انواع چکیده از لحاظ تهیه کننده

از لحاظ تهیه کننده:

چکیده از لحاظ تهیه کننده به دو دسته تقسیم می شود: چکیده مؤلف و چکیده حرفه ای

چکیده مؤلف (پدیدآور)

از دیدگاه حری، چکیده مؤلف، چکیده ای است که مؤلف از متن اصلی خودش تهیه می کند (حری، ۱۳۸۱). سلطانی چکیده مؤلف را این گونه تعریف می کند: چکیدهای است فوری و سریع که توسط نویسنده اثر یعنی کسی که بیش از همه درباره اثر اطلاع دارد، تهیه میشود و البته لزوماً بهترین چکیده نیست (سلطانی، ۱۳۷۹: ۱۲۷). مثلاً در پایاننامه های دانشجویی اکثر دانشجویان خود، چکیده پایان نامه را تهیه می کنند.

چکیده حرفه ای

چکیده ای است که توسط چکیده نویسان حرفهای یعنی کسانی که شغل آنها چکیده نویسی است، تهیه میگردد (وی ممکن است متخصص موضوعی نیز باشد).

 

مقایسه چکیده مؤلف و چکیده حرفه ای :

اختلاف نظر وجود دارد. عدهای معتقدند که چکیده مناسب، چکیده مؤلف است؛ زیرا به متن اصلی آگاه است و خود به موضوع مسلط است. عده ای دیگر معتقدند که مؤلف (تهیه کننده متن اصلی)، برای تهیه چکیده مناسب نیست؛ زیرا بسیاری از : زوایای متن اصلی برای خودش روشن و بدیهی است و طبعاً در چکیده آنها را لحاظ نمی کند، بلکه چکیده نویس حرفهای از دید مراجعه کننده و کاربر به موضوع می کند، و بهتر می تواند جامعیت را حفظ نماید. تا حدودی صحبتهای گروه دوم معقول به نظر میرسد؛ زیرا تجربه نشان داده است که وقتی انسان مطلبی را تهیه می کند، برای اینکه از ارتباط با متن مطمئن شود، آن مطلب را برای خواندن به شخصی دیگر می دهد. مثلا مرحوم جلال آل احمد بعد از نوشتن کتاب هایش، متن اصلی را به همسرش (سیمین دانشور) داده تا متوجه شود که آیا منظور را رسانده یا نه. در نهایت اینکه مراکز تولیدکننده اطلاعات بر این مطلب تأکید دارند که   چکیده به صورت حرفهای تهیه شود.