بخشی از مقاله
بررسي جنايي مو و الياف
چکيده
هرچند که تفاوت بين موي انسان و الياف بسيار زياد است ، اما به دليل شکل ظاهري يکسان مو و الياف و همچنين استفاده مشترکي که برخي موها با الياف دارد اساسا اين دو مدرک با هم مورد بررسي قرار مي گيرد. موها داراي ساختمان پروتئيني ميباشند در حالي که الياف ممکن است علاوه بر ساختمان پروتئيني (مانند الياف پشمي ) داراي ساختمان سلولزي (پنبه ) و تعداد بسيار زيادي از ساختمان هاي شيميايي ديگر (پليمرها و...) باشند، همچنين هنگامي که موها رشد دوره اي آناژن و فاز تلوژن يا خوابيده را آغاز مي کنند خواص ميکروسکوپي ويژه اي دارند.
مدرک مو و الياف تنها مدرک اثبات درگيري مظنون و قرباني در صحنه جرم نيست ، بلکه اين مدارک به علت آسيب هايي که ممکن است حين درگيري افراد به آنها وارد شود در بازسازي صحنه جرم و اثبات درگيري و يا مکان آن از اهميت بالايي برخوردار است .
اين مقاله به بررسي استفاده از الياف و مو در زمينه مسائل جنايي و پيشرفت هاي حاصله در اين ۱۲۰ زمينه و روش mt DNA جهت تعيين هويت مي پردازد.
مقدمه
مو و الياف از لحاظ بررسي جنايي داراي مشخصه هاي زيادي هستند، موي سر و ساير نواحي بدن يا موي افراد مختلف ، يک شکل و يکسان نيستند و اين امر موجب اهميت بررسي ميکروسکوپي و مقايسه بين موها مي شود.
الياف نساجي نيز به علت تنوع زيادي که در مواد اوليه و روش هاي توليد آنها وجود دارد بسيار متنوع بوده از اين رو با بررسي هاي ميکروسکوپي دقيقا قادر به شناسايي آنها نخواهيم بود. بنابراين ، علاوه بر بررسي ميکروسکوپي ، ساير روش ها نيز براي شناسايي و مقايسه نيز بايد به کار برده شود.
امروزه با بهره گيري از تکنيک هاي جديد و پيشرفته و روش هاي طيف سنجي مي توان به بررسي دقيق ساختمان شيميايي الياف پرداخت .
الياف
الياف نساجي چه طبيعي و چه مصنوعي از ماده اوليه اي به نام پليمر ساخته شده است .
بنابراين ، برخي پليمرها مثل سلولز يا پروتئين ها در طبيعت موجود بوده و برخي ديگر مثل پلي آميد (نايلون )، پلي استر و... به صورت شيميايي سنتز مي شود. لغت پليمر از دو کلمه لاتين Polys به معني زياد و Meros به معني واحد تشکيل شده است . پليمر به مولکول هاي بزرگ و به عبارت ديگر ماکرومولکول هايي اطلاق مي شود که از تکرار تعداد زيادي واحد کوچک بوجود مي آيد. تکرار واحدهاي کوچک ممکن است به صورت خطي (شبيه زنجير) بوده ، يا آن که از نوع انشعابي و يا شبکه هاي سه بعدي باشد.
ماده اي که تشکيل پليمر از آن شروع مي شود منومر نام دارد. واحد تکرار شونده در پليمرها معمولا مشابه و يا تقريبا مشابه منومر است . پليمرهايي که واحد تکرار شونده آنها منفرد باشد (يعني از يک نوع منومر تشکيل شده باشد) هموپليمر نام دارد. پلي آميد (نايلون )، پلي پروپيلن ، پلي اتيلن ، پلي اکريلونيتريل از جمله هموپليمرها هستند. چنانچه پليمر از تعداد بيشتري واحد تکرار شونده با ساختمان شيميايي متفاوت (منومرهاي متفاوت ) تشکيل شده باشد کوپليمر نام دارد (توانائي ،۱۳۷۷ : ۲-۱). در شکل زير نحوة تشکيل يک پليمر نشان داده شده است . اغلب پليمرهاي نساجي که الياف از آنها ساخته مي شود - مثل نايلون - داراي چنين ساختماني است (ابول ۲، ۱۹۹۶: .(۱۴-۱۶
ساختار يک پليمر
طبقه بندي الياف
طبقه بندي الياف ، شامل کليه الياف طبيعي و مصنوعي ، کار بسيار مشکل و شايد هم غير عملي است . باتوجه به انواع زياد الياف طبيعي براي طبقه بندي الياف برحسب منشأ توليد، خانواده ، ساختمان شيميايي ، خواص و مصرف آنها توسط متخصصين مختلف پيشنهادات گوناگوني شده است .
اليافي که در صنايع جديد نساجي مورد استفاده قرار مي گيرد، به دو طبقه اصلي الياف طبيعي و الياف مصنوعي (ساخت انسان ) تقسيم مي شود که هر يک از اين دو طبقه خود شامل گروه هاي فرعي ديگري است . الياف طبيعي مانند پشم و پنبه ، اليافي است که به طور طبيعي فراهم مي آيد. الياف مصنوعي به اليافي اطلاق مي شود که به خودي خود وجود ندارد و با استفاده از مواد خام اوليه و يا ساير مواد شيميايي و يا به کار بردن روش هاي صنعتي تهيه مي شود. الياف طبيعي برحسب منشاء طبيعي آنها به سه گروه فرعي تقسيم مي شود: الياف معدني ، الياف گياهي و الياف حيواني .
در نمودار زير طبقه بندي الياف نشان داده شده است ( حاجي شريفي ،۱۳۷۴ : ۵).
الياف معدني
مصرف اين نوع الياف در صنعت نساجي محدود بوده و آزبست که در اصطلاح عاميانه ، پنبه کوهي ، يا پنبه نسوز ناميده مي شود، نمونه اي از اين الياف است . اين الياف داراي مصارف صنعتي است و در پارچه هاي ضد حريق نيز به کار مي رود (پيشين : ۵).
الياف گياهي
الياف گياهي شامل مهم ترين الياف نساجي ، يعني پنبه و ساير الياف مانند کتان ، کنف و چتايي است . اين الياف از طريق کاشتن تهيه مي شود و پايه سلولزي دارد که ماده سازنده گياهان است .
الياف گياهي به گروه هاي فرعي زير تقسيم مي شود:
۱. الياف دانه اي ، مانند پنبه .
۲. الياف ساقه اي ، مانند کتان ، چتايي ، کنف .
۳. الياف برگي ، مانند سيسال ، مانيلا.
۴. الياف ميوه اي ، مانند نارگيل .
الياف حيواني
الياف حيواني عبارت از ابريشم است که توسط کرم ابريشم توليد مي شود. همچنين پشم و ساير الياف شبيه مو مانند کشمير، الپاکا و غيره را نيز در بر مي گيرد. اين الياف پاية پروتئيني دارد که ترکيب پيچيده اي است و قسمت عمدة ساختمان بدن جانداران را تشکيل مي دهد و به گروه هاي فرعي زير تقسيم مي شود (پيشين : ۶-۵).
۱. پشم .
۲. ابريشم .
۳. مو، مانند موي بز، خرگوش ، شتر، اسب .
الياف مصنوعي
الياف مصنوعي برحسب ماده تشکيل دهندة الياف ، به دو گروه فرعي متمايز از يکديگر يعني ، الياف بازيافتي (الياف رژنره ) و الياف صناعي ( سنتتيک )تقسيم مي شود:
الياف بازيافتي يا رژنره
اينها اليافي هستند که ماده تشکيل دهندة آنها، قبلا در طبيعت موجود بوده است . به عنوان مثال مي توان سلولز موجود در گياهان را ذکر کرد که به مقدار زياد در انواع گياهان وجود دارد و نزديک به نيم قرن است که با اجراي عمليات شيميايي و صنعتي به الياف قابل استفاده براي مصارف نساجي تبديل مي شود.
همچنين مي توان از پروتئين موجود در ساختمان بدن حيوانات و برخي گياهان استفاده کرد و پس از استخراج و بازيابي اين پروتئين که قبلا به طور طبيعي ساخته شده است ، الياف نساجي تهيه کرد. به عنوان مثال مي توان موادي نظير، شير و لوبياي روغني را که به اين منظور از آنها پروتئين استخراج مي شود، نام برد. گروه هاي فرعي زير جزء الياف بازيافتي به شمار مي آيد (پيشين : ۶).
پروتئين بازيافته نظير کازئين موجود در شير.
- سلولزي بازيافته نظير ويسکوز ريون .
- استر سلولز نظير استات .
الياف صناعي يا سنتتيک
اين الياف صرفا از مواد شيميايي تهيه مي شود که داراي ليفي از طريق سنتز مواد اوليه و با اجراي پروسس هاي شيميايي لازم ، ساختمان ليفي به آنها داده و طبيعت در ساختن آنها و يا در قسمتي از فرآيند تهيه آنها نقشي ندارد و کلا سنتتيک هستند. گروه هاي فرعي الياف صناعي را به اجمال مي توان به صورت زير بيان کرد (پيشين : ۷).
- پلي آميدها، نظير نايلون ، پرلون .
- پلي استرها، نظير تريلين ، داکرون .
- مشتقات پلي وينيل ، نظير پلي وينيل کلرايد، پلي الکل .
الياف سلولزي طبيعي پنبه
الياف سلولزي در ساقه برخي گياهان قابل استفاده در نساجي وجود دارد، اما اهميت آنها هرگز به پنبه نمي رسد. پليمر تشکيل دهنده الياف پنبه اي سلولز است که در شکل زير ساختمان آن نشان داده شده است .
ساختمان زنجيره پليمري سلولز
الياف پنبه جزو الياف کوتاه بوده و هنگام مشاهده در زير ميکروسکوپ شکل روباني و يا تاب خوردگي در طول آن مشاهده مي شود که مهم ترين مشخصه پنبه نسبت به ساير الياف سلولزي و مصنوعي ديگر است .
کتان
الياف کتان از ساقه گياهي بنام فلاکس استخراج مي شود. ساختمان شيميايي الياف کتان نظير پنبه سلولزي است . مقطع طولي آن در زير ميکروسکوپ به صورت استوانه اي صاف يا مارپيچي ديده مي شود. ولي شکل روبان يا نوار طبيعي که در پنبه ديده مي شود در کتان وجود ندارد. در مرکز الياف کتان کانالي وجود دارد که در سرتاسر طول ليف قرار دارد (حاجي شريفي ،۱۳۷۴: ۱۲۷-۱۱۸).
چتايي
چتايي از نوع الياف ساقه اي است . اين گياه در هندوستان ، پاکستان و کشورهاي گرمسير مرطوب به مقدار زياد کشت مي شود. چتايي تجارتي داراي رنگ زرد و قهوه اي متمايل به خاکستري است . مقطع ميکروسکوپي اين الياف به صورت چندضلعي است . بيشتر در توليد کيسه و گوني جهت بسته بندي و حمل کالا به کار مي رود و از الياف ظريف چتايي در پارچه هاي پرده اي که مصرف دکوراسيون دارد استفاده مي شود. (پيشين : ۱۲۷-۱۲۸) کنف کنف از الياف ساقه اي است که از گياه شاهدانه استخراج مي شود و بيشتر در کشورهاي آسيايي شناخته شده و داراي رنگ روشن و شفافي است .
الياف پروتئيني طبيعي
بخشي از الياف نساجي از رويش مويين حيوانات تأمين مي شود که در ميان آنها پشم گوسفند مهم ترين است و بقيه الياف حيواني به طور عموم از انواع بز، شترها و لاماها تأمين مي شود.
تجزيه هاي اوليه پشم شسته شده ، وجود عناصر کربن ، هيدروژن ، ازت و گوگرد را در آن نشان مي دهد چنانچه اکسيژن را هم در نظر بگيريم اين پنج عنصر، ماده اوليه کليه ترکيبات شيميايي پشم هستند. هيدروليز پشم با اسيد و قليايي ها منجر به تشکيل و پيدايش مخلوطي از اسيدهاي آمينه به نام آلفا آمينواسيد مي شود.
۱. پوسته (کوتيکول )
در مشاهدات ميکروسکوپي فلس ها مسطح و تقريبا عدم يکنواختي را در سطح ليف نشان مي دهد که سطح ليف را پوشانده است و اين پوشش به نام پوسته ناميده مي شود.
فلس ها در جهت طول ليف به طور موازي و از طرف ريشه به طرف سر ليف قرار گرفته لبة فوقاني فلس ها روي قسمت تحتاني فلس بالاتر واقع شده است (مثل فلس هاي ماهي ) ضخامت لايه کوتيکول ۰.۵ تا ۱ ميکرون و عرض آن ۳۶ و طول قسمت مويي آن ۱۶ ميکرون است و در نژادهاي مختلف تغيير مي کند.
۲. قشر مو(کورتکس )
قسمت اعظم ليف را ناحيه کورتکس تشکيل داده است . مطالعه مقطع عرضي ليف ، اين ناحيه را به درستي نشان نمي دهد، اما مقطع بيضوي آن حاکي از وجود سلول هاي دوکي شکل در اين ناحيه است .
۳. مغز مو (مدولا)
در بعضي الياف ضخيم پشم و مو مخصوصا موهاي زبر و کلفت گوسفند که به پشم زبر معروف است يک ناحيه مرکزي به نام مدولا وجود دارد و از سلول هاي بسيار زيادي تشکيل شده که اکثرا چند ضلعي هستند. از ميان فضاي مدولا کانال هايي عبور مي کند که معمولا حاوي هوا است و در مواردي سلول هاي مدولا از بين مي رود و يک کانال خالي در مغز ليف باقي مي ماند
۴. اپي کوتيکول
تحقيقات عميق تر راجع به ساختمان پشم در مورد فلس هاي سطحي آن وجود حباب ها يا کيسه هاي کوچکي را در سطح فلس ها به اثبات رسانده است . غشاء نازکي که نيمه قابل نفوذ است و مايع به صورت اسمزي از آن عبور مي کند اپي کوتيکول نام دارد و با عکسبرداري هاي ميکروسکوپ الکتروني قابل ثبوت است . (پيشين : ۱۴۶-۱۳۳) اگر چه پشم مهم ترين الياف حيواني است ، اما الياف ديگر حيواني نيز در نوع خود اهميت فراواني دارد. الياف موهر از بز آنگورا تهيه مي شود و ارزش تجاري زيادي دارد. الياف پشمي در سطح طولي داراي فلس بوده ، اما مقدار آن کمتر از الياف پشمي است . موهر مانند پشم داراي لايه کورتکس است و فقط برخي الياف موهر داراي کانال مرکزي يعني مدولا است .
(پيشين : ۱۵۲-۱۵۱) ابريشم
ابريشم گران ترين ليفي است که مصرف پوششي دارد. در حال حاضر کشور ژاپن بزرگترين توليد کننده ابريشم و صادر کننده آن است . کشور چين و هند در مراحل بعدي قرار دارند.
الياف ابريشم ممکن است از کرم ابريشم اهلي (تربيت شده ) و يا از کرم ابريشم هاي وحشي حاصل شود. مشاهده ميکروسکوپي ابريشم خام حاکي از سطح ناهموار، داراي بافت متقاطع و چين خوردگي است . ابريشم نيز همانند پشم ساختمان پلي پپتيدي دارد. تفاوت عمده پشم و ابريشم از نظر اسيد آمينه هاي موجود در آنها، تنها اسيد آمينه سيستين است که در پشم وجود دارد، اما ابريشم فاقد آن است (پيشين : ۱۶۴-۱۵۵)
الياف بشر ساخته بازيافتي
الياف ويسکوز (يا ويسکوز ريون )
ماده اوليه الياف ويسکوز ريون سلولز است که از لينترهاي پنبه (الياف کوتاه پنبه اي ) و يا از خمير چوب حاصل از درختان تهيه مي شود. چوب درختان را به ابعاد ريز خرد کرده توسط محلول بي سولفيت کلسيم و بوسيلة بخار تحت فشار، عمليات پخت صورت مي گيرد. پس از حذف مواد غير سلولزي ، پليمر سلولز به صورت خميري شکل باقي مي ماند و پس از طي فرآيندهاي شيميايي محلول سلولزي به دست آمده قابليت توليد الياف را دارد و در نهايت به اندازه هاي مشخص کوتاه و بسته بندي و به کارخانجات ريسندگي و بافندگي ارسال مي شود.
(پيشين : ۱۸۰-۱۶۵)
الياف استات (استات سلولز)
زنجيره هاي طولاني مولکول سلولز، اساس ساختمان شيميايي سلولز استات را تشکيل مي دهد. تفاوت اساسي اين الياف با ويسکوز ريون و کوير آمونيوم اين است که در استات بيشتر گروه هاي هيدروکسيل سلولز به استيل تبديل شده است . براي تهيه الياف استات نيز مانند ويسکوز ريون و ريون کوير آمونيوم از منابع سلولز طبيعي نظير لينترهاي پنبه و چوب درختان استفاده مي شود. طي فرآيند شيميايي گروه هاي هيدروکسيل سلولز تبديل به گروه هاي استيل مي شود. (پيشين )
الياف مصنوعي (الياف سنتز شده )
الف - نايلون ۶
پلي آميدها توليدات سنتزي و داراي گروه تکرار شونده آميد CONH در طول زنجيره اصلي هستند. پلي آميدها را از منومرهاي مختلف مي توان سنتز کرد. نايلون ۶ به وسيلة ترکيبات آمينوکاپروئيک اسيد به دست مي آيد. چون منومر اين ماده داراي شش اتم کربن مي باشد معروف به نايلون ۶ است .
الياف نايلون به صورت مخلوط با ساير الياف به کار مي رود، اما مصرف عمده آن در جوراب هاي نازک است . (توانائي ،۱۳۷۷)
.ب - نومکس
پليمر نومکس از واکنش دو ماده آروماتيک به نام هاي متافنيلين دي آمين و ايزوفنالويل کلرايد تهيه مي شود. (حاجي شريفي ، ۱۳۷۴) بررسي جنايي الياف
اثبات حضور مظنون درصحنه وقوع جرم يکي از مهم ترين پارامترهاي مورد بررسي جنايي است ، اين مسأله ازطريق قرارگيري الياف نساجي مشابه الياف لباس قرباني يا صحنه جرم بر روي لباس مظنون يا از طريق کشف اليافي مشابه لباس مظنون در صحنه جرم قابل حصول است .
مدرک الياف
الياف کوچک ترين جزء مواد نساجي و طول آنها بسيار بزرگتر از قطر آنها است . الياف مي تواند به طور طبيعي از گياهان و يا حيوانات تهيه شوند اما مي تواند الياف مصنوعي نيز باشد، يک ليف مي تواند به تنهايي يا با ساير الياف ريسيده شود تا به شکل نخ در آيد. اين نخ مي تواند به صورت تاري و پودي يا حلقوي بافته شود و پارچه را تشکيل دهد. نوع و طول الياف مورد استفاده ، نوع روش ريسندگي و نوع پارچه ساخته شده همه بر روي انتقال الياف و اهميت همخواني الياف تأثير مي گذارد.
اين مسئله هنگامي ارزشمند است که احتمال انتقال الياف بين مظنون و قرباني در طول ارتکاب جرم وجود داشته باشد. همان طور که قبلا ذکر شد، الياف را مي توان به عنوان مدرک رديابي که از لباس مظنون به لباس قرباني در طول ارتکاب جرم منتقل مي شود بررسي کرد، الياف همچنين مي تواند از منبع منسوج از قبيل فرش ، رختخواب يا مبل موجود در صحنه جرم نيز منتقل شود. اين انتقال ها مي تواند مستقيم (اوليه ) و يا غيرمستقيم (ثانويه ) باشد. انتقال اوليه هنگامي اتفاق مي افتد که الياف مستقيما از منسوج برروي لباس قرباني منتقل شود، الياف همچنين مي تواند از منبع منسوج از قبيل فرش ، رختخواب يا مبل موجود در صحنه جرم نيز منتقل شود. در حالي که انتقال ثانويه زماني رخ مي دهد که اليافي که از قبل برروي لباس مظنون منتقل شده است بر روي لباس قرباني منتقل شود. درک مکانيزم انتقال اوليه و ثانويه زماني مهم است که صحنه جرم بازسازي شود. هنگامي که بين دو فرد تماسي رخ مي دهد يا هنگامي که تماس بين اجزاء موجود در صحنه رخ مي دهد اين احتمال وجود دارد که انتقال الياف رخ دهد. اين ، بدين معنا نيست که انتقال الياف همواره رخ مي دهد. در نوع خاصي از منسوجات الياف به خوبي ريزش نمي کند (جامه دهنده ) و برخي ديگر از منسوجات الياف را به خوبي نگه نمي دارد (جامه دريافت کننده ). نحوه ساخت و ترکيب الياف منسوج ، مدت زمان و نيروي تماس و شرايط پوشاک از لحاظ آسيب ديدگي از جمله بررسي هاي مهم است .
يکي از بررسي هاي مهم ، مدت زمان بين تماس فيزيکي واقعي و جمع آوري اجزاء لباس از مظنون يا قرباني است . اگر قرباني غير متحرک باشد الياف بسيار کمي گم مي شود در حالي که لباس مظنون الياف انتقالي را سريعا از دست مي دهد. احتمال پيدا کردن الياف انتقالي برروي لباس مظنون بعد از گذشت يک روز از تماس ممکن است بعيد باشد و اين امر بستگي به استفاده بعدي يا دستکاري لباس دارد.
الياف طبيعي بسيار مختلفي که منشاء گياهي و حيواني دارد در ساخت منسوجات قابل استفاده هستند، پنبه يکي از عمومي ترين الياف گياهي است که اغلب در مواد نساجي مورد استفاده قرار مي گيرد، تنوع در نوع پنبه ، طول الياف و ميزان تاب اين الياف زياد است و تکنيک هاي فرآيندي و عمليات رنگي نيز ارزش شناسايي الياف پنبه را متأثر مي سازد، ساير الياف گياهي مورد استفاده در محصولات نساجي شامل فلکس ، رامي ، سيسال ، جوت ، کنف ، کاپوک و نارگيل هستند. سطح مقطع الياف بشر ساخته مي تواند به طور خاصي باشد، بعضي از سطح مقطع ها نسبت به بقيه مرسوم تر و برخي از سطوح تنها ممکن است فقط براي دوره
زماني کوتاهي توليد شود، مواجه شدن با سطح مقطع هاي غيرعادي در طول بررسي جنائي به اهميت همخواني الياف مي افزايد. (ديدريک ، ۲۰۰۴: ۴-۲)
رنگ الياف
رنگ ، ارزش حاصله از الياف خاص را متأثر مي سازد. چگونگي به کارگيري رنگ و جذب آن در طول الياف جزو خواص مقايسه اي مهم تلقي مي شود. در منسوجاتي که رنگ محو شده يا رنگ زدايي روي آنها اعمال شده ارزش همخواني الياف افزايش مي يابد. (پيشين : ۴)
تعداد الياف
تعداد الياف شناسايي شده بر روي لباس قرباني جهت تطابق با لباس مظنون در تعيين درگيري واقعي مهم است . تعداد الياف بيشتر مي تواند نشان دهندة درگيري بيشتر بين افراد باشد.
مکان الياف
جايي که الياف پيدا مي شود ارزش همخواني الياف خاص را متأثر مي سازد. قرارگيري الياف برروي نواحي مختلف يا بر روي شي ء خاص در صحنه جرم اهميت همخواني الياف را تحت تأثير قرار مي دهد.
تعيين منبع الياف
هنگامي که الياف مجهول با الياف مربوط به پارچه اي با منبع مشخص مقايسه مي شود، تصميم گرفته مي شود که آيا اين الياف مي تواند از پارچه معلوم نشأت گرفته باشد يا خير.
همچنين ناتواني در مرتبط ساختن قطعي الياف با منبعي خاص به وسيله روش هاي مختلف از اهميت همخواني الياف مي کاهد، تنوع وسيع انواع الياف ، رنگ هاي مختلف الياف و انواع پارچه مي تواند همخواني الياف را بسيار مهم کند. زيرا ارزش همخواني الياف بستگي به نوع الياف ، رنگ الياف ، تعداد الياف منتقل شده ، مکاني که الياف کشف مي شود و ساير فاکتورها دارد. (پيشين : ۵)
انتقال الياف و پايداري
الياف نساجي به وسيله انتقال مستقيم (انتقال اوليه ) يا انتقال غير مستقيم (انتقال ثانويه ) به سطح يک جسم منتقل مي شوند، احتمال انتقال بستگي به نوع پارچه حين درگيري و ماهيت و زمان درگيري دارد. مطالعات نشان داده است که الياف منتقل شده سريعا گم شده که اين امر بستگي به نوع پارچه دارد، براي مثال لباس قرباني کشته شده ، الياف منتقل شده را به مدت طولاني تري حفظ مي کند زيرا قرباني حرکتي ندارد. (پيشين )
ماهيت درگيري
نوع درگيري فيزيکي بين مظنون و قرباني مي تواند تعداد الياف منتقل شده و ارزش مکاني کشف شان را تعيين کند، طول کشيدن درگيري فيزيکي شديد باعث ازدياد الياف انتقالي مي شود.
همخواني الياف متعدد
الياف متعدد يافت شده بر روي قسمت هاي مختلف لباس يا پارچه حاصله از مظنون ، قرباني و صحنه جرم ، به طور مؤثر احتمال درگيري بين افراد مختلف و صحنه را افزايش مي دهد. (پيشين : ۶)
مدرک الياف ، اهميت ارجاع
