بخشی از مقاله
چگونه تلویزیون کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد
اغلب بچه ها خیلی زود تر از اینکه وارد مدرسه شوند تحت تأثیرتلویزیون قرار دارند به طوریکه هفتاد درصد مراکز نگهداری کودکان در طول روز ازتلویزیون برای سرگرمی بچه ها استفاده می کنند ، هر کودک در یک سال تقریبا ً به طور متوسط نهصد ساعت از وقت خود را درمدرسه و هزار و بیست وسه ساعت را در جلوی تلویزیون می گذراند .
براساس گزارش آکادمی طب اطفال در آمریکا (AAP ) هر کودک آمریکائی روزانه چهار ساعت تلویزیون تماشا می کند ، در صورتیکه بر طبق دستور العمل ها ی این سازمان کودکان بزرگتر ازدو سال نباید بیش از دو ساعت درروز تلویزیون تماشا کنند واین برنامه ها باید مخصوص سن آن ها باشد . برطبق همین دستورالعمل ها کودکان زیر دو سال مطلقا ً نباید ازبرنامه های تصویری مانند تلویزیون ، دی وی دی ها ، نوارهای ویدیوئی ، کامپیو تر ها و بازی های ویدئویی استفاده کنند
. دوسال اولیۀ زندگی زمان بسیار مهمی برای تکامل مغز می باشد و این نوع برنامه ها روی یادگیری ، خلاقیت و قدرت ابتکارکودکان تأثیر منفی گذاشته و آنان را از مزایای بازی با همسالان و یا در کنار والدین بودن و رشد مهارت ها وافزایش قدرت شناخت و ادراک و رشد اجتماعی و عاطفی محروم می نماید .
البته استفاده از تلویزیون درحد اعتدال و برای بچه ها ی قبل از سنین مدرسه مفید بوده و می تواند در یادگیری الفبا ازطریق تلویزیون وکسب اطلاعات درمورد حیات وحش و طبیعت کمک نماید کما اینکه بزرگ سالان و والدین نیز می توانند از طریق تلویزیون درجریان وقایع اخبار قرار گرفته وبه طور کلی تلویزیون می تواند به عنوان یک مربی خوب با برنامه های آموزشی و سرگرم کننده مفید باشد .
اما علیرغم این مزایا ، تماشای بیش ازحد تلویزیون می تواند زیان آور باشد :
• تحقیقات نشان داده است که استفاده کودکان به طور مداوم بیش از چهار ساعت در
روزازتلویزیون سبب چاقی و اضافه وزن آن ها می شود .
• عده ای معتقدند بچه هایی که فیلم های خشن مثل آدم ربائی ، قتل وامثال این نوع فیلم ها را می بینند تحت تأ ثیر این فیلم ها دنیا را مکانی هولناک تصور نموده و از اتفاقات احتمالی در آینده احساس نا امنی می کنند . همچنین دیدن برنامه های جنسی و تبعیض نژادی اثر بسیار نا مطلوبی در ذهن و روان آن ها بر جای می گذارد .
نظرات جمعیت حمایت از کودکان در خصوص استفاده از تلویزیون توسط کودکان متفاوت است به طوری که عده ای از آنان معتقدند که ساعت های آموزشی تلویزیون باید افزایش یابد در صورتی کهعده ای دیگر از این جمعیت قاطعانه عقیده دارند که بهترین راه تماشا نکردن برنامه های تلویزیون می باشد و برخی از آنان بر این باورند که والدین باید تماشای تلویزیون را برای کودکان کنترل کنند و به آن ها یاد بدهند که دیدن تلویزیون فقط برای سرگرمی است و آن هم به صورت گاه و بیگاه و نه استفاده مداوم و طولانی مدت . استدلال این گروه از مخالفین استفاده ازتلویزیون توسط بچه ها اینست که شما باید محتویات برنامه های تلویزیونی را زیر نظر گرفته و برای تماشای تلویزیون
کودکانتان محدودیت زمانی قرار دهید تا آن ها بتوانند اوقات خود را صرف بازی با دوستان و یا انجام ورزش و همچنین خواندن کتاب نمایند .
خشونت :
برای آگاهی از میزان برنامه های خشونت آمیز تلویزیون که مورد استفاده بچه ها قرار می گیرد ، بهتر است به این نکته توجه شود که یک کودک آمریکائی تا سن هجده سالگی بیش از دویست هزار اعمال خشونت آمیز از تلویزیون مشاهده می کند و این در حالی است که به طور مداوم دیدن برنامه های خشونت آمیز تحت عنوان تفریح و سرگرمی تبلیغ می گردد و بچه ها را به دیدن این
برنامه ها ترغیب و تشویق می نماید و آن ها را به تفکر وا می دارد که خشونت می تواند راهی برای رسیدن به آرزوها باشد . براساس گزارش سازمان طب کودکان (AAP) بسیاری از اعمال خشونت آمیز که درتلویزیون نمایش داده می شود توسط شخصیت های محبوب و آدم های خوب انجام می شود که در حقیقت الگو وسرمشق کودکان قرار می گیرد واگرچه توسط والدین به
کودکان آموخته می شود که آزار رساندن به دیگران صحیح نمی باشد برنامه های تلویزیونی به آن ها می گوید اشکالی ندارد که کسی را گاز بگیرند یا لگد بزنند و یا حتی مورد اذیت و آزار قرار دهند چون در تلویزیون می بینید که این اعمال توسط آدم های موجه و خوبی انجام می شود و بچه ها می بینند که این آدم ها در مقابل اعمال خشونت واذیت وآزاری که به دیگران می رسانند مسئول شناخته نشده و تنبیه و توبیخ نمی شوند بنابراین تماشای این تصاویر موجب شکنندگی و آسیب پذیری روحی و روانی کودکان می گردد .
براساس یک تحقیق انجام شده کودکان دو تا هفت ساله از هیولاهای زشتی که قیافه ترسناک دارند می ترسند و صرف اینکه به آن ها بگوییم که این تصاویر واقعی نیستند و نباید بترسند آن ها را قانع نمی کند چون بچه ها در این سنین قادر نیستند که بین خیال پردازی و واقعت تفاوت قائل شوند .
کودکان سنین هشت تا دوازده سال از خطر خشونت ، بلایای طبیعی و آزار و اذیت سایر بچه ها واهمه دارند . حتی اگر فیلم ها براساس داستان های واقعی یا غیرواقعی و یا اخبار باشد، معذالک اگر پس از تماشای این صحنه ها تا استدلال و منطق به آن ها گوشزد کنیم که این قبیل اعمال براساس واقعیت های زندگی می باشد و اطلاعات آرام بخشی به آن ها داده شود به آرامش روانی آن ها کمک خواهد شد ، اگرچه ممکن است که شما بخواهید از اجازه دادن به تماشای اینگونه برنامه ها که موجب ترس کودکانتان می گردد اجتناب نمائید .
رفتارهای پرخطر:
برنامه های تلویزیونی مملو از برنامه ها و تبلیغاتی هستند که اغلب رفتارهای پرخطر از جمله سکس ، تفریحات وهیجانات غیرطبیعی مانند نوشیدن مشروبات الکلی ، استفاده از مواد مخدر ، کشیدن سیگار و روابط جنسی پیش از موعد را ارائه می نماید و اغلب هیچ بحثی درمورد عواقب نوشیدن الکل ، استفاده ازمواد مخدر، سیگارکشیدن و یا اینگونه روابط پیش از موعد ، موجود نمی باشد .
مطالعات نشان داده نوجوانان سیزده تا نوزده ساله که برنامه های تلویزیونی با محتوای غیر اخلاقی را تماشا می کنند زودتر از همسالان خود در اینگونه فعالیت ها شرکت نموده و به انجام این امور مبادرت می ورزند .
در سال های اخیر متـأ سفانه نمایش اعتیاد به الکل در تلویزیون افزایش یافته و طبق یک مطالعه که توسط دانشکده جرج تاون انجام شده نشان داده که طی سال دوهزاروسه بیش از پانزده برنامه ممتازکه برای نوجوانان تنظیم شده محتوی تبلیغات در ارتباط با نوشیدن مشروبات الکلی بوده است و اگر چه تبلیغات مربوط به سیگار در تلویزیون ممنوع شده است ولی کودکان طی تماشای بر نامه ها و فیلم های تلویزیونی شاهد سیگار کشیدن تعداد زیادی از هنر پیشه ها و بازیگران تلویزیونی هستند و در نتیجه رفتار هایی نظیر سیگار کشیدن ویا نوشیدن مشروبات الکلی توجیه پذیر می شود .
بر مبنای تحقیق فوق الذکر بچه هایی که روزانه بیش از پنج ساعت تلویزیون تماشا می کنند احتمال شروع به سیگار کشیدنشان بسیار بیشتر از آن هایی است که کمتر از مقدار توصیه شده یعنی دو ساعت در روز تلویزیون تماشا می کنند .
چاقی :
متخصصان بهداشت و سلامتی معتقدند که بین تماشای تلویزیون و چاقی ارتباط مستقیمی وجود دارد ، بدین معنا که علاوه بر اینکه کودکان در هنگام تماشای تلویزیون فعالیت بدنی ندارند مبادرت به خوردن غذاهای حاضری کرده و در معرض بمباران پیام های بازرگانی غذاهای غیر سالم مثل چیپس ، پفک ، نوشیدنی های غیر الکلی و سایر تنقلات قرار می گیرند که آن ها را به خوردن اینگونه غذاها تشویق می کنند و در نتیجه مصرف آن ها سبب چاقی و افزایش وزن بچه ها می شود .
تماشای برنامه های آموزشی تلویزیون اگر بیش از چهار ساعت در روز باشد خود موجب کاهش فعالیت های ورزشی ، اجتماعی و مطالعه کودکان شده و تأثیرسوئی بر آن ها می گذارد .
مطالعات نشان داده که کاهش ساعات تماشای تلویزیون بچه ها موجب کاهش ازدیاد وزن و پایین آوردن توده شاخص ((BMI که درحقیقت اندازه گیری نسبت وزن به قد است می شود .
پیام های بازرگانی وتبلیغاتی :
براساس گزارش های(AAP ) ، کودکان ایالات متحده آمریکا در سال، چهل هزار پیام بازرگانی از تلویزیون تماشا می کنند که این پیام ها از تبلیغات مربوط به تنقلات گرفته تا اسباب بازی ها که در خلال پخش کارتون ها به معرض نمایش گذاشته می شود ، همچنین شعار های تبلیغاتی که روی بسته های غذاهای غلاتی مانند برشتوک نوشته می شود که در حقیقت تمام بچه ها را در سنین
مختلف تحت تأثیر قرار می دهند بطوریکه آن ها مایلند تمام آن محصولات را دارا باشند . دراین تبلیغات محصولی را بسیارجذاب معرفی می نمایند درحالی که با واقعیت آن محصول مغایرت دارد.
کودکانی که سن کمتر از هشت سال دارند این مطلب را درک نمی کنند که تبلیغات فقط به منظور فروش یک محصول می باشد و قادر به تشخیص هدف های تبلیغاتی نشده و هر آنچه را که مشاهده می کنند واقعیت پنداشته و باور می کنند ، به خصوص اگر تبلیغات محصول توسط شخصیت مورد علاقه ی آن ها عرضه گردد . برای بچه های بزرگتر یاد آوری اهداف تبلیغات لازم
به ذکر می باشد .
متأسفانه حذف تمام آگهی های بازرگانی و تبلیغات غیر ممکن است اما والدین می توانند با محدود کردن زمان تماشای تلویزیون و یا خاموش کردن آن بچه ها را از دیدن این تبلیغات منع کنند ولی کودکان این تبلیغات را از پیرامون خود خواهند دید و والدین باید به آن ها آموزش دهند که همواره یک
مصرف کننده زیرک و دانا باشند و هنگام تماشای تبلیغات از تلویزیون با ســوال کردن از کودکان آن ها را به تفکر وا دا شته و از او بپرسند : " اکنون که این محصول را در تلویزیون می بینی آیا فکر کرده ای که این محصول در واقع به همان خوبی باشد که در تلویزیون درباره ی آن تبلیغ می گردد ؟ " . "آیا فکرمی کنی که این انتخاب ،یک انتخاب سالم می باشد ؟" و در حقیقت انگیزه تبلیغات را با زبان ساده به بچه ها تفهیم نمایند .
اگر کودک شما در حین تماشای تبلیغ یک محصول ، تقاضای آن را کرد ، برای او توضیح دهید که تبلیغات صرفاً به این منظور طراحی شده اند که شما چیزهایی را طلب کنید که لزوماً به آن ها احتیاجی نیست . تبلیغات ما را به این فکر وا می دارد که با داشتن یک محصول خاص ، احساس شادمانی بیشتری نماییم . با کودکان خود در این رابطه که محصولات در حقیقت چگونه بوده و در
تبلیغات چطور به نمایش گذارده می شوند ، صحبت کنید .
سازمان (AAP) در رابطه با محدودیت تماشای پیام های بازرگانی از طریق تلویزیون توصیه هایی به شرح زیر ارائه می نماید :
• سعی شود کودکان ایستگاه های تلویزیونی دولتی را که به ندرت آگهی تبلیغاتی
پخش می کنند ، تماشا نمایند .
• از برنامه هایی که روی نوار ضبط شده و درآن ها پیام های بازرگانی وجود ندارد،
استفاده کنند .
• برای بچه ها نوارهای ویدئویی یا دی وی دی های مخصوص آن ها گذاشته شود و
در اختیارشان قرار گیرد .
اطلاع یافتن از برنامه های مناسب گروه سنی خاص و سیستم مسدود کننده ی برنامه های خشونت آمیز شما می توانید از طریق دو روش تماشای تلویزیون کودکان خود را کنترل کنید :
دستور العمل های تماشای تلویزیون برای والدین : در تلویزیون سیستمی تعبیه شده است که در آن مشخص می شود که چه برنامه ای مربوط به چه گروه سنی خاص می باشد . لیست این برنامه
ها درپیام نما ، در لیست برنامه های تلویزیونی ، در روزنامه های محلی و یا در روی صفحۀ تلویزیون و درقسمت راهنمای برنامۀ تلویزیونی شما موجود می باشد . آ ن ها همچنین در پانزده ثانیه اول فیلم و در گوشۀ سمت چپ بالای صفحۀ تلویزیون ظاهر می گردند . اما همه ی شبکه های تلویزیونی دارای این سیستم نمی باشند . برای شبکه هایی که این سیستم را دارند تفکیک گروه های سنی به شرح زیر می باشد :
• TV-Y که برای همه ی بچه ها مناسب است .
• TV-Y7 که برای بچه های هفت سال به بالا اختصاص دارد زیرا در این سنین بچه ها قادرند بین واقعیت و خیال بافی تفاوت قائل شوند . اینگونه فیلم ها ممکن است شامل کمی خشونت ، خیال بافی و یا خشونت همراه طنز باشد که ممکن است بچه های کوچکتر را بترساند :
• TV-Y7-FV در این برنامه ها خشونت خیال پردازانه کمی شدید تر از برنامه های دیگر گروه سنی TV-Y7 است .
• TV-G این برنامه ها برای همه ی تماشا چیا
ن مناسب است وفقط مختص به کودکان
نمی باشد اما در این برنامه ها از مکالمات نامناسب و محتوای جنسی و یا ناسزا گوئی و دشنام خبری نیست ویا اندک است .
• TV-PG در این برنامه ها راهنمائی های والدین توصیه می شود زیرا این برنامه ها ممکن است دارای موضوعات نامناسب وشامل یک یا چند مورد از موارد زیر برای کودکان کوچکتر باشد : خشونت اندک ، صحنه های غیر اخلاقی ، دشنام های هر از چندگاهی واستفاده از مکالمات وسوسه انگیز .
• TV-14 این برنامه ها به والدین اخطار می دهد که بچه های کمتر ازچهارده سال نباید از برنامه های این شبکه استفاده نمایند . این برنامه ها شامل یک یا چند مورد از موارد زیر می باشند : خشونت واضح و روشن، اعمال شدید غیراخلاقی، دشنام گوئی و استفاده زیاد از مکالمات وسوسه انگیز .
• TV-MA این برنامه ها برای بالغین طراحی شده و برای بچه ها ی زیرهفده سال مناسب نیست . این برنامه ها شامل یک یا چند مورد از موارد زیر می باشند : خشونت واضح و روشن ، اعمال غیراخلاقی شدید و استفاده از مکالمات خشن و بی ادبانه .
• استفاده از تلویزیون هایی که دارای قفل الکترونیکی است . این قفل ها طوری طراحی
شده اند که می توان با بکارگیری آن ها فقط از برنامه های مناسب استفاده نمود وبرنامه های بزرگسالان در هنگام استفاده بچه ها از تلویزیون به طور اتوماتیک قفل می شود . همۀ سیستم های تلویزیونی جدید با صفحۀ سیزده اینچ شامل این تکنولوژی هستند اما جعبه های آماده شدۀ این دستگاه برای تلویزیون های قبل از سال دو هزار موجود می باشد .
• در هر صورت با داشتن تلویزیون های دارای قفل الکترونیکی نیز والدین موظف هستند نسبت به انتخاب برنامه های مناسب برای بچه ها اقدام نمایند و برنامه هایی را انتخاب کنند که مناسب سن بچه هایشان باشد .
کمیته ارتباطات فدرال (FCC ) لازم می داند که قفل های الکترونیکی در تلویزیون های جدید با توجه به رهنمود های والدین و سیستم برنامه های خاص گروه سنی ، برنامه هایی را که از این استاندارد ها حمایت نمی کنند مسدود نماید .
برای خیلی ها سیستم های برنامه های گروه سنی خاص وقفل های الکترونیکی ، سیستم های ارزشمندی هستند اما توجیهاتی دراین زمینه وجود دارد که ممکن است بود و نبود این سیستم ها با هم تفاوتی نداشته باشد . برای مثال براساس تحقیقات بعمل آمده پسران قبل از سنین نوجوانی و در سنین نوجوانی بیشتر مایل به دیدن برنامه های مختص به گروه سنی MA ( تماشاگران بالغ ) می باشند تا برنامه های مختص به گروه PG ( برنامه هایی که نیازمند به راهنمائی های والدین می باشند) . و والدین ممکن است که بیش از حد به این ابزارها اعتماد کرده و دیگرمراقب تماشای تلویزیون بچه های خود نباشند . همچنین اخبار پخش شده از تلویزیون ،مسابقات ورزشی و پیام های بازرگانی مورد ارزیابی قرار نگرفته اند ، اگرچه در آن ها تصاویری از خشونت و سکس ارائه می گردد . این سیستم همچنین حامیان خانواده را راضی نمی کند زیرا آن ها شکایت از این دارند که این سیستم اطلاعات کافی در مورد محتویات یک برنامه در اختیارشان قرار نمی دهند و این اطلاعات ناکافی به آن ها اجازۀ تصم
یم گیری دراین رابطه که آیا این برنامه برای کودکانشان مناسب است یا خیر را نمی دهد .
بنابراین حتی اگر شما از قفل های الکترونیکی ویا سیستم ارزیابی برنامه های خاص گروه سنی استفاده می کنید ، هنوز این نکته قابل ذکر می باشد که قبلا ً پیش پرده یا پیش نمایش فیلم را دیده و تصمیم بگیرید که آیا آن فیلم برای کودک شما مناسب می باشد یا خیر . اگر محتویات فیلم برای کودک شما نامناسب بود تلویزیون را خاموش کنید . عادات خوب تماشا کردن تلویزیون را به کودکان خود آموزش دهید .
در ذیل به چند روش برای تماشای پر ثمر تر تلویزیون در خانه اشاره شده است :
• ساعات تماشای تلویزیون را محدود کنید .
• اتاق را با وسائل غیر تصویری مانند ( کتاب ها ، مجلات کودکان ، اساب بازی ها ، پازل ها و سایر بازی ها ) تجهیز کنید . در این صورت بچه ها به انجام کارها تفریحی دیگر به جز تماشای تلویزیون ترغیب می گردند .
• تلویزیون را خارج از اتاق خواب بچه ها قرار دهید .
• در هنگام غذا خوردن تلویزیون را خاموش نمایید .
• حین انجام تکالیف مدرسه به بچه ها اجازه ی تماشای تلویزیون ندهید .
• تماشای تلویزیون را به عنوان یک امتیاز در مقابل انجام یک کارخوب به بچه ها ارائه نمایید نه اینکه به عنوان یک حق برای بچه ها قائل شوید و به آن ها بگویید که فقط زمانی مجازبه تماشای تلویزیون می باشند که کارهای روزمره و تکالیف خود را به طور کامل انجام دهند .
• سعی کنید در هفته یک روز به جای تماشای تلویزیونی به فعالیت های ورزشی و مسئولیت های شغلی پرداخته ومیتوانید برنامۀ آنروز راضبط کرده ، معمو لا ً تماشای تلویزیون را برای تعطیلات آخر هفته منظور نمایید که در این صورت در طول هفته وقت بیشتری برای انجام مطالعه ، امور ورزشی و گردهمائی های خانوادگی خواهید داشت .
• با محدود کردن زمان تماشای تلویزیون، الگوی مناسبی برای سایر اعضای خانواده باشید . لیست برنامه هایی را که اعضای خانواده می توانند با هم تماشا کنند ، قبل از شروع برنامه ها بررسی نمائید ( برای مثال ترجیحاًَ برنامه های بدون خشونت و برنامه هایی که ارزش های خانواده را تقویت می کنند ) . برطبق نظریۀ سازمان (AAP) برنامه هایی را انتخاب کنید که علاقۀ شما را به سرگرمی ها ، تعلیم وتربیت ، مطالعه وعلوم زیستی افزایش دهد .
• قبل از اینکه بچه های شما برنامه ای را تماشا کنند ، شما پیش برنامه آن را ببینید ودر صورت مناسب بودن اجازه ی تماشای آن برنامه را به بچه ها بدهید .
• هر هفته برنامه های را که همۀ اعضای خانواده موافق تماشای آن هستند انتخاب کرده و ساعت پخش آن ها را یادداشت کرده و درجائی در معرض دید همه ی اعضای خانواده قرار دهید ( مثلا ً روی درب یخچال ). بدین وسیله اعضای خانواده در جریان زمان پخش برنامه های مناسب قرارمی گیرند . حتماً بعد ازاتمام برنامۀ مورد نظرتلویزیون را خاموش کرده و به کانال های دیگر مراجعه نکنید تا برنامۀ دیگری توجه شما را به خودجلب نماید .
