ویژگی های معماری و شهرسازی کرمانشاه:

با توجه به برودت زیاد هوا در بخش عمده ای از سال در این منطقه، حداکثر استفاده از تابش آفتاب، بهره گیری از نوسان روزانه دما، حفظ حرارت و جلوگیری از باد سرد زمستانی در محیط های مسکونی امری ضروری است .[5] پس از شناخت بستر مطالعه، ارزیابی مشخصات کالبدی خانه های سنتی کرمانشاه در سه مقیاس زیر بررسی شده است : الف– فرم کالبدی بافت و استخوان بندی فضاهای عمومی و منظر شهری بافت قدیم شهر. ب– جهت گیری، فرم، نحوه استقرار بنا، سیستم های غیر فعال خورشیدی، مصالح و سطوح سبز درخانه های مسکونی . ج- جزییات معماری .

مقیاس بافت سنتی:

فرم کالبدی بافت

استقرار بناها با توجه به جهت تابش آفتاب و تنظیم شرایط اقلیمی متفاوت است. در معماری سنتی ایران نیز اقلیم عامل موثری در جهت گیری، سازماندهی فضایی، فرم، نوع سازه و مصالح، عناصر و اجزای بناها بوده است. با توجه به قرارگیری کرمانشاه در اقلیم سرد و کوهستانی، بافت های تاریخی شهر کرمانشاه به صورت متراکم و فشرده بوده و جهت گیری، سازمان کالبدی و شکل شهر در گذشته بیشتر تحت تاثیر عوامل جغرافیایی و شبکه های ارتباطی قرارداشته است ( تصویر.(1 از توصیفی که سیاحان از ریخت شهرها و ساخت کالبد آنها در "دوره قاجار" ارائه می دهند، می توان نتیجه گرفت که در قرن نوزدهم و بیستم میلادی، بافت شهرها و سازمان فضایی آنها تفاوت عمده ای با شهرهای "دوره صفوی" (مکتب اصفهان) ندارد. نتیجه این که دگرگونی عمده ای در سیمای شهر قدیم و سازمان فضایی آن، در مقایسه با دوره صفوی رخ نداد. هر محله، بسته به جغرافیای مکانی و نقش اهمیت خود، از مجاورت با راه ها و نزدیکی با عناصر اصلی شهر بهره می برد[6] (تصویر. (2

معماری دوره کهن کرمانشاه، بطور کلی تفاوت عمده ای با معماری مناطق مرکزی ایران در همان دوره ندارد. سازماندهی فضایی به دلایل متعدد فرهنگی، اقلیمی و عملکردی در همه گونه های معماری این دوره رایج بود. تحقیقات نشان می دهد که معماری بومی شهرهای سنتی منطبق با ویژگی های زیست محیطی سرزمین خود بوده اند. همچنین هدف دیگر طراحی شهری در این مناطق، ارتقای کیفی آسایش اقلیمی و حداقل مصرف انرژی بوده است که این امر با تقلیل سطوح ابنیه و ایجاد فشردگی میسر می گردد. [7]