بخشی از مقاله
پیشگفتار
شكر و سپاس آفريدگاري را كه به انسان توان كشف روابط ضروري از حقايق هستي بخشيد. توانايي هرفرد در انجام امور فني كه همواره ترين خدمت به خلق بوده است زندگي را نشاط آور و غرورآفرين و بدو از وابستگي مي سازد.
و شكر و سپاس خداوندي كه به ما توان فكر كردن داده تا بتوانيم درباره عالم هستي فكر كنيم و نشانه ها و عظمت خداوند عزوجل پي ببريم. شكر خدائي را كه دنيايي با اين زيبايي و منظم و دقيق در اختيار ما انسانها قرار داده است و ما هم بايد بتوانيم كه شكرانه اين نعمتها را به جاي آوريم .
و شكر براي اينكه اين توانائي را در ما قرار داده تا بتوانيم ياد بگيريم و به ديگران ياد دهيم .
سپاس فراوان
چكيده:
شبكه جهاني اينترنت بخش حياتي و غيرقابل تفكيك جامعه جهاني است. در واقع شبكه اينترنت ستون فقرات ارتباطات كامپيوتري جهاني در دهه 1990 است زيرا اساسا به تدريج بيشتر شبكه ها را به هم متصل كرده است.در حال حاضر رفته رفته تفكرات منطقه اي و محلي حاكم بر فعاليت هاي تجاري جاي خود را به تفكرات جهاني و سراسري داده اند. امروزه با سازمانهاي زيادي برخورد مي نمائيم كه در سطح يك كشور داراي دفاتر فعال و حتي در سطح دنيا داراي دفاتر متفاوتي مي باشند . تمام سازمانهاي فوق قبل از هر چيز بدنبال يك اصل بسيار مهم مي باشند : يك روش سريع ، ايمن و قابل اعتماد بمنظور برقراري ارتباط با دفاتر و نمايندگي در اقصي نقاط يك كشور و يا در سطح دنيا بدين منظوربايستي يك شبكه‌ي گستردهي خصوصي بين شعب اين شركت ايجا
د گردد. شبكه‌هاي اينترنت كه فقط محدود به يك سازمان يا يك شركت مي‌باشند، به دليل محدوديت‌هاي گسترشي نميتوانند چندين سازمان يا شركت را تحت پوشش قرار دهند. شبكه‌هاي گسترده نيز كه با خطوط استيجاري راه‌اندازي ميشوند، در واقع شبكه‌هاي گستردهي امني هستند كه بين مراكز سازمانها ايجاد ميشوند. پيادهسازي اين شبكهها نياز به هزينه زيادي دارد
فصل اول
مقدمه:
در طی ده سال گذشته دنيا دستخوش تحولات فراوانی در عرصه ارتباطات بوده است . غلب سازمانها و موسسات ارائه دهنده کالا و خدمات که در گذشته بسيار محدود و منطقه ای مسائل را دنبال و در صدد ارائه راهکارهای مربوطه بودند ، امروزه بيش از گذشته نيازمند تفکر در محدوده جهانی برای ارائه خدمات و کالای توليده شده را دارند. به عبارت ديگر تفکرات منطقه ای و محلی حاکم بر فعاليت های تجاری جای خود را به تفکرات جهانی و سراسری داده اند. امروزه با سازمانهای زيادی برخورد می نمائيم که در سطح يک کشور دارای دفاتر فعال و حتی در سطح دنيا دارای دفاتر متفاوتی می باشند . تمام سازمانهای فوق قبل از هر چيز بدنبال يک اصل بسيار مهم می باشند : يک روش سريع ، ايمن و قابل اعتماد بمنظور برقراری ارتباط با دفاتر و نمايندگی در اقصی نقاط يک کشور و يا در سطح دنيا اکثر سازمانها و موسسات بمنظور ايجاد يک شبکه WAN از خطوط اختصاصی (Leased Line) استفاده می نمايند.خطوط فوق دارای انواع متفاوتی می باشند. ISDN ( با سرعت 128 کيلوبيت در ثانيه )، ( OC3 Optical Carrier-3) ( با سرعت 155 مگابيت در ثانيه ) دامنه وسيع خطوط اختصاصی را نشان می دهد. يک شبکه WAN دارای مزايای عمده ای نسبت به يک شبکه عمومی نظير اينترنت از بعد امنيت وکارآئی است . پشتيانی و نگهداری يک شبکه WAN در عمل و زمانيکه از خطوط اختصاصی استفاده می گردد ، مستلزم صرف هزينه بالائی است .
سیستم حسابداری ، عبارتست از مجموعه‌ای از اجزا به هم پیوسته در داخل یک موسسه که آثار مالی رویدادهای آن موسسه را به گزارشها و صورت مالی تبدیل می‌کند.
سیستم حسابداری مانند هر سیستم دیگری از اجزا به هم پیوسته تشکیل شده، جهت نیل به یک یا چند هدف به فعالیت خود ادامه می‌دهد، مبدل است یعنی رویدادهای مالی را به صورتها و گزارشهای مالی قابل استفاده برای گروه‌های مختلف استفاده کننده از اطلاعات مالی تبدیل می‌کند و با تهیه تراز آزمایشی ، اطلاعات بازخور جهت کنترل سیستم حسابداری ارائه می‌نماید.
یک سیستم حسابداری، به عنوان یک سیستم جز از سیستم کل موسسه بوده و تمام سیستمهای باز تحت تأثیر متقابل عوامل محیطی از قبیل عوامل اقتصادی، اجتماعی و .... قرار دارد.
در مورد تأثیر عوامل محیطی بر سیستم حسابداری می‌توان از مطرح شدن حسابداری تورمی بعد از 1970 به این سو و یا از تغییرات در قوانین مالیاتی، تجاری و بانکی و تأثیر آن در داده‌ها و پردازش
آنها و تهیه صورتها و گزارشهای مالی براساس این تغییرات یاد کرد.
هر سیستم حسابداری از سه بخش تشکیل شده است :
ورود داده‌ها :
در یک سیستم حسابداری، ثبت رویدادهای مالی براساس اسناد و مدارک اولیه به عنوان داده‌های به سیستم ، شامل صورتحساب (فاکتور) خرید، صورتحساب فروش، رسید دریافت‌ها و پرداخت‌های نقدی و .... انجام می‌شود.
پردازش داده‌ها :
پس از ورود داده‌ها (اسناد و مدارک اولیه) به سیستم حسابداری پردازش آنها به ترتیب زیر صورت می‌گیرد :
اسناد و مدارک اولیه پس از تجزیه و تحلیل تأثیر آنها بر دارائیها، بدهیها، هزینه ها ، درآمدها و حقوق صاحبان سرمایه موسسه، حسب مورد به صورت بدهکار و بستانکار در دفتر روزنامه عمومی ثبت اولیه می‌شوند.
البته در برخی از موسسات، به جای اینکه رویدادهای مالی را مستقیماً از روی اسناد و مدارک اولیه در دفاتر ثبت نمایند، اقدام به تهیه برگه حسابداری یا سند حسابداری (پیش نویس روزنامه) می‌کنند. در موسسات بزرگ، ثبت اولیه اسناد و مدارک مربوط به گروهی از رویدادهای عمده مالی در دفاتر روزنامه اختصاصی صورت می‌گیرد.
ثبتهای انجام شده در دفاتر روزنامه عمومی و اختصاصی به حسابهای مربوطه در دفتر کل منتقی می‌شوند. زمانی که حجم رویدادهای مالی مربوط به یک یا چند حساب دفتر کل زیاد باشد، برای داشتن اطلاعات جزئی و تفضیلی از این قبیل حسابهای دفتر کل ، از دفاتر معین یا کارتهای معین،
استفاده می‌شود. هر یک از دفاتر یا کارتهای معین، یک حساب کنترل در دفتر کل داشته و تعداد دفاتر معین و حسابهای کنترل آن در دفتر کل به وسعت و نوع فعالیتهای یک موسسه بستگی دارد.
ستادها:
نتیجه پردازش داده‌ها در یک سیستم حسابداری، صورتها و گزارشهای مالی (ستاده‌ها) است. صحت ثبت رویدادهای مالی در دفتر روزنامه و انتقال آنها به دفتر کل ، در پایان هر ماه با تهیه تراز آزمایشی تأیید می گردد. تراز آزمایشی، به عنوان ستاده سیستم حسابداری و مبنای کنترل پردازش انجام شده، مورد استفاده برای تهیه صورتهای مالی واقع شده و برخی از اطلاعات آن به عنوان باز خور برای اصلاح سیستم حسابداری به صورت داده‌های جدید وارد سیستم حسابداری می‌گردند. ستاده نهایی سیستم حسابداری صورتها و گزارشهای مالی و اطلاعات ارائه شده در آنها است.
مراحل طرح و تدوین سیستمهای حسابداری :
برای طرح و تدوین سیستمهای حسابداری اقدامات و روشهایی در مراحل مختلف صورت می‌گیرد مراحل طرح و تدوین سیستمهای حسابداری، شامل مراحل ششگانه زیر است :
شناسایی سیستم حسابداری :
تجزیه و تحلیل و ارزشیابی سیستم حسابداری
طراحی سیستم حسابداری
طراحی گردش عملیات سیستم حسابداری
تعیین نیازهای ورودی و خروجی سیستم
طراحی مکانیزم کنترل سیستم حسابداری
تدوین سیستم حسابداری
اجرای سیستم حسابداری
وارسی سیستم حسابداری
نگهداری سیستم حسابداری
این مراحل در بعضی از موارد به اندازه‌ای در هم آمیخته‌اند که تفکیک آنها از یکدیگر عملاً امکان پذیر نیست.
در بعضی موارد حتی در مرحله پایانی طراحی سیستمهای حسابداری یعنی نگهداری سیستم‌ها
ی حسابداری ممکن است برگشت به اولین مرحله طراحی سیستم حسابداری یعنی شناسایی صورت گیرد و جمع آوری بعضی اطلاعات و شناخت بیشتر مورد نیاز باشد.
شناسایی سیستم حسابداری : از سیستم حسابداری موجود (مدیریت موسسه، کارکنان) به دلیل عدم رضایت از آن و یا به دلیل عدم وجود سیستم حسابداری، برقراری یک سیستم حسابداری را درخواست می‌نمایند.
پس از اعلام نیاز و دریافت درخواست، طراحی و تدوین سیستم حسابداری کار طراحی توسط حسابدار و یا گروه حسابداران خبره آغاز می‌شود و اولین مرحله کار طراحی شروع می‌شود.
برای شناسایی و تشخیص مشکلات و نقاط قوت و ضعف سیستم حسابداری موجود، معمولاً از فرمهای مخصوصی استفاده می‌شود که این فرمها توسط استفاده کنندگان از سیستم حسابداری تکمیل می‌گردد. طراح یا طراحان سیستم حسابداری با دریافت فرمهای تکمیل شده که حاوی اطلاعات مقدماتی از شناسایی سیستم است، بررسیهای خود را شروع می‌کنند و با روشهای مختلف اطلاعات مورد نیاز برای شناسایی سیستم حسابداری موجود را جمع آوری می‌نمایند.
روشهای جمع آوری اطلاعات معمولاً به کمک یک یا چند روش از روشهای زیر انجام می‌شود :
مصاحبه :
این روش یکی از متداولترین و مناسب‌ترین روشهای مطالعه و شناسایی‌است‌وبه‌دلیل‌عملی‌بودن وکم‌هزینه بودن کاربرد بیشتری دارد.
پرسشنامه :
این روش که با طرح سئوالات مشخصی انجام می‌شود معمولاً وقت گیر است و در بعضی از موارد غیر عملی است و به دلیل دخالت نظرات شخصی تکمیل کننده در برخی از موارد، پرسشنامه شناخت درستی به دست نمی‌دهد ، بنابراین کاربرد کمتری دارد.
مشاهده :
این روش جمع آوری اطلاعات در صورتی که از نظر زمانی و صرف هزینه طراح سیستم محدودیتی نداشته باشد با توجه به اینکه اطلاعات کاملتری به دست می‌دهد، روش مطلوبی است.
بررسی اسناد و مدارک :
برای داشتن شناخت درستی از سیستم موجود مطالعه اسناد و مدارک موجود در موسسه صورت می‌گیرد. بررسی دستورالعملهای مدون موجود از قبیل : اساسنامه، نمودار سازمانی، مصوبات هئیت مدیره، مصوبات کمیسیونهای معاملات و سایر مدارک موجود، بخشی از نیازهای اطلاعاتی طراح سیستم حسابداری برای شناسایی و مطالعه را تأمین می‌کند.
بررسی کتابها و جزوات دیگر :
مبنای این روش دانش و تجربیات شخصی طراح سیستم حسابداری است و مطالعه قوانین و مقررات موضوعه، کتابها، منابع و جزوات دیگر را شامل می‌گردد.
پس از جمع آوری اطلاعات به کمک یک و یا چند روش مذکور و بررسی آن و شناسایی مقدماتی، نسبت به منطقی بودن درخواست استقرار سیستم حسابداری تصمیم گیری می‌شود و در ص
تجزیه و تحلیل و ارزشیابی سیستم حسابداری :
تجزیه و تحلیل وارزشیابی سیستم حسابداری که با شروع جمع آوری اطلاعات با روشهای مختلف آغاز شده است در این مرحله به شکل کاملتری انجام می‌شود. طراح سیستم حسابداری، سیستم موجود را مطالعه و بررسی نموده و نتایج و عملکرد آن را ارزیابی می‌کند. در این مرحله ساختار موسسه مورد مطالعه قرار می‌گیرد و کلیه دستورالعملها و آئین‌نامه‌های موجود و نمودار سازمانی که مسئولیتها و اختیارات را مشخص می‌کند بررسی می‌شود.
در این مرحله کلیه اسناد و مدارک مربوط به سیستم حسابداری موجود، گردش عملیات ، فرمها و روشهای گردش آنها مطالعه و ورود داده‌ها ، پردازش در سیستم عامل آنها و گزارشها و صورتهای مالی به عنوان ستاده‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
پس از انجام مطالعات، طرح سیستم با انجام مصاحبه با مدیران و برخی از کارکنان موسسه نیازهای اطلاعات حسابداری موجود و امکانات آن با نیازهای اطلاعاتی مدیریت و برخی از کارکنان موسسه مقایسه و نقاط ضعف آن مشخص و راه حلهای مختلف تعیین می‌شود. راه حلها می‌توانند بی شمار باشند ولی اغلب آنها را می‌توان در سه دسته طبقه بندی نمود :
برقراری یک سیستم حسابداری جدید
اصلاح و تکمیل سیستم حسابداری قدیمی
استفاده از خدمات دیگران
پس از انتخاب یکی از راه حلهای سه گانه، بایستی آن را از سه نظر مورد بررسی قرار داد:
بررسی تکنیکی :
در این بررسی باید روشن شود که امکانات موجود در مؤسسه یا امکانات موجود در بازار نیازهای سیستم حسابداری جدید را برآورد می‌نماید . در طراحی سیستمهای حسابداری کامپیوتری بررسی تکنیکی شامل ارزیابی سخت افزار و نرم افزارهای موجود در بازار نیز می‌شود.
بررسی امکان :
در این بررسی که عده‌ای آن را بررسی عمل بودن سیستم حسابداری نیز نامیده‌اند، توانائیها و امکانات موسسه ا ز نظر سازمان ، نیروی انسانی و سیاستهای مدیریت مورد توجه و مطالعه قرار می‌گیرد.
نتایج حاصل از بررسیهای سه گانه فوق طی گزارش خاصی که بر گزارش سنجش امکان به
مدیریت موسسه ارائه می‌شود. راه حل مناسب پس از مطالعه گزارش فوق توسط مدیریت انتخاب شده و به طراح سیستم حسابداری معرفی می‌شود و پس از معرفی راه حل مناسب، طراح سیستم مرحله بعدی را شروع می‌کند.
طراحی گردش عملیات سیستم حسابداری :
طراحی گردش عملیات سیستم معمولاً با ترسیم نمودار گردش عملیات سیستم (روند سیستم) انجام می‌شود. در این نمودار اهم عملیات و اقدامات حسابداری که برای شناسایی، پردازش در سیستم عامل و ارائه اطلاعات مربوط به یک رویداد مالی و یا گروه خاصی از رویدادهای مالی انجام می‌شود به شکل نمودار و علایم خاصی به صورت تصویری ارائه می‌گردد.
نمودار گردش عملیات سیستم را می‌توان به دو صورت نمودارساده گردش عملیات و یا نمودار نمادی گردش عملیات سیستم ، ترسی نمود.
در نمودار ساده گردش عملیات از مستطیلهایی برای نشان دادن خلاصه‌ای از عملیات و اقداماتی که بایستی در هر مرحله انجام شود، استفاده می‌گردد و جهت حرکت عملیات و اقدامات سیستم به وسیله پیکانی نشان داده می‌شود.
در نمودار نمای گردش عملیات سیستم از علایم تصویری خاص استفاده می‌شود. در این روش، اسناد و مدارک و اقدامات و عملیاتی که بایستی انجام شود به صورت نمادهای خاصی ترسیم می‌شود.
علایم و نمادهایی که بیشتر از سایر علایم و نمادها در طراحی سیستمهای دستی و یا سیستمهای کامپیوتری حسابداری مشترکاً استفاده می‌شود عبارتند از :
بیضی برای نشان دادن آغاز و پایان عملیات، مستطیل برای نشان دادن ماهیت عملیات و یا مرحله‌ای از عملیات، لوزی معمولاً هنگامی استفاده می‌شود که در هنگام انجام عملیات و یا در هر مرحله از آن لازم است که در مورد انتخاب بین دو یا چند راه حل که در سیستمهای حسابداری معمولاً دو راه است اتخاذ تصمیم شود و پیکان جهت نشان دادن جهت جریان اقدامات و یا عملیات .
نمودار نمادی گردش عملیات سیستم از بالا به پایین و از راست به چپ ترسیم می‌شود و جهت جریان اقدامات و یا عملیات سیستم همانند نمودار ساده گردش عملیات به وسیله پیکانی مشخص می‌گردد.
شابلونهای نمادی گردش عملیات سیستم به صورت آماده در فروشگاه‌های لوازم التحریر به فروش می‌رسد که از آنها اغلب برای ترسیم نمودار گردش عملیات در سیستمهای کامپیوتری حسابداری استفاده می‌شود.
تعیین نیازهای ورودی و خروجی سیستم :
نیازهای ورودی و خروجی سیستم شامل، نیازهای ورودی، نوع و ساختار حافظه ورودی، نحوه دسترسی به داده‌ها یا اطلاعات، نحوه ثبت آنها و نوع دستگاه ورودی (در سیستمهای کامپیوتری) و همچنین نیازهای خروجی شامل نوع و ساختار حافظه خروجی ، نوع دستگاه خروجی (در سیستمهای کامپیوتری) ، نحوه گزارش دهی، شکل گزارشها، حجم و زمان گزارش دهی می‌گردد.
اغلب برای تشخیص صحیح نیازهای ورودی و خروجی روند نمای فرمها (گردش کار فرمها) که گردش فرمها را در سیستم حسابداری نشان می‌دهد، تهیه می‌گردد.
طراحی مکانیزم کنترل سیستم حسابداری :
مکانیزمهای کنترل دقیقاض مشخص شده و نقاطی از سیستم که نیازمند اعمال کنترل بیشتری هستند تعیین می‌گردد. روند نمای فرمها برای تشخیص نقاط اعمال کنترل داخلی کاربرد فراوانی دارد.
تدوین سیستم حسابداری :
تدوین سیستم حسابداری آخرین مورد طراحی سیستم حسابداری است که سیستم حسابداری به صورت مدون در می‌آید. موفقیت یک سیستم حسابداری بستگی کامل دارد به اینکه استفاده کنندگان از سیستم آن را به خوبی فهمیده و پذیرفته شده باشد و بتواند نیازهای استفاده کنندگان را برآورده نماید.
بنابراین مشارکت استفاده کنندگان در مراحل مختلف طراحی گذشته از آنکه شناسایی سیستم را تسهیل می‌کند، احساس مشارکت و دخالت در مراحل طراحی منجر به درک بهتر سیستم و پذیرفتن آن می‌گردد.
اجرای سیستم حسابداری :
پس از طراحی سیستم حسابداری در مرحله این مرحله، سیستم به اجرا گذاشته می‌شود. اجرای سیستم حسابداری جدید یعنی جایگزین سیستم جدید به جای سیستم قبلی. اجرای یک سیستم نسبتاً پیچیده حسابداری ماه‌ها طول می‌کشد و این کار با صرف وقت و دقت و حوصله کافی و برنامه خاص زمان بندی صورت می‌گیرد.
برای اطمینان از اینکه سیستم جدید می‌تواند جایگزین سیستم قبلی شود بهتر است برای مدتی دو سیستم به صورت همزمان اجرا شوند. این روش را روش اجرای موازی می‌گویند .
در برخی از موارد که اجرای موازی سیستم عملی نبوده و یا احیاناً وقت گیر و پرهزینه است، می‌توان از اطلاعات گذشته و یا حتی اطلاعات غیرواقعی سیستم را و نتایج حاصل از اجرای سیستم را ارزیابی نمود، این روش را روش اجرای آزمایشی گویند .
وارسی سیستم حسابداری :
پس از اجرای سیستم حسابداری و پس از گذشت چند ماه از اجرای آن، بایستی اطمینان حاصل شود که بازده سیستم بایستی اطمینان حاصل شود که بازده سیستم با آنچه که به عنوان هدفها و مشخصات سیستم تعیین شده است ، تطبیق می‌کند و سیستم جدید نیازهای استفاده کنندگان را تأمین می‌نماید.
وارسی سیستم توسط طراح سیستم و یا توسط واحد حسابرسی داخلی موسسه صورت می‌گیرد.
وارسی سیستم بایستی پاسخ دقیقی برای پرسشهای زیر ارائه نماید :
آیا سیستم حسابداری جدید هدفهایی که برای آن تعیین شده است را تأمین می‌کند؟
آیا سیستم نیازهای استفاده کنندگان را تأمین می‌نماید ؟
آیا کنترلهای لازم و پیش بینی شده در سیستم اعمال می‌شود؟
نقاط ضعف احتمالی مشخص شده است؟
آیا سیستم صرفه جویی تعیین شده که در بررسی اقتصادی مشخص گردیده را به همراه دارد ؟
نتایج حاصل از وارسی سیستم طی گزارش به مدیریت موسسه ارائه می‌شود و در این
نگهداری سیستم حسابداری
در ایامی که سیستم حسابداری طراحی شده اجرا می‌شود، همواره مشکلاتی پدید می‌آید که یا ناشی از افزایش رویدادهای مالی و یا ناشی از نیازهای جدید اطلاعاتی مسئولان موسسه می‌باشد و سیستم قادر به تأمین آنها نیست و بنابراین لازم است که تمام سیستمهایحسابداری طراحی شده دارای یک دستورالعمل کامل نگهداری باشند تا بتوان سیستم حسابداری را همواره به روز و فعال نگه داشت و از بازده آن مطمئن شد.
نگهداری سیستم حسابداری شاید وقت گیرترین مرحله طراحی سیستمهای حسابداری است و بایستی توجه کامل به آن مبذول نمود. دستورالعمل نگهداری سیستم حسابداری معمولاً از بخشهای عمده زیر تشکیل شده است :
نگهداری اضطراری :
در این دستورالعمل مشکلات و اشتباهاتی که به صورت اتفاقی رخ می‌دهد و بایستی فوراً اصلاح شود توضیح داده می‌شود.
نگهداری عادی :
در دستورالعمل نگهداری عادی سیستم ، اقداماتی که به صورت تکراری برای حفظ و تداوم عملیات سیستم حسابداری صورت می‌گیرد، ذکر می‌شود. مانند آموزش کارکنان حسابداری یا قسمت رایانه .
رشد و اصلاح سیستم :
در این دستورالعمل تغییرات لازم در سیستم حسابداری که ناشی از تغییرات در سازمان موسسه فعالیتهای آن می‌باشد، در نظر گرفته می‌شود. مانند افزایش دوایر و شعب .
دسته بندی سیستمهای حسابداری:
حجم رویدادهای مالی در یک موسسه و نوع اطلاعات مالی مورد نیاز، تعیین کننده سازمان و تشکیلات سیستم حسابداری است. سازمان سیستم حسابداری (کلیه اجزا سیستم حسابداری) شامل کارکنان ، سطح تخصص و تجربه آنان، وظایف و مسئولیتها، فرمهای مورد لزوم، روشها و وسایل و تجهیزات مورد پردازش در سیستم عامل رویدادهای مالی است.
در یک سیستم حسابداری رویدادهای مالی را می‌توان توسط نیروی انسانی، وسایل مکانیکی و یا وسایل و تجهیزات کامپیوتری پردازش در سیستم عامل نمود. انتخاب وسایل پردازش در سیستم عامل رویدادهای مالی بر اساس حجم رویدادهای مالی، نیازهای اطلاعات مالی و بنیه مالی موسسات صورت می‌گیرد.
آنچه که در تمام سیستمهای حسابداری با هر نوع سازمان و وسایل و تجهیزات پردازش در سیستم عامل رویدادهای مالی مشترک است، اصول متداول حسابداری استانداردهای حسابداری (است که در تمام آنها به یک مفهوم و به طور یکنواخت به عنوان دستورالعمل شناسایی، پرد
سیستمهای حسابداری از نظر وسایل پردازش در سیستم عامل اطلاعات به سه دسته تقسیم می‌شوند :
سیستم حسابداری دستی
سیستم حسابداری مکانیکی
سیستم حسابداری کامپیوتری (الکترونیکی)
سیستم حسابداری دستی :
به یک سیستم حسابداری که در آن رویدادهای مالی به کمک کاغذ و قلم و توسط نیروی انسانی پردازش در سیستم عامل می‌گردد سیستم حسابداری دستی می‌گویند .
سیستم حسابداری دستی و مفاهیم دفاتر روزنامه و معین در دوران نه چندان دور (قبل از استفاده از استفاده از وسایل مکانیکی و الکترونیکی) و حتی در سالهای اخیر توانسته ا ست نیازهای اطلاعات مالی موسسات متوسط و بزرگ را به خوبی مرتفع نماید. گذشته از آن سیستمهای مکانیکی و رایانه‌ای که فعلاً در موسسات مختلف استفاده می‌شود بر پایه تجارب و نتایج حاصل از سیستمهای وسیعتر دستی متکی بوده و سیستم حسابداری دستی می‌تواند راهنما و مبنای مناسبی برای طرح و اجرای سایر سیستمهای حسابداری باشد.
سیستم حسابداری کامپیوتری :
در این سیستم پردازش داده‌ها رویدادهای مالی (به کمک رایانه در اندازه‌های مختلف براساس برنامه که به زبان رایانه و مبتنی بر اصول متداول حسابداری از پیش نوشته می‌شود، با سرعت و دقت بسیار بالایی صورت می‌گیرد.
استفاده از ابزار و وسایل الکترونیک در پردازش داده‌ها برای سیستم حسابداری موسسات بزرگ که حجم رویدادهای مالی آنها بسیار بالا است، مناسب می‌باشد.
مفاهیم دفاتر روزنامه عمومی، اختصاصی، ترکیبی، کل و معین در سیستم حسابداری کامپیوتری نیز مشابه مفاهیم آنها در سیستم حسابداری دستی است. در حقیقیت استفاده از دفاتر مذکور در سیستم حسابداری کامپیوتری به مراتب ساده‌تر از سیستم حسابداری دستی است.
زمان صرفه جویی شده در مورد ثبت دفاتر عمومی، اختصاصی و ترکیبی و انتقال آنها به دفاتر کل و معین از مزایای عمده استفاده از چنین دفاتری است که این مزیت در سیستم حسابداری کامپیوتری به مراتب بیشتر است.
در سیستم حسابداری کامپیوتری، حسابدار موسسه فقط داده‌های مورد نیاز رایانه را براساس برنامه کدگذاری نموده و توسط واحد ورودی رایانه به واحد پردازش مرکزی کامپیوتر می‌رساند، بقیه عملیات ثبت دفاتر روزنامه، کل و معین و تهیه گزارشها و صورتهای مالی براساس برنامه‌ای که طبق اصول متداول حسابداری از پیش نوشته شده است و با سرعت بسیار زیادی انجام می‌شود.
مزایای استفاده از سیستم حسابداری کامپیوتری :
از آنجا که رایانه یک ماشین محاسب الکترونیک است، سرعت عملیات آن قابل مقایسه با سرعت جریان الکترون می‌باشد. به عنوان مثال یک رایانه متوسط می‌تواند500.000 جمع را در یک ثانی انجام دهد. بنابراین سرعت عملیات رایانه در میکروثانیه‌ها و حتی نانوثانیه‌ها است.
در چنین سرعتی یک رایانه می‌تواند عملیات ثبت و پردازش یک رویداد مالی را فقط در یک میلیونیم ثانیه انجام دهد. سرعت در انجام عملیات یکی از مزایای عمده سیستم حسابداری کامپیوتری است و سایر مزایای این سیستم به شرح زیر است :
پردازش حجم بزرگی از داده‌ها با سرعت و کارآیی بالا
به موقع بودن مانده حسابها :
با پردازش سریع داده‌ها در سیستم حسابداری کامپیوتری، حسابهای دفاتر کل و معین به روز بوده و ثبت دائمی موجودیها به سهولت امکان پذیر است .
تهیه اطلاعات بیشتر بدون صرف هزینه اضافی :
در سیستم حسابداری کامپیوتری گذشته از آن که می‌توان اطلاعات به موقع مثلاً فروش نسیه را در اختیار داشت می‌توان اطلاعات بیشتری از قبیل فروش روزانه قسمتهای مختلف، فروشندگان، شعب، تولیدات مختلف را بدون صرف هزینه اضافی تهیه نمود.
ملاحظه می‌کنید که تهیه چنین اطلاعاتی در سیستم حسابداری دستی به سهولت امکان پذیر نیست و مستلزم صرف وقت زیاد و هزینه‌های اضافی است.
باز خور فوری :
در سیستم حسابداری کامپیوتری تماس مستقیم (OLRT) کارمند مسئول فروش نسیه ، یک ترمینال که مستقیماً به رایانه متصل است، در اختیار دارد. بنابراین هنگام فروش نسیه، این کارمند بلافاصله اطلاعات مورد لزوم برای انجام فروش نسیه شامل سوابق حسابداری مشتری، مانده بدهی، سقف اعتبار تصویب شده و ... را از طریق همین ترمینال از رایانه موسسه دریافت نموده و در مورد فروش نسیه تصمیم مقتضی اتخاذ خواهد کرد.
امکان اعمال کنترل داخلی اضافی :
وجود باز خور فوری برای تصمیم گیری و کسب سریع اطلاعات مربوط به مشتریان در مورد فروشهای نسیه یک مورد از قابلیت‌های بی نظیر سیستم حسابداری کامپیوتری است که کنترل اضافی در سیستم حسابداری موسسه برقرار می‌کند. در صورتی که اعمال این نوع کنترل داخلی هنگامی که از سیستم حسابداری دستی استفاده می‌شود و دفتر معین حسابهای دریافتنی به روز نیست امکان پذیر نمی‌باشد.
VPN در يك تعريف كوتاه شبكه‌اي از مدارهاي مجازي براي انتقال ترافيك شخصي است. در واقع پيادهسازي شبكه‌ي خصوصي يك شركت يا سازمان را روي يك شبكه عمومي، VPN گويند.
شبكه‌هاي رايانهاي به شكل گستردهاي در سازمانها و شركتهاي اداري و تجاري مورد استفاده قرار ميگيرند. اگر يك شركت از نظر جغرافيايي در يك نقطه متمركز باشد، ارتباطات بين بخشهاي مختلف آن‌را مي‌توان با يك شبكه‌ي محلي برقرار كرد. اما براي يك شركت بزرگ كه داراي شعب مختلف در نقاط مختلف يك كشور و يا در نقاط مختلف دنيا است و اين شعب نياز دارند كه با ه
م ارتباطاتِ اطلاعاتيِ امن داشته باشند، بايستي يك شبكه‌ي گستردهي خصوصي بين شعب اين شركت ايجاد گردد. شبكه‌هاي اينترانت كه فقط محدود به يك سازمان يا يك شركت مي‌باشند، به دليل محدوديت‌هاي گسترشي نميتوانند چندين سازمان يا شركت را تحت پوشش قرار دهند. شبكه‌هاي گسترده نيز كه با خطوط استيجاري راه‌اندازي ميشوند، در واقع شبكه‌هاي گستردهي امني هستند كه بين مراكز سازمانها ايجاد ميشوند. پيادهسازي اين شبكهها عليرغم درصد پايين بهره‌وري، نياز به هزينه زيادي دارد. زيرا، اين شبكهها به دليل عدم اشتراك منابع با ديگران، هزينه مواقع عدم استفاده از منابع را نيز بايستي پرداخت كنند. راه‌حل غلبه بر اين مشكلات، راه‌اندازي يك VPN است.
فرستادن حجم زيادي از داده از يك كامپيوتر به كامپيوتر ديگر مثلا” در به هنگام رساني بانك اطلاعاتي يك مشكل شناخته شده و قديمي است . انجام اين كار از طريق Email به دليل محدوديت گنجايش سرويس دهنده Mail نشدني است .استفاده از FTP هم به سرويس دهنده مربوطه و همچنين ذخيره سازي موقت روي فضاي اينترنت نياز دارد كه اصلا” قابل اطمينان نيست .
يكي از راه حل هاي اتصال مستقيم به كامپيوتر مقصد به كمك مودم است كه در اينجا هم علاوه بر مودم ، پيكر بندي كامپيوتر به عنوان سرويس دهنده RAS لازم خواهد بود . از اين گذشته ، هزينه ارتباط تلفني راه دور براي مودم هم قابل تامل است . اما اگر دو كامپيوتر در دو جاي مختلف به اينترنت متصل باشند مي توان از طريق سرويس به اشتراك گذاري فايل در ويندوز بسادگي فايل ها را رد و بدل كرد . در اين حالت ، كاربران مي توانند به ديسك سخت كامپيوترهاي ديگر همچون ديسك سخت كامپيوتر خود دسترسي داشته باشند . به اين ترتيب بسياري از راه هاي خرابكاري براي نفوذ كنندگان بسته مي شود .
شبكه هاي شخصي مجازي يا(Network VPN ( Virtual private ها اينگونه مشكلات را حل ميكند . VPN به كمك رمز گذاري روي داده ها، يك شبكه كوچك مي سازد و تنها كسي كه آدرس هاي لازم و رمز عبور را در اختيار داشته باشد مي تواند به اين شبكه وارد شود. مديران شبكه اي كه بيش از اندازه وسواس داشته و محتاط هستند مي توانند VPN را حتي روي شبكه محلي هم پياده كنند . اگر چه نفوذ كنندگان مي توانند به كمك برنامه هاي Packet snifter جريان داده ها را دنبال كنند اما بدون داشتن كليد رمز نمي توانند آنها را بخوانند.
با توجه به موارد گفته شده ، چه ضرورتي بمنظور استفاده از VPN وجود داشته و VPN تامين كننده كداميك از اهداف و خواسته هاي مورد نظر است؟ با توجه به مقايسه انجام شده در مثال فرضي ، مي توان گفت كه با استفاده از VPN به هريك از ساكنين جزيره يك زيردريائي داده مي شود. زيردريائي فوق داراي خصايص متفاوت نظير :
- داراي سرعت بالا است.
- هدايت آن ساده است.
- قادر به استتار( مخفي نمودن) شما از ساير زيردريا ئيها و كشتي ها است .
- قابل اعتماد است.
- پس از تامين اولين زيردريائي ، افزودن امكانات جانبي و حتي يك زيردريائي ديگرمقرون به صرفه خواهد بود.
- در مدل فوق ، با وجود ترافيك در اقيانوس ، هر يك از ساكنين دو جزيره قادر به تردد در طول مسير در زمان دلخواه خود با رعايت مسايل ايمني مي‌باشند.
مثال فوق دقيقا" بيانگر تحوه عملكرد VPN است . هر يك از كاربران از راه دور شبكه قادربه برقراري ارتباطي امن و مطمئن با استفاده از يك محيط انتقال عمومي ( نظير اينترنت ) با شبكه محلي (LAN) موجود در سازمان خود خواهند بود. توسعه يك VPN افزايش تعداد كاربران از راه دور و يا
ه مي نمايند. قابليت توسعه فراگير از مهمترين ويژگي هاي يك VPN نسبت به خطوط اختصاصي است.
معایب ومزایا
با توجه به اينكه در يك شبكه VPN به عوامل متفاوتي نظير : امنيت ، اعتمادپذيري ، مديريت شبكه و سياست ها نياز خواهد بود. استفاده از VPN براي يك سازمان داراي مزاياي متعددي مانند:
● گسترش محدوه جغرافيائي ارتباطي
● بهبود وضعيت امنيت
● كاهش هزينه هاي عملياتي در مقايسه با روش هاي سنتي نظير WAN
● كاهش زمان ارسال و حمل اطلاعات براي كاربران از راه دور
● بهبود بهره وري
● توپولوژي آسان ،... است .
برخي از جوانب منفي شبكه سازي اينترنتي به اين شرح است :
● شك نسبت به اطلاعات دريافت شده
● استفاده از منابع غيرموثق
● تفسير بد از اطلاعات رسيده
● سرقت ايده ها
● نبود مهارتهاي حرفه اي در كار با اطلاعات
● فروش اطلاعات يا استفاده نابجاي از اطلاعات
● عدم اطمينان از كارايي سرويس و تأخير در ارتباطات
VPN نسبت به شبكه‌هاي پيادهسازي شده با خطوط استيجاري، در پيادهسازي و استفاده، هزينه كمتري صرف ميكند. اضافه وكم كردن گره‌ها يا شبكه‌هاي محلي به VPN، به خاطر ساختار آن، با هزينه كمتري امكانپذير است. در صورت نياز به تغيير همبندي شبكه‌ي خصوصي، نيازي به راه‌اندازي مجدد فيزيكي شبكه نيست و به صورت نرمافزاري، همبندي شبكه قابل تغيير است.
معماري‌هاي VPN
معماری های VPN به شرح زیر است:
شبكه‌ي محلي-به-شبكه‌ي محلي: تبادل اطلاعات به صورت امن، بين دو شعبهي مختلف از يك سازمان ميتواند از طريق شبكه عمومي و به صورت مجازي، به فرم شبكه‌ي محلي-به-شبكه‌ي محلي صورت گيرد. هدف از اين نوع معماري، اين است كه تمامي رايانههاي متصل به شبكه‌هاي محليِ مختلفِ موجود در يك سازمان، كه ممكن است از نظر مسافت بسيار از هم دور باشند، به صورت مجازي، به صورت يك شبكه محلي ديده شوند و تمامي رايانههاي موجود در اين شبكه‌ي
محلي مجازي بتوانند به تمامي اطلاعات و كارگزارها دسترسي داشته باشند و از امكانات يكديگر استفاده نمايند. در اين معماري، هر رايانه تمامي رايانههاي موجود در شبكه‌ي محلي مجازي را به صورت شفاف مشاهده مينمايد و قادر است از آنها استفادهي عملياتي و اطلاعاتي نمايد. تمامي ميزبانهاي اين شبكه‌ي مجازي داراي آدرسي مشابه ميزبانهاي يك شبكه‌ي محلي واقعي هستند.
شبكه‌ي محلي-به-شبكه‌ي محلي مبتني بر اينترانت : در صورتيكه سازماني داراي يك و يا بياينترانت VPN را بمنظور برقراي ارتباط هر يك از شبكه هاي محلي با يكديگر ايجاد نمود. شبكه‌ي محلي-به-شبكه‌ي محلي مبتني بر اكسترانت : در موارديكه سازماني در تعامل اطلاعاتي بسيار نزديك با سازمان ديگر باشد ، مي توان يك اكسترانت VPN را بمنظور ارتباط شبكه هاي محلي هر يك از سازمانها ايجاد كرد. در چنين حالتي سازمانهاي متعدد قادر به فعاليت در يك محيط اشتراكي خواهند بود.
