بخشی از مقاله




پيشگفتار :
تدوين مطالبي دربارة نحوة حسابداري انواع فعاليت هاي اقتصادي از يك سو ، بر دانش پيشرفته و امروزين حسابداري متكي و از سوي ديگر ، با شرايط خاص ، عرف تجاري و قوانين حاكم بر فعاليت هاي اقتصادي در ايران منطبق باشد يكي از زمينه هاي ضروري پژوهشي است كه مي تواند كاربرد روش هاي پيچيدة حسابداري را آسان ساخته و در عين حال خدمات حسابداري در سطوح مختلف را كارآمدتر نمايد علاوه بر اين ، پژوهش هايي از اين دست ، امكانات گسترش ، رواج و فراگيري

، اصول و ضوابط حرفه اي را افزايش داده و كار حسابداري واحدهاي تجاري را در مجموع بهبود مي بخشد امروزه مؤسسات عمومي و خصوصي اجراي عملياتي نظير : راه سازي – سد سازي – احداث ساختمان – تاسيسات – كشتي سازي – هواپيما سازي و ساخت قطعات پيچيده وسايل و تجهيزات را با انعقاد پيمان به مؤسسات پيمانكاري واگذار مي كنند .

اركان اصلي عمليات پيمانكاري :
در هر نوع عمليات پيمانكاري اركان اصلي زير وجود دارد :
كارفرما : شخص حقيقي يا حقوقي است كه به عنوان يك طرف قرارداد ، عمليات اجرايي معيني را به پيمانكار ارجاع مي كند .
پيمانكار : شخصي حقيقي يا حقوقي است كه به عنوان طرف ديگر قرارداد ، عمليات اجرايي پيمان را به عهده مي گيرد .
قرارداد : رابطه حقوقي بين طرفين است كه منشا تعهد و التزام مي باشد و شامل موضوع كار ، مدت انجام كار ، مبلغ قرارداد و تعهدات كارفرما و پيمانكار است .
موضوع قراردادهاي پيمانكاري معمولا ساختن يك دارايي يا دارايي هاي است كه در مجموع طرح واحدي را تشكيل مي دهد .

انواع قراردادهاي پيمانكاري :‌
قرارداهاي پيمانكاري به حالت هاي مختلف تنظيم مي شود اما معمولا يكي از دو حالت كلي زير را دارا است .


الف) قراردادهاي مقطوع :
در اين نوع قراردادها ، پيمانكار با مبلغ مقطوعي به عنوان بهاي كل پيمان و يا مبلغي يعني براي واحد هر كار ( مثلا يك متر خاكبرداري ) توافق مي كرد در برخي از موارد ، طبق مادة خاصي بهاي واحد هر كار يا مبلغ كل پيمان بر اساس تغييرات شاخص قيمت ها تعديل مي شود در اين نوع قرارداد هزينه هاي مواد ، مصالح ، ويتامين D ساير هزينه ها با پيمانكار است كه اگر كمتر از مبلغي كه از كارفرما دريافت مي كند خرج نمايد برايش سود محسوب مي شود .
ب) قراردادهاي اسانسي :
در اين وع پيمان ها ، مخارج مجاز يا تعيين شده در قرارداد به پيمانكار تاديه و در ازاء خدمات انجام شده درصد معيني از مخارج يا حق الرحمه ثابتي به پيمانكار پرداخت مي شود .
يكي از خصوصيات قراردادهاي پيمانكاري اين است كه مدت اجراي قرارداد معمولا به بيش از يك دورة مالي تسري مي يابد لكن تول مدت اجراي قرارداد نبايد ملاك شناخت قراردادهاي پيمانكاري قرار مي گيرد .
ج) قرار داد مديريت اجرائي علاوه بر دو نوع قراردادهاي ذكر شده از قرارداد زير نيز مي توان استفاده نمود :
در اين نوع قراردادها بهاي مواد و مصالح در مقابل ارائه صورت تحساب به پيمانكار پرداخت مي شود و هر مبلغ معين و مشخص كه در ابتداي قرارداد توافق شده و در پايان كار به عنوان حق الزحمه به پيمانكار پرداخت مي شود .
در قرارداد نوع دوم كه قرارداد اسانسي مي باشد حق الزحمه درصدي از هزينه هاست اما در قرارداد نوع سوم حق الزحمه مبلغ مشخصي است و به هزينه ها مربوط نمي شود .

مراحل اجراي طرح و انجام عمليات پيمانكاركار :
مراحل اجراي طرح در موسسات خصوصي و عمومي تفاوت ماهوي ندارند ، و موسسات خصوصي كمابيش در اجراي عمليات پيمانكاري از تشريفات دولتي تبعيت مي كنند اجراي طرحهاي عمراني در موسسات خصوصي همانند موسسات بخش عمومي تابع تشريفات خاصي است كه ذيلا در 5 مرحلة جداگانه آورده شده است :

مرحله مطالعات مقدماتي يا اوليه طرح :
موسسات بخش خصوصي معمولا طرح هاي ساختماني ، تاسيسات و تجهيزاتي خود را بادر نظر گرفتن منابع مالي ، پيش بيني و سپس نقشه ها و اسناد و مشخصات اجرايي ار راسا يا با كمك موسسان مشاور تهيه مي كنند مطالعات مقدماتي طرح شامل اقدامات زير است :

1-1- خدمات تحقيقاتي و بنيادي :
مطالعات اين مرحله شامل : مطالعات منطقي ، اجتماعي و اقتصادي است كه بر مبناي نتايج حاصل از آنها ، تصميم گيري كلي در مورد برنمه ها و شناخت طرح ها به عمل مي آيد .

2-1- مطالعات شنالهايي طرح :
مطالعات اين مرحله شامل : تحقيقات و بررسي هاي لازم به منظور تعيين هدف طرح ، شناخت اجراء قشكله ، داده ها و تهماده ها و همچنين امكانات فني و اجرايي با توجه به مصالح ساختماني ، تجهيزات ، نيروي انساني ، ساير امكانات و محدوديت ها و بالاخره حدود سرمايه گذاري ، زمان اجراء ، كاسبات اقتصادي ، تعيين بهره وري و تعيين اثرات اجتماعي و اقتصادي ناشي از اجراي طرح است . حاصل اين مطالعات به شكل گزارشي تدوين مي گردد كه مبناي اتخاذ تصميم در مورد اقدامات بعدي خواهد بود .

3-1- تهيه طرح مقدماتي :
بعد از شناخت طرح ئو تعيين مشخصات كلي آن برمبناي بررسي ها و يا مطالعات توجيهي حتي و اقتصادي خاص ، مطالعات مقدماتي طرح انجام مي شود . خدمات مربوط به مطالعات مقدماتي شامل مطالعات تحقيقاتي و آزمايش هاي لازم به منظور طراحي و تهية نقشه هاي مقدماتي و مشخصات كلي ، تعيين محل هاي مناسب و بر آورد كلي ابعاد و حجم كار و مخارج هريك از راحل هاي پيشنهادي و همچنين مقايسه و تعيين نكات مثبت و منفي هر راه حل و بازده اقتصادي و اثرات اجتماعي هر يك از آنها مي باشد . تهية كننده طرح مقدماتي مناسب ترين راه حل را با ذكر دليل لازم توجيه مي كند مطالعات و تحقيقات ، نقشه بر داري ها و بر رسي ها و آزمايش هاي اين مرحله بايد به اندازه اي كامل باشد كه امكان بر آورد مخارج دورة‌مطرح و هزينه هاي بهره برداري را به منظور اتخاذ تصميم منطقي فراهم سازد و نتيجة اين مطالعات و روش انجام مراحل بعد به شكل گزارشي تدوين مي شود .

4-1- تهية نقشه ها و مشخصات اجرائي طرح :
تصويب طرح مقدماتي توسط دستگاه اجرايي ( مجري طرح )‌مبناي تهية نقشه ها و مشخصات اجرايي طرح قرار خواهد گرفت . خدمات اين مرحله شامل انجام مطالعات ، بررسي ها ، تحقيقات و نقشه برداري ها و آزمايش هاي لازم به منظور تهية كليد اسناد عمليات اجرائي طرح از جمله : نقشه هاي اجرايي و مشخصات فني اختصاصي ، نقشه محل نتيج آزمايش ها ، برنامه زماني اجراي كار ، صنايع تهية مصالح ، بر آورد مقادير كار و پيش بيني دقيق مخارج اجراي طرح مي باشد .

مرحله 2 : ارجاع كار به پيمانكار
در ارجاع كار به پيمان كار مراحل زير بايد طي شود :
1-2- تكثير اسناد و مدارك مناقصه :
بعد از تصويب گزارش ها ، نقشه ها و ساير اسناد و عمليات اجرايي ( موضوع بند 4-1 UL ) و حصول اطمينان از مهيا بودن زمين يا محل اجراي طرح ، اسناد و مدارك مناقصه تكثير و در اختيار شركت كنندگان در مناقصه قرار مي گيرد .

2-2- دعوت از پيمانكاران براي انجام طرح :
بعد از آماده شدن اسناد و مدارك مناقصه ، مپيمانكاران به طريق زير از نوع و مشخصات طرح مطلع مي شوند و در صورتي كه مايل به اجراي رح باشند ، اسناد و مدارك مناقصه را از كارفرما يا مهندسين مشاور خريداري و براي بررسي و مطالعه در اختيار كادر فني خود قرار مي دهند .

الف) مناقصه عمومي –
در اين روش مبلغ و مشخصات طرح و شرايط شركت در مناقصه از طريق درج آگهي در جرايد به اطلاع داوطلبان شركت در مناقصه مي رسد .


ب) مناقصه محدود –
در اين روش دعوتنامه شركت در مناقصه براي شركت هايي ارسال مي شود كه صلاحيت آنها براي شركت در مناقصه قبلا تعيين و نام آنها در ليست واجدين رايط شركت هاي پيمانكاري ( ليست خاص ) درج شده باشد پس به دليل تخصصي بودن يا ويژگي خاص كار از تعداد محدودي پيمانكار دعوت به عمل مي آيد .

ج) ترك مناقصه :
در مواردي كه تحت شرايط خاص و بنا به شخصيت مقامات اجرايي انجام مناقصه ممكن و يا به صرفه و صلاح نباشد .
پيمانكار از طريق ترك مناقصه مستقيما انتخاب مي شود .

د) توافق تيهت :
در اين روش در مواردي كه انجام ناقصه ميسر و يا به مصلحت نباشد مي توان طرح را با توافق قيمت به پيمانكار ارجاع داد .

3-2- تسليم قيمت پيشنهادي و ضحانت نامه شركت در مناقصه :
چنانچه كادر فني پيمانكار انجام پيمان را با توجه به امكانات پيمانكار عملي تشخيص مي دهد ،‌قيمت كل كار را از روي نقشه ها محاسبه و پيشنهاد مي كند قيمت پيشنهادي پيمانكار براي اجراي طرح همراه با ساير اسناد و مدارك فدبور در آگاهي ، ، نظير ضحانت نامه بانكي در دو پاكت جداگانه – پاكت الف حاكي ضحانت نامه بانكي وكليد اسناد و مناقصه و پاكت « ب » فقط شامل برگ پيشنهاد مبلغ كل – به مناقصه گزار (‌ كارفرما ) تسليم مي شود .

4-2- انتخاب پيمانكار :
كميسيون مناقصه براي تعيين بدنه مناقصه ، پيشنهادهاي واصله را با رعايت آئين نامه معاملات دولتي افتتاح و قرائت مي كند . كميسيون مزبور ابتدا پاكت الف را باز مي كند و در صورتي كه پيمانكار تمامي شرايط مزبور در مناقصه را رعايت و كليد مدارك را ارسال كرده باشد . مبادرت به افتتاح پاكت ب ( برگ يشنهاد مبلغ ) مي كند . مناقصه گزار پس از ارزيابي پيشنهاد ها و تهية جدول مقايسه ، از بين پيشنهادهايي كه تمامي شرايط مناقصه را دارا باشد و از قيمت خارج از اعتدالل نباشد . مناسبترين پيشنهاد از نظر مالي و ساير شرايط انتخاب و به عنوان رنده مناقصه معرفي مي كند . ضحانت نامه شركت در مفاصهدر صورتي كه برنده مفاصه از انعقاد قرارداد امتناع ورود به نفع كارفرما صبط خواهد و از نفر دوم براي عقد قرارداد دعوت مي شود .

مرحله 3 : انعقاد قراردادبا پيمانكار :
بعد از اينكه برنده مناقصه تعيين شد قراردادي بين پيمانكار و كارفرما منعقد و ضمانت نامه هاي شركت در مناقصه آزاد مي شود هم مواردي كه در قرارداد ( پيمان ) پيش بيني مي شود ، شامل نكات زير است :
1-3- نام طرفين قرارداد ( كارفرما – پيمانكار )
2-3- موضوع پيمان :
اجراي عمليات كارهاي اصلي ، كارهاي فرعي و كارهاي جديد احتمالي است . كارهاي فرعي عملياتي را شامل مي شود كه به منظور اجرا و نگهداريعمليات موضوع پيمان ضروري است ، اما جزء كارهاي اصلي پيمان محسوب نمي شود به طور كلي منظور از موضوع قرارداد مال يا عملي است كه هر يك از قتعاملين تسليم يا انجام آن را به عهده مي گيرند .

3-3- مبلغ پيمان :
مبلغي كه پيمان بر اساس آن منعقد مي شود و با توجه به شرايط عمومي پيمان مبلغي به آن اضافه يا كسر مي گردد .
دستگاه اي اجرائي موظفند در ارحاع كارهاي اضافي به پيمانكار يا تغيير در مقادير كار مفاد بخشنامه امحاقيد به شرايط عمومي پيمان را رعايت كنند .

4-3- مدت پنهان :
مدتي است كه پيمانكار تعهد مي كند در طي آن كارگاه را تجهيزات و عمليا مورد پيمان را اجرا كند .

5-3- تاييدات و تعهدات پيمانكار :
به طور خلاصه پيمانكار تاييد مي كند كه هنگام تسليم پيشنهاد ، مطالعات كافي به عمل آورده و هيچ نكته اي باقي نمانده است كه بعدا بتواند در مورد آن به جهل خود استناد نمايد .


6-3- تعهدات و اختيارات كارفرما :
كارفرما متهعد است كليد زمين هاي را كه براي تاسيس و ايجاد كارگاه و انجام عمليات موضوع پيمان مورد نياز است در تاريخ هايي كه در برنامه تفصيلي اجرائي منضم به پيمان پيش بيني شده است طبق صورت جلسه به پيمانكار تحويل دهد .همچنين كارفرما در مدت اجراي پيمان مي تواند توسط دستگاه نظارت ، مهندس مقيم و يا مامورين ديگري عمليات پيمانكار را بازرسي كند .

7-3- ضمانت نامه انجام تعهدات :
در موقع امضاء قرارداد پيمانكار بايد ضمانت نامه اي ( در حال حاضر 50% مبلغ اوليه پيمان ) از بانك مورد قبول كارفرما طبق نمونه اي كه معمولا ضميمه اسناد مفاقصه است اخذ و تسليم كارفرما كند ضمانت نامه مذكور بايد تاريخ تصويب صورت مجلس تحويل موقت موضوع پيمان معتبر توبه دستور كارفرما قابل تمديد باشد .


8-3- پيش پرداخت و ترتيب واريز آن :
كارفرما موافقت مي كند به منظور تقويت بنيه مالي پيمانكار و تكميل تجهيزات وي درصدي از مبلغ اولية پيمان را به عنوان پيش پرداخت در مقابل ضمانت نامة بانكي پرداخت كند .

9-3- جريمة تاخير :
اگر كسي تعهد به امري كند يا تعهد نمايد از انجام امري خودداري كند ، در صورت تخلف مسئول خسارت طرف مقابل است ، مشروط بر اينكه جبران خسارت تصيوع شده باشد و يا بر حسب قانون موجب زمان باشد ضرر شامل كليه زيان هايي است كه بر اساس عدم انجام تعهد بژيا تاخير در آن به متعهدكه وارد شده است . توافق طرفين دربارة ميزان خسارت ممكن است به اين شكل باشد كه ميزان خسارترا قبلا ارزيابي نمايند و در قرارداد مبلق مفطوعي را معن كنند كه در صورت اجراء يا عدم اجراء يا در صورت تاخير ( مثلا : هر روز يا هر ماه تاخير ) قابل پرداخت باشد جريمة تاخير معمولا در موارد جداگانه اي در قراردادهاي پيمانكاري پيش بيني مي شود و خسارتو جرائم قابل پرداخت توسط پيمانكار كه ناشي از تاخير و تكميل كارها يا ساير علل باشد ، تمامابه عنوان هزينة پيمان تلقي مي گردد .

مرحلة 4 : اجراء كار ( شروع عمليات ) :
1-4- تحويل ، تاسيس و تجهيزكارگاه :
بعد از اينكه پيمان منعقد شد ، كارفرما كلية زمينهايي را كه براي تاسيس و ايجاد كارگاه و انجام عمليات موضوع پيمان مورد نياز است به پيمانكار تحويل و شخص يا مؤسسه اي را به عنوان دستگاه نظارت به پيمانكار معرفي كند . همچين كارفرما يا دستگاه نظارت براي كنترل مستقيم عمليات كارگاه ، شخصي را به عنوان ناظر مقيم تعيينو كتبا به پيمانكار معرفي مي نمايد . پيمانكار نيز براي شروع كار و اجراي طرح ، شخصي را به عنوان رئيس كارگاه تعيين و كتبا با كارفرما يا دستگاه نظارت معرفي مي كند . پيمانكار مسئوليت حسن اجراي تمامي كارهاي موضوع پيمان را بر اساس مشخصاتو نقشه هاي تفصيلي و محاسبات فني به عهده دارد و نظارتي كه از طرف كارفرما يا نمايندگان او ، در اجراي طرح مي شود از ميزان اين مسئوليت نمي كاهد . پيمانكار دست اول مي تواند به منظور تسهيل و تسريع در اجراي قسمت يا قسمت هايي از عمليات موضوع يمان موافقت

نامه هايي با شخص يا اشخاص يا پيمانكاران جزء ( دست دوم ) منعقد كند، مشروط بر آنكه آنان را از واگزاري كار به غير ممنوع دارد . بهرحال ارجاع كار به پيمانكاران جزء تحت هيچ عنوان از مسئوليت و تعهدات پيمانكار نخواهد كاست از اين مرحله بخشي از مخارج اجراي طرح از محل تخواه گرداني كه به هر كارگاه اختصاص مي يابد پرداخت مي شود .

2-4- مخارج دورة اجراي طرح :
پيمانكاران داراي يك دفتر مركزي است كه عموما در تهران يا در مركز استان واقع است بعد از امضاء قرارداد معمولا كارگاه جداگانهاي در محل اجراي هر طرح احداث مي گردد دوره اي كههزينه هاي مربوط به يك قرارداد سناسهايي مي شود با امضاء قرادا آغاز و تا تكميل آن پايان مي يابد . هزينه هاي قبل از انعقاد قرارداد در صورتي كه قابل تشخيص و شناسايي با شند به حساب پيمان انتقال مي يابد در غير اين صورت جزئ هزينه هاي دورة وقوع محسوب خواهد شد مخارج دورة اجراي طرح ببل از تنظيم قرارداد صرفا به وسيلة دفتر مركزي و بعد از آن توسط دفتر مركزي و كار گاهع پرداخت مي شود .


3-4- تنظيم صورت وضعيت موقت كارها :
اگر قرار باشد كه جمع ها بي پيمان در خاتمة عمليات پرداخت شود پيمانكار بايد مبلغ معتنابعي سرمايه گذاري كند . از اين رو ، معمولا در فواصل مويني دستگاه نظارت ( مهندس ناظر ) با كمك نماينده پيمانكار بر مبناي پيشرفت فيزيكي كارها ، صورت وضعيت ( سيتواسيون ) تمامي كارهائي را كه پيمانكار را از شروع كار تا تاريخ تنظيم صورت وضعيت انجام داده است و همچنين وضعيت مصالح و تداركات لازمي كه در پاي كار موجود مي باشد تعيين و پس از تاييد بر اسا نرخ هاي منظم به پيمان تقديم و تسليم كارفرما مي كند .
4-4- پرداخت وجه صورت وضعيت موقت :
كارفرما پس از رسيدگي صورت وضعيت از جهت تطبيق ارقام با مبالغ مندرج در پيمان و اعمال تصحيحات لازم وضع كسور زير تتحه قابل پرداخترا با تنظيم سندي از طريق صدور چاپ ه پيمانكار پرداخت مي كند .
الف) جمع وجوهي كه بابت صورت وضعيت هاي قبلي پرداخت شده است .
ب) 10% بابت وجه الضمنن ( سپردة حسن انجام كارد )
ج) اقسام پيش پرداخت
د) ماليات موضوع مادة 76
ه) كسور متفرقه ديگري كه بر طبق شرايط عمومي پيمان به عهدة پيمانكار است

توضيحات ( موارد بالا ) :
توضيح الف) هر صورت وضعيتي ، تمامي كارهاي انجام شدهاز شروع كار تا تاريخ تهيه صورت وضعيت را نشان مي دهد بنابراين براي تعيين مبلغ كاركرد هر صورت وضعيت بايد كار كرد صورت وضعيت قبلي از كاركرد آخرين صورت ضعيت كسر مي گردد .
توضيح ب) منظور از كسر و نگهداري سپرده حسن انجام كار اين است كه اگر پيمانكار به علت بالا رفتن قيمت ها ، عدم توانايي يا به هر علت ديگري كار را نيمه تمام گذشت ، يا در دورة تضمين عب و نقصي از كارها مشاهده شد كارفرما بتواند خسارت وارده را از محل سپردة حسن انجام كار جبران نمايد بنا به تقاضاي پيمانكار ، كارفرما مي تواند تضمين حسن انجام كارد را ر مقابل اخذ ضمانت نامه از بانك مورد قبول كارفرما مستر دارد .
توضيح ج ) بق تشخيص كلرفرما درصدي از مبلغ ناخالص هر صورت وضعيت بابت پيش پرداخت كسر خواهد شد به نحوي كه مبلغ پيش پرداخت با آخرين صورت وضعيت مستهلك شود مبلغ ضمانت نامه پيش پرداخت نيز بر ترتيبي كه اقساط ماهانه واريز مي گردد و همزمان و متناسبا تقليل مي يابد .
توضيح د ) 5/5% علي الحساب مالياتي كه توسط كارفرما در هر پرداخت به پيمانكار ، نسبت به قراردادهايي كه پيشنهاد آنها از اوايل سال 52 به بعد تسليم گرديده كسر مي گردد به دو جزء 4% و5/1% تقسيم مي شود 4% اول به عنوان ماليات مقطوع به خزانة دولت واريز و 5/1% بقيه به عنوان پيش پرداخت ماليات پيمانكار محسوب و از ماليات متعلق به در آمد پيمانكار كسر مي گردد.


توضيح ه ) مانند 2/3 درصد حق بيمه و بهداري ، 2/0 درصد سهم صندوق كار آموزي ، و عوارض معدن و آزمايشگاهي تماكي مبالغ مدرج در صورت وضعيت ها و همچنين پرداخت هايي كه بابت آن به عمل مي آيد جنبة موقت وغير منطقي و علي الحساب دارد و هر نوع اشتباه اندازه گيري و محاسباتي در صورت وضعيت هاي بعدي و يا در صورت وضعيت قطعي اصلاح و رغع خواهد شد .

مرحله 5 – خاتمه كار :
1-5- تحويل موقت :
بعد از آنكه عمليات موضوع پيمان طبق مشخصات و نقشه ها وساير اسناد و مدارك ضميمه پيمان خاتمه يافت ، پيمانكار مي تواند از طريق دستگاه نظارت تقاضاي تح.يل موقت كند و نمايندة خود را براي عضويت در كميسيون تحويل موقت معرفي نمايد و در عين حال انجام كارهاي جزئي باقي مانده را نيز تقبل كند . دستگاه نظارت پس از بازديد عمليات ، تشكيل كميسيون تحويل موقت را از

كارفرما تقاضا مي كند. بعد ااز آنكه اعضاي كميسيون فرنور تعيين شدند ، آزمايش هاي لازم با حضور اعضاي كميسيون توسط دستگاه نظارت انجام مي شود و نتايج آن در صورت مجلس تحويل موقت قيد مي گردد . كميسيون تحويل موقت ، فهرستي ار نقائص و معايب و تكميل كارهاي ناتمام مهلتي

براي پيمانكار تعيين و به دستگاه نظارت ماموريت مي دهد كه درراس مهلت فدبور عمليات را مجددا بازديد كند و اگر بر اساس فهرست نقائص هيچ گونه عيب نقص و كار نا تمامي باقي نمانده باشد در صورت مجلس تحويل موقت و گواهي رفع منقائص و معايب را براي كارفرما ارسال كند تا سپس از تصويب او به پيمانكار ابلاغ شود .
2-5- ابطال ضمانت نامه پيش پرداخت :
ضمانت نامه پيش پرداخت تا پايان مدت پيمان معتبر است و مبلغ آن با پرداخت صورت وضعيت‌ها به تدريج تقليل مي يابد به نحوي كه كل پيش پردذاخت با آخرين صورت وضعيت موقت مستهلك شود .
3-5- ابطال ضمانت نامه انجام تعهدات :
ضمانت نامه انجام تعهدات تاتاريخ تصويب ورت مجلس تحويل موقت معتبر مي باشد كارفرما ضمانت منامة مذبور را به محض تصويب صورت مجلس تحويل موقت آزاد خواهد كرد .

4-5- تهية صورت وضعيت قطعي :
به محض اينكه تحويل موقت تمامي كارها انجام گرفت ، دسنتگاه نظارت به معيت پيمانكار را اقدام به اندازه گيري و تهية صورت وضعيت قطعي كارهاي انجام شده خواهد كرد . مقادير و ارقامي كه در صورت وضعيت قطعي منظور مي شود به تنهايي قاطع و يكي از ماخذ تصفيه قطعي محاسبات خواهد بود و لوانيكه بين آنها و مقادير و يا ارقامي كه در صورت وضعيت موقت منظور گرديده اختلافي باشد .

5-5- استرداد نصف وجه الضمان ( سپردة حسن انجام كار )‌:
معمولا نصف وجه الضمان پس از تصويب صورت وضعيت قطعي از طرف كارفرما به پيمان كار مسترد مي شود


6-5- تحويل قطعي :
در پايان دورة تضمين ( فاصلة زمان بين تحويل موقت و تحويل قطعي ) كارفرما به تقاضاي پيمانكار اعضاي كميسيون تحويل قطعي را تعيين و به پيمانكار ابلاغ مي كند پس از بازديد كارها توسط كميسيون مزبور ، هرگاه عيب و نقصي كه ناشي از كار پيمانكار باشد مشاهده نكند ، تحويل قطعي انجام خواهد گرفت و بلافاصله صور تمجلس مربوط به آن را تنظيم و تصويب آن به پيمانكار را ابلاغ مي شود .

7-5- استرداد نصف ديگر وجه الزمان ( سپردة حسن انجام كار ) :
معمولانصف ديگر وجه الزمان پس از تصويب صورت مجلس تحويل قطعي از طرف كارفرما به پيمانكار مسترد مي شود .

8-5- هزينة نگهداري در دورة تضمين :‌
هزينه هاي بهرهبرداري و نگه داري عمليات موضوع پيمان در دورة تضمين به عهدة كارفرما است و هزينه هاي ناشي از نقص عمل پيمانكار در دورة مزبور به عهدة پيمانكار است .
9-5- انتقال دارايي مورد پيمان كه به دستگاه مسئول بهره برداري :
كلية عوامل و دارائي هايي كه پس از اجراي طرح هاي عمراني به وجود مي آيد جزء اموال عمومي به حساب مي آيد و حفظ و حراست آنها با دستگاه اجرايي يا دستگاه مسئول بهره وري است كه انبيه و تاسيسات را در اختيار دارد و اين مورد چنانكه كارفرما موسه خصوصي باشد كلية اموال و حقوق ناشي از پيمان به وي منتقل مي شود .

سازمان بر اساس وظايف (سازمان كاركسردي) Fanctional organization
سازمان موسسات پيمانكاري حداقل بايد سه قسمت اصلي زير را داشته باشد.
1- قسمت بر آورده و مهندسين
 فنرورها و مهندسين

2- قسمت اجراي عمليات ( قسمت ساخت )
 سرپرست كل عمليات
(1) روساي كارگاهها
(2) وقت نگهداران ، انبار دانان ، نگهبانان
(3) كارگران

3- قسمت حسابداري
هترورها –
مبلغ پيشنهادي براي شركت در مناقصه را محاسبه و تعيين و براي تصويب به سرپرست كل عمليات تسليم . مي كنند تهيه صورت وضعيت ها و بررسي قيمت هاي پيشنهادي پيمانكاران دست دوم و اعلام نتيجة آن براي تصويب به سرپرست كل عمليات ، جزء وظايففنرورها است وقتي پيمانكار در مناقصه برنده شد مترورهالسيت مواد ، سفارشات خريد و ساير احتياجات پيمان را تهيه و نسخ آن رابه قسمت حسابداري و رئيس كارگاه ارسال مي كنند .

روساي كارگاهها :
كارگران و كاركنان لازم براي انجام عمليات موضوع پيمان را سازماندهي مي كنند همچنين با برآورد ميزان كار به تهيه صورت وضعيت هاي ماهانه كمك مي نمايند .

وقت نگهداران :
دستمزد كارگران كارگاه را محاسبه و بر اساس طبقه بندي هزينه ها ، تجزيه و براي رسيدگي و پرداخت به قسمت حسابداري ارسال مي كنند .

انبار داران :
مواد و مصالح ارسال شده به كارگاه را دريافت ، شمارش و گزارش مواد و مصالح تحويل شده را روزانه تظيم و براي قسمت حسابداري ارسال مي كنند قسمت حسابداري با تطبيق برگ سفارش خريد و گزارش تحويل كالا ، فاكتور فروشندگان را پرداخت و سپس در اسناد و مدارك مالي ثبت مي كند .

نگهبانان :
معمولا تردد افراد ، اموال ، ماشين آلات ، تجهيزات ، وسائط نقليه و مواد و مصالح را به طور شبانه روزي كنترل و از ورود و خروج افراد و وسايل غير مجاز جلوگيري مي كنند بر حسب مورد وظايف ديگري نيز به آنها محمول مي شود .

ليست حساب هاي ايران بتون ساز :
« دارائيهاي جاري »
بانك و صندوق :
اين حساب مخصوص ثبت وجه نقدي است كه در مؤسسات براي دريافت ها و پرداخت هاي نقدي جاري يا پرداخت هاي نقدي آتي نگهداري مي شود در برخي موارد ، وصول وجه نقد از مشتريان اجتناب نا پذير است و همچنين پرداخت هاي مؤسسه نيز در برخي موارد بايد نقدي صورت پذيرد به همين جهت در برخي از مؤسسات ، شخصي به عنوان صندوق دارد استخدام مي گردد و متناسب با حداكثر وجهي كه در اختيار او قرار خواهد شد از او تضمين هاي لازم اخذ خواهد شد لازم به

يادآوري است كه علاوه بر حساب صندوق كه در دفتر كل افتتاح شده ، در صورت تعدد ، حسابهاي معين نيز نگهداري مي شود يك دفتر مخصوص به نام دفتر صندوق توسط صندوقدار نگهداري مي شود كه جنبه آماري و اطلاعاتي دارد و از سيستم حسابداري دو طرفه پيروي نمي كند اين دفتر دريافت ها و پرداخت هاي نقدي را بلافاصله ثبت خواهد نمود در پايان هر روز وجه موجود در صندوق شمارش شده ، با دفتر صندوق مطابقت داده مي شود تا صحت انجام امور دريافت و پرداخت به

اثبات برسد . ج صندوق در دفاتر حسابداري بر اساس اسناد حسابداري تكميل مي گردد بدين صورت كه به ازاي دريافت هاي نقدي ، حساب صندوق بدهكار و در مقابل پرداخت هاي نقدي حساب صندوق بستانكار مي شود وجوه نقد ، ضمن آنكه براي معاملات نقدي بسيار اهميت دارد و در دسترس بودن آن در اسرع وقت از امتيازات اين دارايي مي باشد به همان نسبت نيز مي تواند در معرض سوء استفاده قرار گيرد وبنابر اين مؤسسات كوچك مب توانن با اعلام آئين نامه هاي داخلي نسبت به صحت عمل صندوق اطمينان حاصل نمايند .

ح تخواه گردان :
در مؤسسات ، ممكن است حساب بانك به دليل لمتيازات زياد ، جانشين صندوق گردد و كلية دريافت و پرداخت ها از طريق آن انجام ود البته پرداخت هاي جزئي را با صدور چاپ از حساب بانكي انجام نمي دهند و در برخي موارد دريافت كنندگان وجوه جزئي از دريافت چك خود داري مي كند بنابراين براي تامين مالي پرداخت هاي جزئي ، مبلغي را تحت تخواه گودان در اختيار يكي از كاركنان مالي قرار مي دهند تا با رعايت مقررات و آئين نامه هاي داخلي مؤسسه نسبت به پرداخت هزينه

هاي جزيي يا خريد بعضي ملزومات ااقدام نمايند . مبلغ تخواه گردان متناسب با هزينه ها و يا پرداخت هاي جزئي مؤسسه است و از شخصي كه تخوان گردان در اختيار او است تضمين لازم دريافت مي گردد در مؤسسات پيمانكاري نيز شخصي را به عنوان تخواه گروان معين مي نمايد و مبالغي رادر اختيار وي قرارمي دهند تا هزينه هايي مانند خريد مواد و مصالح ساختماني ، دستمزد حمل و نقل و … را پرداخت نمايد .

ح دريافتني :
حسابهاي دريافتني از جمله حساب هاي دارايي جاري است و شامل كلية مطالبي مي شود كه مؤسسه بايد در آينده دريافت نمايد عمده ترين اين مطالب تژناشي از فروش هاي نسية كالا يا عرضة نسية‌خدمات مي باشد در مبادلات تجاري امروزه فعالت هاي تجاري نسيه بر مبادلات تجار ينقدي فزوني دارد و اين مسئله حتي در زمينة تجارت خارجي غير قابل مشاهده است .


حساب ذخيرة مطالبات مشكوك الوصول :
همانطور كه گفته شد ، براثر انجام معاملات نسيه حسابهاي دريافتني ايجاد مي شود و مسئلة وصول اين نوع مطالبات مطرح مي گردد بنابراين شناخت مشتريان در اقدام به مبادلات تجاري از مسايل اساسي تجارت مي باشد در صورتي كه شناخت كافي از مشتريان وجود نداشته باشد وصول مطالبات ممكن است با مشكلات مواجه گردد و چه بسا مطالعات وصول نشوند و عملا امكانات مالي مؤسسه به هدر برود چنانچه احتمال عدم وصول حسابهاي دريافتني وجود داشته باشد آن را به هزينة مطالبات مشكوك الوصول منظور و طرف مقابل آن را ذخيرة مطالبات مشكوك الوصول مي نامند .

اسناد دريافتني :
امكان دارد در مقابل مطالبات ناشي از فروش نسية كالا يا عرضه خدمات به طور نسيه از طرف خريدار يا درياف كنندة خدمات اسناد قانوني ، مانند سفته و برات دريافت گردد كه آن مطالبات در اصطلاح حسابداري اسناد دريافتني مي گويند .

ح پيش پرداخت :
در برخي موارد قبل از دريافت خدمات يا دارايي وجه ان به فروشنده پرداخت مي گردد . مدارك ثبت هزينه ها وقوع يا تحمل آنهاست و بنابراين زمان پرداخت مبالغي بابت پيش پرداخت ها ، هزينه اي وقوع نيافته است و اين مبالغ در يك حساب دارايي به نام پيش پرداخت ثبت مي گردد . پرداخت بابت بيمه سال آينده ، اجارة 6 ماهه آينده ، آگهي هاي تجاري ماه آينده نمونه اي از پيش پرداخت ها هستند .

ح سپردة حسن انجام كار :
صناع سپردة حسن انجام كار كه ترد كارفرما نگهداري مي شود بايد به عنوان يك قلم دريافتني در صورت هاي مالي نشان داده ميشود يا از طريق يادداشت هاي همراه صورتاي مالي افشاء مي گردد.

« دارائيهاي ثابت »
دارائيهاي ثابت به دارائيهاي گفته مي شود كه به طور نسبي داراي عمر طولاني هستند و در جريان عمليات عادي مؤسسات مورد استفاده قرار مي‌گيرد اين دارايي صرفا براي مؤسسه تهيه‌شده وبه منظور سمايه گذاري يا فروش مجرد تحصيل نشده است دارايي ثابت هر موسسه ، معرف اعتبار بوده و ميزان تجهيزات و ماشين آلات مؤسسه طبقه بندي و قدرت كارايي آن نقش سازنده اي دارد.

دارائيهاي ثابت مشهود :
اين دارائيها داراي موجوديت فيزيكي و عيني هستند و به علت داشتن عمر نسبتا طولاني ، در طي سالهاي متمادي به طور مؤثر در عمليات واحد هاي تجاري مورد استفاده قرار مي گيرد از جمله اين دارائيها مي توان : زمين ، ساختمان ، ماشين آلات ، تاسيسات ، وسائط نقليه و اثاثيه را نام برد .

دارائيهاي ثابت نامشهود :
اين دارائيها موجوديت فيزيكي و عيني ندارند مانند خط تلفن ، ارزش علائم تجري و …


« بدهي ها »
بدهي ها :
به حقوق مالي طلبكاران نسبت به دارائيهاي يك واحد اقتصادي بدهي گفته مي‌شود . به بيان ديگر تعهدات مالي يك واحد اقتصادي به اشخاص غير از مالك « بدهي » نام دارد انواع بدهي هاي جاري عبارت است از :‌
1 – حسابهاي پرداختني ، 2 – اسناد پرداختني ، 3 – پيش دريافت ها

حسابهاي پرداختني :
حسابهاي پرداختني يكي از انواع بدهي هاي جاري است و شامل كلية بدهي هايي مي شود كه مؤسسه بايد در آينده پرداخت نمايد عمده ترين اين بدهي ها ناشي از خريدهاي نسيه مي باشند .

اسناد پرداختني :
امكان دارد در مقابل بدهي هاي ناشي از خريد نسية كالا و يا دريافت خدمات به طور نسيه مؤسسات به فروشنده و يا عرضه كننده خدمات اسناد قانوني مانند سفته ، برات و … صادر نمايند كه با آنها در اصطلاح حسابداري اسناد پرداختي مي گويند .

پيش دريافت ها :
مؤسسه ممكن است قبل از ارائة خدمات مبالغي را از پيش دريافت نمايد كه جزء بدهي مؤسسه محسوب مي شود ، و تحت عنوان حساب پيش دريافت منظور مي گردد . در مؤسسات پيمانكاري مي توان به پيش دريافت بيمه و پيشين در يافت پيمان كار اشاره نمود .

بدهي هاي بلند مدت :‌
بهي هايي هستند كه مدت زمان آنها بيش از يك سال مي باشد مثل وام بلن مدت . ديون رهني .

سرمايه :
در حسابداري حق مالي مالك يا مالكين واحد اقتصادي نسبت به دارائيهاي آن را اصطلاحا سرمايه مي نامند اگر مؤسسه در طي فعاليت هاي مالي خود سود كسب نمايد موجب افزايش سرمايه و اگر زيان نمايد موجب كاهش سرمايه مي‌گردد .

در آمدها :
مؤسسات بر حسب نوع كسب و كارخدماتي براي مشتريان خود ارائه مي كنند ودر ازاي آن خدمات ممكن است وجوهي را دريافت ننمايند يا مشتريان تعهد كنن وجوه فوق را در آينده دريافت نمايند در حسابداري به اين مبالغ اصطلاحا در آمد گفته مي شود و در مؤسسات پيمانكاري نيز در ازاي خدماتي كه پيمانكار براي كارفرما ارائه مي كند مبالغي را به عنوان در آود در يافت مي نمايد از انواه در آمد هاي موجود در يك مؤسسه پيمانكاران مي توان به در آمدهاي متفرقه و كار گواهي شده كه صورت و صنعتي است كه پيمانكار به كارفرما ارائه مي دهد اشاره نمود .

هزينه ها :
مؤسسات خدماتي به منظور ارائة خدمات به مشتريان ناچارند مخارج گوناگوني را محتمل شوند كه اين مخارج « هزينه » ناميده مي شود در موسسات پيمانكاري نيز براي انجام پيمانكاري كه همان ارائة خدمات به كار فرمايان مي باشد هزينه هايي را متحمل مي شود از جمله هزينة اداري تشكيلاتي ، هزينة حقوق و …

ح پيمان :
در مؤسسات پيمانكاري يك حساب به نام حساب پيمان ها وجود دارد كه به عنوان يك حساب هزينه تلقي مي شود مؤسسات پيمانكاري تماه هزينه هايي كه براي انجام قرارداد خود انجام مي دهند مثلا خريد مصالح و پرداخت دستمزد و هزينة حمل و نقل و … را بستانكار و در مقابل آن حساب پيمان را بدهكار مي كنند .

ح كارگواهي شده :
حساب ديگري كه در مؤسسات پيمانكاري وجود دارد ح كارگواهي شده مي باشد كه به عنوان در آمد در اين مؤسسات تلقي مي شود و در آمد هايي كه به دست مي آيد را معمولا تحت عنوان ح‌كارگواهي شده منظور مي نمايند .
× لازم به ذكر است كه از تفاوت بين حساب پيمان و ح كار گواهي شده سود ( زيان ) مؤسسه به دست مي آيد .

روشهاي متداول حسابداري پيمانكاري :
مسئلة‌اساسي در حسابداري پيمانكاري چگونگي تخصيص در آمدهاو هزينه هاي مرتبط با دوره‌هاي مالي ، در طول مدت قرار داد است براي تعيين سودي كه بايد در هردورة مالي به حساب منظور شود مؤسسات پيمانكاري از دو روش متداول حسابداري پيروي مي كند ، كه عبارتند از :
1- روش كار تكميل شده ( با محاسبه سود هنگامي كه طرح كايانه ميزان قابل توجهي تكميل شده باشد )
2- روش درصد پيشرفت كار ( يا محاسبة سود به تناسب كادر جريان پيشرفت هر دوره )

الف ) روش كار تكميل شده ( Completed – contrack method )
در اين روش شناخت در آمد هنگامي صورت مي گيرد كه كل پيمان يا بخش عمده اي از آن تشكيل شده و صرفا كارهاي جزئي باقي مانده باشد .
در اين روش مخارج پيمان و مبالغ دريافتي در ازاء پيشرفت كار ، در خلال مدت قرار دارد ، انباشته مي شود و اما شناخت در آمد پيمان تا زماني كه پيمان عمدتا تكميل نگرديده باشد صورت نمي گيرد . مزيت اصلي روش كار تكميل شده است كه سود پيمان زماني تعيين مي شود كه كار تمام شده يا به مراحل نهايي تكميل رسيده باشد در اين روش خطرشناخت يا شناسايي سودهايي كه ممكن است كسب نشوند به حداقل مي رسد .


اشكال اساسي روش كار تكميل شده اين است كه در امدي كه در دوره مالي گزارش مي شود ميزان كار انجام شده در خلال دوره به روي پيمان ها را منعكس نمي كند .
براي مثال اگر چند پيمان بزرگ همگي در يك دورة مالي تكميل شود اما در دوره هاي قبل ، پيماني به اتمام نرسيده باشد و يا در بعد پيماني تكميل نشود ، با وجود ثبات نسبي فعاليت هاي انجام شده ظاهرا سطح فعاليت هاي جاري را منعكس مي كند . اما همواره فاصلة‌مداومي بين زمان انجام كار و زمان شناخت سود مربوط به آن وجود دارد .

ب) روش درصد پيشرفت كار :
در اين روش در آمد تناسب پيشرفت عمليات پيمان شناسايي مي شود . درآمد مذكور با هزينه هاي واقع شده براي رسيدن به همان مرحله از پيشرفت كار مقابله مي شود و حاصل آن مي تواند به عنوان سهم قابل تخصص‌آن قسمتي از كاري كه طي دوره هاي تكميل شده ، گزارش مي شود .
اعمال روش درصد پيشرفت كار خطر اشتباه در برآورد را به همرا دارد ، بدين جهت تا زماني كه نصبت به سود آوري كل پيمان اطميناني نباشد ، منظور داشتن سود در صورت هاي مالي مورد نخواهد داشت و كاربردروش درصد پيشرفت كار نادرست است .

انتخاب روش :
هر گاه پيمانكاري يكي از روش ها را در مورد حسابداري پيمان شخصي به كار گيرد از ان پس در مورد ساير پيمان هايي كه داراي ضوابط مشابه هستند بايد از روش تبعيت كند . انتخاب روش حسابداري براي هر پيمان بستگي به ميزان اطمينان دارد كه پيمان از بر آورد در آمد و مخارج پيمان به دست مي آورد . در پاره اي موارد ، پيمانكار به خاطر عدم اطمينان نسبت به برآورد تصميم به اتخاذ روش كامل كار تكميل شده مي گيرد در موارد ديگر كه نتيجة پيمان را مي توان به طور قابل اطمينان برآورد كرد ،‌حسابداار تمام يا پاره اي از پيمانها ممكن است با استفده از روش درصد پيشرفت كار صورت گيرد همچنين پيمانكار ممكن است براي قرارداد هاي مختلف از هر دو روش همزمان استفاده كند .
اگر در روش حسابداري قراداد هاي پيمانكار تغيير داده شود تاثير اين تغييرات و مبلغ ريالي آن همواره با علل تغيير بايد افشاء گردد . هر گاه پيمانكار روش حسابداري خود را از درصد پيشرفت كار به روش كار تكميل شده تغيير دهد ممكن است ميزان كليه اثرات مالي ناشي از تغييرات روش را نتوان تعيين كرد در چنين مواردي دست كم ، افشاي مبلغ سود گزارش شده مربوط به سال هاي گذشتة‌ پيمان هايي كه در ابتدايس دورة حسابداري در جريان پيشرفت بوده ضروري خواهد بود .

ذخيره لازم براي زيان هاي قابل پيش بيني :
هر گاه اخرين بر اورده ها از هزينه ها و در آمدهاي يك قرارداد پيمانكار نشان دهندة زيان باشد ، بايد زخيره اي معادل كل زيان ، بدو.ن توجه به ميزان كار انجام شده ، در نظر گرفته شود ، حتي در مواردي كه زيان پيش بيني شده از كل هزينه هاي آنجام شده تا تاريخ برآورد بيشتر باشد ، بايد براي كل زيان پيش بيني شدة آن پيمان ذخيره در نظر گرفت .


هرگاه بخش عمده اي از ظرفيت واحد اجرا كنند ( پيمانكار ) براي مدتي طولاني به پيماني اختصاص داده شود ، هزينه هاي غير مستقيم واحد پيمانكاري در طي باقي ماندة قرارداد بعضا به عنوان هزينه هاي قابل تسهيم مستقيم تلقي و در محاسبه ذخيره براي زيان پيش بيني شده ، در نظر گرفته مي شود .
در ثورت نياز در نظر گرفتن ذخيره براي زيان پيمان ، ميزان ذخيره بدون توجه به مواد زير تعيين مي گردد .
الف – شروع يا عدم شروع عمليات اجرائي پيمان
ب – مرحله تكميا عمليات پيمان
ج – ميزان سود مورد انتظار از ساير قراردادهاي غير مرتبط با پيمان .
از آنجايي كه تعيين برآورد ميزان زيان آتي پيمان مسكن است با دقت كافي ممكن نباشد ، در بعضي موارد برآورد مبلغ زيان آ”ي امكان پذير است و در ساير موارد افشاي زيان احتمالي به تنهايي ( بدون بر آورد مبلغ ) كافي خواهد بود .

 

دعاوي و تغيير ناشي از قراردادهاي پيمانكاري :
مبالغ مورد مطالعه پييمانكار ناشي از تغييرات قراداد كه به تصويب كارفرما رسيده باشد ، تنها هنگامي به عنوان در آمد شناسايي مي شود كه پيمانكار مدارك و شواهدي دال بر قبول مورد مطالبه توسط كارفرما ارائه كند . خسارات يا جرئم قابل پرداخت توسط پيمانكار كه ناشي از تاخير در تكميل كار يا ساير علل باشد عاما به عنوان هزينه پيمان تلقي مي شود .

تعيين سود پيمان تكميل شده :
الف) روش درصد پيشرفت كار :
در روش ردصد پيشرفت كار ، تفاوت حساب كارگواهي شده و حساب پيمان (در آمد – هزينه) پس از تهية صورت حساب قطعي و تصفيه با پيمانكار – سود ( يا زيان ) پيمان تكميل شده را به دست مي دهد .
ب) روش كار تكيل شده :
پس از ثبت آخرين صورت وضعيت تفاوت حساب كارگواهي شده و حساب پيمان – پس از تهية صورت حساب قطعي و تصفة حساب با پيمانكار – سود ( يا زيان ) پيمان تكميل شده را به دست خواهد داد ( محاسبه سود پس از ثبت آخرين صورت وضعيت در هر دو روش يكسان است )

انتقال سود بستن حسابپيمان تكميل شده :
حساب پيمان پس از خاتمه طرح ، بهاي تمام شده ( مخارج اجراي طرح ) را به دست خواهد داد ، كه پس از مقبلة ارزش با كارگواهي شده ، سود ( زيان ) ناشي از اجراي طرح تعيين خواد شد . سود ( زيان ) پيمان تكميل شده را مي توان به يكي از دو روش زير محاسبه و به حساب سود و زيان اتنقال داد .
روش اول : محاسبة سود هر پيمان به طور جداگانه ( محاسبة سود در صورتي كه سود حاسل از هر پيمانكاري به طور جداگانه تعيين مي شود ) :
در اين روش سود (‌زيان ) هر پيمان به ترتيب زير محاسبه و سپس به محاسبه سود و زيان منتقل مي شود :
كارگواهي شده – پيمان شمارة ( x ) ××
پيمان شمارة ( x ) - بناي … ××
سود پيمان شمارة ( x )
ثبت سود پيمان شمارة ( x ) و بستن ح پيمان و كارگواهي شده
سود پيمان شمارة ( x ) ××
سود و زيان ××
بستن حساب سود پيمان شمارة ( x ) به حساب سود و زيان
روش دوم : محاسبة سود و پيمان ها به طوريكه ( محاسبة سود در صورتي كه سود حاصل از هر پيمانكاري به طور جداگانه تعيين نشود ) :
در اين روش هاي تمام شده و ارزش كار گواهي شدة پيمان هاي تكميل شده به حساب سود و زيان پيمان ها منتقل و در نتيجة سود ( زيان ) پيمان ها با ثبت زير به طور يكجا تعيين مي شوند .
سود و زيان پيمان ها ××
كارگواهي شده – پيمان شمارة ( x ) ××
پيمان شمارة ( x ) ××
سود و زيان پيمان ها ××
ماندة‌ حساب سود و زيان پيمان ها را به طور يكجا به دست خواهد آورد ، كه در پايان دورة مالي به حساب سود و زيان انتقال مي يابد . بنابراين ثبت آن به شرح زير خواهد بود :
سود و زيان پيمان ها ××
سود و زيان ××
بستن حساب سود و زيان پيمان ها به حساب سود و زيان

محاسبة سود پيمان هاي ناتمام :
نظر به مخاطرات كارپيمانكاري و تعهداتي كه پيمانكار در طول اجراي طرح و دورة تضمين دارد . اصل پذيرفته شده اين است كه اگر نسبت به سود آوري كل پيمان اطمينان لازم وجود نداشته باشد . بنابر سود شناسايي و در صورت هاي مالي منعكس گردد به عبارت ديگر از روشكار تكميل شده استفاده شود .
براي حسابداري پيمان هاي بلند مدت معمولا از روش درصد پيشرفت كار استفاده مي شود يعني سود بر مبناي درصد پيشرفت ( تكميل ) پيمان در پايان هر دورة مالي محاسبه و اندازه گيري مي گردد از آنجا كه به كار گيري اين روش ، خطر اشتباه در برآورد را به همراه دارد ، از اين رو ، سود پيمان ناتمام زماني شناسايي و در صورت ها مالي منعكس شود كه نسبت به سود آوري و نتيجة كل پيمان نتيجة كل پيمان اطمينان لازم وجود داشته باشد .
در قراردادهاي مقطوع ، شرايطي كه معمولا درجة اطمينان از سود آوري و نتيجة كل پيمان را فراهم مي شازد عبارت است از :
الف) كل در آمد قابل وصول پيمان بتواند به نحوي معقول برآورد شود .
ب) مخارج لازم براي تكميل پيمان و همچنين درجة تكميل پيمان در تاريخ گزارش به وضوح قابل شناسايي باشد تا عملكرد واقعي بتوان با برآورد هاي قبلي مقايسه شود .
در قراردادهاي اماني : شرايطي كه معمولا درجة اطمينان از سود آوري و نتيجة كل پيمان را فراهم سازد عبارت است از :
الف) مخارج قابل تخصيص به پيمان بتواند به طور آشكار شناسائي شود .
ب) مخارج پيمان ، به جز آن دسته مشخصا طبق قرارداد قابل بازيافت است – بتواند به نحوي معقول برآورده شود صورت وضعيت هاي موقت و پرداخت هايي كه بابت آن به عمل مي آيد جنبه موقت ، غير قطعي و علي الحساب دارد و در نتيجه ، سود قطعي پيمان پس از خاتمة كارو تسويه حساب نهايي به پيمانكار مشخص خواهد شد چون در آمد كسب شده در هر دورة مالي نتمي تواند به عنوان درآمد قطعي پيمان به حساب آيد ، از اين رو براي جلوگيري از شناسايي سود واهي و انعكاس آن در صورت هاي مالي لازم است سود (‌زيان ) پيمانهاي نا تمام در پايان هر دورة مالي محاسبه و اندازه گيري شود برخي از طريق تعيين سود پيمان هاي نا تمام به شرح زير است :
الف) محاسبة سود پيمان نا تمام بر اساس مخارج واقعي :


در اين طريق ابتدا بهاي تمام شده كار گواهي شده بر اساس مخارج واقعي تعيين و سپس از تفاوت ارزش كار گواهي شده و بهاي تمام شده كار گواهي شده سود پيمان ناتمام معيين مي شود سود پيمان ناتمام را كه بدين طريق به دست مي آيد اصطلاحا سود ظاهري مي نامند و براي رعايت اصل احتياط معمولا سود ظاهري به ترتيب زير به عنوان سود پيمان نا تمام شناسايي و در صورت هاي مالي منعكس مي شود از آنجا كه در پرداخت وجه هر صورت وضعيت ، درصدي به عنوان سپردة حسن انجام كار كسب و در خلتمة‌كار به پيمانكار مسترد مي گردد براي اينكه سود دوره متناسب با وجوه دريافت شده به حساب منظور شود ، معمولا سود محاسبه شده مزبور به نسبت وجوه دريافت شده به ارزش گواهي شده نيز تعديل مي گردد .

 

سود ظاهري = بهاي تمام شدة كار واهي شده – ارزش كار گواهي شده
سود تعديل شده = × سود ظاهري ×
مثال : شركت پيمانكاري ايران بتون ساز پس از پليلن ساخت يك مسجد در پايان سال x ارزش كار گواهي شده را 1000000 ريال مخارج اجراي طرح را 780001 ريال ، موجودي مواد و مصالح در كارگاه 6300 ريال و كارگواهي شده به بهاي تمام شده را 165000 ريال و وجوه دريافت شده بابت كار گواهيشده را 8800000 ريال برآورد كرد محاسبة سود پيمان ناتمام اين شركت به قرار زير است :
ارزش كار گوااهي شده
كسر مي شود – بهاي تمام شدة كارگواهي شده :
مخرج اجراي طرح 9878000
كسر مي شود :

موجودي مواد و مصالح داخل كارگاه 63000 165000
228000
9650000
1350000
سود ظاهري
× سود ظاهري ×
سود محاسبه شدة سال 1 13

ب) محاسبه سود پيمان ناتكمام بر اساس مخارج بر آوردي :
چنانچه برآورد معقول از مخارج لازم براي تكميل پيمان امكان پذير باشد ، براي تعيين مبلغ سودي كه بايد در هر دورة الي ناسائي و در صورت هاي مالي منعكس شود ، ابتدا سود برآوردي پيمان به ترتيب زير از تفاوا مبلغ كل پيمان تعيين وسپس سود پيمان ناتمام بر مبناي درجة تكميل پيمان محاسبه مي شود .
مبلغ كارهاي جديد + بهاء تغييرات مقادير كارها + مبلغ اولية پيمان = مبلغ كل پيمان
مخارج بر آوردي براي تكميل پيمان + مخرج واقعي انجام شده = كل مخارج برآوردي پيمان
كل مخارج برآوردي پيمان – مبلغ پيمان = سود كل برآوردي پيمان


براي تعيين سود پيمان ناتمام لازم است كل سود برآوردي پيمان به نسبت درجه تكميل پيمان تعديل شود . درجة تكميل پيمان كه براي تعيين سود و انعكاس آن در صورت هاي مالي به كار گرفته مي شود مي تواند به طرق متعددي اندازه گيري شود براي مثال از طريق :

الف) محاسبة نسبت مخارج واقعي انجام شده تا تاريخ گزارش به كا مخرج برآوردي پيمان .
ب) اندازه گيري نسبت ارزش كار گواهي شده به مبلغ كل پيمان .
ج) تركيبي از دو طريق فوق .

نحوة محاسبة سود پيمان ناتمام بر اساس مخارج برآوردي پيمان در قالب مثال زير ارائه مي شود :

مثال : اطلاعات مربوط به پيمان شمارة 101 در پايان سال 1 13 به شرح زير درست است :
مبلغ اولية پيمان 18000000
مبلغ كارهاي جديد 1000000
مخارج واقعي انجام شده تاپايان سال 1 13 9000000
ارزش كار گواهي شده 12000000
كارگواهي نشده ( به بهاي تمام شده ) 200000

در صورتي كه مخارج برآورد براي تكميل پيمان 5000000 ريال باشد و از هر صورت وضعيت 20% بابت سپردة حسن انجام كار كسر شود با توجه به مفروضات بالا سود پيمان شمارة 101 به ترتيب زير محاسبه مي شود .
مبلغ كل پيمان = مبلغ كارهاي جديد + مبلغ اولية‌پيمان
19000000 = 1000000 + 18000000

كل مخارج براوردي پيمان = مخارج برآوردي براي تكميل پيمان + مخارج واقعي انجام شده
14000000 = 5000000 + 9000000

سود كل برآوردي پيمان = كل مخارج برآوردي – مبلغ كل پيمان
5000000 = 14000000 – 19000000

سود پيمان شمارة ( 101 ) مي تواند يكي از دو روش زير محاسبه و در صورت هاي مالي منعكس شود :
روش اول : تعيين سود بر اساس تعديل كل سود برآوردي پينژمان نسبت به مخارج واقعي انجام شده به كل مخارج برآوردي پيمان :


براي اينكه سود محاسبه شده ماناسب با وجوه دريافت شده به حساب منظور شود :
=

تعديل سود پيمان نا تمام نسبت به وجوه دريافت شده
روش دوم : تعيين سود پيمان ناتمام بر اساس تعديل كل سود برآوردي پيمان به نسبت ارزشش كار گواهي شده به مبلغ كل پيمان

سود كل برآوردي پيمان ×
سود پيمان نا تمام
براي اينكه سود محاسبه شده متناسب با وجوه دريافت شده به حساب منظور شود :


تعديل سود پيمان نا تمام نسبت به وجوه دريافت شده
نحوة محاسبة پرداخت دستمزد كارگران و سرپرستان كارگاه :
معمولا دستمزد و مزاياي كارگران و سرپرستان كارگاه از محل تخواه گردان كارگاه پرداخت مي شود در غير اين صورت دفتر مركزي پس از پرداخت دستمزد كارگران و سرپرستان كارگاه آن را به حساب يمان منظور مي كند . اگر دستمزد شاغلين در كارگاه پيمان شماره به فرض مثال 1500000 ريال باشد با فرض اين كه كلية شاغلين در كارگاه مذبور بيمه باشند ، ثبت ليست دستمزد آنان در دفتر روزنامه به شرح زير است :
هزينه دستمزد 1500000
بيمه اجتماعي – 20% سهم كارفرما 300000
وزارت دارايي ماليات دستمزد 100000
سازمان تامين اجتماعي – حق بيمه و بهداري 405000
دستمزد پرداختي 1295000
ثبت ليست دستمزد شاغلين كارگاه پيمان شمارة
به فرض مثال اگر دستمزدد شاغلين در كارگاه به پيمان ( 3 ) مربوط باشد از اين رو هزينه دستمزد شاغلين در كارگاه مذبور با ثبت زير به حساب پيمان شمارة ( 3 ) منتقل مي شود .
پيمان شماره ( 3 ) 1800000
هزينة دستمزد 1500000
بيمه اجتماعي – 2% سهم بيمه كارفرما 300000
انتقال دستمزد و حق بيمه شاغلين كارگاه شماره (3 ) به حساب پيمان

دستمزد شاغلين در كارگاه شمارة ( 3 ) و ماليات مربوط بعد از پرداخت به ترتيب زير در دفتر روزنامه ثبت مي شود :
دستمزد پرداختني 1295000
وزارت دارائي – ماليات دستمزد 100000
نقد 1395000
رداخت دستمزد شاغلين كارگاه به پيمان شماره ( 3 ) و ماليات مربوطه
رد مورد حق بيمة شاغلين در امور پيمان ذكر اين نكته ضروري است كه پيمانكاران موظوند كه كاركنان خود را طبق مقررات ترد سازمان تامين اجتماعي بيمه كنند در عمليات ساختماني ، مؤسسات بخش عمومي مكلفند از هر صورت وضعيت 2/3 درصد به عنوان حق بيمه و بهداري كسب و به حساب سازمان تامين اجتماعي واريز نمايند بنابراين پيمانكاران شاغل در طرح هاي

ساختماني دولتي و وابسته به دولت تا پايان قرارداد هر ماهه ليست كاركنان مورد پيمان را كه حق بيمة‌آنان به طور مقطوع 2/3 درصد از طرف كارفرما كسر مي شود به سازمان تامين اجتماعي ارسال مي كنند اما از اين بابت حق بيمه اي به سازمان مذبور پرداخت نمي كنند چنانچه حق بيمعه مندرج در ليستهايي كه توسط پيمانكار ارسال مي شود بيش از مبلغ 2/3 درصد كسر شده از

صورت وضعيت ها باشد پيمانكار بايد مابه التفاوت را به حساب سازمان تامين اجتماعي وااريز و برگ مفاصا حساب بيمه اخذ نمايد در هر حال طبق ماده 38 قانون تامين اجتماعي پرداخت 5 درصد بهاي كل كار را از طرف كارفرما به پيمانكار موكول به اخذ برگ مفاصا حساب بيمه از سازمان تامين اجتماعي است مبلغ 2/3 درصد مزبور ارتباطي با حق بيمة كاركنان دفتر مركزي شركت هاي ساختماني ندارد و ليست حق بيمة آنان بايد جداگانه به سازمان تامين اجتماعي ارسال و مبلغ آن پرداخت شود .
ليست دستمزد در مؤسسات پيمانكاري بايد به گونه اي تنظيم شود كه بتواند مبلغ دستمزد هر پيمان را به سهولت تعيين كرد . معمولا براي كارگراني كه در يك پيمان كار مي كنند ليست دستمزد جداگانه تهيه و در پايان هفته يا ماه به حساب همان پيمان بدهكار مي كند در مواردي ممكن است كارگران و سرپرستان كارگاه در طول هفته يا ماه در پيمان هايمتعددي خدمت كرده باشند براي تسهيم هزينة دستمزد اين كاركنان از صورت تجزية دستمزد استفاده مي شود كه در آن ساعات كاركرد كارگران در هر كارگاه درج و مبلغ دستمزد آنان به پيمانه هاب مربوطه سرشكن مي شود .





نحوه محاسبه استهلاك اموال ، ماليات و تجهيزات :
حساب اموال ، ماسين آلات وتجهيزاتي كه در اختيار كارگاهها مي باشد به وسيله دفتر مركزي در دفتر كل و كارت هاي معين نگهداري مي شود . مؤسسات پيمانكاري براي هر يك از دارائيهاي ثابت از كارت معين استفاده مي كنند كه كليه مشخصات دارايي در آن درج شده است ، كارت هاي معين ب توجه به اموال ، ماشين آلات و تجهيزاتي كه در اختيار هر يك از كارگاهها مي باشد تفكيك و طبقه بندي مي شود .
در اين روش دارائيهاي ارسال شده به كارگاه هاي نبايد در حساب ها گردش كند بلكه از طريق نقل و انتقال كارت هاي معين ، تعداد و نوع اموال ، ماشين آلات و تجهيزاتي كه در اختيار هر كارگاه مي باشد در هر زمان معلوم خواهد شد با اتخاذ اين روش ، هزينة استحلاك كه در مؤسسات پيمانكاري ( قسم عده اي از كل مخارج طرح را تشكيل مي دهد به درستي محاسبه و به حساب پيمان منظور مي سود و استهلاك دارايي هاي ثابت به كارگرفته شده در اجراي طح را مي توان به طرق مختلفي محاسبه كرد كه اهم آن عبارتند از :
الف) محاسبة استهلاك براي امال ، ماشين آلات و تجهيزات ك
استهلاك ماشين آلات و تجهيزات به كارگرفته شده در هر پيمان را مي توان با استفاده از نوح و روش هاي معمول در هر دورة محاسبه و با ثبت زير به حساب پيمان انتقال داد .
پيام شماره بناي … ××
استهلاك انباشته – ماشين آلات ××
ثبت استهلاك ماشين آلات به كارگرفته شده در پيمان شماره
ب) تعيين مبلغ استهلاك از طريق تعيين تفاوت هاي اموال ، ماشين آلات و تجهيزات در پايان و آغاز دوره :
وقتي كه ماشين آلات و ابزار كار در معرض خطر و خسارت قطعي رارگيرد ، نمي توان مبلغ استهلاك را با توجه به مدت كار كرد محاسبه كرد ، بلكه بهتر است در ابتداي دوره ، بهخاي تمام شده ماشين آلات و تجهيزات را به حساب پيمان بدهكار و در پايان هر دورة مالي ارزش مستهلك نشدة آن را بر اساس هاي فروش يا بهاي ارزيابي شده به حساب پيمان بدهكار و در پايان هر دورة مالي ارزش مستهلك مشده آن را بر اساس بهاي فروش يا بهاي ارزيابي شده به حساب پيمان بستانكار كرد ودر نتيجة كاهش قيمت ماشين آلات و تجهيزات به عنوان استهلاك در حساب پيمان منظور مي شود اگر استهلاك تجهيزات به كارگرفته شده در كارگاه پيمان شمارة به اين روش محاسبه شود نحوه ثبت آن در دفتر روزنامه به شرح زير استت :
پيمان شمارة بناي … ××
تجهيزات ××
ثبت تجهيزات به كارگرفته شده در پيمان شمارة در آغاز دوره
تجهيزات ××
پيمان شماره - بناي … ××
ثبت بهاي ارزيابي شده تجهيزات به كار گرفته شده در پيمان شماره در خاتمه كار .


ماليات پيمانكاري :
در قوانين و مقررات جاري مالياتي ، پيمانكار و ماليات پيمانكاري به طور اخص تعريف نشده اما در موارد مختلف قانون ماليات هاي مستقيم مصوب اسفند ماه 1345 را صلاحيه هي آن دو نوع ماليات : يعني ماليات مقطوع و ماليات بر در آمد ، در مورد عمليات پيمانكاري مقرر گرديده است .

ماليات مقطوع :
مالياتي است تكليفي كه كارفرمايان : سازمان هاي دولتي . شهر داري ها ، مؤسسات عام المنفعد مستقل و شركت ها ( مادة‌75 ق . م . م . ) به طور كلي و شاير اشخاص در صورتي كه مبلغ كل پيمان از ده ميليون ريال بيشتر باشد مكلفند از پرداخت هايي كه پيمانكاران اعم از اشخاص حقيقي يا حقيوقي نسبت به هر نوع كار ساختماني و تاسيسات فني و تاسيساتي و حمل و نقل يا تهية ساختمان ها و تاسيسات ، نقشه كشي ، نقشه برداري ، نظارت و محاسبات فني مي كنند 5/5% آن را كسر و به حساب تعيين شده از طرف وزارت دارايي واريز نمايند .

 


اين ماليات به دو جزء 4% و 5/1% تقسيم مي شود كه جزء اول يعني 4% قطعي است يعني جزء دوم يعني 5/1% به عنوان پيش پرداخت ماليات پيمانكار محسوب و از ماليات متعلق به درآمد پيمانكاري قابل كسر است .
واگزاري قسمتي از عمليات پيمان از طرف پيمانكار دست اول به پيمانكار دست دوم و بعد از كا مشمول ماليات مقطوع پيمانكاري نيست و پيمانكاران دست اول به عنوان كارفرما نبايد از پرداخت هايي كه پيمانكاران دست دوم مي كنند از اين بابت كسر نمايند .
در مواردي كه پيمانكار ، شخص خارجي مقيم خارج از كشور باشد كه در ايران شعه يا نمايندگي ندارد كار فرمايان مكلفند در هر پرداخت كل ماليات متعلق شامل ماليات مقطوع به نرخ 4% و ماليات بر در آمد پيمانكاري را در منبع محاسبه و كسر و به حسابهاي مقرر واريز نمايند .

ماليات بر در آمد پيمانكاري :
در اين مورد ابتدا در آمد مشمول ماليات پيمانكاري و سپس ماليات مؤسسات پيمانكاري نسبت شركت هاي سهامي و غير سهامي به اختصار شرح داده مي‌شود .
1 – در آمد مشمول ماليات پيمانكاري :
در آمد مشمول ماليات پيمانكاري از دو طريق تشخيص مي شود :
الف) رسيدگي به دفاتر :
در آمد مشمول ماليات پيمانكاري عمليات حفاري چاه هاي عميق ، حمل و نقل و مهندسين مشاور ( تهيه طرح ساختمانها و تاسيسات ، نقشه كشي ، نظارت و محاسبات فني ) از طريق رسيدگي به دفاتر تشخيص مي شود ولكن در صورتي كه ترازنامه و حساب سود و زيان متكي به دفاتر قانوني تا مورد مقرر تسليم نشود يا دفاتر ارائه نگردد و يا دفاتر و اسناد و مدارك براي محاسبة ماليات غير قابل رسيدگي تشخيص شوند ، در آمد مشمول مالسات پيمانكاري به طريق علي السواس تشخيص خواهد شد .

ب) تشخيص علي السراس :
در آمد مشمول ماليات پيمانكاري كارهاي ساختماني و تاسيسات فني و صنعتي در تمام موارد اعم از اينكه دفاتر قانوني نگهداري شده يا نشده باشد و در موارد در دفاتر ، علي السراس تشخيص مي شود و عبازت است از 8% كل دريافتني سالانه از بابت پيمان هاي دست اول و 4% كل دريافتني از بابت پيمان هاي دست دوم .

ماليات مؤسسات پيمانكاري :
به غيراز ماليات مقطوعي كه از هر پرداخت توسط كارفرما كسب مي شود مؤسسات پيمانكاري نسبت به در آمد حاصل از عمليات پيمانكاري كه حسب مورد به يكي از دو طريق فوق الزكر تعيين مي شود مشمول ماليات هاي تناسبي و تصاعدي ديگري هستند كه بنا به وضعيت حقوقي آنها مقرر گرديده است بنابر اين ماليات بر در آمد مؤسسات سهامي و غير سهامي و انفرادي را به اختصار توضيح مي دهيم .

الف) شركت سهامي :
در ا‚د مشمول ماليات مؤسسات پيمانكاري كه به صورت شركت سهامي هستند حسب مورد از طريق رسيدگي به دفاتر يا به طور علي الراس تشخيص مي شود و مشمول ماليات هاي زير است :
1- ماليات اضافي سهم شهرداري به نرخ 3% نسبت به كل در آمد مشمول ماليات .
2- ماليات اضافي سهم اطاق بازرگاني و صنايع ومعدن به نرخ سه و نيم در هزار نسبت به كل در آمد مشمول ماليات .
3- ماليات سود تخصيص يافته براي تقسيم بين صاحبان سهام با نام ، اندوخته ها ، سود تقسيم شده بين صاحبان سهام بي نام و سود تقسيم نشده نسبت به كل درآمد مشمول ماليات پس از كسر ماليات اضافي سهم شهرداري ها به نرخ هاي زير :

- ماليات سود تخصيص داده شده براي تقسيم سود بين
صاحبان سهام با نام به نرخ 15%
- ماليات اندوخته ها به نرخ 25%
- ماليات سود پرداختي به صاحبان سهام بي نام و سود تقسيم نشده به نرخ‌هاي تصاعدي زير :

مبلغ در آمد مشمول ماليات مازاد مشمول نرخ رديف نرخ ريال ريال درصد
تا 20000000 20000000 25
تا 40000000 20000000 30
تا 60000000 20000000 35
تا 80000000 20000000 40
تا 1000000000 20000000 45
تا 2000000000 100000000 50
بيش از 200000000 نسبت به مازاد 55

ب) شركت هاي غير سهامي :
درآ‚د مشمول ماليات مؤسسات پيمانكاري كه به صورت شركت غير سهامي هستند و حسب مورد از طريق رسيدگي به دفاتر يا به طور علي الراس تشخيص مي شود ، مشمول ماليات هاي زير است :
1- ماليات اضافي سهم شهرداري به نرخ 3% نسبت به كل در آمد مشمول ماليات
2- ماليات اضافي سهم اطاق بازرگاني و صنايع و معادن بهنرخ سه و نيم در هزار نسبت به كل در آمد مشمول ماليات
3- ماليات سهم هر يك از شركاء به نسبت تعيين شده در اساس نامه از كل در آمد مشمول ماليات پس از كسر سه در صد سهم شهرداري به نرخ هاي مذكور در مادة 134 ق ، م ، م به شرح زير :

مبلغ در آمد مشمول ماليات مازاد مشمول نرخ رديف نرخ
ريال ريال درصد
تا 400000 400000 15
تا 800000 400000 20
تا 1500000 700000 25
تا 3000000 1500000 30
تا 6000000 3000000 35
تا 9000000 3000000 40
تا 12000000 3000000 45
تا 15000000 3000000 50
تا 20000000 5000000 55
تا 30000000 10000000 65
بيش از 30000000 نسبت به مازاد 75

در محاسبة ماليات شركت هاي سهامي از منبع در آمد پيمانكاري ، موارد زير لازم الرعايه است :
1- در آمد پيمانكاري از پرداخت 10 در صد ماليات شركت معاف است .
2- مبالغي كه به عنوان پيش پرداخت ماليات پيمانكاري ( 5/1 درصد پيش پرداخت ) توسط كارفرمايان از پرداخت ها كسر واريز شده است از كل ماليات بر در آمد پيمانكاري .

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید