بخشی از مقاله
مقدمه
1- قالب‌هاي برش
1-1- اصطلاحات
به کمک قالب‌هاي برش، قطعات از نوار، تسمه‌هاي فلزي، صفحات يا پروفيل‌هاي از مواد مصنوعي، کاغذ، چرم، پارچه و مواد آب‌بندي ساخته مي‌شود. قالب‌هاي دوتکه غالباً در پرس بسته شده و در نتيجه حرکت مستقيم‌الخط ماشين به هم نزديک و دور مي‌شوند. از روش‌هاي ساخت و توليد طبق DIN 8580 غالباً فرآيندهاي شکل دادن، قطع کردن و اتصال به کار مي‌رود. مطابق با روش توليد قالب‌هاي به کار رفته با عنوان قالب‌هاي شکل دادن، قالب‌هاي برش و قالب‌هاي اتصال مشخص مي‌شود. قالب‌هايي که عمليات برش و شکل دادن و گاهي اتصال را انجام مي‌دهند
1-1-1- قطع کردن
طبق DIN 8588 منظور از قطع کردن برش مکانيکي قطعات بدون ايجاد مواد زايد بي‌شکل و نيز بدون براده است. بنابراين روش برش يک فرآيند ساخت بدون براده‌برداري است و غالباً براي توليد قطعات نازک و با سطح مشخص به کار مي‌رود.
روش‌هاي اصلي کاربردي قطع کردن برش قيچي و برش گوه‌اي است. قالب‌هاي برش به قالب‌هاي برش ـ گوه‌اي و مخصوص تقسيم مي‌شوند.
1-1-2- شکل دادن
طبق DIN 8582 منظور از شکل دادن، يک فرآيند توليد است که باعث مي‌شود روي قطعه جامدي تغيير شکل ماندگاري ايجاد شود.
نام‌گذاري دقيق قالب غالباً با بيان دقيق فرآيند ساخت و توليد و بسته به نحوه گرفته شدن قطعه خام و بيرون انداخته شدن آن از قالب، مثلاً قالب‌هاي کشش عميق، قالب‌هاي خم‌کاري رولينگ و غيره مي‌باشد.
1-1-3- متصل کردن
طبق DIN 8593 منظور از متصل کردن، کنار هم قرار دادن دو يا چند قطعه کار به شکل ثابت و مشخص مي‌باشد. در قالب‌هاي برش اين نوع اتصال غالباً با در هم پرس کردن، سجاف يا پرچ‌کاري ايجاد مي‌شود. بدين ترتيب به قالب‌هاي پرس‌کاري، سجاف يا پرچ‌کاري موسوم هستند.
1-1-4- قالب‌هاي مرکب
به کمک قالب‌هاي مرکب از فرآيندهاي ساخت قطع کردن، شکل دادن و متصل کردن دو يا بيش از دو فرآيند اجرا مي‌شود، مثلاً برش مازاد خارج و کشش عميق.
هرگاه توليد قطعه‌اي، کورس‌هاي متعدد پرس انجام گيرد، قالب مربوطه قالب مرکب سري ناميده مي‌شود. قالب مرکب يک مرحله‌اي قالبي است که با يک کورس پرس فرآيندهاي مختلف ساخت انجام مي‌شود.
1-2- برش قيچي
برش قيچي قطع کردن قطعه کار بين دو لبه برش مي‌باشد که از کنار هم مي‌گذرند.
خط لبه برش روي قالب و روي قطعه کار ممکن است باز و يا بسته باشد.
1-2-1- واژه‌هاي پايه
اصطلاحاتي که مربوط به قالب مي‌باشد با پسوند «قالب» مانند سنبه قالب، ماتريس قالب و غيره مشخص مي‌شود.
اصطلاحاتي که مربوط به قطعه کار مي‌باشد با پسوند «قطعه» مانند سطح برش قطعه، گوشه قطعه و غيره مشخص مي‌شود.
1-2-2- مراحل برش
برش قيچي با قالب‌هاي برش مانند عمل قيچي مي‌باشد، که قطع شدن قطعه کار با سنبه و ماتريس انجام مي‌گيرد.
عمل برش طي مراحل زير صورت مي‌گيرد:
مرحله 1:
مواد در نتيجه نفوذ سنبه ابتدا به صورت الاستيک تغيير شکل مي‌دهد.
مرحله 2:
با ادامه نفوذ سنبه در قطعه کار، الياف مواد باز هم کشيده مي‌شود، به طوري که از حد الاستيک تجاوز و تغيير شکل ماندگار ايجاد مي‌شود. مواد از خارج به داخل لبه برش کشيده مي‌شود و در اين منطقه قوس توکشيدگي روي مي‌دهد.
مرحله 3:
با نفوذ عميق سنبه، الياف مواد باز هم کشيده شده، به طوري که در نهايت بر استحکام برشي (قيچي) غلبه مي‌شود. مواد در لبه برش قيچي مي‌شود. ترک‌هاي ايجاد شده از گوشه لبه‌هاي سنبه و ماتريس به طرف هم حرکت مي‌کنند.
مرحله 4:
استحکام سطح باقي‌مانده اکنون آنقدر کوک است که با ادامه نفوذ سنبه، ترک ادامه و شکست مواد روي مي‌دهد. سطوح شکست عمودي نيست بلکه نسبت به سطح نوار و سطح بالاي قطعه کار مايل است.
مرحله 5:
هنگام نفوذ سنبه در مواد نيروي الاستيک Fe ظاهر مي‌شود که به صورت تغيير شکل برگشت فنري مواد عمل مي‌کند. بدين جهت سنبه تحت فشار زياد قرار مي‌گيرد. نوار روي سنبه که در حال برگشت به وضعيت اوليه است چسبيده و براي جدا کردن آن بايد بيرون‌انداز قرار داده شود.
مرحله 6:
بعد از برگشت کامل سنبه، مواد به خاطر خاصيت برگشت فنري دچار تغيير شکل مي‌شود. برگشت فنري منجر به اين مي‌شود که سوراخ‌ها کمي کوچکتر و قطعات برش خورده کمي بزرگتر از قطر سنبه يا محفظه خالي ماتريس گردد.
1-3- قالب‌هاي برش
طبق DIN 8588 قالب‌هاي برش قيچي به طور اختصار قالب‌هاي برش ناميده مي‌شود. براي نام‌گذاري اين قالب‌ها مي‌توان آنها را با توجه به نقطه نظرات زير تقسيم‌بندي کرد:
* برش مازاد خارج (blanking) * برش دقيق * برش بدون مازاد
* برش گوشه‌زني * برش فاق * برش فرم پانچي
* سوراخکاري (punching) * دوره‌بري قطعات کشش * دوره‌بري تکميلي
* برش موضعي * دوره‌بري قطعات فورج
بنابراين قالب‌ها با توجه به موارد فوق قالب‌هاي برش مازاد خارج، قالب‌هاي برش گوشه‌زني، قالب‌هاي سوراخکاري و غيره ناميده مي‌شوند.
برش مازاد خارج (blanking)
برش مواد در امتداد يک خط برش بسته جهت ايجاد شکل خارجي قطعه کار مي‌باشد.
برش گوشه‌زني
برش مواد در امتداد يک خط برش باز مي‌باشد که طي آن قطعه نهايي يا نيمه تمام تهيه مي‌شود.
سوراخکاري (برش مازاد داخل) (punching)
برش در طول يک خط برش بسته جهت ايجاد شکل داخلي مطلوب است.
برش فاق
جدا کردن و برش موضعي در قطعه کار در امتداد يک خط برش آزاد است.
دوره‌بري
برش مواد در حاشيه قطعه کار و يا برش اضافات ماشين‌کاري در طول خط برش بسته يا باز مي‌باشد. براي برش پليسه يا مازاد يک قطعه ريختگي، آهنگري يا پرس شده از قالب دوره‌بري استفاده مي‌شود.
برش موضعي
براي برش موضعي داخل يا حاشيه قطعه کار و در امتداد خط برش بار به کار مي‌رود.
دوره‌بري تکميلي
براي جدا کردن حاشيه باريک در امتداد خط باز يا بسته روي قطعه کار برش‌کاري اوليه شده براي به دست آوردن سطح برش براق و عمودي به کار مي‌رود.
در اين فرآيند مازاد به شکل براده است. بدين جهت جزو فرآيندهاي براده‌برداري مي‌باشد. به خاطر اين که ابزار لازم همان قالب برش مي‌باشد در اينجا مطرح شده است.
برش دقيق
برش مواد جهت ايجاد شکل داخلي يا خارجي با سطح برش عمود بر سطح قطعه کار مي‌باشد، ضمناً سطح برش آن زبري کمتري دارد. در برش دقيق بايد قطعه کار به طور خاصي گرفته شود، اين روش ديگر نيازي به قالب برش تکميلي ندارد.
برش فرم پانچي
براي جدا کردن تکه تکه ذرات مواد در امتداد خط برش باز با مسير دلخواه به کار مي‌رود.
برش بدون مازاد
براي برش مواد در امتداد خط برش باز و بسته به کار مي‌رود، به طوري که هيچ‌گونه مازادي در آن به وجود نمي‌آيد. بنابراين از يک قطعه خام يا نيمه تمام چندين قطعه کار به دست مي‌آيد.
1-3-2- تقسيم‌بندي طبق جريان توليد
در اين تقسيم‌بندي، قالب‌هاي برش از نظر تعداد فرآيندهاي به کار رفته و نيز ترتيب آنها بررسي مي‌شود.
1-3-2-1- قالب‌هاي ساده
در قالب‌هاي ساده همواره فقط يک فرآيند مثلاً برش گوشه‌زني، سوراخکاري يا دوره‌بري و غيره به کار مي‌رود.
براي توليد قطعه کار نشان داده شده با قالب يک مرحله‌اي بايد ابتدا با قالب برش مازاد خارج قطعه خام تهيه شود. سپس قطعه تهيه شده با قالب مثلاً به طور دستي در قالب سوراخکاري قرار داده مي‌شود.
در اينجا براي هر مرحله کاري يک ضربه و يک قالب لازم است. دقت فرم داخل به فرم خارج بستگي به کيفيت گرفتن قطعه کار و نيز راهنماي سنبه دارد. وقتي يک فرآيند به کار مي‌رود، دقت فقط بستگي به راهنماي سنبه دارد.
ملاحظات ويژه در قالب‌هاي ساده
براي تعيين دقيق وضعيت قطعه خام مياني نياز به قطعه‌گير است که به عنوان قطعه لايي نيز عمل مي‌کند. اين قطعه ضمناً فاصله لازم بين بيرون‌انداز و ماتريس را ايجاد مي‌کند.
هرگاه مثلاً فقط برش مازاد خارج انجام مي‌گيرد، بهتر است که ماتريس در يک صفحه گيرنده چدني نصب شود. ضمناً ماتريس داراي مخروط خارج و حلقه گيرنده داراي مخروط داخل است. حلقه گيرنده با رزوه ظريف و يا توسط 4 تا 6 پيچ به طرف صفحه گيرنده بسته مي‌شود. به واسطه دو سطح مخروط، ماتريس در مرکز قرار مي‌گيرد. در اين طرح مي‌توان ماتريس را به راحتي تعويض و صفحه گيرنده را براي قالب‌هاي با اندازه تقريباً يکسان به کار برد.
براي اين که قالب به راحتي و به خوبي روي ميز پرس بسته شود، منطقي است از يک صفحه پايه استفاده شود. وقتي تعداد قطعات کمتر و دقت مطلوب پايين باشد، بدون نياز به طراحي ويژه مي‌توان سنبه را به سينه پرس بست. اگر برخلاف خواسته قبل تعداد قطعات و نيز دقت مطلوب بالا باشد، بايد سنبه مجهز به تجهيزات راهنماي خاصي باشد.
براي جدا کردن قطعه کار سوراخ شده از روي سنبه بيرون‌انداز و نيز براي بيرون انداختن قطعه کار از قالب پران استفاده مي‌شود. هرگاه چنين راه‌حلي ممکن نباشد پنس، انبر و غيره و يا هواي فشرده به کار مي‌رود. بيرون‌انداز مي‌تواند روي قالب بوده و يا به طور قابل تنظيم روي پرس بسته شود.
هرگاه به دلايل معيني خواسته شود که پليسه ايجاد شده در يک سمت قرار گيرد، مي‌توان در ادامه کار، سمت پليسه‌دار قطعه خام مياني را به طرف بالا يا به طرف پايين قرار داد.
قالب‌هاي ساده غالباً براي توليد قطعات ساده در تيراژ بالا به کار مي‌رود.
1-3-2-2- قالب‌هاي مرکب
در قالب‌هاي مرکب، بيش از يک فرآيند برش به کار مي‌رود، مثلاً سوراخکاري و برش مازاد خارج. اين قالب‌ها با توجه به ترتيب در نظر گرفته شده به قالب‌هاي برش مرکب سري و قالب‌هاي برش مرکب يک مرحله‌اي تقسيم‌بندي مي‌شود.
قالب‌هاي برش مرکب سري
در قالب برش مرکب سري فرآيندهاي مختلف برش پشت سر هم انجام مي‌گيرد.
براي ساخت قطعه کار نشان داده شده، در يک کورس پرس نوار سوراخکاري شده و نيز قسمت سوراخ شده قبلي برش مازاد خارج مي‌شود. سپس نوار دقيقاً به اندازه پيشروي V به جلو رفته، به طوري که وضعيت سوراخ نسبت به حفره ماتريس سنبه مازاد خارج در موقعيت تعيين شده قرار گيرد. هر قدر نوار به دقت پيشروي کند به همان ميزان قطعه کار دقيق مي‌باشد.
براي ساخت يک قطعه کار با اين روش چندين کورس لازم است. تعداد آن بستگي به مراحل کار تعيين شده است. حداقل تعداد کورس درست برابر با تعداد فرآيندهاي برش است. براي قطعه کار دو کورس لازم است: يک کورس براي سوراخکاري و يک کورس براي برش مازاد خارج. تقسيم توليد به مراحل زياد هم ممکن است، اين کار در قطعات پيچيده که دقت ابعادي بالا است به کار مي‌رود. با اين همه هزينه بالاي توليد فقط در تيراژ بالا مقرون به صرفه است. مزيت ديگر در اين است که فرآيندهاي مختلف در يک قالب قابل اجرا است.
علي‌رغم موارد فوق توجه شود که قطعات برش خورده در هر دو سمت پليسه دارد. اين پليسه‌ها را مي‌توان در بشکه‌هاي پرداخت يا به روش‌هاي الکتروشيميايي برطرف نمود.
ملاحظات ويژه در قالب‌هاي برش مرکب سري
تقسيم‌بندي توليد به مراحل زياد عملاً منجر به لاغر شدن سنبه مي‌شود که بايد با قطعات اضافي آن را تقويت کرد. خود اين قطعات از پايه يا صفحاتي عبور کرده و حمايت مي‌شود. اين کار دقت لازم وضعي و پايداري سنبه را تعيين مي‌کند. با افزايش تعداد سنبه تعداد حفره در ماتريس هم افزايش مي‌يابد، که در نتيجه قالب برش مرکب سري از نظر طول بزرگتر مي‌شود. هرگاه سوراخ‌هاي چهارگوش در قطعه کار لازم باشد، اين خطر وجود خواهد داشت که فاصله بين لبه‌هاي برش در نقاط “a” کوچک و به هنگام سخت‌کاري ماتريس، در اين محدوده ترک ايجاد مي‌شود. هرگاه حفره دو مرحله پشت سر هم تنگ هم قرار گيرند، مي‌توان يک ايستگاه خالي (هرز) در نظر گرفت.
ديواره کانال به همراه صفحه راهنما و ماتريس کانالي را درست مي‌کنند که نوار به هنگام پيشروي تا حداکثر امکان وضعيت ثابت و يکنواختي نسبت به سنبه داشته باشد. اين تجهيزات به همراه پين استوپ (محدودکننده پيشروي) دقت اندازه وضعيت فرم داخل به خارج را تعيين مي‌کنند. براي محدود کردن پيشروي مثلاً پين نصب شده است. بدين ترتيب که بعد از آزاد شدن نوار از سنبه، ابتدا نوار را بلند کرده و از طريق پين نوار به اولين کانال بعدي منتقل مي‌شود. اين نحوه انتقال در مورد ورق‌هاي نازک اين خطر را دارد که لبه‌هاي ورق پيچيده و وضعيت آن در قالب درست نباشد. به علاوه هنگام برش هم ورق توسط نيروهاي عرضي دچار تغيير شکل اضافي مي‌شود. در اين موارد بايد از تجهيزات پيشروي ديگر و يا از ورق‌گيرهاي مطمئن در هنگام برش استفاده شود.
قالب‌هاي برش مرکب سري براي قطعات کوچک و پيچيده در تيراژ بالا به کار مي‌رود.
قالب‌هاي برش مرکب يک مرحله‌اي
در قالب برش مرکب چند فرآيند برش مختلف به طور همزمان انجام مي‌گيرد.
در قالب برش مرکب يک مرحله‌اي، سنبه مازاد خارج در قسمت پايين قالب بسته مي‌شود، ضمناً به عنوان ماتريس فرم داخل هم عمل مي‌کند. وقتي سنبه سوراخکاري و ماتريس مازاد خارج در نتيجه نيروي پرس به طرف پايين حرکت مي‌کند، ابتدا با نوار تغذيه درگير مي‌شود. سپس سنبه سوارخ‌کاري وارد حفره ماتريس خود شده و بعد از برش، مازاد سوراخکاري را به طرف پايين مي‌راند. همزمان ماتريس مازاد خارج نوار و بيرون‌انداز فنري را به پايين فشار مي‌دهد. نوار تغذيه سنبه مازاد خارج را احاطه مي‌کند. قطعه کار وارد ماتريس مازاد خارج شده و پران فنري به طرف بالا رانده مي‌شود.
وقتي ماتريس مازاد خارج و سنبه سوراخکاري به طرف بالا برمي‌گردد فنرهاي 1، بيرون‌انداز و نوار تغذيه را به طرف بالا مي‌راند. همزمان فنرهاي 2 و پران، قطعه کار را به طرف پايين و داخل نوار برمي‌گرداند.
1-3-3- تقسيم‌بندي بر اساس ساختمان طراحي
وقتي قالب‌هاي برش بر اساس ساختمان طراحي تقسيم‌بندي مي‌شوند، نوع راهنماي سنبه جهت مشخصه قالب در نظر گرفته مي‌شود.
1-3-3-1- قالب‌هاي برش بدون راهنما (برش آزاد)
در قالب‌هاي برش بدون راهنما سنبه برش نسبت به قسمت پايين قالب توسط اجزاي قالب راهنمايي و هدايت نمي‌شود. هدايت سنبه فقط به وسيله سينه پرس انجام مي‌گيرد.
قالب‌هاي برش بدون راهنما، قالب‌هاي ساده و ارزان هستند. اين قالب‌ها غالباً به عنوان قالب‌هاي يک مرحله‌اي براي برش واشرهاي گرد و ديگر فرم‌هاي ساده به کار مي‌رود. ضمناً تلرانس قابل دستيابي دقت پاييني دارد، مثلاً سري تلرانس‌هاي ISO رديف‌هاي 11 تا 13، همچنين در تيراژ پايين قطعات، که ساخت قالب‌هاي برش با راهنما اقتصادي نيست اين قالب‌ها به صرفه است.
از آنجا که هدايت سنبه فقط توسط سينه پرس انجام مي‌گيرد، بايستي کشويي‌هاي پرس لقي کمتري داشته باشد. در غير اين صورت سنبه و ماتريس با هم تصادف کرده و هر دو اسقاط مي‌شوند. بدين جهت تنظيم و بستن قالب روي پرس بايد با دقت خاصي انجام گيرد. ابتدا سنبه در سينه پرس بسته شده، سپس بسته به اندازه ماتريس، بين سنبه و ماتريس فيلرهاي مصرفي يا تسمه‌هاي نازک قرار داده و سنبه و ماتريس را در وضعيت درستي داخل هم قرار مي‌دهند. در نهايت ماتريس روي ميز پرس محکم بسته شده و سپس فيلرها را از قالب بيرون مي‌آورند.
قالب‌هاي برش بدون راهنما غالباً براي قطعات ساده‌‌اي که تيراژ درخواستي پايين باشد مناسب است.
1-3-3-2- قالب‌هاي برش با راهنما
در قالب‌هاي برش با راهنما، سنبه در داخل قالب‌هاي برش با راهنمايي توسط اجزاي قالب هدايت مي‌شود و بدين جهت نسبت به قالب‌هاي برش بدون راهنما عمر طولاني‌تري دارد.
در اين قالب‌هاي راهنمايي سنبه توسط سينه پرس انجام نمي‌گيرد بلکه توسط صفحه راهنما، ميله راهنما يا توسط خود ماتريس صورت مي‌گيرد. بدين وسيله سنبه همواره دقيقاً در ماتريس هدايت و بدين جهت تصادف يا سايس يک طرفي قالب روي نمي‌دهد. قالب‌هاي برش با راهنما به ويژه براي قطعاتي مناسب هستند که تيراژ لازم زياد باشد، قالب‌هاي برش با راهنما به قالب‌هاي برش صفحه‌اي، ميله‌اي و ماتريسي تقسيم‌بندي مي‌شوند.
قالب‌هاي برش با راهنماي صفحه‌اي
در قالب‌ها برش با راهنماي صفحه‌اي هر کدام از سنبه‌ها توسط صفحه راهنماي بسته شده به قسمت پايين قالب، در داخل ماتريس راهنمايي و هدايت مي‌شود.
براي ساخت يک قطعه کار همواره يک ضربه و يک کورس پرس لازم است، زيرا سوراخکاري و برش همزمان انجام مي‌گيرد. در برش مرکب مي‌توان فرم داخل قطعات را با وضعيت دقيق ثابتي نسبت به فرم خارج آن درست کرد. اين کار در قالب‌هاي يک مرحله يا قالب‌هاي برش مرکب سري همواره ممکن نيست، زيرا به واسطه قرار دادن قطعه کار از قبل برش خورده يا پيشروي نوار خطاهايي پيش مي‌آيد. شرط لازم براي تلرانس تنگ ثابت وضعي (0.01-0.02 mm) راهنماي خيلي دقيق قالب برش مرکب است. هزينه توليد وقتي اقتصادي است که قطعات خواسته شده نه فقط خيلي دقيق باشند، بلکه در توليد انبوه موردنياز باشد. ساير مزيت اين روش در اين است که پليسه‌هاي ايجاد شده همواره فقط در يک طرف قرار مي‌گيرد.
ملاحظات ويژه در قالب‌هاي برش مرکب يک مرحله‌اي
سنبه مازاد خارج به قسمت پايين قالب توسط پين و پيچ محکم مي‌شود. ماتريس و سنبه سوراخکاري به قسمت بالاي قالب بسته مي‌شود. اين ترتيب سنبه و ماتريس لازم است تا مازاد از داخل سنبه مازاد خارج، خارج شود. پران علاوه بر بيرون انداختن قطعه کار وظيفه هدايت سنبه سوراخکاري را به عهده دارد. بدين جهت بايد لقي آن در ماتريس مازاد خارج (متحرک) خيلي کمتر باشد. بدين ترتيب ماتريس مازاد خارج سنبه سوراخکاري را تا لحظه نفوذ در نوار هدايت مي‌کند.
هرگاه سنبه‌هاي سوراخکاري در فاصله‌هاي خيلي کم کنار همديگر و يا در فاصله خيلي نزديک از فرم خارجي قرار گيرند اين خطر وجود خواهد داشت که پهناي لبه ماتريس خيلي کوچک شود. در اين نقاط ممکن است هنگام عمليات حرارتي ترک‌هاي ناشي از سخت‌کاري روي دهد.
قالب‌هاي برش مرکب يک مرحله‌اي براي ساخت قطعاتي به کار مي‌رود که موقعيت فرم داخل نسبت به خارج خيلي دقيق بوده و تيراژ لازم بالا باشد.
هر دو صفحه و نيز ديواره کانال و صفحه پايه با پين‌هاي استوانه‌‌اي در وضعيت دقيق نسبت به هم قرار گرفته و به همديگر بسته مي‌شود. بدين ترتيب سنبه نمي‌تواند به طور يک طرفه منحرف شده و به ماتريس صدمه بزند. ديواره کانال بين صفحه راهنما و صفحه برش (ماتريس) که همزمان به صورت راهنماي نواز تغذيه نيز عمل مي‌کند بايد فقط داراي ارتفاع mm 8 ـ mm 5 باشد. بدين وسيله سنبه تا فاصله خيلي نزديکي تا ماتريس هدايت شده و در نتيجه دقت اندازه قطعه کار برشي نسبت به قالب برش آزاد خيلي بالا مي‌رود. به علاوه انگشتان نيز به طور ناخواسته نمي‌تواند بين سنبه و ماتريس قرار گيرد.
ساختمان بسته قالب مراقبت از مراحل برش و انتقال نوار تغذيه را مشکل مي‌سازد. عيب ديگر راهنماي صفحه‌اي در هدايت نسبتاً کوتاه لغزشي و نبودن هميشگي مواد لغزشي مناسب است. در صورت بزرگ بودن نيرو، خاصه در حالت يک طرفه بودن آن، تمايل به سايش زودهنگام وجود دارد.
در قالب برش با راهنماي صفحه‌اي دقت قطعات توليدي بالا بوده و عمر قالب نيز از قالب‌هاي برش بدون راهنما بيشتر است.
قالب‌هاي برش با ميل راهنما
در يک قالب برش با ميل راهنما هدايت و راهنماي سنبه توسط دو و در قالب‌هاي بزرگ با چهار ميل راهنماي سنگ خورده و لپينگ شده انجام مي‌گيرد.
اصولاً ميل راهنماها با انطباق پرسي در کفشک پايين قالب مي‌نشيند. برخلاف صفحه راهنما، در روش ميل راهنما نه فقط هر کدام از سنبه‌ها بلکه کل قسمت بالاي قالب راهنمايي مي‌شود، به خاطر فاصله زياد ميل راهنماها هدايت سنبه بهتر از روش صفحه راهنما است. به علاوه عمر آن نيز خيلي بيشتر است، زيرا سطح لغزشي طولاني‌تر و جنس مناسب‌تري داشته و در صورت اعمال نسبت نامناسب نيروها فقط سايش کمتري روي مي‌دهد.
براي سنبه‌هاي لاغر و به ويژه براي سنبه‌هاي سوراخکاري، با قطر کوچک بايد از صفحه راهنما نيز استفاده کرد. قالب‌هاي سوراخکاري با ميل راهنما غالباً صفحه راهنماي متحرکي داشته که ميل راهنما روي آن لغزيده و با فنر به قسمت بالاي قالب (طرف سنبه) بسته مي‌شود. بدين وسيله سنبه سوراخکاري تا نفوذ در قالب، هدايت و از خطر شکست جلوگيري مي‌شود.
قالب‌هاي برش با ميل راهنما در مواردي به کار مي‌رود که ضمن وجود نسبت نامناسب نيروها تيراژ قطعات خيلي بالا و سرعت لغزشي بالا باشد.
قالب‌هاي برش ماتريس راهنما
در قالب‌هاي برش با راهنماي ماتريس هدايت و راهنمايي سنبه توسط ماتريس انجام مي‌گيرد.
قسمت غيربرشي سنبه به اندازه‌اي بلند در نظر گرفته مي‌شود که در داخل حفره ماتريس قرار گيرد. ضمناً طول آن به اندازه‌اي باشد که در وضعيت نقطه مرگ بالاي سينه پرس، سنبه در داخل ماتريس باشد.
اين قالب‌ها براي برش شکل‌هاي ساده در امتداد خط باز مانند گوشه‌زني، برش موضعي و برش فرم پانچي به کار مي‌رود.
کاربرد روش ماتريس راهنما در سنبه‌هاي برش يک طرفه باعث مي‌شود که نيروهاي به وجود آمده يک طرفه نمي‌توانند باعث کج شدن سنبه شود.
قالب‌هاي برش فرم پانچي
با قالب‌هاي برش فرم پانچي قطعات ورق (مانند پره پروانه و گلگير) در کناره نوار تغذيه برش مي‌خورند. قطعات بزرگ دست و پاگير که براي ساخت آن تهيه قالب برش مازاد خارج به صرفه نيست، توسط اين قالب‌ها طبق شابلون برش مي‌خورد. از آنجا که سنبه قالب‌هاي برش فرم پانچي يک طرفه عمل برش را انجام مي‌دهد، بايد به صورت ماتريس راهنما طراحي شود. اين قالب‌ها روي پرس‌هاي سريع يا روي ماشين‌هاي ويژه بسته مي‌شود.
قالب‌هاي برش موضعي
اين قالب‌ها براي برش فرم در کناره قطعه کار به کار مي‌رود. نيروي جانبي ايجاد شده توسط راهنماي ماتريس گرفته مي‌شود. اين قالب‌ها در کنار تجهيزات ديگر براي برش کناره قطعات روتور و استاتور و نيز برش کناره اره‌هاي دندانه درشت به کار مي‌رود.
1-3-4- قالب‌هاي برش ويژه
1-3-4-1- قالب‌هاي دوره‌بري قطعات کششي
با قالب‌هاي دوره‌بري حاشيه قطعات توخالي کشيده شده يا از قبل کار شده بريده مي‌شود. بدين وسيله غالباً لبه‌هاي تميز و دقيق حاصل مي‌شود.
وقتي قطعه‌اي براي قالب دوره‌بري در نظر گرفته مي‌شود بايد دقت شود که قطعه کار همواره وضعيت معين قبلي را پيدا کند. اين وضعيت با قسمت گيرنده قالب تعيين مي‌شود. بسته به قطعه کار حاشيه قطعات فرم، حفره‌ها يا ترکيبي از آنها براي گرفتن قطعه کار در نظر گرفته مي‌شود. گرفته شدن محکم قطعات با ورق‌گير انجام مي‌گيرد.
در دوره‌بري مازاد قطعات کششي، بيرون‌اندازي جهت آزاد کردن مازاد خارج، از دور سنبه لازم است.
بسته به دقت خواسته شده، تعداد قطعه کار و امکان گرفتن آن از قالب‌هاي دوره‌بري با سيستم تکيه‌گاهي يا محرکه گوه‌اي يا قالب دوره‌بري افقي استفاده مي‌شود.
