بخشی از مقاله

معماری خانه در شیراز


مقدمه:
تاریخچه تمدن ساکنین شهر شیراز به دوران هخامنشیان باز می گردد و این زمانی است که هخامنشیان در عصر خود یکی از حکومت هایی بودند که از نظر چگونگی آداب و رفتار زندگی و همچنین معماری های دوره خود در دنیا بی نظیر بوده اند. شاید تاریخ ساخت خانه های مسکونی را در شهر شیراز بتوان با هخامنشیان و قدری پیش از آن مربوط دانست . در آن دوره ساخت خانه ها ، کاخ ها و امکان دولتی بوسیله سنگ

و تراش دادن آنها و یا با استفاده از خشت و سنگ بوده است . با گذشت زمان و به دلیل پیدایش و ظهور علوم جدید و آشنایی با چگونگی ساختن خانه هایی که پاسخگوی نیازهای همزمان از تاریخ این شهر بوده است ، خانه های مسکونی و معماری آن ها نیز دچار تغییر و تحول شده است . تا به امروز که به دلائل مختلف از قبیل مسائل جغرافیایی ،

اقتصادی ، فرهنگی و جمعیتی منازل مسکونی در نقاط مختلف این شهر با طراحی های مختلف و متنوع به چشم می خورد . این منازل که با شرایط و علوم روز هماهنگی یافته اند پاسخگوی نیازهای فعلی جامعه هستند

و هر لحظه امکان اینکه بر اساس نیازهای جدید تغییراتی در آنها بوجود آید می باشد. برای مثال در شهر شیراز منازل مسکونی وجود دارند که دارای تاریخ ساخت طولانی مدت بوده اما در طول زمان به علل مختلف تغییرات درونی و بیرونی پیدا کرده اند تا بتوان به صورت مطلوب تری مورد استفاده ساکنین آنها قرار گیرند . در این تحقیق بر آن هستیم که چگونگی تغییر و تحولی که در چند خانه مسکونی در شهر شیراز در طول زمان روی داده است را بررسی نمائیم و دلائل آن را بیان نمائیم. همچنین اثرات این تغییرات را در زندگی روزمره ساکنین آن نشان دهیم.


1-1 : گذشته تحقيق
كلمه خانه "House" به محلي گفته مي شود كه يك يا چند نفر در آن زندگي مي كنند.
بطور كلي خانه داراي ديوارها و سقف بوده و فضايي را بوجود مي آورد كه آنرا از عوامل محيطي بيروني مانند باد، گرما ، سما و ساير عوامل جدا مي سازد . واحد اجتماعي كه در يك خانه زندگي مي كنند را خانواده مي گويند .

ساخت يك خانه بر اساس معيارهاي علمي و مهندسي تعريف شده صورت مي گيرد كه در آن با ايجاد تغييراتي مي توان نيازهاي خاص افراد را نيز برطرف كرد. شكل ، كاربري مناسب از فضايهاي بيوني و داخلي ، مقاومت نسبت به عوامل طبيعي و محيطي و استفاده از روش هاي صرفه جويي در انرژي از معيارهايي هستند كه امروزه در ساخت خانه هاي مسكوني بايستي رعايت نمود.


ساخت خانه و تمدن هاي اوليه در ايران مربوط به ناحيۀ شمالي كشور بنام خزر يا "CASPIAN" جايي كه امروزه گيلان "GILAN" ناميده مي شود مي باشد. در اين ناحيه ساخت اولين منازل مسكوني در دهكده هاي به نام مارليك "MARLIK" آغاز شد

آثار باستاني بدست آمده از كارهاي فلزي و سفالي در اين ناحيه نشان مي دهد كه تمئن اين ناحيه به قرن پنجم قبل از ميلاد باز مي گردد. تمدن ديگري كه نشانه اي از ساخت خانه هاي اوليه در ايران را دارد مربوط به زندگي در شهري نزديك به كاشان امروزي بنام سيلك "SIALK" در مركز ايران است. اين شهر داراي ديوارهايي بوده است

كه نشان از اولين سكونت ها در اين مناطق دارد. حركت مردم از اين ناحيه بطرف جنوبي غربي ايران (فارس و خوزستان) و بطرف شمال غربي ايران (لرستان) مبناي بوجود آمدن تمدن و سكونت در اين نواحي گرديد . در اين دوره خانه هاي از سنگ ساخته مي شدو بتدريج از ساير مواردي كه در طبيعت يافت مي شد در ساخت خانه ها استفاده گرديد. موقعيت منازل مسكوني در بعضي از نواحي ايران نشان دهندۀ زندگي آنها در نزديكي رودخانه ها و درياچه ها بوده است.

زيگورات چغازنبيل "CHOGHA-ZANBIL" از قديمي ترين آثار ساختمان سازي و تمدن است كه در جنوب ايران در ناحيه شوش كنوني وجود داشته است. از آن جا ، اين تمدن بطرف جنوب غربي ايران و فارس تير گسترش يافته تا ساخت خانه هاي مسكوني توسعه يابد.


هر چند كه بطور پراكنده و كلي مطالبي در مورد سیر تغييرات و تحولات خانه هاي مسكوني در طول تاريخ تمدن انسان در مناطق مختلف دنيا و تا حدودي در ايران به چاپ رسيده است ، اما اطلاعاتي كه مبناي تحقيقاتي داشته و بيانگر چگونگي سير تغيير و تحول خانه هاي مسكوني در شهرهاي مختلف باشد و بصورت سينما تيك و مدوّن تهيه شده باشد در دسترس نيست.

اين مسئله در مورد منازل مسكوني شهر شيراز نیز صادق است. بطور موردي مشاهده مي شود كه در تاريخچه تعدادي از منازل خاص تغييراتي كه در آن صورت گرفته شده است به ثبت رسيده است ، اما اين مسئله عموميت نداشته و مكتوب نشده است .


تغييراتي كه در طول زمان در يك خانۀ مسكوني به وجود مي آيد به دلائل مختلفي صورت مي گيرد .
براي مثال گاهي منازلي ساخته شده اند كه در دوره خود و در شرايط جغرافيايي ومحيطي خاص تنها داراي يك ورودي از يك سمت ساختمان بوده اند اما پس از مدتي به دليل ساخت و سازهاي جانبي و يا به دليل دسترسي هاي اضطراري به ساختمان ورودي هاي ديگري براي آن طراحي شده است و ساختمان از حالت بسته خارج شده و از چندين جهت قابل دسترسي شده اند.

اين تغيير در نماهاي بيروني و معماري ساختمان مذكور نیز اثرگذار بوده اند. در اثر بوجود آمدن مدل هاي جديدي از ساختمان هاي بلند و چند طبقه و كم شدن روشنايي ساختمان هاي قديمي تر ، براي دريافت نور كارفي پنجره ها و نورگيري ساختمان قديمي تغيير يافته و اين مسئله بر روي معماري و نماهاي خارجي اثر گذاشته است.


تغييرات داخلي ساختمان هاي مسكوني از قبيل جابجايي ديوارها ، تغيير در محل و يا فضاهاي كمدها ، حمام ، دستشويي ، راهروها ، اتاق ها و ساير قسمت ها نیز بر اساس نياز ساكنين آن به فضاهاي مورد نياز آنان صورت مي گيرد. به همين دليل در معماري نوين تا حد زيادي نكاتي رعايت مي شود كه تا حد امكان و براي مدت زمان نسبتاً طولاني نياز به تغييرات در فضاهاي داخلي و يا نماهاي خارجي خانه هاي مسكوني نباشد.


در شهر شيراز نیز مانند بيساري از شهرهاي ديگر ، تغييرات قابل توجه اي در مدل هاي مسكوني پديدار گشته است و موجب گرديده كه شهر به دو ناحيۀ غربي بنام بافت جديد و ناحيۀ جنوبي به نام بافت قديم تقسيم شود. در ناحيۀ غربي شهر شيراز از برج ها و مجتمع هاي مسكوني عظيم و مجلل ساخته شده است، در حاليكه در قسمت جنوبي شهر هنوز خانه هاي يافت نمي شوند كه با گِل و شايد تعدادي آجر ساخته شده اند.


موضوع اين تحقيق نيز تغيير و تحولي است كه در يك يا چند واحد مسكوني در شهر شيراز روي داده است و اين تغييرات با توجه به نياز افراد همان واحد مسكوني صورت گرفته است.
در واقع اگر افراد ديگري در آن واحد ساكن شوند، شايد وضعيت موجود خانه را حفظ نمايند و يا سكنه با توجه به دلائل و نيازهاي خود به شكل ديگري آنرا تغيير دهند.


در شعر زير كه توسط يك كودك 12 ساله سروده شده ، تصور خانه فاميلي ، مكان ويژه اي ، است سرشار از امنيت و محبت كه كودك مشتاقانه از مدرسه به آن مراجعت مي كند و با احساس فراوان آن را مي خواند:
آه اي خانه مسرت بخشي
وقتي از مدرسه به خانه مي روم
خانه هاي زيادي را مي بينم


خانه هاي زيادي پايين دست خيابان هاي بي شمار
آنها خانه هاي گرم و راحتي هستند
اما خانه هاي ديگرانند
بدون توجه عبور مي كنم
سپس وقتي بيشتر و بيشتر قدم بر مي دارم


يك خانه ، يك خانه را مي بينم
ناگهان پديدار مي شود
و به گام هاي من سرعت مي بخشد
به جلو كشيده مي شوم
اين اشتياق مرا خوشحال مي كند و از درون مي خروشم
آن خانۀ من است.


وقتي كودكي 12 ساله اين چنين با خانۀ خود ارتباط بر قرار مي كند و براي آن ارزش و اهميت قائل است ، نشان مي دهد كه از نيز خانۀ خود را همچون نمادي از خود مي دانيم و از ابتدايي كه در خانه اي جديد قرار مي گيريم با تغيير دكوراسيون ، رنگ ديوارها ، مبلمان و حتي تغييراتي در ساختار اصلي واحد خود كه موضوع بحث ما است.

سعي مي كنيم كه فضايي را بوجود آوريم كه روحيات و نيازهاي ما را پاسخگو باشد و در واقع ويژگي هاي خانه را به شخصيت خود نزديك مي كنيم.


2-1 : بيان مسئله : Research problem
با توجه به تغيير در چگونگي زندگي مردم در شهر شيراز و نياز به فضاهاي مناسب هماهنگ با اين تغييرات ، منازل مسكوني نیز مي بايستي دچار تغييرات شوند.

3-1 : سئوال تحقيقاتي : Research question(s)
1- آيا در طول زمان منازل مسكوني در شهر شيراز داراي تغييراتي بوده اند؟
2- آيا كمبود فضا و افزايش جمعيت خانواده موجب اين تغييرات شده است؟
3- آيا اشتباهات در طراحي اوليه موجب اين تغييرات شده است؟
4- آيا تغييرات آب و هوايي موجب اين تغيير و تحولات شده است؟


5- عوامل و قوانين جديد (مقاوم سازي در برابر زلزله) موجب اين تغييرات شده است؟
6- نوسازي با استفاده از مصالح جديد و طرح هاي جديد ، موجب اين تغييرات شده است؟
7- آيا تغييرات به دليل رسيدن به آرامش و راحتي بوده اند يا تنها جنبۀ ظاهري دارد؟
8- آيا دليل تغيير شغل افراد خانواده باعث اين تغييرات شده است؟

5-1 : فرضيه : Hypothesis
1- در طول زمان منازل مسكوني شيراز داراي تغييراتي بوده اند.
2- تغييرات بوجود آمده داراي اثرات مثبت در زندگي ساكنين آنها بوده است.
3- تغييرات بوجود آمده در تحول نماهاي شهري موثر بوده است.


6-1 : محدوديت تحقيق :
به دليل كمبود منابع قابل دسترسي و مدارك مستدل علمي ، تعداد مورادي كه در اين تحقيق مورد بررسي قرار مي گيرند بر اساس اطلاعات جمع آوري شده توسط محققين بوده و بسيار محدودي باشد . همچنين امكان مقايسه نتايج اين تحقيق با نتايج بدست آمده از مطالعاتي كه احتمالاً صورت گرفته است وجود ندارد.


عدم امكان دسترسي به منازل مسكوني و عدم همكاري شركت ها و دفاتر ساختماني موارد مورد مطالعه را كاهش داده است.
1-2 : تغيير و تحول‌ :
كلمۀ تغيير يا "change" يا دگرگوني به معني عبور از يك حالت به حالت ديگر است ، اين تغييرات مي تواند بصورت فيزيكي ، شيميايي ، بيولوژيكي ، اجتماعي ، سياسي فرهنگي و غيره باشند. آنچه كه در اين پروژه مورد نظر است ،

تغييراتي است فيزيكي كه در ساختمان هاي مسكوني توسط افراد و ساكنين آنها بوجود مي آيد تا محل زندگي خود را براي استفاده بهينه از فضاهاي موجود بهبود بخشند . گاهي تغييراتي در سيستم هاي نور پردازي يك خانۀ مسكوني مي تواند باعث نشاط و شادابي ساكنين آن خانه شود. بهر صورت چنين تغييراتي نيز مي تواند از جمله تغييرات فيزيكي باشند.


تحول يا "Improvement" ، كلمه اي است كه داراي كاربردهاي مختلفي است.
تحول مي تواند در زمينه هاي علمي ، سياسي ، فرهنگي ، اجتماعي ، ورزشي و . . . باشند. براي مثال "Land improvement" ، بكار گيري قسمتي از يك زمين و تغيير كاربري آن بصورت مفيدي باشد .


اما پيش از انجام هر گونه تغيير مطالعات اكولوژيكي ، ژئولوژيكي و جغرافيايي مناسب مي بايستي صورت گيرد تا بتوان به بهترين صورت از آن استفاده كرد.
در زمينه هاي مهندسي معماري و عمران كلمۀ "Construction" مورد استفاده قرار مي گيرد كه به معني مراحلي است كه طي آن يك ساختمان با تجمع يا "Assembling" مواد اوليه بوجود مي آيد . براي موفقيت در اين مرحله نيز به يك طرح موثر نياز است.


افرادي كه مجريان طرح هستند مي بايستي فاكتورهاي محيطي ، بودجه اي ، ايمني ، در دسترس بودن مواد مورد نياز ، سيستم هاي حمل و نقل مواد و وسائل و ساير موارد را در ساخت و يا تغييراتي كه قرار است در يك ساختمان مسكوني بدهند را مورد توجه خود داشته باشند. در اصطلاح "Renovation" استفاده مي شود.
مثالي كه مي توان در اين مورد بيان كرد شامل اضافه كردن يك اتاق و يا تغيير در فضاي حمام يك ساختمان است.


در اين تغييرات معمولاً خود مالك ساختمان كارهاي اصلي مانند تغيير در طراحي ، انجام آن و ساير قسمت ها را شخصاً انجام مي دهد.
اين مسئله باعث مي شود كه گاهي تغييرات بوجود آمده نياز ساكنين را بطرف نمي سازد و حتي باعث ضرر و زيان نیز مي گردد.


همچنين اين تغييرات از كيفيت و امنيت كافي برخوردار نيست و به همين علت پس از مدت كوتاهي با مشكلاتي مواجه گشته و نياز مجدد براي تغيير محل زندگي خود را پيدا مي كنند.
"Home improvement يا Home renovation" مرحله اي است كه طي آن تغييراتي در يك ساختمان داده مي شود و يا اينكه قسمت هاي جديدي به ساختمان قديمي اضافه مي گردد.
در اين شرايط مالك افرادي را استخدام مي كند تا تغييراتي كه مورد نظر اوست انجام دهند.


تغييرات و يا تحولاتي كه در يك ساختمان انجام مي شود مي تواند داراي يك يا چند هدف زير باشد:
1- زيبا سازي و اضافه كردن چند نماي جديد :
الف- استفاده از كاغذ ديواري و يا تغيير در رنگ ديوارها و يا نصب چوب بر روي ديوارها و امثال آن
ب- اضافه كردن و يا تغيير كف ها با استفاده از مصالح جديد مانند سراميك ، موكت ، چوب ، پاركت ، لبيوليوم و امثال آن
ج- تغيير و نصب كابينت هاي جديد ، سينگ ظرفشويي در آشپزخانه و يا تغيير در روشويي ها در حمام


د- جايگزيني پنجره هاي قديمي با نمونه هاي جديد
هـ- استفاده از درهاي كشويي ، اضافه كردن پاسيو ، استخرهاي كوچك و يا حصار كشي خانه
2- راحتي "Comfort"
الف- تغيير در افزايش كيفيت گرما و سرما با استفاده از سيستم هاي جديد تهويه منازل
ب- افزايش ظرفيت هاي سيستم هاي برق رساني و لوله كشي در منازل


ج- استفاده از سيستم هايي كه نفوذ پذيري آب به ديواره ها و يا سقف ها را كاهش مي دهد.
د- استفاده از سيستم هاي ضد صدا در اتاق هاي بخصوص مانند اتاق خواب و يا در حمام
3- Repair and Maintenance
الف- تغييراتي كه در پشت بام ها صورت مي گيرد و جايگزيني هاي جديد مورد استفاده قرار مي گيرند مانند برداشتن آجر ، كاشي ، آسفالت از خانه هاي قديمي و جايگزيني آن با مواد ضد آب و غير قابل نفوذ و سبك كه قابل تعمير نیز می باشند.


ب- تعمير و تغيير در ديوارها با استفاده از مواردي مانند آجر ، گچ ، سيمان و . . .
ج- ايجاد شومينه در اتاق هاي نشيمن كه قبلاً وجود نداشته اند.
د- جايگزيني وسائل روشنايي جديد بجاي سيستم هاي روشنايي قديمي

4- فضاهاي اضافي
الف- تبديل بعضي از فضاها مانند زير زمين و يا انبارهاي موجود در خانه به اتاق هاي اضافي مانند اتاق خواب ، مطالعه ، كتابخانه و امثال آن.
ب- گسترش فضاي ساختمان با اضافه كردن اتاق هاي جديد در كنار ساختمان و يا اضافه كردن يك طبقه به ساختمان قديمي


5- صرفه جويي انرژي
الف- مالك خانه هاي مسكوني با تغيير در پنجره ها و يا نور گيرها در مصرف انرژي صرفه جويي مي كنند.
ب- جايگزيني انرژي هاي جديد مانند گاز و برق بجاي انرژي هاي قديمي مانند نفت و گازوئيل .
6- تغيير در سيستم هاي دسترسي هاي اضطراري


الف- نصب سيستم هاي اطفاي حريق و سيستم هاي آژيرهاي دزدگير در ساختمان ها
ب- نصب در و پنجره ها با سيستم هاي ايمني جديد
ج- نصب وسائلي كه در هنگام طوفان ، رعد و برق و ياد گرد باد باعث محافظت شود .
د- استفاده از مناطقي از محل مسكوني به هنگام خطر مانند پناه گاه.


2-2 : خانۀ مسكوني
واژۀ خانه كه امروزه بكار برده مي شود. ، در گذشته به اتاق گفته مي شد.
اتاق خصوصي را "وستاخ" يا "گستاخ" يا "وثاق" مي ناميده اند. از واژۀ سرا به جاي كلمۀ خانه در اصطلاح امروز آن استفاده مي شده است. در جنوب ايران اصطلاح "خانه سرا" به معني سرايي با اتاق مرسوم بوده است.


هنگاميكه انسان از غار بيرون آمد، نياز به سرپناهي داشت و بر اين اساس طبيعي است كه قديمي ترين مورد معماري ساختمان خانه باشد.
اين امر از عصر حجر شروع شد و عناصر ديگر معماري از بعُد زماني فرع بر آن است.
او وقتي از غار بيرون آمد و نياز به سر پناه پيدا كرد، در دشت ها چيزي شبيه به غار مي سازد . در كاوش هايي كه از 6000 سال قبل از ميلاد در اطراف بوبين زهرا انجام شده است ، شهركي را از زير خاك بيرون آورده اند.


اين خانه ها بر طبق احتياجاتشان بهترين طرح آن زمان بوده است ، خشت را آن زمان نمي زده اند و گل را در آفتاب خشك مي كرده اند پوشش آنها در منطقه چوب بوده و دهانه هاي كوچك آن حدود 5/2، 3 و يا 4 متر بوده است انواع كارگاهها هم در خود خانه بوده است. موضوع مهم طرح درونگراي خانه هاست،

زيرا در بيرون خانه ها نه باغي و نه سبزه اي وجود دارد. ساختمانهاي كوشكي كه بعدها در باغ ها ساخته شده اند به بيرون ديد دارند ولي دور باغ تير ديوار مي زنند چون بيرون آن خشك بوده است. در خانه هايي كه بعدها ساخته اند، ساكنين آن احساس ناراحتي نمي كردند. اندرون خانه يا جايي كه زن يا بچه زندگي مي كردند مي بايست تنوع زيادي داشته باشد

تا خستگي احساس نشود . حتي در دوره قاجاريه كه دورۀ انحطاط معماري ايران است ، خانه هاي خيلي خوبي ساخته اند. البته در حال حاضر عيب هايي بر آنها وارد آورده اند ، بطور مثال توالت دور بوده و يا آشپزخانه در زمستان مسئله ايجاد مي كرده است .


اما در خانه هاي امروزي تا حد امكان اين مسائل برطرف شده است.
انواع خانه ها :
در ايران بنا بر اشرايط آب و هوايي در نقاط مختلف ، خانه هاي متفاوتي را داريم ، در شمال خانه هاي گالي پوش ، در غرب ايران خانه هاي ايوان دار، در مناطق گرمسير خانه هاي ايوان دار و صفه دار و در نقاطي ديگر با توجه به ويژگي هاي محلي ، ساخته شده اند.


3-2- : شهر شيراز
شيراز مركز استان فارس در جنوب غربي ايران قرار دارد و بيش از هزاران سال است كه مركز دادوستدي مي باشد. ناحيۀ شيراز از زمان هاي قديم داراي اهميت و اعتبار بوده است و نام آن اولين بار در الواح ايلامي متعلق به 2000 سال پيش آورده شده است .

در دورۀ زنديه و در دورۀ كوتاهي در زمان سلطنت سلسلۀ صفاريان شيراز پايتخت ايران بوده است. در قرن سيزدهم ميلادي بعلت ذوق و هنر حكمرانان آن شيراز به مركز فرهنگ و هنر ايران تبديل شد. اين شهر اولين بار "Tirazis" ناميده شده است. همچنين نام شيراز در مهرهاي رسمي ساسانيان به چشم مي خورد. اين شهر در دورۀ هخامنشيان شهر بسيار مهمي بوده است. مدرن سازي شهر شيراز از دورۀ پهلوي آغاز گشت. در اين دوره چنيدني بيمارستان ،

دانشگاه و كارخانه در اين شهر ساخته شد كه مهم ترين آنها بيمارستان نمازي ، دانشگاه شيراز و پالايشگاه شيراز است. شيراز اولين شهر در ايران است كه به سيستم لوله كشي آب آشاميدني مجهز شد.شيراز در ارتفاع 1486 متري از سطح دريا در دامنۀ كوههاي دراك ، بمو ، سبزپوشان ، چهل مقام و بابا كوهي (از رشته كوه زاگرس) و در فاصلۀ 919 كيلومتري جنوب تهران واقع است. شيراز باجمعيت حدود 331/727/1 نفر در سال 1385 چهارمين شهر پر جمعيت ايران است.

اين شهر داراي آب و هواي معتدلي است و يك رود فصلي از وسط شهر عبور مي كند كه به رودخانۀ خشك معروف است و تنها در فصل زمستان و بهار آب دارد. اين رود به درياچۀ مهارلو واقع در جنوب شرقي شيراز مي ريزد . شهر شيراز به 8 منطقۀ شهري تقسيم شده است كه هر منطقه داراي يك شهرداري منطقه است

.شيراز با چهار شهر در كشورهاي خارجي داراي پيوند خواهر خواندگي است كه عبارتند از :
1- نيكو زيا در قبرس در سال 1999
2- دوشنبه در تاجيكستان در سال 1980
3- چونگ كينگ در چين در سال 2005
4- پونا در هند در سال 2007


شيراز طبق گفته ها در آغاز شهري با هستۀ ميداني كه امروز ستاد نام دارد بوده و به مرور زمان با توجه به توسعه شهر چندين روستاي شمال غربي مجاور از جمله قصرالدشت ، تلخداشت ، كشن ، احمد آباد و دينكان را در خود بلعيده است و داراي باغ هاي زيادي است.اما بهر صورت آنچه كه امروزه در اين شهر ديده مي شود بناهاي مدرن و پيشرفته است و به مرور بافت هاي قديمي جاي خود را به مجتمع هاي مسكوني و آپارتمان هاي عظيم داده است.

1-3 : مطالعۀ كتاب ها و مقالات
قبل از اينكه به جمع آوري اطلاعات مورد نياز پرداخته شود، با مطالعۀ چند كتاب و مقاله (مراجعه شود به منابع) نكاتي كه براي انجام اين پروژه مورد نياز بود يادداشت برداري گرديد تا بتوان به كمك آنها پرسش نامۀ مناسب را تهيه نمود. همچنين با استفاده از اين منابع با چگونگي مراحل و روشي انجام تحقيق آشنايي پيدا كرديم.


2-3 : مشورت با افراد صاحب نظر
در اين تحقيق به دليل نوع موضوع انتخابي نياز به مشورت با افراد با تجربه و مهندسين كه در زمينۀ موضوع فوق كارهايي انجام داده بودند ضروري بود. لذا با تماسي با چند مهندس كه سالها در بازسازي و نوسازي ساختمان هاي قديمي مشغول به فعاليت بوده اند تماس گرفته شد و راهنمايي لازم در مورد چگونگي جمع آوري اطلاعات و تهيۀ پرسش نامه براي ساختمان هايي كه در اين مطالعه آورده شده اند گرفته شد.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید