بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مقدمه
انتقال بنگاه های عمومی به بخش خصوصی کارآزموده، دغدغه همیشگی حکومت هایی بوده است که نا کارآمدی بنگاهداری دولتی را تجربه کرده اند و این تجربه را به عزمی جدی برای رهایی دولت از اتلاف منابع و مفاسد مرتبت با این نوع بنگاهداری تبدیل کرده اند.
ضمن اینکه توان آزاد شده از این راه نیز صرف هدایت راهبردی تخصصی منابع اقتصادی و مدیریت تولید کالا و خدماتی شده که ساز و کار بازار قادر به تولید بهینه آن ها نبوده است.
در کشور ما این تفکر در برنامه‌های اول و دوم توسعه مطرح شد اما اجرای آن با مشکلات عدیده‌ای مواجه بود و همین امر سبب پررنگ‌تر شدن بخش دولتی در ایران شد. در ادامه در برنامه سوم توسعه اقتصادی "سازمان مالی گسترش مالکیت واحدهای تولیدی" به‌عنوان "سازمان خصوصی‌سازی" تغییر نام داد و اساسنامه این سازمان در تاریخ 26اسفند 1380 به هیات وزیران ابلاغ شد.
اسلاید 2 :
از جمله نخستین کسانی که توجه به حاکمیت بخش خصوصی و کمرنگ شدن نقش دولت را در اقتصاد ایران مطرح کردند می‌توان به امام‌خمینی (ره) اشاره کرد.
امام خمینی(ره) در سال 1363 در (صحیفه نور، ج 19 ، ص 108) اینگونه می‌فرمایند: "دولت چنانکه کرارا تذکر داده‌ام، بی‌شرکت ملت و توسعه بخش‌های خصوصی جوشیده از طبقات محروم مردم و همکاری با طبقات مختلف مردم با شکست مواجه خواهد شد. کشاندن امور به سوی مالکیت دولت و کنار گذاشتن ملت، بیماری مهلکی است که باید از آن احتراز شود."
اسلاید 3 :
از نظر رهبر معظم انقلاب نیز واگذاری امور اقتصادی کشور به مردم، از مبانی ارزشی و علمی برخوردار است، چون ایشان یک دیدگاه قدیمی در خصوص واگذاری امور به بخش خصوصی دارند. در دوران ریاست‌جمهوری معظم‌له و در زمانی که مدیریت کشور به‌شدت دولتی بود، ایشان تاکید داشتند که باید بخش خصوصی ما، تجارت خارجی و واردات و صادرات کشور را به‌عهده بگیرد. ایشان نگاهشان این بود که به‌طور کلی این عرصه باید دست بخش خصوصی باشد و دولت نباید دخالت کند.
اسلاید 4 :
تعریف خصوصی سازی
بتس لی و لیتل چایلد: خصوصی سازی وسیله ای برای بهبود غملکرد فعالیت های اقتصادی از طریق افزایش نقش نیروهای بازار است، در حالیکه حداقل 50 درصد از سهام دولتی به بخش خصوصی واگدار شود.
وجانوسکی: انجام فعالیت های اقتصادی توسط بخش خصوصی همراه با انتقال مالکیت دارایی ها به بخش خصوصی.
مایک باست: خصوصی سازی واقعی یعنی اینکه مالک شرکت را اداره کند.
جمع بندی: خصوصی سازی عبارت است از اقدام به واگذاری واحد های اقتصادی دولتی و یا تحت نضارت دولت به بخص خصوصی و مردم از طرق مختلف به منظور بهبود کارایی اقتصادی و مدیریتی آن واحدها.
اسلاید 5 :
اهداف خصوصی سازی
1) کاهش حوزه فعالیت های بخش دولتی
2) افزایش کارایی واحدهای اقتصادی
3) کاهش کسری بودجه و بدهی های مالی
4) تعدیل یارانه ها و اختلال قیمت ها
5) تعدیل مقررات
6) افزایش رقابت
7) ایجاد علاقه در شاغلین شرکت ها
8) گسترش بازار سرمایه
9) تامین منابع مصرف کنندگان
10) توزیع مناسب درآمدها
11) دستیابی به سرمایه فناوری و منابع خارجی
اسلاید 6 :
فرایند خصوصی سازی
چالش پیش روی دولت کشورهایی که به سمت اقتصاد بازار می روند، توسعه و مدیریت رویه های خصوصی سازی بنگاه های دولتی و جلب حمایت بخش خصوصی می باشد که اصول مدیریتی زیر میتواند در این راه موثر واقع شود:
اسلاید 7 :
1)شناسایی اهداف خصوصی سازی
2)تاسیس یک آژانس خصوصی سازی کارآمد
3)انتخاب روش های مناسب خصوصی سازی
4)تعریف رویه های واضح و شفاف
5)توسعه و به کار بستن روش های ارزیابی و سنجش عملکرد مناسب
6)بازسازی، تصفیه ویا ورشکسته اعلام کردن بنگاه های دولتی غیر قابل فروش
7)اتخاذ رویه های مناسب برای قرارداد و مزایده
8)اصلاح قوانین
9)غنی نمودن ظرفیت مدیریتی بخش خصوصی
10)تضمین حمایت از کارکنان فعلی
11)ارائه تعریفی روشن از نقش های دولت و کارکنان عمومی در اقتصاد بازار
اسلاید 8 :
قلمرو و دامنه شمول
به طور کلی سه نوع فعالیت متمایز را مشخص می کنیم که می توان اصطلاح خصوصی سازی را درباره آنها به کار برد.
- دسته اول فعالیت هایی است که بنگاه های عمومی در یک فضای رقابتی انجام می دهند.
- دسته دوم فعالیت هایی است که بنگاه های عمومی در شرایط انحصاری انجام می دهند که خود شامل انحصارهای طبیعی و مصنوعی می شود.
- دسته سوم شامل عقد قراردادهایی در مورد خدمات بخش عمومی است که در آن محصول یا خدمت منفردی به افراد فروخته نمی شود بلکه دولت اقدام به عقد قراردادهای جزئی برای پرداخت پول در ازای خدمات می کند.
اسلاید 9 :
البته در کشورهای در حال توسعه اغلب خصوصی سازی در بخش هایی صورت گرفته که یا در آنها انحصار وجود داشته و یا بسیار کاربر بوده اند. به این دلیل در ابتدای تاسیس در حوزه بخش دولتی قرار گرفته اند.
در ایران نیز طبق قانون، دامنه شمول خصوصی سازی شامل:
سهام متعلق به وزارتخانه ها، موسسات و شرکت های دولتی که ادامه فعالیت آنها در بخش دولتی غیر ضروری است، موسسات انتفاعی وابسته به دولت و سایر شرکت هایی که بیش از 50% سرمایه یا سهان آنها منفرداٌ یا مشترکاٌ متعلق به وزارتخانه ها، موسسات و شرکت های دولتی (به استثنای بانک ها و موسسات اعتباری و شرکت های بیمه) است و همچنین سایر سایر شرکت های دولتی مشمول ذکر نام یا تصریح نام و سهام متلق به شرکت های فوق در شرکت های غیر دولتی و یا تابع قانون خاص مشمول امر واگذاری می باشد.
اسلاید 10 :
روش های مهم و متداول خصوصی سازی
1) خصوصی سازی همراه با واگذاری مالکیت
- عرضه عمومی سهام دولتی
- فروش سهام خصوصی
- سرمایه گذاری جدید بخش خصوصی در واحدهای دولتی
- فروش دارایی های شرکت یا موسسه دولتی
- تجزیه واحدهای بزرگ دولتی به واحدهای کوچکتر
- فروش شرکت به کارکنان و مدیران
2) خصوصی سازی بدون واگذاری مالکیت
- عقد قرارداد واگذاری مدیریت یا اجاره واحدها به بخش خصوصی
