بخشی از مقاله
طراحي بيمارستان
مقدمه :
يكي از اماكن عمومي كه اهميت زيادي در اجتماع دارد بيمارستان است. بيمارستان با توجه به نوع كاربري بايد داراي خصوصيات و ويژگيهاي خاص باشد ، بيمارستانها از نظر اندازه ئ امكانات با يكديگر تفاوت دارند كه در زير امكانات يك بيمارستان در حد متوسط بررسي مي شود .
طراحي كلي بيمارستان :
زميني كه براي بيمارستان انتخاب مي شود بايد در محيطي واقع شده باشد كه سر و صدا تا حد امكان بسيار كم بوده و محيط كاملاً آرام باشد . اندازه زمين (شامل محوطه ساختمان) بايد مساوي يا بزرگتر از 75 متر مربع براي هر تخت باشد ، براي بعضي از بيمارستانهاي مخصوص اين مقدار تا حد 150 مترمربع براي هر تخت مي تواند افزوده شود و مورد بيماريهاي واگيردار و مسري اين مقدار به 200 متر مربع براي هر تخت مي رسد .
بلوكهايي كه نماي جلويي بخش آن به سمت جنوب باز مي شود با تقريباً 80 متر از راه آهن و جاده هاي اصلي فاصله داشته و 40 متراز جاده با ترافيك محلي دور باشد .
تمام اطاق خوابهاي بيمارستان در روز نور را بدون هيچ مانعي احتياج دارد و اين نور در صورتي قابل قبول خواهد بود كه :
الف)زاويه انتشار نور از سر جداساز كريدور تا لبه بام يا ديش برآمدگي سرطاقي ساختمانها يا برجستگي طبيعي زمين و غيره تقريباً 16 درجه و براي اطاقهاي روز تقريباً 24 درجه باشد .
ب)زاويه انتشار نور روز به سر درگاه پنجره يا سرطاقي پيش آمده تقريباً 20 درجه باشد .
محل (موقعيت) زمين :
بيمارستان در مكاني بايد واقع شود كه قابل دسترسي توسط وسائل انتقال عمومي بوده ، اما دور از ترافيك باشد و داراي دسترسي مستقيم باشد .
اندازه بيمارستان :
تعداد تخت مورد لازم براي بيمارستان در هر ناحيه بستگي به بهداشت كلي فردي ، نوع كاررخانه هاي محلي ، آب و هوا ، وضع توقفدر بيمارستان و غيره دارد ، احتياج به تخت هاي بيمارستان به دليل مكانيكي شدن كارخانه ها و همين طور زراعت و افزايش استفاده كننده هاي اتومبيل و غيره ، امروزه زياد شده است .
بيمارستانها از نظر اندازه به دو دسته تقسيم مي شوند :
الف)بيمارستانهاي عمومي كوچك كه داراي كمتر از 500 تخت با قسمتهاي جراحي و پزشكي مي باشد .
ب)بيمارستانهاي عمومي ناحيه اي كه داراي 600 تا 1200 تخت با تمام قسمتهاي مخصوص كه مورد استفاده بيمارستانهاي كوچك و پزشكان محلي بوده و در صورت امكان وسائلي براي تدوين و تحقيق نيز دارند .
بيمارستانها داراي قسمتهاي مختلفي مانند : 1-اطاق هاي خواب
2-بخش اورژانس 3-واحد پرستاران 4-فضاي باز 5-سالن انتظار و غيره
مي باشد .
تشريح بعضي از قسمتهاي بيمارستان :
الف)اطاق خواب : اطاق هاي خواب براي بيماراني در نطر گرفته
مي شود كه نياز به مراقبت و نگهداري زير نظر پزشك دارند . در اطاقهاي خواب تخت ها با توجه به نور پنجره معمولاً به دوصورت عمود بر نور پنجره و در راستاي نور پنجره قرار مي گيرند
. فاصله بين تختها بايد اجازه : 1-ميز بغل تخت 2-صندلي ملاقات كنندگان 3-ميز چرخدار غذا و سرويس
4-آزمايشات توسط دكتر و پرستاران 5-حركت تخت به خارج از اطاق را بدهد .
اگر تخت بطور متناوب حركت مي كند بايد فاصله آن با تختهاي ديگر بشتر باشد .
واحد پرستاري :
اين بخش شامل فضاي تختها و اطاقهاي مخصوص استراحت ، اطاق معالجه و اطاق سرويس است . واحد پرستاري خود شامل چندين بخش است كه شامل :
1)بخش جراحي شامل اطاق آزمايش ، معالجات فرعي و دفتر
2)بخش آشپزخانه براي پيش غذاي رسيده از آشپزخانه مركزي ، كه داراي اجاق براي خوراك مخصوص و نوشيدني ، مخزن نگهداري غذا ، ميز چرخدار و غيره مي باشد ، اين بخش بايد داراي تهويه مناسب نيز باشد .
3)حمام كه در اين قسمت وسائل بايد به گونه اي چيده شوند كه
بيماران بتوانند از تخت متحرك يا تخت خواب براحتي به داخل حمام بروند .
4)توالت كه بايستي داراي نور كافي بوده و گرم هم باشد . اين بخش نيز بايد داراي تهويه بسيار مناسبي باشد . ديوار در بين توالتها بايد از زمين تا سقف بوده و توالت به اندازه كافي بزرگ باشد تا بيماران بد حال بتوانند براحتي در آن حركت كنند (توالت مخصوص بيمارستان)
توالت نبايد در كنار اطاق خواب باشد و ضمناً توالت كارمندان ، بيم.اران و ملاقات كنندگان بايد از هم جدا باشد .
5)اطاق دريچه دار كه اين اطاقها بايد داراي در ورودي جداگانه براي خالي كردن ، انبار و استريليزه كردن تخت باشد .
6)اطاقهاي مخصوص كه اين اطاقها به دلايل زير ساخته مي شود :
I - براي توقف كوتاه بيماران واگير و بازديد و بررسي مشكوكين
II - براي توقف كوتاه بيماران داراي ناراحتي هاي عصبي البته اگر بيمارستان رواني در فاصله نزديك وجود نداشته باشد . اين اطاقهاي مخصوص بايد اطاقهاي مطمئن با عايق ضدصداي داخلي و با ديوارهاي صاف و بدون وسائل برجسته و خطرناك بوده و در ضمن قابل قفل شدن از خارج هم باشند .
7)گلخانه كه در هر بيمارستان بهتر از جايي به اين بخش اختصاص داده شود .
8)انبار جهت انباركردن تختهاي متحرك و صندليهاي چرخدار
ج)بخش عمل يا جراحي :
كه اين قسمت بايد از ساير قسمتها بطور كامل جدا باشد ، تعداد سالنهاي بخش جراحي بستگي به اندازه و نوع بيمارستان دارد . هر قسمت بايد داراي سالنهاي ضدعفوني يا معمولي باشد ،
سالنهاي عمل بايستي قابل دسترسي از راه آمبولانس رو بوده و وابستگي نزديك به دستگاههاي استريليزه كننده و قسمت پرتونگاري داشته باشد و همچنين بايد در مجاورت آسانسور و نزديك به بخش جراحي در سمت شمال و در صورت امكان در بالاي طبقه همكف و يا در طبقه همكف قرار گيرد ، (بخش عمل به ندرت در طبقات فوقاني قرار مي گيرد ) . سالنهاي عمل نبايد داراي پنجره هاي سقفي باشند و اغلب بدون پنجره هستند ، اين سالنها بايد بطور مصنوعي روشن ، گرم و
تهويه گردند . تهويه طبيعي اين قسمت از طريق درهاي كشوئي داراي فيلترهاي بسيار ريز انجام مي شود . قسمت جراحي بايد داراي اطاقهاي بيهوشي و وسائل كامل باشد و همچنين بايد اطاق جراحان ، اطاق رختكن ، اطاق استراحت جهت بيماران جراحي شده و دفتر اجازه پذيرش براي پرتونگاري و فضاي لازم براي قالب برداري در آن تعبيه شده باشد . از آنجا كه گازهاي محترقه اي از قبيل اتر ، سيكلوپروپان ، اتيل كلرايد در اين قسمت بكار مي رود بايستي براي جلوگيري از احتراق توسط الكتريسيته ساكن بوجود آمده به وسيله جراحان ، كارمندان و يا بيماران ، شبكه
برنجي در داخل كف كار گذاشته شود و تمام وسائل افراد به طور زنجيروار به زمين متصل شود . به دليل سنگين بودن بيشتر اين گازها از هوا ودر پائين قرار گرفتن آنها تمام پريزهاي برق بايد تقريباً در 5/1 متري قرار گرفته و ضدجرقه نيز باشند .
