تحقیق در مورد مزایای و معایب نشر الکترونیکی

بخشی از مقاله

مزایای و معایب نشر الکترونیکی

مزاياي نشر الكترونيكي
بسياري از امتيازاتي كه براي نشر الكترونيكي بر مي شمارند ، صرفاً با مقايسه آن با نشر چاپي قابل درك است . وجود اين امتيازات ، كاملاً نسبي هستند و به عواملي چون نرم افزار ، قالبهاي ذخيره اطلاعات ، زير ساختهاي اطلاعاتي ‚ و مانند بستگي دارد .

« واريان » مزاياي نشر الكترونيكي را در زير چهار عنوان اصلي ، اين چنين بر مي شمارد ؛
الف : صرفه جويي در فضاي كتابخانه ها : كتابهاي قرن گذشته امروز به راحتي قابل خواندن هستند ؛ اما ديسكهاي فلاپي كه ده سال قبل تهيه شده اند ممكن است امروز قابل خواندن نباشند . س در آرشيوهاي الكترونيكي ، نياز به تهيه پشتيبان از اطلاعات آنها داريم تا بنا به ضرورت و با استفاده از ابزار رابط تبديل ، به رسانه جديد و قالب نو تبديل شوند . همه اين فعاليتها هزينه بر هستند – البته كتابخانه هاي سنتي همه هزينه بر هستند ؛ اما د رمجموع ، ترديدي نيست كه كتابخانه هاي الكترونيكي هزينه هاي كتابخانه هاي سنتي را كاهش مي دهند ، اين موضوع به ويژه از بعد معضلات مربوط به گسترش فضاي كتابخانه براي مجموعه سازي و ذخيره مدارك ، قابل توجه است .

ب .نظارت : نظارت بر استفاده از رسانه الكترونيكي بسييار آسانتر است . فرمهاي باز خورد ، توجه به علائق كاربران ، و صرفه اقتصادي استفاده از رسانه الكترونيكي ، در تصميم هاي مربوط به تهيه منابع و سياستگذاري نشر تاثيردارند . ويژگي نظارت د رنشر الكترونيكي ، نوع ارتباط بين استفاده كنندگان و ارائه دهندگان خدمات ناشر را دچار تحول مي كند .
ج . جستجو : جستجو در رسانه الكترونيكي آسانتر و سريعتر است ؛ منابع از طريق فرامتن به سهولت قابل نمايش هستند .

د . پشتيباني : هزينه ذخيره و انتقال اطلاعات در رسانه الكترونيكي كم است و به همين دليل ، پشتيباني نيز سهل تر و كم هزينه تر است . همين نكته مي تواند بر كيفيت ارتباط علمي تاثصير مثبت بگذارد .

عناويني كه « واريان » بدانها اشاره مي كند ، گر چه به نوعي نسبتاً جامع بيانگر مزاياي نشر در محيط الكترونيكي هستند ، اما براي درك بهتر و براي ملموس كردن اين مزايا ، نيازمند بسط آنها هستيم . در يك جمع بندي كلي ، مزاياي نشر الكترونيكي را مي توان به شرح زير دسته بندي كرد :
1. پس از انتشار ، سرعت انتقال در محيط الكترونيكي بسيار زياد است ؛

2. هزينه انتشار متون كمتر است ؛
3. سرعت باز خورد مطالب بيشتر است ؛
4. فرايند انتشار مراحل كوتاهتر و كم هزينه تر است ؛
5. دسترسي كاربران از نقاط دور ، آسان و سريعتر است ؛
6. امكان مقايسه متون مشابه با سرعت بيشتر ، زمان و هزينه كمتر ميسر است؛

7. امكان پرهيز از دوباره كاري تسهيل مي شود ؛
8. كاوش در متون الكترونيكي از سرعت بالاييي برخوردار است ؛‌
9. امكان تدوين و طبقه بندي منابع الكترونيكي د رحوزه هاي گوناگون علوم در حجم بالا و مقياس وسيع ، و با سرعت اندك فراهم مي گردد ؛‌
10. امكان مباحثه و مذاكره د رباره مطالب منتشر شده ، به صورت همزمان (فردي و گروهي ) فراهم مي گردد ؛
11. پديد آورندگان ميتوانند مستقيماً اقدام به انتشار مطالب خود كنند ؛
12. اشتراك منابع اطلاعاتي مفهوم وسيعتر و واقعي تري مي يابد ؛
13. قالب بندي متون و تغيير شكل آن به تناسب سليقه كاربر امكان پذير است ؛
14. دسترسي به مفاهيم و موضوع هاي مرتبط د رحوزه هاي گوناگون فراهم مي گردد ؛
15. محدوديتهاي چاپ مطالب ، بويژه مقالات علمي – كه انتشار آنها در مجلات بسيار دشوار و مستلزم فرايند طولاني بود – از ميان مي رود ؛
16. انحصارات – هر چند نه در سطح وسيع – كمرنگ تر مي شود ؛
17. برخي محدوديت هاي دسترسي به منابع اطلاعات – كه د رنشر سنتي وجود دارد – از جمله محدوديت هاي زماني و مكاني و وجود شرايط خاص ، رنگ مي بازند ؛
18. بازبيني ، ويرايش و اصلاح مطالب ، آسانتر و سريعتر است ؛
19. امكان استفاده از سايررسانه ها مانند صدا ، تصوير و فيلم ، همراه متون فراهم مي شود .
معايب نشر الكترونيكي
معايب نشر الكترونيكي ، برخي ذاتي هستند و برخي ديگر – مانند مسائل مربوط به شيوه دسترسي كاربران – عارضي . از اين رو روشن است كه كه اين عوارض را با تمهيدات و روشهاي مناسب مي توان كاهش داد يا از ميان برداشت . اما تا زماني كه اين عوارض ، گريبانگير طيف قابل توجهي از كاربران باشد ، نمي توان از آنها چشم پوشيد :
1. رعايت نكردن حقوق پديد آورندگان ؛
2. نا كار آمدي موتورهاي كاوش اينترنتي در بازيابي كامل و دقيق اطلاعات ؛
3. عدم تسلط و مهارت كاربران در بازيابي اطلاعات ؛
4. جابهجايي يا حذف سايتهاي اطلاعات ، و خارج از دسترس شدن آنها ؛
5. لزوم تهيه خارجي چاپي به منظور مطالعه متون – بويژه كتون طولاني ؛
6. عدم اعتبار استنادهايي كخ به منابع علمي اينترنتي مي شود و عدم اعتماد كافي از سوي مجامع علمي به اين منابع ‌؛
7. لزوم تدارك شرايط و ابزار مناسب – رايانه ، خط ارتباطي ،‌و نرم افزار كاربردي – براي دسترسي به اطلاعات ؛
8. فاقد پاداش بودن انتشار الكترونيكي مقامات علمي – بر خلاف مقالات چاپ شده د رنشريات علمي ؛

9. عدم رعايت كامل استانداردهاي نشر الكترونيكي – مانند استانداردهاي زباني و قالب بندي اطلاعات – از سوي همه ناشران ؛
10. فراگير نشدن استفاده از اينترنت – و بالطبع منابع الكترونيكي آن – در سراسر جهان بويژه در كشورهاي توسعه نيافته ؛
11. محدوديت و تناقص هاي موجود در بين نشر آزاد مقالات و متون د راينترنت ، توام با چاپ آنها در نشريات متعارف ؛‌
12. ترديد در ماندگاري مطالب در محيط الكترونيكي ؛

آنچه از مقايسه و از كنار هم گذاردن مزايا و معايب نشر الكترونيكي حاصل مي شود اين است كه نشر الكترونيكي يك جايگزين مستقل و تمام عيار براي چاپ به شيوه معمول معمول و سنتي نيست و گمان نمي رود كه در آينده نيز چنين بشود ، بلكه محيط الكترونيكي را بايد يك امكان كمكي ، براي تسهيل كننده و مكمل محسوب كرد و از هرگونه مطلق گرايي د راين زمينه پرهيز نمود .

روشهاي نشر الكترونيكي
«ويتايلو » چهار روش اساسي د رحوزه نشر الكترونيكي كتاب را چنين دسته بندي مي كند :
1 . كتابفروشي اينترنتي :‌حركت اوليه د رايجاد فروشگاههاي مجازي كتاب انجام شد . نمونه برجسته اين نوع بازار فروش كتاب « پايگاه وب آمازون » است . اين پايگاه تا 40 درصد از هزينه خريد كتاب براي كاربران را كاهش ميدهد .

البته هزينه ها ي پستي ، اثر تخفيف مذكوررا از بين مي برد .
2. كتابهاي الكترونيكي : آينده كتاب الكترونيكي اميد بخش است . توليد كنندگان كتاب الكترونيكي و فروشندگان ، يك استراتژي را دنبال مي كنند ، استانداردهاي اين حوزه با ابداع روشهاي نوين ، د رآينده نزديك بهبود خواهد يافت .
3. نشر ديجيتالي در چاپ مبتني بر نياز : د راين نوع نشر دو رگه ، اطلاعات تا زمان چاپ ، بصورت مجازي باقي مي ماند . چاپ مبتني بر نياز با دو فرآيند توليد وتوزيع مرتبط است . اين نوع نشر ، يك راه حل براي چاپ شمارگان كم براي مطالبي كه قبلاً به دليل هزينه زياد فن آوري چاپ ، منتشر نشده اند ، فراهم مي كند . مدل توزيع د راين نوع نشر ، كم و بيش دچار تغيير و تحول مي شود .

4 . نشر مستقيم در شبكه :‌ ببيشتر ناشران منتظر رواج و توسعه نشر الكترونيكي هستند تا پس از آن و بر اساس شرايط جديد ، ساختار سازماني خود را متحول سازند و با وضعيت جديد نشر و توزيع الكترونيكي سازگار كنند . به هر حال برخي استراتژيهاي قانع كننده مانند « دائره المعارف بريتانيكا » ، در اين حوزه تعريف شده اند . كار « بريتانيكا » شيه كار راديو تلويزيون است تا نشر .
استانداردها

بنا بر تعريف استاندارد در آغاز اين فصل ، بيشتر استانداردهاي طراحي وب و نشر الكترونيكي ، استانداردهاي وضع شده و توسعه يافته توسط شركت ها و مؤسسات هستند . اين « استانداردهاي شركتي » در مواردي از حمايت مراكز و مؤسسات تخصصي ديگر برخوردارند . بدين لحاظ كليه استانداردهاي اين شركتها نه ممكن و نه ضرورري است .
براي كمك به صنعت نشر الكترونيكي ، مدل هاي ساده اي در دسترس نيست . اين مدلها بر اساس موقعيت هر كشور از نظر زير ساخت ها ، نيروي انساني ، ميزان توليد اطلاعات ، نيازهاي متخصصان و بخشهاي ذينفع ، جايگاه پژوهش ، وحجم انتشاراطلاعات ، متفاوت اند .
همانگونه كه رقابت بين ايالت متحده ، اروپا و ژاپن بر سر بازارهاي اطلاعات و يافتن راه حلهاي فني نوين توزيع اطلاعات جريان دارد ، رقابت در جستجوي استانداردها و تدوين و تثبيت آنها نيز به همان اندازه است .

ديدگاههاي متفاوتي درباره نقش استانداردها درگستره ملي و بين المللي وجود دارد . ديدگاهي نقش استانداردهاي رسمي را به دليل محدوديت ، روز آمد نبودن و حتي غير ضروري بودن آنها ، ناتچيز و كم اهميت مي داند .

ديدگاهي ديگر ، موفقيت در استفاده از فناوري جديد را منوط به به پذيرش همه جحانبه استانداردهاي مشترك در سطح ملي و بين المللي مي داند .
ملاحظات مربوط به به مبادله ، اساس هر مجموعه استاندارد مديريت مدرك است . در اين حوزه دو استاندارد به رقابت مي پردازند :
 استاندارد معماري مدرك باز ( اودا )

 استاندارد زبان نشانگذاري تعميم يافته ( اس جي ام ال )
از هر دو استاندارد ، پشتيباني قوي به وجود مي آيد ، اما ط اس جي ام ال » به صورت مقتدرانه تري درعر صه شبكه ها ظاهر شده است . « اس جي ام ال » استاندارد مديريت اطلاعات است كه « سازمان جهاني استاندارد » در سال 1986 آن را به عنوان وسيله اي براي تامين سند هاي مستقل فرمت ( و قالب بندي ) ، شاخص گذاري و اطلاعات پيوندي « ايزو 8879» عرضه كرد .

« اس جي ام ال » مكانيسم دستوري براي كاربران فراهم نمود تا ساختار اسناد خود را تعريف كنند و برجسب هايي را براي نشان دادن ساختار داخل هر سند ، مورد استفاده قرار دهند . در نشر چند رسانه اي ها « اس جي ام ال » نقش اساسي دارد و ساير انواع اطلاعات را هم مي توان به اين استاندارد ضميمه كرد .
استاندارد « اودا » سيستمي براي نشانگذاري برخي كلاسهاي مدرك و نحوه انتقال آنها در سيستم هاي رايانه اي – بدون آنكه ساختار اطلاعات از بين برود – را تشريح مي كند .
دو عنصر تركيب و طرح كلي و نيز محتواي نشانگذاري به وسيله « اودا » پشتيباني مي شوند . امكان ذخيره تركيب يك مدرك و نيز ذخيره محتواي آن بطور جداگانه د راين استاندارد وجود دارد . تركيب مدرك ممكن است شامل صفحه ها ، محل قرار گرفتن تصاوير ، عناوين ، اشكال ، و …. باشد . « اودا » تعئادي معماري متن استاندارد ارائه كرده كه يكي از آنها « استاندارد فوق فايل گرافيكي رايانه اي – نگارش » است .

« اودا » آينده مبهمي دارد و براي گنجاندن رسانه هاي استاندارد ديگر در چار چوب خود و تلاش چنداني به عمل نمي آورد . روشن است كه در مقام مقايسه « اودا » از نظر قابليت ، فراتر از « اس جي ام ال » نيست .

« اس جي ام ال » و « پي دي اف »
رقابت فناوري « اس جي ام ال » و « پي دي اف » در نشر الكترونيكي چندان منطقي و قابل قبول به نظر نمي رسد ، زيرا اين دو فناوري هر كدام ويژگيهايي دارند كه غير قابل مقايسه اند . ناشران وقتي اولين قدم را د رنشر الكترونيكي بر مي دارند ، اغلب با قرار دادن فهرست مطالب به صورت دستي و متن و نمونه هاي ديگر در محيط « اچ تي ام ال » و انتشار آن بر روي پايگاهها ، كار را شروع مي كنند و همزمان ، فايلهاي « پست اسكريپ » را براي چاپ ، تهيه و آماده مي كنند . « اج تي ام ال » فرزند « اس جي ام ال » و « پي دي اف » فرزند « پست اسكريپت » است . با افزايش درخواست كاربران براي دسترسي بيشتر به مطالب د رمحيط الكترونيكي ، قالب « پي دي اف » پيشنهاد شده و مورد استفاده قرار گرفت .اين قالب مخصوصاً بريا چاپ بسيا رمناسب است و به همين لحاظ فايلهاي « پست اسكريپت » به سوي تبديل به « پي دي اف » مي روند .

با توسعه محيط الكترونيكي ، نياز به سازماندهي و مديريت اطلاعات بيشتر مي شود . ايجاد قابليت انعطاف ، توانايي ساختار بخشيدن ، توانايي دريافت و سازماندهي اطلاعات در زمينه نشر الكترنيكي نيازمند راه حل است . اين جاست كه وجود « اس جي ام ال » به عنوان راه حل ، ضرورت حياتي مي يابد . حتي اگر كاربران فقط طالب قالب « پي دي اف » اطلاعات باشند ، استفاده از « اس جي ام ال » ، « جي تي ام ال » ، « ايكس ام ال » براي ساختار بخشيدن به مديريت اطلاعات ، ضروري است . بنابراين مي توان از راه حلهاي ساختاردهي

« اس جي ام ال » و « ايكس ام ال » براي حفاظت آرشيوهاي الكترونيكي ، و از « پي دي اف » براي اطلاعات به عنوان ره حل استفاده كرد . تفاوت اساسي خانواده « اس جي ام ال » با « پي دي اف » هم در همين است . « اس جي ام ال » « بستر اطلاعات » و « پي دي اف » ، « اطلاعات » است . اولي براي توصيف چگونگي پديدار شدن اطلاعات ( دسترسي ) ، و دومي شرح اطلاعات صفحه است . ذكر اين نكته ضروري است كه « اس جي ام ال » يك مجموعه كد زباني – نظير « اچ تي ام ال » نيست ، بلكه يك زبان است .

يك تفاوت اساسي ديگر « پي دي اف « و « اس جي ام ال » د راين است كه « اس جي ام ال » به تمام معنا مستقل است و استانداردي بين المللي است ، ولي « پي دي اف » استانداردي غير رسمي است كه به دليل كاربرد گسترده و بي رقيب ، مقبوليت يافته و هنوز توسط سازمانهايي مانند « ايزو » و « كنسرسيوم وب جهاني » به عنوان استاندارد رسمي پذيرفته نشده است .

براي خواندن « اس جي ام ال » نياز به نرم افزارهاي رابط نيست ، اما فايلهاي « پي دي اف » را نم توان بدون نرم افزار اختصاصي آن يعني ( اكروبات ريدر ) مورد استفاده قرار دارد .
برخي ا زناشران محيط الكترونيكي براي فرار از پيچيدگيهاي « اس جي ام ال » به سوي ذخيره اطلاعات در محيط « جي تي ام ال » گرايش پيدا مي كنند و همه چيز را در اين محيط ذخيره مي سازند . اين كار يك رويكرد ساده انگرانه و خطرناك است . « اچ تي ام ال » يك ابزار « اس جي ام ال » است و براي اينكه به مرور گرها دستور چگونگي نمايش قالب سند را بدهد ، طراحي شده – و البته بساير هم موفقيت آميز بوده و به نياز ناشران د رچند سال اخير پاسخ داده است . مجموعه كدهاي « جي تي ام ال » به سادگي قابل يادگيري اند و

ابزرا توليد آن هم فراوان است . اما اينكه ناشران به شكلي ساده انگارانه ، همه چيز را در « اچ تي ام ال » خلاصه كنند و به جايي برسند كه كدهاي مورد نياز براي توصيف جزئيات بيشتري از اسناد خود را نداشته باشند ، موضوعي قابل تامل است . مثلاً در « اچ تي ام ال » كدي براي چكيده وجود ندارد . ناشران نوعاً دستور<BLOCKQUOTE > را براي ارائه چكيده در سند « اچ تي ام ال » مورد استفاده قرار مي دهند ؛ چون مرورگرها قالب آن را نوعاً با توجه به قسمت نشانگذاري نشده تفسير مي كنند ، در حالي كه اين كار چندان موفقيت آميز نيست . « اچ تي ام ال » مجموعه كدهايي را براي تعيين خروجي است ، نه قالب آرشيوي .

شناخت محدوديتهاي « اچ تي ام ال » و پيچيدگي « اس جي ام ال » ، طراحان وب را متوجه گسترش استاندارد ديگري كرد كه « ايكس ام ال » ناميده شد .
« ايكس ام ال » چيست ؟

« ايكس ام ال » نسل جديد يك زبان فرانشانگذار است كه قالب را براي توصيف داده اي « ساخت يافته » فراهم مي كند . « ايكس ام ال » به عنوان يك امكان نوين براي مشاهده داده هاي مبتني بر وب ، يك طبقه از اشياء داده اي تعريف مي كند كه بدانها سند « ايكس ام ال » گفته مي شود .و سپس به شكلي ، تعامل برنامه هاي رايانه اي را براي پردازش آن سندها تشريح مي كند . سند « ايكس ام ال » براي پردازش آسان و سريعتر اطلاعات توسط رايانه طراحي شده است . « ايكس ام ال » د رتبيين محتوا تاثير قابل توجه دارد و نتيجه جستجو را در سكوهاي مختلف ، معنادارتر مي كند .

با اين كه ممكن است در مدل ذخيره و ساختار منطقي ، محدوديتهايي بر سند « ايكس ام ال »‌تحميل گردد . « ايكس ام ال » مكانيسمهايي براي تعريف و باز بيني ساختار سند فراهم مي كند . براي اين منظور دو استاندارد وجود دارند : يكي « دي تي دي » و ديگر « شكلواره » « ايكس ام ال » است كه توسط « كنسر سيوم وب جهاني » مطرح شده . « دي تي دي » ساختار سند را با فهرستي از عناصر مجاز تعريف مي كند . « شكلواره » « ايكس ام ال » نيز مجموعه اي از قيود براي توصيف ساختار دامنه اطلاعات فراهم مي كند . « ايكس ام ال » مي تواند از هر دو گزينه براي معتبر سازي سند « ايكس ام ال » استفاده كند .

مقايسه « ايكس ام ال » و « اچ تي ام ال »
برخلاف « اچ تي ام ال » ، « ايكس ام ال » امكان ايجاد كدها يجديد را مي دهد و برخلاف « اس جي ام ال » ، الزامي به استفاده از « دي تي دي » نيست – اگر چه دي تي دي يك وسيله نيرومند براي افزودن تقيدهاي ارزشمند به منظور مبادلة داده ها بر مبناي ساختار داده هاي سازگار است .

«ايكس ام ال » قالب بندي سند را به شكل مطلوب ممكن مي سازد. در نگاه اول « ايكس ام ال » پاسخ مناسبي به زبان آسان‌گير اما محدود « اچ تي ام ال » است. در نگاه اول« ايكس ام ال » بسيار شبيه « اچ تي ام ال » است، با همان برچسبها، ويژگيها، و مقادير . اما ايكس ام ال تنها يك زبان طراحي صحات وب نيست، بلكه بسيار فراتر از آن، زباني براي خلق زبانهاي ديگر است و مي توان از آن براي ايجاد زبان نشانگذاري سفارشي و خاص خود، و سپس براي قالب بندي و فرمت كردن اسناد خود استفاده كرد . اين زبان نشانگذاري

سفارشي كه اصطلاحاً يك برنامه كاربردي « ايكس ام ال » ناميده مي شود ، شامل برچسب هايي است كه داده هاي داخلشان راتوضيح مي دهند . اما براي كسب هر امتيازي بايد بهايي پرداخت . «ايكس ام ال » تقريباً به اندازه « اچ تي ام ال » آسان نيست و به منظور سهولت كار مفسرهاي « ايكس ام ال » - نرم افزاري كه داده هاي « ايكس ام ال » را ، چه به صورت مستقل و چه در درون يك مرور گر ، مي خواند و ترجمه مي كند – نيازمند توجه كامل به حروف بزرگ و كوچك ، علامت كوتيشن ( ) بستن برچسب ها ، و جزئيات ديگري مي باشد كه كاربران « اچ تي ام ال » به سادگي از آن غفلت مي كنند . هر چند خصوصيات سختگيرانه و وسواسي « ايكس ام ال » ممكن است مانعي بر سر راه عموميت يافتن آن به

منظور طراحي صفحات وب شخصي شمرده شود ، اما قدرت منحصر به فرد آن امكان مديريت اطلاعات را در يك مقياس بسيار وسيع ، براي طراحان صفحات وب ايجاد مي كند .
با پيدايش « ايكس ام ال » انقلابي ديگر در كد دهي و ساختاربخشي اطلاعات براي وب ايجاد شد و دو فناوري وابسته به آن ، يعني « ايكس ال ال » و « ايكس اس ال » ، تحولي در فرا پيوندها و نمايش مدارك در وب پديد آوردند . امانكته كليدي كه هميشه بايد آن را به ياد داشت اين است كه « اس جي ام ال » خوبي دارند ، به هنگام ضرورت قادرند به آساني آن رابه « اايكس ام ال » تبديل كنند .

در حال حاضر تنها نگارشهاي 5 به بعد « اينترنت اكسپلورر » مي توانند فايلهاي « ايكس ام ال » را مستقيماً بخوانند . « ايكس ام ال » موجب بهبود عملكرد موتورهاي جستجو مي شود . شواهد حاكي از آن است كه قلمرو آينده وب جهاني در تصرف ‌« ايكس ام ال » خواهد بود .
شيوه هاي آبشاري ( « سي اس اس » )

يكي از ضعفهاي زبانه هاي برنامه نويسي د رمحيط وب ، نداشتن قابليت و امكان كنترل بر همه زواياي صفحه است ؛ د ر« اچ تي ام ال » اين ضعف مشهودتر است . از آنجا كه سازندگان ( مرورگرها ) سعي در رضايت كاربران دارند ، پس براي كنترل دقيق مشخصات صفحه ، استاندارد كردن برچسبهاي غير استاندارد « اچ تي ام ال » ( تركيب )صفحه بخ وسيله جداول ، « كنسرسيوم وب جهاني » كوششهاي بسياري براي ايجاد « اچ تي ام ال » جهاني كرد تا بدين وسيله ، طراحان بهتر بنوانند ( تركيب ) صفحه را كنترل كنند . بدين منظور برگه هاي « سي اس اس » ( شيوه نامه آبشاري ) به وجود آمد .

« سي اس اس » چيست ؟
فايل متني « سي اس اس » شامل كدهاي مربوط به مشخصات صفحه بندي ، فونت متن داخل صفحه ، رنگ پس زمينه و پيش زمينه ، فاصله ها ، نمايش تصاوير و نمايش عناوين صفحه است كه بصورت جداگانه ايجاو وبا درج دستوري خاص در فايل « اچ تي ام ال » با « ايكس ام ال » فراخواني مي شود و مشخصات مورد نظر را در نمايش صفحه اعمال مي كند . البته در سند هاي « ايكس ام ال » علاوه بر « سي اس اس » امكان استفاده ا ز« ايكس اس ال تي » به جاي « سي اس اس » وجود دارد . با روش « سي اس اس » كليه اطلاعات مربوط به به قالب بندي متن ، بطور متمركز در يك فايل قرار گيرد و باايجاد تغيير در اين فايل ، مي توان اثر آن را د ركليه صفحه ها مشاهده كرد . براي يك پايگاه وب مي توان متناسب با نياز . چندين فايل « سي اس اس » توليد كرد كه هر كدام ويژگيهاي خاص خود را داشته باشند .