دانلود مقاله راههای خروج در هنگام زلزله

بخشی از مقاله

راههای خروج در هنگام زلزله

3-1 راههای خروج از بنا و فرار از حریق
3-1-1 تعاریف

در این مبحث از مقررات ملی ، به منظور اعمال مقررات محافظت ساختمان ها در برابر حریق ، واژه ها و اطلاحات با معانی و مفاهیمی که در این بخش ذکر شده است ، مورد استفاده واقع می شوند .

آزمایش حریق استاندارد
آزمایش یا آزمایش های استاندارد ویژه برای شناسایی مقاومت و رفتار مصالح ، فرآورده ها ، اعضا و اجزای ساختمانی در مقابل آتش سوزی ، که مشخصات اجرایی آنها بعداً به وسیله مقررات مربوط به خود تعیین خواهد شد.
ارتفاع طبقه و بنا

ارتفاع یک طبقه ، فاصله قائم از کف تمام شده آن طیقه بالاتر است . ارتفاع طبقه آخر بنا ، حد فاصل کف تمام شده آن طبقه تا کف تمام شده متوسط سطح بام ساختمان می باشد . ارتفاع بنا به ارتفاع تمام شده متوسط سطح بام ساختمان می باشد . ارتفاع بنا به ارتفاع تمام طبقات یا فاصله قائم از کف زمین طبیعی از تا متوسط ارتفاع بام ساختمان گفته می شود .
افزایش بنا
انجام هر گونه عملیات ساختمانی که سطح یا حجم یک بنا را افزایش دهد .
اعضاء باربر
اعضایی از ساختمان که بار مرده و زنده ساختمان را به شالوده ها انتقال می دهند .
بازارچه

مجموعه ای بنا که برای عرضه غیرمتمرکز کالاهای مختلف در نظر گرفته شده ، و یک راه عبور و مرور عمومی با حداقل 9 متر عرض را در بر می گیرد .
بالابر
اتاقک یا سکویی که به مکانیسم بالا و پائین شدن در مسیر قائم و ثابت مجهز باشد .
بنای موجود

بنایی که مطابق مقررات و قوانین گذشته اجرا و تکمیل شده است .
پلکان خارجی
پلکانی که حداقل از یک طرف در ارتباط مستقیم با فضای آزاد باشد .
پلکان متحرک
پلکانی که به کمک وسایل و دستگاههای مکانیکی حرکت کند . رجوع به بند 3-1-4-6

پنجره حریق
پنجره ای که با " آزمایش حریق استاندارد " حائز اهمیت مقاومت و محافظت در برابر حریق متناسب با محل استقرار خود باشد .
پنجره چشمی
پنجره ای که فقط برای تأمین دید به فضای مجاور تعبیه شده باشد .

تأیید شده ، تصویب شده
1 ) تأیید و تصویب مصالح ، لوازم و تأسیسات ساختمانی ، طرحها ، روشها و ساختارها ، یعنی تأئید و تصویب آنها توسط مقامات قانونی مسئول ، مراکز و آزمایشگاه ها دارای صلاحیت که مطابق ضوابط ، استاندارد ها و مقررات مربوط ، با انجام آزمایش و بررسی مستقیم یا غیر مستقیم ( توسط اشخاص مورد اعتماد ، یا بر حسب اصول مطمئن از طرف مقامات ذیصلاح و نهادهای علمی و فنی شناخته شده ) صورت می گیرد .

2 ) تأیید و تصویب تصرف ، یعنی تأئید و تصویب یک یا چند نوع بهره گیری از بنا ، که بنا بدان مقاصد مورد استفاده قرار خواهد گرفت ، توسط مقامات دارای صلاحیت قانونی و مسئول که مطابق مقررات مربوطه با استناد به ارائه ادله دقیق و قاطع برای هماهنگی کامل ساختمان با مقررات اصولی در مورد آن تصرف یا تصرفها انجام می شود .
تخلیه خروج
بخشی از " راه خروج " که بین " خروج " و معبر عمومی قرار گرفته است .
تصرف

منظور از تصرف ، نوع بهره گیری از نبا یا بخشی از آن است که به مقاصدی معلوم در دست بهره برداری بوده و یا قرار است به آن مقاصد مورد استفاده واقع شود .
تغییرات
هر گونه دگرگونی یا تغییر و تبدیل در ساختمان ، در راههای خروج از ساختمان و در تأسیسات مکانیکی و برقی ساختمان که به قصد افزایش ساختمان نباشد .
حریق بند
اعضایی از بنا ، شامل دیوار ، سقف و کف مقاوم حریق که بتواند در مقابل سوختن تمام بار حریق واقع در فضای مربوط به خود ، ایستادگی و مقاومت کند .

حیاط
فضای باز بدون سقف و بدون تصرف که از دو یا چند طرف با دیوارهای خارجی بنا محصور باشد و اگر از همه طرف به دیوارهای خارجی بنا محصور شود ، در آن صورت به آن حیاط داخلی گفته می شود .
خانه
فضای زندگی حداکثر با دو طبقه ارتفاع که به منظور سکونت یک یا دو خانوار در نظر گرفته شده باشد .
خروج
بخشی از " راه خروج " که به وسیله ساختار و تجهیزات مقاوم حریق ، بر اساس ضوابط و مقررات از سایر فضاهای ساختمان جدا و ایمن شده و مستقیم یا از طریق تخلیه خروج به معبر عمومی منتهی شود . رجوع شود به بند 3-1-3-3 .

خروج افقی
رجوع شود به بند 3-1-4-3 .
خود بسته شو
اصطلاح " خود بسته شو " هنگامی که در مورد درهای حریق یا سایر بازشوهای حفاظتی به کار برده شود ، به مفهوم بسته بودن در ( یا بازشو ) در حالت عادی و بسته شدن آن پس از عبور است که برای اطمینان از انجام این عمل ، در به یک وسیله مکانیکی تأئید شده مجهز می شود .
خودکار
اصطلاح " خودکار " در مورد تجهیزات محافظت در برابر حریق ، برای وسایل و دستگاه هایی بکار برده می شود که در اثر واکنش به برخی از محصولات احتراق ، خود به خود و بدون دخالت انسان عمل کنند .

خودکار بسته شو
این اصطلاح هنگامی که در مورد درهای حریق یا سایر بازشوهای حفاظتی به کار برده شود ، منظور بسته شدن در ( یا بازشو ) به هنگام حریق در اثر واکنش به برخی از محصولات احتراق یا از طریق گرفتن فرمان از محلی دیگر است .

خیابان
هر نوع راه عبور و مرور عمومی در فضای باز ، اعم از کوچه ، خیابان یا بلوار که دست کم دارای 9 متر عرض بوده و به نحوی طرح شده باشد که امکان استفاده واحدهای آتش نشانی برای اطفای حریق را فراهم آورد . معابر داخل فضاهای بسته و تونلها اگر چه مورد استفاده عبور و مرور عمومی قرار گرفته و ماشین رو باشند ، به عنوان خیابان ملحوظ نمی شوند .
در حریق

دری که با انجام " آزمایش حریق استاندارد " حائز شرایط مقاومت و محافظت در برابر حریق متناسب با محل استقرار خود باشد .
دسترسی خروج
بخشی از " راه خروج " که از هر نقطه ساختمان منتهی به قسمت " خروج " می شود . رجوع شود به بند 3-1-3-2 .
دستگیره محافظ
لوله ، چوب یا پروفیلی که در طول راه پله و بالکن برای گرفتن دست و نلغزیدن انسان نصب شود.

دوام در برابر حریق
مدتی که مصالح یا قطعات و اجزای ساختمانی در مقابل شرایط خاص اجرای " آزمایش حریق استاندارد " همچنان عملکرد خود را حفظ نمایند .
دیوار جان پناه

بخش امتداد یافته دیوارهای خارجی بنا در بام که به منظور فراهم نمودن ایمنی و تفکیک همسایگی اجرا می شود .
دیوار دو بند
دیوار یا دیواره ای که راهروی خروج را قطع کرده و به یک یا چند در مجهز است . این دیوار باید مانع گسترش آتش و دود باشد .
دیوار کتیبه
بخشی از دیوار خارجی ساختمان که پائین یا بالای پنجره ( یا بازشو ) واقع می شود .
دیوار مشترک

دیواری که در مرز مالکیت دو ساختمان برای بهره گیری مشترک ساخته می شود .
راه خروج
مسیر ممتد و بدون مانعی که برای رسیدن از هر نقطه ساختمان به یک محوطه باز یا معبر عمومی در نظر گرفته شود . راه خروج از سه بخش مشخص " دسترس خروج " ، " خروج " و " تخلیه خروج " تشکیل شده است . رجوع شود به بند 3-1-4 .

راه پله
بخشی از مجموعه راه خروج شامل تعدادی پله یا سکو که در مجموع رفت و آمد از یک طبقه به طبقه دیگر را بدون تداخل و برخورد با مانع امکان پذیر می کند . رجوع شود به بند 3-1-4-4 .
زیرزمین
قسمتی از ساختمان که تمام یا بخشی از آن پائین تر از کف زمین طبیعی قرار گرفته و به عنوان طبقه به حساب نیاید .
سرسره فرار
سطح لغزنده ای که به منظور فرار به خارج از ساختمان طراحی شده باشد . رجوع شود به بند 3-1-4-8 .
سطح خالص
سطح خالص هر طبقه از ساختمان فقط به فضاهای قابل تصرف گفته شده و سطوح مربوط به فضاهای عمومی و ارتباطی و ضخامت دیوارها را شامل نمی گردد .
شفت
فضای ارتباطی قائم بین طبقات یا بین کف تا بام ساختمان که به منظور تعبیه آسانسور ، بالابر ، آشپزخانه ، تأمین روشنایی ، انجام تهویه ، عبور دادن کانالها و لوله ها ، تخلیه زباله و غیره در نظر گرفته می شود .
شیبراه
سطحی دارای شیب حداقل 1 به 20 و حداکثر 1 به 8 که به عنوان راه دسترسی مورد استفاده واقع شود . رجوع به بند 3-1-4-7 .
طبقه
بخشی از ساختمان که بین دو کف متوالی واقع شود . در مواردی که فاصله کف تمام شده از سطح زمین طبیعی از 120 سانتیمتر بیشتر نباشد ، فضای زیر آن طبقه به عنوان " زیرزمین " منظور می گردد .

طبقه خیابان
طبقه ای از بنا که از کف خیابان یا محوطه خارج بنا حداکثر با شش پله قابل دسترس باشد . در مواردی که دو یا چند طبقه ساختمان بتوانند در اثر تغییرات تراز مستقیماً به خیابان یا محوطه اطراف راه یابند ، ساختمان به همان تعداد دارای طبقه خیابان خواهد بود . به همین ترتیب ، چنانچه هیچ یک از طبقات بنا نتوانند با شرایط یاد شده امکان دسترسی به خیابان و محوطه خارج داشته باشند ، ساختمان بدون " طبقه خیابان " منظور می گردد .
ظرفیت راه خروج

مجموع مقدار عرضی که " مجموعه راه خروج " در تمام طول مسیرها با توجه به بار تصرف با آن اندازه می شود . در شرایط معمولی حداقل مقدار این عرض 75 سانتیمتر است . رجوع شود به بند 3-1-5 .
فضای پناه دهی
فضایی که در مقابل حریق به میزان مشخصی مقاومت می نماید .
مانع حریق

صفحه یا پرده ای سرتاسری که به صورت قائم ( مانند دیوار) یا افقی ( مانند سقف ) با زمان مشخصی از مقاومت حریق برای جلوگیری از گسترش آتش و دود از فضایی به فضای دیگر به کار گرفته می شود . این صفحات همچنین ممکن است برای حریق بند کردن بازشوها نیز مورد استفاده قرار گیرند .
مانع دود

وسیله جداسازی با مشخصات مقاوم حریق یا غیر مقاوم در برابرحریق که به صورت افقی یا قائم ، مانند دیوار ، کف یا سقف به منظور ممانعت از حرکت دود ، طراحی و ساخته می شود . موانع دود ممکن است برای حفاظت بازشوها نیز بکار گرفته شوند .
مجزا سازی افقی
فاصله مشخص بین دایوارهای خارجی بنا تا " مرز مالکیت " یا سایر بناهای همسایگی ، اعم از خصوصی ، عمومی و خیابان که به منظور تأمین فضای باز لازم در نظر گرفته می شود . رجوع شود به بند 3-1-4 .
محوطه باز
فضایی که تصرفی در آن صورت نگرفته و بوسیله ساختمان محصور نشده باشد . محوطه باز باید برای جای دادن متصرفان بنا کافی باشد و اندازه و محل آن به گونه ای باشد که به هنگام بروز حریق ، ماموران آتش نشانی و ایمنی بتوانند به آن دسترسی داشته و از آن استفاده برند .
محوطه باز باید در تمام اوقات شبانه روز از هر گونه موانع خالی باشد .

معبر عمومی
خیابان ، کوچه یا موارد مشابهی از کاربرد زمین که به طور دایم در تصرف و استفاده عموم قرار گرفته و اساساً از آن طریق بتواند بدون مانع به سایر قسمت های شهر رفت و آمد نمود . عرض و ارتفاع مفید معبر عمومی باید حداقل 3 متر باشد .

مقام قانونی مسئول
مقام دارای صلاحیت قانونی و مسئول ، سازمان ، دفتر یا فردی است که مسئولیت تصویب مصالح ، تأسیسات ، تجهیزات یا روشها را به عهده بگیرد . مقام دارای صلاحیت قانونی و مسئول که از آن به اختصار مقام قانونی مسئول نام برده می شود ، در این مقررات با مفاهیمی گسترده به کار برده شده است ، زیرا کارگزاران و نمایندگان صلاحیت دار و تصویب کننده به تناسب مسئولیت هایشان متفاوت هستند .

هر جا که ایمنی همگانی در اولویت قرار داشته باشد ، مقام دارای صلاحیت قانونی و مسئول ممکن است به تناسب درجه اهمیت ، یک سازمان دولتی مرکزی ، استانی یا محلی ، مانند مقام قانونی مسئول حفاظت از حریق ، سازمان آتش نشانی ، اداره یا گروه آتش نشانی ، اداره پیشگیری از آتش سوزی ، اداره حفاظت و بهداشت کار ، شهرداری ، اداره بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، اداره بازرسی برق ساختمان ها و یا هر گروه و تشکیلات دیگری که دارای اختیار قانونی است ، باشد . همچنین اداره بازرسی بیمه مرکزی ، اداره ارزیابی و زمان گذاری ، بک شرکت بیمه خصوصی و حتی نماینده هر یک از نهادهای فوق می تواند مقام قانونی مسئول باشد . در بسیاری موارد ممکن است صاحب ملک یا نماینده تام الاختیار او نقش مقام قانونی مسئول را بعهده بگیرد . در تأسیسات متعلق به دولت ، ممکن است اداره ایمنی و حتی یکی از کارمندان اداری نظیر افسر فرمانده یا نگهبان ، مقام قانونی مسئول باشد .

مقام قانونی مسئول می تواند به منظور مورد قبول قرار گرفتن مصالح ، لوازم ، تأسیسات طرحها یا روشها ، از دستور العملها و استاندارد های ملی یا ضابطه های مناسب دیگر استفاده نموده و آنها را برای تصویب ، مبنا قرار دهد . در نبود چنین استانداردهایی ، مقام یاد شده ممکن است مدارکی دال بر مناسب بودن مصالح ، تأسیسات ، روشها و نیز کاربرد درست آنها از به کار برنده مطالبه نماید . مقام قانونی مسئول ، همچنین ممکن است فهرستها و برچسب های سازمانی را که ارزیابی تولیدات را بر عهده دارد و در موقعیتی است که انطباق اقلام لیست شده را با استانداردهای مربوطه مشخص می سازد ، مورد استناد قرار دهد .

منطقه حریق
بخشی از فضای داخل ساختمان که از اطراف و از سقف و کف به وسیله اعضای ساختمانی مقاوم حریق محدود شود . منطقه حریق با بررسی و اندازه گیری عرض ، طول و ارتفاع حریق احتمالی ارزیابی می شود .

میان طبقه
طبقه ای واقع بین هر یک از طبقات اصلی ساختمان که حداکثر مساحت طبقه زیر خود را داشته باشد .
میزان مقاومت حریق
مدتی که مصالح یا ترکیبی از آن ، توانایی مقاومت در مقابل آتشی مستقیم مطابق " آزمایش حریق استاندارد " را داشته باشد .
نرده محافظ
حایل حفاظتی و ایمنی که برای جلوگیری از پرت شدن از ارتفاع طراحی شده باشد .
واحد زندگی ( واحد مسکونی )
فضا ، اتاق یا اتاقهایی که به عنوان محل زندگی یک شخص یا خانواده در نظر گرفته شده و دارای وسایل زندگی باشد .
هال انتظار
فضای مشترک و همگانی در بناهای تجمعی که به منظور سپری کردن اوقات پیش از موعد برای ورود به یک سالن اجتماعات در نظر گرفته می شود .
هال ورودی
فضای مشترک و همگانی در بناها که به منظور کنترل و ایجاد تسهیلات برای ورود و خروج افراد در نظر گرفته می شود .
هتل
بنایی که اتاقهای آن به منظور سکونت مسافران مورد استفاده قرار گیرد . این تعریف ، شامل متل و سایر بناهای مشابهی که قصد ارائه امکانات سکونتی موقت را دارند نیز می گردد .

3-1-2 مقررات کلی
3-1-2-1 بر اساس ضوابط این مبحث از مقررات ملی ساختمان ، هر بنا ، هر بخش از یک بنا و هر ساختمانی که از این پس ساخته یا پرداخته شود ، باید به راههای خروج اصولی ، کافی و بدون مانع مجهز گردد تا در صورت بروز حریق در آن ، خروج بموقع یا فرار بهنگام همه متصرفان به راحتی میسر باشد . به این منظور باید نوع ، تعداد ، موقعیت و ظرفیت راههای خروج در هر بنا با توجه به وسعت و ارتفاع همان بنا ، متناسب با ویژگیهای ساختمان و تصرف ، طرح شده و با رعایت تعداد و خصوصیات متصرفان ( به ویژه خصوصیات آنهایی که بیش از دیگران در معرض خطر قرار می گیرد ) ، پیش بینی های لازم برای هدایت اشخاص به خارج از بنا و یا مکانهای امن در داخل بنا صورت گیرد .

3-1-2-2 برای بناهای موجود که پیش از ابلاغ این مقررات احداث شده و امکان تطبیق با این ضوابط را ندارند ، مقررات لازم در آینده تدوین خواهد گردید .
3-1-2-3 هیچ بنا یا ساختمانی به گونه ای جرح و تعدیل شود یا به تصرفی جدید تغییر داده شود که تعداد ، عرض ، کارایی یا ایمنی خروج های آن به مقدار کمتر از آنچه که قبلاً بوده است ، یا در این مقررات برای تصرف جدید تصریح شده است کاهش یابد .

3-1-2-4 تمام تجهیزات ، افزارها ، اقدامات و شرایطی که کارایی و عملکرد درست راههای خروج را کنترل و تضمین می کنند باید بنحوی طرح و به کار گرفته شوند که در هیچ مورد ، ایمنی جان انسانها فقط به یک مورد یا وسیله وابسته نگردد . از این رو ، هر جا که لازم باشد باید تدابیر اضافی اتخاذ شود تا چنانچه یکی از راههای خروج قابل استفاده نبود یا مؤثر واقع نشد ، راه دیگری به کار آید .

3-1-2-5 طراحی ، ساخت ، پرداخت ، تجهیز ، نگهداری و اداره کردن هر بنا و راههای خروج آن باید به گونه ای برنامه ریزی شود که در صورت بروز حریق ، متصرفان فرصت کافی برای خروج ایمن داشته باشند و در آتش و دود ، گازهای سمی یا هول و هراس احتمالی گرفتار نشوند و جان و ایمنی انسانها فدای سهل انگاری و نادیده گرفتن خطرات بالقوه در بنا نگردد .
3-1-2-6 در هر بنا یا ساختمان ، خروجیها باید در مکانهایی طرح ، ساخته ، آراسته و نگهداری شوند که در تمام اوقات تصرف ، از تمام نقاط بنا راه خروج آزاد و بدون مانعی در دسترس باشد .

3-1-2-7 در هر بنا یا هر بخش از یک بنا ، خروجیها باید تا حد امکان در مکانهایی طرح شوند که متصرفان بتوانند به وضوح آنها را ببیننده . در غیر این صورت هر راه منتهی به خروج باید آنچنان که هر متصرف از هر نقطه بنا بتواند به سرعت راه فرار را پیدا کند . به طرزی آشکار و مشخص علامتگذاری شود . همچنین هر مسیر خروج از ابتدا تا انتها باید به گونه ای آراسته و علامتگذاری شود که راه منجر به مکان امن ، به روشنی مشخص باشد و متصرفان در پیچ و خمهای ساختمان و مکانهای بن بست گرفتار نشوند .

3-1-2-8 استفاده از هر گونه قفل یا وسیله سد کننده در مسیرهای خروج که احیاناً فرار بموقع را مانع شود ممنوع است ، مگر در برخی از تصرفها مانند مراکز بازپروری و بهداشت روانی و یا ندامتگاهها . در این گروه از بناها نیز استفاده از قفل فقط در شرایطی مجاز خواهد بود که مراقبین بطور دائم در حال انجام وظیفه بوده یا تدابیر مؤثری برای خارج کردن متصرفان در مواقع اضطرار اتخاذ شده باشد .

3-1-2-9 در هر بنا یا ساختمان که بدلیل بزرگی ابعاد و اندازه یا ویژگیها و جزئیات طرح یا مشخصات نوع تصرف ، به هنگام بروز حریق در یک بخش ، امکان بی خبرماندن و غافلگیر شدن متصرفان در دیگر بخش ها موجود باشد ، باید مطابق ضوابط این مقررات در تمام بنا یا بخشهایی که لازم است ، شبکه های هشدار و اعلام حریق نصب شود . به مکم این شبکه ها و انجام تمرینهای منظم فرار از حریق باید این اطمینان حاصل آید که تمام متصرفان در هر نقطه از بنا در همان لحظات اولیه از بروز حریق آگاه شوند و بتوانند در زمان پیش بینی شده بنا را ترک کنند .

3-1-2-10 در طراحی هر بنا ، هر بخش از یک بنا یا هر ساختمان ، چنانچه راه خروج منحصر به فرد در نظر گرفته شود و به علت ویژگی ابعاد ، نوع تصرف یا چگونگی طرح و تنظیم راه خروج این احتمال وجود داشته باشد که در صورت بروز حریق ، آن راه با آتش و دود مسدود گردد ، تأمین راه خروج دیگری بصورت مجزا و دور از مسیر خروج اول الزامی است . این دو مسیر باید طوری طراحی شوند که احتمال آنکه در موقع حریق ، هر دو غیر قابل استفاده شوند ، به حداقل ممکن کاهش یافته باشد .
3-1-2-11 هر راه خروج قائم که طبقات یک بنا را به هم مربوط کند ، باید بنحوی دوربندی و محافظت گردد که از گسترش آتش ، دود و گازهای سمی از طبقه ای به طبقه دیگر پیش از آنکه متصرفان وارد قسمتهای امن راه خروج شوند ، جلوگیری بعمل آید .

3-1-3 بخش های سه گانه راه خروج
3-1-3-1 کلیات

3-1-3-1-1 در این مقررات ، راه خروج به مسیر پیوسته و بدون مانعی گفته می شود که از هر نقطه بنا شروع و تا معبر عمومی ( کوچه یا خیابان ) امتداد یابد . راه خروج از سه بخش مجزا و مشخص : دسترس خروج ، خروج و تخلیه خروج تشکیل شده و راستاهای افقی و قائم ( ارتباطات بین طبقات و سطوح مختلف ) و حسب مورد تمام فضاهای رابط مانند اتاقها ، درگاهها ، راهروها ، سرسراها ، شیبراهها ، پله ها ، پلکان ها ، خروجی های افقی ، بالکن ها ، بام ها ، حیاطها و محوطه های باز را شامل می گردد . آسانسورها جزو راه خروج محسوب نمی شوند .

3-1-3-2 دسترسی خروج
3-1-3-2-1 " دسترس خروج " آن بخش از راه خروج است که به ورودی منتهی می شود . حداکثر طول دسترس خروج باید بطور کلی با مقادیر مندرج در جدول 3-1-3-الف مطابقت داشته باشد ، مگر آنکه در بخش ضوابط اختصاصی راههای خروج بر حسب نوع تصرف به گونه دیگری تصریح شود .
3-1-3-2-2 طول مسیر دسترسی به خروجها باید در کف و در طول محور مرکزی راه عبور معمول و از فاصلۀ 30 سانتیمتر مانده به دورترین نقطه هر فضا تا وسط در " خروج " و در مورد پله های واقع در مسیر ، طول خط شیبی که دماغۀ پله ها را به هم وصل می کند ، اندازه گیری شود .

3-1-3-2-3 تمام راهروهایی که بعنوان دسترسی خروج برای تخلیه افرادی با تعداد بیش از 30 نفر در نظر گرفته شوند ، باید توسط ساختاری با حداقل 1 ساعت مقاوم حریق از دیگر بخشهای بنا مجزا شده و درهایی که به آنها باز می شوند دارای زمان دست کم 20 دقیقه محافظت حریق باشند . طرح و نصب این درها باید به گونه ای انجام گیرد که احتمال نشست دود از آنها به حداقل ممکن کاهش یابد .
جدول 3-1-3-الف
حداکثر طول دسترسی خروج در موارد مختلف
مشخصات حداکثر فاصله مجاز به متر
مکانهایی که دارای محتویات پر خطر هستند .
بناهایی که مجهز به شبکه بارنده نیستند .
بناهایی که تماماً به شیکه بارنده تأئید شده مجهزند . 23
60
76

3-1-3-3 خروج
3-1-3-3-1 " خروج " ، آن بخش از راه خروج است که به واسطه ساختار یا تجهیزات محافظتی ویژه خود ، مطابق ضوابط از دیگر بخشهای بنا مجزا شده و فضای عبور امن و محافظت شده ای بمنظور دستیابی متصرفان به بخش " تخلیه خروج " فراهم آورد . خروجهایی که مورد تائید این مقررات می باشند ، عبارتند از : درگاههای خروج ( واقع در جداره های بیرونی ساختمان ها ) ، گذرگاههای خروج ، خروجهای افقی ، شیبراهها و پلکان های خروج که در برابر حریق های مورد انتظار در سایر قسمتهای بنا محافظت شده باشند .
3-1-3-3-2 در تمام مواردی که در این مقررات محافظت خروجها به روش " جدا کردن از سایر بخشها " تصریح شده باشد ، رعایت مقررات مندرج در بندهای 3-1-3-3-3 الی 3-1-3-3-13 الزامی خواهد بود .

3-1-3-3-3 ساختارهای جدا کننده خروج در بناهای با ارتفاع 4 طبقه و بیشتر و بناهای با تصرف مخاطره آمیز باید با دیوارهای غیر سوختنی ، حداقل 2 ساعت مقاومت حریق به طور کامل دوربندی و مجزا شوند . در مواردی که تمام بنا توسط شبکه بارنده خودکار تائید شده محافظت می شود ، ساعت مقاومت حریق دروبندها می تواند حداقل به یک ساعت کاهش یابد .
3-1-3-3-4 بازشوهای واقع در دوربندهای خروج باید از لحاظ تعداد به حداقل مورد نیاز محدود شده و تمام آنها با درهای مقاو حریق خود بسته شو از نوع تائید شده محافظت شوند . اگر چگونگی عملکرد بنا ایجاب کند که این قبیل درها بطور معمول باز باشند ، در آن صورت می توان از درهای خودکار بسته شو استفاده نمود . در این موارد باید تمام تدابیر ایمنی لازم برای اطمینان از بسته شده بموقع درها در مواقع بروز حریق اتخاذ شده باشد .

3-1-3-3-5 ایجاد هر گونه روزنۀ نفوذی در دوربندهای خروج بغیر از موارد زیر ، مجاز نخواهد بود :
الف) عبور کانال های هوا و دیگر تجهیزات لازم در مواردی که تراکم هوا و ایجاد فشار مثبت در درون دوربند خروج ضروری اعلام شده باشد .
ب) عبور لوله های مربوط به شبکه های آتش نشانی .

ج) عبور لوله های برق ویژۀ فضای خروج .
در تمام موارد فوق ، روزنه های نفوذی باید بطور کامل با مواد مناسب که از گسترش حریق جلوگیری نماید ، درزبندی شوند .
3-1-3-3-6 ایجاد هر گونه بازشوی ارتباطی یا روزنه نفوذی بین دو خروج مجاور هم ( مانند پلکان های طرح قیچی ) که با یک ساختار از یکدیگر جدا می شوند ، ممنوع است .
3-1-3-3-7 در تمام خروجها ( پلکان خروج ، گذرگاه خروج ، خروج افقی ) که طبق ضوابط این مقررات دوربندی و جداسازی آنها الزامی اعلام شود ، برای جلوگیری از گسترش آتش و دود ، نازک کاری دیوارها و سقف ها فقط می تواند با مصالحی اجرا گردد که از طرف مقاوم قانونی مسئول مجاز شناخته می شود ، مگر آنکه بمنظور پاسخگویی به ضوابط اختصاصی راههای خروج در تصرفهای مختلف ، برای آنها محدودیتهای بیشتری درخواست شود .

3-1-3-3-8 فضاهای داخل دوربندهای خروج باید کاملاً آزاد و بدون مانع باشند و برای مقاصدی مانند انبار کردن کالا روی سطح پله ها یا پاگردها استفاده نشوند .
3-1-3-3-9 در تمام بناهای 4 طبقه و بیشتر ، هر پاگرد پله که همسطح طبقه ای واقع شود ، باید دارای علامتی باشد که شماره آن طبقه را مشخص کند . این علامت همچنین باید موقعیت طبقه تخلیه و جهت آن را نشان دهد . علامت باید در ارتفاع تقریباً 1.5 متری از کف تمام شده و در موقعیتی نصب گردد که تحت هر شرایطی از جمله باز یا بسته بودن در ورود به طبقه ، به راحتی دیده شود .

3-1-3-3-10 در بناهایی که پلکان خروج ، بیش از نیم طبقه پائین تر از تراز تخلیه خروج ادامه دارد ، با استقرار یک مانع فیزیکی قابل عبور مانند در ، جداکننده و نظایر آن باید از به اشتباه رفتن متصرفان جلوگیری بعمل آید .
3-1-3-3-11 بر اساس ضوابط این مقررات ، فقط آن دسته از پلکان های خارجی بنا می توانند بعنوان خروج محسوب شوند که دارای مشخصاتی بشرح زیر بوده و به تائید مقام قانونی مسئول برسند :

الف) ساختار آنها توسط دیوار با زمان حداقل 2 ساعت حریق از فضاهای داخلی جدا شده و از نزدیکترین بازشو دست کم 3 متر فاصله داشته باشند .
ب) به بام بخش دیگری از بنا یا بام بنای مجاور که ساختار مقاوم حریق و راه خروج ایمن و پیوسته ای دارد ، ارتباط داشته باشند .
ج) به منظور پیشگیری از سقوط متصرفان ، دارای دوربند یا نرده جانپناه محکم و با ارتفاع مناسب باشند .

3-1-3-3-12 راهروها ، سرسراها ، زیرگذرها ، روگذرها و دیگر گذرگاههای مشابه می توانند به عنوان بخشی از خروج محسوب و مورد استفاده قرار گیرند ، مشروط بر آنکه علاوه بر مقررات کلی ، با دیگر ضوابط این مقررات که در مورد خروجها تصریح شده نیز مطابقت داشته و با ساختار غیر سوختنی دارای دو ساعت مقاومت حریق مجزا شوند .
3-1-3-3-13 عرض هر گذرگاه خروج باید مطابق ظرفیت خروج در نظر گرفته شود و برای بیشترین تعداد متصرفانی که ممکن است از آن عبور کنند ، تکافو نماید . در مواردی که گذرگاه خروج در انتهای چند خروج واقع گردد ، عرض آن باید دست کم برابر مجموع عرض تمام خروجهای منتهی به آن باشد .

3-1-3-4 تخلیه خروج
3-1-3-4-1 تخلیه خروج ، آن بخش از راه خروج است که بین انتهای خروج و معبر عمومی ( کوچه یا خیابان ) واقع شود . بر اساس ضوابط این مقررات ، هر خروج باید بطور مستقیم یا از طریق تخلیه خروج به معبر عمومی منتهی گردد ، مگر آنکه در این مقررات به گونۀ دیگری تصریح شده باشد .

3-1-3-4-2 تمام قسمتهای تخلیه خروج ، چه به صورت فضاهای داخلی و سرپوشیده و چه به صورت حیاط و محوطه باز ، باید به گونه ای طرح و اجرا شوند که راهی ایمن ، بدون مانع و قابل تشخیص برای دسترسی متصرفان به معبر عمومی تأمین گردد . عرض و ظرفیت تخلیه خروج نباید از مجموع عرضها و ظرفیتهای خروجهای منهی به آن کمتر در نظر گرفته شود .
3-1-3-4-3 در طبقات و فضاهای هم تراز تخلیه های خروج ، ساختار کف باید دارای مقاومتی دست کم معادل مقاومت حریق دوربندهای خروجها باشد و تمام فضا توسط شبکه بارنده خودکار تائید شده ، محافظت شود .
موارد استثناء :

الف) فضاها و بخشهایی از طبقه تخلیه خروج که توسط ساختاری با مقاومت حریق معادل مقاومت حریق دوربندها از فضای تخلیه خروج جدا شده باشند .
ب) تمام سطوح واقع در تراز تخلیه خروج ، چنانچه تخلیه خروج ، هال یا فضای ورودی کوچکی باشد که با ساختاری حداقل 20 دقیقه مقاوم حریق از دیگر بخشها جدا شده ، فاصله آن از فضای بیرون ساختمان بیش از 3 متر و طول آن نیز بیش از 9 متر نباشد ، همچنین به منظوری جز راه خروج ( تخلیه مستقیم به بیرون ) مورد استفاده واقع نشود .

3-1-3-4-4 فضاهایی که با مشخصات مندرج در بند 3-1-3-4-3 می توانند بعنوان تخلیه خروج ، فقط برای حداکثر 50 درصد ظرفیت کل خروجیها بنا مورد استفاده واقع شوند . سایر خروجیها باید مستقیماً به یک معبر عمومی ارتباط داشته باشند . البته در تصرفهای بازداشتی / تحت نظری ، با رعایت سایر ضوابط اختصاصی ، استثنائاً تمام خروجها می توانند به فضاهایی واقع در تراز تخلیه خروج منتهی شوند .