بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
دانایی
بدان کوش تا زود دانا شوی چو دانا شوی زود والا شوی
نه دانا تر آن کس که والاتر است که والا تر است آن که داناتر است
نبینی ز شا هان که بر تخت گاه ز دانندگان باز جویند راه ؟
اگر چه بمانند د یر و د راز به دانا بود شان همیشه نیاز
نگهبان گنجی تو از دشمنان و دانش نگهبان تو جا ودان
به دانش شود مرد ، پرهیزکار چنین گفت آن بخرد هوشیار
که دانش ز تنگی پناه آورد چو بیراه گردی به را ه آورد
بوشکور بلخی
اسلاید 2 :
بدان کوش تا زود دانا شوی / چو دانا شوی زود والا شوی
۱- بدان کوش : تلاش زیادی کن
۲- زود : قید زمان
۳- دانا : صفت فاعلی ( بن مضارع + ا ) نقش دستوری آن مسند است.
۴- شوی : فعل اسنادی
۵- چو : وقتی که ، هنگامی که ، حرف پیوند است.
۶- والا : ارجمند ، بلند مرتبه ، نقش دستوری آن مسند است.
** معنا و مفهوم : برای دانا شدن تلاش زیادی کن تا ارجمند و بلند مرتبه گردی .
اسلاید 3 :
نه دانا تر آن کس که والاتر است / که والاتر است آن که داناتر است.
۱- آن کس : نهاد
2-داناتر : مسند ، نه دانا تر آن کس : آن کس داناتر نیست. بیت دارای چهار جمله است.
3- آرایه ی تکرار دارد. واج آرایی دارد.
** معنا و مفهوم : هرکسی که ارجمند است و مقام بلندی دارد به معنای دانا بودن او نیست ولی هرکسی که دانا باشد، مقام و منزلت او بالا است.
اسلاید 4 :
نبینی ز شاهان که بر تخت گاه / ز دانندگان باز جویند راه ؟
۱- نبینی : نمی بینی
۲- ز : مخفّف از است.
۳- شاهان : متمّم
۴- تخت گاه : جایگاه مخصوص که پادشا هان بر آن می نشینند. منظور تخت پادشاهی است. پسوند ( گاه ) پسوند مکان است.
۵ -دانندگان : صفت جانشین اسم به معنی افرادِدانا و نقش دستوری آن متمّم است.
۶- باز جویند راه : راه و روش درست زندگی کردن را می آموزند.
** معنا و مفهوم : مگر نمی بینی پادشاهان ، راه و رسم درست زندگی کردن را از افراد دانا و خردمند می پرسند ؟
اسلاید 5 :
اگر چه بمانند دیر و دراز / به دانا بُوَد شان همیشه نیاز
۱- اگر چه : حرف پیوند
۲- دیر و دراز : قید
۳- همیشه : قید زمان
۴- شان : سوم شخص جمع، مضاف علیه نیاز ؛ یعنی ، نیازشان همیشه به دانا است.
۵- دانا : صفت فاعلی و نقش مسندی دارد.
** معنا و مفهوم : پادشاهان در تمام دوره ی حکومت خود به تجربه افراد دانا نیاز مندبودند.
اسلاید 6 :
نگهبان گنجی تو از دشمنان / وُدانش نگهبان تو جاودان
۱- نگهبان گنجی : نگهبان گنج هستی ، پسوند ( ی ) فعل اسنادی است.
۲- دشمنان : متمّم . بیت دارای آرایه ی تکرار و واج آرایی است. مصراع دوم سبک خراسانی داردو واژه ها شکل کهنی و لهجه ای دارند.
** معنا و مفهوم :تو نگهبان گنج هستی امّا دانش، حافظ و نگهبان توست.
اسلاید 7 :
به دانش شود مرد، پرهیزگار / چنین گفت آن بِخرد هوشیار
۱- دانش : نقش آن متمّم است .
۲- مرد : نهاد ، منظور از مرد، مطلق همه ی انسان ها است.
آن بخرد هوشیار : گروه نهادی
3- پرهیز گار : صفت فاعلی ( بن مضارع + گار ) نقش دستوری آن مسند است.
** معنا و مفهوم : دانش اندوزی سبب پاکدامنی انسان می شود و چه زیبا دانایان گفته اند !
اسلاید 8 :
که دانش ز تنگی پناه آورد / چو بیراه گردی به راه آورد.
۱- تنگی : سختی ، روز های سخت ، تنگ داشتن سخت گرفتن
۲- تنگ شدن نفس : کنایه دارد به معنی به سختی افتادن، بسیار مضطرب و پریشان شدن
۳- پناه آورد : پناه دهنده است.
۴- چو بیراه گردی : اگر دچار لغزش و گناه شوی یا مسیر درست را باز نشناسی.
۵- به راه آورد : کنایه از این راه درست را به تو نشان می دهد.
** معنا و مفهوم : دانش در دوران سختی پناه دهنده ی توست و راه درست و منطقی را به تو نشان می دهد.
اسلاید 9 :
بوشکور بلخی : شاعر خرد مند و آگاه قرن چهارم هجری قمری. کودکی این شاعر با ایّام سال -خوردگی رودکی سمرقندی و دوران کهولت ( پیری ) وی با جوانی فردوسی توسی مصادف بوده است.
از نظر فکر و زبان و جلوه های شعری هم، بوشکور حدّ واسط رودکی و فردوسی به شمار می رود. وی مثنوی سرشار از اندرز و حکمتِ آفرین نامه را به نظم در آورد.
نکته طلایی : محور فکری شاعران عصر سامانی بر پایه ی خرد و دانش است. سادگی لفظ و آسانی معنی شیوه ی بیان شاعران این دوره است. موضوعات شعری ، گذشته از وصف طبیعت ، بیش تر ستایش ، پند و اندرز بوده است
اسلاید 10 :
علم ، بال است مرغ جانت را بر سپه او برد روانت را
دل بی علم ، چشم بی نوراست مرد نادان ز مردمی دوراست
نیست آب حیات جز دانش نیست باب نجات جز دانش
دل شود گر به علم ، بیننده راه جوید به آفریننده
آن چه در بیش می باید دانش ذات خویش می باید
اوحدی مراغه ای
