اصول معماری شکل گیری فضاهای خانه های مسکونی

مفهوم خلوت :

خلوت از جمله مفاهیمی است که در فرهنگ ها و جوامع مختلف برداشت هاي متفاوتی از آن شده و تعاریف متفاوتی براي آن ارائه گردیده است. اما به طور کلی »خلوت« توانایی کنترل افراد یا گروهها بر تعامل دیداري، شنیداري و بویایی با دیگران است. راپاپورت (1977) خلوت را توانایی کنترل تعامل اجتماعی، حق انتخاب و امکان تعامل اجتماعی فرد تعریف کرده است.

انواع  خلوت وجود دارد، که هرکدام مقصد متفاوتی را تامین می کنند. وستین( (1970 چهار نوع خلوت را به شرح زیر تشخیص داده است:

  • انزوا، آزاد بودن از مشاهده شدن توسط دیگران،
  • قرابت، معاشرت با فردي دیگر و رها بودن از محیط خارج،
  • گمنامی، ناشناخته بودن در میان جمع،
  • و مدارا به کار گرفتن موانع روان شناختی براي کنترل مزاحمت هاي ناشناخته.

وستین چهار مقصد را که با خلوت تامین می شوند را تشخیص داده است. خلوت، استقلال فردي را تامین می کند، هیجانات را تخفیف می دهد، و به خود ارزیابی کمک می کند و ارتباطات را محدود و از آنها حفاظت می کند. بنا براین خلوت از جهت رابطه بین فرد و گروه و مابقی جامعه قابل اهمیت است.(لنگ (166 :1383

ایروین آلتمن ( 1975) مدلی مفهومی را پیشنهاد می کند که در آن فضاي شخصی، قلمروپایی سازوکارهاي اصلی دست یافتن به خلوت قلمداد شده اند. این مدل ماهیت پویاي خلوت را نشان می دهد.