بخشی از مقاله

روش های طراحی و تولید صنعتی

پیش گفتار
ورود تکنولوژی جدید و اصولا نوآوری چون همواره با سنت توام است ، همیشه یکی از مسائل بحث انگیز در کشورهای در حال توسعه بوده است. سنت ها ریشه در اعماق وجود مردمان داردو همیشه نوآوری با مقاومت ذاتی روبه رو می شود، چرا که آن را سببب تخریب پیشینه فرهنگی خود تصور می کنند و مغایر با زیر ساخت های فرهنگی خود می دانند.
هدف ساختمان سازی باید تامین زیبایی ، پایداری و آسایش باشد. چون پیروی کامل از ترکیب فضاهای معماری سنتی به سبب تحولات جدید در صنعت ساختمان ،مانند تراکم زیاد و رشد عمودی آن در شهرها ،دیگر امکان پذیر نیست ، لذا پافشاری بر کاربرد مصالح سنتی و مقاومت در برابر نواوری در این زمینه تنها یک تعصب خشک به شمار می اید .

عقل و منطق حکم می کند که نواوری و تکنولوژی را در خدمت احیای فرهنگ اصیل به کار گیریم و به جای هدر دادن فضا ها و پافشاری بر روش های سنتی یا تقلید بدون دلیل از روش های بیگانه و تخریب فرهنگ ملی ،سعی کنیم از هر مصالحی با توجه به کار بری ،هزینه سرعت اجراو رعایت سایر مشخصات فنی به موقع و به نحو احسن استفاده بریم .بدین ترتیب می توان بسیاری از مشکلات ساخت و ساز ، نظیر سستی و عمر کم ساختمان ها و اتلاف انرژی و هزینه های بالا ی مسکن ، را برطرف کرد و ضمن بهره گیری از فن اوری و حفظ فرهنگ سنتی ، به دوام ، آسایش و زیبایی در ساختمان دست یافت.


بسم الله الرحمن الرحیم
روش های طراحی و تولید صنعتی
استاد : مهندس شادیفر
دانشجویان :
رضوان اصغری
محمد خیر ابادی
زمستان 1386

تاریخچه پیدایش تیغه های غیر باربر
تا قبل از قرن نوزدهم ، ساختمان های بلند محدود به معابر،مساجد ، اهرام ، قلعه ها و برج ها بود که ارتفاعشان از سی متر تجاوز نمی کرد. مصالح به کار رفته در این گونه بنا ها اغلب آجر و خشت و ساگ و ساروج بود. سقف ها را بیشتر قوس و طاق تشکیل می داد به قسمی که مصالح تحت تنش فشاری قرار گیرند تا کششی.در مواردی هم که ناگزیر سقف صافی ایجاد می شد ، از الوارهای چوبی در دهانه های کوچک استفاده می کردند.


در سال 1855 پس از ان که هنری بیمر انگلیسی نخستین روش تولید فولاد در حجم زیاد را ارائه کردع کم کم فولاد به عنوان یکی از مستحکم ترین مصالح ساختمانی پدیدار شد و به موازات ظهور فولاد در سال های 1890 به بعد ، بتن یکی از مصالح سازه ای رواج یافت.


ان گاه با پیدایش انقلاب صنعتی که با رشد سریع جمعیت و شهر نشینی همراه شد ، مرحله گذر از رادیو باربر ( خارجی و داخلی ) به اسکلت بنا پیش امد و همراه با رشد عمودی ساختمان ها ، سازه ها ی بلند و آسمان خراش ها ظاهر شدندد که در انها مقومت در برابر نیروهای ثقلی ناشی از وزن و نیرو های جانبی ناشی از زلزله کلا به عهده اسکلت بنا ( قالب های فلزی یا بتنی ) بود و دیوار ها نقش جدا کننده داخلی یا خارجی و عمو ما غیر باربر را داشتند.


تعریف و تقسیم بندی تیغه ها(Partitons)
تیغه ها بنا به تعریف پانل های جداکننده ای هستند که باربر نیستند و تنها وزن خود را تحمل می کنندو معمولا ضخامتشان بین 4 تا 15 سانتی متر است.
تیغه ها چنانچه بین قسمت داخل و خارج بنا قرار گرند ودر واقع در قسمت پیرامونی بنا واقع شوند ، « تیغه خارجی » نامیده می شوند . این نوع تیغه ها از طرف خارج در معرض آفتاب ، باد، باران، و برف قرار دارند و چون نگهدارنده نمای ساختمان نیز پوشش مناسب با مصالح نما مو رد توجه ویژه قرار گرند.


تیغه های واقع در قسمت داخلی ساختمان « تیغه داخلی » نامیده می شوند . این نوع به تیغه ها به دو دسته « فرعی » و « اصلی » تقسیم می شوند . تیغه های فرعی بین فضاها ی یک آپارتمان ( یا واحد مسکونی ) قرار دارند، تیغه های اصلی از نظر انتقال حرارت و صوت بیش از تیغه های فرعی اهمیت دارند.
تیغه های جداکننده فضاهای داخلی یک آپارتمان یا واحد مسکونی ( تیغه های فرعی داخلی)را نیز از نظر کاربرد می توان به دودسته حایل بین فضای خشک یا حایل بین دو فضای خشک و تر ( مثلا بین حمام و اتاق خواب ) تقسیم بندی کرد.


در دیوارهای غیر باربر داخلی و خارجی ویژگی های حرارتی و صوتی مصالح اهمیت می یابد و به همین دلیل اغلب کاربرد مصالح تو خالی در این مورد ترجیح داده می شود.
تیغه ها رامی توان ار دید دیگری به دو دسته قابل جابه جایی و غیر قابل جابه جایی ( ثابت ) تقسیم بندی کرد ، که در حالت اول ، کاربری آن در قسمت پارتیشن بندی اداری یا سالن های چند منظوره نمایشگاهی است که مصالح تیغه با بازیافت ( با حداقل پرت ) از قسمتی به قسمت دیگر منتقل می شود .


تیغه ها را می توان با توجه به مشخصات فنی انها به چندین نوع دسته بندی کرد، ولی از نظر سازه ای تقسیم بندی تیغه ها به دخالت در تشکیل قاب میانی در جه دوم ( قاب میان پر) و نحوه اتصال تیغه به قاب اصلی و باربر به ویژه در مناطق زلزله خیز یا عدم دخالت ان از اهمیت خاصی برخوردار است.
بررسی تیغه ها از نظر مقاومت در برابر نیروی زلزله


اگر تیغه های جدا کننده غیر سازه ای به صورت صلب به یک قاب سازه ای ساختمان متصل شده باشند ، هنگام وقوع زلزله به تبعیت از تغییر شکل قاب ، تغییر شکل می دهد . در بخی مورد بهبود رفتار سازه به جای دیوارهای مجوف از دیوارهای توپر با تکیه گاه کامل در هر طبقه استفاده می شود . این دیوارها که قاب بند یا میان قاب نامیده می شوند ، به خوبی با قاب های خمشی ساختمان کار می کنند و تا حد زیادی سبب جذب انرژی زمین لرزه می شوند . حال اگر تحمل تغییر شکل بیش از حد خود را نداشته باشد ، گسیخته می گردد. شکل زیدژر مکانیزم عمومی مقامت و شکست دیوارهای میان قابی را نشان می دهد.


برای در نظر گرفتن اثرات متاقبل دیوارهای سازه ای و غیر سازه ای باید تغییر شکل قاب ها و میزان تحمل تغییر شکل دیوارها مد نظر قرار گیرد و سپس طراحی سازه انجام پذیرد ، یا این که به شیوه ای که در ساختمان های بلند عمل می شود ، دیوارهای غیر سازه ای از اسکلت ساختمان مجزا گردد. جهتاجرای این جدا سازی باید تمهیدات ویژه ای صورت پذیرد . یکی از طریق جدا سازی دیوارها از قاب ها می توان در شکل زیر ملاحظه کرد.


چناچه محل تیغه ها در پلان ساختمان ثابت باشد، با سخت و محکم کردن آن ، بین کف و سقف و ستون های اطراف آن را به عنوان یک قاب میانی درجه دوم ( قاب میان پر) در مقابل تحمل نیرو های جانبی زلزله محاسبه کرد. در این صورت باید به اندرکش قاب های اصلی با قاب های میانی درجه دوم ویژه مبذول کرد.


اما چناچه کابری ساختمان ثابت پیش بینی نشود و امکان تغییر محل و جابه جایی یک تیغه در طول مدت عمر و کاربری ساختمان وجود داشته باشد ، در این صورت در محاسبات ، مقاومت در مقابل نیروهای جانبی زلزله به قاب های اصلی و سایر عوامل پایدار و مقاوم در مقابل آنها نظیر دیوار برشی و با دبندها واگذار می شود و نباید قاب های شامل تیغه ها و پانل های جداکننده در این صورت به هیچ وجه نباید آنهارا به صورت rigid در چها چوب آنها ( کف وسقفو اطراف) محکم کرد ، زیرا در این صورت هنگام وقوع زلزله این عوامل ، که قبلا در مورد مقاومت آنها پیش بینی لازم در محاسبه منظور نگردیده ع متحمل نیروهای زیادی می شوند و نتیجتا به صورت یک انهدام از قاب خود بیرون می پرند و علاوه بر ایجاد اخلال در انعطاف سازه باعث خسارات جانی و مالی فراوان می گردند.


در کشور ما که معمولا کاربری ساختمان ثابت نیست و در موارد بسیاری کاربری مسکونی به تجاری یا آموزشی و ... تبدیل می شود و همچنین در مورد جابه جایی تیغه ها در داخل ساختمان توسط مالک ، نظارت و کنترل مهندسی و دولتی وجود ندارند، بهتر است که تیغه ها طبق استاندارد در قالب خود محکم نشوند و به اصطلاح جای بازی داشته باشند تا از ایجاد ترک در لرزش های خفیف و خسارت کلی و خطر آفرین در لرزش های بزرگ جلو گیری شود.

انواع تیغه ها
تیغه ها را از نظر جنس مصالح می توان به انواع زیر تقسیم بندی کرد:
1- تیغه های سنتی ساخته شده از اجر و خاک رس پخته شامل آجر فشاری ، آجر سفالی ، با ضخامت 7 تا 11 سانتی متر.
2- تیغه های ساخته شده از بتن با دانه های رس منبسط نظیر لیکا با ضخامت 10 سانتی متر در انواع توخالو توپر.


3-تیغه های ساخته شده از ماسه سیلسی و آهک و سیمان و پودر آلومینیوم شامل انواع هلبکس و سیپور کس.
4-تیغه های گچی شامل پانتل های گچی سوراخ دار یا صفحات گچی با روکش کاغذ کرافت نظیر کناف
5-تیغه های شامل یونولیت با دو لایه ملاط ماسه و سیمان مسلح مثل پانل های دیواری سیستم پوما.


6-انواع تیغه های ساخته شده از پی وی سی (PVC ) ، چوب و غیره که کاربری اداری دارندو با بازیافت ( باحداقلپرت مصالح ) جابه جایی هستند . از خصوصیات آنها این است که تا سقف معمولا ادامه نمی یابند و تا بیش از پنجاه سطح آنها را شیشه تشکیل می دهد.
از انواع ذکر شده در موارد 1و5 را می توان در صورت لزوم به عنوان قاب میان پر با رعایت کامل مقررات به کار برد.

مشخصات فنی تیغه ها
انواع تیغه و پانل های جداکننده باید از نظر مشخصات فنی زیر مورد توجه قرار گیرند و متناسب با کابری و هدف کارفرما ، مزیت ها و معایب فنی و اقتصادی هر یک بررسی شود.
1-وزن یک متر مربع تیغه ( ازنظر تامین سبک سازی و کاهش نیروهای وارده حاصل از زلزله به سازه)
2-ضخامت تیغه ( از نظر صرفه جویی در سطح اشغال و صرفه اقتصادی)
3-هزینه تمام شده برای یک متر مربع به طور متوسط( از نظر اقتصادی)
4-سرعت اجرا جهت حجم انبوه ( از نظر صرفه جویی در زمان و هزینه)


5-توجه به پرت مصالح و امکان بازیافت انها.
6-نیاز به گروه های اجرایی متعدد وابسته ( نظیر گچکار ، نقاش،و غیره)
7-بررسی مشکلات اجرایی نصب تاسیسات برقی ، مکانیکی ، احتیاج به کنده کاری ، همزمانی با اجرای تیغه و..)
8-توجه به شرایط اقلیمی منطقه ( سرما ، گرما ، رطوبتو...)


9-حجم بارگیری جهت حمل از محل تولید تامحل اجرا.
10-عایق بودن و مقامت انتقال صوت ،رطوبت و اتش سوزی ( ضریب هدایت حرارتی ،برودتی ،مقاومت دربرابر یخ زدگی ، مقاومت در مقابل نفوذ رطوبت ، فساد نا پذیری ،تراکم نا پذیری تحت فشار ثابت و داومی.)


11-قابلیت انعطاف جهت اجرای تیغه منحنی شگل و غیر مستقیم.
12-نیاز به نگهدارنده در طول ها یا ارتفاع ها ی غیر متعارف.
13-نحوه اتصال به چها چوب درها و پنجره ها و بررسی نیاز به نعل در گاه درها و پنجره ها.
14-بررسی کا پذیری فیزیکی نظیر امکان میخ کوبی ، سوراخ کاری و شیارزنی مسیرهای عور لوازم تاسیسات برقی و مکانیکیو غیره.
انتخاب تیغه مناسب داخلی


انتخاب تیغه برای ساختمان با توجه به خصوصیات فیزیکی ، کاربری ، اقلیمی ، اقتصادی و غیره هم یک دانش است و هم یک هنر
تیغه ها و پارتیشن ها بسیار متنوعند ، از همین رو در انتخاب آنها همه موازین از جخت زیبایی ، سبکی ،ضخامت کم و سایر مسائل فنی و اقتصادی نیازمند دید و تجربه مهندسی است.
ازاین پس به معرفی و بررسی اقتصادی امواع تیغه های موجود می پردازیم تا برای خواننده امکان انتخاب تیغه مناسب سازه ، تیه معایب و محاسن ان از جنبه های گوناگون بیان شده است . چون خصوصیات عایق صوتی و حرارتی از ویژگی های مهم ست ، به همین دلیل نخست درباره چگونگی و حد قابل قبول عایق های صوتی و حرارتی توضیح مختصری می اوریم.
عایق حرارتی


عایق حرارتی ، مصالح یا سیستم مرکبی است که انتقال گرما و سرما را از محیطی به محیط دیگر به طور موثر کاهش می دهد. عایق حرارتی در تیغه های خارجی که با هوای آزاد بیرون ساختمان مستقیما در تماس هستند، بیش از تیغه های داخلی اهمیت دارد و شاید بتوان گفت که در تیغه های داخلی عایق صوتی نسبت به عایق حرارتی اولویت دارد:
1-ضریب هدایت حرارتی (Conductivityِ Thermal.)


مقدار حرارتی که در یک ثانیه از یک متر مربع عنصری همگن به ضخامت یک متر در حالت پایدار عبور می کند واختلافی برابر درجا کلوین بین دو سطح عنصر ایجاد می کند ، ضریب هدایت حرارتی نامیده می شود که نام ان را با نشان می دهند و واحد ان w/mk (وات بر متر درجا کلوین ) است.
عایق حرارتی قابل استفاده به عایقی گفته می شود که ضریب هدایت حرارتی آن کمتر از یا مساوی w/mk 65/ 0/0 باشد .مقادیر معمولا در مراجع معتبر عناصر به صورت جدول آورده می شود . به عنوان مثال:


سنگ گرانیت 2/2 بتن معمولی 75/1
شیشه 1/1 آجر سفالی 51/0
پشم شیشه 054/0 پشم سنگ 047/0
پلی استایرن 058/0 پلی یورتان 030/0


تخته ماله سیمان 15/1 آجر فشاری 1/1
هبلکس 17/0 لیکا 1/0
ملاط 35/0
2- مقاومت حرارتی((Thermal Resistance R ٔ ) ٔ
نسبت ضخامت لایه ضریب حرارتی را مقاومت حرارتی می نامند. بدیهی است که مقامت حرارتی یک تسکیل یک پوسته تشکیل شده از چند لایه مساوی با مجموع مقاومت های هر یک از لایه ست.


مقاومت حرارتی قابلیت عایق بودن حرارتی یک یا چند لایه از پیوسته یا کل پوسته را مشخص می کند. مقاومت حرارتی را با (R) نشان می دهند و واحد ان است.
عایق حرارتی قابل استفاده به عایقی اطلاق می شود که دارای مقاومت حرارتی مساوی یا بیشتر از باشد.
عایق صوتی(عایق کاری در برابر صدا)


زندگی ماشینی و سکونت در شهرهای بزرگ موجب آلودگی صوتی و عدم آسایش مردم شده است. لذا در داخل ساختمان های اداری ،آموزشی ،بهداشتیو به ویژه مسکونی باید مقرراتی برای محدودئ ساختن و پایین آوردن آلودگی صوتی تا حد مجاز و قابل قبول به کا رود ، به خصوص در ساخت دیوارها و تیغه ها باید از مصالحی استفاده شود که با حداقل وزن ، حداکثر صدابندی را ایجاد کند.


قبل از ورود به بحث شاخص های کاهش صدا ، مختصری ، در باره ماهیت امواج صوتی توضیح می دهیم .اصولا امواج به دو دسته تقسیم می شوند : یکی امواج الکترو مغناطیسی مثل نور که برای انتشار به محیط مادی نیاز ندارند ودیگری امواج مکانیکی مثل صوت که برای انتشار احتیاج به محیط مادی دارند. بنابراین صوت در خلا منتشر نمی شود.
سرعت انتشار امواج که در واقع سرعت پیشروی م.ج صوتی است، به ویژگی های فیزکی محیط مثل جنس و دما و... بستگی دارد به شرایط فیزکی چشمه موج مثل تواتر و دامنه و.. بستگی ندارد. پس هرچه ماده متراکم تر باشد ، سرعت انتشار صوت در ان بیشتر است ع زیرا در ماده متراکم ،مولکول ها به یکدیگر نزدیک تر ند.


صوت هنگام انتشار ع لایه هوای مجاور خود را متراکم می کندو چگالی و فشار ان را نسبت به حالت تعادل افزایش می دهد. این لایه متراکم نیز خود لایه مجاورش را متراکم می کند. انتشار صوت در هوا در حقیقت آشفتگی به صورت لایه های تراکمی و انبساطی یا لایه های کم فشار و پر فشار است. بنابراین امواج در محیط ذره های محیط منتقل نمی شود بلکه حول نقطه تعادل خود حرکت نوسانی انجام میدهند.


نسان نها می تواند موج هایی که تواتر (بسامد) آنها بین 20 تا30 هزار هرتز است را بشنود، که اولی را آستانه شنوایی و دومی را آستانه دردناکی گوش می نامند.
سرعت انتشار صوت در محیط های مختلف چنین است:
درگازها 316 تا 965 متردر ثانیه
در مایعات 1450 تا 1530 متردر ثانیه
در جامدات 2100 تا 6000 متردر ثانیه
شدت صوت
بنا به تعریف ، شدت صوت (I ) عبارت است از مقدار انرژی ای (E ) که در واحد زمان (t ( به واحد سطح(A ( عمود بر راستای انتشار میرسد وواحد آن وات بر متر مربع است.

این رابطه به صورت نیز بیان شود که در ان توان منبع صدا برحسب وات در ثانیه است. شدت صوت با مجذور فاصله نسبت عکس دارد.
مثلا اگر شدت صوت در فاصله چهارمتری از منبع صوت برابر یک باشد، در فاصله بیست متری شدت آن 25 مرتبه کاهش می یابد.
تراز شدت صوت


هرچه شدت صوت بیشتر باشد، مقدار انرژی ای که دریافت می کند، بیشتر است وانسان صدا را بلندتر احساس می کند. اما بلندی صئت با شدت آن نسبت مستقیم ندارد. اگر شدت صوت دو برابر شود ، بلندی صدایی که احساس می کنیم دو برابر نمی شود. دراین جا احتیاج به تعریف تراز شدت صوت داریم.
تراز شدت صوت یک غبارت است از لگاریتم در پایه ده ، نسبت شدت آن صوت به شدت صوت مبنا. تراز شدت صوت را با نشان می دهند و یکای آن را به افتخار بل ، فیزکدان آمریکایی و مخترع تلفن ، بل (b ) ودسیبل(db ) نامگذاری کرده اند.


هر بل برابر ده « دسی بل » است .
شدت صوت مبنا ( که برابر آستانه شنوایی گوش سالم است) در بسامد 1000 هرتز برابر در نظر گرفته شده است

مثلا چون شدت صوت در استانه دردناکی گوش است ، بنابراین تراز شدت صوت آن برابر با 120db است.

در جدول زیر شدت صوت های مختلف بر حسب و تراز شدت صوت آنها رابر حسب db مشاهده می کنید.

شدت صوت
تراز شدت صوت db
شدت صوت مبنا
0
تنفس کشیدن
10
برگ درختان در نسیم
20
صحیت کردن در فاصله یک متری
40
همهمه در فروشگاه های بزرگ
60
سروصدای ترافیک در خیابان های شلوغ
70
ٱستانه دردناکی
120
صدای مسلسل
130
غرش هواپیما در حین برخاستن
140

شاخص کاهش صدا
شاخص کاهش صدا (R) که افت صوتی یک جدار نامیده می شود ، عبارت است ازکاهش ارزش از برخورد صدایی که انتشار آن فضاست به جدار مورد نظر ( با مقیاس db ( . هرچه عدد این کمیت بزرگ تر باشد ع بهتر جلوی صدا گرفته می شود . مقدار حد انتقال صدا در بین تیغه های ساختمان ها ع به ویژه در نازل ، از اهمیت ویژه برخوردار است.

میزان انتقال صدا بر حسب db تاثیر صدا
25 گفتگوی عادی را می توان به طور کامل و به راحتی فهمید.
35 صحبت یا صدای بلند شنیده می شود ولی مفهوم نیست.
45 شنیدن صدا با زحمت زیاد ممکن است.
48 صداهای بلند به سختی شنیده می شوند .
50 صداهای باند هم شنیده نمی شوند.

در خاتمه این مبحث ع جدول شماره (18- 2-2) از صفحه 16 مبحث هجدهم ( عایق بندی صدا ) مقررات ملی ساختمان عینا نقل می شود.

حداقل شاخص کاهش وزن یافته مورد نیاز برای جداکننده ها در ساختمان های مسکونی
عنوان حداقل شاخص صدا به db
45 جدا کننده ی اتاق خواب از فضای بیرونی ساختمان
40 جدا کننده ی اتاق نشیمن از فضلی بیرونی ساختمان
35 جدا کننده ی آشپزخانه از فضای بیرونی ساختمان
40 جدا کننده ی اتاق خواب و اتاق تلویزیون در یک واحد مسکونی
30 جدا کننده ی اتاق خواب و سایر فضاها به غیر از اتاق تلویزیون
50 جدا کننده ی دو واحد مجاور و مستقل


مبنای مقایسه اقتصادی انواع تیغه ها
اصولا محاسبه ی اقتصادی و قیمت تمام شده ی یک محصول با توجه به تورم و نوسان دست مزد و قیمت مصالح در کشور فقط در محدوده ی زمانی مشخصی قابل استفاده است. لیکن از آن جا قیمت ها در این کتاب در مقام مقایسه با یکدیگر مطرح شده اند ، مفروضا که مبنای مقایسه و محاسبه ی اقتصادی انواع تیغه ها قرار گرفته اند در این جا ذکر می شود و توجه خوانندهی گرامی را به بحث عوامل پنهان تاثیر گذار در قیمت ها در آخر کتاب جلب می کند.


1. پاکت پنجاه کیلویی سیمان 4000 تومان
2. پاکت چهل کیلویی گچ ( مخصوص گچ و خاک ) 600 تومان
3. پاکت چهل کیلویی گچ ( مخصوص سفید کاری ) 850 تومان


4. پاکت چهل کیلویی خاک رس 250 تومان
5. ماسه هر یک هزار کیلو گرم 4600 تومان
6. آجر فشاری هر تن (شامل 450 عدد ) 13500 تومان
7. بنای درجه یک دستمزد روزانه 15000 تومان
8. کارگر ساده (دستمزد روزانه) 6000 تومان
دستمزدها با توجه به تجزی های کاربردی کارهای ساختمانی (جلد های 1 و 2) که توسط سند یکای شرکت های ساختمانی ( دفتر فنی ) منتشر شده ، تععین شده است.
مطابق منبع مذکور
در آجر کاری با آجر فشاری و ملاط ماسه سیمان به ضخامت 10 سانتی متر برای هر متر مربع آجر (با 12٪ افت ) 70 قالب و ملاط مصرفی 41 لیتر و یک کارگر و یک بنا و یک شاگرد با توجه به حمل آجر و حمل ملاط روزانه 16 متر مربع تیغه می چینند.
یک بنای درجه یک با یک شاگرد روزانه به طور متوسط 85 متر مربع را شمشه گیری جهت ملاط گچ و خاک می کنند.
یک بنای درجه 2 با یک شاگرد روزانه 40 متر مربع گچ و خاک می کنند
یک بنای درجه 1 با یک شاگرد روزانه 30 متر مربع را سفید کاری دوگچه ی پرداختی در سطوح قائم می کنند.

تیغه های داخلی

1. تیغه های داخلی از آجر فشاری
آجر که سایقه پیدایش آن همزمان با کشف آتش توسط بشر است ، از حرارت دادن خاک رس نمناک شکل داده شده در گرمای 800 تا 900 درجه ی سانتی گردا بدست می آید بدین تزتیب آب شیمیایی خاک رس و هیرودسیلیکات آلومینیو تبدیل به سیلیکات آلومینیوم می شود . آجر فشاری خوب نباید کمتر از 8٪ وزنش آب بمکد زیرا در این صورت خوب به ملاط نمی چسبد ؛ همچنین نباید بیشتر از 18 درصد وزنش آب بمکد ، زیرا در این ص.ورت پوک است و تمام آب ملاط رتا به خود می کشد و سطح ملاط متخلل ودیوار چینی دچار افت و کاهش

ارتفاع می شود. بنابراین بهتر است آجرها قبل از دیوار چینی « زنجاب » شوند . آجر فشاری به ابعاد تقریبی 5/5 × 11 ×22 سانتی متر تهیه می گردد. به سبب همین تقریبی بودن ابعاد و عقب و جلو بودن سطح تیغه چینی با این آجر ، مصرف گچ و خاک را افزایش می دهد.
محاسبه وزن یک متر مربع تیغ ساخته شده از آجر فشاری با ملاط ماسه سیمان و حداقل 1/5 سناتی متر اندود گچ و خاک ونیم سانتی متر اندودگچ پرداختی در هر طرف ( بدون نقاشی ) :


آجر کاری با آجر فشاری و ملاط ماسه سیمان به ضخامت 11 سانتی متر 5/203=11/0×1850
اندود گچ وخاک به ضخامت حداقل 5/1 سانتی متر 48 = 03/0× 1600
اندود گچ پرداختی به ضخامت 5/0 سانتی متر در دو طرف 0/13=01/0×1300 5/264 کیلوگرم در متر مربع
اگر ضخامت گچ وخاک در هر طرف 2 سانتی متر باشد ، وزن یک متر مربع بالغ بر 280 کیلو گرم خواهد شد. ضخامت تمام شده ی تاغه با توجه به ابعاد و ضخامت ملاط ها ، حداقل 15 سانتی متر و به طور متعرف 16 سانتی متر است .


15= 5/0 × 2 +5/1 × 2 +11 .
محاسبه قیمت تمام شده برای یک متر مربع
با توجه به اطلاعات صفحه 15 داریم : تعداد آجر در یک متر مربع با 12 در صد قطر 70 عدد است بنابراین قیمت آجر برای یک متر مربع چنین بدست می آید :
ریال ( قیمت آجر ) 21000= 300 × 70

قیمت یک لیتر ملاط 250 کیلوگرم سیمان در متر مربع برابر است با :
ریال 200= 800 * 25/0 کیلو سیمان
ریال 96 = 46×1/2 کیلو ماسه
ریال 300=96+300
حجم ملاط ماسه سیمانبرای یک متر دیوار 41 لیتر


قیمت ملاط 12300 = 300×41
قیمت مصالح سفید کاری برای یک متر مربع
ریال 1885 = (8500:40)×13 قیمت گچ سفیدکاری
ریال 3600 = (6000:40)×24قیمت خاک
ریال 1500 = (2500:40)×24قیمت گچ و خاک


7000 ریال
دامت ساخت یک متر مربع دیوار برابر است با:
ریال 13125 = (60000 + 150000) دسمت مزد دیوار چینی
ریال 4940 = (60000+ 150000) دست شمشه گیری


ریال 10500= (60000+150000) دست گچ وخاک
ریال 14000= (60000+150000 دست سفید کاری کشته
ریال 42565= 14000+10500+4940+131225
در نتیجه قیمت تمام شده برای یک متر مربع برابر است با:
82865=42565+7000+12300+21000 ریال


مقاومت فشاری آجر فشاری توپربین بین 10تا 15 کیلو گرم بر سانتی متر مربع وزن فضایی آن حداقل 1760کیلو گرم در هر متر مکعب است.
مقدار شاخص صدا در دیوار 11سانتی متری از آجر فشاری با ملاط ماسه سیمان و انجام اندود گچ و جاک و گچ کشته در دو طرف 47 دسی بل است.
توصیه می شود در مواردی که انتقال صوت مهم ااست ، قبل از اقدام به اندود گچ وخاک ،عملیات بند کشی در دیوار انجام شود. بند کشی دیوارها قبل از اندود کاری میزان صدابندی دیواررا افزایش می دهد.


محاسبه میزان مقاومت حرارتی:
= ضریب هدایت حرارتی
مقاومت حرارتی

آجر کاری با آجر فشاری قابلیت خوبی برای غایق کاری با قیرگونی یا ایزوگام دارد (عایق رطوبتی ) ، بنابراین به راحتی برای تیغه های یک طرف خشک و یک طرف تر یادو طرف قابل استفاده است.


از محاسن این نوع تیغه چینی محکم بودن آن و مقاومت زیادش در برابر تخریب ،ضربه و ایجاد حفره است.
متقابلا پس از تخریب ، مصالح کمی برای بازیافت و کاربرد مجدد دارد.
محاسبه سرعت و مدت ساخت یک دیوار 16 متر مربعی
مطابق صفحه 15 داریم :


1- یک کارگر و یک بنا و یک شاگرد (16 متر مربع در روز) یک روز
2- شمشه گیری برای ملاط گچ و خاک 376/0=( 85/0×16)×2
3- اجرای ملاط گچ و جاک 800/0= (40×16)×2
4- شیارزنی + نصب لو له های برق+ پرکردن محل شیارها با گچ و خاک 5/0روز
5- سفید کاری با گچ کشته 066/1=(30:16)×2 روز

روز 742/ 3= 066/1+ 5/0 +800/0 = 376/0+1
متوسط شرایط فصلی و محیطی برای خشک شدن گچ و خاک به روز 258/0
4 روز


زمان لازم برای ساخت یک دیوار 16 متر مربعی دو طرف اندود شده روز و نصب لوله های تاسیسات برقی به روز
مصالح لازم: آجر ، ماسه ، سیمان ، آب ، گچ ، خاک رس
ابزار لازم: استانبولی ، بیل ، فرقون ، کمچه ، شمشه ، ماسه ، ملاط، بشکه ، تخته زیر پایی ، لوله خرطومی یا فولادی ، دستگاه شیارزن یا کلنگ دستی
نیروی انسانی: بنا ، شاگرد بنا ، کاگر ساده ، گچکار ، شاگردگچکار ، برقکار


بررسی محاسن و معایب تیغه ساخته شده از آجر فشاری
محاسن
1.داشتن وزن زیاد در مواردی که جلوگیری از واژگونی احتاج به وزن داریم ، ماند دیوار حایل در زیر زمین.
2.ضخامت زیاد تیغه در مواردی که لازم است نیروهای دیوار از تکیه گاه خارج نشود ( امکان برخورد نیرو های جانبی)
3.قابلیت جذب آب در کاشی کاری و سنگ با ملاط ماسه سیمان


4.امکان نصب پیچ و رول پلاک بری دست شویی و کابینت در تمام سطح.
5.امکان شیارزنی برای لوله های تاسیساتی با صرف هزینه و زمان


6.احتیاج در برابر ایجاد حفره ( برای سرقت و دست برد )
7.عدم احتیاج به نیرو ی انسانی متخصص
8.سهولت دسترسی به آجر و تهیه آن در اکثر مناطق.
معایب
1.وزن زیاد تیغه در متر مربع که سبب افزایش وزن ساختمان و بزرگ شدن ابعاد تیرها و ستون ها برای مقابله با نیروی زلزله می شود.
2.ضخامت تیغه تمام شده زیاد است و سطح زیادی را در پلان اشغال می کند.
3.آجر فشاری قابل انعطاف نیست و قاب میان پر کرده هنگام وقوع زلزله ، با توجه به وزن زیادش ، ضربه سنگینی به سازه وارد می کند و باید از تمهیدات ویژه برای جدا سازی تیغه از قالب بهره جست.


4.آجرفشاری عایق خوبی برای انتقال حرارت نایت.
5.افزایش کاربری نیروی انسانی در تولید و جابه جایی و استفاده .
6.به علت نیاز به نیروی انسانی بیشتر ، باعث کندی کار وتراکم جبهه کاری می شود.
7.پس از تخریب ، درصد کمی از آجرها رامی توان برای بازیافت و کاربرد مجدد استفاده کرد.


8.تخریب محیط زیست و از بین بردن خاک مفید کشاورزی.
9.یک دست نبودن ابعاد آجرها که موجب افزایش مصالح نازک کاری می شود.
آجرهای ماشینی ده سوراخه


برخلاف آجرهای فشاری ، این گونه آجرها در کارخانه های تمام اتو ماتیک ساخته می شوند، لذا انها (5/5 ×11 ×22 ) مشخص و یک دست است و از تراکم بیشتری برخوردارند. دیوار و تیغه ساخته شده با این آجرها معمولا در مکانی به کار می رودکه احتیاج به اندود و با بندکشی تنها کامل می شود.
مشخصات فیزیکی این گونه اجرها چنین است:
طول 220 میلی متر
عرض 110 میلی متر


ارتفاع 55 میلی متر
وزن مخصوص 9 /0
وزن پخته شده ( خشک ) 2 /1 - 1/1 کیلوگرم


درصد جذب آب 13 درصد
مقاومت فشاری 250 کیلو گرم
مطابق ایین نامه 519 ، حداقل بارهای وارده بر ساختمان وزن فضایی آجر کاری با آجر های ماشینی و ملاط ماسه سیما ن ، چناچه سوراخ ها با ملاط پر شوند ، برابر 2100 کیلو گرم بر متر مکعب است.


2.تیغه داخلی از آجر سفال
این گونه آ جرها در کاخانه های تمام اتوماتیک ساخته می شوند ، لذا ابعاد و وزنشان کاملا مساوی است. ابعاد آنها 10×20×25 سانتی متر و زونشان 5/3 کیلو گرم است و وزن فضایی هر متر مکعب در حالت خشک برابر 700 کیلوگرم است.
انواع مختلفی از این گونه بلک تهیه می کنند که از آن جمله با ضخامت 7 سانتی متر است که برای ساخت تیغه های نازک تر می توان از آنها استفاده کرد . ضخامت این بلوک ها با اندود دو طرف نزدیک ده سانتی متر می شود.


محاسبه وزن یک متر مربع تیغه ساخته شده از آجر سفال مجوف با ملاط ماسه سیمان و حداقل یک سانتی متر گچ و خاک و 3 /0 سانتی متر اندود گچ پرداختی در هر طرف ( آماده نقاشی) تعداد بلوک در متر مربع 5 /18 عدد و ملاط مصرفی 11 لیتر است.
وزن بلوک ها kg 65 = 5/3 × 5/18


وزن ملاط kg 20 = 8/2× 11
وزن اندود گچ و خاک kg 32= 2 0/0 × 1600
وزن اندود گچ کشت kg 8 = 6 00 /0 × 1300

جمع کل KG 125= 8+32+20+65
ضخامت تمام شده تیغه با توجه به ابعاد و ضخامت ملاط های ذکر شده برابر است با :
سانتی متر 6/12 = (3/0 × 2) +( 1× 2) + 10
این ضخامت براثر بنای غیر متخصص بیشتر خواهد شد.


در مقایسه با تیغه ساخته شده با آجر فشاری که در رزو 16 متر مربع توسط بنا و دو کاگر چیده می شود ، متر اژ تیغه ساخته شده با آجر یفال مجوف 30 متر مربع در روز است.
*محاسبه میزان مقاومت حرارتی:
ضریب هدایت حرارتی
مقاومت حرارتی

مقاومت این گونه تیغه چینی در برابر آتش سوزی تا دو ساعت برآورد شده است.
*مقدار شاخص کاهش صدا با توجه به بلوک ها و اندود ها db 42= RWاست.
محاسبه قیمت تمام شده برای یک متر مربع دیوار


مطابق اطلاعات صفحه 15 داریم:
ریال ( قیمت بلوک) 13690= 740 × 5/18
*قیمت یک لیتر ملاط 250 کیلوگرم سیمان در متر مکعب برابر است با:
ریال 200= 800× 25/0 کیلو سیمان
ریال 96= 46 × 1/2 کیلو ماسه
ریال 300=96+ 200


*قیمت مصالح سفید کاری برای یک متر مربع
ریال 1700=(40 × 8500 ) قیمت گچ سفیدکاری
ریال 3600=(40 × 6000 ) 24 قیمت خاک

ریال 1500 = (40 × 2500 ) 42 قیمت گچ و خاک
ریال 6800
ریال 23790= 6800+ 3300+13690
*دسمزد ساخت یک متر مربع دیوار برابر است با:
ریال 7000=(60000+150000) دسمزد دیوارچینی
ریال 4940=(60000+150000) دستمزد شمشه گیری
رایل 10500=(60000+150000) دستمزد گچ وخاک


ریال 7000=(60000+150000) دسمتزد سفیدکاری کشته
ریال 441660=5/1 ×29440 (به خاطر تخصص بنا و کارگر 50 /0 اضافه در نظر گرفته و ضریب 5/1 اعمال می شود.)
درنتیجه قیمت تمام شده برای یک متر مربع دیوار برابراست با:
ریال 67950=44160+23790


ابعاد آجرهای سفالی مجوف موجود در بازار نه سانتی متر
10 × 50 × 30
10 × 20 × 20
15× 20× 20
15 ×25 × 20
25 ×20× 20
40 ×25 × 20
40 × 25× 25
انواعی که یکی از ابعاد آنها بیشتر از 7 تا 10 سانتی متر است، مخصوص تیغه های خارجی است. به تازگی انواعی ساخته شده که بهینه سازی شده و به صورتی طراحی شده است که در مرحله کار ملاط با قراردادن یک عایق در شکاف موجود در بلوک یک انقطاع حرارتی در تیغه ایجاد می کند . بزرگترین شرکت های سفالی در اران ، شرکت ایتالران وتکنو آجرهستند.
* بررسی محاسن و معایب تیغه با آجر سفال مجوف


محاسن
1.هنگام دپودر ماشین و کارگاه ،حجم و فضای کمتری را نسبت به آجرفشاری اشغال می کند، زیرا مرتب چیده می شود.
2.به علت حجم بزرگ تر نسبت به آجرهای فشاری ، با سرعت بیشتری چیده می شود و نهایتا سرعت آجر چینی بالا می رود.
3.عایق مناسبی برای حرارت است.
4.سوخت و نیروی انسانی کمتری در تولید مصرف می کند.
5.نسبت به آجر فشاری سبک تر است.

معایب
1.در مکان هایی که در معرض نیروی جانبی خاک و باد هستند ، به علت سبکی ، مناسب نیستند.
2.هنگام چیدن در کنار وگوشه احتیاج به ابعاد کوچک تری است. بنابراین پرت آن زیاد است،یا باید از ترکیب با آجر فشری استفاده شود.
3.برای پیچ ، سوراخ کاری برای نصب کابینت ، روشویی ، رادیاتور و... نامناسب است.
4.عایق مناسبی برای صوت نیست.


5.هنگام ایجاد شیار برای لوله های برق، هم پرتش زیاد است وهمو خاک بیشتری برای صاف کردن مجدد نیاز دارد.
6.برای نصب چراغ ، چنانچه رول پلاک پلاستیکی استفاده شود ، چون لامپ درون حباب گرم می شود و باعث گرم شدن رول پلاک می شود ، پس از مدتی چراغ از سقف یا دیوار آویزان می شود ، بنابراین باید از رول پلاک های غیر پلاستیکی و اسفنجی استفاده کرد.
7.به علت عدم جذب آب برای کاشی کاری و سنگ کاری با ملاط نامناسب است.


8.احتیاج به بنای درجه یک دارد ، زیرا چنانچه بی دقت چیده شود ، فرو میریزد.
9.چون ارتفاع سریع بالا می رود و جذب آب بلوک کم است، دیوار پس از چیدن مرتعش می شود . برای جلوگیری باید بعد از هر یک متر یک ریف آجر فشاری چیده شود یا تا ارتفاع مناسب با ملاط گچ و خاک آغشته گردد و دیوار ها متناوب چیده شوند.
1.به دلیل شگنندگی ، در حمل و نقل ، جابه جایی و اجرا ، دارای پرت قابل توجهی است.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید