بخشی از مقاله

چکیده مطالب

مهمترين عملكرد يا وظيفه يك سيستم حسابداري عملكرد اطلاعاتي است و هر سيستم حسابداري بايد اطلاعات موجود درباره معاملات عمليات مالي ورويدادهاي دارائي اثر مالي بر يك مؤسسه را گرد آوري نمايد، ثبت كند ودر گروه هاي همگن طبقه بندي كند و بالاخره گزارشهاي را فراهم كند كه تصميم گيرندگان مختلف درباره يك مؤسسه يا سازمان بتوانند بر مبناي آن آگاهانه تصميم بگيرند.


اگر اطلاعاتي كه در جريان فعاليت ها ي يك سازمان فراهم مي آيد به شكل مطلوب ارائه شود براي تصميم گيري هاي مختلف فايده چنداني ندارد . بنابراين تصميماتي كه توسط اداره كنندگان يك سازمان و يا توسط اشخاص ذيحق و ذينفع درباره يك مؤسسه گرفته مي شود بسيار متنوع و

متعدد است.
در اوایل سده بیستم اولین مباحث نظری در حوزه حسابداری مطرح و وجه علمی بودن آن به مذاق بحث گذاشته می‌شود. در طول دهه‌های آغازین سده بیستم مباحث نظری و فلسفی جدی در خصوص تعلق حسابداری به یکی از حوزه‌های معرفت بشری رواج داشته است. این مجادلات در طرح تخصیص حسابداری به یکی از حوزه‌های علم یا فن یا هنر به اوج خود میرسد. در اواسط سده بیستم و با احاطه مکتب مثبت‌گرایی (پازیتیویسم) بر فضای دانشگاهی جهان، نظریه‌های حسابداری مثبت‌گرایانه به ظهور میرسد. ضعفهای بنیادین نظریه‌های مثبت‌گرایانه در ظرف کمتر از ربع قرن آشکار می‌شود و حسابداری به تبع سایر محافل علمی وارد دنیای جدید جُستارهای فلسفی و نظری می‌شود. طرح حسابداری انتقادی یا امثال آن نشانه این تحول نظری در حسابداری است.
حسابداری كتاخانه ها با بیش از سيصد سال سابقه و با نام لوکا پاسیولی آغاز شده است. لوکا پاسیولی تحصیلات خود را در وِنیس و رُم گذراند و در راهب صومعه ای شد که از فرقه فرانسیس بود. تا سال ۱۴۹۷ معلم خصوصی پروازی ریاضیات بود، که در آن سال دعوت نامه ای از لودُویکو اِسفُرتسا دریافت نمود تا در میلان مشغول به کار شود. او در آنجا با لئوناردو داوینچی کار و زندگی می کرد و به او ریاضیات یاد می داد. در ۱۴۹۹، پاسیولی و لئوناردو مجبور شدند تا از میلان فرار کنند که لوئی دوازدهم از فرانسه شهر را به تصرّف خود در آورده و حامیان آنها را از آنجا بیرون کرد. تلفیق دانش ریاضی زمان خود، همچنین جالب توجه می باشد که شامل اولین شرح منتشر شده

درباره روش نگهداری از حسابها و دفاتر می باشد که تجّار وِنیزی در طول رنسانس ایتالیا بکار می بردند،‌ که به سیستم حسابداری دفترداری مضاعف معروف بود. اگرچه پاسیولی این سیستم را تدوین کرد نه اینکه آنرا اختراع کرده باشد، ولی بعنوان «پدر علم حسابداری» مورد توجه واقع شد.

سیستمی که او منتشر کرد شامل اغلب چرخه های حسابداری بود که ما امروز آنها را می شناسیم. او استفاده از روزنامه ها و دفتر کل را شرح داد، و تذکر داد که یک فرد نباید به رختخواب برود مگر اینکه بدهی با بستانکاری برابر باشد! دفتر کل او حسابهایی برای موجودی (که شامل

وجوه دریافتی و موجودی کالا بود)، تعهّد بانکی، سرمایه، درآمد، و مخارج داشت- انواع حساب که در بیلان کار و صورتحساب درآمد یک سازمان بترتیب گزارش می شود. او ثبت نهایی آخر سال را نشان داد و پیشنهاد کرد که یک تراز آزمایشی برای تأیید دفتر کل متعادل بکار گرفته شود. همچنین،‌ رساله او دامنه وسیعی از موضوعات مرتبط را،‌ از اخلاقیات حسابداری گرفته تا حساب

داری هزینه،‌ شامل می شود.

 


فصل اول
تعریف حسابداری


[حسابداری] عبارت است از فن ثبت، طبقه بندی و تلخیص رویدادهای مالی و ارایه آن در قالب صورت های مالی به استفاده کنندگان درون سازمانی و برون سازمانی.
مراحل حسابداری
به طوری که از تعریف فن حسابداری بر می آید این فن دارای 4 مرحله میباشد:
1. ثبت فعالیتهای مالی
2. طبقه بندی اقلام ثبت شده
3. تلخیص اقلام
4. تفسیر نتایج حاصله از بررسی اقلام خلاصه شده
حسابداری در ایران
حسابداری در ایران درحوزهٔ نظری تحت تأثیر جریانات پازیتیویسم رشد کمّی زیادی کرده است و پایه گذاری تحصیلات تکمیلی با این نگاه به حسابداری صورت گرفته و توسعه یافته است. با این وصف تعریفی از حسابداری در ایران غالب است که مضمون و محتوای آن صرف نظر از چینش یا تفاوت ظاهری الفاظ آن برای همه دانش آموختگان حسابداری ایران شناخته شده است. بر اساس این تعریف: حسابداری عبارت است از فرآیند شناسایی، جمع آوری، ثبت، طبقه بندی، تلخیص، گزارشگری، و تحلیل رویدادهای مالی یک شخصیت اقتصادی در یک دوره مالی معین بر اساس واحد پول ملی. این تعریف ترجمهٔ کاملی است از تعاریف مختلفی که از حسابداری در عصر پازیتیویسم یعنی دهه‌های ۴۰ الی ۶۰ سده پیشین در دنیا رواج داشته است.
شادروان سجادی نژاد و همچنین شادروان عرفانی و دکتر عزیز نبوی از بنیانگذاران حرفه حسابداری در ایران بشمار می روند که با تاسیس مدرسه عالی حسابداری شرکت ملی نفت و موسسه عالی حسابداری توانستند بیش از ۶۰۰۰ دانش آموخته رشته های حسابداری و حسابداری دولتی و حسابرسی پرورش دهند.

تاريخچه كتابخانه هاي عمومي در ايران
در سال 1305 كتابخانه اي بنام "كتابخانه بلديه تهران" توسط شهرداري وقت تهرا

ن تأسيس گرديد كه مي توان آن را نخستين كتابخانه عمومي به مفهوم جديد دانست و بعد از آن و به فاصله زيادي يعني در مهرماه سال 1340 كتابخانه عمومي پارك شهر افتتاح گرديد در دهه چهل به تدريج تعداد كتابخانه‌هاي عمومي ، بويژه در پاركهاي تهران و شهرهاي بزرگ ايران افزايش يافت . در ماه آبان سال 1342 تاسيس و نگهداري كتابخانه‌هاي عمومي بر اساس مصوبه وزارت كشور به سازمان كتابخانه‌هاي عمومي شهر تهران واگذار گرديد . در آذرماه 1343 سازمان مذكور

با بودجه 000/500/1 ريال تاسيس و در 29 دي ماه 1344 قانوني به تصويب رسيد كه بر اساس ماده يك آن 5/1 درصد از درآمد سالانه شهرداري‌ها به ايجاد و توسعه كتابخانه‌هاي عمومي اختصاص يافت . با اجراي اين قانون به تدريج در تمامي شهرهاي بزرگ و كوچك ايران كتابخانه‌هاي عمومي ايجاد شد و متعاقب تصويب اين قانون در هر شهر انجمني به نام انجمن كتابخانه‌هاي عمومي تشكيل گرديد . جهت اداره انجمن‌ها و ايجاد هماهنگي در كار آنها تشكيلاتي تحت نام « هيات امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور» به رياست وزير فرهنگ و هنر وقت و پنج عضو ديگر كه به پيشنهاد وي انتخاب مي شدند ايجاد گرديد

وزارت فرهنگ و هنر وقت در سال 1350 با تشكيل هيات امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور به رياست وزير فرهنگ و هنر و پنج عضو ديگر به پيشنهاد وزير و مطابق با قانون ، وظيفه نظارت بر اداره امور كتابخانه‌هاي عمومي كشور و انجمن‌هاي آن را به دبيرخانه هيات امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور محول كرد.

در دي ماه 1352 با تصويب تبصره 22 ماده واحد قانون بودجه ، كمك 5/1 درصدي ش

هرداري‌ها به كتابخانه‌هاي عمومي قطع گرديد و كليه امور مالي و اداري كتابخانه‌ها به عهده وزارت فرهنگ و هنر آن زمان قرار گرفت و دبيرخانه هيات امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور با تجديد سازمان به تصويب سازمان امور اداري و استخدامي كشور رسيد و كار نظارت بر

كتابخانه‌ها اعم از : تكميل و تجهيز ، استخدام و آموزش كتابداران و ارائه خدمات كتابخانه‌اي را به عهده گرفت.

در سال 1361 هيات امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور به اداره كل كتابخانه‌هاي عمومي كشور تغيير نام پيدار كرد . از سال 1368 اين تشكيلات مجددا تحت عنوان دبيرخانه هيات امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور به فعاليت خود ادامه داد . انجمن كتابخانه‌هاي عمومي در بعضي از استانها فعاليت مجدد خود را اغاز كردند . بسياري از كتابخانه‌هاي موجود از سال 1368تا 1378 با بودجه‌هاي استاني احداث و تكميل شدند به طوري كه رشد كمي كتابخانه‌ها در اين مقطع به 1350 باب رسيد و با ادامه اين روند در سال 1380 تعداد كتابخانه‌ها به 1445 باب رسيد .
در مورخ 28/7/1381 هيات دولت در لايحه‌اي مشتمل بر 15 ماده و 8 تبصره تاسيس و نحوه اداره كتابخانه‌هاي عمومي را به تصويب رساند . اين لايحه پس از ارائه به مجلس و بحث و بررسي در كميسيون فرهنگي مجلس و چند نوبت راي گيري در صحن علني مجلس در تاريخ 17/12/1382 به تصويب نهايي نمايندگان مجلس شوراي اسلامي و در مورخ 25/12/1382 نيز به تاييد شوراي نگهبان رسيد. بر اساس ماده يك قانون، تاسيس ، ساخت ، تجهيز و بازسازي ، توسعه ، مديريت ، نظارت و ساير امور كتابخانه‌هاي عمومي در سراسر كشور به موجب اين قانون انجام مي شود . به منظور ايفاي وظايف مندرج در اين قانون هيات امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور شكل گرفت.
هيات امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور با تركيب زير تشكيل مي گردد :
وزير فرهنگ و ارشاداسلامي ( رئيس هيات امناء )
رئيس شوراي عالي استان‌ها
معاون ذيربط از سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور
يك عضو از كميسيون فرهنگي به پيشنهاد آن كميسيون و تصويب مجلس شوراي اسلامي به عنوان ناظر
پنج نفر از صاحبنظران و شخصيت‌هاي علمي ، فرهنگي كشور كه حداقل دو نفر آنان را بانوان تشكيل دهند به پيشنهاد وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و با حكم رئيس جمهوري براي مدت چهار سال انتخاب مي شوند. كه يك نفر از آنان به انتخاب وزير فرهنگ و ارشا

د اسلامي به عنوان دبير كل هيات امنا مسوليت اداره امور دبيرخانه را به عهده خواهد داشت.
اداره اموركتابخانه‌هاي عمومي كشور بعد از تهيه و تصويب آئين نامه اجرايي اين قانون در هيات وزيران از آذرماه 1383 رسماٌ به نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور محول گرديد.
در حال حاضرتعداد كتابخانه‌هاي عمومي تحت پوشش نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور 1641 باب است.
كتابخانه عمومي سنندج

تاریخچه کتابخانه های عمومی استان کردستان
"فيض‌الله بهبود علي خراساني مردي عارف و عالم بود و كتابهايي چند ترجمه و تأليف كرده است، از جمله عوارف‌المعارف سهروردي. اين مرد فاضل كتابخانه معتبري در سنندج فراهم آورد كه نسخه‌هايي از آن اينك در كتابخانه آستان قدس موجود است [اين كتابخانه در دوران افشاريه و زنديه وجود داشته است]."
همايونفرخ علاوه بر كتابخانه فيض‌الله بهبود به كتابخانه‌هاي امور تربيتي دانش آموزان سنندج، نصراللهي ( باشگاه افسران )، كتابخانه فرهنگ سنندج و كتايخانه فرهنگ سقز نيز اشاره كرده است.
اولين كتابخانه عمومي، به سبك امروزين، توسط سرتيپ نصرالهي فرمانده وقت لشكر كردستان در شهر سنندج و در محل باشگاه افسران سابق ايجاد گرديد. بخشي از كتب اين كتابخانه توسط شهرداري تأمين شده بود. اين كتابخانه به منظور استفاده افسران و درجه‌داران ارتش احداث گرديد ولي، موجباتي فراهم شد كه ساير اقشار مردم نيز بتوانند از آن استفاده كنند.
دومين كتابخانه‌اي كه در شهر سنندج و به صورت عمومي به منظور استفاده دانش‌آموزان و معلمان داير گرديد، كتابخانه امور تربيتي در ساختمان موزه فعلي در سنندج بود. اين كتابخانه توسط آموزش و پرورش اداره مي‌شد.
پس از تصويب قانون ايجاد كتابخانه‌هاي عمومي در سال 1344، اولين كتابخانه عمومي توسط دولت در بخش ديواندره در سال 1346 ساخته شد. سپس، در فاصله سالهاي 1346 تا 1350 به ترتيب در شهرهاي مريوان، بانه، قروه، سقز و سنندج كتابخانة عمومي تأسيس شد. در سال 1351 از محل 5/1 درصد درآمد شهرداري، كتابخانه عمومي بيجار و كتابخانه عمومي دوم مريوان ساخته شد. تا سال 1357 تعداد كتابخانه‌هاي عمومي استان كردستان به 9 باب رسيده بود. اين رقم در سال 1375 به 22 باب كتابخانه در سطح استان كردستان رسيده‌ بود كه 7 باب از اين كتابخانه‌ها در روستاها تأسيس شده بود‌ ( رستم‌پور، 1375).
در حال حاضر، سال 1380، تعداد كتابخانه‌هاي عمومي اين استان به 32 باب رسيده است كه از اين تعداد 14 كتابخانه در سطح شهر و 18 كتابخانه در سطح روستا م

شغول ارائه خدمات مي‌باشند.
بررسي كتابخانه‌هاي عمومي استان كردستان
در موردكتابخانه‌هاي عمومي استان كردستان، به طور خاص، تاكنون پژوهشي صورت نگرفته‌ است و تنها كار انجام شده آمارهاي مربوط به سال1370 مي باشد كه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي دركتاب « شناسنامه كتابخانه‌هاي عمومي ايران» ذكركرده‌ است. در اين كتاب آمار كلي مربوط به كتابخانه‌‌هاي عمومي استان‌كردستان به شرح زير آمده است:
 تعداد كتابخانه‌هاي عمومي استان: 10 باب ( درجه چهار 2 باب، درجه پنج 4 باب، درجه شش 4 باب).
 تعداد كتب موجود در كتابخانه‌هاي عمومي استان: خطي 4 جلد، چاپي 78470 جلد.
 تعداد نشريات ادواري موجود در كتابخانه‌هاي عمومي استان: 14 عنوان ـ 3623 نسخه.
 تعداد اعضاي كتابخانه‌هاي عمومي استان: 9621 نفر.
 تعداد مراجعين به كتابخانه‌هاي عمومي استان : 76099 نفر.
 تعداد كتب ارسال‌ شده از طرف هيأت‌ امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور جهت كتابخانه‌هاي عمومي استان: 2514 جلد.
 تعداد كتب امانت داده‌ شده: 52956 جلد.
 تعداد كتابدارن كتابخانه‌هاي عمومي استان : 26 نفر( كارشناس1 نفر، كاردان 3 نفر، ‌ديپلم 15 نفر و زير ديپلم 17 نفر).
ده واحد كتابخانه مذكور تا سال 1370 مربوط به شهرهاي بانه ( درجه5)، بيجار ( درجه 6)، دهگلان ( درجه 6 )، ديواندره ( درجه 6)، سريش آباد ( درجه 6)‌، سقز (درجه5)‌،‌ سنندج شماره1 ( درجه4)‌، سنندج شماره 2 (‌درجه 5)‌،‌ قروه ( درجه 4)‌، و كامياران (‌درجه 5 ) مي‌باشد.
علاوه بر مورد بالا، روزبهاني و تاج محرابي (1370 ) در اثر خود با عنوان « بررسي وضعيت كتابخانه‌هاي عمومي ايران » در صفحه 24 تعداد نيروي انساني موجود در ك

تابخانه‌هاي عمومي استان‌كردستان را 24 نفر و تعداد نيروي انساني مورد نياز را علاوه بر تعداد مذكور 16 نفر بيان كرده اند

بخشهايي كه در كتابخانه عمومي سنندج درگير بحث حسابداري مي باشند عم

دتا سه بخش مي باشد و ميتوان تحت سه بخش بيان نمود.هزينه ها، امورمالي و اداري و بخش حقوق ودستمزد.
اينجانب مسول حقوق و دستمزد بودم:
کسانی که در رشته های امور مالی مشغول تحصیل می باشند و اطلاعات حسابداری را فرا می گیرند یکی از انواع هزینه هایی را که با آن آشنا می شوند هزینه حقوق و دستمزد است و به تبع روش حسابداری و ثبت این هزینه را در دفاتر روزنامه و کل فرا خواهند گرفت ولی باید توجه داشت بحث هزینه و حقوق و دستمزد دارای مطالب زیادی می باشد که هر فرد حسابدار یا کسی که در حقوق و دستمزد سازمان یا مؤسسه ای کار می کند نیاز به داشتن دانش تخصصی در این زمینه خواهد بود این اطلاعات را به صورت خلاصه می توان شناخت سیستمهای کنترلی حقوق و دستمزد، سناخت قوانین بیمه و مالیات و سایر موار قانونی همچون، اضافه کاری و مأموریت و تهیه اسناد و مدارک ثبت لیستهایحقوق و دستمزد و سایر موارد نام برد که در ادامه با آنها بیشتر آشنا خواهیم شد.
می دانید هزینه نیروی کار بخش اعظمی از بهای تمام شده تولید کالا و خدمات یک موسسه یا یک واحد اقتصادی را به خود اختصاص می دهد و در واقع تأثیر قابل توجه ای بر سود واحد های تجاری خواهد داشت البته اهمیت حقوق و دستمزد در واحد های مختلف متفاوت است ولی به طور معمول هزینه حقوق دستمزد از درآمدهای واحدهای اقتصادی و تجاری را به خود اختصاص می دهد بنابراین پر واضح است کسانی که در رشته امور مالی تحصیل می کنند باید اطلاعات جامع و کافس در این زمینه داشته باشند.
اجزاء و عناصر سیستم حقوق و دستمزد کدامند
اجزاء و عناصر تشکیل دهنده یک سیستم حقوق و دستمزد به طور کلی و بدون در نظر گرفتن اینکه این سیستم برای موسسه بازرگانی و خدماتی و یا تولیدی طراحی شده به ش

رح زیر می باشد.
1- دایره کارگزینی
2- دایره ثبت ورود و خروج پرسنل
3- دایره حسابداری حقوق و دستمزد


که ما برای بررسی اجزاء و عناصر فوق الذکر به شکل کلی آنها را معرفی کرده و در ادامه بیشتر در ارتباط با آنها بحث کرده و جزئیات وظایف آنا مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد داد.
وظیفه دایره کارگزینی چیست
واحد کارگزینی در هر موسسه وظیفه تهیه و تدوین دستورالعملها و آئین نامه ای استخدامی پرسنل با رعایت و مد نظر قرار دادن قوانین کار و امور اجتماعی و سایر قوانین را بر عهده دارد و از طرفی وظایف دیگری در ارتباط یا پرسنل همجون آموزش، نحوه استفاده از مرخصی و تعیین شرح وظایف،نقل و انتقال پرسنل به سایر بخشهای موسسه و موارد مشابه را بر عهده دارد.
وظیفه دایره ثبت ورود و خروج پرسنل چیست
وظیفه این بخش جمع آوری اطلاعات مربط به زمان انجام کار پرسنل و در واقع حضور و غیاب هر یک از کارکنان در موییات و واحدها می باشد که به طرق و روش های خاصی این کار صورت می پذیرد.
وظیفه دایره حسابداری حقوق و دستمزد چیست
این دایره وظیفه تهیه و تنظیم لیست حقوق و دستمزد و تعیین مبلغ ناخالص و خالص حقوق و دستمزد قابل پرداخت به هر یک از پرسنل را به عهده دارد در واقع استاد و مدارک حقوق و دستمزد هر یک از پرسنل و کارکنان در این دایره نگهداری می شود توجه دارید که بحث حسابداری هزینه حقوق و دستمزد در این دایره مطرح می شود.
به نمودار زیر که به شکل ساده سیستم حسابداری را نشان می دهد توجه کنید.
با توجه به شکل فوق متوجه می شوید افرادی که برای استخدام وارد موسسه میشوند در بخش کارگزینی موسسه اقدام به انعقاد قرارداد کارنموده و با توافقهایی در ارتباط بانحوه و شرایط کار و زمان و مدت و سایر مواردی که طبق قوانین کار مشخص شده به عنوان یکی از پرسنل آن موسسه شروع به کار مینماید.سپس اطلاعات توافقهای کار شامل زمان و مدت کار،میزان حقوق و دستمزد و نرخ دستمزد و سایر موارد در اختیار واحد حسابداری حقوق و دستمزد قرار میگیرد و از طرف دیگر فرد مذکور پس از کار در موسسه واحد ثبت ورود و خروج اطلاعات مدت زمان کار ایشان را در طی مدت کار ثبت می نماید که به طور معمول پس از یک ماه کارکرد زمان ورود و خروج در اختیار واحد حسابداری قرار می گیرد. واحد حسابداری پس از محاسبه مدت کارکرد فرد مورد نظر بالحاظ قرارداد کار و شرایط قانون کار حقوق و دستمزد متعلقه پرسنل مذکور را و کسورات قانونی ایشان را تعیین و اقدام به ثبت در حسابها می نماید.


حال که با سیستم حقوق و دستمزد به طور کلی آشنا شدیم بهتر است با هر یک از اجزاء سیستم آشنا شده و مطالب بیشتری در این زمینه بدانیم. اشاره شد در واح

د کارگزینی توافق های کاری و شرایط کار،مدت کار،حقوق پایه،اضافه کاری،نوبت کاری و سایر موارد مشخص می شود موارد قانونی کار به کارمند یا کارگر تفهیم میشود و قرارداد کار منعقد میگردد.ما سعی میکنیم موارد قانونی لازم را در ادامه توضیح دهیم.
اهمیت سیستم حقوق و دستمزد
هزینه حقوق و دستمزد نشان دهنده سهم نیروی کار در تولید محصولات و ارائه خدمات بوده ویکی از مهمترین هزینه های عملیاتی اکثر مؤسسات است.
هزینه دستمزد به عنوان یکی از عوامل مهم هزینه مستلزم اندازه گیری، کنترل و تجزیه وتحلیل مستمر می باشد. اقزایش تولید که به کاهش بهای تمام شده هر واحد منجر می گردد، توأم با افزایش نرخهای دستمزد و مزایای مربوط، موجب افزایش روند استفاده از تجهیزات ماشینی و پیشرفته به منظور تولید بیشتر با ساعات کار کمتر گردیده است. تغییرات در استفاده از نیروی کار، اغلب تغییرات در روشهای پرداخت پاداش را ایجاب می نماید و این امر خوداختهای دستمزد به طور مستقیم یا غیرمستقیم، بر مبنای درجه مهارت کارگران صورت می گیرد.
وظایف حسابداران در مورد هزینه حقوق ودستمزد از ساده ترین و در عین حال بااهمیت ترین آنها است. محاسبه و پرداخت درست وبه موقع حقوق و دستمزد یکی از عوامل مؤثر در ایجاد رابطه مطلوب بین کارکنان (کارگران) و کارفرما می باشد.


مدارک سیستم حقوق ودستمزد که به درستی تهیه و به آسانی قابل فهم باشند نیز یکی دیگر از عوامل با اهمیت در برقراری رابطه مناسب بین مدیریت مؤسسات، کارکنان و مقامات قانونی از قبیل ادارات کار، بیمه و دارایی و.... می باشد.


قوانین کار مربوط به حقوق و دستمزد
مزد : عبارت است از وجوه نقد یا غیر نقد یا مجموع آنها که در مقابل انجام کار به کارگر پرداخت می شود.
اگر مزد با ساعات انجام کار مرتبط باشد مزد ساعتی و در صورتی که براساس میزان انجام کار یا محصول باشد، کارمزد و چنان چه بر اساس میزان انجام کار یا محصول تولید شده در زمان معین باشد کارمزد ساعتی نامیده می شود.
نکته: حداقل مزد با در نظر گرفتن شرایط تورمی و سایر معیارها در آغاز هر سال توسط شورای عالی کار تعیین و اعلام می شود.
کارفرمایان موظفند در ازای انجام کار در ساعات تعیین شده ی قانونی به هیچ کارگری کمتر از حداقل مزد تعیین شده جدید پرداخت ننمایند. در صورت تخلف، ضامن تأدیه ی ما به تفاوت مزد پرداخت شده و حداقل مزد جدید می باشند حتی اگر در قرارداد کتبی مابین کارگر و کارفرما، مزد تعیین شده کمتر از حداقل مزد قانونی باشد.
حداقل مزد حتماً می بایست به صورت نقدی پرداخت شود. پرداخت های غیر نقدی به هر صورتی که در قراردادها پیش بینی می گردد به عنوان پرداخت اضافه بر حداقل مز

د تلقی می شود.
حقوق پایه (حقوق مبنا)
حقوقی است که با رعایت قانون کار (برای کارگران رسمی) و یا به وسیله عقد قراردادی که مغایر قانون کار نباشد (برای کارگران قراردادی) برای انجام یک ساعت کار و یا تولید یک واحد محصول تعیین و به صورت ساعتی، روزانه، هفتگی و معمولاً ماهانه پرداخت می ش

ود. یا به عبارت دیگر:
«مزد ثابت عبارت از مجموع مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل در کارگاههایی که طرح طبقه بندی و ارزیابی مشاغل اجرا نگردیده، منظور از مزایای ثابت پرداختی به

تبع شغل، مزایایی است که بر حسب ماهیت شغل یا محیط کار و برای ترمیم مزد در ساعات عادی کار پرداخت می شود مثل مزایای سختی کار، فوق العاده شغل، حق سرپرستی و نظایر آن.»
در کارگاههایی که طرح طبقه بندی و ارزیابی مشاغل به اجرا درآمده، مزد گروه و پایه، مزد مبنا را تشکیل می دهد.
نکته: مزایای رفاهی و انگیزه ای مثل: کمک هزینه مسکن، خواربار، حق اولاد و عائله مندی، پاداش اقزایش تولید و سهم از سود سالانه جزو مزد ثابت و مزد مبنا محسوب نمی شود.
در صورتی که بر اساس قرارداد یا عرف کارگاه، پرداخت مزد به صورت ماهانه باشد این پرداخت باید در آخر ماه صورت گیرد. که در این حالت به آن حقوق می گویند.
نکته: در ماههای 31 روزه، حقوق و مزایا باید بر اساس 31 روز محاسبه و به کارگر پرداخت شود.
مدت کار:
مدت زمانی است که کارگر نیرو یا وقت خود را به منظور انجام کار در اختیار کارفرما قرار می دهد. ساعات کار موظف کارگران نباید از 8 ساعت در شبانه روز تجاوز کند.
البته کارفرما با توافق کارگران یا نمایندگان قانونی آنها می تواند ساعات کار را در بعضی از روزهای هفته کمتر از میزان مقرر و در دیگر روزها بیشتر از این میزان تعیین کند به شرط آن که مجموع ساعات کار در هفته از 44 ساعت بیشتر نشود. ( ساعت کار موظف در هفته برای هر دو بخش دولتی و غیر دولتی یکسان است.)
نکته: به طور متوسط میزان ساعت کار موظف کارگر در هر روز کاری معادل 7 ساعت و 20 دقیقه یعنی 23/7 ساعت خواهد بود.
33/7= 44 ÷ 6
در مشاغل سخت و زیان آور و زیر زمینی، ساعات کار موظف نباید از 6 ساعت در روز و 36 ساعت در هفته تجاوز نماید.
تعیین کارهای سخت و زیان آور و زیر زمینی به موجب آئین نامه ای خواهد بود که توسط شورای عالی حفاظت فنی و بهداشت کار و شورای عالی کار تهیه و به تصویب وزرای کار و امور اجتماعی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد رسید.

کار مختلط :


کارهایی هستند که بخشی از ساعات انجام آن در روز و قسمتی در شب واقع شود در کارهای مختلط، ساعاتی که در شب واقع می گردد مشمول 35 درصد فوق العاده شب کاری می گردد.

کار نوبتی :
کارنوبتی عبارت است از کاری که در طول ماه گردش دارد نوبت های آن در صبح یا ن در صبح و عصر واقع شود 10 درصد و چنان چه نوبت کارشان در صبح و عصر و شب قرار گیرد 15 در صد و در صورتی که نوبت ها در صبح و عصر و شب باشد 5/22 درصد علاوه بر دستمزد عادی به عنوان فوق العاده نوبت کاری دریافت خواهند کرد.
نکته: در کارهای نوبتی ممکن است ساعات کار از 8 ساعت در شبانه روز و یا 44 ساع

ت در هفته بیشتر شود ولی جمع ساعات کار در چهارهفته متوالی نباید از 176 ساعت بیشتر شود.
اضافه کاری :


انجام کار بیش از ساعات تعیین شده در قانون کار اضافه کاری نام دارد.
نکته: ارجاع کار اضافی به کارگرانی که کار شبانه یا کار سخت و زیان آور و زیر زمینی انجام می دهند ممنوع است.
در سایر مشاغل ارجاع کار اضافی به کارگر با شرایط زیر مجاز است:
الف) موافقت کارگر.
ب) پرداخت 40 درصد اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی برای یک ساعت اضافه کار.
ج) ساعات اضافه کار در هر روز از 4 ساعت بیشتر نشود. (مگر در موارد استثنایی)
عیدی (پاداش آخر سال) کارگران مشمول قانون کار:
کلیه کارفرمایان کارگاه های مشمول قانون کار مکلفند به هر یک از کارگران خود به نسبت یک سال کار معادل 60 روز آخرین مزد، به عنوان عیدی و پاداش بپردازند. مبلغ پرداختی از این بابت به هر یک از کارکنان در پایان هر سال نبایستی از معادل 90 روز حداقل مزد روزانه قانونی همان سال بیشتر شود.
حداقل دستمزد روزانه × 60 = حداقل عیدی و پاداش آخر سال
حداقل دستمزد روزانه × 90 = حداکثر عیدی و پاداش آخر سال
نکته: مبلغ پرداختی به کارکنانی که کمتر از یک سال در کارگاه کار کرده اند باید به مأخذ 60 روز مزد و به نسبت ایام کارکرد در سال محاسبه می گردد. مبلغ پرداختی برای هر ماه نباید از سقف تعیین شده تجاوز نماید.
عیدی (پاداش آخر سال) کارکنان مشمول نظام هماهنگ پرداخت حقوق در پایان هر سال توسط هیأت دولت تعیین و اعلام می شود.

قرارداد کارو شرایط اساسی انعقاد کار چگونه است
قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق السعی، کاریرا برای مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کارفرما انجام می دهد.
در قرارداد کار علاوه بر مشخصات دقیق طرفین باید موارد زیر مشخص شود.
الف) نوع کار یا حرفه یا وظیفه ای که کارگر باید به آن اشتغال یابد.
ب) حقوق یا مزد مبنا(پایه)
ج) ساعات کار،تعطیلات و مرخصی ها
د) محل انجام کار
ه) تاریخ انعقاد قرارداد
و) مدت قرارداد چنانچه کار برای مدت معیین باشد.
ز) مواردی دیگر که عرف و عادت شغل یا محل ایجاب می نماید.
طرفین میتوانند با توافق یکدیگر مدتی را به نام دوره آزمایشی کار تعیین نمایند که مدت دوره آزمایشی باید در قراردادکار مشخص شود.
منظور از مزایای مستمر و غیر مستمر چیست
به طور یقین میدانید که ممکن است شاغل علاوه بر مزد مبنا یا حقوق اصلی، مبالغی دیگر را (نقدی یا غیر نقدی) به عنوان مزایا دریافت کند. بنابراین دریافت هرگونه وجه نقد یا غیر نقد علاوه بر مزد اصلی(مبنا) مزایای شغلی است. نمونه بارز این مزایا حق مسکن،خواربار،حق جذب

و سایر موارد مشابه می باشد.این مزایا می توانند مستمر یا غیر مستمر باشند.مزایای مستمر مزایایی هستند که هر ماهه کارگر دریافت میکند؛ و مزاییایی که دائمی نمی باشند و با توجه به شرایط،کارگر دریافت میکند را مزایای غیرمستمر می نامند،نمونه بارز مزایای غیرمستمر حق مأمریت،پاداش و ... می باشد.
مدت کار خود را به منظور انجام کار در اختیار کارفرما قرار می دهد به غیر از مواردی که در قانون مستثنی شده است با توجه به اینکه ساعت کار کارگران در شبانه روز نباید از 8 ساعت تجاوز کند. طبق تبصره (1) این ماده کارفرما با توافق کارگران،نماینده یا نمایندگان قانونی آنان میتوانند ساعت کار راغ در بعضی از روزهای هفته کمتر از میزان مقرر و در دیگر روزها اضافه بر این میزان تعیین کند ه شرط آنکه مجموع ساعت کار هر هفته از 44 ساعت تجاوز نکند.باید توجه داشت در ماده 52 قانون کار اشاره شده که در کارهای سخت و زیان آور و زیرزمینی ساعت کار نباید از 6 ساعت در روز و 36 ساعت در هفته تجاوز نماید.
اضافه کاری چیست و چه شرایطی دارد
در شرایط عادی ارجاع کار اضافی به کارگر با شرایط ذیل مجاز خواهند بود.
الف)موافقت کارگر
ب)پرداخت 40% اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی
ج)ساعت اضافی ارجاعی به کارگران نباید از 4 ساعت در روز تجاوز نماید مگر در موارد استثنایی با توافق طرفین.
حقوق:


در قسمت حقوق برای هر کارمند اضافات و کسورات تعلق می گیرد.
اضافات حقوق یا حقوق متعلقه عبارتند از:
حقوق مبنا، فوق العاده، شغل، بن لباس، شرایط محیط کار فوق العاده محل خدمت، هزینه اولاد، فوق العاده جذب، کار حد اقل دریافتی، محدودیت از مطب، ح

ق مسکن، بیمه 20 درصد، بیمه عمر، صندوق پس انداز، بیمه جانبازی، فوق العاده ویژه.
کسورات، عبارتند از:
مالیات ، بیمه عمر، بیمه حقوق 27 درصد، بازنشستگی جاری سرانه تعهدی، حسن انجام کار، وام صندوق ، آتیه سازان صندوق پس انداز.
اضافه کار:
تا سقفی مبلغ پرداخت می شود و حد اکثر آن 135 ساعت می باشد که سرپرستان یا مدیران بالا به آنها تعلق می گیرد.
محاسبه نرخ یک ساعت اضافه کار:
+ فوق العاده جذب+ حد اقل دریافتی+ فوق العاده شغل+ حقوق= فرمول اضافه کار
برجستگی + حق مسئولیت


27% × (اولاد+عائله بندی)- کلیه جمع حکم حقوقی= فرمول بیمه
10% × 1900000+( اولاد+ عائله بندی) – کلیه جمه حکم حقوقی= فرمول مالیات
حسابداری حقوق و دستمزد:

 


در حسابداری حقوق و دستمزد بعلت تراکم و استمرار اطلاعات ، نحوه پردازش اطلاعات و اهمیت سرعت و صحت آن از اتوماسیون استفاده می شود.
اطلاعاتی نظیرنرخ ساعتی و یا روزانه حقوق و دستمزد که ممکن است برای مدت مدیدی تغییر نکند و همچنین برنامه های نظیر نحوه محاسبه کسورات مالیات و حق بیمه صندوق تأمین

اجتماعی که در طول سال قوانین آن ثابت می باشد را بهتراست درحافظه کامپیوتر ذخیره نموده .
با استفاده از این اطلاعات می توان محاسباتی مانند حقوق و دستمزد ناخالص، کسورات، تعیین حقوق و دستمزد خالص و بروز در آوردن سابقه هر کارمند و کارگر رابه طور الکترونیکی انجام داد.
اهمیت سیستم:
از آنجایی که هزینه حقوق و دستمزد خارج مربوط به آن در حد بالایی از هزینه های هر مؤسسه را تشکیل می دهد ضروری است در این سیستم پیش بینی های لازم برای حصول اطمینان از پرداخت صحیح حقوق ودستمزد بعمل می آید.
از سویی دیگر حسابداری حقوق و دستمزد باید بنحوی طراحی شود که اطلاعات لازم را بسرعت گرد آوری کسورات لازم را محاسبه و رقم خالص قابل پرداخت به هر یک از کارکنان را محاسبه نموده و تدابیر مناسبی برای جلوگیری از پرداخت بع افراد واهی و سایر انواع سوء استفاده فراهم نماید.
برای رعایت قانون ، کار فرما موظف است اطلاعات لازم در مورد کارکنان و میزان حقوق و مزایای آنان را به مراجع ذیصلاح ارسال نماید.
در ایران طبق قانون مالیات بر درآمد کار فرما موظف است اسامی کارکنان و مشخصات آنهارا به حوزه های مالیاتی محل ارسال و مالیات متعلق به کارکنان را به حساب مخصوصی واریز نماید.
بعلاوه طبق قوانین تأمین اجتماعی لازم است هر ماه اسامی کارکنان و میزان حقوق و دستمزد آنها طی لیستی به ادارات تأمین اجتماعی محل تسلیم و حق بیمه سهم کارمند و کارفرما به حسابهای مخصوص واریز گردد.
باید توجه داشت که حسابداری حقوق و دستمزد تنها کارکنان واحد تجاری را در بر گرفته و افرادی که به صورت پیمانکار وحق الزحمه بگیر در واحد تجاری ارائه خدمت می نمایند را شامل نمی شود.
مبالغ پرداختی به این دسته از کارکنان تحت عنوان حق الزحمه یا عناوین دیگر تلقی شده و بخشی از حقوق و دستمزد مؤسسه محسوب نمی گردد.
حقوق و مزایای کارکنان
آنچه در ازای کار انجام شده توسط کارکنان اداری ، مدیران یا ارائه کنندگان خدمات مشابه به طور ماهانه به آنها پرداخت می گردد« حقوق» و پرداختی به کارگران ( ساده یا ماهر) اصطلاحاً دستمزد نامیده می شود که بر حسب ساعت، روز، ماه و یا مقدار تولید تعیین می گردد.
معمولاً علاوه بر حقوق و دستمزد ثابت مزایای دیگر از جمله فوق العاده، پاداش، سهم از سود واحد وغیره به کارکنان پرداخت می گردد.
که این مزایا بطور مستمر و زمانی نیز به طور غیر مستمر پرداخت می گردند. مزایای فوق ممکن است بصورت نقدی یا غیر نقدی به کارکنان تعلق گیرد.
نرخ سود و دستمزد معمولاً از طریق توافق بین کارکنان و کارفرما تعیین می شود . این نرخ مربوط به ساعات عادی وو قانونی می باشد .
چنانچه کارگری پس از اتمام ساعات قانونی کارکرد روزانه، مدتی را به عنوان اضافه کار انجام وظیفه نماید ویا در ایام تعطیل مشغول انجام وظیفه در واحد تجاری باشد،مستحق به دریافت حقوق و دستمزدی علاوه بر حقوق و دستمزد عادی خواهد بود که نرخ ساعات کاری 


محاسبه حقوق و مزایا
ساعات قانونی که یک کارگر در روز ملزم به انجام وظیفه در واحد تجاری می باشد از طریق قانون و توسط مراجع ذیربط تعیین می گردد.2مثلاً اگر ساعات عادی کار یک کارگر در ماه 160 ساعت و نرخ ساعات عادی 1500 ریال و نرخ هر ساعت اضافه کاری 140 درصد باشد با فرض اینکه این کارگر200 ساعت در ماه کارکرده باشد، جمع حقوق و دستمزد وی بشرح زیر محاسبه می گردد:
در آمد ساعات عادی(1500×160) 240000
در آمد ساعات اضافه کاری(4/1×1500×40) 84000
جمع دستمزد و اضافه کار 324000
لیست حقوق و دستمزد
لیست حقوق و دستمزد عبارت است از فرم چند ستونی که برای خلاصه کردن ، گرد آوری و سهولت گزارش اطلاعات مرتبط با حقوق و دستمزد مورد استفاده قرار می گیرد.
فرم و طرح از این لیست به تعداد و گروههای کارکنان، اطلاعات مندرج در آن و نحوه استفاده از ماشینها و ابزار مکانیکی و الکترونیکی بستگی دارد.
اطلاعات مندرج در این فرم عبارتند از: اطلاعات مربوط به مشخصات فردی کارمند،ساعات و نرخ دستمزد، مزایای مستمر و غیر مستمر،کسورات ونحوه تسهیم هزینه حقوق و دستمزد در صفحه بعد چاپ شده است.
لازم به ذکر است که مبنای تسهیم هزینه حقوق و دستمزد به دپارتمانهای مختلف شرکت، «کارت ساعت» کارکنان می باشد.
امروزه در اکثر شرکتها و ادارات ورود و خروج کارکنان بوسیله ماشین ساعت زن که برای همین منظور در قسمت ورودی ساختمان شرکت یا اداره نصب شده است کنترل می گردد.
پس از تهیه لیست حقوق و دستمزد معادل مجموع حقوق و مزایای ناخالص ، هزینه حقوق( به تفکیک دپارتمانهای مختلف) بدهکار،مالیاتها به حساب مالیات پرداختنی بستانکار،حق بیمه کسر شده به حساب بیمه پرداختنی بستانکار، حق بیمه کسر شده به حساب بیم

ه پرداختنی بستانکار، سایر کسورات نیز به حسابهای مربوطه بستانکار و خالص پرداختنی به حساب حقوق پرداختنی بستانکار می گردد.
بیمه بیکاری
بیمه بیکاری یکی از حمایت های تأمین اجتماعی است و سازمان تأمین اجتماعی مکلف است با دریافت حق بیمه مقرر، به بیمه شدگانی که طبق مقررات این قانون بیکار می

شوند مقرری بیمه بیکاری پرداخت نماید.
حق بیمه بیکاری به میزان 3 درصد حقوق و مزایای مشمول بیمه می باشد که توسط کارفرما تأمین و پرداخت می شود.
شرایط دریافت مقرری بیمه بیکاری
بیمه شده بدون میل و اراده بیکار شده و آماده به کار باشد.
قبل از بیکار شدن حداقل 6 ماه سابقه پرداخت حق بیمه را داشته باشد. (به استثنای کسانی که به علت بروز حوادث قهریه و غیرمترقبه مثل سیل، زلزله، جنگ، آتش سوزی و ... بیکار می شوند.)
ظرف 30 روز از تاریخ بیکاری با اعلام مراتب بیکاری به ادارات کار وامور اجتماعی، آمادگی خود را برای اشتغال به کار تخصصی ویا مشابه آن اطلاع دهد. ( مراجعه بعداز 30 روز با داشتن عذر موجه و تشخیص هیأت حل اختلاف تا3 ماه امکان پذیر است.)
در دوره های کارآموزی و سوادآموزی تعیین شده از سوی اداره کار شرکت نموده و هر دو ماه یک بار گواهی شرکت در کلاس را به شعب تأمین اجتماعی تسلیم نماید.
ثبت لازم پس از تهیه حقوق و دستمزد بشرح زیر در دفتر روزنامه صورت می گیرد:
تاریخ شرح عطف بدهکار بستانکار
1×13
30فروردین حساب هزینه حقوق کارکنان اداری
حساب هزینه حقوق کارکنان فروش
حساب بیمه پرداختنی
حساب مالیات پرداختنی
حسابهای دریافتنی- وام
حساب حقوق پرداختنی
بابت حقوق فروردین ماه 371200
352400 50625


144720
7700
520528
هنگام پرداخت حقوق و بیمه و مالیات پرداختی ثبت زیر در دفاتر صورت می گیرد:
تاریخ شرح عطف بدهکار بستانکار
حساب حقوق پرداختنی
بابت پرداخت حقوق
حساب بیمه پرداختنی
حساب بانک
بابت پرداخت بیمه سهم کارکنان
حساب مالیات پرداختنی
حساب بانک
بابت پرداخت مالیات بر درآمد کارکنان 520528
50625
144720 520528
50625
144720
همانطور که قبلاً شرح داده شد کار فرما علاوه بر کسر حق بیمه سهم کارکنان ، باید ماهانه درصدی از مجموع حقوق و مزایای ناخالص را به عنوان حق بیمه سهم کارفرما منظور و به همراه حق بیمه کارکنان به حوزه تأمین اجتماعی محل پرداخت نماید.
با توجه به لیست حقوق و دستمزد فوق، سهم بیمه کارفرما با فرض اینکه نرخ بیمه سهم کارفرما 23% باشد به شرح زیر در دفتر روزنامه ثبت می گردد:
تاریخ شرح عطف بدهکار بستانکار
حساب هزینه حقوق کارکنان اداری
حساب هزینه حقوق کارکنان فروش
حساب بانک
بابت پرداخت بیمه سهم کار فرما 85376
81052 166428
کنترلهای داخلی حسابداری حقوق و دستمزد
کنترلهای لازم در رابطه با حسابداری حقوق و دستمزد به تعداد کارکنان واحد تجاری بستگی دارد. هر چه کارکنان مؤسسه بیشتر باشد افراد بیشتری برای کنترل هزینه حقوق مورد نیاز می باشد.
جهت کنترل و شناساسس دقیق حقوق و دستمزد ،کارت ساعت کار کارکنان متداولترین مدرک می باشد. حتی در برخی از واحد های تجاری که کارکنان زیادی دارند ،جهت کنترل بیشتر لازم است یکی از افراد نگهبان در کنار ساعت کارت زنی حضور داشته باشد.
کنترلهای لازم در هنگام ت

هیه لیست باید به نحوی باشد که حقوق و دستمزد به افراد واهی پرداخت نگردد. برای این منظور باید هنگام پرداخت کنترلهای بیشتر صورت گیرد.
یکی از شیوه های مناسب برای این امر گرفتن امضاء از هر یک از کارکنان به هنگام دریافت حقوق ویا فیش حقوقی می باشد.
حقوق و دستمزد کارکنان در مؤسسات مختلف به اشکال متفاوتی پرداخت می گردد. متداولترین اشکال پرداخت حقوق و دستمزد به

شرح زسر می باشد:
الف- صدور چک عهده حساب بانکی شرکت:
در این صورت ابتدا چکی معادل جمت واریز و سپس از محل حساب مذکور برای هر یک از کارکنان چک صادر می گردد.
ب- پرداخت نقدی به کارکنان:
با توجه به شرایط مؤسسه چنانچه استفاده از تسهیلات بانکی امکان پذیر نباشد، ابتدا معادل جمع حقوق و دستمزد قابل پرداخت به کلیه کارکنان چکی در وجه صندوقدار یا شخص مسؤول دیگری صادر و وجه آن از بانک دریافت می گردد و سپس مبلغ قابل پرداخت به هر یک از کارکنان در پاکت مخصوص قرار داده شده و پس از اخذ امضاء وکنترل کارت شناسایی پرداخت می گردد.
ج- واریز حقوق به حساب بانکی کارکنان:
اغلب مؤسساتی که کارکنان زیادی دارند برای سهولت کار چکی معادل جمع حقوق و دستمزد قابل پرداخت صادر و به همراهی اسامی کارکنان و شماره حساب بانکی آنها به بانک ارسال می دارند.اگر چه دشواریهای ناشی از صدور چک برطرف می گردد ولی احتمال تبانی و سوء استفاده بیشتر می باشد.
علاوه بر کنترلهای فوق لازم است ترتیبی اتخاذ شود که در صورت پرداخت نقدی عملاً تهیه لیست، ثبت سند حسابداری و پرداخت وجه به اشخاص مختلفی واگذار گردد. زیرا هر چه تعداد افراد مسؤول در این عملیات زنجیره ای و مرتبط بهم بیشتر باشد احتمال سوء استفاده و تبانی کمتر می گردد.

مراحل پرداخت حقوق
1- دریافت گواهی کار:در اولین مرحله جهت پرداخت حقوق پرسنل ، امور اداری تأییدیه ای مبنی بر انجام کار توسط پرسنل صادر می کند وبه امور مالی می دهد.
2- تنظیم لیست حقوق ودستمزد توسط حسابدار حقوق ودستمزد: در این مرحله حسابدار لیست حقوق و دستمزد پرسنل را بر اساس احکام حقوقی پرسنل وبر مبنای 30 روز کاری محاسبه می کند.


در این لیست جمع مبلغ ناخالص موجود در احکام حقوقی پرسنلی در یک لیست جمع آوری شده وپس از این مبالغ کسورات مربوطه که شامل ( مالیات – حق بیمه- سایر کسور مثل علی الحساب – اقساط وام) پرسنل کسر شده و نهایتاً خالص دریافتی هر فرد با ذکر شماره حساب بانکی شان مشخص می شود و نهایتاً این لیست تنظیم می شود.
3- رسیدگی به سند حقوق: پس از تهیه لیست حقوق، گواهی مربوطه ضمیمه می شود و سند یک طرفه حسابداری که
مبلغ خالص پرداختی حقوق ××


مالیات ××
بیمه ××
اقساط وام ××
را نشان می دهد غیر به آن اضافه می شود. امضاهای مجاز گرفته می شود. مسئول رسیدگی این سند را از جهت اینکه مبلغ حقوق پرسنل ، مالیات،بیمه و سایر کسورات بر اساس موارد قانونی محاسبه شده و از حیث صحیح بردن مبالغ بررسی می کند.و در صورت نداشتن شکل سند آنان پرداخت می باشد.
4-پرداخت سند حقوق: در مرحله پرداخت ، تک تک آیتم های موجود در سند حقوق به جز علی الحسابها چک کشیده می شود.
مبلغ خالص پرداختی به حساب کارکنان
مبلغ مالیات :
امور مالیاتی
بیمه :
سازمان خدمات درمانی
تأمین اجتماعی
بازنشستگی :
سازمان بازنشستگی
واریز می شود. بابت واریز مبلغ کسورات ، از هر یک از سازمانهای مربوط تأییدیه واریز وجه ( وصولی) گرفته می شود و ضمیمه سند حقوق می شود.
5- تفکیک سند: نسخه اصلی سند حقوق برای ارائه به دانشگاه و یک نسخه جهت بایگانی تفکیک می شود.
فوق العاده شغل:
حقوق مبنا ضرب در درصد مورد نظر .
پزشکان 170%
کارشناسان درمانی: 160%
کارشناسان اداری 135%
فوق دیپلم: 130%


فوق دیپلم گروه 12 به بالا 160% و...
محرومیت تسهیلات: 10 درصد حقوق مبناء
هزینه عائله مندی: سالانه تغییر می کند.
کسانیکه ازدواج می کنند به آنان تعلق نمی گیرد.( سرپرست خانواده)
کمک هزینه اولاد: سالانه تغییر می کند.
نمونه وظايف و مسئوليتهای هر يک از واحد های حسابداری :
عامل ذيحساب
نظارت و مراقبت بر تنظيم حساب ماهانه و کنترل و ارسال آن با اسناد و مدارک مربوط به آن مراجعه ذيحساب و همچنين مراقبت در حسن اجرای بودجه برنامه ای .
مراقبت در وصول درآمدها برابر مقررات و پرداخت مخارج در حدود اعتبارات مصوب با رعايت کامل قوانين مربوط .
اجرای قرارها و داد نامه های صادره از ديوان محاسبات يا ساير مراجعه ديگر .
رفع نقص اسناد و صورت حساب وام خواهی شده .
تهيه صورت تفريع بودجه کامل مورد عمل حو

زه ذيحسابی و ارسال آن به مراجعه ذيربط .
تنظيم و ارسال صورت مجالس تحويل و تحول در موقع تغيير سمت با رعايت مقررات جهت استخضارمقام مافوق .
اداره امور واحد ذيحسابی و ارائه راهنمائی های لازم به کارکنان تحت سرپرستی .

مسئول حسابداری:
ثبت اقلام از روی برگهای محاسباتی در دفتر صدور برگه و انتقال آنها به دفاتر روزنامه معين اعتبارات و تعهدات و دفتر کل
تهيه و تنظيم ليست حقوق و اعلاميه و چک برگهای محاسباتی و کنترل حسابهای مربوط به منظور رفع اختلاف .
رسيدگی به فيش پرداختها و علل حسابها و اسناد و مدارک مربوط از نظر رعايت و اجرای قانون و مقررات مالی .
انجام امور مربوط به تشخيص و تعيين سر فصل حساب تراز عمليات تهيه و تنظيم حساب رسيدگی و اظهار نظر و اقدام در مورد مسائل و پرونده های مشکل مالی و حسابداری .
ماهانه در موئد مقرر و امضاء آنها .
راهنمائی و کنترل کار حسابداران و تقسيم کار بين آنها و بررسی صورت حسابهای تنظيم شده .
تهيه و تنظيم پيش نويسی دستورات و فرمهای محاسباتی گزارشهای لازم و بودجه تفصيلی .
نظارت و مراقبت در حسن اجرائی بودجه برنامه وجريان امورو واحد يا واحدهای تحت سرپرستي و اتخاذ و ارائه راهنمائی های لازم به منظور بالا بردن سطح معلومات کارکنان واحد يا واحد های تابع در جهت بهبود امور جاری .
شرکت در کميسيون های مربوط .
همکاری در تهيه نامه ها بخش نامه ها .
مطالعه قوانين بودجه و ساير قوانين و مقررات مالی و اظهار نظر در مورد نحوه اجرای آنها .
امور مالی
عملكرد واحد مالي

1 ـ تهيه و تنظيم اسناد حسابداري ( حقوق ، عيدي و غيره )
2 ـ تهيه و تنظيم بودجه ( شامل متمم ، تفريغ )


3 ـ نظارت بر كار واحدهاي زیر مجموعه از جمله درآمد ، كارپردازي ، انبار
4 ـ ثبت دفاتر معين ، كل ، روزنامه
5- تهیه برنامه عملیات مالی
6- نظارت در نگهداری حساب های هزینه و رسیدگی اسناد هزینه
7- کنترل و تایید عملیات مربوط به دریافت و پرداختهای روزانه و غیره
8- شرکت در کمیسیونها و جلسات مالی


9- کنترل و مدیریت منابع مالی

عملكرد واحد امور اداری
1- پیگیری و تهیه انواع آمار و اطلاعات درخواستی
2- پیگیری در جهت اجرای مصوبات شورا و ارجاع به واحدهای مربوطه .
3- برسی و رفع مشکلات داخلی نظام ادرای در پاسخ به ارباب رجوع .
4- هماهنگی جهت شرکت در کلاس های آموزشی و اتوماسیون ادرای.
5- هماهنگی جهت شرکت در کارگاههای آموزشی و همایش های مختلف جهت کارکنان و کارشناسان.
6- تهیه و تنظیم ابلغ ها و قانین مختلف انضباط اداری به کارکنان
7- رسیدگی به مشکلات درمانی و بهداشتی کارکنان و خانواده های آنها
8- پیگیری جهت انعقاد قرارداد بیمه عمر کارکنان با سازمان بازنشستگی کشور
9- پیگیری و انعقاد قرارداد بیمه تکمیلی کارکنان با بیمه کارآفرین
12- رسیدگی و هماهنگی.
13- خرید مبلمان ادرای جهت محل کار و کلیه واحدها به منظور تغییر سیستم در این راستا
14- خرید تجهیزات و سیستم های کامپیوتر جهت واحدها به منظور افزایش بهره وری در این زمینه
15- راه اندازی سیستم شبکه ای و دو خط اینترنت پرسرعت

ADSL جهت واحدها
16- کنترل ورود و خروج کارکنان و تهیه یک دستگاه در این راستا
18- تهیه لیست اضافه کاری پرسنل
19- صدور احکام کارگری و کارمندان
20- برگزاری منقصه تامین نیروی انسانی واحدهای مختلف
21- ثبت مرخصی روزان و ساعتی کارمندان رسمی و پیمانی

و کارگران رسمی و قراردادی
22-ثبت احکام بازنشستگان
23-صدور احکام برقراری عائله مندی و اولاد بازنشستگان
24- پیگری جهت احکام ارتقای شغلی کارکنان
28- ثبت و بایگانی کلیه اطلاعات پرسنل رسمی و پیمانی و قراردادی

معرفی زیر سیستم‌های سیستم جامع اتوماسیون اداری و مالی:
1. سیستم حسابداری و مالی:
در گذشته، وظایف سیستم حسابداری، انجام امور دفترداری و تهیه‌ صورت‌های مالی بود، امروزه نیاز به نظارت موثر بر روند عملیات و تامین نیازهای اطلاعاتی مدیریت احساس می‌شود.
برخی از امکانات و ویژ‌گی‌های این سیستم:
.امکان تعریف بانک‌ها و شعبات طرف حساب


. امکان ارتباط با سیستم‌های پرسنلی و انبار برای صدور اتوماتیک اسناد مربوطه
.کنترل مراحل گردش اسناد جهت تایید در سلسله مراتب سازمانی
. ایجاد سیستم پایگاه مرکزی جهت دستیابی به اسناد شرکت‌های هم‌گروه


.امکان اجرای عملیات در اطلاعات مالی سال‌های فعال
. امکان ورود اطلاعات بودجه و مقایسه‌ی آن با عملکرد(اسناد مالی)
. امکان نگهداری اطلاعات مالی به صورت سنواتی و دستیابی به آنها در زمان دلخواه
2.سیستم دبیرخانه و اتوماسیون اداری پیشرفته:
امروزه، مدیران موفق به مدیریت زمان در مجموعه تحت رهبری خود بسیار اهمیت می‌دهند و بدنبال راهکار برای صرفه‌جویی زمان در سازمان خود هستند. این نرم‌افزار به خوبی پاسخ‌گوی این نیاز است. نرم افزار ذکر شده به گردش مکاتبات سازمان می‌دهد و با حذف کاغذ موجب صرفه‌جویی در زمان و بهره‌وری نیروی انسانی و پیشبرد امور سازمان می‌شود.
برخی از امکانات و ویژ‌گی‌های این سیستم:
.ثبت و گردش مکانیزه‌ مکاتبات (وارده،داخلی،صادره) و پیام‌های داخلی
. تعریف دبیر‌خانه‌های مختلف سازمان و اجرای عملیات مستقل در هر دبیر‌خانه
. امکان تعریف جانشین برای سمت‌های سازمانی
. پشتیبانی کامل از قلم نوری، اسکن و امضای دیجیتال
. تعریف سطح دسترسی سمت‌ها به انواع مکاتبات طبقه‌بندی شده
. قابلیت تعریف موضوع و کلید واژه به ازاء ارجاعات متفاوت
. تعریف مشخصات اشخاص حقیقی و حقوقی
3. سیستم پرسنلی و کارگزینی:
داشتن مجموعه‌ی بزرگی از کارمندان و وجود اطلاعات گسترده از این گروه و ثبت احکام حقوق ماهیانه با توجه به کارکرد هر پرسنل مستلزم طبقه‌بندی و کنترل گردش اطلاعاتی مربوط به این مجموعه است.
خلاصه امکانات و ویژ‌گی‌های سیستم پرسنلی:


. ایجاد نمودار سازمانی( با امکانات رویت نمودار سازمان به صورت درخت، اخذ مشخصات هر سمت سازمانی، معرفی مشاغل مجاز هر سمت سازمانی، رویت افراد قابل جایگزین در هر سمت سازمانی، چاپ نمودار سازمانی...)
. دریافت و ثبت اسناد گوناگون پرسنلی( شامل: انواع احکام حقوق و ترمیم، ابلاغ دائم و ابلاغ ماموریت، اسناد تشویق و توبیخ، اسناد اعطای وام‌های گوناگون، اسناد هزانه‌های رفاهی پرسنل مانند درمانی، هزینه‌های ورزشی و ...)ان مربوطه
. معرفی مشخصات کارکنان( از طریق شماره شناسنامه،اطلاعات مدارک تحصیلی، اطلاعات افراد تحت تکفل، سوابق کاری و تجربی...)
. معرفی انواع کارکرد جهت انطباق با نیازهای سازمان مربوطه
. ثبت کارکرد پرسنل به صورت روزانه یا ماهیانه
ثبت اطلاعات دارایی‌های ثابت در سازمان از قبیل ماشین آلات، ساختمان و محاسبه‌ استهلاک آنها برای سازمان مهم است. در این نرم افزار:
. تعریف و تقسیم بندی انواع کالا در 4 طبقه‌ اصلی، فرعی، زیرگروه فرعی، عنوان کالا
. محاسبه‌ استهلاک اموال بر اساس بازه زمانی کل سال یا چند ماهه
. امکان ثبت نقل و انتقالات اموال برای ردیابی آنها در حداقل اتاق، ساختمان یا واحد
. ارتباط با سیستم انبار برای استفاده‌ اتوماتیک از حواله‌های انبار
. ارائه شناسنامه‌ چندین ساله‌ کالا و تعمیرات آن
. ارتباط با سیستم حسابداری برای صدور مستقیم اسناد حسابداری مربوط به استهلاک سنواتی
. ارائه‌ گزارش‌های مختلف اموال بر اساس محل استقرار مانند: اتاق، ساختمان، واحد و... یا بر اساس تقسیم‌بندی‌های مختلف کالا
5. نرم‌افزار حقوق و دستمزد:
محاسبه حقوق مجموعه کارمندان به دلیل ماهيت متغیر و وابستگی زیاد به موارد مختلف از جمله سیستم‌هایی است که نیاز به اتوماسیون دارد. این نرم‌افزار برای محاسبه‌ حقوق کارمندان و صدور فیش حقوقی و... به‌طور کلی برای عملیات مرتبط با پرداخت حقوق کامندان مجموعه‌ها بزرگ طراحی شده است. با راه‌اندازی این سیستم محاسبه حقوق چند هزار نفر به شرط بازتاب لیست‌های لازم مثل اضافه‌کاری می‌تواند تنها توسط یک نفر محاسبه گردد.
امکانات و ویژ‌گی‌های نرم‌افزار:
. تعریف سطوح دسترسی کاربران برای کنترل دسترسی‌ها
. انتقال و درج مبالغ بین فیلد‌های فیش حقوقی با درصد یا عدد ثابت
. گزارش صورت وضعیت به صورت‌های مختلف
. تهیه‌ دیسکت‌های استاندارد بیمه و بانک تایید شده توسط سازمان‌های

مربوطه


. مطابق با آخرین قوانین حقوق و دستمزد و قابلیت تعریف متغیر قوانین
.گزارش‌های متنوع، امکان تغییر و تعریف گزارش‌ها توسط کاربر
. قابلیت محاسبه حقوق گروهی و محاسبه‌ حقوق تمام کارمندان
6.سیستم حضور و غیاب :
یکی از نکات مهم برای مدیران، اطلاعات مربوط به حضور و غیاب پرسنل است که بر اساس آن می‌توان اطلاعات زیر را بدست آورد:
_میزان نفر/ساعت کار شده برای پروژه‌های مختلف جهت کسب اطلاعاتی چون قیمت تمام شده‌ فرآورده آن پروژه
_ارزیابی کار و زمان و برآورد نیروهای لازم برای پروژه‌های جدید بر حسب اطلاعات گذشته
_برنامه‌ریزی برای ادامه‌ فعالیت‌های سازمان مانند برنامه‌ریزی روزها و شیفت‌های کاری
_ثبت و نگهداری اطلاعات مربوط به ورود و خروج پرسنل از طریق دستگاه کارت ساعت و ذخیره شدن اطلاعات در فایل و ثبت برنامه به صورت online
_تعریف سمت‌های سازمان و محدوده مجاز اجرای عملیات هر سمت در سیستم
_قابلیت جستجوی اطلاعات پرسنل و دیدن تمام اطلاعات ورود و خروج مربوط به یک شخص مورد نظر
طبقه بندی هزینه حقوق و دستمزد، با استفاده از کارتهای اوقات کار به منظور تفکیک و تخصیص هزینه حقوق و دستمزد مستقیم به هر یک از سفارشات، دوایر و مراحل مختلف تولید و دستمزد غیر مستقیم در گروه هزینه های سربار انجام می شود.
الف ـ کارت ساعت (کارت حضور و غیاب)
این کارت، حضور هر یک از کارکنان در کارخانه و ساعات شروع و خاتمه کار آنان در هر روز و یا هر نوبت کار همچنین ساعات اضافه کاری را نشان میدهد .
(کارت حضور و غیاب)
شماره کارت :
نام و نام خانوادگی :


قسمت :
ماه :
روزهای ماه قبل از ظهر بعد از ظهر اضافه کاری جمع کار روز
ورود خروج ورود خروج ورود خروج






امضاء : ....................................................................................................
در موسسات مختلف، برای حضور و غیاب کارکنان از کارتهای متنوعی استفاده می شود ثبت زمان ورود و خروج کارکنان بر روی این کارتها برخی به وسیله ماشین، ساعات کارت زن و کامپیوتر و برخی با دست انجام می گیرد.
ب ـ کارت اوقات کار
این کارت نشان دهنده اوقاتی است که کارگر برای ساخت و تکمیل هر سفارش صرف کرده است به عبارت دیگر، این کارت حاوی اطلاعاتی در مورد نوع کار انجام شده می باشد. تکمیل کارتهای ثبت اوقات کار، به عوامل متعددی و نوع عملیات بستگی دارد. در موسساتی که تولید به صورت سفارش انجام می شود، کارت اوقات کار، در محاسبه و پرداخت سفارش انجام نمی شود معمولا به کارت اوقات کار نیازی نیست . اگر هر کارگری روی سفارشات متعددی کار کند باید شروع و پایان کار را بر روی هر سفارش به سرپرست اطلاع دهد که در این صورت کارتها به وسیله سرپرست تکمیل می گردد . کارتهای ثبت اوقات کار ابزار مناسبی برای محاسبه و پرداخت پاداش کارگران بر اساس طرحهای تشویقی است .
کارت اوقات کار

نام و نام خانوادگی : ................................................................. شماره کارگر : ...........................................
دایره : ................................
تاریخ
سفارش جمع



سرپرست قسمت : ....................................................................

بازنشستگی به استناد قانون مدیریت خدمات کشوری
دستگاه اجرایی با داشتن یکی از شرایط زیر می تواند کارمند خود را بازنشسته نماید :
الف) حداقل سی سال سابقه خدمت برای مشاغل غیرتخصصی و سی و پنج سال برای مشاغل تخصصی با تحصیلات دانشگاهی کارشناسی ارشد و بالاتر با درخواست کارمند برای سنوات بالاتر از 30 سال.
ب) حداقل شصت سال سن و حداقل بیست و پنج سال سابقه خدمت با بیست و پنج روز حقوق.
سابقه مذکور در بند (الف) و همچنین شرط سنی مزبور در بند «ب» برای متصدیان مشاغل سخت و زیان آور و جانبازان و معلولان تا پنج سال کمتر می باشد و شرط سنی برای زنان منظور نمی گردد.


دستگاههای اجرایی مکلفند کارمندانی را که دارای سی سال سابقه خدمت برای مشاغل غیرتخصصی و شصت سال سن و همچنین کارمندانی که دارای سی و پنج سال سابقه خدمت برای مشاغل تخصصی و شصت و پنج سال سن می باشند را رأساً و بدون تقاضای کارمندان بازنشسته نمایند.
دستگاه های اجرایی موظفند کارمندانی را که دارای شصت و پنج سال سن و حداقل بیست و پنج سال سابقه خدمت می باشند را بازنشسته کنند. سقف سنی برای متصدیان مشاغل تخصصی هفتاد سال است. کارمندان تخصصی فوق الذکر که سابقه خ

دمت آنها کمتر از بیست و پنج سال است، در صورتی که بیش از بیست سال سابقه خدمت داشته باشند می توانند تا رسیدن به بیست و پنج سال سابقه، ادامه خدمت دهند و در غیر این صورت بازخرید می شوند.
در هنگام تعیین حقوق بازنشستگی به کارمندانی که بیش از سی سال خدمت دارند به ازاء هر سال خدمت مازاد بر سی سال، دو و نیم درصد (5/2%) رقم تعیین شده حقوق بازنشستگی علاوه بر حقوق تعیین شده محاسبه و پرداخت خواهد گردید.
منظور از سابقه خدمت در این قانون برای بازنشستگی، آن مدت از سوابق خدمت کارمندان می باشد که در حالت اشتغال به صورت تمام وقت انجام شده و کسور مربوط را پرداخت نموده یا می نماید و مرخصی استحقاقی و استعلاجی و مدت خدمت نیمه وقت بانوان به استناد قانون راجع به خدمت نیمه وقت بانوان- مصوب 1362- (مشروط بر این که کسور بازنشستگی به طور کامل پرداخت شده باشد) و مدت خدمت نظام وظیفه به عنوان سابقه خدمت کارمندان محسوب می گردد.
ثبت های حسابداری
برای ثبت های حسابداری که مراحل اولیه حسابداری است نیاز به صدور برگه دفترروزنامه ودفترکل و دفترمعین است وبرای موازنه حسابهای دفترمعین عینا همانند دفترکل است. در این جا کافی است که باید عملیات حساب های فرعی هر حسابهای فرعی هرحساب اصلی با جمع ان حساب در دفترکل برابری نماید و مراحل انجام هزینه در دانشگاهها می با

شد.
یکی از مهمترین و اساسی ترین مراحل حسابداری تهیه و تنظیم گزارشات مالی می باشد که در پایان دوره مالی به وسیله واحد حسابداری تهیه وجهت اگاهی مدیریت ازچگونگی فعالیتهای انجام شده در دانشگاهها به موجب قانون منتشر می گردد.
در حال حاضردانش حسابداری به عنوان یک دانش فراگیر درامده که بسیاری خود را نیازمند دانستن ان احساس می کنند که هدف اصلی ان اشنایی فراگیر ان با مبنای حسابداری است. این مبنا شامل روشهای عمومی حسابداری است که درقالب حسابداری وا

حدهای خدماتی انفرادی بیان می شود .
باگسترش روابط اقتصادی دربین بنگاههای اقتصادی وگوناگونی مبادلات بازرگانی وتنوع محصولات واحدهای اقتصادی بسیاری درقالب موسسات بازرگانی ایجادشده به فعالیت می پردازند.درجوامع نوین موسسات بازرگانی در مجموعه ی بنگا ههای اقتصادی سهم بسیاری دارند. این موضوع باعث می شود که تا د ر فرایند اموزش حسابداری به موسسات بازرگانی توجه ویژه ای شود.
در حال حاضر با توجه به تاثیر مهمی که عملیات ومحاسبات حسابداری در برنامه ریزیهای سازمانها وتصمیم گیریهای مدیران دارد اموزش ان از اهمیت و یژه ای برخوردار است تا با استفاده از اطلاعات ومنابع جدید مطالب ومسا ئل مفید و کاربردی مطرح شود تا ¬هنر جویان عزیز با مطالعه ویاد گیری ان ها بتوانند پس از فراغت از تحصیل با توانایی بیشتری از عهده وظایف محوله در قسمت های مالی سازمان های مختلف بر ایند. اصول حسابداری دانشگاهها که جزئی از حسابداری دولتی می باشد فن تطبیق تجمیع وتلفیق اصول وموازین حساب داری با قانون ومقررات مربوط بیان گردیده است لذا این امیختگی و تشکیل در اصول و و روشهای حسابدری و قانون و مقررات موضوع ازلحاض سیاسی/اجتماعی واقتصادی بدیهی است زمانی حسابداری هر موسسه می تواند تعریف فوق را عینیت بدهد که نسبت به بسط و تکامل حسابداری ازجهات نظری و عملی همت نماید وبرای بسط وتکامل ازهر دو نظر بایستی اصول استانداردهای حسابداری وقواعد و روشهای متداول در حسابداری مورد عمل حسابداری موسسه قرار گیرد . زیرا عمل نکردن به اصول واستانداردها و واقعه متداول در حسابداری – عدم صحت گزارشات مالی تهیه شده را در پی داشته و تصمیمات متخذه نیز غیر منطقی خواهد بود.
دفاتر حسابداری
دفتر روزنامه:
بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم دفتر روزنامه دفتری است که اشخاص حقیقی یا حقوقی کلیه عملیات مالی وپولی خود را اعم از خریدوفروش ودیون مطالبات و ظهر نویسی وهر گونه فعالیتی که ایجاد دین یا طلب کند وسایر عملیات محاسباتی که طبق اصول حسابداری وعرف متداول دفترداری در پایان دوره مالی برای تنظیم حساب سود وزیان وتراز لازم است بلا استثنا به ترتیب تاریخ وقوع در ان ثبت کند. می توان گفت دفترروزنامه دفتری است که کلیه فعالیت مالی درهرموسسه به ترتیب تاریخ وقوع وبا توجه به جنبه بدهکاروبستانکار ثبت وتوضیح داده می شود و هرچند یک بار که به موجب قانون حداکثر تا پانزدهم ماه بعد تعین شده است می بایست

به حسابها وسرفصلهای مربوط در دفتر کل نقل شود بدین ترتیب دانشگاهها باید در همان روز انجام دردفتر روزنامه ثبت شود ولی به موجب قانون تاریخ مندرج درمدارک یا فاکتور فروش یا خرید وغیره و ملاک قطعی تاخر تحریر شناخته نمی شودوهر گاه انجام وختم معامله با توجه به طرزوسیستم کار موسسه تابع تشریفات وطی مراحلی باشد تا معامله اماده برای ثبت در دفترروزنامه شود وفاصله ستون بدهکار و بستانکار در دفتر صدور برگه نیز برابری نماید.

 

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید