بخشی از مقاله

اسیب های ورزشی

مــــــقدمـــــــــــــــه:
در هـر ورزشـي بايد انتظار آسيب ها، جراحت ها و خطرات احتمالي آن را داشـتـه بـــاشيد، به خصوص در ورزش هاي گـروهي. هـر ورزشـي کـه طـبـق آمــار در هر 1000 ساعت بيـش از 5 آسـيـب داشته باشد، جزء ورزش هاي پرخطر بادرصـد آسيـب بـالا به شـمار مـي رود. راگــبي و لاکروس با 30 صـدمه در 1000 ساعت بالاترين حد هستند، درحاليکه بسکتبال و اسکواش هم با آمار 14 صدمه در 1000 ساعت بازي هاي پرخطري بـحـساب مي آيند. تعجب آور اسـت که بــدانيد، دو، و ايروبيک هم با 11 صدمه، زياد از قافله ورزش هاي پرخطر عقب نيستند.


آسيب هاي ورزشي انواع مختلف دارند، اما قسمت هاي ويژه اي از بدن هستند که بيش از ساير اعضاء در خطر صدمه خوردن هستند.
آسيبهاي ورزشي در اثر ضربه هاي شديد يا کششهاي متمادي و بيش از حد در حين انجام حرکات ورزشي به وجود مي آيند. صدمات ورزشي ميتوانند استخوانها يا بافت نرم (رباط، ماهيچه و تاندون) و يا هردو را دچار مشکل نمايند. برخلاف تصور بسياري افراد، کودکان، با عکس العملهايي ناپخته، عدم توانايي در تشخيص و پرهيز از خطر و توانايي کم در ايجاد هماهنگي در حرکات، بسيار بيشتر از بزرگسالان در معرض آسيبهاي ورزشي هستند.


سالانه تعداد افراد بسياري دچار صدمات ورزشي ميشوند که نيمي از آنها با انجام معالجات خانگي و يا بدون رسيدگي خاص بهبود يافته و نيم ديگر به رسيدگي پزشکي نياز پيدا ميکنند. بر اساس محاسبات آماري در هر 1000 نفر، 26 نفر به آسيبهاي ورزشي دچار ميشوند و بالاترين ميزان اين صدمات متوجه کودکان 14-5 سال است. در اين آمارها بيشترين تعداد مصدومين را پسران 17-12 ساله تشکيل ميدهند، که ميزان اين آسيبها از نظر تعداد نفرات صدمه ديده، در ورزشهاي جمعي که امکان برخورد در آنها زياد است و از نظر وخامت، در ورزشهاي انفرادي بيشتر است


انواع آسيبهاي ورزشي
حدود 95% اين آسيبها را کوفتگي و ضرب ديدگي بافت نرم تشکيل ميدهد. کبودي رايج ترين اثر اين ضرب ديدگي هاست و دليل بروز آن زخم هاي زير پوست يا آسيب ديدگي موي رگهاي سطحي و جمع شدن خون در زير پوست است.


يک سوم تمام صدمات ورزشي را اصطلاحا رگ به رگ شدن ميگويند. اين آسيب در واقع پيچيدن يا پارگي قسمتي ازرباط است. رباط رشته محکمي است که پيوند دهنده استخوانها به يکديگر بوده و مفاصل را محکم در جاي خود نگه ميدارد.


ضرب ديدگي يا پيچ خوردگي از انواع ديگر آسيبهاي شايع در ورزش است. اين حالت پيچيدگي و کشش ماهيچه يا تاندون است که گاهي به پارگي آنها مي انجامد. تاندونها بافتهاي محکمي هستند که پيوند دهنده ماهيچه ها به استخوانها هستند.


التهاب تاندون و يا التهاب يکي از محفظه هاي کوچک پر از مايعي که موجب حرکت روان تاندون بر روي استخوان ميشوند در اثر تکرار بيش از حد حرکاتي که موجب وارد شدن فشار بر مفاصل ميشوند به وجود مي آيد.


آسيبهاي استخواني
شکستگي استخوان 5 تا 6% کل آسيبهاي ورزشي را تشکيل ميدهد. استخوانهاي بازو و پا بيش از همه در معرض شکستگي قرار دارند. شکستگي ستون فقرات يا جمجمه در حين حرکات ورزشي بسيار نادر است. استخوانهاي پا از ران تا کف آن بسيار مستعد شکستگي در اثر فشار هستند و زماني رخ ميدهند که ماهيچه ها دچار پيچيدگي شده يا در اثر انقباض بيش از حد موجب خم شدن و شکستن استخوان ميشوند. اين نوع شکستگي بخصوص در ميان رقصندگان باله، دوندگان استقامت و افرادي که استخوانهاي باريک دارند شايع است.


شکستگي ساق پا با دردناک شدن و تورم جلو، داخل و پشت ساق پا همراه است که در هنگام حرکت بسيار دردناک شده و درد آن مدام شدت پيدا ميکند. اين آسيب در اثر حرکات پر فشار يا کوبيدن هاي مداوم پا بر روي زمين در ورزشهايي چون ايروبيک، دو استقامت، بسکتبال و واليبال عارض ميشود.
آسيبهاي مغزي

 

آسيبهاي مغزي، دليل اصلي صدمات منجر به مرگ در حرکات ورزشي است. ضربه مغزي ممکن است حتا با ضربه اي مختصر به سر ايجاد شود و به بيهوشي يا از دست دادن تعادل، هماهنگي حرکات، قوه ادراک، شنوايي، حافظه و بينايي منجر شود.
عوامل اصلي صدمات ورزشي شامل :


• لوازم ورزشي که اشتباه به کار برده شده اند
• سقوط
• برخورد شديد دو بازيکن که بر اثر سرعت زياد (مثلا در هاکي روي يخ) يا خشونت ذاتي ورزش(مانند راگبي) ايجاد ميشود
• آسيب ديدگي سطحي يا پارگي بخشهايي از بدن که به طور مداوم تحت فشار يا کشيدگي قرار گرفته اند
علائم اين آسيبها عبارتند از :
• لقي يا از جا درآمدن يک مفصل
• تورم
• ضعف
بررسي آسيب شناسي :


علائمي که به طور مداوم موجب تشديد يا کاهش توانايي ورزشکار در بازي شده و گاهي هم دردناک نبوده و فقط با خستگي غير معمول همراه هستند، بايد توسط جراح ارتوپد مورد معاينه قرار گيرد. تشخيص به موقع از تبديل شدن مشکلات کوچک به صدمات جدي و مشکلات طولاني جلوگيري ميکند.
يک جراح ارتوپد اشخاصي را که،


• از شرکت در ورزش به دليل درد ناشي از آسيب شديد منع شده اند
• قابليت ورزشي آنها به دليل مشکلات مزمن ناشي از يک آسيب ورزشي کم شده است


• کساني که آسيب ورزشي در آنها موجب از شکل افتادگي بازو يا پا شده است
را مورد نظر قرار مي دهد. او با معاينه موضعي، پرسيدن سوالهايي در رابطه با چگونگي آسيب ديدگي و نوع علائمي که بيمار داشته است و همچنين با گرفتن عکسهايي با اشعه ايکس، استخوانها و بافت نرم آسيب ديده را بررسي ميکند. اشخاصي که دچار ضربه مغزي شده اند بايد فورا مورد معاينه قرار گيرند و تا زمان دريافت نتيجه نرمال تحت نظر باشند و تا اين زمان هر 5 دقيقه يک بار مورد معاينه قرار بگيرند. معاينات اصلي در هر 5 دقيقه عبارتند از اندازه گيري هشياري، تمرکز و حافظه کوتاه مدت فرد مصدوم.


علائم ديگر تشخيص صدمه مغزي عبارتند از گيجي، سردرد، تهوع و مشکل بينايي.
آسيب هاي ورزشي حاد


مثل پيچ خوردگي ها,دررفتگي ها,کبودي ها,خراشيدگي ها, کشيدگي عضلات و رباطها و شکستگي ها معمولاً در خلال فعاليت رخ مي دهند.شايعترين آسيب و صدمه ورزشي حاد را کبودي ها و خراشيدگي ها تشکيل مي دهند.آسيب هاي مچ پا را شايع ترين آسيب هاي ورزشي اسکلتي عضلاني محسوب مي کنند و شايع ترين آسيب مچ پا هم پيچ خوردگي مچ پا مي باشد.


علائم و نشانه هاي آسيب هاي ورزشي حاد عبارتند از:
1.
درد شديد و ناگهاني
2. تورم
3. عدم توانايي درتحمل وزن بدن روي اندام تحتاني


4. حساسيت در لمس ناحيه
5. عدم توانايي در حرکت مفصل در تمام دامنه حرکتي آن
6. ضعف شديد اندام


7. در رفتگي يا شکستگي قابل مشاهده

آسيب هاي ورزشي مزمن

معمولاً‌ ناشي از فعاليت بيش از حد و اعمال نيرو بر روي يک بخش خاص از بدن در هنگام ورزش رخ مي دهد.
علايم و نشانه هاي آسيب هاي ورزشي مزمن عبارتند از:
1. دردي که با انجام حرکات ورزشي تشديد و با استراحت بهبود مي يابد.
2. درد از نوع گنگ و مبهم است.


3. تورم
انواع شايع آسيبهاي ورزشي

کشيدگي و پارگي هاي عضلات و رباطها
Sprain به کشيدگي رباطها ( که استخوانها را به هم ارتباط مي دهند ) اطلاق مي گردد. علل ايجاد کشيدگي رباطها عمدتاً‌ ضربات هستند که سبب جابجايي استخوانها از هم در محل مفصل و کشيدگي رباط يا پارگي آنها مي شوند. اين کشيدگي ها 3 درجه دارند که درجه 1 آن کشيدگي خفيف و درجه 3 آن پارگي کامل رباط است. نواحي از بدن که بيشتر در معرض اين آسيب قرار دارند عبارتند از مچ پا, زانو و مچ دست است. علائم ايجاد sprain شامل درجات مختلفي از حساسيت در لمس محل, درد, التهاب , تورم و عدم توانايي در حرکت عضو يا مفصل و يا شلي مفصل و ناپايداري آن است.


Strain به آسيب و کشيدگي واحد عضله – تاندون گفته مي شود که اغلب در اثر مقاومت در برابر فشارهاي کششي در اثر انقباض شديد عضلاني در ورزش هاي غير تماسي ايجاد مي گردد. کشش بيش از حد سبب پارگي جزئي در واحد عضله – تاندون ميشود . علائم و نشانه هاي آن شامل درد, اسپاسم عضله و فقدان قدرت عضله, در درجات شديد پارگي عضله.
آسيب هاي زانو


بخاطر ساختمان پيچيده و متراکم و نيز تحمل وزن بدن مفصل زانو شايعترين مفصلي است که دچار آسيب و صدمه ورزشي مي شود. هر ساله حدود 55 ميليون نفر در آمريکا بخاطر مشکلات زانو معاينه مي شوند.


آسيب هاي زانو مي تواند خفيف يا شديد باشد از آسيب هاي خفيف مي توان به زانوي دوندگان
( درد و حساسيت در لمس جلوي و پائين زانو ) و التهاب تاندون ها و رباط هاي زانو نام برد.
آسيبهاي شديد زانو شامل آسيب هاي استخواني و غضروفي ( غضروف مفصلي و مينسک ها ) و آسيب هاي شديد و پارگي هاي رباطهاي زانو ( رباط هاي صليبي قدامي و خلفي و رباط هاي جانبي خارجي و جانبي داخلي ) مي باشد.


آسيب ديدگي و صدمات زانو عمدتاً ناشي از چرخش زانو است اما مي تواند بواسطه اصابت ضربات, افتادن روي پاها از ارتفاع , پريدن نادرست و دويدن هاي طولاني و گرم کردن نامناسب روي دهد
درد ساق ناشي از ورزش (shin splint)


به درد در ساق در هنگام ورزش اطلاق مي گردد. درد معمولاً‌ در جلوي قسمت تحتاني ساق پا و نزديک مچ و يا در سمت داخلي ساق رخ مي دهد. اين عارضه در دوندگان مشاهده ميشود ومعمولا ناشي از شکستکي هاي استرسي يا خونرساني ناکافي است. ريسک فاکتورهاي اين عارضه عبارتند از :
 تمرين بيش از حد


 روش دويدن نادرست
 تمرين هاي کششي نادرست


 گرم کردن ناکافي
 دويدن يا پريدن بر روي سطح سخت
 کفش نا مناسب ورزشي
آسيب هاي تاندون آشيل
آشيل تاندون عضله سه سر ساقي است و در پشت مچ پا قرار دارد و مچ پا را به عقب مي کشد و بطور شايعي دچار آسيب هاي ورزشي مي شود. طي روند پيري و نيز طي تمرين بيش از اندازه در ورزش اين تاندون مي تواند دچار التهاب شود. اين امر تاندون را مستعد آسيب و پارگي در اثر اصابت ضربه مي کند, از سويي بعلت درد ناشي از التهاب فرد از آن پا کمتر استفاده نموده و دچار تحليل عضلاني و استعداد به صدمات ورزشي ديگر از ناحيه پا مي شود.
عمدتاً آسيب هاي ورزشي تاندون آشيل در افراد ميانسال و مسني که بصورت گاهگاه ورزش مي‌کنند رخ مي دهد. اغلب در اثر افزايش ناگهاني شتاب حرکت دويدن و نيز در هنگام حرکات پرشي فرد دچار آسيب مي گردد., آرنج, مچ دست.


آسيبهاي ستون فقرات در ورزش
آسيبهاي وارد برستون فقرات که آسيب نخاع و اعصاب را به دنبال خواهد داشت ممکن است بر اثر يک فرآيند تخريبي بر اثر ورزش و يا با برخوردهاي سنگين ورزشي به وجود آمده باشد و يا براثر حوادث شغلي ، تصادفات ، سقوط از ارتفاع ايجاد شده باشد . به دليل ارتباط نزديک آسيب مهره ها و ستون فقرات با

آسيب نخاع و طناب نخاعي و ( حتي اعصاب محيطي در برخورد با اين نوع آسيبها ) بايد دقت و سرعت عمل بالاتري در اين مورد اعلام نمود . به همين دليل نياز به شناخت کلي و آموختن هر چه بيشتر نحوه برخورد با اين ضايعه به نظر مي رسد . آسيبهاي وارد به قسمت فوقاني ستون فقرات غالباٌ مجموعه اي از کشيده گي هاي رباطي ، در رفتگي، شکستگي است که ميتواند فلج يا حتي مرگ را به دنبال داشته باشد.
آسيبهاي مهره گردني در ورزش :


آسيبهاي وارد به مهره گردني مي تواند در حالت خفيف باعث رگ به رگ شدن يا کشيدگي ستون مهره ها در حالت شديد باعث ايجاد صدمه به ساختن رباطها ، استخوانها و يا بافت عصبي نخاع شود .
برخي از عوامل ايجاد اين آسيب به شرح زير است :


- نيروهاي ناگهاني خم کننده گردني


- فشرده هاي عمودي مهره هاي گردني ( شيرجه زدن در آب يا اصابت با فرق سر به زمين )
- ورزش هاي خطر ساز برخوردي ( فوتبال ، موتورسواري ، غواصي ، ژيميناستيک ،......)
- سابقه بيماري مفصلي واستخواني به خصوص پ.کي استخوان
- چاقي
- سوء تغذيه بخصوص کمبود کلسيم


دررفتگي چيست؟
جراحتي است که در ناحيه عضله يا تاندون - بافتي که عضله را به استخوان متصل ميکند - رخ مي دهد. در اين حالت عضله يا تاندون کشيده شده و يا پاره مي شود.


چه چيزي باعث در رفتگي مي شود؟
اين جراحت معمولآ بر اثر پيچش يا کشش در عضله يا تاندون رخ مي دهد. در رفتگي ممکن است به يکباره رخ دهد و يا بتدريج طي چند روز يا يک هفته رخ دهد. معمولآ در حالتي که کشش زياد به عضله وارد مي شود و يا جسم سنگيني را به روش غلطي بلند کنيم به سرعت در عضلات يا تاندونها در رفتگي رخ مي دهد. در حالات تدريجي ممکن است شما يک حرکت يا رفتار غلط را با عضله خود در طول زمان ادامه دهيد که در نهايت منجر به در رفتگي مي شود
در رفتگي معمولآ در کدام نواحي بيشتر رخ مي دهد؟


در رفتگي هاي معمول عبارتند از در رفتگي در عضلات ناحيه ران و پشت ران. ورزشهايي مانند فوتبال، هاکي، بوکس و کشتي خطر بروز در رفتگي در ناحيه پشت و ساق پا را بسيار دارند. ورزشهايي که در آنها دست بسيار استفاده مي شود مانند ژيمناستيک، واليبال، تنيس، گلف و ... اغلب خطر بروز اين جراحت در ناحيه آرنج و بازو را براي ورزشکار دارند.


علائم اين جراحت چگونه است؟
- درد
- تشنج و اسپاسم در ناحيه عضله
- ضعف عضله
- تورم
- انقباض عضله
- مشکل به هنگام استفاده از عضله
لازم به ذکر است که اگر عضله يا تادون بطور کامل پاره شده باشد، بهبود آن بسيار سخت و توام با درد خواهد بود.
اقدامات اوليه براي مداواي رگ به رگ يا در رفتگي چيست؟


اقدامات اوليه براي هر دو جراحت تقريبآ يکسان است و پزشکان عمومآ توصيه هاي زير را براي معالجه در چند اول مي کنند
- ناحيه جراحت ديده بايد استراحت کند. اگر اين ناحيه مفاصل زانو يا آرنج باشد ممکن است مجبور باشيد از سازه هاي گچي يا چوبي و ... براي ثابت نگاه داشتن آنها استفاده کنيد.


- حدود 4 تا 8 بار در روز بايد روي ناحيه آسيب ديده به مدت بيست دقيقه يخ قرار دهيد.
- ناحيه جراحت را بايد با باند فشرده نگه داشت.


- هنگام خواب و استراحت زانو، آرنج، بازو يا مچ آسيب ديده را روي يک بالش قرار دهيد
- براي تسکين درد از مسکن هايي مانند آسپرين يا بروفن استفاده کنيد
- پس از چند روزي که درد ناحيه آسيب ديده کمترشد، معمولآ با تمرينات ورزشي سبک مرحله بازگرداندن عضله به حالت قبل شروع مي شود. اين تمرينات براي جلوگيري از سفت شدن ماهيچه ها و جلوگيري از ضعف عمومي آنها لازم است.


در موارد آسيب ديدگي پيشرفته لازم است که شخص براي درمان و ورزش به پزشک فيزيو تراپ مراجعه کند.
بايد دقت کرد که هرگز قبل از بهبود کامل، ورش را آغاز نکنيم چرا که ممکن است وضعيت بدتري براي ناحيه آسيب ديده بوجود بياوريم.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید