 40 تا 60 مورد از قرائت کنتورها را کنترل و گزارش آنرا به دفتر نظارت

مي فرستد ، اين دفتر هم بصورت موردي ،بعضي از گزارشات را کنترل مي کند ،

کارانه متصديان مربوطه بر حسب تعداد بازديد روزانه مشخص مي شود ، مسئول

تشخيص ميانگين کارانه متصديان را دريافت ميکند ،نحوه پرداخت دس

تمزد به

پيمانکار به اين صورت است که پيمانکار صورت وضعيت کار انجام شده را هر دو

ماه يکبار به مسئول تشخيص ارائه مي کند که پس از تاييد به دفتر نظارت براي


کنترل و اعمال اضافات و کسورات فرستاده مي شود اضافات يا تشويقي ها مربوط

به گزارش بعضي موارد همچون شناسايي کنتور ،گزارش خرابي کنتور و ... مي

باشد ،

کسورات مانند کنتور خواني غلط و... مي باشد پس از اعمال نرخهاي مربوط و

محاسبه ي مبلغ ريالي صورت وضعيت ، جهت پرداخت به امور مالي ارسال مي


شود ، مسئول قطع و وصل امور هشتگانه با توجه به ليست بدهکاران که در موعد

مقرر بدهي خود را پرداخت نکرده اند ، يا اينکه مجوز استفاده از برق آنها به پايان

رسيده است و يا حکم محاکم قضايي به وسيله يک کارفن قطع و وصل روزانه بين

40 تا 60 مورد را اقدام به قطع برق مي کند و گزارش کار خود را به ناظر قطع و

وصل در دفتر نظارت ارسال مي کند ، کارانه کارفن قطع و وصل بر

اساس تعداد موارد انجام شده روزانه که حداقل از 40 مورد بايد بيشتر باشد ،

مشخص مي شود

متصدي مربوط30% آن را به عنوان کارانه دريافت . تخصيص کنتور براي امور

هشتگانه بر اساس سهميه از قبل مشخص شده هر امور ، با کمک نرم افزار مديريت

 

کالا در اين واحد صورت ميگيرد .

ضمنا" اساس کار اين دفتر بر پايه آئين نامه و کتابچه تعرفه مصوب هيات وزيران

مي باشد .

 


دفترسيستمها و روشها

اين دفتر مستقيما" زير نظر مدير عامل بوده و بطور خلاصه ميتوان 2 مسئوليت زير

را براي آن متصور شد:

1- پياده سازي و نگهداشت و بهبود سيستم هاي مديريتي

2- متولي ارزيابي

در اين دفتر با نظريه ديمينگ آشنا شديم طبق اين نظريه با طراحي ، اجرا ، بررسي

و اقدام اصلاحي درطي زمان به سوي کيفيت بهتر مي توانيم حرکت کنيم .

استانداردها ديگر موضوعي بود که با آن آشنا شديم ،استانداردهاي ايزو ادعا دارند

فرايند تحت يک سيستم جامع و کنترل شده در سازمانها طراحي شده ،به اجرا درآمده

، بررسي و بازنگري شده و روي آن اقدام اصلاحي صورت مي گيرد .

روش گردش کار واحدها توسط واحدها و با حضور نماينده مديريت در

کيفيت و کارشناس بهره وري و کارشناس زيست محيطي تنظيم و در دفتر سيستمها

به عنوان سند تضمين کيفيت مدون و پس از تاييد مدير ابلاغ مي شود .ايزو

9001 بر کنترل کيفيت ايزو 14001 بر حفاظت محيط زيست و ايزو او اس اي

اس بر رعايت ايمني و بهداشت محيط کار و مشتري تاکيد دارد، انجام هماهنگي لازم

براي برگزاري جلسات بازنگري مديريت و کميته عالي اقدام اصلاحي براي رعايت


استانداردهاي فوق و بهبود سيستم از ديگر کارهاي اين دفتر ميباشد

،فرم نظر خواهي از مشتري که هنگام ارائه خدمات به آنها تحويل مي شود پس از

تکميل توسط مشتري مستقيما" به اين دفتر مي آيد اين دفتر پس از تماس با مسئول

مربوطه اگر مشکل حل نشد


، اقدام به برگزاري کميته عالي اصلاحي مي نمايند ، اين کميته شامل مدير پ

شتيباني

، مدير مالي ، مدير عامل مي باشد که با ابلاغ مدير عامل نظر کميته لازم الاجراست


قسمت بهره برداري

پس از تکميل يک پروژه و تاييد صورت وضعيت تحويل و تحول توسط گهداري و

تعمير شبکه و تاسيسات بر عهده اين واحد مي باشد ، اين واحد جهت سرويس دهي


بهتر وظايف خود را در غالب شش گروه انجام مي دهد گروه هاي شش گانه با

بازديد و يا اطلاع مرکز 121 به عيوب شبکه پي برده و جهت اصلاح آن اقدام مي

کند اين گروه ها عبارتند از:

1- اتفاقات

2- واحد بالانس

3- واحد روشنايي معابر

4- واحد سرويس پستها

5- واحد تعميرات زميني

6- واحد تعميرات هوايي


خدمات فني بيست کيلو وات

وظيفه تعمير و نگهداري از شبکه بيست کيلووات (فشار متوسط) باب اين اداره مي

باشد در اين واحد حداکثر سعي بر اين است که ضمن رعايت نکات ايمني ،بدون قطع

برق (اصطلاحا" خط گرم ) بتوانند خدمات خود را انجام دهند اين خدمات در غالب

4 گروه به شرح زير انجام مي شود :


1- اداره تعميرات خط گرم که خود شامل گروه بازديد شبکه ، گروه تعميرات و

گروه پاکسازي اشجار مي باشد

2- گروه تعميرات و سرويس ترانسفورماتورهاي هوايي و زميني

3-گروه عيبياب کابلها ( از آنجايي که دستگاه عيب ياب فقط در اختيار اين اداره

ميباشد اين قسمت نه تنها وظيفه عيب يابي کابل بيست کيلو ولت بلکه کابل هاي فشار

ضعيف ، و انتقال را نيز بر عهده دارد و به ساير شرکت ها برق منطقه نيز خدمات

ارائه مي دهد

 


.
4- واحد رلياژ و حفاظت از پستهاي توزيع و شبکه هاي هوايي


اداره بازرسي


وظايف زير به عهده اين قسمت مي باشد :

1- اعمال نظارت بر بازديد هاي مرتب از شبکه

2- تهيه صورت مجلس موارد تخلف


3- نظارت بر قطع برق مشترکي که سه دوره ميزان مصرف وي يادداشت نشده باشد

4- نظارت بر آزمايش کنتور

5- رسيدگي به گزارش مسئول تشخيص مصرف

6- انجام محاسبات مصرف برق اعياد و جشن ها

7- نظارت بر مکاني که از دو کنتور استفاده مي کند

8- نظارت بر برق مشترکين بزرگ

9- رسيدگي به شکايات متفرقه

10- تحقيق در مورد کد تعرفه برق

آزمايشگاه کنتور (کاليبراسيون )


هرگاه مشترک به ميزان برق مصرفي اعتراض داشته باشد يا کنتور نويسان گزارش

دهند اداره بازرسي مراجعه و در صورت لزوم کنتور مشترک را جهت آزمايش به

آزمايشگاه کاليبراسيون کنتور منتقل مي کنند البته براي يک مدت کنتور جايگزين

نصب مي شود در آزمايشگاه با استفاده از دستگاه زرا و پر تابل کنتور را آزمايش و

مقدار انحراف براي مدت مصرف را محاسبه مي کنند کنتور تعمير شده زير نظر

بازرسي در محل اوليه نصب مي شود و چنانچه مشترک مقصر باشد هزينه تعمير و

آزمايش از وي اخذ مي شود در غير اين صورت اين هزينه با شرکت مي باشد .


مرکز ديسپاچينگ و121

هماهنگ کردن قطع و وصل فيدر ها در پستهاي فوق توزيع با اتفاقات يا بهره

برداري در امور به اين واحد مي باشد اطلاعات پستها روزانه جمع آوري و در

سيستم جهت تجزيه وتحليل ثبت مي شود در طرح اتوماسيون فيدرها از اين مرکز و

از راه دور قابل کنترل مي باشد و اطلاعات بار شبکه و ... در سيستم جمع آوري

مي شود براي شبکه فشار ضعيف عمليات فوق توسط مرکز 121 انجام مي گيرد

هر گاه برق مشترکي قطع شود با تماس وي با اين مرکز آدرس وي در سيستم توسط

اپراتور ثبت شده اين مرکز با توجه به محدوده مشترک با اتفاقات امور مربوطه

تماس گرفته ضمنا" گزارش کار را نيز بعد از رفع عيب از آنها جهت رفع عيب از

آنها جهت ثبت در سيستم جويا مي شود به اين ترتيب بانک اطلاعاتي جامعي از قطع

برق و... در اين قسمت جمع آوري مي شود که از اطلاعات آن مي توان به قسمتهاي

فرسوده شبکه ، به کالاهاي نا مرغوب استفاده شده درشبکه و... پي برد .


واحد بازرگاني

اين واحد زير نظر امور پشتيباني ميباشد و مهمترين کار آن خريد کالاي مورد نياز

پروژهها بر اساس کتابچه نيازمندي کالا که اول سال دفتر مهندسي در اختيار آنها

قرار داده و ساير کالا هاي درخواستي که تاييدات و اعتبارات لازم را کسب کرده ،و

انعقاد قراردادهاي خريد خدمات ، فروش کالاهاي مازاد و ... مي باشد که امور

محوله را توسط سه بخش قراردادهاي مناقصه ها ، سفارشات و کارپردازي انجام

مي دهد . طبق آخرين آئين نامه معاملات ابلاغ شده شرکت ، معاملات ( اعم از

خريد ، فروش ، اجاره و استيجاري ، پيمانکاري ، اجرت کار خدمات ، مشاوره و

غيره ) از لحاظ مبلغ به سه دسته تقسيم مي شوند :


الف) معاملات جزئي : معاملات تا سقف 8000000 ريال جزء اين گروه از

معاملات مي باشد .

اين معاملات توسط کارپرداز يا مامور خريد و به کمترين بها ي ممکن انجام گرفته

توسط ايشان کفايت مي کند .


ب) معاملات متوسط : معاملات بين مبلغ 8000000 تا 80000000 ريال

معاملات متوسط ناميده شده اند براي اين معاملات علاوه بر تاييد کارپرداز يا مامور

خريد ، سرپرست وي و نماينده مجاز مدير عامل نيز بايد اين مطلب که معامله به

کمترين بهاي ممکن انجام گرفته را تاييد نمايند ، براي معاملات 20000000 تا

80000000 ريال اخذ استعلام کتبي الزامي است .

ج) معاملات عمده : معاملات بيش از 80000000 ريال معاملات عمده هستند و


نياز به برگزاري مزايده يا مناقصه عمومي يا محدود به تشخيص مدير عامل دارد .

در مورد معاملات جزئي و متوسط قيد تاريخ خريد و نشاني فروشنده روي فاکتور

الزامي است در مورد معاملات عمده آگهي مناقصه بايد از يک تا سه نوبت به

اقتضاي اهميت معامله در يکي از روزنامه هاي کثيرالانتشار با ذکر نکات زير

منتشر شود :

1- نوع و مقدار کالا يا کار

2- محل اخذ اسناد مناقصه و تسليم پيشنهاد

3- مدت قبول پيشنهادات

4- محل و تاريخ تشکيل مناقصه و نحوه حضور پيشنهاد دهندگان


اتخاذ تصميم در مورد تعيين برنده مناقصه ، موضوع معاملات عمده ، توسط

کميسيون معاملات صورت مي گيرد.

اعضاي اين کميسيون عبارتند از :

1- نماينده منتخب مدير عامل

2- نماينده واحد تدارکات بدون حق راي

3- نماينده واحد در خواست کننده

4- نماينده امور مالي


اداره انبارها و سيستم انبار

اين اداره زير نظر امور پشتيباني مي باشد و شامل پنج انبار به شرح ذيل مي باشد :

1-انبار71 انبار کالاي فشار متوسط 20 کيلو وات

2- انبار 72 انبار کالاي برگشتي که خود به دو دسته کالاي قابل استفاده و نيازمند

تعمير تقسيم مي شود .

3- انبار 73 انبار کالاي عمومي

4- انبار74 انبار کالاي اسقاط

5- انبار 75 انبار کالاي فشار ضعيف

معمولا" براي ورود جنس به انبار مي تولن گردش زير را متصور شد :

1- با ورود کاميون به محوطه انبار ، بدون توجه به اينکه جنس ورودي آيا

درخواست خريد دارد يا نه ، بر اساس شواهد ظاهري صورتي توسط حراست پر مي

شود که در آن کالاي وارد شده و شماره بارنامه و شماره ماشين قيد مي شود و اين

صورت مجلس به " صورت مجلس ورود کالا " مشهور است


2- جنس ورودي توسط کميسيون فني از لحاظ مطابقت با در خواست خريد و

مطلوبي کنترل مي شود اين تاييديه " صورت مجلس تاييد کالا " ناميده مي شود .


3- براي کالايي که مراحل فوق را طي کرده و تحويل انبار دار مي شود " رسيد


انبار " صادر مي شود ظاهرا" در انبار اين شرکت مورد اول به صورت مکانيزه

صادر نمي شود و در حسابداري بابت پرداخت وجه فاکتور انبار ، پيوست بودن

مورد 2و3 کافي است ، ضمنا" فرم 2 که توسط کميسيون فني تاييد مي شود با نام "

صورت مجلس ورودي " پرينت گرفته مي شود و شماره بارنامه و ماشين روي ان

قيد شده است که هيچ ارتباطي با تاييد کنندگان فرم ندارد .


سيستم طبقه بندي و کد گذاري کالا در انبار :


در صنعت برق سيستم هاي طبقه بندي و کد گذاري "هارزا و تاتا " سابقه طولاني تر

و جامعيت بيشتري دارد هر چند که اين سيستم ها نيز به دليل عدم وجود گروه

نگهداشت بروزرساني نشده و يا در انبارهاي مختلف به صورت سليقه اي دچار

تغيير شده است در ذيل به توضيح مختصر در مورد دو سيستم فوق مي پردازيم :

سيستم هارزا:

شرکت مهندسين مشاورهارزا در سال 1346 جهت طراحي و اجراي سيستم کد

گذاري متحدالشکل فعاليت خود را آغاز ودر سال 1349 در برق منطقه تهران

شروع به اجراي آن نمود اين شرکت کميته استاندارد کالاي برق را تشکيل داد اين

کميته با استفاده از يک کدينگ نه رقمي با ساختار ذيل اقدام به کد گذاري اجناس

نمود :


* * **** * **


کد گروه اصلي


کد گروه فرعي


شماره مشخصات جنس


نوع مصرف و خريد


رقم کنترل کننده

کدينگ 9 رقمي هارزا

سيستم تاتا :
از سال 1350 کار طبقه بندي و کد گذاري کالاهاي انبار نيروگاها بر اساس

قراردادي به شرکت مشاورهاي تاتا از هندوستان واگذار شد و تا سال 57 در بعضي

از نيروگاهها از جمله نيروگاه مشهد اين سيستم پياده شد و چون توسط شرکت تاتا

انجام گرفته به سيستم تاتا مشهور شده است .

اين سيستم با استفاده از کدينگ ده رقمي و ساختار زير پياده شده است :


* *** ** ** **

کلاس اصلي


کلاس فرعي


کلاس فرعي فرعي


شماره شناسي


رقم کنترل کننده

بودجه و اعتبارات :

بودجه عبارت است از پيش بيني درآمدها و هزينه ها براي يک دوره مالي معين .

بودجه توليد و فروش: اولين بودجه اي که هر موسسه تجاري اقدام به تهيه آن مي

نمايد بودجه فروش مي باشد زيرا مبناي اصلي تهيه و تنظيم ساير بودجه هاست با

پيش بيني مقدار فروش (متاثر از شرايط جغرافيايي ، فرهنگي ، اقتصادي ، وضعيت

رقبا و ...) مقدار مورد نياز براي توليد محصول يا خدمات بدست مي آيد با پيش بيني

مقدار توليد ، مقدار مواد مصرف شده ، دستمزد مستقيم و سربار پيش بيني مي شود

با پيش بيني مواد مصرف شده با توجه به موجودي اول دوره و پيش بيني مقدار لازم

براي پايان دوره ، مي توان مقدار خريد را پيش بيني کرد .

بودجه نقدي : هدف از تنظيم بودجه نقدي تعيين ميزان وجه نقد با پيش بيني دريافتها

و پرداختها طي دوره و مقدار مورد نياز براي پايان دوره مي باشد بطوريکه شرکت

با کمبود نقدينگي يا تراکم بيش از نياز نقدينگي روبرو نشود .

بودجه قابل انعطاف : موسسات تجاري ( توليدي ، بازرگاني ، خدماتي ) بودجه هاي

مورد نياز خود را ممکن است فقط با در نظر گرفتن ظرفيت عادي تهيه و تنظيم

نمايند اين نوع بودجه ها ، بودجه ثابت ناميده مي شوند در اين نوع بودجه ها در

صورت عدم تحقق ظرفيت توليد ، امکان مقايسه بودجه با عملکرد واقعي و محاسبه

انحرافات مربوطه و تجزيه تحليل آنها به آساني ميسر نخواهد بود براي رفع اين

مشکل توصيه مي شود موسسات بودجه تنظيمي خود را به جاي تهيه بر مبناي يک

ظرفيت ، در ظرفيتهاي متفاوت تنظيم نمايند که به اين نوع بودجه بودجه قابل

انعطاف گويند .

بودجه قابل انعطاف مي بايست حاوي هزينه هاي متغير و ثابت به تفکيک باشد و

هزينه هاي نيمه متغير بايد با روشهاي خاص به ثابت و متغيير تفکيک شوند تا بتوان

هزينه هاي واقعي را مقايسه و انحرافات مربوط را مقايسه و انحرافات مربوطه را

محاسبه و مورد تجزيه و تحليل قرار داد .

بودجه سرمايه اي : طرح ريزي ، ارزيابي و کنترل مخارج سرمايه اي که بودجه

بندي سرمايه اي ناميده مي شود عبارتست از فرايند طرح ريزي سرمايه گذاري

مستمر ، تجديد سرمايه گذاري منابع واحد تجاري ، و هدايت و اعمال نظارت بر

اينگونه سرماغيه گذاري ها و واضح است که اين سرمايه گذاري ها توسط بنگاه

جهت کسب سود بوده و منافع آن بايد مشخص شود توجه داشته باشيم که اين مخارج

سرمايه اي با هزينه هاي که در بودجه توليد و فروش پيش بيني مي شود متفاوت

است .


واحد بودجه و اعتبارات :

اين واحد با هدف تهيه بودجه ، کنترل هزينه ها و درآمدهاي واقعي ، ارزيابي و

تجزيه و تحليل آنها جهت برنامه ريزي مديريت فعاليت مي کند در اين واحد بودجه

را به دو بخش جاري و سرمايه اي تقسيم نموده اند که مي توان گفت آنچه که به

عنوان بودجه سرمايه اي طبقه بندي شده، عملا" از ديدگاه شرکت برق منطقه سرمايه

اي محسوب مي شود نه شرکت توزيع برق مشهد ، از انجايي که شرکت توزيع برق

مشهد بيشترين فعاليت خود را به عنوان پيمانکار برق منطقه انجام مي دهد بنا بر اين

بودجه فروش عبارت است از انچه که برق منطقه از شرکت توزيع کار بخواهد اين

محدوديت ها عملا" نحوه تنظيم بودجه با آنچه که بيان شد متفاوت مي سازد هر چند

که بودجه در اينجا خيلي از نقشهاي بودجه در بازار رقابت ازاد و بنگاههاي صرفا"

اقتصادي را ندارد با اين حال ابزار بسيار مهمي براي مديريت محسوب مي شود .

بودجه جاري بر اساس پيشنهاد واحدها و عملکرد گذشته و لحاظ تورم و نقدينگي و

سياست هاي کلان مديريتي توسط دفتر برنامه ريزي تهيه مي شود براي تهيه بودجه

سرمايه اي ابتدا در دفتر طرح و نظارت امور از اوايل برج 8 به بعد بر اساس


نيازها و اولويت ها و با درخواست واحد بهره برداري و يا بر اساس گزارش

121 يا تقاضاي مردم و مطالعات انجام گرفته و ... انواع طرح هاي سرمايه اي

شامل توسعه و احداث ، روشنايي معابر ، اصلاح و بهينه سازي که در سال آينده

بايد اجرا شود ، تهيه شده پس از تصويب مدير امور به دفتر طرح و نظارت و از

آنجا به دفتر برنامه ريزي (بودجه و اعتبارات ) ارسال مي شود پس از برگذاري

جلسه دفاعيه و تاييد مدير عامل بودجه پيشنهادي به برق منطقه خراسان ارسال مي

شود برق منطقه با توجه به اعتبارات و ... آن را تعديل مي کند بودجه مصوب به

امور مالي ابلاغ مي شود بودجه جاري در سيستم کنترل بودجه تعريف مي شود ،

دفتر مهندسي بر اساس پروژه هاي مصوب ( پروژه هايي که براي آن اعتبار

در نظر گرفته شده ) کتابچه نيازمندي کالا را تهيه و در اختيار واحد بازرگاني قرار

مي دهد ، کتابچه اعتبارات سرمايه اي مصوب هر امور بر حسب رديف هاي

مشخص در اختيار حسابداري تاسيسات جهت کنترل پروژه ها قرار مي گيرد .


پانچ قبوض

با دريافت گزارش کنتور نويسها در واحد درآمد و توسط رانير در واحد مالي

98 ثبت ذيل انجام مي گيرد :


بدهکاران ------------------

10 / درآمد عملياتي _ فروش برق خانگي ------------

20 / درآمد عملياتي _ فروش برق تجاري ------------

40 / درآمد عملياتي _ فروش برق صنعتي ------------

30 / درآمد عملياتي _ فروش برق کشاورزي -----------

بابت عوارض ------------------

تاخير قبوض/نگهداشت شبکه / آبونمان صدا و سيما------

مشترک با مراجعه به بانک وجه قبض برق مصرفي را پرداخت مي کند نامه رسان

قبوض به همراه پرينت بانکي را روزانه از بانکها جمع آوري مي کند و به اين واحد

تحويل مي دهد در اين واحد قبض ها اسکن شده و پانچ مي شود و مغايرت بانکي

گرفته مي شود سپس بابت وجوه دريافتي از مشترک در واحد مالي 98 ثبت ذيل

انجام مي گيرد:

بانک ---------------------------

بدهکاران -----------------------


سيستم و روش حسابداري شرکت توزيع مشهد :

سيستم و روش حسابداري شرکت توزيع مشهد روش متحدالشکل حسابداري براي

شرکتهاي برق منطقه است که در سال 1346 تدوين و دستورالعمل اجرايي ان نيز

صادر گرديده است .

حسابداري توزيع مشهد بر حسب امور آن تفکيک شده و عمليات مالي روزانه هر

امور در همان امور سند مي خورد سپس عمليات ماهانه واحد در قالب يک سند

تمرکز در پايان هر ماه در واحد تمرکز ثبت مي شود و دفاتر قانوني بر اساس اسناد

اين سيستم تنظيم مي شود
.

واحد مالي و اداري در امور

چارت سازماني اين واحد به شکل ذيل بوده که قسمت هاي مالي آن در ادامه توضيح

داده خواهد شد

 


مدير مالي و اداري

امور اداري

حسابداري مسئول
نقليه
پرسنلي
ح جمع هزينه و داراي
درآمد
کارپرداز

حسابداري تاسيسات


دستور کار بيست رقمي :

براي ثبت سند در سيستم حسابداري از دستور کار بيست رقمي استفاده مي شود

دستور کار از قسمت هاي ذيل تشکيل يافته است :

حساب معين

محل اجرا يا کد جريان نقد
کد طرح و برنامه يا کد بودجه

انديکس يا شناسايي


حساب کل


سريال يا رديف

ضمنا" به هنگام صدور سند در قسمت ضميمه شرح شماره کالاي مصرفي در

پروژه ، يا شماره رديف تامين اعتبار ( شماره درخواست خريد ) ، يا شماره حواله

واريزي يا چک صادره درج مي شود ، در هنگام صدور سند کد شرح و شرح هر

حساب نيز بايد پر شود .

بعضي از حسابهاي اصلي به شرح زير مي باشند:

حساب 101 اين حساب بابت اموال و تاسيسات در حال استفاده مي باشد .

حساب 108 مربوط به ذخيره استهلاک انباشته اموال و تاسيسات مي باشد .

حساب 153 اين حساب کار در جريان يعني همان پروژه هاي در دست اقدام مي باشد .

حساب 154 حساب موجودي کالاي تاسيسات و ساختماني يا به عبارتي حساب کالاي

انبار مي باشد .

حساب 401 بابت ثبت هزينه هاي مالي و اداري و مشترکين از اين حساب استفاده
مي شود

حساب 402 براي نگهداشت هزينه هاي تعميرات زميني و هوايي و گروههاي

اجرايي بهره برداري بکار مي رود .

حساب 163 هزينه هاي پرسنل کارپردازي ، تدارکات و انبار را در خود جاي مي

دهد

حساب 184 بابت هزينه هاي مرکز طرح و نظارت و حسابدار تاسيسات مي باشد .

مانده حساب 163و184 جذب ساير حسابها مي شود که سربار جذب شده مربوط به

ترتيب در حساب 164 و 185 جمع مي شود . از اين حسابها استفاده ديگري نبايد

بشود . براي جذب حساب 163 معمولا 3%کالاي مصرفي (خارج شده از انبار ) به

حساب دستور کار قيد شده در حواله انبار منظور و حساب 164بستانکار مي شود و

براي جذب حساب 184 معادل 10% هزينه عمليات هر پروژه به قيمت تمام شده

پروژه (حساب 153 ) اضافه شده و حساب 185 بستانکار مي شود .

در صفحات بعد کدينگ کامل حسابهاي اصلي ، کدهاي محل و کدهاي طرح و برنامه را مي توانيد ملاحظه کنيد .

حسابدار مسئول :

تمام اسناد صادره قبل از اينکه براي مدير مالي ارسال شود توسط حسابدار مسئول

کنترل مي شود معمولا" محاسبه کسورات و اضافات حقوق جهت ارسال به ستاد، و

سند هاي مربوط به حسابداري قراردادها نيز توسط حسابدار مسئول تنظيم مي شود

که ثبت هاي مربوط در ادامه ضمن توضيح گردش کار يک پروژه بيان خواهد شد .


سيستم تامين اعتبار و حسابدار هزينه :

براي خريد اموال غير اموالي و انباري متقاضي فرم درخواست خريد را پر نموده

بعد از تاييد مسئول مربوطه فرم مذکور جهت درج دستور کار به حسابداري

تاسيسات ارسال مي شود حسابدار تاسيسات دستور کار را پر نموده جهت تاميين

اعتبار به حسابدار هزينه ارسال مي کند حسابدار هزينه بر حسب دستور کار مندرج

و با استفاده از سيستم مکانيزه بخشي از اعتبار در نظر گرفته شده را به درخواست

مورد نظر تخصيص مي دهد و پس از درج رديف بودجه و تاييد ساير افراد ذيصلاح

، جهت خريد اقلام درخواستي فرم به کارپرداز تحويل داده مي شود ، عمليات فوق

به " تامين اعتبار " مشهور بوده که به نظر مي رسد " تخصيص اعتبار" مناسب تر

باشد . معمولا اکثر درخواست خريد ها ، قبل از تهيه و تحويل جنس به متقاضي

توسط متقاضي قسمت دريافت تاييد مي شود که با اين مسئله برخورد نمي شود ،

ضمنا" در صورتي که دستور کار اشتباه درج شده باشد هنگام تخصيص اعتبار ،

سيستم بايد اشکال بگيرددر صورتي که در حال حاضر با دستور کار اشتباه

تخصيص اعتبار ممکن مي باشد ولي بعدا" هنگام صدور سند ، سيستم به اين دستور

کار ايراد مي گيرد . حسابدار هزينه مسئول صدور اسناد هزينه اي مختلف مانند سند

هاي کارپردازي ، تنخواه اداري ، سند هاي درمان ، هزينه سوخت و متفرقه مي باشد

خريد هاي بالاي يک ميليون ريال و يا خريد از اشخاصي که پيش بيني مي شود در

يک دوره سه ماهه بيشتر از يک ميليون ريال باشد ، در سيستم حسابداري خريد سند

مي خورد در اين سيستم ريز اطلاعات خريد وارد مي شود بنابر اين تهيه گزارش

خريد فصل که حد اکثر يکماه پس از پايان فصل بايد به حوزه آمار و اطلاعات

دارايي ارسال شود به سهولت امکان پذير مي شود .

ضمنا" خريدهاي انباري جهت قيمت دار شدن شماره رسيد انبار نيز در سيستم خريد

بايد ثبت گردد البته تا قبل از بيست و پنجم هر ماه زيرا بعد از آن حسابداري انبار

اقدام به تهيه گردش انبار نموده قيمت دار شدن رسيد بعد از تهيه گردش انبار باعث

اختلاف در اين گردش مي شود معمولا بايگاني اسناد و ارسال اصل اسناد به ستاد

نيز توسط حسابدار هزينه صورت مي گيرد .


در صفحات بعد جدول کدهاي بودجه نشان داده شده اشت .

حسابدار جمع دار و سيستم اموال :


در ستاد اموال هر امور در سيستم اموال به حساب جمعدار آن امور گذاشته شده ووي

در برابر آن اموال مسئول مي باشد ، در هر امور نيز جمعدار ، اموال تحويلي به هر

شخص را با محل استقرار آن ثبت مي نمايد هر گونه جابه جايي بايد با حضور

جمعدار صورت مجلس شده و او نيز بايد اين جابه جايي را در سيستم اموال ثبت

نمايد از لحاظ اينکه مانده حساب اموال طبق دفاتر شرکت در اين سيستم به طور

کامل ، بر حسب شماره اموال و محل استقرار ريز شده است کاربزرگي انجام گرفته

، اما اين سيستم متاسفانه جابه جايي اموال در مراکز مختلف و در نتيجه تخصيص

هزينه استهلاک به نسبت کارکرد در هر واحد را نمي تواند جوابگو باشد .

به اين معني که به هنگام ثبت يک تحويل و تحول به جاي آنکه يک سند انتقالي که

در بر گيرنده تاريخ انتقال، محل استقرار(مرکز هزينه ) و نام شخص تحويل گيرنده

جديد را ثبت کنيم اطلاعات قبلي را پاک کرده و اطلاعات جديد را رونويسي مي کنيم .
ضمنا" درخواست خريد کالاي اموالي يا درخواست برگشت کالاي برگشت کالاي

اموالي به انبار توسط حسابدار جمعدار در سيستم مديريت کالا صورت مي گيرد .


هنگام برگشت اموال به انبار اموال مستعمل به نرخ 70% بهاي استاندارد و اموال

اسقاطي به نرخ 2% قيمت استاندارد ارزش گذاري شده وبا قيمت فوق ثبت ذيل در

سند سند گردش انبار سند مي خورد :


154 / موجودي کالا ------------------------


101 / دارايي در حال استفاده ------------------


در پايان سال بابت مدت استفاده شده استهلاک محاسبه مي شود و ثبت زير سند مي

خورد :


403 /هزينه استهلاک ----------------------

108 / ذخيره استهلاک انباشته -------------------

و سپس مانده حسابهاي 101و108 مربوط به اموال کنار گذاشته شده فوق به

100/163 بسته مي شود .

روش قيمت گذاري فوق جالب به نظر نمي رسد بهتر است به اقل ارزش دفتري يا

قيمت بازار قيمت گذاري شود ضمنا به حساب موجودي گذاشتن اموال کنار گذاشته

شده باعث مي شود براي آن استهلاک نيز محاسبه نشود در حاليکه طبق قانون

ماليات ها ي مستقيم ايران براي اين دارايي ها که در طول سال مالي به کار گرفته

نمي شوند هزينه استهلاکي معادل 30% وضعيتي که به کار مي روند ، ميتوان

محاسبه کرد ضمنا" طبق اين قانون استهلاک دارايي از تاريخ آماده براي بهره

برداري محاسبه مي شود البته در مواردي که در خلال ماه آماده بهره برداري باشد

آن ماه در محاسبه استهلاک مد نظر قرار نمي گيرد . در توزيع برق مشهد به

طبقات ذيل تقسيم مي شود :
کد طبقه شرح طبقه کد بودجه کد محل پلاک اموال انديکس کد فرعي کد اصلي
1 لوازم و اثاثه اداري 391 101
2 وسائط نقليه 392 101
3 لوازم و تجهيزات انبار 393 101
4 تجهيزات کارگاهها 394 101
5 لوازم آزمايشگاهي 395 101
6 ماشين آلات 396 101
7 وسائل مخابراتي 397 101
8 لوازم متفرقه 398 101
9 حق الامتياز 301 101
10 ساختمان 390 101
13 زمين 389 101


نحوه محاسبه هزينه استهلاک :

هزينه استهلاک در حساب 403 و ذخيره آن در حساب 108 نگهداري مي شود

استهلاک براي طبقه 1و7 به روش مستقيم و ساير طبقات به روش نزولي و با نرخ

هاي زير محاسبه مي شود :


طبقه 1: ده ساله

طبقه2: خودروها 25%و موتور سيکلت و دوچرخه 35%

طبقه 3و6: 25%

طبقه 4و5و8 : 10%

طبقه7: هشت ساله

طبقه 12:7%


روشهاي محاسبه استهلاک :

1-روش فعاليت که با فرمول زير محاسبه مي شود :

مقدار فعاليت انجام شده در سال مورد نظر
* (ارزش اسقاط –بهاي تمام شده ) = استهلاک سال مورد نظر
مقدار فعاليت کل

2- روش خط مستقيم :


(ارزش اسقاط – بهاي تمام شده)
= استهلاک سال مورد نظر
عمر مفيد


3- روش هاي تسريعي که خود به دو روش تقسيم مي شود :


الف) روش مجموع سنوات :

عدد سال مورد نظر -1+تعداد سالهاي عمر مفيد
مجموع اعداد تعداد سالهاي عمر مفيد * (ارزش اسقاط –بهاي تمام شده ) = استهلاک سال مورد نظر


در فرمول فوق مجموع اعداد سالهاي عمر مفيد به طريقه زير راحت تر بدست مي آيد :

تعداد سالهاي عمر مفيد
(تعداد سالهاي عمر مفيد +1 ) * = مجموع اعداد سالهاي عمر مفيد
2

ب) روش مانده نزولي :


در اين روش ارزش اسقاط فقط براي محاسبه استهلاک سال آخر به کار مي رود

(1-عدد سال مورد نظر ) * (نرخ مورد نظر -1 )* نرخ مورد نظر * بهاي تمام شده = استهلاک سال مورد نظر


حسابداري تاسيسات و گردش يک پروژه :

براي کنترل بيشتر تمام دستور کارهاي درخواست هاي دست نويس و درخواست

هايي که از طريق سيستم مديريت کالا صورت مي گيرد توسط حسابدار تاسيسات

کنترل و تاييد مي شود در ادامه ضمن توضيح گردش کار يک پروژه نقش حسابدار

تاسيسات بيشتر مشخص شده است .

اداره بازرگاني بر اساس کتابچه نيازمندي کالا طبق آيين نامه معاملات اقدام به تهيه

کالاي پروژه نموده و در اختيار انبار قرار مي دهد ؛ دفاتر طرح و نظارت امور ،

پروژه هاي پيش بيني شده را آماده و پس از تاييد مدير امور اين پروژه ها به

حسابداري تاسيسات جهت تخصيص اعتبار ارسال مي شود اينکه چرا در پروژه

هايي کالاي برگشتي دارد ارزش کالاي برگشتي در اعتبار تخصيص داده شده موثر

است؟

با تخصيص اعتبار اين شماره مالي به پروژه اختصاص مي يابد و پيمانکار براي

پروژه انتخاب مي شود .

اما هر پروژه به رديف هاي زير تقسيم شده است :

رديف200 : ساختمان پست

رديف 300 : پست 20 کيلو ولت هوايي

رديف 301 : پست 20کيلو ولت زميني

رديف 400 : شبکه 20 کيلو ولت هوايي

رديف 500 : شبکه فشار ضعيف هوايي

رديف 590 : لوازم اندازه گيري و تجهيزات مشترکين

رديف 600 : شبکه يا کانال زميني

رديف 700 : شبکه فشار ضعيف زميني

رديف 900 :شبکه روشنايي معابر زميني

رديف 901 : شبکه روستايي معابر هوايي

رديف 902 : ساختمان عمومي و اداري

پروژهها بر اساس طرح ها و برنامه ها نيز طبقه بندي مي شوند :

طرح(3) طرح نوسازي _طرح(4)روستايي _ طرح(5) استهلاکي _ طرح(6)

اصلاح و بهينه سازي _ طرح (7) نيرو رساني _ طرح (8 ) توسعه روستايي _

برنامه (6) زميني _ برنامه (7) هوايي

هنگامي که در امور طبق آيين نامه معاملات ، پيمانکار بابت انجام کار مورد نظر

انتخاب شد با وي قراردادبسته مي شود ، در قراردادهايي که شرکت توزيع خود ،

بصورت پيماني براي برق منطقه انجام مي دهد ذکر شماره آن قرارداد جهت پيگيري

مسائل بيمه و ... در قرارداد جديد ضروري است .

معمولا قرارداد در چهار نسخه تنظيم مي شود يک نسخه براي تامين اجتماعي

جهت استعلام حق بيمه قرارداد، يک نسخه براي پيمانکار و يک نسخه براي شرکت

تنظيم ميشود هنگامي که پيمانکار نسخ دارايي و تامين اجتماعي را به سازمانهاي

مربوط تحويل و رسيد آنرا همراه 5% مبلغ کل قرارداد بصورت نقدي يا ضمانت

نامه جهت حسن انجام کار تحويل حسابداري داد ، نسخه قرارداد پيمانکار به وي

تحويل مي شود ، در صورتيکه پيمانکار شخصيت جديدي باشد ابتدا به ستاد اعلام

شده تا براي وي در سيستم انديکس تعريف شود ، قراردادهاي جاري در اين موقع

تامين اعتبار شده ، مشخصات قرارداد در سيستم قراردادها ثبت مي شود ، در

قراردادهاي پروژه اي در صورتيکه کالا با شرکت باشد پيمانکار به ناظر مراجعه

و ناظر با توجه به کالاي مورد نياز پروژه براي تحويل به پيمانکار درخواست کالا

نموده اين درخواست به کارتابل حسابدار تاسيسات رفته ، پس از کنترل توسط

حسابدار از جهت اينکه ايا آن کالا در پروژه ديده شده و بر عهده شرکت مي باشد و

آيا قبلا به پيمانکار تحويل نشده است .

پس از تاييد به کارتابل مدير امور رفته ، مدير امور امور گزارش موجودي انبار را

در اختيار دارد در صورت وجود و با توجه به اولويت ها ، مدير امور درخواستها

را تاييد کرده در خواست دوباره به کارتابل حسابدار تاسيسات وارد مي شود ،

حسابدار تاسيسات حواله انبار را صادر و به پيمانکار داده ، پيمانکار با مراجعه به

انبار جنس در خواستي را تحويل مي گيرد ، (البته بعضي کالاها براي امورها سهميه

بندي شده که مدير پشتيباني يا ساير قسمت ها ي مسئول نيز درخواست را بايد تاييد

کنند ) يک گزارش اساسي که براي حسابدار تاسيسات مفيد مي باشد

گزارش مجموعه حواله هاي صادره بابت يک پروژه خاص مي باشد هر چند که

گزارش مجموع خروجي ها ي انبار بابت يک پروژه هم اکنون تهيه مي شود اما

بعضي حواله ها ممکن است به انبار ارائه نشده باشد ، که در حال حاضر حسابدار

مجموع حواله ها را دستي حساب مي کند ، ضمنا با توجه به اينکه کالاي پروژه

درسيستم طرح و نظارت موجود مي باشد کنترل درخواست با کالاي پروژه نيز مي

تواند مکانيزه شود . اگر ناظر درخواست کالا بيش از آنچه که قبلا پيش بيني شده

بنمايد ، بايد ابتدا متمم تهيه کند ، براي تحويل کالاي جمع آوري شده از خط و يا

عودت کالا توسط پيمانکار به انبار نيز سيکل فوق بايد اجرا شود هنگامي که پروژه

تکميل شد پيمانکار آنرا صورت وضعيت قطعي نموده ، اين صورت وضعيت بايد به

امضاي پيمانکار ، ناظر پروژه ، نماينده بهره برداري و حسابدار تاسيسات برسد ،

حسابدار تاسيسات کالاهاي مصرف شده از پيمانکار را دقيق همراه با محل مصرف

(تيربه تير) از وي خواسته و خود اقدام به بازديد و شمارش مي کند تا اندازهاي که

صحت آن برايش مسجل شود

حسابدار تاسيسات مسئول کنترل مقداري کالاي مصرفي شده در پروژه بوده براي

هر پروژه پرونده اي تهيه کرده و کاربرگ حسابرسي مقداري کالا را بر اساس

اطلاعات جمع آموري کرده پر مي نمايد يک حسابدار تاسيسات در اين مورد دو کار

بايد انجام دهد اولا کالاي مصرفي در پروژه نبايد بيشتر از کالايي که براي پروژه

تامين اعتبار شده باشد، در صورت افزايش نياز به متمم و تخصيص اعتبار به

اندازه افزايش مي باشد

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید