بخشی از مقاله

الكل وانواع آن
ازنظر علم شيمي هرماده اي كه در فرمول شيميايي آن عامل هيدروكسيل (OH- ) وجود داشته باشد ،يك الكل محسوب مي شود .الكل ازمشتقات هيدرو كربن هاست كه درآن هر مولكول ،تركيبي ازچند اتم هيدروژن وكربن مي باشد .نهايت ،يك عامل (OH) جانشين يك اتم هيدروژن مي گردد.وبنابر تعداد عامل (OH) ،الكل را يك يا چند ظرفيت مي گويند . الكل انواع زيادي دارد كه ذيلاًبه برخي ازآن ها اشاره مي كنيم


الف )الكل متيليك
ساده ترين الكل ها ،الكل متيليك است كه مبناي الكل هاي يك ظرفيتي مي باشد .الكل متيليك از تقطير چوب به دست مي آيد وازاين رو به آن عرق چوب نيز مي گويند .اين ماده مايعي است بي رنگ كه در66 درجه سانتي گراد مي جوشد ،باشعله كمي آبي رنگ مي سوزد وچون باآب مخلوط گردد،تقليل حجم يافته وتوليد حرارت مي كند.
الكل متيليك ،درصنايع رنگ سازي كاربرد دارد .به علاوه سمي است قوي كه با شرب 8تا 10گرم آن اختلالات هاضمه واغلب كوري دست داده وتلف مي كند.
پس ازالكل متيليك يا متانول بقيه الكل هاي يك ظرفيتي يا يك عاملي رابه الكل هاي نوع اول 7دوم و سوم طبقه بندي مي كنند.. اتانول كه موضوع بحث ماست ،درزمره الكل هاي نوع اول است .هم چنين الكل هاي دو ظرفيتي وسه ظرفيتي و... نيز وجود دارد كه كمي مي توان ازضد يخ به عنوان الكل دو ظرفيتي (يا الكل دو عاملي اشباع )وگليسيرين به عنوان الكل سه ظرفيتي (يا الكل سه عاملي اشباع)نام برد .ب)الكل اتيليك


اگر واژه الكل بدون هيچ پسوند يا پيشوند به كار رود ،مقصود الكل اتيليك يا اتانول است كه معروف ترين انواع الكل ميباشد .در آينده خواهيم ديد كه الكل اتيليك درصنايع گوناگون ودر زندگي روز مره مردم ،كاربرد زيادي دارد.
چنان كه درمقدمه اشاره شد ،موضوع بحث مادر اين نوشتار منحصراً الكل اتيليك يا اتانول است .وهر كجا دراين رساله ،واژه الكل رابدون افزودن كلمه به كار بريم مقصودمان همين نوع الكل مي باشد .


اتانول به طور طبيعي وبه مقدار بسيار كم درنان (5%درصد )،مغز انسان وگياهان وجود دارد .علاوه برمخمر وبعضي باكتري ها،بدن انسان نيز مقدار چشمگيري الكل توليد مي كند .دراكثر موارد ،تمام تبيين اوصاف الكل وآثار ظاهري الكل برجسم وروان آدمي مي پردازيم .

ويژگي هاي الكل وآثار آن
الكل اتيليك در 3/78 درجه سانتي گراد به جوش مي آيد ودر 114-درجه ذوب مي شود .الكل مطلق ,آب گونه اي است بي رنگ وزود آتش گير ،با بويي ويژه ،در برودت زياد ابتدا قوام آمده وسپس مانند شيشه منجمد مي گردد. الكل برخلاف پندار بعضي اثر تحريكي براعضاي بدن ندارد ،بلكه اثرآن تخدير يعني تضعيف فعاليت هاي بدن وكاستن ازدقت درانجام رفتارهاي گوناگون است .دركتاب هاي علمي نيز ،الكل را دررديف تخدير كننده ها هم چون اتروغيره ميآورند.يكي ازدانشمندان دراين زمينه مي گويد:«اين واقعيت كه افراد تحت تاثير الكل ،خجالتشان ازبين مي رود وزياد حرف مي زنند ،به علت اثر تحريكي الكل برمغز نيست ،بلكه به دليل ازبين رفتن كنترلي است كه مراكزعالي مغز درميانه روي واعتدال شخص ازخود انجام مي دهند .


به هر حال ,تمامي مشروبات الكلي ,حاوي مقداري الكل مي باشند وهر گونه آثار تخديري كه ازمشروبات الكلي بروز مي كند مربوط به وجود اين ماده درآن هاست .ميزان اين تخدير كه مارازآن به مستي تعبير مي كنيم بستگي به درصد الكل موجود دراين گوشه مشروبات دارد . چنان چه شخص مقداري الكل بنوشد ,قريب 15آن فوراًبه وسيله جدار معده داخل درخون وبقيه درامعاءوارد مي گردد .مقداري هم ممكن است به وسيله ريتين يا با ادرار خارج شود .ولي قسمت اعظم آن در هر حال دربدن مي ماند ودرآن جامتدرجا اكسيد شده واحتياجي به هضم وگوارش ندارد .


كبد انسان قادر است درهر ساعت ,8گرم الكل رااكسيد كند .مقادير زيادتر درجريان خون ظاهر شدهولي غلظت كم تر از 05/0% علامتي درشخص به وجود نميآورد .از غلظت به 1%درخون برسد ,اختلال تنفسي وقلبي ونهايتاً مرگ ايجاد مي شود هرچند مقدار كشنده آن برحسب افراد مي كند .


پيتر كوپر نيز دراين زمينه چنين مي نويسد:«الكل ازتمام راه ها جذب بدن مي شود ولي جذب آن از راه دهان ومعده بسيار كم است .روده كوچك 80%يا بيشتر مقدار خورده شده را جذب مي كند .كم تر از 10%بي تغيير ازراه ادرار وتنفس دفع مي شود .الكل دربافت ها به سرعت منتشر شده ودرحدود 8گرم درساعت اكسيد وبه گاز كربنيك وآب تبديل مي شود بدين ترتيب مهم ترين اثر الكل 7تضعيف دستگاه اعصاب مركزي است .الكل درنتيجه تاثير برروي اعصاب ,واكنش دررگ هاايجاد نموده وخون را به سطح بدن جريان مي دهد واز اين طريق ,پوست راقرمز مي كند وابتداءدربدن ايجاد حرارت مي نمايد .اما اين اثر ديري نمي پايد ,چرا كه پس ازمدت كوتاهي ,بدن حرارت خود راتا دو برابر از دست مي دهد


شخص كه الكل مي نوشد ابتدا فعاليت اوبيش ازحد معمول مي شود وبه ترتيبي كه ذكرشد ,درجه حرارت بدن بالا رفته وتنفس شديد مي شود .آن گاه مركز تكلم درمغز تحت تاثير الكل قرار گرفته وشخص پرچانگي مي كند .سپس مركز سمعي مغز متاثرشده وشخص صداهاي بي خود مي شنود .بعد مركز بينايي مغز دچار اختلال گشته وشخص تصاوير موهوم ميبيند وبالاخره مركز حفظ تعادل تحت تاثير الكل قرار گرفته وكسي كه مشروب الكلي نوشيده توازن اعمال فيزيكي راازدست مي دهد . بدين ترتيب با نوشيدن الكل ,خويشتن داري شخص كه به عنوان منشا حجب درانسان پايه گذاري شده است ,تقريباًازبين رفته وباعث بروز اعمال نا هنجار مي شود


ازديدگاه متخصصين اعصاب وروان ,الكل ,عالي ترين اعمال توقفي رافلج مي كند وانسان رابه سيرت ومنش عاري ازملكات اخلاقي وبري ازدانش وبينش سوق مي دهد .استعمال الكل موجب دگرگوني در شخصيت انسان مي شود وانسان باشرم وحيا راافسارگسيخته وبي بندوبار مي نمايد.
اتانول (اتيل الكل ,دانه الكل ) ماده اي شفاف مي باشد ,ازويژگي ديگر اين مايع بي رنگ مي توان به بوي خوشايند ومطبوع آن اشاره كرد .اتانول درمحلولهاي رقيق خود داراي طعم نسبتاً ملايم وشيريني است ولي درمحلولهاي غليظ ,اين طعم بسيار تلخ وسوزان مي باشد.


اتانول با فرمول شيميايي CH3CH2OH يك الكل مي باشد كه اين گروه ازتركيبات شيميايي شامل يك گروه مولكول هيدروكسيل –OH,به علاوه اتم كربن است .
كلمه الكل ازلغت عربي ال –كهول مشتق شده است كه اين ماده (ال –كهول ) پودر نرم وخالص عنصر فلزي آنتيموان ميباشد كه از راه تقطير فلز آنتيموان بدست مي آيد ودر آرايش چشم به كار مي رود .


درابتدا ,الكل به هر پودر نرم وخالص اطلاق مي شده است ,اما بعداًشيمي دانان قرون وسطي اين اصطلاح رادرمورد مواد خالص تقطير شده به كار بردند كه اين امر موجب هدايت صحيح روند استفاده ازاين اصطلاح شد .


اتانول داراي نقطه ذوب 1/114- سانتي گراد ,نقطه جوش 5/78 سانتي گراد وچگالي 789% گرم برميلي ليتر (دردماي 20سانتيي گراد ) ميباشد .
پايين بودن نقطه انجماد اتانول باعث شده است كه اين مايع به عنوان يك ماده مفيد وسودمند دردما سنج ها براي دماهاي زير 40-سانتي گراد (دماي 40- سانتي گراد نقطه انجماد جيوه ميباشد )به كار رود ونيز كاربرد ديگر اين مايع درادياتور اتوميبل درهواي سرد ازاتانول استفاده مي شود.
درزمانهاي قديم , اتانول رااز راه تخمير قندها بدست مي آورند .


اكنون نوشيدنيها ي الكلي وبيش ازنيمي از الكلها صنعتي از طريق فرآيند فوق (تخمير قندها ) ساخته مي شود .قندهاي ساده , مواد خام مي باشند .
زيمار ( يك آنزيم از مواد مخمر ) تبديل كننده قندهاي ساده به اتانول ودي اكسيد كربن است .
واكنش تخمير كه درمعادله روبرو به صورت ساده C 6 H1206 2CH3CH2OH+2CO2 بيان شده است درواقع داراي پيچيدگيهاي زيادي مي باشد كه از جمله اين پيچيدگيها مي توان به توليد وپرورش ناخالص مخمر ونيز مقادير مختلف ازمواد ديگر شامل گليسيرين واسيدهاي آلي حاصل ازاين واكنش اشاره كرد.
درتوليد نوشيدنيهايي ازقبيل ويسكي وبراندي ,ناخالصيهاي فوق الذكر باعث وسبب تهيه اين مواد مي شوند ودراصل چاشني مواد نوشيدني مذكور ,اين ناخالصيها ميباشند.
همچنين نشاسته هاي موجود درسيب زميني ,ذرت ,گندم وساير گياهان مي تواند درتوليد اتانول از طريق فرآيند تخمير ,استفاده شود .باين وجود ,نشاسته ها بايد ابتدا به قندهاي ساده تبديل (شكسته )شوند .


دياستار (مجموعه اي ازآنزيمها ي توليد شده درحين جوانه زدن دانه ها ,كه مشاسته رابه دكستروز تبديل مي كند.)آنزيمي است كه حين جوانه زدن گياه جو به وجود مي آيد ونشاسته رابه قند هاي ساده تر تبديل مي كند .بنابر اين عمل جوانه زدن جو كه پديده مالتي ناميده مي شود ,اولين گام دردرست كردن آبجو ازگياهان نشاسته اي مانند ذرت وگندم ميباشد .(مالت =جوانه خشك شده جو
اتانول درچند سلسله تخمير كه در غلظتي تقريباًدرحدود 14%صورت مي گيرد ,به وجود مي آيد .اگر غلظت بالاي 14%باشد ,اتانول باعث تخريب آنزيم زيماز شده ودرنتيجه عمل تخمير متوقف مي شود .


اتانول حاصل ازتقطير ازمحلولهاي آبي به طور طبيعي غليظ ميباشد اما ميبينيم كه بخار حاصل ازمحلول آبي اتانول نيز داراي 95%اتانول و4%آب ميباشد بنابراين اتانول خالص رانمي توان ازتقطير بدست آورد .
اتانول تجاري داراي 95%اتانول و5%آب ميباشد كه ميتوان بااستفاده ازعوامل دهيدرات كننده ,اين 5%آب باقي مانده راهم ازبين برد ويك اتانول كاملاًخالص بدست آورد.


براي نوشيدنيهايي كه امروزه به طورمصنوعي ساخته مي شوند ,اتانول زيادي ,درنظر گرفته نمي شود .همچنين براي ساختن استالدئين از استيلن ويا اتيلن ازنفت خام نيز اتانول زيادي به كار نمي رود .اتانول ابتدا به استالدئيد وسپس به اسيد استيك ,اكسيد مي شود .اين مي تواندد همچنين به شكل ديگري هم دهيدرات شود .
بوتادي ان كه ساختن لاستيكهاي مصنوعي كاربرد ,ممكن است از اتانول گرفته شود ,همان طور كه مي توان كلروفرم وخيلي ديگر از تركيبات شيمي آلي رااز اتانول گرفت .
اتانول مي تواند درسوخت خودروها (مواد سوختني مصرفي دراتومبيل ها )استفاده شود به نحوي كه با تركيب اتانول بابنزين مي توان گازوئيل بدست آورد .


اتانول مي تواند به نسبت هاي مختلف باآب وساير حلالهاي آلي تركيب شود .همچنين اين ماده به عنوان حلال ميتواند درمواردي مثل ساختن عطر ,رنگ ,لاك الكل ومواد منفجره به كار رود .محلولهاي الكلي مواد ثابت ,تنتور ناميده مي شوند واگر اين مواد به جاي ويژگي ثابت خود داراي ويژگي فرّار (متغير)باشند به اين مواد دراصطلاح الكل گفته مي شود .
اكثر اتانولهاي صنعتي رانمي توان به عنوان نوشيدني الكلي به كاربرد .اتانول غير قابل شرب داراي مقادير كمي , حدود1تا 2%مواد سمي ونامطلوب ميباشد (البته اين مواد سمي رابراي جلوگيري ازاستفاده اتانول به عنوان مشروب الكلي به اتانول ميافزاين)


حمل ونقل همه اين مواد (مشروبات الكلي )مستلزم يك سري برخورد ها از طرف دولت ها مي شود كه دولت ها يك سري مالياتهاي غير مستقيم براين مواد مي بندند (اكنون اين ماليات حدود 20دلار براي هرگالن ميباشد(
اين عمل تقليب (غير قابل شرب كردن الكل )باعث بروز يك سري مشكلات براي اتانول دركاربرد هاي صنعتي مي شود .برخي صنايع توليد مشروبات الكلي ازاتانول ,تحت نظارت مركزي بسته هستند يعني به طور محدود فعاليت مي كنند.


هنگامي كه يك نوشيدني الكلي مصرف مي شود (نوشيده مي شود ),ازطريق معده عبور كرده وبه روده كوچك وارد مي شود .روده كوچك جايي است كه اتانول سريعاً جذب ورد سراسر بدن پخش مي شود .اتانول دربافت هاي بدن وارد شده وبه نسبت هاي مختلف باآب بافتها تركيب مي شود ,بنابر اين اتانول راميتوان بيشتر درخون ومغز يافت واين نسبت دربافتها ي ماهيچه اي وچربي كمتر ازخون ومغز است .اتانول به شدت توسط مايعات بدن رقيق مي شود .


براي مثال 1 اونس (واحد وزن برابر با 35/28 گرم ) ويسكي با درجه 100كه شامل 5%اونس محلول مايع اتانول ميباشد (تقريباً 15 ميلي ليتر ) ,به تعداد 5000برابر توسط 150پوند (واحد برابر با 454 گرم ) ازمايعات بدن رقيق مي شود ودر حدود 02% غلظت الكل خون رابالا مي برد

اگر مقدار اتانول مصرفي زياد نباشد ,باز يافت مي تواند باانهدام اتانول ادامه يابد .سرعت انهدام اتانول در150پوند ازمايعات بدن ,تقريباً 5%اونس ازاتانول درهر ساعت است كه اين مقدار با 12 اونس آبجو , 4اونس مشروب ويا 1اونس ازمشروب الكلي خيلي غليظ برابري مي كند .


فعاليتهاي اتونال يك داروي كندساز است وبسته به دارو ,‌مي تواند به عنوان يك داروي آرام بخش ويا يك داروي بيهوش عمومي به كار رود .اين دارو (اتونال ) ازكار كرد معين مغز جلوگيري مي كند .در مقاديري كه اندازه اتونال به كاررفته خيلي كم است , به نظر مي رسد كه درنوشابه الكلي نقش بازدارنده اي درمغز ايفا مي كند .به هر حال همان طور كه غلظت ماده افزايش مي يابد , ازكار كرد صحيح مغز جلوگيري بيشتري به عمل مي آيد وازعلائم بارز اين مسموميت مي توان به موارد زير اشاره كرد : صحبتهاي نامفهوم (هذيان گفتن ) , راه رفتن نامنظم ( تلو تلو خوردن ) ,‌اختلال درفهم وحس وناتواني درپاسخ به واكنشهابه طور سريع.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید