بخشی از مقاله
مرمت و بازسازی مسجدالبنی
مدينه و مسجد النبي با شكر و معنويت خاص خود ميليون ها دل را شيدا و شيفته خود مي نمايد.مسجد النبي در سال اول هجرت حضرت محمد بنا نهاده شد.مكان آن به وسيله شتر حضرت محمد (ص)تعيين شد و با مصالح بسيار ساده ساخته شد.تا زماني كه حضرت محمد در اتاق محقرش به خاك سپرده شد.
اين مسجد ياد آور بهترين دوران تا ريخي اسلام و سر آغاز حكو مت اسلام استو در اولين سال هجرت حضرت محمد (ص)مسجد و خانه وي ساخته شد.
حيات مركزي اين بنا با مساحت 805متر2 مبناي گسترش هاي سصري گرديد.بعد از 16 ماه با تعقيير قبله و زياد شدن تعداد نمازگذاران بر آن شدند سقفي سر پوشيده در طرف جنوبي بنا بيافزايند.
در سال 7 هجرت پيامبر چندين اتاق به قسمت شرقي اضافه كردو مساحت آن به 2475 متر2 مي رسد. و پيامبر در سال 10 هجري رحلت نمود و پيكر پاكش را در اتاق محقرش به خاك سپردند.
با وفات پيامبر مسجد پيامبر اهميت خاصي پيدا كرد و تبديل به مسجد و زيارتگاه شد.
در سال 17 ه. عمرابن خطاب قسمتي ديگر را اضافه نمود.
در سال 29 و 30ه عثمان ابن عفان نه تنها مسجد را گسترش داد بلكه قسمتهاي قبل را بازسازي كرد.
در بال 88 تا 91 ه به دستور وليد ابن عبد الملك به خاطر آرامگاه پيامبر گسترش بيشتري يافت و براي اولين بار مناره ها به آن اضافه شد.
در سال 162 ه خليفه عباسي المهدي مسجد را در قسمت شمال گسترش داد.
بين سالهاي 879 تا 895 ه سلطان قا عد باي از طرف شرق مسجد را گسترش داد و گنبدي بر سر سنگ قبر حضرت بنا كرد. در زمان سلطان محمد درم اين گنبد باز سبزي شد و 1253 گنبد به رنگ سبز در آمد.
سلطان عبد المجيد نبشي هايي در قسمت شمالي و شرق اضافه كرد.در دست نوشته هاي 1275 ه از 5 مناره در مسجد يادي شد و با اين افزايش بر آن شدند كه باز مسجد را گسترش بدهند.
در سال 1372 ه.ق نخستين سنگ بناي قسمت جديد گذاشته شد و گسترش در آن روز كه تجهيزات كم بود با دست ساخته شد.پروژه در مدت 5 سال پايان يافت.
زير بناي مسجد به 5 برابر خود رسيد.
با پيشرفت خطوط هوايي زايرين روز به روز افزايش پيدا كردند به طوري كه به يك مليون تن در 1390 م و 2 مليون تن تا پايان قرن 14 رسيد و بر آوردي شد كه اين جمعيت به 5 مليون تن خواهد رسيد.
در سال 1393 ه.ق سايبان هايي ساخته شد كه اين چاره انديشي موقتي بود و بايستي چاره اي اساسي انديشيده مي شد.
در سال 1402 ه.ق براي گسترش بعد از 3 سال مطالعه طرح جديدي از گسترش مسجد را دادند كه اين طرح مساحت را به 5 برابر طرح جديد و 100 برابر زير بناي اوليه آن بود.
در 9 صفر 1405 ه اولين سنگ اين طرح عظيم گذاشته شد و مدت اين پروژه 6 سال بود و با عالي ترين مصالح و پيشرفته ترين فنون معماري بود.
و هدف ايجاد بهترين مركز براي زايران و نماز گذاران باشد و اينكه بناي جديد تا هزاران سال به اميد خدا پا بر جا بماند كه اين پروژه تمامي مدينه را در بر مي گرفت.
از بافت هاي قديمي شروع شد كه با تخريب مناطق مبكوني مورد نظر بدون هيج گونه مواد منفجره انجام شد.
در 17 محرم 1406 عمليات خاك برداري آغاز شد كه تركيبي از گل و لاي و ماسه كه بستري بسيار سخت داشت.بيش از 8500 شمع بارور كار گذاشته شد كه كه به سنگ سخت در عمق خاك رسيد . با گود شدن گودال ها براي جلوگيري از تخريب دبوارهاي قديمي از جنس بتون زده شد.
براي ستون هاي اصلي با عمق 17 متر از دو لايه فولادي و دوغاب استفاده شد. بيشتر از 100 هزار متر مكعب بتون در ستونها استفاده شد.
كف زير زمين در 95قسمت بتون ريزي شد.بعد از اتمام زير زمين باز سطح همكف را در همان 95 قسمت بتون مصالح ريختند .4 سال از آغاز پره گذشته و تا زه پي سازي ساختمان به پايان رسيد و همه چيز مهيا مي شد براي ساخت ساختمان اصلي.گويا خدا رحمت خود را براي اتمام ابن مرحله نازل كرده بود.
هدف اين پروژه اين بود كه ارزنده ترين مصالح و پيشرفته ترين فنون معماري به سبك سنتي ارابه شود كه قسمت جدبد از قسمت قديمي زياد جدا نباشد.
يكي از مصالح مهم اين بنا كه هم جزو مواد اوليه و هم مصالح تزييني بود سنگ مصنوعي بود كه بزرگترين كارخانه مكانيزه در دنيا 20 طرح زده شد و سنگ هاي با رنگ مختلف و با سيمان خشك تركيب و با آب سنگي مصنويي ساختند.
بيش از نيم مليون سنگ لازم بود بعضي از آنها از طرح و نقش هاي مختلف تزيين مي شدند كه هنرمندان روي گچ طرح مورد نظر را تراشيده و بعد با سنگ مصنوعي قالب زده مي شد.
2312 طاق نما براي نسب در 27 تالار سر باز و 68 تالار سر پوشيده ساخته شد.
از زمين تا بام آن به همين شيوه ساخته شد و 19 جمادي الثاني 1410 و اتمام يا نخستين آن بود. و شاهد عيني طرح هاي معماري پره ميسر شد.
ساخت 6 مناره جديد كه با سنگ مصنوعي هم عناصر تزييني و هم به عنوان مصالح اصلي به كار رفت.
هر مناره با عناصر تزييني خود به آسمان كشيده شد كه جلوه گري از هنر اصيل اسلامي بود.
در ربيع الاول 1411م كار بر روي 2 مناره پايان يافت.
هر مناره با ابهت و شكوه در كنار بناي اصلي خود نمايي كرده و در صورتي كه ارتفاع آن 114 متري زمين و 3 مناره حلالي شكل زرين ختم مي شد.
ديوار هاي بيروني و حياط هاي پيرامون نقش جديد با يكي از زيباترين و با دوام ترين مصالح ساختماني با نام گرانيت پوشانده شد به 23000 متر2 مورد بياز بود.
براي حياط هاي پيرامون و ورودي ها 16000 متر2 گرانيت لازم بود.
عربستان يكي از بزرگترين و زيبا ترين و مرغوب ترين منابع سنگ گرانيت جهان است.
براي تراش و توليد اين سنگ گرانيت يكي از بزرگترين كارخانه ها در نوع خود در دنيا در مدينه ساخته شد.1000 متر مكعب سنگ گرانبت را ساخته و پرداختند. و براي اينكه رنگ سنگ ها يكجور باشد با تراش هر كدام از آنها شماره گذاري مي شدند كه هر قطعه با شكل خاصي ساخته و پرذاخته شد.
گرانبت قرمز رنگ براي پايين ديوارها انتخاب شد.
روكاري گرانيت900مت مربع ديوارها را پوشانده بود.
120000 گرانيت براي قسمت بالاي ديوارها در نظر گرفته شد.
160000 متر2 براي فرش كردن كف تالارها و ورودي ها و حياط ها در نظر گرفته شد.
سنگ نوژورف از يكي از نواحي جنوبي عربستان استخراج شد و براي ساخت 2500 ستون بيروني با رنگ قرمز چشم گير ساخته شد. با اين سنگ هاي ملايم محيطي آرام براي پرستش خدا مهيا و آماده مي شد.
ساخت پاركينگ زير زميني 2 طبقه با گنجايش 4000 ماشين طراحي شد و از ماشين هاي مكانيزهبراي اينكه هنگام تخريب به ساختمان بناي مسجد نزند استفاده شد.
براي دسترسي آسانتر زاييران به اين مكان از پل هاي موقتي استفاده شد.
با تمام شدن طرح گسترش مسجد النبي بزرگترين بناي يك پارچه دنيا ساخته شدكه اين مسجد براي دسترسي به نور و هواي تازه از 27 تالار رو باز ساخته شد.طراحي آن به 3 شركت مصتبد جهان سپرده شد و طرح گنبد هاي كم ارتفاع و كوچك زده شد كه داراي زيباشناسي خاص بود.
با حركت و مكانيزم كشويي درب ها روي دهانه حركت مي كرد كه در ساخت آن از فولاد آب ديده مرغوب استفاده شدكه هر كدام 20 تن وزن دارند. چرخ هاي آن يكايك اجزايش به دليل دقت در آن با ذست ساخته شد.
لايه اصلي آن از چوب سفيد كانادايي و چوب صدر كوبيده تر است و براي تزيين رو كاري استفاده مي شود
كنده كاري روي چوب به دست بهترين صنعتگران مراكشي انجام شد.
چوب هاي صدر تراشيده از مراكش فرستاده مي شد كه از روي طرح اصلي به هم پيوند و ساخته شدند و قسمت هاي هنري آنان زراندود شدند.
يكي ذيگر از عناصر تزييني براي گنبد با ارزش انزوناي كه در كنيا است كه از سنگ آمازوناي كه سنگي مرغوب تر و به رنگ روشن فيروزه اي بود انتخاب و تراش و بعد از آن در قالب زرين خود جاي گرفت.
عمليات نصب داخل گنبد در شب آغاز شد . اين طرح زيبا كه از ستاره 16 پر ايجاد شد يكي از اصيل ترين نقوش هنر اسلامي است.
براي پوشش بيروني گنبدها از ورقه هاي آلومينيومي با نقوش كامپيوتري كنده شد تا طرحي يك دست به وجود آورند و با كاشي هاي سفالينه روي آن به كار برده و زير آن الياف كربنه ريختند كه با پخته شدنتبديل به كاشي بكدست شد.اين كاشي سفيد باعث جلوه گر شدن هر چه بيشتر گنبد سبز و باعث خنكي محوطه داخل شد.
در سوئس سر گنبد ها با برنز خالص قالب ريزي و زر اندود شدن سر گنبد كه 27 عدد ابت به گنبدها ابوهت و شكوه خاصي داد.طرح هم جنبه تزئيني داشت و هم جنيه ساختماني.
ستونهاي خارجي كه صورتي رنگ است از سنگ مرمر بريژيلي چپراسل ساخته شد.مرمر ايتاليا ئي كوزورا براي پله ها و ستونهاي تزئيني مناره ها انتخاب شد.
براي روكاري ستون ها و كف از سنگ كوزورا استفاده شد و به خاطر دوام و سادگي و زيبائي كه اين سنگ 2500 ساله داشت در ايتاليا تراش و استفاده مي شود.
17000 تن مرمر اوزارا استفاده شد كه در قديمي ترين و پر تجربه ترين كارخانه ايتاليا تراش و توليد شد.تراش روكاري خم مرمرين 2104 ستون داخلي كه هر كدام با 12 برش سنگ آغاز شد. و حدود 25000 قلات يكدست توليد و شماره گذاري شد.نما سازي ستون با حلقه پائيني تمام مي شود.
8000 نوار تزئيني كه از مرمر ايتاليا.اسپانيا.پرتقال و يونان براي كف مرمرين مي باشد.
75000متر2 براي طبقه همكف به كار رفت كه شامل :نوارها و بقيه تزئيناتي كه براي ورود افراد و شخصيت هاي ديني در نظر گرفته شد.
پشت بام با مرمر يوناني به نام فسا پوشانيده شد اين مرمر داراي خاصيت انعكاس نور است كه باعث كاهش دما مي شود.
دانه پائيني ذيوار از مرمر راسا از پرتقال و مرمر قرمز علي كفته از اسپانيا تزئين شد ولي عمده تزئينات در داخل مسجد صورت گرفت كه شامل طرح طاق نماها و ديگر عناصر تزئيني داخل مسجد بود.
مرمر ورده چپه لينو از ايتاليا براي دانه ديوارها استفاده شد.
نوار بالايياز راه هاي ديوار با آيات قرآن كريم خطاطي شد كه بر روي مرمر راساي پرتقالي كنده كاري شد و اين نوار مسافتي به طول 4 كيلو متر را در بر مي گيرد.
7 گنبد ورودي آن با بهترين كاشي و سبك كاشي كاري به سبك قديمي عربي تزئين شد كه از هنر مملوك گرفته شده است.
10 جمادي الثاني 1412 ه آخرين مناره نصب شد و كار پروژه به اتمام رسيد.
آخرين مراحل نصب قطعات برنزي تزئيني سنتي است كه 1600 تن برنز تبديل به بت و سرستون شد.
2440 سر ستون در 3 شكل مختلف در 11600 قطعه تزئيني برنجي در 4 الگوي مختلف براي چراغ ها ساخته و پرداخته شد و 2 نوع حفاظ تزئيني براي بيرون پنجره ها ي اصلي و دريچه هاي كولر ها ساخته شد.
ساخت پنجره هاي مشربيه به روش سنتي از 1600 قطعه چوب كه در كنار هم متصل شدند و عنصر اصلي را تشكيل دادند.
