بخشی از مقاله


کارآموزی برق - شرکت مخابرات استان

مكان: شرکت مخابرات استان

موضوع: واحد پشتيبانی فنی سوييچ مخابرات

فهرست
مقدمه
فصل اول – آشنايی با مکان کارآموزی
تاريخچه
شرخ مختصری از فرآيند خدمات

فصل دوم – ارزيابی بخش های مرتبط به رشته ICT
موقعيت رشته کارآموز
شرح وظايف رشته کارآموز
برنامه های آينده سازمان

فصل سوم – آموخته ها
واحد پشتيبانی فنی مراکز شهری
توپولوژی شبکه
مرکز ترانزيت
Numbering
تماس های شهری
تماس های بين شهری
کد منطقه
تماس های کشوری
مرکز مخابراتی
مسير برقراری ارتباط از مشترک تا مرکز
سيگنالينگ صحبت
تبديل صوت به سيگنال ديجيتالی
لينک E1
فيبر نوری
Call prossesing
چگونگی شماره گيری
آشنايی با سخت افزار سوئيچ
انواع کارت ها
مکانيسم Loud sharing و Hot standby
سرويس های ويژه مخابراتی
شارژينگ
شبکه های نسل آينده
نتيجه گيری
مقدمه :
انسان از ابتدای خلقت خويش همواره به ارتباط با هم نوع نياز داشته و اين نياز در گذر سال ها و قرن ها بيشتر شده به صورتی که تبديل به يک ضرورت انکار پذير در زندگی انسان ها شده است و همين نياز باعث شده انسان به دستاوردهای بزرگی مانند پست، تلگراف، تلفن و اينترنت دست يابد و مطمئناً دستاوردهای بهتری نيز در آينده براساس همين نيازها به وجود خواهد آمد و در حقيقت جهان پهناور امروز به واسطه همين ارتباطات ايجاد شده به دهکده جهانی تبديل شده است.
مخابرات سهم عظيم و به جرات می توان گفت بزرگترين سهم را در برقراری ارتباط بين انسان ها به عهده دارد، که به تنهايی شامل بخش ها و قسمت های مختلفی می باشد.


در اين گزارش که حال گذراندن يک دوره 240 ساعته در شرکت مخابرات استان ................. می باشد به طور مختصر توضيحاتی در رابطه با چگونگی عملکرد اين شرکت ارائه شده است.


فصل اول

آشنايی با مکان کارآموزی
(مخابرات)

تاريخچه
ايجاد ارتباطات مخابراتی در ابتدا با اختراع تلفن توسط گراهانبل بوجود آمد و از آن پس اين ارتباطات گسترش يافت تا اينکه به شکل امروزی درآمده است. در ابتدای کار ارتباطات کاناليزه نبوده و امنيت نداشت.
و از زمانی که شبکه مخابراتی گسترش يافت نياز به بخشی جهت ايجاد ارتباط با ساير قسمت ها بود و ديگر اين امکان وجود نداشت که هر مشترک به صورت مستقيم با ساير مشترکين در ارتباط باشد. از اين رو از تکنولوژی به نام سوييچ استفاده شد.


سوييچ در لغت به معنی کليک زدن می باشد. اما در عمل به معنی دستگاهی است که عمليات پردازش، محاسبه شارژينگ و کليه کارهای مرتبط با آن را انجام می دهد.
اداره پشتيبانی فنی در ارتباط با سوييچ است. وقتی دو مشترک به صورت مستقيم با يکديگر ارتباط برقرار می کنند سوييچ هيچ گونه جايگاهی ندارد.
سوييچ را نصب می کنيم و اين سوييچ مشخص می نمايد که کدام مشترک می تواند با ديگر مشترک از همان مرکز يا از ساير مراکز در ارتباط باشد.

شرح مختصر از خدمات فرآيند خدمات :
خدماتی که در اين بخش ارائه می شوند عبارتند از :
1- خرابی از سوييچ
2- up grade سوييچ
3- کنترل عملکرد سوييچ (تغيير سخت افزار و نرم افزار)
4- ارزيابی سوييچ و غيره

فعاليتهای اين بخش به طور کلی به سه دسته زير تقسيم می شوند :
1- تعمير و سرويس اساسی کليه گروه های سالن يک مرکز
اين بخش وظيفه دارد که به گروه های مختلفی از دستگاه ها که در سالن يک مرکز قرار دارند سرکشی کرده و آنها را تعمير و سرويس کنند.

2- تعمير يا تعويض کليه قطعات فرسوده
کليه قطعات و کارت های فرسوده و خراب از مراکز شهری ديگر در س

طح استان و شهر به اين بخش آورده شده و تعمير و سرويس و در صورت لزوم تعويض می شوند در بعضی موارد که امکان جابجايی دستگاه ها نباشد کارمندان اين بخش به اين مراکز در سطح شهر يا استان می روند و به تعمير يا سرويس دستگاه خراب در آن محل می پردازند.

3- تعيين استانداردهای کميت مورد نظر در مورد سرويس قطعات اساسی يکی از اجزاء اصلی دستگاه های سوييچ که امکان فرسوده و خرابی در آن زياد است و د

ر اين بخش سرويس و تعمير می شوند کارتهای الکترونيکی هستند. اين کارت ها شامل انواع آی سی های Cmos و tTL، ميکروکنترلرها، انواع کريستال ها، مقاومت، خازن، رله و غيره هستند که طبق نقشه ها و مدارات از قبل طراحی شده روی گيت هايی نصب و لحيم می شوند و انواع کارتها مثل کارت لاين، بافر، کارتهای سی پی يو و غيره را بوجود می آورند.

فصل دوم

ارزيابی بخش های مرتبط با رشته
فن آوری اطلاعات و ارتباطات (ITC)

موقعيت رشته کارآموز :
فناوری اطلاعات امروزه به عنوان ابزاری جهت مديريت سازمان ها علم جدي

دی است که تمامی جهان را در برگرفته است و فن آوری اطلاعات و ارتباطات جامعه ای به وجود می آورد که در آن ارتباطات و زندگی انسان ها براساس وسايل ارتباطی آنها شکل می گيرد و مديريت اطلاعات از طريق فرهنگ اطلاعات صورت می گيرد. پس کليه ارتباطات از طريق مديريت يک بخش سازماندهی می شود.
همانطور که گفته شد دوره کارآموزی خود را در بخش پشتيبانی فنی مراکز

سوييچ گذراندم. پس در اين بخش نيز سوييچ به عنوان عنصر و عامل اصلی در مديريت ارتباطات نقش عظيمی را بر عهده دارد و کارها و فعاليت های اين بخش تنها با بررسی و کنترل و رفع خرابی سوييچ انجام می گيرد. و آنچه در اينجا مهم است ايجاد ارتباط کليه مشترکين با هم از طريق سوييچ است.

شرح وظايف رشته کارآموز :
در اين مورد می توان چنين گفت که کارآموز در طی اين مرحله آموزش های لازم جهت ايجاد و برقراری يک ارتباط مطلوب از طريق سوييچ و اجزای داخلی ان و وظايف هر کدام از وسايل ارتباطاتی از جمله کافو و پست که در مسير برقراری ارتباط هستند داده می شود. همچنين وظايف هر مرکز مخابراتی و کارهايی که برای ارتباطات مطلوب تر انجام می دهد.

برنامه های آينده سازمان :
از برنامه های آينده سازمان می توان به راه اندازی شبکه NGN ، که يک شبکه هوشمند است نام برد. که اين شبکه و استفاده از سرويس های آن امکانات بسيار و ثمربخشی را جهت ارتباط ايجاد می کند که از آن جمله می توان گفت که هر مشترکی که يک خط تلفن ثابت دارد با جابجايی مشترک به شهر منطقه يا ناحيه ديگر، نيازی به تعويض شماره تلفن نخواهد داشت وفقط با انتقال آن می تواند از آن استفاده نمايد و نيازی به شماره جديد نمی باشد.


فصل سوم

آموخته ها


واحد پشتيبانی فنی مراکز شهری
مخابرات از قسمتهای مختلفی تشکيل يافته است که به بخش هايی مثل اداری، فنی و غيره تقسيم می شود. که البته من در طول کارآموزی در قسمت پشتيبانی فنی بودم.
که البته قسمت فنی خود نيز شامل بخش هايی از قبيل نيرو و تاسيسات، کابل، انتقال، شبکه هوايی، سوييچ و غيره می باشد.
عمده فعاليت واحد پشتيبانی فنی سوييچ در ارتباط با سوييچ است. که اين س

وييچ در سالن دستگاه قرار می گيرد. سالن دستگاه در مرکز تلفن است و يکی از عمده ترين بخش ها می باشد.
سالن دستگاه شامل سوييچ، DDF و قسمت های سخت افزار و نرم افزار (توسط کاربر) می باشد. يک سری از کاشناسان واحد نصب، سوييچ را در سالن دستگاه نصب می کنند و دما و شرايط مناسب برای سوييچ را تهيه می کنند و در واقع در سالن دستگاه قسمتی به نام پکيج وجود دارد که يک دستگاه بزرگ برای خنک کردن سالن دستگاه است و دما را ثابت نگه می دارد.
البته بايد به اين نکته توجه داشته باشيم که برق سالن دستگاه هيچ وقت قطع نخواهد شد. سپس کارشناسان واحد راه اندازی سوييچ را راه اندازی می کنند. به اين صورت که توسط

نرم افزار سوييچ program می شود و چک کردن کارت ها واز قبيل در اين مرحله صورت می گيرد.
بعد از اين مرحله عمليات برگردان انجام می شود، که در اين مرحله سوييچ زير می رود ويک مدت زمان مشخص سوييچ زير بار کار می کند. در طی اين مرحله کارشناسان توسعه مهندسی عملکرد سوييچ را در اين مدت بررسی می کنند و به کارشناسان واحد پشتيبانی فنی مراکز گزارش می دهد و در صورت مناسب بودن عملکرد سوييچ، مرحله آزمايش و تحويل انجام می شود. هر

شهر يا روستا بسته به تعداد مشترکين خود به يک يا چند مرکز مخابراتی تقسيم می شود. مراکز تلفن به دو صورت آنالوگ و ديجيتال پيدا می شوند. که البته امروزه اکثر مراکز به صورت ديجيتال هستند. و هر مرکز تلفن نيز همانطور که گفته شد دارای يک سوييچ مخابراتی می باشد که ممکن است اين سوييچ ها توسط شرکت هاي ايرانی ساخته شوند و يا سازنده های خارجی.

شرکت های ايرانی :
1- کارين (کم ظرفيت و پر ظرفيت)
2- کامکار (کم ظرفيت و پر ظرفيت)
3- پارس تلفن کار (کم ظرفيت و پر ظرفيت)
4- پارستل (کم ظرفيت)
5- عصر (کم ظرفيت)
6- OAX (صنايع ارتباطات)

شرکت ها خارجی :
1- NEAX (شرکت NEC ژاپنی)


2- S12 (الکاتل آلمان)
3- EWSD (شرکت زيمنس)
4- ZTE (شرکت چينی)

سوييچ ها از نظر ظرفيت نيز به دو دسته کم ظرفيت و پر ظرفيت تقس

يم بندی می شوند که به مراکزی (سوييچی) که کمتر از 1000 شماره داشته باشد سوييچ کم ظرفيت گفته می شود. که معمولاً به صورت 256 شماره ای، 512 شماره ای و 768 شماره ای يافت می شوند. و به مراکز بالای يکصد هزار شماره سوييچ پر ظرفيت گفته می شود. و به صورت 5000 مشاره ای، 10000 شماره ای، 20000 شماره ای و غيره يافت می شوند. البته در حال حاضر به علت گسترش مخابرات در مورد سوييچ هايی که حدود 2000 شماره داشته باشند مانند سوييچ های کم ظرفيت رفتار می شوند. در مراکز پر ظرفيت از سوييچ هايی نظير EWSD و S12 و ZTE و در مراکز کم ظرفيت از سوييچ هايی نظير پارستل و کارين استفاده می شود.

توپولوژی شبکه :
1- ارتباط مستقيم بين مراکز
2- استفاده از مراکز واسطه (ترانزيت)
مخابرات ايران از هر دو روش برای برقراری ارتباط استفاده می کند. البته در همه کشور ها به جز کشورهايی که از ماهواره استفاده می کنند بدين روش است. بين دو مرکز يک مسير اصلی وجود دارد و يک مسير Alternative که در صورت بروز هر اشکالی برای جلوگيری از قطع ارتباط از مسير Alternative استفاده می شود. البته لزومی ندارد که هر دو مسير مستقيم باشند و يا از مرکز واسطه استفاده کنند. می تواند يکی از کابل ها مستقيم باشد و ديگری از مس

ير واسطه استفاده کند تا اگر در مسير مشکلی ايجاد شد ارتباط قطع نشود.

مراکز ترانزيت :
اگر دو مرکز به طور مستقيم با هم ارتباط داشته باشند فاصله بينشان نبايد از يک حد مشخص (حدود 7 تا 8 کيلومتر) بيشتر باشد زيرا در غير اينصورت کابل کشی جواب نمی دهد و بايد از مراکز واسطه يا ترانزيت بين مراکز استفاده کرد.

 


ويژگی مراکز ترانزيت :
1- مشترک معمولی ندارد.
2- ورودی و خروجی اين مراکز کانال ها هستند.

شکل زير نشان دهنده مرکز ترانزيت شهری ناحيه ای می باشد.


استفاده از مراکز ترانزيت از کابل کشی اضافی جلوگيری می کند.
در ادامه لازم است توضيحی راجع به شماره مشترک يعنی numvering داده شود و سپس به بحث راجع به ترانزيت می پردازيم.

Numbering :
هر مشترک با 4 رقم برای مرکز مربوط به خود معرفی می شود که اين رقم می تواند از 0000 تا 9999 باشد که در کل 10000 شماره خواهد شد. که بنا بر استاندارد مخابرات عدد اول نمی تواند صفر يا يک باشد زيرا رقم اول صفر برای ارتباط بين شهرها تلفن همراه و رقم اول يک برای مراکز خدماتی مثل 118 و 125 و غيره در نظر گرفته شده است.
پس با حذف صفر و يا يک از اول شماره ها ظرفيت به 8000 شماره افزايش می يابد. اگر تعداد مشترکين بيشتر شود مناسب ترين راه اين است که به مراکز اضافه نماييم.
البته بايد به اين نکته توجه داشته باشيم که هر مرکز تنها قادر است تا يک شعاع مشخصی را تحت پوشش خود قرار بدهد. دو مرکز را می توان به مانند دو دايره دانست و اين دو مرکز توسط خطوطی به نام لينک يا ترانک به يکديگر متصل می شوند.

خطوط لينک يا ترانک

 




ترانک وسيله ارتباطی بين دو مرکز تلفن است. و اين ترانک ها در سه نوع شهری، بين شهری و بين المللی يافت می شوند. لينک ها يا خطوط ارتباطی بين دو مرکز از 32 کانال تشکيل شده که می تواند سيگنال صحبت يا غيره باشد.
کارشناسان ترافيک سنجی در 25% حالات زمان پيک ارتباطات را بررسی کرده و تعداد ترانک ها را بررسی کرده و تعداد ترانک ها بين دو مرکز مجزا را مشخص می کننلی اضافه شود که بيانگر شماره مرکز مربوطه است.
**** * مشخص کننده مرکز
اين باعث می شود که مشکل صفر و يک برای آن چهار رقم حل شود و هر مرکز می تواند 10000 شماره داشته باشد البته باز هم رقم اول نمی تواند صفر يا يک باشد پس می توانيم 8 مرکز داشته باشيم. کابل های ارتباطی بين مراکز را از طريق حوزچه های زيرزمينی عبور می دهند.
حال تا اينجا که با مفهوم شماره هر مشترک و شماره مرکز آشنا شديم لازم است که در ادامه به مرکز ترانزيت بپردازيم. پس در صورت استفاده از مراکز ترانزيت يک رقم به پنج رقم اضافه می شود که مشخص کننده شماره مرکز ترانزيت است. در شکل زير نشان داده شده است.

***** *
شماره مرکز شماره مرکز ترانزيت

و در اينجا نيز با حذف محدوديت صفر و يک تعداد مراکز به 10 می رسد.
برای ارتباط بهتر در شهرها خيلی بزرگ مثل تهران می توان از ترانزيت level 2 هم استفاده کرد. اهواز فقط ترانزيت level 1 دارد و 7 رقم مشترکين آن به صورت زير معرفی می شوند.

اين دو شماره کد مرکز هستند
**** ** * شماره اول نشان دهنده ترانزيت
اين سه شماره prefix هستند

پس بدين ترتيب تعداد مراکز می تواند تا 100 هم افزايش يابد.


پيش شماره (Prefix):
هر مرکز يک عدد سه رقمی را به عنوان پيش شماره يا prefix به خود اختصاص می دهد. پس اگر شماره تلفن 7 رقمی باشد هر مرکز حداکثر 10000 متشرک می تواند داشته باشد درصورتيکه تعداد مشترکين بيشتر از 10000 باشد بايد به تعداد prefix ها اضافه کرد.
تماس های شهری :
سوئيچ 7 رقم شماره گرفته شده را دريافت می کند.3 رقم اول را بررسی و با پيش شماره هايی که در همان مرکز وجود دارد مقايسه می کند. در صورتيکه با هيچ کدام از آنها مطابقت نداشته باشدشماره را به مرکز ديگری يا يک مرکز ترانزيت منتقل می کند.

Prefix ها به صورت نرم افزاری در سوئيچ وجود دارند و هر مرکز بايد Prefix های خودش و تمام Prefix هايی را که با آنها به صورت مستقيم ارتباط دارد را داشته باشد.
مراکز ترانزيت اهواز عبارتند از :
T2 : مرکز اما (خيابان 24 متری)
T3 : مرکز مدرس (امانيه)
T4 : مرکز وليعصر (زيتون کارمندی)
T5 : مرکز آزادی (پادادشهر)
موارد گفته شده علاوه بر اينکه مراکز ترانزيت هستند مرکز تلفن هستند و مشترک نيز دارند. همانطور که گفته شد تهران ترانزيت Level 2 هم دارد و مشترکين آن 8 رقمی است به صورت زير نشان داده می شود.

**** ** * * ترانزيت Level 2
کد مرکز ترانزيت level 1

توجه : اگر همه خطوط ارتباطی (لينک ها) در يک زمان مورد استفاده قرار بگيرند بوق اشغال يا busy tone دريافت می کنيم و اين به اين معنا نيست که مشترک مربوطه مشغول است.
پس مناطق شهرهای بزرگ را تقسيم کرده و به هر منطقه يک مرکز اختصاص می دهيم و هرکدام از اين مراکز با يک عدد کد 3 رقمی که همان Prefix باشد می شناسيم. مراکز از طريق فيبر نوری و کابل يا ارتباط راديويی و ماهواره ای با هم در ارتباط هستند که يا ارتباط مستقيم است يا غير مستقيم (از طريق مراکز ترانزيت).


همانطور که گفته شد هر مرکز می تواند 10000 مشترک را support کند ولی اگر تعداد متقاضيان يک مرکز بيش از 10000 مشترک باشد يک prefix جديد برای آن مرکز تعريف می کنيم. به طور مثال علاوه بر 551 prefix يک 552 هم به آن مرکز اختصاص می دهيم وتعداد مشترکان را به بيست هزار مشترک می رسانيم. الببته ممکن است مرکزی نيز 3 نوع prefix هم داشته باشد و بتواند سی هزار مشترک هم داشته باشد.
بعضی از شهرها با توجه به وسعتشان فقط يک مرکز دارند مثل شادگان، ملاثانی و غيره.

تماس های بين شهری :
برای ارتباط بين شهرها هم بايد يک مرکز ترانزيت ديگر داشته باشيم که همه مراکز بايد با آن در ارتباط باشند چه از طريق مستقيم (اگر تعداد مراکز کم باشد) و چه به صورت غير مستقيم (از طريق مراکز ترانزيت خودشان) که به آن مرکز ترانزيت اوليه يا (primery center) pc گفته می شود. چون مرکز pc هزينه بر است برای شهرهای نزديک به هم استفاده می شود مثل دزفول، انديمشک و شوش.
در ارتباط های بين شهری وقتی کد شهر مورد نظر گرفته شود با ورود صفر سوئيج تشخيص می دهد که ارتباط بين شهری است و شماره را به يک مرکزSTD يا SC می فرستد. در STD (SC) کد تمام شهرهای کشور وجود دارد. SC با توجه به کد شهر شماره را به مرکز SC مقصد متصل می کند. SC مقصد هم با توجه به اينکه در SC پيش شماره تمام مراکز سطح شهر وجود دارد (همه پيش شماره های مراکز سوئيج برای SC تعريف شده است). شماره را به مرکز سوئيج مربوطه منتقل می کنمد و سوئيج هم به مشترک مورد نظر می فرستد.
تمام PC های کشور بايد با هم در ارتباط باشد. البته بعضی از شهرها به جای PC مرکز (senconary center) SC يا STD دارند مثل اهواز که دو مرکز SC دارد.
SC1 اهواز در زيتون کارمندی و SC2 آن نزديک استاديوم ورزشی واقع شده است. پس بايد يک PC ، level 2 هم داشته باشيم پس کل کشور را به 8 منطقه تقسيم می کنيم.
منطقه 1 : شمال کشور
منطقه 2 : تهران
منطقه 3 : اصفهان


منطقه 4 : آذربايجان
منطقه 5 : خراسان
منطقه 6 : خوزستان
منطقه 7 : فارس
منطقه 8 : همدان

توجه : استان خوزستان استان لرستان را نيز support می کند و درکل منطقه 6 محسوب می شوند. و چون نمی توانيم تمام pc های کشور را به هم وصل کنيم، کشور را به 8 منطقه تقسيم کرديم. و در نهايت به اين نکته بايد توجه نمود که پيش شماره 09 هم به تلفن همراه اختصاص پيدا کرده است.

 

شکل بالا مثالی از مراکزی است که شماره Prefix های آنها مشخص شده است و می توان اين را مشاهده نمود که يک مرکز ممکن است دارای بيش از يک Prefix باشد.

کد منطقه (area code) :
برای نشان دادن منطقه 4 رقم تعريف می کنيم و به آن area code می گوييم و به صورت زير نشان می دهيم.
شماره 06 ** pc

Area code (4 رقم)

برای مثال می توان گفت کد دزفول 0641 است و شماره pc آن 41 است.
توجه:
بايد به اين نکته توجه داشت که شهرهايی که زير مجموعه sc های شهرهای ديگر هستند شماره انتهايی کد شهر آنها با آن شهر متفاوت می باشد. به طور مثال می توان شهر خرمشهر را مثال زد که زير مجموعه sc آبادان می باشد.
0631 : کد آبادان 0632 : کد خرمشهر

 

بايد به اين نکته نيز توجه شود که شهرهايی که در شماره آخر کد آنها 11 است pc ندارند بلکه مرکزيت sc را دارند. به طور مثال شهر اهواز که کد آن 0611 است نشان دهنده آن است که دارای دو مرکز sc می باشد.
دليل استفاده از دو مرکز بالا بردن ضريب امنيت می باشد به اين صورت که اگر يکی از دو مراکز به دليلی از کار افتاد، کل ارتباط شهر قطع نشود.


توجه:
برخی از مشترکين اهواز بين مرکز sc1 و sc2 مشترک هستند مثلاً زمانی بودکه برخی مشترکين امکان استفاده از نمايشگر شماره (caller ID) را داشتند و زمانی اين امکان قطع می شد و دليل آن مشترک بودن بين دو مرکز sc اهواز بود. البته در حال حاضر هر دو مرکز امکان caller ID را دارا می باشند.
مرکز pc برای شهرهای کوچکتر استفاده می شود. پس بدين ترتيب هيچ دو شماره مشابه ای در کشور وجود ندارد، چه در قسمت area code و چه در قسمت prefix .

تماس های کشوری:
اگر دو رقم اول شماره 00 باشد در اين صورت سوييچ شماره را به sc منتقل می کند و sc به مرکز isc در تهران راهنمايی می کند و در واقع اين مرکز برای ارتباط با

خارج کشور درنظر گرفته شده است. ISC (international service center)
در اين مرکز کد تمام کشورها تعريف شده است. در اينجا حالت های ايده آل در نظر گرفته شده ولی معمولاً سوييچ دو رقم اول شماره را آناليز می کند تا اگر شماره موبايل گرفته شده بود به مرکز موبايل فرستاده شود. اما گاهی در بعضی از مراکز ابتدا شماره به sc و سپس به مرکز موبايل فرستاده می شود. در حال حاضر سومين مرکز ISC کشور در حال ساخت در شيراز می باشد.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید