بخشی از مقاله
بهداشت
آموزش بهداشت فردی
بهداشت علم و هنر پیشگیری از بیماریها، طولانی کردن عمر و ارتقا سلامتی به‌وسیله کوشش‌های متشکل اجتماعی است. بر همین اساس، تعاریفی برای بهداشت فردی، بهداشت عمومی، بهداشت روانی و بهداشت غذایی وجود دارد.
[ویرایش] تاریخچهٔ بهداشت
بیماریها تا حدود ۳۹۰۰ سال قبل از مسیح، صرفاً بلای آسمانی به شمار می‌آمدند و کسی به درمان و رسیدگی به حال بیماران اقدام نمی‌کرد[۱].
با این وجود، مردم دوران پیشاتاریخ با توجه به تجربیات و نیز، اعتقادات مذهبی یا خرافی خود، به گونه‌ای از بیمار شدن جلوگیری می‌کردند[۲].
در روم باستان، بهداشت به عنوان نماد سلامتی شناخته می‌شد. به همین منظور، حمام‌های عمومی متعددی در شهرهای مختلف ساخته می‌شدند، که شرق نیز رواج یافتند. علاوه بر استحمام که تا حدودی مفهومی تزکیه‌کننده داشت، ماساژ و کرم‌های معطر نیز مورد استفاده قرار می‌گرفتند. منشأ کلمهٔ بهداشت [۳] نیز به همان دوره، و به الههٔ سلامتی و پاکیزگی، هیجیا (به یونانی باستان: Ὑγιεία)، دختر اسقلبیوس بازمی‌گردد. [۲] [۴]
در ابتدای قرون وسطی، استحمام به عنوان پاک‌کنندهٔ روح، در میان بسیاری از مردم متداول شد. ولی به مرور زمان و با گسترش اعتقادات خرافاتی مبنی بر این که آب موجب باز شدن منافذ پوست و ورود بیماریها به بدن می‌شود، استحمام از رواج افتاد؛ و حمام‌های عمومی منبعی برای ابتلا به بیماریها شناخته شد. در مقابل، چرک بدن لایهٔ محافظی در برابر بیماریها پنداشته شد. به‌علاوه، توالت‌ها در مکان عمومی و در ملأ‌عام قرار داشتند (حتی در قلعهٔ پادشاهان)، و فضولات در کوچه‌ها منظره‌ای طبیعی شناخته می‌شد. دست‌ها و صورت تنها بخش‌هایی از بدن که در این دوره به طور منظم شست‌وشو می‌شدند. به این ترتیب، برای پوشاندن بوی بد بدن تنها از انواع عطر استفاده می‌شد.
این وضع در دوران رونسانس به علت شیوع بیماری‌هایی خطرناک، چون سیفیلیس و طاعون بدتر شد. مردم برای جلوگیری از ابتلا به این بیماریها، استفاده از آب را به حداقل رسانیدند، و برای شست‌وشو تنها از پارچه‌هایی خشک استفاده می‌کردند.
در دورهٔ پادشاهی لویی شانزدهم، استفاده از آب ,دوباره و به تدریج متداول شد. توالت و دست‌شویی‌ها به اتاق‌هایی جداگانه منتقل شد و استحمام به دور از چشم دیگران انجام گرفت. داشتن حمام در خانه رواج یافت؛ هرچند هدف از آنها در درجهٔ اول استراحت بود، و نه شست‌وشو.
در قرن نوزدهم، استحمام لازمهٔ رعایت بهداشت فردی شد و شستن دست و صورت با صابون در میان اغلب مردم رواج یافت. در اواخر قرن نوزدهم، اکثر ساختمان‌ها در اروپا دارای حمام و دست‌شویی بودند. ایجاد شبکه‌های فاضلاب زیرزمینی و تصفیه‌خانه نیز در قرن بیستم موجب ارتقای سطح بهداشت عمومی در شهرها شد. به علاوه، سازمان جهانی بهداشت در سال ۱۹۴۶، به منظور هماهنگی و ارتقای وضعیت بهداشت عمومی در سطح جهان تأسیس یافت.[۴] [۲] [۵]
[ویرایش] بهداشت در جهان اسلام
با ظهورش در قرن هفتم پس از میلاد، اسلام تأکید زیادی بر رعایت بهداشت و پاکیزگی داشت. علاوه بر ضرورت پاکیزگی در حین نماز‌های پنجگانه با وضو و غسل، واجبات و توصیه‌های دیگری (از جمله رعایت بهداشت غذایی، مسواک زدن، استحمام، تطهیر نجاسات...) در رابطه با رعایت بهداشت در دین اسلام وجود دارد. [۶]
[ویرایش] سطوح بهداشت
طبق سازمان جهانی بهداشت، بهداشت به بر سه سطح استوار است: پیشگیری سطح اول، سطح دوم و سطح سوم.
[ویرایش] پیشگیری سطح اول
این مرحله عبارت است از مجموعهٔ اقداماتی که برای جلوگیری از بروز بیماری انجام می‌شود. این اقدامات موجب بالا رفتن میزان قدرت جسمی و روانی افراد جامعه و سالم‌تر شدن محیط زندگی می‌شود؛ و خود به دو مرحله تقشیم می‌شوند:
[ویرایش] ارتقای بهداشت
آموزش شیوهٔ صحیح مسواک کردن دندان در عراق.
شامل آموزش همگانی بهداشت، بهبود رژیم غذایی بر اساس گروههای سنی، فراهم آوردن شرایط مناسب مسکن، کار، و تأمین تفریحات سالم می‌شود.
[ویرایش] حفاظت ویژه در مقابل وقایع بهداشتی و بیماریها
شامل روش‌هایی اختصاصی است که از بروز برخی بیماریها جلوگیری می‌کند؛ همچون تزریق واکسن برای پیشگیری از ابتلا به سرخک، کزاز، سیاه‌سرفه، فلج اطفال و...، سمپاشی برای مبارزه با پشهٔ مالاریا، استفاده از کپسول ویتامین A برای جلوگیری از ابتلا به شبکوری، کم کردن گردوغبار در معادن برای پیشگیری از بیماریهای ریوی نزد کارگران، و مبارزه با آلودگی هوا و استعمال دخانیات برای پیشگیری از سرطان ریه.
[ویرایش] پیشگیری سطح دوم
این مرحله شامل تشخیص به موقع بیماری و درمان مناسب و به سرعت است. این اقدامات برای جلوگیری از سیر بیماری به طرف مراحل پیشرفته، به وجود آمدن نقص و ناتوانی و سرایت بیماری به افراد سالم ضرورت دارد.
[ویرایش] پیشگیری سطح سوم
در این مرحله، هدف متوقف کردن سیر بیماری و جلوگیری از ناتوانی کامل یا مرگ است. فیزیوتراپی برای برگرداندن حرکت به یک عضو عارضه‌دیده، نمونه‌ای از این اعمال است. عمل‌های جراحی، استفاده از عینک، سمعک و ورزش‌های مخصوص، مثال‌هایی دیگر از اقداماتی هستند که برای بازگرداندن قسمتی از توانایی‌های از دست رفته یا جلوگیری از ناتوانایی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. [۷]
[ویرایش] بهداشت فردی
شستن دست‌ها یکی از مهمترین شیوه‌های رعایت بهداشت فردی و جلوگیری از انتقال بیماریهای مسری است.
بهداشت فردی متشکل از روش‌ها و اصولی جهت پیشگیری از بروز انواع بیماریها و پاکیزه نگه‌داشتن اعضای بدن است. ساده‌ترین امور اعم از شستشوی دست و یا استحمام کل بدن، نظافت مو و ناخن و رعایت اصول نظافت و پاکیزگی لباس و انواع پوشش‌های فردی می‌تواند سلامت یک فرد را تا حدود بسیار زیادی تأمین کند.
بهداشت فردی پایهٔ اصلی سلامت فرد و در نهایت یک جامعه را تشکیل می‌دهد. با رعایت چندین نکتهٔ ساده و روزمره در زندگی فرد، امنیت بالایی برای وی حاصل می‌شود که نتیجهٔ آن پیشگیری بهتر از درمان خواهد بود.
[ویرایش] بهداشت عمومی
[ویرایش] بهداشت روانی
[ویرایش] بهداشت غذایی
هدف بهداشت غذایی پیشگیری از آلودگی غذایی، گسترش بیماریها، و جلوگیری از مسمومیت غذایی است. قوانین بهداشتی غذایی راههای امنی را برای آماده کردن و نگهداری مناسب مواد غذایی، و خوردن درست غذا ذکر می‌کنند.[۸]
بهداشت روانی (Mental Health)
واژه بهداشت (Health) و سلامتی همیشه انسان را در طول تاریخ به خود مشغول کرده است. تدوین برنامه‌های تربیتی – بهداشتی برای حفظ سلامتی و مطالعه ، جلوگیری و درمان بیماریها نمونه‌ای از این اقدامات بشری است. بهداشت در یک تقسیم کلی به دو نوع "بهداشت جسمی" و "بهداشت روانی" تقسیم می‌شود. ولی آنها همپوشی‌های زیادی را با هم دارند (بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند).
بهداشت روانی از آن جهت که رابطه مستقیمی با "عملکرد فردی – اجتماعی" و آسیب‌های روانی – اجتماعی" دارد، از اهمیت زیادی برخوردار است و این اهمیت باعث تدوین و اجرای برنامه‌های متعدد بهداشت روانی در سه بعد " پیشگیری ، درمان و توانبخشی" می‌شود این سه بعد در برگیرنده تمام اهداف و فعالیت‌های بهداشت روانی است.
تعاریف بهداشت روانی
تعریف سازمان بهداشت جهانی
سازمان بهداشت جهانی ، بهداشت روانی را اینگونه تعریف می‌کند: "بهداشت روانی در درون مفهوم کلی بهداشت قرار دارد و بهداشت یعنی توانایی کامل برای ایفای نقش‌های روانی و جسمی ، بهداشت به معنای نبود بیماری یا عقب ماندگی نیست."
تعریف انجمن بهداشت روانی کانادا
انجمن بهداشت روانی کانادا در یک دید جامع بهداشت روانی را در سه قسمت "نگرش‌های مربوط به خود ، نگرش‌های مربوط به دیگران و نگرش‌های مربو به زندگی" تعریف می‌کند. از نظر این انجمن بهداشت روانی یعنی : "توانایی سازگاری با دیدگاههای خود ، دیگران و رویارویی با مشکلات روزمره زندگی."
عوامل موثر بربهداشت روانی
بهداشت روانی افراد متاثر از عوامل متعددی است، اگر چه این عوامل به صورت جداگانه مورد مطالعه قرار می‌گیرند ولی در واقع این موضو ع چند وجهی متاثر از یکدیگر است. بدین معنی که افراد به علت شرایط محیطی یا عوامل فردی تعادل و آرامش روحی شان دچار تغییراتی می‌شود و هر چه شدت این عوامل زیادتر باشد، تاثیر و تهدیدش بیشتر خواهد بود. عواملی همچون : "عدم برآورده شدن نیازهای اولیه، ناکامی، استرس، یادگیری، مسائل اجتماعی و رسانه های جمعی و... از عمده ترین تاثیرگذاران بر بهداشت روانی هستند.
ابعاد بهداشت روانی
پیشگیری نوع اول (Primary Prevention)
هدف این نوع از بهداشت روانی ممانعت از شروع یک بیماری یا اختلال است، "با حذف عوامل کلی کاهش عوامل خطرساز ، تقویت مقاومت افراد ، دخالت در فرایند اختلال" بدست می‌آید." برنامه‌های آموزش بهداشت روانی (نظیر آموزش والدین برای تربیت کودکان ، آموزش تاثیرات مصرف الکل و مواد و...)، برنامه‌های بالا بردن کارایی و توان افراد (نظیر برنامه‌های تقویتی برای کودکان محروم) ، ایجاد سیستم‌های حمایت اجتماعی (نظیر بیمه‌های درمانی ، ایجاد و حمایت از گروههای محلی و اجتماعی حمایت کننده از افراد مبتلا)" نمونه‌های پیشگیری نوع اول می‌باشد.
پیشگیری نوع دوم (Secondary Prevention)
هدف اقدامات این بعد از برنامه بهداشت روانی ، شناخت به موقع و درمان فوری و مناسب اختلال (یا بیماری) است. تمام نظریه‌ها و اقدامات درمانی نظیر "دارو درمانی ، رفتار درمانی ، شناخت درمانی ، گروه درمانی ، روانکاوی و ..." در غالب این بعد از بهداشت روانی قرار می‌گیرد.
پیشگیری نوع سوم
هدف این بعد از بهداشت روانی ، بازگرداندن و حفظ تمام یا قسمتی از توانایی‌های از دست رفته فرد به علت اختلال (یا بیماری) است، تا فرد بتواند به گونه‌ای مفید و سازنده به زندگی "خانوادگی ، اجتماعی و شغلی" خود باز گردد. در واقع برنامه‌های این بعد با "توانبخشی" (Rehabilitation) افراد و جلوگیری از بازگشت مجدد اختلال (یا بیماری) در فرد و حفظ و پیشبرد سلامت ایجاد شده توسط درمان ، سروکار داشته ، اقدامات قبلی را تکمیل می‌کند.
چشم انداز بحث
موضوع بهداشت روانی و تامین آن برای "مردم ، سازمانها و دولتها" بسیار مهم است، چرا که با کارایی فردی و اجتماعی افراد و در کنار آن با پیشرفت‌های "علمی ، صنعتی و..." جامعه گره خورده است. امروزه اکثر کشورها منابع زیادی را برای بهبود بهداشت روانی جامعه صرف می‌کنند و در کنار آن با تدوین برنامه‌های جامع از "سازمانها و منابع محلی – اجتماعی" نیز استفاده می‌کنند. متاسفانه ایران از این حرکت جامعه بشری به دور مانده است.
بطوری که افراد و بیماران دچار مشکلات روحی از ابتدایی‌ترین حق خود یعنی بیمه خدمات درمانی بهداشتی محروم هستند و تاکنون هیچگونه نشانه و حرکت موثری که نشان دهنده اهمیت بهداشت و سلامتی این افراد باشد در دولت دیده نشده است. در واقع افراد و بیماران دچار "مشکلات روحی – روانی" افراد "فراموش شده" در ایران هستند.
بهداشت روانی مدرسه
مقدمه
مدرسه و محیطهای آموزشی کانون توجه صاحبنظران سلامت روان هستند. از این رو که این محیط با گروههای سنی که به عنوان گروههای حساس شناخته می‌شوند سروکار دارند. علاوه بر اینکه سنین دبستان و راهنمایی و دبیرستان به عنوان سنینی شناخته می‌شوند که پایه ریزی شخصیت افراد در بزرگسالی در این سنین روی می‌دهد.
مساله قابل توجه این است که این دسته از گروههای سنی بیشتر اوقات خود را در این مدارس و محیطها می‌گذرانند و روشن است که فضای این موقعیتها تاثیرات مهمی بر سلامت افراد در بزرگسالی دارد. بر این اساس صاحبنظران مسائل روانی در کنار توصیه به خانواده‌ها در جهت شناخت عوامل موثر در بهداشت روانی و تامین آن ، مراکز آموزشی و مدارس توجه خود قرار می‌دهند و ایجاد آشنایی و رعایت این عوامل را در مدارس اکیدا توصیه می‌کنند.
ضرورت بهداشت روانی در مدارس
رسیدن به اهداف آموزشی که مدارس به عنوان اهداف اساسی خود به آنها توجه دارند مستلزم تامین بهداشت روانی دانش آموزان است. تحقیقات متعدد نشان می‌دهد که سلامت روانی دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی آنها رابطه دارد. و دانش آموزانی که به نحوی از مشکلات روانی یا از فقدان بهداشت روانی مناسب رنج می‌برند اغلب با افت تحصیلی مواجه هستند. بنابراین ضروری به نظر می‌رسد جهت تامین شرایط مناسب برای نیل به اهداف آموزشی ، تربیتی و تضمین سلامت افراد در جامعه در سنین مختلف اعمال شیوه‌های مناسب جهت تامین بهداشت روانی در مدارس مدنظر قرار گیرد.
محیط فیزیک مدرسه و بهداشت روانی
محیطی که در آن دانش آموزان به کسب علم و آموزش مشغولند همچون تمام محیطهای دیگر که بر رفتار فرد موثر است رفتار و سلامت روان آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. روشن است محیط فیزیکی مدرسه از جمله شرایط ساختمانی ، نور ، رنگ ، بهداشت محیط در سلامت روان دانش آموزان تاثیر گذار است. از اینرو ضروریست که در جهت ارتقاء بهداشت روانی دانش آموزان تامین شرایط فیزیکی مناسب مورد توجه قرار گیرد و از آنجایی که قسمت عمده ساعات روزانه دانش آموزان در محیط مدرسه می‌گذرد شرایط نامناسب فیزیکی مثل ناکافی بودن نور ، سیستم گرمایش و سرمایش نامناسب ، امنیت ساختمان و ... بسیار حائز اهمیت است.
بهداشت روانی مسئولین مدرسه
در تامین بهداشت روانی دانش آموزان ، توجه به بهداشت روانی مسئولین و کارکنان مدارس نیز حائز اهمیت است. علاوه بر تاثیر الگویی مسئولین مدرسه بر رفتار دانش آموزان نوع ارتباطی که با دانش آموزان برقرار می‌کنند می‌توانند سودمند یا بر عکس مخل بهداشت روانی دانش آموزان باشد. از اینرو لازم به نظر می‌رسد تامین بهداشت روانی مسئولین مدرسه و گزینش افراد سالم مورد توجه قرار گیرد.
نقش مشاور در تامین بهداشت روانی در مدرسه
مشاور نقطه مرکزی در تامین بهداشت روانی مدرسه به شمار می‌رود. مشاور با شناسایی عوامل مخل بهداشت روانی و عوامل ارتقا دهنده بهداشت روانی سعی در ایجاد فضایی سالم در مدرسه می‌نماید. علاوه بر نقش الگودهی ، مشاوره می‌تواند الگویی برای معلمان دیگر باشد با شناسایی دانش آموزان مشکل‌دار و کمک به رفع مشکل آنها و شناخت سایر عوامل و با استفاده از امکانات موجود به ارتقای سطح بهداشت روانی مدرسه می‌پردازد. مشاور معمولا مورد توجه معلمین و دانش آموزان بوده و اغلب به عنوان ارائه دهنده راه حلهای مفید برای اهداف آموزشی و تربیتی از او یاری جسته می‌شود. بکارگیری مشاورین فعال گامهای اساسی در بهبود شرایط و فضای روانی مدارس هستند.
توصیه‌های برای ارتقا بهداشت روانی مدارس
• آگاه سازی مسئولین مدرسه و معلمین در اتخاذ شیوه‌های ارتباطی و تربیتی مناسب
• رفع عوامل مخل بهداشت روانی معلمین
• ارتباط مستمر با خانواده دانش آموزان
• به روز رسانی اطلاعات و آگاهیهای مشاوران و ارتقای توانمندیها و مهارتهای آنها
• بهبود شرایط فیزیکی مدارس
• برگزاری جلسات آگاه سازی برای دانش آموزان و در جهت آموزش مهارتهای زندگی ، کنترل استرس و تامین بهداشت روانی
محیط شهری و بهداشت شهری
مقدمه
اگر زندگی آرام روستائی همراه بهداشت و سلامتی افراد آنان از نشاط و تندرستی بیشتری بهره‌مند خواهند شد در ایران قریب به سه و چهارم از اهالی در روستاها سکنی دارند. بنابراین تامین بهداشت آنان اهمیت بیشتری در بردارد. اجتماعات روستائی از نظر اقتصادی یک کشور بسیار مهم است (از نظر کشاورزی ، صنعتی و خدمات). گاهی بعلت عدم وجود امکانات روستائیان به شهرها مهاجرت کرده و باعث شلوغی و تراکم در شهرها همراه با مشکلات زیادی از جمله مشکلات بهداشتی ، مسکن ، شغل و غیره می‌شوند بنابراین باید سعی شود هم روستاها و هم شهرها از نظر امکانات تامین گردند.
قسمت‌های فعال جمعیت شهرنشینی
قسمت ابتدائی یا کشاورزی ، قسمت ایجاد کارخانجات صنعتی و قسمت سرویس یا خدمات و تجارت ، ترابری خدمات عمومی.
راههایی برای جلوگیری از آلودگی شدید محیط زیست
برای جلوگیری از آلودگی‌های شدید محیط زیست و تراکم شدید جمعیت می‌باید دانشگاهها و بسیاری از آموزشگاههای فنی و واحدهای صنعتی و غیره را به شهرهای کوچک انتقال داد. در محیطهای شهری تماسها بین افراد زیاد می‌باشد که سبب انتشار زیادتر عفونتهای تولید شد، و منتشر شده از راه هوا می‌گردد. بیماری سل ، الکلسیم ، بیماری مزمن ( سفتی شرائین تاجی قلب یا شرائین کرونر) سرطان ، عفونتهای ریوی مزمن ، دیابت ، عوارض روانی ، جرم و جنایت کودکان بیشتر وابسته به محیط شهری است.
آبهای مصرف شده در شهرها شامل
فاضلاب‌ها ، آبهای حمام‌ها ، آبهای مصرف شده کارخانجات ، آب جویهای جاری که به مصرف آبیاری و عموم می‌رسد.
این آبها دارای مواد آلی به مقدار زیاد و میکروبهای فراوان ، آدنوویروس‌ها ، آربوویروس ، تخم انگل‌ها ، مقدار زیادی مواد سمی با مبنای صنعتی و حشره کش‌ها ، مواد پاک‌کننده که برخی از آنها بطور تجزیه می‌شوند، بعلاوه در این آبها روغنهای نباتی و مواد سرطان‌زای رادیواکتیو ، هیدروکربور سنگین و مواد مرکب آمین‌دار معطره است، درجه آلودگی آبها را با آزمونهای بیوشیمیائی و اندازه‌گیری اکسیژن بر حسب میلی گرم دو لیتر و مصرف آن در مدت 5 روز در گرمای 18 درجه و تجزیه مواد آلی می‌توان مشخص کرد. بررسی مسیر و آلودگی آب نهرها و جوی‌ها و دریاچه‌ها هر چند گاه یکبار و برطرف‌کردن علل و راههای سودمند خواهند بود. افراد کاردانی می‌باید برای بررسی آلودگی آبهای شهرها گمارده شوند تا دائما مراقب این آلودگی‌ها باشند در فرانسه پلیس سازمان آب این بررسی‌ها را انجام می‌دهد. در ایران سازمان محیط زیست در این موارد دخالت می‌کند.
اصول روشهای تصفیه آب برای استفاده در شهرها
تصفیه آب عبارت است از این که کیفیت آب را بحدی برسانیم که قابل شرب باشد، گاهی تصفیه آب در طبیعت خودبخود انجام می‌گردد و اگر آب ذخیره شود و آلودگی ثانویه وجود نداشته باشد. 98% باکتریها از بین می‌رود و بقیه باکتریها نیز بوسیله کلرزنی از بین خواهد رفت. در مناطقی که از چاه استفاده می‌نمایند. بهتر است 2-1% کلر را در کوزه ریخته و کوزه را در چاه قرار دهند تا بتدریج وارد آب چاه شده و تصفیه شود. در واقع شیوه بیماری روده‌ای در مناطق روستایی و شهری بهتر است آب جوشانده میل شود. مقدار کلر برای تصفیه بستگی به آلودگی آب دارد ولی کلر باقی مانده mg/lit 4/0-2/0 است و مدت تماس لازم حداقل یک ساعت است اگر کلر باقی مانده با میکروب یا ویروس در تماس باشد آنها کشته می‌شوند.
اشکال گندزدایی آب
1. گاز کلر
2. کلرآمین
3. پرکلرون
در استخرها و مخازن می‌توان کلر باقیمانده را بوسیله آزمودن ، اورتوتولوئیدن اندازه‌گیری کرد. OT محلول در اسید هیدروکلریک ده درصدی است که اگر به آب کلردار افزوده شود به رنگ زرد درمی‌آید که شدت آن بر حسب غلظت گاز کلر متفاوت است. روش کار به این شکل است یکی میلی‌لیتر معرف OT به یک میلی‌لیتر آب اضافه می‌شود و رنگ زرد ایجاد شده با استاندارد مناسب یا صفحات رنگی سنجیده می‌شود که این صفحات مقدار کلر آزااد را از روی رنگ تعیین می‌نمایید. روشهای دیگر نیز در تصفیه آب بکار می‌روند. اما مهمترین آنها جوشاندن و با صرفه‌ترین آنها تصفیه با کلر و ترکیبات کلر است.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) راهنمای زیر را برای نظام توزیع آب توصیه کرده است:
1. در سراسر سال در 95% نمونه نباید هیچ نوعی کلی فرم در mL100 آب باشد.
2. هیچ نمونه‌ای نباید Ecoli در ml100 داشته باشد.
3. هیچ نمونه‌ای نباید بیش از سه عدد میکروب کلی فرم در ml100 داشته باشد.
4. هیچ نمونه‌ای از کلرفرم نباید در دو نمونه پشت سر هم در mL100 آب وجود داشته باشد.
مکان قرار گرفتن کارگاهها و کارخانه‌ها از نظر بهداشت شهری
قوانین ویژه از بابت کنترل‌های بهداشتی ، مکانهای یاد شده وجود دارد که ذکر جزئیات آنها صرفنظر می‌شود. بازرسی کارگاهها ، کارخانه‌ها ، مغازه‌ها ، یا پودهای غیر بهداشتی یا غیر مناسب از نظر بهداشت کار خیلی مهم است. کشتارگاه‌های شهر همواره می‌باید دور از محل سکونت مردم و منابع و مکانهای حاوی مواد رادیواکتیو باشد. انبارهای بنزن ، ورنی و مواد سلولزی برای امنیت همسایگان چندان مهم نیست. تخمیرات و تصاعد مواد نامناسب در اطراف کشتارگاهها و یا کارگاههای دباغی و کارخانه‌ها محل جمع شدن زباله‌ها ایجاد می‌شود و مگس و موش در اطراف آنها گردد می‌آیند. چون کارگاههای مختلف موجب صداهای شدید و زیاد می‌شود لذا می‌باید در نزدیک محل سکونت انسان نباشد.
در کارخانه‌هایی که ایجاد دود و گازهای سمی می‌شود سوزاندن کامل مواد زیان‌آور از خطرات آنها جلوگیری می‌کند. دود و گازها و مواد متصاعد شده زیانبار را ممکن است توسط تصفیه یا ترکیب و رسوب الکتریکی بی‌ضرر نمایند. در کارخانه‌های سیمان می‌توان با وسایلی گرد و غبار ایجاد شده را کاهش داد یا متوقف ساخت. در کارخانه‌های پارچه‌بافی و پشم‌شوئی ،
آلودگی آب مهم است لذا تخلیه بهداشتی یا گندزدایی آن مهم است، گاه برای تصفیه و بی‌ضررکردن این آبها از تصفیه‌های دیگر (بنتونیت) یا سولفات فریک و یا شیر آهک استفاده می‌شود. در کارخانه‌هایی که با مواد رادیواکتیو سروکار دارند آلودگی آب و هوا دیده می‌شود. استرونسیوم 90 از همه خطرناک‌تر است ید 1313 ، توریوم و اورانیوم طبیعی در درجه دوم قرار داشته و گربلن 14 و کبالت 60 در درجه آخر اهمیت قرار دارند. هوایی که برای سرد کردن راکتورهای اتمی بکار می‌رود باید
تصفیه بشود و به ارتفاع 140 متری فرستاده شود تا مردم از گزند آن در امان بمانند. فاضلاب‌های کارخانه‌های اتمی می‌باید کاملا تصفیه و نابود شود زیرا حتی به مقدار کم قادر به آلوده کردن نباتات یا پلانکتونها می‌باشد. مواد رادیواکتیو را می‌باید با وسائل شیمیایی رسوب داد و با تعویض یونی توسط خاک چینی تغییر می‌دهند و یا با وسائل تبخیر و غیره بی‌زیان می‌نمایند.
مکان قرار گرفتن قبرستان‌ها از نظر بهداشت شهری
قبرستان‌ها می‌باید کاملا خارج از حوزه شهر و مراکز اقامت مردم قرار گیرد. محل اقامت مردم هر چه از قبرستان دورتر باشد بهتر است. رعایت بهداشت شهری از نظر سلامتی مردم اهمیت زیاد دارد. و شهرداری و بهداری از این بابت مسئولیت مهمی دارند. در ممالک راقیه قوانین زیادی از نظر تامین سلامتی مردم وجود دارد: بهداشت منازل ، تغذیه و آب آشامیدنی از این بابت خیلی مهم است. تخلیه بهداشتی زباله ، نگاهداری غله ، پاکیزه‌کردن و شستن معابر ، مجزا کردن بیماران مسری ، بهداشت قصابی‌ها ، نانوائی‌ها ، سلمانی‌ها ، اغذیه فروشی‌ها نیز از این بابت اهمیت بسزائی دارد.
قوانین اقامت کشتی‌ها در اطراف دریاها
در مماک راقیه ویژه‌ای برای اقامت در کنار دریا ، پلاژها و کمپنگ‌ها و کنار رودخانه‌ها وجود دارد، کشتی‌های ناقل نفت و یا مواد نفتی در آلوده‌کردن دریاها اثرات مهمی دارد. هیدروکربورهای نفتی و مواد روغنی مثل گریس اثرات سرطانزایی دارد. آلوده‌شدن حلزونها و صدفها و پلانکتونها قابل ملاحظه است. قوانین بین‌المللی اجازه نمی‌دهد که کشتی‌های حامل نفت ، هیدروکربورهای نفتی را کمتر از 50 میل دریائی نزدیکی کناره خالی کنند در محلهای آلوده این فاصله 100 مایل دریائی است. قوانین زیادی وجود دارد که کشتی‌های می‌باید از خالی‌کردن روغنهای مصرف شده ماشین در دریاها و آبها خوددداری کنند.
شهرنشینی از نظر بهداشت روانی و سلامتی
شهرنشینی در روی سلامتی و روانی و بدنی جماعت اثر مهمی دارد. در تمام اجتماعاتی که تعداد از 10 هزار تن تجاوز کند برقرار قوانین شهری لازم است، رعایت موازین بهداشت در افراد شهرنشین اهمیت بسزائی دارد. در شهرها رعایت و قوانین رفت و آمد و قوانین جاده‌ها و رانندگی و پیاده‌روها ، فضای سبز و حجم تراکم جمعیت مورد نظر است.
تراکم جمعیت از نظر وسعت فضای سبز نیز می‌باید مدنظر باشد در تراکم کم (نواحی که دارای جماعات کمتری هستند) فضای سبز کمتری لازم است. در نواحی با تراکم زیاد ساختن ساختمانهای مرتفع نیز می‌باید محدود و تحت شرایط ویژه‌ای بوده و ضریب اشتغال زمین مدنظر باشد نتایج حاصل از ساختمانهای خیلی مرتفع با آپارتمان‌های زیاد چندان خوب نیست زیرا از نظر روانی و روابط انسانی و همسایگی (یکنواخت بودن) آزاد نبودن کودکان رضایتبخش نیست. بدین جهت است که در ساختمانهای جدید درمانگاه‌ها ، شیرخوارگاه‌های ، زمین بازی و تفریح ، استخر شنا ، مدارس و سالن‌های بازی و ورزش و هواخوری ، برای ساکنان در نظر گرفته می‌شود، البته مغازه‌های لازم برای احتیاجات ساکنان نیز در نظر گرفته می‌شود. برای ایجاد شهرک‌های نوین و ساختمانهای مفصلی که ظرفیت آنها 100 تا 150 هزار ساکن داشته باشد در نظر گرفتن مراکز خرید و کلیه وسایل زندگی و تفریح و تعلیم و تربیت و خدمات عمومی و اقتصادی و فضای آزاد لازم و بهداشتی برای اهالی ساکن ضروری است.
در ممالک بحال رشد مسائل شهرنشینی و تهیه وسائل بهداشتی و خدمات لازم کار دشواری می‌باشد. رشد سریع جمعیت نیز در این دشواریها اثر مهمی دارد. تراکم و افزایش جمعیت ، کمی درآمد در شهرهای بزرگ و هجوم افراد به نواحی و محله‌های تازه شهرها سبب آلودگی محیط زیست بواسطه عدم تخلیه بهداشتی و مواد مصرفی با دشواری آب‌رسانی همواره می‌باید نصب العین گردد. بعلاوه در این شرایط تراکم مگس سبب تراخم ، هجوم موشها باعث پیدایش طاعون و سگ‌ها سبب هاری ، پشه‌ها سبب پالودیسم و فیلاریوزوکک‌ها، تیفوس را سبب می‌شوند. بعلاوه در محلهای شلوغ و متراکم بیماریهای تغذیه‌ای و بیماریهای عفونی مانند آمیبیاز ، تیفوئید ، اسهال‌ها ، وبا ، پولیو ، آماس کبدی در اثر ویروس‌ها ، سل ، بیماریهای آمیزشی موجب مرگ و میر کودکان می‌گردد.
