بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مقدمه :
فلان شهر کم‌کارند و تنبل؛ عوضش فلانی‌ها سخت‌کوشند. هر چه فلانی‌ها اهل قهوه‌خانه و خوش‌گذرانی‌اند؛ فلانی‌ها باید از صبح سحر تا بوق آن حیوان باوفا کار کنند. شما هم شاید این عبارات و امثال این‌ها را شنیده باشید. جملاتی که سعی می‌کند بر مبنای یک استقرا یا مشاهده تجربی، قضاوتی کلی از میزان کارایی مردم یک شهر، به دست دیگران بدهد. اما آیا واقعا اینگونه است؟ این جملات تا چه حد صحیح هستند؟
یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای راستی‌آزمایی این گزاره‌ها در عصر کنونی، مراجعه به آمار است. در این مورد خاص، آمار تولید ملی با برش استانی و شهری مشخص خواهد کرد که هر استان چه میزانی در تولید ملی کشور نقش دارد و آن‌وقت محک علمی معتبری برای صحت یا خطا بودن آن جملات یافت خواهد شد.
اسلاید 2 :
مبانی و تعاریف
رشد اقتصادی
برای تعریف رشد اقتصادی باید با یک تعریف پیشین به نام تولید ناخالص ملی و درآمد سرانه آشنا بود. تولید ناخالص ملی به زبان ساده یعنی کل درآمدی که جمعیت یک کشور در طی یک سال تمام تولید می‌کنند. حال اگر این درآمد را تقسیم بر تعداد جمعیت کشور کنند، درآمد سرانه به دست می‌آید. اگر این درآمد سرانه نسبت به سال قبل افزایش پیدا کند به اصطلاح گفته می‌شود اقتصاد کشور رشد کرده است.
رشد اقتصادی یعنی درآمد بالاتر و زندگی بهتر برای هر فردی که در یک کشور زندگی می‌کند.
رشد اقتصادی یکی از شاخص‌هایی است که در اقتصاد کلان چه در سطح ملی و چه در سطح بین‌المللی اهمیت بالایی دارد. چرا که نشان می‌دهد وضع اقتصاد در هر کشور چگونه است، سطح رفاه جامعه در چه اندازه است، بهره‌وری سرمایه و نیروی انسانی در چه سطحی است، تورم چه اندازه است، چه مقدار سرمایه‌گذاری و پیشرفت در حوزه سرمایه‌گذاری رخ داده و خلاصه این که اوضاع اقتصاد و وضع اقتصادی هر جامعه چگونه است. گاهی این شاخص جایگاه یک کشور در بین کشورهای همتراز، همسایه یا در دنیا نشان می‌دهد. گاهی نیز نشان می‌دهد در مقیاس خود کشور در سال گذشته چه اتفاقاتی در حوزه اقتصادی رخ داده است.
اسلاید 3 :
تولید ناخالص داخلی (GDP)
تولید ناخالص داخلی یعنی ارزش مجموع کالاها و خدماتی که طی یک دوره معین (به طور معمول یک سال)، در داخل مرزهای یک کشور تولید می‌شود. محصول ناخالص داخلی یک شهر، از مجموع ارزش افزوده‌ی فعالیت‌های اقتصادی واحدهای تولیدی مستقر در آن شهر به‌دست می‌آید.
تولید ناخالص داخلی در واقع احتساب مقدار کالاها و خدمات نهایی است که در انتهای زنجیره تولید قرار گرفته است و خود آنها برای تولید و خدمات دیگر خریداری نمی‌شود. مثلا خرید و فروش خانه‌ای که دو سال پیش ساخته شده در تولید ناخالص داخلی امسال محاسبه نمی‌شود. حتی اگر این خانه امسال خریده یا فروخته شود. البته در این معامله حق کمیسیون اخذ شده از طرفین در تولید ناخالص داخلی همان سال احتساب می‌شود.
تولید ناخالص داخلی نشان می‌دهد رونق در اقتصاد در چه اندازه است. زیربناهای توسعه و ساخت اقتصاد تا کجا پیش رفته و چطور کار می‌کند. شرایط اقتصادی برای راه‌اندازی و تداوم کسب و کار چگونه و تعداد بیکاران در یک جامعه تا چه اندازه بوده و چه تعداد شغل جدید در اقتصاد ایجاد شده است؟
تولید ناخالص داخلی یک کشور در مقایسه با کشورهای دیگر در واقع حجم و ارزش اقتصاد هر کشور را نشان می‌دهد.
اسلاید 4 :
روش‌های محاسبه تولید ناخالص داخلی
تولید ناخالص ملی را می‌توان به سه روش محاسبه کرد:
روش تولید یا ارزش افزوده
روش مخارج یا هزینه
روش درآمد ( محاسبه بر اساس میزان درآمد)
اسلاید 5 :
برآورد تولید ناخالص داخلی شهر (GCP) و ارزش افزوده هر بخش اقتصادی شهر
الف) در گام نخست، داده های زیر گردآوری شده است:
محصول ناخالص داخلی استان؛
آمار اشتغال استان و شهر (برای برآورد تعداد افراد شاغل در هر رشته فعاليت اقتصادي، از حاصلضرب «جمعیت کل» و ضریب «توزیع نسبی شاغلان 10 ساله و بیشتر در هر یک از گروه‌های عمده فعالیت» استفاده شده است.)؛
برآورد داده های بهره‌وری سرانه نیروی کار استان و شهر؛
متوسط درآمد خانوار شهری نسبت به روستایی.
ب) روش کار براي برآورد تولید ناخالص داخلی شهر (GCP) و ارزش افزوده هر بخش اقتصادی شهر شیراز ، به شرح زير بوده است:
شاخص بهره‌وری سرانه نیروی کار استان به صورت نسبت تولید ناخالص داخلی استان به تعداد افراد شاغل استان محاسبه شده است. شاخص بهره‌ورى سرانه‌ى نيروى كار نشان می‌دهد که هر شاغل در یک دوره بررسی، چه میزان ارزش افزوده ایجاد کرده است.
براى محاسبه‌ى توليد ناخالص داخلى شهر شیراز، ابتدا بهره ورى نيروى كار در هر يك از زيربخش‌هاى اقتصاد استان و شهر شیراز يكسان فرض شده است. بنابراين، با در دست داشتن تعداد شاغلان شهر شیراز (تعداد فعالان منهای تعداد بیکاران) و بهره‌ورى سرانه‌ى نيروى كار در استان، به وسیله حاصلضرب این دو، توليد ناخالص داخلى شهر شیراز براى سال‌های مختلف برآورد شده است. سپس با توجه به اینکه بیشترین حجم تولید ناخالص داخلی در شهرهای بزرگ به دست می‌آید «متوسط درآمد خانوار شهری نسبت به روستایی» در آن ضرب شده است.
اسلاید 6 :
حسابهاي كلاناقتصاد
آمارهاي مالي دولت (GFS)
Government Finance Statistics
آمارهاي پولي و مالي (MFS)
Monetary and Financial Statistics
جريانوجوه (FOF)
Flow of Funds
ترازپرداختها (BOP)
Balance of Payments
حسابهاي ملي (SNA)
System of National Accounts
اسلاید 7 :
نظام حسابهاي ملي متشكل از مجموعه اي منسجم، سازگار و يكپارچه از حسابهاي كلان، ترازنامه ها، و جداول است كه مطابق با مفاهيم، تعاريف، طبقه بندي ها و قواعد حسابداري پذيرفته شده بين المللي تهيه مي گردند. ازآنجاكه اينسيستم از نتايجهمهحسابهايمورداشاره استفادهمي كند، ازنقشي محوري وهماهنگ كننده برخورداراست.
اسلاید 8 :
نظريهحسابهايملي
حسابهاي ملي بر اين انديشه استوار است كه مي توان فعاليتهاي اقتصاد ملي را مانند فعاليتهاي اقتصادي يك فرد، يك خانوار يا بنگاه، در قالبي كمي ارزشگذاري نمود. بعبارت ديگر مي توان اقتصاد ملي را نيز مانند يك بنگاه داراي درآمد، هزينه، سرمايه گذاري، دارايي و بدهي محسوب نموده و آنها را بر اساس كميت پولي بيان كرد
اسلاید 9 :
فعاليتي اقتصادي محسوب مي شود كه محصول آن ايجاد مطلوبيت نموده و بوسيله پول، بعنوان ابزار رايج براي مبادله، قابل ارزشگذاري باشد. بنابراين محصولاتي كه در بازار مورد مبادله قرار مي گيرند، محصولاتي كه بصورت غيربازاري ( با قيمتي غيراقتصادي يا رايگان) عرضه مي گردند و محصولاتي كه به منظور خودمصرفي توليد مي شوند، نتيجه يك فعاليت اقتصادي قلمداد مي گردند.
اسلاید 10 :
« توليد كالاها و خدمات، كسب درآمد از طريق فروش محصولات توليدي، فروش نيروي كار، در اختيار قرار دادن دارايي خود بمنظور استفاده ديگران، مصرف كالاها و خدمات، پس انداز، انباشت انواع دارايي، وام گيري و وام دهي» مقولاتي اقتصادي هستند كه واحدهاي اقتصادي فعال در جامعه نظير خانوارها، بنگاهها، دولت و در نتيجه اقتصاد ملي با آن سروكار دارند.
