ویژگیهای یک نمایه از نظر بونیورا

ویژگیهای یک نمایه انتهای کتاب خوب از نظر بونیورا عبارتند از:

1-صحت:

مهمترین ویژگی نمایه خوب است. هر چه خطاهای ارجاع به صفحه ها کاهش یابد و از مدخلهای استفاده شود نمایه کاراصیی بیشتری خواهد داشت کنترل صحت، الزامی و دستیابی به آن دشوار است.

۲. عمق نمایه سازی

عمق نمایه سازی باید با نیاز کاربران متناسب باشد. عمق نمایه باید پیش از آغاز نمایه سازی مورد توجه قرار گیرد. به عنوان نمونه یک نمایه متوسط سه تا پنج مدخل اصلی برای هر صفحه متن و نمایه ضعیف یک یا دو مدخل دارد. نمایه ای با جزئیات بیشتر ممکن است بیش از ۱۰ مدخل برای هر صفحه داشته باشد. در نمایه خوب نباید بیش از ۱۰ یا ۱۲ ارجاع برای هر اصطلاح تعیین گردد و از ایجاد زنجیرهای طولانی از شماره های صفحه ها باید اجتناب شود.

۳. ایجاز

مفید و مختصر یا طولانی بودن نمایه به انتخاب اصطلاحات برای سرعنوان های اصلی و فرعی بستگی دارد. هر چه از سرعنوان های فرعی به صورت فشرده و همبسته استفاده شود و از ایجاد زنجیره های طولانی سرعنوان های اصلی و فرعی پیشگیری شود نمایه بهتری خواهیم داشت.

4.ارجاعات متقابل

ارجاعات به عنوان نظام انتقال در نمایه هستند و اجاعات صحیح، منطقی، مفید نشانه نمایه خوب هستند.

5.سرعنوان های منطقی

انتخاب و سازماندهی سرعنوانهای مناسب از اهمیت بسیاری برخوردار است.رابطه میان سرعنوان های اصلی و فرعی باید منطقی باشد، و از ایجاد زنجیره ای طولانی از ارجاعات به صفحهها باید خودداری کرد (بونیورا، ۱۹۹۴: ۲۶-۲۹.)

به طور کلی نمیتوان مجموعه از اصطلاحات نمایه ای که به مدرکی اختصاص یافته اند را با قطعیت درست یاغلط  ارزیابی کرد اما در ارزیابی نمایه خوب می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. آیا نمایه دارای مقدمه ای صریح و آشکار است؟

۲.ایا صحیح است و مکان نماهای ان با متن مدرک مطابقت دارد؟

۳. ایا مفاهیم و موارد مهم متن در نمایه ظاهر شده است؟

۴. ایا به میزان کافی از سرعنوان های فرعی، برای اجتناب از ایجاد زنجیره های طولانی ارجاعات و مکان نماها استفاده کرده است؟

۵. آیا مدخلهای نمایه هماهنگ و منسجم هستند؟

۶. ایا نظم الفبایی نمایه صحیح است؟

۷. ایا به میزان کافی از ارجاعات، برای پیوند اصطلاحات وابسته استفاده شده است؟

۸. آیا به تعداد کافی ارجاعات از واژه های غیر مرجح به اصطلاحات مرجح وجود دارد؟

  1. طرح و صفحه آرایی نمایه مناسب است؟
  2. آیا نمایه جامع است؟ (اگر محدودیت های خاصی در جامعیت آن وجود داشته است باید آشکارا بیان شود).

11 . آیا نمایه بازتابی از متن است یا صرفاً نقطه نظرات نمایه ساز را منعکس می کند؟

۱۲. آیا اختصارات و سر واژه های به کار رفته در نمایه مشخص شده اند؟

  1. نمایه به زبان قابل درک برای کاربران ایجاد شده است؟

۱۴. آیا طول نمایه با طول متن متناسب است؟

۱۵. آیا جامعیت و مانعیت نظام را در حد متعادل حفظ میکند؟

۱۶. آیا سرعت دستیابی به اطلاعات مرتبط را افزایش میدهد؟ بدین ترتیب ارزیابی نمایه کاری دشوار اما الزامی است. علاوه بر آن ارزیابی نظام نمایه سازی نیز از اهمیت بسیار برخوردار است.