بخشی از مقاله
برنامه قلب سالم اصفهان :
برنامه مداخلاتي جامعه نگر براي پيشگيري و كنترل بيماريهاي قلبي – عروقي طراحي ، روش اجرا و تجربيات نخست
نوشين محمدي فر (مركز تحقيقات قلب و عروق اصفهان ، مركز پزشكي امين ، خيابان ابن سينا ، اصفهان ، صندوق پستي 1184-81465) نضال صراف زادگان ، غلامحسين صدري ، حسين ملك افضلي ، شهناز شاهرخي ، حميد رضا طلوعي ، مسعود پور مقدس ، معصومه صادقي ، مرتضي رفيعي ، علي اكبر توسلي ، رويا كليشادي ، كتايون ربيعي ، منصور شهپريان ، نصرالله بشر دوست ، صديقه عسگري ، غلامعلي نادري ، حسن عليخاصي ، طاهره چنگيز ، عليرضا يوسفي ، فيروزه سجادي ، حسين ثمريان .
چكيده مقاله :
اين مطالعه يك برنامه مداخلاتي جامعه نگر با هدف اصلاح عوامل خطرساز بيماريهاي قلبي عروقي كرونر و استروك و بهبود آگاهي ، نگرش و عملكرد مردم و كاركنان بهداشتي در رابطه با اين عوامل و همچنين راههاي پيشگيري از آنها ميباشد . اين مطالعه مداخله اي مشتمل بر سه مرحله است . مرحله اول شامل بررسي هاي مختلف در گروه بالغين ، اطفال ، كاركنان بهداشتي ، بيماران قلبي و استروك كه بصورت مقطعي انجام شد و در آن وضعيت موجود در شهرستان هاي اصفهان و نجف آباد (شهرستان هاي مورد مداخله) و اراك (شهرستان شاهد) در رابطه با KAP مردم (بالغين و كودكان) كاركنان بهداشتي و بيماران ،
ميزان شيوع عوامل خطرساز ، شيوع بيماريهاي عروق كرونر و استروك و مورتاليته و موربيديته ناشي از اين بيماريها تعيين گرديد. كل نمونه هاي مورد مطالعه 20800 نفر شامل 12600 نفر فرد سالم بالاي 19 سال ، 2000 كودك 6 تا 18 سال 2000 نفر والدين آنها و 500 نفر مسوولين و معلمين مدارس ، 1700 نفر كاركنان بهداشتي و 2000 بيمار قلبي و عروقي بود .
براي جمع آوري اطلاعات در زمينه KAP از اين افراد ، پرسشنامه هايي كه اعتبار و روايي آن تاييد شده بود استفاده شد . شيوع عوامل خطر ساز نظير چربي هاي سرم ، ديابت ، پرفشاري خون ، و چاقي با معاينات باليني و پاراكلنيكي ، شيوع بيماريهاي قلبي با استفاده از پرسشنامه ROSE و كد مينه سوتا استاندارد شده ،
شيوع استروك با استفاده از پرسشنامه ، بروز بيماريهاي قلبي و استروك از طريق پرسشنامه و موارد ثبت بيماريهاي قلبي و استروك با روش اجرا شده در مطالعه مونيكا تعيين گرديد. كليه اطلاعات پرسشنامه ها توسط افراد آموزش ديده بازبيني و پس از تاييد وارد كامپيوتر گرديد. از آنجا كه هدف برنامه ، پيشگيري از بيماريهاي قلبي و استروك مي باشد ، مداخلات از سال 1380 (سال دوم برنامه) در قالب 8 پروژه ، (زنان ، كودكان ، جوانان ، افراد در محل كار ، كاركنان بهداشتي ، بيماران و پروژه تغذيه و ورزش) در كل جامعه آغاز گرديد
. اين مداخلات بر اساس نتايج پرسشنامه هايي بررسيهاي انجام شده در مرحله اول در حال انجام مي باشد . پس از 3-4 سال مداخلات ، در سال آخر برنامه (سال پنجم تا ششم) كليه بررسي هاي انجام شده در مرحله اول در سال 1384 در يك جمعيت تصادفي ديگر در شهرستانهاي مورد مداخله و شاهد تكرار مي گردد. البته در تمام مدت بررسي كليه افراد بالاي 35 سال مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. همچنين براي بررسي نحوه تاثير مداخلات ، هر سال يك مطالعه بر روي نمونه كوچك تصادفي انجام مي شود .
واژه هاي كليدي : مقاله روش شناسي ، مداخلات جمعيتي ، بيماريهاي قلبي و عروقي ، اصفهان ، پيشگيري از بيماريهاي غير واگير ، شيوع .
بررسي فراواني نسبي علائم مثبت و منفي در بيماران اسكيزوفرنياي مزمن اصفهان
دكتر غلامحسين احمد زاده (گروه روانپزشكي ، دانشكده پزشكي ، دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي – درماني استان اصفهان ، اصفهان) دكتر تقي كريم زاده
چكيده مقاله
مقدمه : تقسيم بندي بيماران به دو گروه علائم مثبت و منفي تاثير چشمگيري بر پژوهشهاي روانپزشكي گذاشته است. با توجه به نقش عوامل فرهنگي و اجتماعي بر روي علائم بيماري مطالعه حاضر جهت بررسي اين علائم در بيماران اسكيزوفرن مزمن ايراني انجام شده است.
روشها : جمعيت آماري مورد مطالعه 200 بيمار مبتلا به اسكيزوفرني مزمن كه به صورت تصادفي ساده از بين بيماران سرپايي و بستري در مراكز روانپزشكي شهر اصفهان انتخاب شدند.
نتايج : بر اساس مشاهدات 54 درصد بيماران در زير گروه علائم مثبت و 46 درصد جزو گروه منفي بودند . شايعترين علائم شامل غير اجتماعي بودن ، لذت نبردن از زندگي ، بي ارادگي و بي تفاوتي ، هذيان و توهم بود.
بحث : نتايج مطالعه حاضر به ميزان فراواني با ساير مطالعات انجام شده در دنيا همخواني دارد ، ولي بيماران مورد مطالعه علائمي مانند پرخاشگري ، فقر كلام و هذيان هاي گزند و آسيب و حسادات را بيشتر و كندي عاطفي و توهم را كمتر از مطالعات مشابه نشان دادند .
واژه هاي كليدي : اسكيزوفرنيا , علائم مثبت و منفي ، روانپزشكي فرهنگي ، اصفهان .
غلظت سرب در موي سر كارگران معدن سرب نخلك و مقايسه آن با ساكنان روستاي محمديه نائين در اسفندماه 1379
دكتر نسترن ايزدي مود (گروه بيهوشي و مسمومين ، دانشكده پزشكي ، دانشگاه علوم پزشكي اصفهان و خدمات بهداشتي درماني استان اصفهان ، اصفهان.
E-mail : lzadi@med.mui.ac.ir
دكتر كامران منتظري ، دكتر نازيلا شاه منصوري
چكيده مقاله
مقدمه . مسموميت با سرب يكي از مشكلات اصلي در آلودگي محيط زيست است. تماس با سرب از طريق هوا ، آب ، خاك و غذا مي باشد. در بالغين بيشترين منبع آلوده كننده ، محيط كار است. اندازه گيري سرب مو به عنوان روشي غير تهاجمي و نسبتا ارزان توسط بسياري از محققين براي بررسي وضعيت سرب بافت هاي بدن انجام مي شود. از معادن مهم سرب ايران ، معدن سرب نخلك مي باشد. در اين مطالعه غلظت سرب موي سر كارگران معدن سرب نخلك با ساكنان روستاي محمديه نائين (شاهد) مقايسه شده است.
روشها. نوع مطالعه مشاهده‌اي مقطعي مي باشد. تعداد نمونه هاي مورد 25 و تعداد نمون هاي شاهد 26 نفر است كه هر دو به روش تصادفي انتخاب شدند. نمونه هاي موي سر پس از جمع آوري با دترژنت و سپس آب مقطر شستشو داده شد و به روش هضم مرطوب به صورت محلول در آمد . غلظت سرب هر نمونه توسط دستگاه جذب اتمي اندازه گيري و در دو گروه مقايسه شد.
نتايج . ميانگين غلظت سرب در گروه مورد ug/g 27.72 +- 43.52 و در گروه شاهد ug/g 43.3 +- 38.17 بود (0.001 p<) . بين سابقه كار و غلظت سرب مو در كارگران معدن سرب نخلك رابطه وجود داشت (0.8 = s 0.001 p<) . با كنترل سابقه كار ، بين سن و غلظت سرب مو رابطه وجود نداشت (0.05 p>) .
بحث. ميانگين غلظت سرب مو در كارگران معدن سرب نخلك بيشتر از ساكنان روستاي محمديه نائين است. كارگران معدن سرب علاوه بر دريافت سرب از طريق آلوده كننده هاي عمومي ، در محيط كار نيز در تماس مداوم با سرب مي باشند. با افزايش سابقه كار، مدت زماني كه كارگران در محيط مسموم قرار مي گيرند بيشتر شده و انتظار مي رود كه با افزايش سابقه كار در معدن ،غلظت سرب مو نيز افزايش داشته باشد.
واژه هاي كليدي . معدن سرب ، بهداشت حرفه اي ، مسموميت با سرب ، غلظت سرب مو، بهداشت محيط .
فراواني و شدت الگوهاي وسواس فكري و عملي در دانشجويان پزشكي و مهندسي
دكتر حبيب اله تابان (گروه روانپزشكي ، دانشكده پزشكي ، دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي استان اصفهان ، اصفهان)
دكتر محمد خياط بهبهاني ، دكتر محسن سلطاني گرد فرامرزي
چكيده مقاله
مقدمه . هدف از اين مطالعه بررسي و تعيين فراواني و شدت الگوهاي وسواسي در جامعه دانشجويي مي باشد. آگاهي از پراكندگي اين الگوها در بيماريابي و پيگيري موارد مفيد خواهد بود.
روشها . در يك مطالعه مقطعي روي 320 نفر از دانشجويان پزشكي (160 نفر) و مهندسي (160 نفر) اصفهان (دانشگاه علوم پزشكي اصفهان و دانشگاه اصفهان) با استفاده از آزمون مذلي الگوهاي رفتار وسواسي و شدت آنها مورد ارزيابي قرار گرفت.
نتايج. در دانشجويان پزشكي ، 53.7 درصد از پسران و 30 درصد دختران به درجاتي از وسواس بررسي (Checking) مبتلا بودند (0.05 p<) . در دانشجويان مهندسي اين نوع وسواس به ترتيب در 53 و 35 درصد پسران و دختران ديده شد. رفتار وسواسي شستشو در پسران گروه پزشكي 35.2 درصد و در دختران 53.7 درصد بود. وسواس كندي به درجات مختلف در گروه پزشكي (19.3 درصد) و گروه مهندسي (21.2 درصد) ملاحظه شد. فراواني وسواس شك كردن در دانشجويان پزشكي 37.5 درصد و در دانشجويان مهندسي 45 درصد بود.
بحث. الگوي فراواني وسواس در بين دانشجويان مورد بررسي با الگوي ارايه شده در جوامع شرقي در منابع همخواني دارد.
واژه هاي كليدي . الگوي وسواس ، دانشجو ، اصفهان ، فراواني .
حداقل ميزان بروز (Minimal Incidence) سالانه سرطان مري در جمعيت بالاي 30 سال در استان مازندران : 77- 1371
دكتر كريم اله حاجيان (دانشكده پزشكي ، دانشگاه علوم پزشكي بابل ، بابل ، مازندران)
چكيده مقاله
مقدمه .براساس اطلاعات منابع مرجع ، نقاط شمالي ايران بالاترين ميزان بروز سرطان مري را در جهان دارد. اين مطالعه به منظور تعيين حداقل ميزان بروز ساليانه سرطان مري در استان مازندران در طي سال هاي 1371 تا 1377 انجام گرديد.
روشها. اطلاعات مربوط به 570 نفر از مبتلايان به سرطان مري ساكن مناطق استان مازندران در طي سال هاي 1371 تا 1377 از مراجعه كنندگان به مركز پرتو درماني شهيد رجايي بابلسر بوده اند ، جمع آوري گرديد و سپس توزيع سني و جنسي جمعيت استان مازندران براساس سرشماري سال 1375 بدست آمد. متوسط ميزان بروز ساليانه و ميزان بروز اختصاصي سني سرطان مري برحسب جنس و مناطق شهري و روستايي استان مورد محاسبه قرار گرفت و با استفاده از آزمون كاي دو ميزان هاي بروز در گروه هاي مورد مطالعه مورد مقايسه قرار گرفت.
نتايج . متوسط ميزان بروز ساليانه سرطان مري در جمعيت بالاي 30 سال استان مازندران 8.8 نفر در صد هزار (9.7 نفر در صد هزار در مردان در مقابل 7.9 نفر در صد هزار در زنان) مي باشد. اگر چه توزيع فراواني موارد سرطان مري در گروه سني 69-60 سال بيشترين بوده ولي گروه سني 79-70 سال با ميزان بروز 37.9 نفر در صد هزار بيشترين ميزان بروز ساليانه را دارا بود. با افزايش سن ، ميزان بروز ساليانه سرطان مري تا سن 80 سالگي بطور معني داري افزايش داشته است. در گروه سني بالاي 60 سال ميزان بروز بطور معني دار در مردان بيش از زنان بود. در حاليكه در گروه سني كمتر از 60 سال ، تفاوت معني دار را نشان نداد. بطور متوسط مردان در سنين بالاتري به سرطان مري مبتلا شده اند. اختلاف معني داري در ميزان بروز سرطان مري در نقاط شهري و روستايي مشاهده نشد (9.5 نفر در صد هزار در مناطق شهري در مقابل 8.2 نفر در صد هزار در مناطق روستايي.)
بحث. نتايج اين پژوهش دلالت مي كند كه اگر چه حداقل ميزان بروز در جمعيت بالاي 30 سال در استان مازندران در مقايسه با آمارهاي بروز در كشورهاي امريكا شمالي و اروپايي بطور قابل ملاحظه اي بيشتر بوده ولي در مقايسه آمار موجود از ميزان بروز سرطان مري در مناطق شمالي ايران كه بطور اغراق آميزي آن را تا 184 در يكصد هزار نفر جمعيت در منابع مرجع كلاسيك گزارش گرديد ، كاملا متفاوت مي باشد. ضروري است با بررسي هاي دقيق تر ، در منابع مرجع نسبت به آمار بروز سرطان مري در مناطق شمالي ايران ، بويژه در استان مازندران و كرانه هاي جنوبي درياي خزر بازنگري بعمل آيد.
واژه هاي كليدي : سرطان مري ، حداقل ميزان بروز ساليانه ، استان مازندران
تاثير آموزش خود مراقبتي بر دانش مبتلايان به نارسايي احتقاني قلب :
بيماران بستري در بيمارستان هاي دولتي شهر اصفهان
رضا دريابيگي (گروه داخلي جراحي ، دانشكده پرستاري و مامايي ،دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني استان اصفهان ، اصفهان) .
دكتر زهرا جليلي
چكيده مقاله
مقدمه. از وضعيت هاي مزمن قلبي در افراد مسن ، نارسايي احتقاني قلب است. آموزش مراقبت از خود سهم بسزايي در پيشگيري از بروز بيماري ، پيشرفت آن و عوارض بيماري در اختلالات مزمن از جمله نارسايي احتقاني قلب دارد. بررسي تاثير آموزش خود مراقبتي بر ميزان دانش مبتلايان به نارسايي احتقاني قلب قابل تعمق و بررسي است.
روشها . در يك مطالعه نيمه تجربي ، 42 بيمار بستري در بخش هاي داخلي و قلب بيمارستان هاي دولتي شهر اصفهان به روش تداومي انتخاب گرديدند. اطلاعات با استفاده از مصاحبه و تكميل پرسشنامه حاوي 30 سوال چهار گزينه اي جمع آوري شد. براي تحليل اطلاعات از دو روش آماري توصيفي و استنباطي استفاده شد.
نتايج. آگاهي بيماران از روش هاي خود مراقبتي ، بعد از آموزش نسبت به قبل از آموزش افزايش داشت (0.05 p<) . بين تاثير آموزش خود مراقبتي و برخي مشخصات دموگرافيك واحدهاي مورد پژوهش ارتباطي يافت نشد.
بحث. دانش خود مراقبتي در مبتلايان به نارسايي قلب نسبتا پايين مي باشد و با توجه به اين كه آموزش خود مراقبتي به بيماران از اصلي ترين وظايف پرستاري است و افراد مبتلا به بيماريهاي مزمن نيازمند آموزش مداوم و مستمر هستند ، لذا آموزش خود مراقبتي به بيماران مبتلا به اختلالات مزمن از جمله نارسايي احتقاني قلب در راس اقدامات پرستاري توصيه مي شود.
واژه هاي كليدي : آموزش بهداشت ، نارسايي احتقاني قلب ، اصفهان ، دانش ،آموزش بيمار ، مطالعات پرستاري .
دريافت مواد مغذي در بزرگسالان شهر اصفهان با استفاده از نرم افزار بررسي مصرف مواد غذايي ايراني : سال 1377
مرتضي رفيعي (مركز تحقيقات قلب و عروق اصفهان ، مركز پزشكي امين ، خيابان ابن سينا)
مريم بشتام ، احمد جلالي ، عليرضا مرندي ، روشنك وكيلي
چكيده مقاله
مقدمه. بررسي الگوي مصرف مواد غذايي ملاكي كمي و كيفي براي وضعيت تغذيه در سطح جامعه فراهم مي آورد. يكي از دقيقترين روشها براي اينكار روش يادآور 24 ساعته مي باشد كه اساسا به كمك پرسشنامه تصويري انجام مي شود. هدف اين مطالعه، بررسي الگوي مصرف مواد غذايي مردم شهر اصفهان مي باشد.
روشها . تعداد 1193 نفر از افراد 70-20 سال شهر اصفهان با روش نمونه گيري خوشه اي و بطور سيستماتيك از 40 خوشه و طي چهار فصل سال انتخاب شدند. براي هر فرد يك پرسشنامه مشخصات فردي و نيز پرسشنامه غذايي كامپيوتري توسط يك داده آماري تعليم ديده تكميل شد. مصاحبه غذايي 24 ساعته طي سه روز براي فرد برنامه ريزي مي شد كه يك روز آن مربوط به غذاي روز تعطيل (معمولا جمعه) بود و دو روز ديگر به صورت تصادفي در طول هفته تعيين مي شد تا حداكثر پراكندگي و يكنواختي براي اطلاعات غذايي هر فرد رعايت شود. اطلاعات كامپيوتري به دست آمده پس از يكسال بررسي رايانه اي مصرف مواد غذايي در نرم افزار مربوط مورد تحليل آماري قرار گرفت و ميزان انرژي ، كربوهيدرات ، پروتئين ، چربي كل ، كلسترول و انواع اسيدهاي چرب دريافتي از غذاي روزانه به صورت ميانگين و انحراف معيار در گروههاي جنسي ، سني و كل جامعه مورد مطالعه بدست آمد. مقايسه در سطح گروههاي جنسي و سني بين ميانگين دريافت نوترينت ها و انرژي با آزمون t-test انجام گرفت.
نتايج. ميانگين انرژي دريافتي روزانه براي كل جامعه 1082.2 +- 2380.9 كيلوكالري بود. اين شاخص كه مردان و زنان و در كليه گروه هاي سني تفاوت داشت معني داري (0.0001 p<) درصد انرژي به دست آمده از چربي در افراد 70-20 سال شهر اصفهان 29.28 درصد محاسبه شد. سرانه دريافت كلسترول (mg/day) 179 +- 253.5 بود. سهم هر يك از گروههاي اسيد چرب ، اسيد چرب اشباع (SFA) ، اسيد چرب يا يك پيوند غير اشباع (MUFA) و اسيد چرب با چند پيوند غير اشباع (PUFAu) از كل انرژي به ترتيب عبارت بود از 13.11 ، 9.40 و 5.22 درصد.
همچنين ميزان دريافت سرانه كربوهيدرات براي مردم شهر اصفهان gr/day 179.4 +- 344.2 محاسبه شد. و ميزان انرژي بدست آمده از آن نيز 57.8 درصد كل انرژي بود. سرانه دريافت پروتئين 30.5 +- 79.3 گرم در روز بود.
بحث. بنظر مي رسد اصلاح كلي در وضعيت تغذيه افراد بخصوص گروه سني 29-20 سال و 59-50 سال از نظر دريافت كالري ، انواع چربي و فيبر غذايي لازم است.
واژه هاي كليدي : تغذيه ، مواد مغذي ، رژيم غذايي ، چربي ، پروتئين ، انرژي ، كربوهيدرات ، اصفهان.
سطح سرمي عنصر روي در زنان شيرده شهرستان اصفهان : سال 1380
دكتر سيد احمد محموديان (گروه پزشكي اجتماعي ، دانشكده پزشكي ، دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني استان اصفهان ، اصفهان.
E-mail: a_mahmoodian@hotmail.com
دكتر فيروزه قديري ، دكتر آبتين حيدرزاده
چكيده مقاله
